?liruuir (£ouronf
Groote belangstelling voor de zaak-Blokzijl
Japansche verliezen waren schrikbarend
IDis
Ie serie: 1 April 1920-15 October 1941
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1945
2e serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 102
A bonnemen ispryzei
f0.26 per week
f 1.10 per maand
f3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H DIEMEJ-
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
voot Leiden en Omstreken
„Stauluastidj is pljtbUum
myti Ijfrt in tesfenspMi*
Zelfs buitenlandsche pers ver
zocht om 20 plaatsen
Zoowel in de binnen- als buitenlandsche
pers bestaat groote belangstelling voor de
zaak tegen Max Blokzijl welke, zooals ge
meld, Dinsdag a.s. te 10 uur voor het Bij
zondere Gerechtshof te 's-Gravenhage voor
komt. Een twintigtal buitenlandsche corres
pondenten meldde zich aan voor een pers
plaats. Als toegevoegd verdediger zal op
treden mr Aug. V. de Lauwere.
Aan de dagvaarding ontleenen wij, dat
Max Blokzijl gedagvaard werd als Marius
Louis Hugh Wilhelm Blokzijl, geboren te
Leeuwarden 20 Dec. 1884, van beroep jour
nalist, wonende te Wassenaar, thans gede
tineerd in de strafgevangenis te Schevenin-
gen (cellenbarakken). Hem wordt ten laste
Stort uw overbodig geld op
bank of giro
Bevordert saneering en is voordeeliger
Het ministerie van Financiën deelt mede:
Houdei's van kasvoorraden wordt van wege
het ministerie van Financiën den raad ge
geven, hun niet strikt noodige geldmiddelen
zoo spoedig mogelijk te storten op bank- of
girorekeningen.
Niet alleen zal dit een vlot verloop van de
komende geldsaneering bevordèren, doch
bovendien zal zulks in het eigen belang van
de storters bliiken te zijn.
ARBEIDSVOORWAARDEN IN DE
ROTTFRDAMSCHE HAVEN
De drie samenwerkende transportarbeiders
bonden in Rotterdam hebben met de scheep-
vaartvereeniging Zuid geconfereerd, waarbij
bleek, dat de werkgevers bereid waren in de
loon- en arbeidsvoorwaarden tegemoet te
komen. Er zal o.m. verbetering komen in de
arbeidsregeling op feestdagen en voor over
werk. Twaalf vacantiedagen zijn vastgesteld
met behoud van loon, echter pas voor het
volgende seizoen. Vacantiebijslag boven het
loon is afgewezen. Geen overeenstemming
werd bereikt over de gevraagde wijziging in
de accoordloonen en evenmin over een re
geling der rechtspositie van de opzichters.
Over de combinatie van ochtend- en avond
taak zal nader worden beraadslaagd.
VOORHOOF GEARRESTEERD
De bekende Belgische internationale voet-
baller Bernhard Voorhoof is gearresteerd,
wegens handel in goederen toebehoorende
aan het Amerikaansche leger.
Lonqtubercu ose na 1939
vervijfvoudigd
Gedenkt de Emmabloem-collecte.
Dr I. C. Kersbergen heeft in een radio-»
rede van gisteravond er o.m. op gewezen,
hoe de T.B.C. zich in de bezettingsjaren met
groote sprongen heeft uitgebreid. De cijfers
zijn ontstellend: in 1939 vier sterfgevallen
per 10.000 inw.; in 1943 steeg dit cijfer reeds
tot zeven. Het aantal personen, dat voor de
eerste maal het consultatie-bureau bezocht
was in 1943 opgeloopen tot 157.000 (in 1939:
60.370), terwijl het aantal gevallen van long-
tuberculose onder hen vijf maal zoo groot
is als vroee^r Nu noe geen nieuwe sana
torium-ruimten gesticht kunnen worden moe
ten als noodmaatregel barakken gebouwd
worden en daarvoor is geld, veel geld noodig.
Gedenkt dus de Emmabloem-collecte! De
I daad is aan ons. die nog gezond zijn!
MINISTER DREES HEDENAVOND
VOOR DE RADIO.
Hedenavond om 9 uur zal niet de premier,
Öooh minister Drees voor de radio spreken
over: Een groot gevaar voor de volksgezond
heid: het nijpend tekort aan verpleegsters.
gelegd dat hij tusschen Mei 1940 en Mei 1945
opzettelijk, terwijl Nederland in oorlog was
met Duitschland, in het door den vijand
bezette Nederlandsche gebied in het open
baar (voor een zeer groot gedeelte per radio)
veelvuldig propaganda heeft gevoerd, ge
richt op het breken van het geestelijke ver
zet van het Nederlandsche volk tegen den
vijand, van ontrouw worden van dat volk
aan zijn regeering en de gemeenschappelijke
geallieerde zaak, als blijkende onder meer
uit passages uit zijn radioredevoeringen op
genomen in het boekje „Brandende Kwes
ties", waaruit een 13-tal passages in de dag
vaarding zijn opgenomen. Er is slechts één
getuige, nl. M. Kamstra te den Haag, op
sporingsambtenaar van den P.O.D.
KUSTVISSCHERS ACHTEN PRIJZEN
NIET MEER LOONEND.
Door de verlaagde vischprijzen zijn de
kustvisschers in groote moeilijkheden geraakt.
Zij wijzen erop, dat de kosten, die de vis-
scherij met zich meebrengt, verhoogd zijn,
zoodat de opbrengst aan de markt niet meer
loonend is. Gaarne hadden zij gezien, dat in
overleg met hen, de nieuwe prijzen geregeld
waren.
Ten einde het M.G. dat zijn bevoegd
heden ontleent aan het besluit op den bij -
zonderen staat van beleg van 11 Sept. 1943
in de gelegenheid te stellen zijn bestuurstaak
ook na 1 Sept 1945 op beperkte schaal te blij
ven uitoefenen, heeft de regeering besloten
den bijzonderen staat van beleg te verlengen.
H. M. de Koningin vestigt zich
te Scheveningen
Men deelt ons mede, dat H. M. de Ko
ningin met ingang van heden haar intrek
heeft genomen in een villa te Scheveningen.
De Koningin zal aldaar voorloopig ver
toeven in afwachting van het gereedkomen
van de herstellingswerkzaamheden aan den
„Ruygenhoek".
Jhr. Tjarda liet vergeefs op zich
wachten
Door tusschenlanding te Marseille.
De Gouverneur-Generaal van Ned. Oost-In-
dië, jhr mr A. W. L. Tjarda van Starken-
borgh Stachouwer, is op zijn vliegtocht naar
het vaderland gisteren te Marseille geland,
's Morgens was het vliegtuig, dat den Gou
verneur-Generaal naar Nederland vervoerde,
van Cairo vertrokken. De G.-G. zal heden
te Eindhoven arriveeren.
Onder de vele militaire en burgerlijke
autoriteiten, die gisteren op het vliegveld te
Eindhoven tevergeefs de komst van den
G.-G. afwachtten, bevonden zich H.K.H.
Prinses Juliana, de minister-president prof.
ir. W. Schermerhorn en minister mr van
Kleffens.
Gelukkig was de Kon. Mil. Kapel ook van
de partij, zoodat de stemming er wel inge
houden kon worden. In den loop van den
avond kwam uit Londen het bericht van de
tusschenlanding te Marseille. Te kwart over
8 verlieten de Prinses en de ministers Eind
hoven. De Prinses landde op Schiphol en
reisde daarna per auto naar Soestdijk door.
Zoowel aan menschen als aan
materiaal
De Japansche verliezen bij leger en vloot
hebben bedragen 5.085.000 man, gewonden in
begrepen. Bij de geallieerde luchtaanvallen
zijn 241.309 menschen gedood en 313.041 ge
wond. Van de tien slagschepen die Japan bij
het uitbreken van den oorlog bezat, zijn
slechts vier overgebleven, waarvan echter
niet éen bruikbaar is. Van de 25 vliegdek
schepen gingen 19 verloren en zijn nog slechts
twee bruikbaar. Van de 47 kruisers zijn nog
slechts drie bruikbare overgebleven. Van de
174 torpedojagers zijn slechts 30 nog bruik
baar. Er zijn 131 duikbooten verloren gegaan.
Bij het uitbreken van den oorlog had Japan
een scheepstonnage van 6.380.000. Op 1 Aug.
was deze teruggebracht tot 1.560.000.
De nieuwe Japansche minister-president
heeft in een r-ede voor leden van den Rijksdag
bittere critiek geoefend op de „verduiste-
ringspolitiek" van de Japansche leiders in
oorlogstijd. Het volk was onkundig gehouden
van de enorme verliezen tijdens den oorlog
en moest toen opeens hooren, dat deze ver
loren was. Het nieuwe Japan moet nu bij
dragen, zoo was de conclusie, tot een vre-
digen vooruitgang van de wereld.
Japan zal binnenkort drie nieuwe politieke
partijen krijgen; een bestaande wordt om-
Het Spaansche Kabinet zit met
zware problemen
Men verwacht, dat het Spaansche kabinet
aan het einde van deze week zal bijeenko
men. De eerste kabinetszitting sinds het einde
van den oorlog. Voor de volgende vier pro
blemen zal een oplossing dienen te worden
gevonden: 1. voor de kwestie van de ver
langde evacuatie van Tanger; 2. voor de
houding tegenover de Spaansche republikein-
sche regeering. 3. Voor de kwestie van het
herstel der monarchie. 4. Voor den geallieer
den druk inzake de Duitsche belangen in
Spanje.
gezet en verder een liberale en een sociale
partij
De bezetting van Singapore verloopt snel
ler dan door de Britten was verwacht. Er
zijn reeds een aantal maatregelen genomen
om een efficient bestuur van de stad te her
stellen. Een onofficieele wisselkoers tusschen
den Japanschen dollar en het pond sterling
is vastgesteld van 40 tegen 1. Wel kwamen
nog enkele rooverijen voor.
Nieuwe Amerik. luchtreus
maakte proefvlucht
In de Ver. Staten heeft een nieuw reu-
zenvliegtuig zijn intrede gedaan. Het is
de D-C 74, een 77-tons viermotorig vlieg
tuig, dat 108 passagiers kan vervoeren
plus vracht en een bemanning van 13
leden. De snelheid bedraagt ruim 450 km
per uur. In Californië is een geslaagde
proefvlucht gemaakt.
Raad van Ministers van Buitenl.
Zaken
Komen Maandag te Londen bijeen.
Maandag komen de ministers van Buitenl.
Zaken der Vereenigde Naties te Londen
bijeen.
De agenda behelst plannen voor een vre
desverdrag met Italië, de beschikking over
Duitschlands steenkool in het Ruhrgebied,
Saargebied en elders, stappen voor democra
tiseering van den Balkan en Zuid-Oost
Europa en een plan voor een algemeene con
trole van de vier groote mogendheden op de
Europeesche waterwegen.
In Frankrijk doet de komende bijeenkomst
de verwachting wekken inzake een gemeen
schappelijke Engelsche-Fransche verhouding
tegenover Duitschland. Door Frankrijk zou
worden voorgesteld om het Ruhrgebied en
den Westelijken Rijnoever permanent van
Centraal Duitschland te scheiden Daartoe zou
een Westelijke demarcatielijn moeten worden
vastgesteld, waarbij het gebied ten Westen
van deze lijn de Duitsche nationaliteit zou
verliezen en. onder gemeenschappelijk geal
lieerd bestuur zou komen.
DAT het Nat. Belgische Orkest onder
leiding van Franz André een tournée door
ons land zal maken ten bate van de Neder-
landsohe oorlogsslachtoffers.
DAT te 's Hertogenbosch op 27 28 en 29
October groote bevrijdingsfeesten zullen
worden gehouden, die zullen culmineeren in
de huldiging van de 53ste Welsh Division,
welke een belangrijk aandeel heeft gehad in
de'^bev.rijding van deze stad
DAT het gemeentebestuur van Heerlen
Voornemens is een monument op te richten
Voor in den oorteg gevallen stadgenooten.
DAT de „staking" van negen Amsterdam-
6che hoogleeraren en leeraren, als zijnde een
vergissing weer is opgeheven.
DAT de bond van fokvereènigingen en
stierhouderijen ..Maas en Waal" en „Rijk van
Nijmegen" op 11 Sept. te Wychen een rund-
Vee- en varkensfokdag organiseert.
DAT van de 80.non gerepatrieerden, die van
Maastricht ons land bereikten, er 80 aldaar
eijn gestorven voor wie de repatrieerings-
öienst een monument wil oprijten.
DAT deze Dienst nulde heeft -gebracht aan
Commander R. Drost, die in zijn kwaliteit van
repatrieeringscommissarfs buitengewoon ver
dienstelijk werk heeft verricht.
DAT door herstel en heropening van de
Spoorlijnen DoetinchemWestervoort en
DoetinchemWinterswijk -het isolement van
den Achterhoek belangrijk wordt verminderd.
DAT de Raad van Overleg, uitgaande van
de drie vakcentrales te Vlassingen. aan den
minister van Oorlog een schrijven heeft ge
richt, waarin er op gewezen wordt, dat de
gezinnen van oorlogsvrijwilligers reeds twee
maanden 'geen enkele vergoeding hebben
teit vangen
DAT op 8 en 9 Sepi in Musis Sacrum te
Eindhoven een dahlia-tentoonstelling zal
borden gehouden.
DAT door het dichten van den Nolledijk
een groot gedeelte van Vlissingen droog
komt en tot nu toe onbereikbare woningen
weer bewoond kunnen worden.
DAT in de eerste zitting van het tribunaal
te Eindhoven op 25 Sept. o.m. de N.S.B.-
burgemeester en wethouder van Eindhoven
resp. Pulles en Seegers, zullen terechtstaan.
DAT de uitzending van troepen naar Indië
in verband met de capitulatie van Japan in
even versneld tempo zal geschieden als de
uitzending van Nica-ambtenaren.
DAT de Tarakan met de in vlaggen uitge
beelde juichkreet „Gelukkig weer thuis" gis
termiddag als eerste schip van de Mij. „Ne
derland" te Amsterdam is binnengeloopen.
DAT binnen enkele dagen ook de „Java"
van dezelfde Mij in Amsterdam wordt ver
wacht en
DAT het vlaggeschip van de Mij., de
„Oranje" op weg is van Australië naar Sin
gapore om een deel van de daar bevrijde
krijgsgevangenen voor herstel naar Australië
te brengen
DAT de uitstekende Zeeuwsch-Vlaamsche
schilder K. J. Heineman er voor de eerste
maal toe is besloten zijn werk te exposeeren
en wel binnenkort te 's Hertogenbosch.
DAT de beruchte N.S.B.er F. L. Rambonnet,
die verschillende hooge functies in het be
stuursapparaat tijdens de bezetting bekleedde,
alsook in de N.S.B. een voorname rol speelde,
is overleden 0
DAT de burgemeester van Veendam, M. J.
Hoogkamp. Is gestaakt.
DAT te Eelde het lijk van een bijna
60-jarige inwoonster uit die plaats gevonden
is. die waarschijnlijk door wurging om het
leven is gebracht.
DAT niet de recruteering, doch de aan
melding voor de Marva gesloten is, daar
zich ruim 60.000 meisjes meldden en de totale
sterkte van de Marva waarschijnlijk nog geen
1000 meisjes zal bedragen.
DAT Dr J. W. F. A. v. d. Berg de Bruyn,
gemeente-geneesheer te Bergen op Zoom, op
grond van het Zuiveringsbesluit door den
minister is ontslagen.
DAT detheer Th. A. v. d. Meer te Leid-
schendam Maandag 1 Oct. a.s. zijn 25-jarig
jubileum in dienst van den Prov. Waterstaat
van Z.-H. zal herdenken.
DAT -de Ned. Isr. Hoofdsynagogen aarf het
Jacob Obrechtplein en de Lekstraat te Am
sterdam met ingang van het Israëlietisch
Nieuwjaar 5606 8 Sept. a.s.) voor geregelden
dfienst kunnen worden opengesteld en van
daag op sobere wijze worden ingewijd.
DAT op 12 Sept de luchtbescherming te
Amsterdam officieel wordt gedemobiliseerd.
DAT Amsterdam over te \yeinig reserve
materiaal beschikt om, gelijk Rotterdam, de
tram den heelen dag te doen rijden.
DAT het Amsterdamsch Stedelijk Museum
14 Sejt. 50 jaar bestaat.
DAT het bekende Amsterdamsche restau
rant „Die Port von Cleve" Woensdag 75 jaar
bestond.
DAT de Bedrijfsunie voor het bouwbedrijf
(arb. org.) gevestigd is te Amsterdam, Von
delstraat 40.
DAT het huisorgaan van de Goodyear Rub
ber Company te Akron in Ohio het personeel
der onderneming heeft opgeroepen zooveel
mogelijk kleedingstukken voor Nederland te
verzamelen.
DAT de Marine-tentoonstelling te Rotter
dam ongeveer 700.000 bezoekers trok en thans
naar Amsterdam verplaatst wordt.
DAT kort voor het vertrek van de torpedo-
bootjager van Galen uit Rotterdam, aan den
commandant een aantal waardevolle voor
werpen van de vergane oude Jan van Galen
werd overgedragen, w.o. de kist van den
scheepsarts vol kostbare instrumenten.
DAT de Amsterdamsche Chineezen morgen
en volgende dagen grootsch opgezette over
winningsfeesten zullen houden.
Gratis Deensche bacon in de
distributie
Inlevering der bonnen moet vóór
Woensdag geschieden.
Het „Help Holland Comité" in Denemar
ken, dat reeds eerder zulk prachtig werk
verrichtte met het zenden van voedselvoor
raden voor de geteisterde Nederlandsche ge
bieden, heeft thans ruim 200, ton bacon aan
het Nederlandsche Roode Kruis geschonken.
Deze» bacon zal in overeenstemming met de
wensdhen van het Nederlandsche Roode
Kruis, en m.m.v. het R.B.V.V.O. gratis
verdeeld worden in Amsterdam, Den Haag,
Voorburg, Rijswijk, Rotterdam en Schiedam.
Om in aanmerking te komen moet men mor
gen, Maandag of Dinsdag a.s. de inlegvelbon
nen A 13, B 20, C 19, D 15 of E 17, waarop het
kringnummer van den distributiedienst,
waartoe deze gemeenten behooren, voorkomt,
bij den slager inleveren.
ZOUT OP BON 643.
Bon 643 der zesde noodkaart is aangewe
zen voor het koopen van 250 gram zout.
Daartoe moet men bon 643 vóór 15 Septem
ber a.s. inleveren bij een detaillist. Er zal
geen afzonderlijke koopbon worden aange
wezen. Aflevering van het zout zal zoo spoe
dig mogelijk plaats vinden.
Nieuwe bonnen voor aardappelen
en melk
Geldig in N. en Z.-Holland en Utrecht.
Voor de week van 9 t/m 15 September zijn
de bonnen 613 en b 672 der zesde noodkaart
aangewezen voor 1 kg. aardappelen en de
bonnen a 671, b 671 en c 671 voor 2 kg.
aardappelen. Voorts zijn aangewezen voor
het betrekken van 2 liter melk de bonnen
612, d 661 en d 662 en voor het koopen van
1V2 liter melk de bonnen b 670 en c 670.
Deze bonnen zijn over en weer in de pro
vincies N.- en Z.-Holland en Utrecht geldig.
Deelnemers aan centrale keukens moeten al
daar bij den kaartverkoop op 10 of 11 Sept.
a.s. de bonnen a. b of c 671 voor aardappe
len inleveren. Zelf verzorgers voor melk of
-aardappelen moeten op door de distributie
diensten te bepalen dagen aldaar inleveren
resp. de bonnen voor melk of aardappelen.
De bonnen a 670, a 672 en c 672 kunnen
vernietigd worden.
BON 645 GELDIG VOOR 3 ONS VISCH.
Met ingang van morgen is bon 645 van de
6e noodkaart geldig verklaard voor het koo
pen van 300 gram versche visch. De bonnen
76 en 96 van de M.G.-kaart zijn vervallen.
Bon 542 van de 5e noodkaart blijft nog tot
en met 22 September a.s. geldig. De afleve
ring op laatstgenoemden bon heeft voorrang.
VERVANGINGSMIDDELEN ZONDER BON.
Met ingang van morgen zullen alle vervan
gingsmiddelen, met uitzondering van pakjes
vermicellisoep, zonder bon verkocht kunnen
worden. Op den aangewezen bon voor 100
gram vermicelli e.d. kan men een hoeveel
heid vermicellisoep koopen van genoemd ge
wicht.
Kostbaarheden die geruild werden
voor eten
Kunnen in bepaalde gevallen worden
terug geëischt
Zij, 'die in de hongerperiode kostbaarhe
den hebben geruild tegen levensmiddelen,
kunnen ingevolge de economische wetgeving
hun bezit terug eischen. Men wende zich
hiertoe tot den Officier van Justitie, die ech
ter de vrijheid heeft, de zaak al of niet te
vervolgen, waarbij men tevens het risico
loopt, dat de betreffende goederen worden
verbeurdverklaard. Men kan zich evenwel
ook tot een advocaat wenden en een burger
lijke procedure aanhangig maken.
Kerknieuws
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Bodegraven (toez.) Jac.
Vermaas te Huizen (N.H.); te Kerk-Avezaath
J. M. v. d. Linde te Rhenoy; te Alkmaar
J. Dikboom te Drachten; te Alphen a/d Rijn
J. v. d. Velden te Weesp.
Aangenomen: naar Sloterdijk B. v.
Ginkel te Katwijk a/Zee; naar Breda C. E.
v. Voorthuysen te Kattend ij ke; naar Mid-
wolda (Old.) J. Hartintveld, cand. te Emmer-
Erf scheiden veen
Geref. Kerken.
Beroepen: te Woubrugge J. E. Hen
driks, cand. en hulpprediker te Badhoeve-
dorp: te Gasselternijveen W. Wyma te
Haaksbergen.
Tweetal: te Nijverdal (vac. R. Ham
ming) W. B. den Brave te Wagenborgen en
B. A. v. Lummel te Sprang.
Vrijgemaakte Geref. Kerken.
Beroepen: te Voorschoten C. v. d. Jagt,
cand. te Rijswijk.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: te Bunschoten-Spakenburg
J. G. van Minnen te Huizen (N.H.)
Vrij Evang. Gemeenten.
Beroepen: te Gorinchem G. v. Brug
gen te Heerde.
AFSCHEID EN INTREDE.
Na te voren te zijn bevestigd door ds P.
Hekman van Beilen met 2 Cor. 11:2, deed
cand. W. J. P. Zwerver, gekomen van
Zevenhuizen (Gron.) zijn intrède bij de
Geref. kerk van Hijken, sprekende over
2 Cor. 4:7.
Ds B. Hennephof is voornemens a.s.
Zondagmiddag wegens vertrek afscheid te
nemen van de Oud-Geref. gemeente van
Scheveningen. De afscheidsdienst zal plaats
vinden in het wijkgebouw Elim aan de
Hooigracht.
W at de Bilt zegt:
Tot morgenavond Is de verwachting: Licht
tot half bewolkt, droog weer, iets warmer,
zwakke wind.
Algemeene vooruitzichten: het laat zich
aanzien, dat het rustige droge weer nog
eenige dagen zal aanhouden.
ZON EN MAAN
Morgen zon op 7.02 en onder 7.12; maan op
8.44 en onder 21.19.