JUrout? ;Crittsd)f
Vlijmscherp requisitoir culmineert in „Doodstraf!"
Mussert hoort eisch uiterlijk onbewogen aan
lOist <11
WOENSDAG 28 NOVEMBER 1945
ïe Serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 178
Abonnementsprijzen
ƒ0.26 per week
ƒ1.10 per maand
3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMEB
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 8
voor Leiden en Omstreken
'Stanfimstirfj is oljebkaffl
myn bert to tejflewjWjW,
(Van onzen specialen verslaggever)
Voor het requisitoir van den proc.-
fi-scaal tnr. J. Zaaijer in het proces tegen
Mussert bestond heden groote belang
stelling. Publieke en gereserveerde tri
bunes waren stampvol.
Mussert werd om vijf minuten voor
tien de zaal binnengebracht en deponeer
de in den beklaagdenbank een dik pak
paperassen, zijn verdediging. Als hij zijn
bril te voorschijn haalt, om de papieren
te gaan bestudeeren, wordt hem dit niet
toegestaan. Eerst moet het Hof zijn bin
nengetreden, wat tegen tien over tien
het geval is. Het blijkt, dat de militaire
raadsheer, kolonel Wilman, die zich gis
teren wegens een plotselinge ongesteld
heid tijdens de zitting moest terugtrek
ken, nog ontbreekt.
De luidsprekers in de zaai worden on
der veel geknars aangezet en mr. Zaaijer
kan zijn vlijmscherpe aanklacht tegen
Mussert beginnen. Met duidelijke stem
leest de proc.-fiscaal het lijvige requisi
toir voor.
Na de bevrijding, aldus mr. Zaaijer. van het
Vaderland is er vaak gejuicht en vaak ge
vlagd, maar hét groote bevrijdingsfeest heeft
ons volk gevierd op 31 Aug., den verjaardag
van onze Koningin, als zoodanig steeds onzen
Nation al en Feestdag, ddt jaar de dag waarop
de dankbaarheid en dè vreugde over Neder
land's bevrijding en over Haar terugkeer,
symbool van Nederland's bevrijding, zich
ontlaadden.
Zie ik goed, dan beleven wij hier op het
oogenblik het tegenstuk van dien feestdag.
Evenzeer als in de afgeloopen jaren de voor
stelling van onze bevrijding onverbrekelijk
verbonden was aan die van den terugkeer
van onze Koningin, zoo was de voorstelling
van het einde der vijandelijke bezetting ver
bonden aan die van de bestraffing van den
man, in wien voor ons het landverraad was
gesymboliseerd, Mussert, den leid.er van
de N.S.B.
Men kon zich die bestraffing erg symplis-
tisch voorstellen en dat deed zeken- de spre
ker van Radio-Oranje, die ons zoo vaak ver
gastte op het rijmpje:
Tusschen den Dollard en Cadzand
Staan hooge boomen in het land,
En wat Mussert nu ook kakelt.
Eens wordt hij zwijgend opgetakeld.
Deze spreker dacht daarbij stellig aan een
bijltjesdag, want de heer en in Londen heb
ben niet gezorgd, dat de rechter de doodstraf
door ophanging kan uitspreken.
In tusschen zou het wel mogelijk geweest
lijn, dat men voor een zeer snelle en sum
miere berechting na de bevrijding gezorgd
had, maar dat is ook niet gebeurd.
Gegeven nu, dat het niet zoo eenvoudig en
zoo snel is gegaan, heb ik gemeend van ddt
proces meer werk te moeten maken dan
strikt genomen noodzakelijk zou zijn ge
weest. Het scheen mij juist dit proces aldus
OP te zetten, dat het tevens wordt het pro
ces van de N.S.B. Opdat aan het einde van
ddt proces niet alleen een ieder wete, welke
straf Mussert verdient dat weet men zon
der proces ook al wel maar tevens bin-
hen de grenzen van onze, thans natuurlijk in
details nog niet geheel volledige feitenken
nis voor de geschiedenis, de rol van de
N.S.B. en van haar leider in deze bezettings
jaren zal zijn vastgesteld.
GROOT DEEL VAN MUSSERT'S ARCHIEF
VERNIETIGD.
De procureur-fiscaal wees er vervolgens
op. dat een aantal documenten door Mussert
zelf bij zijn arrestatie ter beschikking zijn
gesteld van den Minister van Bui tenia ndsche
Zaken, betrekking hebbende op zijn beleid
tegenover de Duitschers. In de tweede plaats
is er een belangrijke stapel bescheiden, die
langs anderen weg uit zijn archief afkomstig
zijn. Waarschijnlijk is het overgroote deel
van dat archief ten slotte vernietigd, maar
er zijn dan toch zeer interessante stukken
overgebleven, voldoende, meer dan voldoen
de. om een tenlastelegging op te bouwen en
hij vervolgde:
De ten-laste-legging behelst drie feiten:
1. de aanslag om Nederland onder vreemde
heerschappij te brengen;
2. het in-gereedheid-brengen en onder-zicli-
hebben van een plan voor een aanslag om
den grondwettigen Regeerimgsvorm te ver
nietigen;
3. Hulpverleening aan den vijand.
Wat de beide eerste feiten betreft, die
men, op zijn Duitsch, landverraad en voor
bereiding van hoogverraad kan noemen, ge
niet de verdachte, als ik mij niet sterk
vergis, het twijfelachtige voorrecht, dat hij
de eerste is, die ooit sedert de vestiging van
ons Koninkrijk daarvoor in Nederland ge
dagvaard werd.
den. Samenstelling van het voorloopig bewind
met deelneming van de N.S.B.
Met Seyss Lnquart had Mussert op 5 Juni
een eerste ontmoeting. Mussert noemde hem
,,een nobel eerlijk mensch, met zacht karak
ter, die van den Führer opdracht heeft het
zoo goed mogelijk met ons volk te maken."
Intusschen was de eerste ernstige waar
schuwing* gekomen, dat de bedoelingen van
Duitsohland toch wel eens minder vriend
schappelijk zouden kunnen blijken dan
Mussert dacht. Op 9 Juni kwam Brigade-
führer Berger van de S.S. bij hem, met een
bevel van Hitier tot oprichting van de S.S.-
De N.S.B. werd door MuSsert en Van Geel
kerken opgericht op 14 Dec. 1931. Zij was
een product van ontevredenheid over de
inderdaad toen wel erg in het oog loopende
fouten der democratie en in zooverre niet
minder acceptabel en nuttig dan andere
reacties tegen deze fouten. Maar zij oriën
teerde zich van den beginne af in een voor
Nederland op den duur gevaarlijke richting.
Het weekblad van de Nederlandsche Unie
heeft in het nummer van 8 Mei 1941 over
tuigend aangetoond, dat het program der
N.S.B. een vrij slaafsche copie was van twee
Duitsche bronnen.
Het is van algemeene bekendheid, hoe de
N.S.B. voor den oorlog in denken en doen
volkomen georiënteerd was op het nat. so
cialistische Duitschland.
Van belang is te constateeren, dat het
samengaan met Duitschland, dat wij na de
vijandelijke inval bij de N.S B. hebben ge
zien, de logische consequentie is van een
geestelijke instelling die reeds lang voor den
oorlog was ontstaan.
Duitschland, de officieele vijand, was
voor hen een welkomen bondgenoot, die
men met open armen ontving. Wat ieder
normaal Nederlander, ja ieder normaal
mensch, genoemd heeft en tot in lengte
van jaren zal blijven noemen, een laffe en
verraderlijke overval van een groote mili
taire mogendheid op een kleinen bevrienden
buurstaat, was voor Mussert ,,de bevrijding."
Het spreekt vanzelf, dat de Nederland
sche Regeering in oorlogstijd geen risico
kon nem'en met aldus gestemde lieden, en
dat zij toen zoo goed en zoo kwaad als het
ging, zijn opgepakt en opgesloten. Na de
capitulatie kwamen zij weer vrij en zijn
toen verder als getrouwe bondgenooten van
den vijand een doorloopende ergernis en
kwelling voor het Nederlandsche volk ge
weest.
MUSSERT'S EERSTE CONTACT MET DE
DUITSCHERS TIJDENS DE BEZETTING.
Onmiddellijk na wat hij de bevrijding
noemde, en na zijn terugkeer van de boer
derij te Laren, waar hij zich tijdens de
Duitsche inval op weinig glorieuze wijze
verstopt had, is Mussert met Duitsche auto
riteiten in contact getreden. Reeds Donder
dagavond 16 Mei ontving hij op zijn hoofd
kwartier te Utrecht het eerste Duitsche be
zoek. En op 17 Mei er een eerste bespre
king met den man, %ie in die eerste dagen
van Duitsche zijde de politieke zaken be
handelde, luitenant Töpfer, over de toekomst
van Nederland, den opbouw van Groot Ne
derland en den weg, die gevolgd moest wor-
Standarte „Westland". Alleen deze naam al
zegt genoeg. Mussert was volkomen onthutst,
voelde dit als een klap in 't gezicht. Het
bleek hem dat de hoogste S.S.-leiding het
Nederlandsche volk als een Duitsch volk zag.
Mussert's wensoh was: een Groot-Neder-
landsch Rijk met Indië, georiënteerd op en
verbonden met een. domineerend Duitschland.
.Van annexatie van Nederland door Duitsch-
fland was hij een tegenstander, en hij heeft
geopponeerd tegen maatregelen, die dien kant
uitgingen. In zooverre moet men zeggen, dat
de politiek, die hij voerde, inderdaad Neder
landsche politiek was. Maar men zou ver
stomd staan over de naïeve manier, waarop
hij zich in de armen van Duitschland wierp.
Zijn „Nederlandsche politiek" was er alleen
een op den grondslag van de a priori vast
staande onderworpenheid aan Duitschland.
Er waren twee tegenstellingen in de N.S.B.,
Rost van Tonningen en Feldrneyer wilden nu
*eeds Nederland inlijven, de gematigden wil
den het nu niet, maar er was geen enkel*.-
waarborg dat het ook ais zij hun zin kregen,
niet op den duur toch op annexatie zou uit-
loopen.
Als bondgenoot en handlangers van
Duitschland hebben Mussert en de zijnen
Nederland helpen bestrijden.
Hij brak de brug naar het verleden sym
bolisch af door zijn verloochening van het
Koninklijk Huis op 5 Juli 1940.
Op Woensdag 28 Aug. 1940 werd aan den
•Rijkscommissaris een nota van Mussert over
handigd, waarvan de bedoeling was. dat
Hitier een Bond van Germaansche Volken
zou stichten en het Nederlandsche volk
daarin opnemen. Duitschland zou de leiding
hebben en Hitier het oppergezag. Het kenne
lijk uit Duitsehen koker komende plan van
een Bond van Germaansche Volken blijkt
inmiddels veranderd te zijn in een Bond van
Germaansche Staten. Het is ter verwezen
lijking van dit plan, dat Mussert zich tot
Hitler wendde en waarover Mussert in zijn
dagboek bijzonderheden meedeelt.
LANDVERRAAD PERTELEGRAM.
Op 4 September zond Mussert een telegram
aan Hitlër, waarin hij het welzijn van het
Nederlandsche volk geheel in handen legde
van den Führer. Wat moeten wij nu van deze
gebeurtenissen zeggen? Dat hier op het
geestelijke landverraad het daadwerkelijke
landverraad is gevolgd, dus het strafbare feit
is gepleegd. Feitelijk is het zoo geweest, dat
Mussert, aich eenigszins voordoende als de
vertegenwoordiger van Nederland, zonder
meer zich aan Hitier onderwierp, daarbij be-
soheidenlijk in overweging gevende, of hij
de verhouding tot Nederiand maar niet in
(Zie verder pag. 2).
DAT in Helmdrtd enkele daders zijn ge-
greoen van groóte diefstallen uit opslag
plaatsen van kleedingstukken voor de ge
troffen gebieden.
DAT gisteren een aanvang is gemaakt met
de verstrekking van y2 liter pap, soep,
ovomaltine of cacao aan leerlingen van de
Arnhemsche onderwijsinrichtingen, waar
voor de Dru-fabrieken 15.000 emaille drink
bekers hebben vervaardigd.
DAT het 8-jarig meisje van Alfen te Kam
pen door een zandwagen is gedood.
DAT tot wethouders van Deventer zijn ge
kozen Th. H. Beerents en A. IJ. Tulp (bei
den J5.D.A.P.) en J. T. L. Rozendaal (RK.j.
DAT de documentaire film „Thuiskomst",
die in opdracht van het gemeentebestuur
van Arnhem is vervaardigd, spoorloos uit dé
filmfabriek is verdwenen, zoodat de R.V D.
zich voor de vertooning moet tevreden stel
len met een minder goede copie.
DAT een destijds te Amersfoort ontdekt
massagraf van Russische krijgsgevangenen
door Russische autoriteiten is onderzocht,
waarbij lijken van 70 Russen zijn geïdenti
ficeerd.
DAT de Engelbrecht van Nassauka-
zerne te Roosendaal, die op „Dollen Dins
dag" door de terugtrekkende Duitschers
werd vernield, weer in gebruik is genomen.
DAT Charlotte Kohier Zaterdag te En
schedé door een auto-ongeval een hersen
schudding opliep.
DAT in Velsen een begin is gemaakt met
het bouwen van noodwoningen, die in twee
typen uit steen worden vervaardigd.
DAT getracht wordt de productie van
maandverband, die met 150.00C- pakken per
maand ver onder de geschatte behoefte van
3.000.000 blijft, in ons land op te voeren.
DAT het totale aan'a .an- dienst
van het departement van Handel en Nijver
heid 11.258 bedraagt, w.o. 1500 personen van
het directoraat-generaal voor de Prijzen.
DAT de campagne van de suikerfabriek
„Dinteloord" binnen 14 dagen zal eindigen.
DAT de gestaakte burgemeester van Tho-
len, de heer v. d. Hoeven, volkomen in eere
is hersteld.
DAT Ged. Staten van N.-Brabant zich tot
de regeering hebben gewend inzake verbe
tering van het spoorwegverkeer in en de
spoorwegverbinding met het Zuiden van ons
land.
DAT de bekende keel-, neus- en oorarts
dr. H. A. Marres te Venlo, een der leidende
figuren in het artsen verzet, tengevolge van
een auto-ongeluk in Swalmen is overleden.
't Wonder onder het Kanaal
gaat verdwijnen
De oliepijpleiding, die tijdens den oorlog
onder het Kanaal naar Frankrijk was ge
legd, en die de geallieerde legers gedu
rende de invasie van olie voorzag, wordt
thans door Engelsche genietroepen ge
demonteerd.
DAT de advocaat-fiscaal van het Bijz. Ge
rechtshof te Amsterdam gisteren de dood
straf heeft geëischt tegen den N.S.B.'er K.
Rodermond, die verscheidene Joden en ille
gale werkers heeft verraden, waardoor twee
van hen zijn gefusilleerd.
DAT door onderhandelingen met Tjecho-
Slowakije en Engeland aan de normale jaarl.
behoefte van 600.000 stuks brilmonturen en
900.000 paar brilleglazen vermoedelijk over
een half jaar weer gedeeltelijk kan worden
voldaan.
DAT in een vergadering van de afd. Nij
megen der R.-K. Staatspartij, de wnd. bur
gemeester van Arnhem, de heer Matser, zich
heesflt uitgesproken voor het uitkomen van
de katholieken met een eigen partij, omdat
de door de N.V.B. gewenschte eenheid toch
niet meer komt,
DAT de ziekten diphterie, typhus en dy
senterie gedurende den oorlog vooral in
Duitschland zeer zijn toegenomen.
DAT de directeur-generaal der P.T.T. Vrij
dag 7 December geen spreekuur kan houden.
DAT de Fransche industrieel M. André
Fourtain is gearresteerd, die in den bezet
tingstijd voor rekening van Ned. firma's om
vangrijke houtvesterijen ten gunste van
Duitschland heeft geplunderd
DAT de Ned. gezant te Washington, dr. A.
Loudon, is benoemd tot vertegenwoordiger
van Nederland in de Advies Cie. voor het
Verre Oosten met als plaatsvervanger dr. A.
D. A. de Kat Angelino en jhr. O. Reuchlin.
DAT te IJmuiden is opgericht de lande
lijke vereeniging „De Vergeten Groep",
welke zich ten doel stelt alle Nederl. mili
tairen, die in 1940 hebben gevochten en heb
ben geweigerd in krijgsgevangenschap te
gaan, samen te brengen.
DAT een groot aantal grossiers, allen aan
wezig op de heden te Maastricht gehouden
warenbeurs, een telegram aan de regeering
heeft gezonden, waarin het de prijscontrole
van de prijsbeheerschingsinstanties ter
beurze afkeurt, daar hierdoor een sfeer van
wantrouwen wordt gewekt.
DAT bij een grootseheepsche razzia door
den C.C.D. in Bennekom talrijke clandes
tiene slachtingen werden ontdekt en enorme
voorraden vleesoh, kaas en spek in beslag
werden genomen
DAT de Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant aan de N.V. Prov. Noord-Brabant-
sche Electriciteitsmaatschappij te 's-Herto-
genbosch 14 millioen gulden ter beschikking
hebben gesteld voor de geleden oorlogs
schade
DAT er ook „pitten" voor petroleumstellen
gemaakt kunnen worden van boorlint van
gangioopers, zooals een lezeres ons mede
deelt.
DE MINISTER van Financiën wil een
groote spaarcampagne openen, want
het volk moet sparen ten behoeve van
de waardevastheid van het geld. Ongetwij
feld is dit een streven, dat aller medewer
king verdient, al kan men vreezen dat bree-
de kringen van ons volk niet veel te sparen
zullen hebben, gezien de hooge kasten van
het 1 evensonderhoud
Verder kan men rekenen met het feit, dat
zware belastingen over de geheele linie zul
len drukken op het volksinkomen en het na
tionaal vermogen. Het volk zal als gevolg van
de op komst zijnde heffingen veel bloed wor
den afgetapt. Ook dit is. g n den stand van
's lan'ds financiën pn vermij del ijk en het volk
zal deze minder prettige dingen moeten aan
vaarden in het bewustzijn, dat het algemeen
belang een en ander noodzakelijk maakt.
Maar dan mag het volk ook verwachten,
dat het gemeenschapsgeld op de juiste wijze
wordt aangewend en geen verspilling te
vreezen valt.
Kan men daarvan thans overtuigd zijn?
Wij vreezeri, dat diverse staatsorganen tot
dusverre te veel van den hoogen boom ge
leefd hebben. Is er werkelijk van hoog tot
laag in ambtelijke instanties het besef aan
wezig. dat de openbare financiën in een pré
caire positie verkeeren en dat het daarom
dringend noodzakelijk is om iedere uitgave
van gemeenschapsgeld nauwkeurig te over
wegen
Wanneer wij letten op de dringende woor
den van den minister van financiën in zijn
jongste radiorede tot allen die tot publieke
verantwoordelijkheid geroepen zijn, tot be
strijding der verspilling, wanneer wij derv
minister-president hooren fulmineeren tegen
alle onverantwoordelijke en voor ons volk
onproductieve geldsmijterij, die bij verschil
lende overheidsdiensten voorkomen, dan con
stateeren wij, dat de juiste instelling bij di
verse ambtelijke instanties tot dusverre niet
gevonden is.
Welk een menigte regeeringsbureaux zijn
er inmiddels als paddestoelen uit den bodem
verrezen? Het M.G. is opgeheven, maar wat
hebben wij er voor in de plaats gekregen?
We hebben thans een Regeeringsvoorliclw
tingsdienst met een regeeringskrant. met een
regeeringsbureau Oog en Oor, instanties,
welke, afgezien van de vraag of zij princi
pieel in een zuiver democratischen staat
thuishooren toch ..een aardïgen duit" kos
ten aan de gemeenschapskas. Is het noocüg
in een tijd, welke roept om versobering?
Het parlement is de klassieke tribune,
welke het contact legt tusschen Regeering
en Volksvertegenwoordiging!
En dit contact heeft tot dusver slecht ge
werkt. Een begrooting is nog niet ingediend,
de mü li oenen nota komt eerst over een paar
maanden. Daardoor kunnen tie Kamers haar
control eerend e functies op de overheidsuit
gaven niet uitoefenen. En het is hard noo-
dig, dat daarmede, gezien de uitlatingen van
ministers, een aanvang wordt gemaakt!
Het gevaar is immers niet denkbeeldig, dat
„het gat" in de staatsbegrooting de breuk in
den dijk wordt, die de moeite van de geld-
saneering voor een groot deel illusoir maakt.
Blijkens de mededeelingen van ministers
streeft ddt Kabinet naar het invoeren va»
een door de Overheid geleide economie.
Dit beteekent echter nog meer regeeriugs-
?mmenging, nog meer regeeringsbureaux, nog
meer kosten voor de gemeenschapskas.
Het goedkoope particulier initiatief komt
in de verdrukking.
Na de verachting, vervolging en verdruk
king, waaraan heel Europa vijf jaar lang
was overgeleverd, neemt het recht lang
zaam maar zeker zijn loop, in Den Haag,
zoowel als in Neurenberg. Hier ziet men.
Göring, geagiteerd luisteren, met naast
hem Hess en Ribbentrop.
Delftsche studenten bezetten
Gew. Arbeidsbureau
Een tiental leden van de R.K. Studenten-
vereeniging „Sanctus Virgillus" te Delft heb
ben gisteren het gebouw van het Gewestelijk
Arbeidsbureau aldaar, welk gebouw voor den
oorlog eigendom was van die studentenver-
eeniging, bezet en geweigerd den ambtenaren
toegang te verleenen. Eerst na negen uur
greep de politie in en arresteerde enkele
studenten. De studenten grondden hun hou
ding op het feit. dat het gebouw zeven maan
den na de bevrijding nog niet aan de recht
matige eigenares is terugggeven.
(Hoe begrijpelijk wellicht zulk een optre
den mag zijn, in feite aahten we het revo
lutionair en derhalve scherp af te keuren,
Red.).
Zelfde temperatuur, aldus de Bilt
Tot morgenavond worctt verwacht: Aan
vankelijk matige, later weer toenemende
mee9t Westelijke wind. Wisselende bewol
king. plaatstelijk enkele buien, zelfdie tem
peratuur.
Wind- en storm waarschuwingsdienst: Dis
trict Noord: waarschuwing voor harde wind
ingetrokken.
ZON EN MAAN.
Morgen: Zon op 8 24 en onder 16.33;
Maan op 2.21 en onder 14.57.
Op 4 Dec. Nieuwe Maan; 12 Dec. Eerste
Kwartier; 19 Dec. Volle Maan en 26 Dec.
Laatste Kwartier.
