llicume iJtsdjf (ilmiraiü Mttum xttti&mt twronuu Band Oranje en Universiteit bevestigd IDist <11 Ie serie: 1 April 1920-15 October 1941 DINSDAG 18 SEPTEMBER 1945 2e serlerle Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 110 Abonnemen tsprijzcL Hoofdredacteur: H DIEMEB Redactie: Christelijk-Nationaal Dagblad onr Leiden en Omstreken $tantuastirtj is a. B. van' der ros wmun fjprt in t- r Koningin en Prinses geestdriftig toeqejuicht De openingsplechtigheid der Universiteit, welke gistermiddag in de Pieterskerk plaats vond, is een historisch feit geworden, waar van de draagwijdte niet te schatten is en zal ongetwijfeld met gouden letters in de geschiedenis der Universiteit blijven ver meld. Een bij zonderen glans verleende daar aan de aanwezigheid van H. M. Koningin Wilhelmina, die daarmede opnieuw bevestig de den band, in 't verleden tusschen Univer siteit en haar stichter, Prins Willem I, ge legd. terwijl H. K. H. Prinses Juliana Haar Koninklijke Moeder hierin volgde door Haar te vergezellen. En de burgerij van Leiden heeft dit be zoek van Vorstin en Prinses aangegrepen om Haar op grootsche wijze haar hulde en trouw te betoonen, hetgeen met temeer geestdrift geschiedde nu onze Landsvrouwe voor 't eerst na de bevrijding een officieel bezoek aan de Sleutelstad bracht. Vroolijk wapper den de vlaggen en duizenden en nog eens duizenden hadden zich langs den weg ge schaard. die de Vorstelijke bezoeksters zouden volgen 'en toen de auto passeerde, kwam aan de toejuichingen schier geen einde. Aan den ingang van de Pieterskerk werden H.M. de Koningin en HJC.H. Prinses Juliana ontvangen door een commissie, bestaande uit dr J. E. Baron de Vos van Steenwijk. voorz. van het College voor het Herstelfonds, prof. W. van der Woude, rector-magnificus, prof. dr B. G. Escher, secr. van den Senaat, den heer W. J. Geertsema, praeses Collegii. en mej J. E. Boon. pres. van de V.V.S.L. Vooraf was de Senaat met de professoren in het Academiegebouw bijeen geweest, die daarna, allen gekleed in toga. in een plech- tigen stoet, welke zelden in Leidens straten is aanschouwd, via Rapenburg en Heeren- steeg naar de Pieterskerk schreden. Nadat de Vorstelijke gasten naar hun plaat sen waren geleid, nam prof. v. d. Woude het woord om met een uitvoerige rede het rec toraat aan zijn opvolger, prof. Escher over te dragen. Spr. ving aan met darïk te bren gen aan H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana voor de onverflauwde belangstelling ook thans weer voor de Lerdsche Universiteit betoond en schetste vervolgens de hoofd momenten uit den strijd en het verzet der Universiteit in de afgeloopen jaren, om daar bij allereerst te herdenken de overleden hoogleeraren proff. Korff, Huizinga, Krom, Telders, F. Muller en Hesseling en de oud- hoogleeraren Jelgersma. Martin. Knappert. J. W. Muller. Tendeloo en Schreinemakers, als- DAT het Bredasche tribunaal den vroege- ren loco-burgemeester van Breda, den heer J. Meeuws, heeft vrijgesproken. DAT de veerboot Bergen °o ZoomTholen van 20 tot 27 Sept., wegens reparaties, uit de vaart wordt genomen, waardoor het auto- en wagenverkeer gebruik moet maken van den weg over Steenbergen naar Oud-Vosse- meer. DAT de burgemeester van 's-Hertogen- bosoh den stadapenning heeft verleend aan den wnd. regimentscommandant der stoot troepen. maj. B. v. Kooten. DAT in Eindhoven een cursus voor de op leiding van maatschaonp'lijke werkers en werksters wordt geopebu door het college van docenten aan de noodopleiding voor economischstudente*». aldaar. DAT de korenoogst, ondanks het gebrek aan arbeiders, vlot is binnengekomen en de aardappeloogst, door mschakeiine van 10.000 arbeiders uit'de steden, goede vooruitzichten biedt. DAT er. in verband met de thans in toe passing gebrachte zuivering der kunst, is op gericht een ..Actie rechtsherstel der Ned. kunstenaars", waarvan het secretariaat is ge vestigd Binnenkant 42. A'dam. DAT,, op de 102e jaarlijksche harddraverij te Mecfemblik eerste-prijswinnaar werd Gon- nie D.. bereden door J de Vlieger te Nieuw- Vennep. DAT de opbrengst der vermakelijkheids belasting te A "dam met spron gen omhoog gaat, daar in Mei, Juni, Juli en Aug. deze belasting respect, f 80.000, f 110.000, f 392.000 en f 572.000 opbracht, waarvan de bioscopen in Juli alleen reeds f 150.000 opleverden. DAT binnenkort suiker aan bijenhouders sal worden toegewezen. mede de privaat-docenten prof. Warnsinok. dr van Hünte en dr Cohen en de omgekomen studenten. Hierna stond spr. stil bij de diverse maat regelen door den bezetter inz. de Universiteit genomen en herinnerde hij aan het ontslag der Joodsche hoogleeraren en docenten, aan de bekende rede van prof. Cleveringa op 20 Nov. '40, de spontane sfcudentenstaking, on gekend in Nederland, de sluiting der Hooge- schoöl, de arrestatie van diverse hoogleeraren en het massaal verzoek om ontslag van 53 hoogleeraren en 3 lectoren in Mei 1942, waar door een soort professorenstakdng ontstond aan een reeds gesloten academie. Zoo ging de Universiteit, aldus spr. een stadium van schijndood in en haar leven was dat van Nederland, wachten op de bevrijders, in welke periode de studenten in grooten ge tale met tallooze andere jonge Nederlanders met hartstocht werkten voor Nederland. De herleving van het vaderland zou de Universiteit niet alleen tot een nieuw, zoo vervolgde prof. v. d. Woude, maar ook tot een hooger leven brengen, haar opvoeren tot een geestelijk leidster van ons volk, tot een middelpunt onzer beschaving en wil het leven en streven der Universiteit zijn hoogsten trap bereiken, dan is daartoe noodig, dat be stuur. docenten, studenten, wetenschappe lijke staf en oud-studenten zich aan haar en elkaar gebonden gevoelen en blijven gevoe len, dat allen vereenigd zijn in den G?vitas Academica en de Universiteit, bevrijd van den druk der banden, welke haar aan den Staat knoopen. zal een organisme zijn, een eigen bestaan levend, in staat haar vermo gens naar binnen en naar buiten veel krach tiger te ontplooien. Spr. besloot met een persoonlijk woord het rectoraat aan zijn opvolger, prof. Escher, over te dragen. Na afloop van deze samen komst, welke door tal van vooraanstaande personen en hoogwaardigheidsbekleders werd bijgewoond, o.m. de ministers Van KI effens en Van der Leeuw, jhr mr Beelaerts van Blokland, vice-president van den Raad van State., de -ector-magnifici der universi teiten van Leuven en Basel reso Monser. v. Waayenbergh en prof. C. Henschen, over ste Bloemarts, prov. M.G.. enz., begaven H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana zich met den stoet van hoogleeraren en genoo- digden te voet naar het Academiegebouw, waar de Senaat een druk bezochte receptie hield. Onderweg werden onze Landsvrouwe en de Prinses, alsook de beide ministers door de duizendkoppige menigte geestdriftig toe gejuicht, hetgeen ook het geval was bij het vertrek van H.M. naar de Residentie. In de morgenuren hadden voor de burgerij DAT tijdens een avondvoorstelling van het circus Mikkenie Strassburger te Leiden de artist v. d. Winkel, bekend onder den naam Sax, door een beroerte werd getroffen en kort daarop overleed. DAT de leden van den Raad voor Econo mische Samenwerking, waaraan de Belgisch- Luxemburgsche Unie. Frankrijk en Neder - land deelnemen, vandaag te Luxemburg, bijeenkomen. DAT vanaf morgen te Amsterdam de dienst op de personenveren over het IJ wordt hervat. DAT de KJP.M. in Febr. waarschijnlijk een dienst tusschen Zuid-Afrika en Zuid-Ame- rika zal openen. DAT 250 veteranen van de 1st U. S. Air borne Army, die 17 Sept. 1944 Nijmegen be vrijdden, gisteren hun gevallen kameraden en de bevolking van Nijmegen hebben ge- eerd en gehuldigd. DAT in de Rivierahall te Rotterdam gis teravond de spoorwegstaking is herdacht en onder de 2200 genoodigden zich ook burg. Oud bevond. DAT in de St Martinuskerk te Venlo de zandsteenen fundamenten van een waar schijnlijk middeleeuwsch kerkgebouw van Romeinschen bouwtrant zijn blootgelegd en door den stadsarch. Ir J. Kayzer in teeke- ning zullen worden gebracht. DAT gistermorgen weer de eerste trein het zwaar gehavende station van Venlo bin- nenstoomde. DAT een Rotterdamsche zwarthandelaar, die verleden week tot een geweldige geld boete werd veroordeeld, nu weer met 300 kg Belgische shag is aangehouden. DAT morgenavond in de Nieuwe Kerk te Delft een herdenkingsdienst voor gevallen Delftsche docenten en studenten wordt ge houden. DAT het eerste schip van de Victory- klasse, nl. de ruim 7600 brt. nietende „Mid dlesex-Victory" geladen met pijnboomhout Huisbrandkolen f0 70 per H.L. in prijs verhoogd Ook gas en electrisch wat duurder, doch olie goedkooper Door de sterke stijging der bedrijfskosten, zal de prijs van een eenheid huisbrand met f 0.70 stijgen, de gas- en electriciteits- prijs resp. met 1,5 cent per m3 en een halve cent per Kwh. Daarentegen zal, dank zij den regelmatigen aanvoer van overzee, de prijs voor petroleum op 18 cent per liter en voor gasolie op 10 cent per liter kunnen worden gebracht. De benzineprijs blijft voorloopig 30 cent per liter. De nieuwe prijzen voor steenkool en de tarieven voor gas en elee- triciteit zijn Maandag 1.1. in werking ge treden, terwijl de prijzen voor petroleum en gasolie gelden m.i.v. 1 Oct. a.s. AMSTERDAMMERS KRIJGEN THEE! Te IJmuiden is gisteren aangekomen het Ned. stoomschip „Majoeri" uit Liverpool met thee en zeep voor Amsterdam. QUO VADIS Voor een Amsterdamsche bioscoop was de belangstelling Zondag zoo groot, dat de duizenden menschen. die buiten ston den te wachten, de deuren indrukten en de ruiten ingooiden. De politie, geas sisteerd door de hulppolitie, kon de me nigte pas baas. toen zij de brandspuit op het publiek zette V» ANDRé TARDIEU OVERLEDEN. De vroegere Fransche premier And.ré Tar- dieu is gisteren overleden op 69-jarigen leefftijd. HIMMLER'S VROUW EN DOCHTER ALS GETUIGEN. De echtgenoote en de dochter'van Himm- ler zullen per vliegtuig naar Neurenberg worden overgebracht, waar zij als getuigen verhoord zullen worden in het 'proces van de oorlogsmisdadigers. Geen enkele beschul diging werd tegen hen ingebracht. Nieuwe dienstreoeling der N. S verschenen Den HaagLeiden nu ook electrisch. Er is een nieuwe dienstregeling ver schenen, waarbij de diensten van de spoor wegen met 5000 trein-kilometers per dag worden uitgebreid. Er blijkt voorts uit. dat de electrische halfuur-dienst RotterdamDen Haag doorgetrokken is tot Leiden. Een uur- dienst met den electrischen trein wordt on derhouden op de lijn LeidschendamVoor burgLaan van Nieuw Oost-Indië. Een twee-uur-dienst wordt onderhouden op de lijn HaarlemBeverwijk. RADIO-GIDSEN ZULLEN 6 OCTOBER WEER VERSCHIJNEN. Volgens ..Het Vrije Volk" zullen de gidsen van de voormalige omroepvereenigingen van 6 October af weer verschijnen. verschillende feestelijkheden .plaats. Aan den hengelwedstrijd in de Nieuwe Vaart namen niet minder dan 500 hengelaars deel. De prijs uitreiking hiervan geschiedde op de Soos, terwijl de Postharmonie voor muzikale op luistering zorgde. Er waren vele fraaie prij zen beschikbaar gesteld. Ook de estafette- loap van de Zijlpoort af naar de Academie werd een succes en trok enorme belang stelling Winnaar werd C. Stol van A.S.C., wiens fakkel op het Binnenplein der Univer siteit als symbool der herrijzenis door Prins Willem I, éen der hoofdfiguren uit het lus trumspel ..Repos Ailleurs" werd aangestoken. Gisteravond waren er muzikale rondwande- lingen in de stad en was er op het Stad huisplein een gezellige hos- en danspartij, terwijl het Leidsch Studenten Tooneel een galavoorstelling gaf van het lustrumspel „Repos Ailleurs." Zoo zal de 17de September 1945 in de aeschiedenis van Leiden als een unieke feestdag blijven voortleven. in de Waalhaven te Rotterdam ligplaats heeft genomen. DAT gisteren te Arnhem, ter nagedachte nis van de 2000 gesneuvelden van de geal lieerde luchttroepen, op 17 Sept. 1944 en volgende dagen, in tegenwoordigheid van een groot détachèment van o.a. de 1st Air borne division en der 1ste Poolsche brigade luchtlandingstroepen, op de Rijnbrug een monument Is onthuld. DAT burgemeester A. Smit in de eerste vergadering van den gemeenteraad van Sprang-Kapelle hulde heeft gebracht aan het werk der verzetsbeweging in zijn ge meente. DAT gisteren het Zwitsersche barakken kamp, aan 400 pers. plaats biedend, aan de buitenhaven van Vlissingen is geopend. DAT ambtenaren van het dep. van Finan ciën uit Tilburg en omgeving in een open brief aan den min.-president, hun misnoe gen over den gang van zaken in den dienst, sedert de bevrijding, hebben uitgesproken. DAT de 160 leden van de Ned. Roode Kruisteams voor Indië vanuit Nederland per vliegtuig kunnen reizen en 26 Sept. reeds de eerste 40 personen zullen worden ver voerd. DAT veldmaarschalk Smuts bij het South- African House te Londen heeft aangedron gen op een spoedige en efficiente hulpver leening aan Nederland en vanuit Zuid-Afrika rechtstreeks 6000 paar schoenen naar Ba tavia gezonden worden. DAT de uitrusting van de Ned. Roode Kruisteams voor Indië voor een deel door het Engelsche ministerie van Oorlog ver zorgd wordt en de eerste 40 wagonladingen de volgende week in Nederland verwacht worden. DAT een bij Heineken's bierbrouwerij te R'dam uitgebroken" brand blijkt te zijn ge sticht door een daar opgesloten Duitschen arrestant, die reeds een volledige bekentenis heeft afgelegd. Toen de treinen «.toptf-r Op den avond van 17 Sep'.t '"14 deed Radio-Oranje de volgend- e- deeling: ,.Naar aanleidmg var r uit Nederland ontvangen vraag en in jv\ met het opperbevel, mede in verb3*- ">"■-* e operaties, die heden in Nederlava zij-' 3 -1- gevangen. acht de regeering thans h-- aogen- blik aangebroken, een instructe te gev - ~ot een algemeene staking van het spoo weg- keer. teneinde het vijandelijk ve v-->n troepenconcentraties zooveel mogelijk tc '-•3- letten. De regeering geeft zich rek- 1 van de groote verantwoordelijkheid. d:p zij daardoor aanvaardt, doch zij meent, n ;o beraad, dat in de gegeven omstandigh en deze daad van zoo overwegend m litai be lang is. dat niet langer mag worden gew cht met uitvoering te geven aan dezen maa es -I. De regeering. in het volle besef van de m- i- lijkheden, die daardoor ontstaan. laat 'e wijze van uitvoering aan uw beleid ove n wenscht u allen de kracht toe. deze ~ctie naar beste vermogen uit te voeren." Dit beteeken-de het begin van de spoor wegstaking, welke geworden is tot een uiting van nationale kracht als nauwelijks verwacht mocht worden. Wie zal het belang aangeven, dat deze spoorwegstaking als daad heeft ge had, de moreele en geestelijke stuwing, welke ervan is uitgegaan? Tevergeefs trachtte de vijand haar te breken, ook toen de staking langer moest worden volgehouden, dan stel lig aanvankelijk in de bedoeling lag. Er is alle aanleiding. thans in dankbaarheid dit betoon van nationale eensgezindheid en volharding te gedenken en in het bijzon der hen eerbiedig in onze herinnering terug te roepen, die hier bri het uitoefenen van hun plicht gevallen zijn. Hoeveel aeld hebt U noodig tot 26 September? Bewaart steeds uw geldkaart Het is heel eenvoudig om te berekenen, hoeveel geld uw gezin tot 26 Sept. noodig heeft. Dat is nl. f 10 per persoon om in te wisselen tegen nieuw geld, alsmede de nor male uitgaven van vandaag tot 26 Sept.. even tueel vermeerderd met de kosten van arti kelen, die u in de blokkeeringsweek noodig hebt en die u vooraf kunt inslaan. Legt dit bedrag vandaag al opzij en brengt het restant naar bank. spaarbank, commissionair of giro Op die manier behoeft u op den officieelen inleveringsdag op zijn hoogst enkele guldens in te leveren. Nog beter is het, indien u in de inleve- ringsweek in het geheel niets behoeft in te leveren. Dit vergemakkelijkt de zaak enorm. Iedere minuut, ja zelfs iedere seconde, welke de ambtenaar achter het loket minder voor u noodig heeft, is winst voor de wachtenden. Het ministerie van Financiën wijst er echter nadrukkelijk op, dat u. ook wanneer u in de week van 26 Sept. tot en met 2 Oct. niets meer inlevert, u toch in ieder geval uw geldkaart moet bewaren. NAAR EEN VIJF-DAAGSCHE WERKWEEK? Op een Zaterdagavond te Hilversum door de S.D.AP. belegde openbare bijeenkomst heeft minister Drees o.a. meegedeeld dat zoodra de werkzaamheden aan den weder opbouw van ons vaderland dit toelaten de invoering van een 5-daagsche werkweek wenschelijk en uitvoerbaar moet worden geacht. Reguliere rechterlijke macht Zal ingeschakeld worden voor politieke processen. Naar prof. Sohermerhorn op de te Amster dam gehouden vergadering van de Ned. Volksbeweging meedeelde, is de regeering besloten het vraagstuk van de berechting der politieke gevangenen in handen te leggen van het reguliere justitieele apparaat Er zal daartoe een directeur-generaal voor bijzon dere rechtspleging worden benoemd. Tot de diverse feestelijkheden behoorde een estafetteloop, waartoe Prins Willem in eigen persoon de fakkel ontstak. „HIROHITO MOET AFTREDEN," ALDUS DE ENGELSCHMAN. Op een aan het Britsohe publiek voorge legde vraag of de Japansche keizer gehand haafd moet blijven of moet worden afgezet, waren 67 pet. der antwoorden voor zijn af treden. 22 pet. er tegen en 11 pet. blanco. OOK ENGELAND HEEFT NU EEN SLAGSCHIP VAN 45.000 TON. De Britsche vloot bezit een slagschip van 45.000 ton, hetgeen dezer dagen bij aankomst in Kaapstad door kapitein Mc. Call is onthuld. Dit slagschip ..De Howe" was het vlagge- schip van adm. Sir Bruce Fraser in den Stil len Oceaan, destijds 35.000 ton groot, doch thans vergroot, waardoor het gelijk is* aan het grootste slagschip der Ver. Staten „De Missouri". Minder zwoel, aldus De Bilt. Tot morgenavond wordt verwacht: Matige, tijdelijk krachtige wind tusschen Zuid en West. Zwaar bewolkt met tijdelijke opkla ringen. Enkele regenbuien, plaatselijk nog met kans op onweer. Koeler. ZON EN MAAN Morgen: Zon op 6.20 en onder 18.47: Maan op 18.19 en onder 2.31. Op 21 Sept. Volle Maan en op 28 Sept. Laatste Kwartier. De luister der feesten werd nog verhoogd door de aanwezigheid van H.M. de Konin gin en Prinses Juliana, die tijdens de wandeling van de Pieterskerk naar de Aca demie resp. werden begeleid door den voorz. van het Herstelfonds der universiteit, dr J. E. baron de Vos van Steenwijk en den nieuwen rector-magnificus prof. dr B. G. Escher.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 1