IS5EL cfï%$tlUf£(lÜlHlïftttt
Geallieerden in Batavia hartelijk begroet
IDist <U
André Tardieu t
le serie: 1 April 1920— 15 October 1941 ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1945 2e serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 119
Abonnementsprijzen s&J' Ak. A S tÉL
Hoofdredacteur: Postrekening 5 8 9 3 6
H. DIEMER jpVfiHlE^
Redactie: Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken M$taitfuaslirij is oljcbLeuetf
b. van der ros ^ëiEgösisiii irtyn (jpvt in tealjenspgti*
Belastingrechercheurs zijn
in aantocht
Op 6000 na alle krijgsgevan
genen van Java weggevoerd
De speciale correspondent van Anpaneta
Robert Kiet, die Java heeft bezocht, schrijft,
dat op 6000 man na, alle krijgsgevangenen
naar Siam, Japan en Singapore zijn gebracht
en dat de toestanden in die interneerimgs-
kampen weerzinwekkend zijn. De Japan
ners behandelden de vrouwen en meisjes op
wreedaardige manier en lieten zij zelfs we
gen aanleggen en boomen kappen, waarbij
.zij van hongerrantsoenen moesten leven. In
het vrouwenkamp te Tjideng bij Batavia
leefden 10.000 vrouwen in 300 huizen. In
alle kampen was de voedseltoestand tot de
laatste paar weken ontstellend slecht. Van
de civiel geïnterneerde mannen zijn een
groot aantal dusdanig ondervoed, dat zij
nimmer geheel zullen herstellen.
De correspondent werd in het kamp Tji
deng rondgeleid door de 24-jarige Rita Col-
lette. kleindochter van generaal Collette uit
Den Haag, en door Dr J. Kuylman, wiens
moeder en zuster eveneens in de Residentie
wonen.
Alhoewel de samenwerking tusschen de
Nederlandsohe en Britsche R. A. P. W. I.
niets le wenschen over laat, doordat er in
elke ploeg in de R. A. P. W. I. minstens één
Ned. official zit. is er onder de bevolking
van Batavia eenige weerspannigheid te con-
stateeren, hetgeen tot enkele incidenten met
Britsche officieren heeft geleid.
De Japanners, die krachtens een ge
allieerde instructie nog de macht uitoefenen,
beginnen door de vijandige houding der Ja-
vaansche bevolking, meer en meer de uit
werkingen van hun oorlogspolitiek, die er
op gericht geweest is de verschillende be
volkingsgroepen tegen de Europeanen en ook
tegen elkaar op te zetten, te gevoelen. De
Indonesische nationalisten voeren nog steeds
actie en geven zelfs een illegaal blad uit;
Er bestaat echter geen reden tot ongerust
heid. daar op andere plaatsen de Indonesiërs
zeer hulpvaardig en vriendelijk jegens de
Europeanen zijn en de eerste groepen geal
lieerden in Batavia zelfs wuivende en jui
chende begroetten.
Bij een bezoek van generaal-majoor N. L.
W. van Straten aan een krijgsgevangenen
kamp te Batavia, verklaarde een Ambo-
Salarisverhooqino voor overheids.
personee'
Voorzoover het de laagst bezoldigden betreft
De Regeering heeft in principe besloten
een voorloopige verbetering in te voeren
van de salarissen en loonen van het lager
bezoldigde personeel in Overheidsdienst,
voor zoover zulks noodzakelijk mocht blij
ken. Deze zaak zal in overleg met de vak
beweging en door een commissie ad hoe
worden onderzocht. Ook het personeel der
lagere publieke lichamen denkt men onder
deze regeling te laten vallen.
..NEDERLAND SCHE GEDACHTEN" GAAT
WEER VERSCHIJNEN.
Verschillende lezers zullen zich ongetwij
feld nog „Nederlandsche Gedachten" her
inneren. het maandschrift dat tot het verbod
der A.R. Partij zich in grooten bloei mocht
verheugen. Dit blad, dat een uitgave is van
het Centraal Comité ten dienste van de A.R.
Partij, haar propaganda- en jon geren clubs,
gaat binnenkort weer verschijnen. Per maand
zullen twee nummers uitkomen.
Om van toezending van het eerste nummer
af verzekerd te zijn, geve men thans reeds
een abonnement op aan de uitgeefster:
Drukkerij Libertas, Drift 13, Utrecht. De op
lage is natuurlijk beperkt, dus men haaste
zich!
PARIJS WEER PER VLIEGTUIG
BEREIKBAAR
Na de hervatting van de luchtlijnen naar
Zweden en Zwitserland zal dus nu ook de
Fransche hoofdstad in het Nederlandsche
luchtnet worden opgenomen.
Het vliegtuig, dat 's morgens uit Parijs
vertrekt, geeft op Schiphol aansluiting op
de luchtlijn ,naar Zweden.
DAT de P.O.D. te Schiedam gaarne Inlich
tingen ontvangt over de gedragingen van J.
B. Greeven (Oom Joop) in de concentratie
kampen te Amersfoort en Vught.
DAT wie thans toch nog zinken pasmunt
oppot zich schuldig maakt aan „misdrijf" en
onder de strenge strafbepalingen van het
„Machtigingsbesluit Geldzuivering" valt.
DAT opnieuw gewezen wordt op de nood
zakelijkheid om de grootste zuinigheid met
gas en electriciteit te betrachten, daar anders
de betrokken bedrijven vanwege den gerin
gen kolenaanvoer weer gesloten zul'len moe
ten worden.
DAT mr A. M. baron van Tuyll van
Serooskerken, procureur-fiscaal bij den Bijz.
Raad van Cassatie, in opdracht der regeering
zal optreden als Nederl. openbaar aanklager
in het in November te Neurenberg te houden
proces tegen Seyss Inquart.
DAT ter vervanging van het Tijdelijk Pers
besluit van 5 Sept. 1944 een nieuw Tijdelijk
Persbesluit 1945 is verschenen, ten einde de
zuivering van het dagbladwezen zoo goed
mogelijk te bewerkstelligen.
DAT voor dit zelfde doel door minister
Beel een Commissie voor perszuivering is ge
ïnstalleerdterwijl voorts een Persraad zal
worden ingesteld.
DAT een aantal door de regeering aange
zochte personen zich bereid heeft verklaard
om deel uit te maken van een Ned. delegatie,
ten einde met gedelegeerden der Belg. regee-
iring het spellingvraagstuk te bespreken.
DAT per 1 October, krachtens een beschik
king van het College van Rijksbemiddelaars,
personen, die weinig of niets omhanden
hebben, in de geteisterde gebieden van ons
land aan het werk kunnen worden gezet op
straffe van verlies van wachtgeld of over-
bnuggingsgeld.
neesch 9oldaat, dat de loyaliteit der Ambo-
neezen jegens de Nederlanders gedurende
de oorlogsjaren was bewezen. De generaal
wees er op, dat een onmiddellijke vrijlating
der krijgsgevangenen nog niet kan worden
gegarandeerd.
De resident van Bali, C. Boterhoven, die
uit een krijgsgevangenenkamp van Makas
sar werd bevrijd, verklaarde destijds een
Balineesch massahuwelijk te hebben gefor
ceerd, daar de Jappen vroegen jonge meis
jes voor hun soldaten te leveren. De eerst
opgedane indrukken betreffende het com
mercieel bedrijf der Japanners in Ned. Indië
zijn, dat zij zelf niet geloofden hier lang
te blijven en een echte destructieve politiek
voerden. Verschillende olievelden en plan
tages zijn vernield, terwijl rubberboomen,
theestruiken en dikwijls kinaboomen moesten
worden vernield.
De kininevoorraden in Ned.-Indië zijn dan
ook vrijwel uitgeput.
PROF. H. TER VEEN GEREHABILITEERD
Onlangs maakten we melding van een
negental Amsterdarnsehe hoosleeraren. die
op last van het M. G. werden geschorst. Daar
thans gebleken is dat deze schorsing op mis
leidende informaties berustte zijn allen, w.o.
prof. H. ter Veen, hoogleeraar in de sociale
geografie, volledig in hun eer hersteld.
giiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiit.
Tweeërlei Vrouwen j
(Antwoord van een lezeres)
1 De VROUW in Holland koos geen import, I
Dat is heusch maar een héél klein deel;
En wat kreeg zij, die eenzaam wachtte: i
1 Geen snoep, geen sigaret, niet veel. 1
De vrouw die denkt de zaak te dienen,
Gooit Hollands eere in de goot; 1
1 Doch 't grootste deel geneert zich
1 't vrouw zijn
Het kleinste deel voelt zich n u groot.
ÜüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiir-
BERECHTING POLITIEKE VERDACHTEN.
Een directoraat-generaal voor de bijzondere
rechtspleging is belast met alles wat opspo
ring, in bewaringstelling en berechting van
politiek verdachte personen betreft. Mr. B.
J. A. A. ter Veer, kantonrechter te Den Haag,
wordit de leider.
DAT vandaag in het Rijksmuseum te
Amsterdam een groote tentoonstelling „Kunst
in vrijheid" is geopend.
DAT de eerste 3 van de 9 „Goudsche
glazen" der St Janskerk te Gouda uit den
schuilkelder naar hun oude plaats zijn over
gebracht.
DAT Maandag a.s. het Juliana-kinder -
ziekenhuis te Den Haag 60 jaar bestaat en
men zich tot steun als lid kan opgeven aan
Van Welylaan 2.
DAT mr P. A. G. Ubinik is benoemd tot
administrateur bij het min. van Binnen-
landsohe Zaken.
DAT op 21 Sept. in „Amicitia" te Den
Haag voor het eerst na de bevrijding het
Javaansche Niéuwjaar (1364) door de hier te
lande vertoevende inheemschen werd ge
vierd.
DAT de kolonel der Mariniers H. F. J. M.
A. von Freitag Drabbe, tijdelijk bevorderd
is tot gen.-majoor en met ingang van
1 Sept. eervol ontslag is verleend aan
Schout-bij-Nacht E. A. Vreede.
DAT de „Macona," die dezer dagen te
Willemstad (West-Indië) aankwam, in de ko
mende week naar Nederland zal vertrekken
met 14.000 voedselpakketten aan boord.
DAT gisteren op den spoorweg Gouda—
Den Haag de opzichter L. de Vries en zijn
assistent W. Wijdsma, tijdens werkzaam
heden bij de Gouwe-brug door een trein
werden gegrepen en op slag gedood, terwijl
een woonwagenbezitter bij Arnhem werd
gedood door het omslaan van zijn wagen.
DAT er voorbereidingen worden getroffen
om in 't voorjaar 1946 weer een Jaarbeurs
te Utreoht te houden.
DAT de torpedojagers „Piet Hein" en
„Kortenaer" begin October in Nederland zul
len aankomen.
DAT in eenige gemeenten van ons land
ook Zondags zal worden voortgegaan met het
uitreiken van de nieuwe muntbiljetten en
geldkaarten en de verantwoordelijkheid voor
deze regeling uitsluitend rust op de plaatse
lijke diensten, aldus de min. van Financiën.
Het nieuwste middel om de schatkist
te vullen
Naar gemeld wordt, heeft de minister van
Financiën besloten binnenkort in elke in
spectie der Directe Belastingen personen
uit de burgerij aan te wijzen, die behulp
zaam zullen zijn bij de opsporing van even-
tueele gelden, die men aan het land zou
willen onttrekken, waardoor de figuur ont
staat van den onbezoldigden belasting
rechercheur. Tevens bestaat het plan de
belasting-autoriteiten te machtigen, zich te
allen tijden inlichtingen te verschaffen over
eventueele banktegoeden e.d. Binnenkort
zullen hierover nadere mededeelingen volgen.
WERELD VAKVEREENIGINGSCONGRES.
Het wereldvakvereenigingscongres zal van
26 September tot 9 October te Parijs worden
gehouden.
'T DAGELIJKSCH BESTUUR DER S.D.A.P.
Op de jongste vergadering van het partij
bestuur van de S.D.A.P. werd het dage-
lijksch bestuur samengesteld uit K. Vorrink,
A. E. Ribbius Peletier, K. Woudenberg, M.
Reinalda, H. J. Scheps en G. Slotemaker
de Bruine.
Het vroegere wetenschappelijke bureau
werd omgevormd tot een st.ichting-dr
Wiardi Beekman. Er werd mee ingestemd
om de parlementsverkiezingen in April 1946
te houden. De bond van soc. dem. studen
tenclubs (S.D.S.C.) zaïl voorbaan heeten
„Dem. Soc. studentenvereeniging „Politeia".
Met de Ned. Volksbeweging zullen de be
sprekingen worden voortgezet om zoo gauw
mogelijk tot klaarheid te komen.
NIEUWE BEDRIJFSVERGUNNINGEN
KUNNEN WORDEN AANGEVRAAGD.
Binnenkort zullen in beperkte mate nieuwe
bedrijfsvergunningen worden verleend voor
den handel en industrieele bedrijven, alsmede
voor uitbreiding daarvan.
Bovendien zal een regeling getroffen wor
den in zake gedurende de oorlogsjaren stil
gelegde bedrijven. Officieele mededeelingen
zullen nog volgen.
Ford, thans 82 jaar, wordt als directeur
van zijn fabrieken door zijn zoon opgevolgd.
DAT de regeering zal overgaan tot in
stelling van een onder het dep. van Binnenl.
Zaken ressorteerend centraal orgaan, waar
aan de recruteering van het burgerlijk Rijks
personeel zal worden opgedragen.
DAT dit nieuwe orgaan zich in de toe
komst ook zal belasten met het onderzoek
naar de efficiency van de diverse Rijks
diensten.
DAT de technische staf van de Fokker
fabrieken bezig is met de voorbereiding van
den bouw van een universeel bruikbaar
privé-vliegtuigje, hetwelk in serie zal wor
den gebouwd.
DAT de Betuwe thans geteisterd wordt
door een muizenplaag, wier bestrijding
groote moeilijkheden baart wegens gemis
aan katten en muizenvallen.
DAT ir F. C. M. Wijffels is benoemd tot
inspecteur-generaal der mijnen als opvolger
yan ir C. M. J. A. F. Nicolas.
DAT Maandagmiddag a.s. om 2 uur de
Utrechtsche universiteit zal worden her
opend.
DAT 's Maandags en Donderdags tusschen
18 en 21 uur de Zwitsersche radio op 44.97
m.en 48.66 m namen van naar Duitschland
gedeporteerde Nederlanders doorgeeft.
DAT er een werkcommissie is samenge
steld om te komen tot een nationaal monu
ment voor de gevallen Ned. zeevarenden.
DAT verschillende lezers blijkens ons toe
gezonden brieven gaarne de gaslevering tot
den geheelen dag zouden zien uitgebreid
met het oog op hun kleine kinderen en
babies.
DAT het thans mogelijk is met Stiermar
ken en Carinthië te correspondeeren op
Roode Kruis formulieren, die bij alle afd.
van het Ned. Rooide Kruis verkrijgbaar zijn.
DAT wij weer verschillende lijsten met
namen van bevrijde Ned. krijgsgevangenen
in de vitrines van ons gebouw aan de
Parkstraat hebben opgehangen.
Rondblik
DEZE WEEK ontvingen wij het doods
bericht van dezen grooten Franschen
politicus en nu het juist 69 jaar geleden
is. dat hij te Parijs werd geboren, lijkt het
ons van groot belang een kort overzicht van
zijn leven en werk iri het belang van zijn
volk te geven.
Zooals zoovele Fransche politici heeft
Tardieu zijn bekwaamheid voor een groot
deel aan de advocatuur te danken. Dat deze
bekwaamheid uitzonderlijk groot is geweest,
wordt zeer sterk bewezen door het feit. dat
hij reeds op 21-jarigen leeftijd als attaché
aan de Fransche ambassade in Berlijn ver
bonden wordt. Zijn daar opgedane ervarin
gen in de buitenlandsche politiek komen hem
als journalist en publicist uitnemend te stade,
want in de jaren, dat hij de rubriek ..Buiten
land" in de „Temps" redigeert, wordt zijn
oordeel over het algemeen als zeer gezag
hebbend aanvaard.
Na in verschillende openbare ambten
werkzaam te zijn geweest, wordt hij in 1914
als lid van de Kamer van Afgevaardigden
gekozen. De eerste Wereldoorlog is dan juist
uitgebroken en zijn plicht tegenover het
vaderland kennend, neemt hij als vrijwilliger
in het leger dienst. In het verdere verloop
van den oorlog maakt hij zich voor zijn land
nog bijzonder verdienstelijk door als buiten
gewoon gezant van Frankrijk in de Ver-
eenigde Staten daar de regeling op zich te
nemen van de voor dat land bestemde
troepencontingenten en voedselvoorraden.
Zijn groote bekendheid verkrijgt hij echter
eerst na den eersten Wereldoorlog. Als afge
vaardigde op de Vredesconferentie te Ver
sailles pleit hij voor zwaardere eischen aan
Duitschland en stelt hij o.m. in het licht, dat
het noodig was. Duitschland volkomen te
ontwapenen, indien de wereld zich niet
binnen zeer korten tijd wederom een stroom
van ellende wilde berokkenen. De jaren die
achter ons liggen, hebben maar al te droevig
bewezen, hoe juist Tardieu's inzicht ge
weest is.
Maar ook op het gebied van de binnen-
landsche politiek van zijn land heeft Tardieu
inzichten getoond, die ook heden nog ten
volle de moeite van het vermelden waard
zijn Hij, die 22 jaar Kamerlid was, 11 maal
minister en 3 maal minister-president, kon
terecht geacht worden de staatsinstellingen
van de Derde Republiek door en door te
kennen. Dat deze instellingen volkomen ver
molmd waren, bleek maar al te zeer in 1940,
toen door valsche ambities en boosaardige
kuiperijen de Fransche verdedigingswil zoo
zeer aangetast bleek, dat de tegenstand tegen
Duitschland niet langer dan zes weken vol
gehouden kon worden.
Tardieu heeft ln zijn boek „La révolution.
a refaire" („De Revolutie moet overgedaan
worden") en speciaal in het eerste deel daar
van. „Le souverain captif" („De gevangen
souverein") aangetoond, dat in de practische
toepassing van de idee der volkssouvereini-
teit. zooals die door de denkers van de
Fransche Revolutie werd voorgestaan, niets
terecht gekomen is. Hij zet daarin duidelijk
uiteen, dat het Fransche volk niet vrij is,
maar onderworpen aan de grillen van een
kleine groep afgevaardigden. Over de be
ginselen van gelijkheid en broederschap
maakt hij de opmerking, dat de historische
evolutie na 1789 selectie en strijd om het
bestaan heeft gebracht, twee begrippen, die
met de laatstgenoemde beginselen volkomen
in strijd zijn.
Om deze redenen en vooral om niet ge
bonden te zijn, meende Tardieu in 1936 ont
slag als Kamerlid te moeten nemen. Sinds
dien besteedde hij zijn tijd voornamelijk om
zijn inzichten in woord en geschrift aan het
Fransche volk uiteen te zetten.
Woensdag start vliegdienst van
de regeering
Ook bestemd voor vervoer van poststukken.
Op 26 September a.s. des morgens om
9.45 uur, zal de regeeringsvliegdienst met
een officieele vlucht van twee Havilland-
Dragoon-vliegtuigen de luchtlijn Amsterdam
EindhovenBeek (L.) inwijden.
In Beek zal aan de deelnemers der eer
ste vlucht, w.o. minister Van Schaik, een
feestelijke ontvangst worden gearrangeerd.
Het traject zal dagelijks door piloten van
de K.L.M., die reeds in binnenlandschen
dienst veel ervaring hebben opgedaan, drie
maal worden gevlogen, te weten om 7.55
uur, 10.55 uur en 14 uur, vertrek Amsterdam.
De P.T.T. maakt van dezen luchtdienst ge
bruik voor de verzending van post.
Op 27 September zal de lijn worden open
gesteld voor personen, die zich in het lands
belang zeer snel moeten verplaatsen.
CHR. BOEREN- EN TUINDERSBOND
IN NEDERLAND
Op 24, 25 en 26 September a.s. wordt van
wege de Christelijke Boeren- en Tuinders-
bond in Nederland een leidersconferentie
gehouden te Hoofddorp. Het aantal deelne
mers is beperkt tot vijf per provincie. De
agenda vermeldt de behandeling van een
viertal onderwerpen t.w. „De jonge boer en
tuinder en hun taak en toekomst" in te lei
den door den heer W. P. Cnossen te Woer
den; „De economische toestand van onzen
land- en tuinbouw" in te leiden door mr W.
Rip te Voorburg; „Het annexatieprobleem"
door den heer Chr. v. d. Heuvel te Leiden
en „De principieele fundeering van den C.
B.T.B.". door den heer Th. Brouwer te Assen.
Tusschen de geallieerden is thans over
de reorganisatie der Oostenrijksche regee
ring overeenstemming bereikt.
Mac Arthur heeft de onmiddellijke ar
restatie gelast van generaal Kenzo Doihara,
de „stormvogel" van Mandsjoerije.
Winderig weer, zegt De Bilt
Tot morgenavond is de verwachting: Buiig,
koel. krachtige Westelijke wind.
ZON EN MAAN.
Morgen Zon op 6.27 en onder 18.37; Maan
op 19.49 en onder 8.12. Maandag Zon op 6.25*
en onder 18.35; Maan op 20.11 en onder 9.39.
Laatste kwartier op 28 September.
Per 1 October zal de Regeering er eindelijk! toe overgaan die arbeiders, welke
thans weinig of niets uitvoeren, naar deze puinhoopen te zenden, om van Nederland
weer een bewoonbaar stukje grond te maken. Zoo ziet al bijna een jaar
de Boulevard te Vlissingen er uit.
