Jlifumc jTriJisfljf (£flurant proerlingen gebruiken dum-dumkogels Minister Logemann zorgt voor „Happy end" iDist *11 perier 1 April 1920—15 October 1941 VRIJDAG 19 OCTOBER 1945 2e Serie: le Jaargang vanaf Mei 1945, No. 141 jnnementsprijzen 26 per week 10 per maand 25 per kwartaal nfdredacteur: H. DIEMER daevie: VAN DER ROS Christelijk-Nationaal Dagblad Bureaux Redactie en Administratie: HOOIGRACHT 35. Telefoon 22710 Postrekening 5 8 9 3 6 voor Leiden en Omstreken „StatÜUOStidj is rnt/tt bert in ka jbebkuctl [ensp«t* andoenq door de Britten bezet L aansluiting op onze berichten van jgteren over de nationalistische terreur in Lpok kan thans nog worden medegedeeld, at de bandieten, die vanuit boomen vracht- fjto's met geëvacueerde vrouwen en kin- èren beschoten, dum-dumkogels gebruiken, n Midden-Java is de toestand, over het ge- feei genomen, verslechterd. De Japanners kwaken niet langer het grootste deel van |e vrouwenkampen, welke thans door de Jidonesiërs ..bewaakt" worden, waardoor tele vrouwen en kinderen in gevaar ver teeren. Er zijn tal van gevallen bekend van Indonesiërs, die tegengingen dat versch Ljedsel naar de kampen werd gezonden. BANDOENG BEZET. Bandoeng is thans, naar minister Loge mann gisteren in de Tweede Kamer mede deelde. door de Britsche troepen bezet, waardoor 40.000 vrouwen en kinderen in heiligheid zijn gebracht en de voedselpositie verzekerd is. Tevens is officieel medegedeeld, dat Ghurka-troepen morgen in Semarang zullen landen, terwijl de toestand in Buiten gewesten zich gunstig ontwikkelt. SOEKARNO AAN BANDEN. GELEGD. De Centrale Nationale Vergadering heeft formeel alle wetgevende bevoegdheden, die Vroeger door den president werden uitge oefend. overgenomen tot 'het oogenblik. dat de adviseerende raad en de volksvertegen woordiging bijeen zijn gekomen. Dit besluit kan zoowel een demonstratie van de demo cratische beginselen der republiek als een gevolg van de groeiende tweedracht binnen de gelederen der republikeinsche partij zijn. Tevens is een resolutie aangenomen, waarin aan de geallieerden wordt verzocht nun troepen zoo spoedig mogelijk terug te trek ken. In antwoord op de rede van minister j-Logemann heeft het nat. blad „Merdeka" verklaard, dat er voor de Indonesiërs geen reden is om met de Nederlanders van ge dachten te wisselen. De Ind. republiek wenscht nu internationale erkenning ENGELAND ERKENT ALLEEN NED.-INDISCHE REGEERING. Naar de bekende woordvoerder van het Engelsche ministerie van Voorlichting, „Veritas", schrijft, hebben de Jappen des tijds groote voorraden wapens en uitrustings- stukkeh aan het „Indonesische volksleger" gegeven. Het werkelijke gevaar komt echter niet van dit volksleger, dat een soort burger wacht is, als wel van de 22.000 „Heihos", die beter geoefend en bewapend zijn De eenige regeering die Groot-Brittannië op Java erkent is die van Nederlandsch-Indië en het is. volgens „Veritas", het belang van alle ge allieerde mogendheden en van den toekom- stigen vooruitgang van Azië. dat het Indone sische nationalisme betrokken wordt als een coöperatieve kracht in de nieuwe samen werking tusschen Oost en West. VIJF EISCHEN DER INDONESIËRS. Dr. Mohammed Hatta heeft door radio Bandoeng vijf suggesties van de Ind. natio nalisten aan den geallieerden commandant genoemd: a) er mogen geen Ned. troepen in Wachtqelders moeten naar het Gem Arbeidsbureau Anders komt hun uitkeering te vervallen. De minister van Sociale Zaken heeft be paald. dat de wachtgelder, die, hetzij ge- durende zes achtereenvolgende werkdagen onafgebroken werkloos is, hetzij gedurende 30 achtereenvolgende werkdagen minder dan vijf werkdagen heeft gewerkt, verplicht is. zich als werkzoekende bij het Gewestelijk Arbeidsbureau te laten inschrijven. De uit- keering van wachtgeld aan zulk een arbeider mag slechts worden voortgezet op vertoon I' Van een inschrijvingskaart. MINISTER KOLFSCHOTEN SPREEKT VAN. AVOND OVER BERECHTING N.S.B.-ers. Minister Kolfschoten spreekt nedenavond j Om 9 uur voor de radio over de berechting vin j U'Ui vuur ue raaio o\ Van politieke delinquenten. 1 MAARSCHALK MANNERHEIM ERNSTIG ZIEK Volgens Radio Helsinki heeft maarschalk Mannerheim, de president van Finland, die aan een hartkwaal lijdt, een inzinking ge had. Zijn toestand geeft reden tot bezorgd heid. Indonesië aan wal gezet worden; b) allg Ned. troepen moeten Indonesië verlaten; c) de Nica moet buiten dienst blijven; d) het tegenwoor dige bestuur moet worden erkend tot deze kwestie herzien is door een competente „world authority"; e) het gealli. bezettings leger moet zich beperken tot de hulpverlee ning aan alle krijgsgevangenen en de ontwa pening der Japanners. NICA-PERSONEEL NAAR INDIÊ. Reeds morgen zullen 830 leden van de Nica naar Indië afreizen. Deze groep, waaronder zich 180 dames bevinden, zal van Calais naar Engeland igaan, om daar ingescheept te wor den voor haar eindbestemming. „PERHIMPOENAN INDONESIA". De „P.I." heeft nog verklaard, dat zij noch met het „Anti-imperialistisch comité", ï-och met het „Indonesisch Strijdcomi+é" in eenigerlei verbinding staat. Soekarno c.s. willen niets met Koninqin te maken hebben Op de te Buitenzorg door Soekarno bijeen geroepen persconferentie, waar hij ielf niet aanwezig was, verklaarde Soekarno's plaats vervanger, Mohammed Hatta, dat de repu bliek Indonesië een der United Nations wilde worden en dat Dr. v. Mook begrijpen moet. dat de autonomie, die Nederland thans aan- biedt, voor niemand acceptabel is. Waarom zouden wij onze knie buigen voor een vreem. de Koningin? Wij wenschen niet in een po sitie te komen, waarin de Ned Koningin boven ons gesteld is, aldus Hatta. Tegen be sprekingen met Ned. autoriteiten had hij sis particulier geen bezwaar, wel echter als vice- president der republiek. Alle Japanners verlaten Batavia en gaan naar Bandoeng, waar hun hoofdkwartier thans is gevestigd. Wat Seyss Inquart ten laste wordt Oorlog bevorderd en medeplichtig aan misdaden. In de acte van beschuldiging tegen Seyss Inquart, welke thans gereed gekomen is, wordt dezen ten laste gelegd, dat hij zijn rangen en functies, alsmede zijn persoon lijken invloed dusdanig heeft gebruikt, dat hij de „Anschlusz" van Oostenrijk heeft be vorderd. deelgenomen heeft aan de oorlogs- toebereidselen der Nazi's en hun oorlogsmis daden, alsmede aan misdaden ten aanzien van personen en eigendommen. NEDERLAND EN DE AANKLACHT TEGEN DE OORLOGSMISDADIGERS In de acte van beschuldiging tegen de 24 voornaamste oorlogsmisdadigers is Nederland meermalen direct of indirect betrokken. Over den Duitschen aanval op Nederland in Mei 1940 zegt het geschrift, dat „deze in vasie. met opzet van te voren beraamd was." Verder leest men over den Japanschen aan val op Ned. Indië, over de oorlogsmisdaden, moorden en slechte behandelingen van de burgerbevolking, deportatie, plundering, ver nieling zonder noodzaak, de aanval zonder oorlogsverklaring en met schending van ge sloten verdragen. Ans uit Rijnsburg krijgt 2 mnd. Landstormer uit Katwijk slechts 1 maand. De arts F. Leerink uit Rijnsburg werd he den door het Haagsch Bijz. Gerechtshof tot 2 maanden gevangenisstraf veroordeeld we gens het keuren van meisjes voor de Duit sche weermacht. De eisch was 1 jaar. Aan verd. werd voor 5 jaar het kiesrecht ontzegd. Cassatie werd toegestaan. C. J. v. d. Plas, uit Katwijk, werd tot 1 maand gev.straf veroordeeld wegens toetre ding tot den Landstorm. De eisch was 1 jaar. Na het lndë-debat in de Tweede Kamer (Van onzen Parlementsredacteur.) Het debat over de Indische regeeringsver- klaring is tot een snel einde gekomen. Nadat nog drie sprekers kort het woord hadden gevoerd, kon min. Logemann reeds aan het woord komen. In een goed half uur had hij de sprekers beantwoord en deed dat in zoodanigen vorm, dat voor repliek weinig aanleiding meer bestond. In het algemeen kan gezegd, dat de regeringsverklaring met toelichting veel instemming heeft gevonden. We kunnen bij dit verloop kort zijn. De ■heeren Joekes (V.D.) en Rutgers van Rozenbur g (C.H.) brachten geen nieuws meer. De onbevredigende vertraging ten ge volge van de houding der Engelsche militaire autoriteiten bij het overnemen van het gezag op Java werd betreurd. Met Soekarno kon niet worden onderhandeld'. Maar met wie dan wel? Over welke hervormingspunten mag v. Mook spreken? Is de regeering ook van oordeel, dat de Rijksconferentie alleen voorbereiden en ad viseer en kan, maar dat beslissingen over de toekomstige staatkun dige hervormingen alleen door de Staten- Generaal kunnen worden genomen? Al deze vragen waren niet onbekend en werden nog maals gehoord. Het betreurde ontslag aan den G.G. kwam .nogmaals ter sprake. Ook de heer Wen delaar (V.B.) deed dit in mis schien niet al te gelukkigen vorm. De minister begon zijn rede met de Britsche noot uit het debat. Engelands taak werd opeens groot en omvangrijk en het be schikte over weinig middelen om ons te helpen. Toen is gestreefd naar zekere ver lichting van de situatie om militaire redenen. Australië moest ook ineens ten bate van het moederland belangrijke militaire verplich tingen op zich nemen en kon toen onze vroegere afspraken, met een zekere reserve evenwel gemaakt waarover echter een jaar lang niet gesproken was niet houden. Wij zijn van die noodzaak de dupe geworden. We krijgen nu meer schepen om onze troepen naar Indië te vervoeren Alles wat we aan materiaal te land, ter zee en in de lucht kunnen sturen, gaat met spoed. Op Java be vinden zich naar schatting 35.000 Japanners en in heel Indië 100.000. De crisis in Indië ziet de minister niet als het neerslaan van een opstand. Er leeft meer in de onrust. We mpeten d'ie zien te over winnen liefst zonder gewapende botsing, al zal krachtig politieel optreden wel noodig zijn. In dit verband wraakte de minister aller lei sensatieberichten. B.v. over de 50.000 om singelde hongerlijdende vrouwen. Maar Ban doeng is reeds bezet en de geïnterneerden zijn veilig en hun voedselpositie is verze kerd. Midden-Java komt spoedig aan de beurt; Oost-Java is nog gesloten. Al deze berichten werken in de richting der reac tie, die op bloedige onderdrukking aanstuurt. Buiten Java ontwikkelt de toestand zich gunstig. Een gevraagde nota over het Japan- sche bewind zal worden overwogen als de toestanden wat meer overzichlteijk zullen zijn geworden. De regeering had haar eigen redenen om te doen wat de Engelschen vroegen. Met het oog op de diepere motieven van de tragedie wenschte de regeering contact met de in- landsche beweging en wilde zij niet vast houden aan het adagium: eerst onderwerpen en dan praten. De elementaire kracht der nationalistische verlangens schuilt in het emotioneele leven en is niet door redeneeren ^alleen te overwinnen. De toekomst van het koninkrijk gaat uit boven prestige-politiek. Daarom willen we wel praten met hen, die het wettig gezag willen eerbiedigen. Praten is nog niet onderhandelen, maar be doelt herstel van vertrouwen te verkrijgen. Er is reeds behoorlijk contact met de Indi sche nationalisten en daarom behoefde de minister van aangeboden diensten geen ge bruik te maken; de onderhandelaars hebben allen hier den bezettingstijd meegemaakt. v. Mook mag praten over een hervormings schema, waarop o.a. voorkomt; volksraad met een inlandsche meerderheid, vorming van een kabinet der departementshoofden in rade onder den G.G. als vertegenwoor diger der Kroon, toenemende deelneming aan het bestuur van de zaken van het koninkrijk, opheffing van alle ras-discrimi natie, uitbreiding van onderwijs, geleide economie, in totaal 7 punten. Maar alles met voorbehoud van de sanctie der Staten-Gene- raal. In dit kader deelde de minister nog mede. dat met den G.G. ook een principieel ver schil van inzicht openbaar werd ter zake van de waarde der nationalistische beweging in de toekomst. Hoe zeer het betreurende, moest toen wel in de ontslagaanvrage wor den berust. Op de resultaten van de Rijksconferentie zal dus niet worden vooruitgeloopen; zij kan DAT de Pensioenraad niet aan alle ver zoeken van gepensionneerden om de betaal baarstelling van hun pensioen per postchèque te doen geschieden, aanstonds gevolg kan geven. DAT het tweede transport van 367 paar den uit Canada a.s. Zaterdag te R'dam Wordt verwacht. DAT de R.H.B.S. te Winterswijk haar 75-jarig bestaan heeft gevierd, waarbij ook twee 80-jarige oud-leerlingen aamyezig Waren. DAT de wnd. chef van den Generalen Staf, gen.-maj. A. Q. H. Dijkshoorn, bevor derd is tot luitenant-generaal, terwijl hij binnenkort zitting zal nemen in het Hoog Militair Gerechtshof. DAT de afd. Maalderij en Bakkerij van het Bedrijfschap voor Granen,, etc. thans geves tigd is Z.O Binnensingel 66, 's-Gravenhage, telefoon 117067. DAT op 10 Nov. te Assen een bijeenkomst zal plaats hebben ter herdenking van het 1000-jarig bestaan van Drente op 26 No vember 1944. DAT te Middelburg een partij jam van 12.300 kg, welke van af eind Augustus is op geslagen geweest, voor menschel ij ke con sumptie is afgekeurd. DAT de Ned. OrganAstenvereemging plan nen heeft tot stichting van een Kerkmuziek- school te A'dam, waarvoor reeds thans giften kunnen worden opgegeven aan C. J. Noga rede, v. Weelstraat 24b, R'dam. DAT in verband met de geldsaneering geen Verzendingen van goederen of vee onder rembours kan plaats hebben hooger dan f2,50 per zending. DAT op Schiphol van 20 tot 29 Oct. vijftien oorlogsvliegtuigen van verschillende types, w.o. ook een van de geweldige B-29 vliegen de reuzenvestingen van de Amerik. lucht macht, worden tentoongesteld, terwijl op den Dam te A'dam vier jagers te bezichtigen zijn DAT het dagblad ,,De Waarheid" wegens het publieeeren in een der edities van sma delijke en beleedigende artikelen op 12 en 17 Mei j.l. tegen den voorz. van den Personeels- raad der Ned. Spoorwegen, door de Utrecht- sche rechtbank veroordeeld werd tot f 500 plus f 200 proceskosten. DAT tot wnd. directeur van den Post chèque- en Girodienst is benoemd H. v. d. Linden, adj.-dir. van het Postkantoor te Rot terdam. DAT door de In- en Uitvoerbank der Ver. Staten een crediet van 50 millioen dollar is geopend ten bate van Nederland, voor den aankoop van landbouw- en industriepro ducten. DAT de P.O.D. te Utrecht heeft gearres teerd den heer Slootman directeur van de hulpgevangenis voor collaborateurs en Dr. de Klein, chirurg aan het Diaconassenhuis al daar wegens intiemen omgang met Duit- schers. DAT minister v. d. Leeuw morgen de ten toonstelling „Oude Meesters op doorreis" te 's-Hertogenbosch zal openen en tevens een bezoek zal brengen aan de St. Janskerk en aan de zwaar beschadigde Pieterskerk te Oirschot. DAT in de fabriek „Vredestein" te 's-Gra venhage een conflict dreigt, daar de directie de E.V.B. niet in gehoor wenscht te ontvan gen en een deel van het personeel in verband hiermee Zaterdagnacht in vergadering zal bijeenkomen. DAT burgemeester B. W. F. van Slobbe van Breda, na meer dan U maanden ge- DAT politieken gevangenen uit Theresien- stadt. die hun bagage bij particulieren te Praag onderbrachten, verzocht wordt naam, adres, aantal collies, bagage-adres en een in het Tsjechisch of Engelsch geschreven vol macht voor Dr. Taussig te zenden aan de Joodsche Coördinatiecommissie, afd. Repa- trieering, Joh. Vermeerstraat 18, A'dam-Z. DAT het 4e bataljon Stoottroepen morgen te Weert een afscheidsparade zal houden en daarna naar Indië vertrekt. DAT Tsjecho-Slowaken, die zich vn Neder land bevinden en naar hun land wille.l te- rugkeeren, zoch v o o r 23 Oct. moeten mel den aan de Houtstraat 12, Eindhoven. DAT de rekeningen van de Kamers van Koophandel als vrije rekeningen zullen wor den beschouwd. DAT de Amerik. legerauto's, die tevens als schepen kunnen worden gebruikt, de zgn. „Dukws", te A'dam zooveel belangstelling hebben, dat Zondag j.l. alleen reeds 2000 menschen een tocht met deze „Dukws" heb ben gemaakt. DAT twee 19-jarige politieke gevangenen te Laren door een om vallend en muur, ter wijl te Apeldoorn een voetganger en te 's-Hertogenbosch twee kinderen door een auto werden gedood. DAT de beëindiging van het afhalen der f 100 na Zaterdag 20 Oct. alléén geldt voor de kantoren der posterijen. DAT de inrichting voor lijders aan vallen de ziekten „Meer en Bosch" te Heemstede op 23 Oct. zal worden heropend. DAT drie en twintig studenten van de Gem. Universiteit te A'dam te Bern zijn aan gekomen, waar zij gedurende een half jaar de cursussen zullen volgen aan de Universi teit. Aanvulling op de jongste bonnenlijst CACAO EN SIGARETTEN VERKRIJGBAAR nY°% h<="t van de 11e periode (14—27 Oct. 1945) zijn onderstaande bonnen geldig verklaard: ALLE BONKAARTEN 511: '■J* 250 gr gort. havermout enz. 7™ 100 gr verm. puddingp. enz. 746 200 gr zout 747 100 gr cacaopoeder 748 125 gr jam 749 100 gr gedr. zuidvruchten BONKAARTEN 511 A, B en C: 727 250 gr peulvruchten TABAKSKAARTEN: 02 1 rants import-sigaretten MELK, VLEESCH EN AARDAPPELEN: A 774 2 liter melk B 774 31/2 liter melk £774 3i/2 liter melk 774 6 liter melk A, B, C en D 775 100 gr vleesch A, B, C en D 776 1 kg aardappelen c 777 2 kg aardappelen B 778 1 kg aardappelen Bij deelneming aan maaltijden van de Cen trale Keukens moeten aldaar de bonnen A, B. C of D 775 voor vleesch en A. B. of C 777 voor aardappelen worden ingeleverd. DOORGAANS ZAL NOG GEEN CACAO VERKRIJGBAAR ZIJN. Aangezien bij de fabricage van cacaopoe der vertraging is opgetreden zal dit in het algemeen volgende week nog niet beschik baar zijn. Bon 747 blijft nu geldig tot 10 No vember a.s. TEXTIELPUNTEN NOG NIET GELDIG. Het C.D.K. vestigt er de aandacht op, dat de punten v. d. textielkaart nog niet geldig zijn en er dus nog niet op mag worden ge- d^t,?VeI\°Cht- Tegen hen g die dit tSch nomen strenge maatregelen worden ge- VISCHK AARTEN. PJh?,HL?T,?Cti>ber zal een z g visebkaart in gebruik worden genomen Aangezien de kaar- voorzien zijn van het nummer van den distributiekring, zal het mogelijk zijn beur telings per kring tot aanwijzing van een bon over te gaan. ook vrij over sociale punten adviseeren, werd den heer Meyerink opgemerkt. Maar de vor ming van een Volksraad met inlandsche meerderheid meende de Regeering misschien te kunnen tot stand brengen op grond van een overgangsbesluit Indische Staatsregeling. Met dit laatste bleken de heeren M e y e - rink, Joekes en v. Poll het niet eens. Nu de oorlogsomstandigheden voorbij zijn, is het geraden den normalen weg te volgen. Nadat de minister nog eens verklaard had. niet in de bevoegdheden van de wet gevende macht te zullen treden en dus op dit punt retireerde, was de vrede geteekend. Ka mer en Regeering waren het op de hoofd punten van het te volgen beleid eens en duisterheden waren opgehelderd. Zoo kreeg deze gedachten wisseling over dramatische en tragische gebeurtenissen een blij-eindigend slot. Regeering en parlement begrijpen elkaar en de bedoelde en wensche- lijke stéun is verkregen. Dit goede resultaat binnen zoo korten tijd te hebben bereikt, bewijst de nuttigheid der Volksvertegenwoordiging, ook al zou men voorstander zijn van vernieuwing en verjon ging van dit college. TWEEDE KAMER KOMT 30 OCTOBER BIJEEN. De Tweede Kamer zal weer worden bijeen geroepen tegen 30 October a.s. ter behande ling van het Handvest der Vereenigde naties. De berechtinq van de Duitsche oorlogsmisdadiqers De acte van beschuldiging. In de acte van beschuldiging tegen de 24 nat.-soc. leiders, die binnenkort te Neuren berg zullen worden berecht, zijn de beschul digingen in vier punten samengevat, le. het algemeene plan van de agressie. 2e. de mis daden tegen den vrede, 3e. oorlogsmisdaden en 4e. misdaden tegen de menschheid ge richt. In het driedeelig aanhangsel zijn o.m. verklaringen opgenomen over de persoonlijke verantwoordelijkheid van de verdachten en de misdadigheid van groepen en organisa ties. als „Reichsregierung", corps pol. leiders der N.S.D.A.P., de S.S.. Gestapo en S. D., Generale staf en het Opperbevel der Duit sche Weermacht. Men kan f 60.- van z'n snaar- boekje afhalen per 14 da^en Althans gezinshoofden en alleenwonenden zonder beroep. Tot 15 December a.s. kunnen gezinshoof den of alleenwonenden f 60 per veertien da gen van het tegoed van hun spaarbankboek jes opnemen op een schriftelijke verklaring, over te leggen voor elke uitbetaling, dat aan vrager: a) gezinshoofd of alleenwonend is; b) niet beschikt over voldoende betaal middelen of tegoed op vrije rekening, om te voorzien in zijn noodzakelijk leven-onder houd; c) niet een zelfstandig beroep uitoefent als bedoeld in artikel 16 van de beschikking deblokkeering 1945 en in de daarop betrek king hebbende uitvoeringsbeschikkingen; d) niet is ingeschreven aan een Nederland- sche universiteit of hoogeschool en de aan vrage niet is geschied ten behoeve van een zoodanig persoon; e) geen of onvoldoende inkomsten uit dienstbetrekking geniet. Oostelijke wind, aldus De Bilt. Tot morgenavond wordt verwacht: In den ochtend over groote deelen des lands mist, overdag tijdelijk zonnig, zwakke in het Zui den des lands matige, Oostelijke wind. Droog weer. ZON EN MAAN. Zon op 7.13 en onder 17.36; Maan op 17.49 en onder 5.37. Op 21 Oct. Volle Maar en 27 Pet. Laatste kwartier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 1