Jliruiur |THits rfft(tfouranl
De meeste „Kameraadskes" hebben berouw
Geruchten over N.S.B.-Kampen overdreven
Dist <11
N
Ie serie: 1 April 1»0-15 October 1941
VRIJDAO M AUGUSTUS 1941
Be seri»; le JMrgaag vsaaf T Mei 1945, 74» R
Abün nemen tsprijeen
10.26 per week
11.10 per maand
13.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie eo
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
voor Leiden en Omstreken
„Stenhwstidj is
mijn bert in le
Maken „Kleppersen andere
nuttige dingen
In hetzelfde gebouw, waarin Mussert, Blok
zijl, Enklaar, van Genecbten en ruim 3000
andere landverraders hun verdere lot af
wachten, zijn ook 1350 vrouwen, die zich
tegen 'hun medeburgers en -burgeressen heb
ben misdragen, ondergebracht. Mejuffrouw
mr Lignac, directrice van de vrouwen af dee
ling van de strafgevangenis te Scheveningen.
heeft in een kort onderhoud iets verteld
over de omstandigheden, waaronder deze
vrouwen in haar cellen leven. Voor het groot
ste deel werken zij. Met name hebben de
vrouwen tot taak alle kleeding, welke ..Volks
herstel" ontvangt en weer uitgeeft, te reini
gen en te herstellen. Er worden verder
„kleppers" gemaakt, en speelgoed, hoofdza
kelijk voor kinderen in de getroffen gebie
den. Er zijn een naaikamer, een wasscherij
en een tuin. Veel aandacht wordt er voorts
besteed aan de geestelijke hervorming van
de vrouwen en meisjes, die jarenlang vrij
willig de Duitsche en Nederlandsche natio
naal-socialistische propaganda verkozen. En
het merkwaardige is aldus mej. mr. Lig
nac dat blijkt, dat vooral onder de jonge
ren het allergiootste deel zeer wel reclassa-
bel zal zijn. Misschien 10 pot. van de vrou
wen is, nu zij de consequenties van haar lid
maatschap der N.S.B. voor oogen hebben,
deze theorieën nog toegedaan. De rest heeft
berouw, het bekende berouw nè de zonde,
waarvan de echtheid nog zal moeten blijken
Van andere zijde vernamen wij, dat het
aantal inwoners van Duindorp op het oogen-
blik 967 mannen bedraagt. Een aantal „pio
niers", die dit dorp zullen moeten inrichten
en gereed maken voor de ongeveer 40.000
politieke gevangenen, die he'. uiteindelijk zal
tellen.
Er heerscht een ijzeren tucht en er wordt
hard gewerkt, maar daarnaast is er ook ge
zorgd -voor mensehwaardige levensomstan
digheden. Iedere gevangene krijgt het nor-
Waarom er nog niet óenoeg
nieuw bankpapier is
De mi nister-president heeft te Rotterdam
1 in een bijeenkomst van de V.B.W. mee-
gedeeld, dat de geldzuivering zoo lang op
rich laat wachten, omdat de nieuwe bank-
ïiljetten en de nieuwe zilverbons nog niet
in voldoende mate in ons land aanwezig zijn.
n Deze zijn pas in Februari van dit jaar door'
den toen in functie zijnden minister Huys-
mans besteld.
Voorts deelde hij mede. dat er een z.g. be-
lastingreeherche gevormd zal worden, wier
"{speciale taak het zal zijn gelden op te spo
ren. die zwart verdiend werden, ten einde
deze als belasting te innen.
Twee atoombommen kostten
90.000 menschen
Wat Japan verder door den oorlog verloor.
Volgens het Japansche nieuwsbureau zijn
iijna 10.000.000 menschen, dat is een zesde
^■an de bevolking van het Japansche
loederland, gedood, gewond of dakloos
emaakt door de geallieerde luchtaanvallen.
AAïamelijk: 260.000 gedood, waarvan 90.000
k>or atoombommen, 412.000 gewond,
ffaarvan 180.000 door de atoombommen en
.200.000 dakloos iemaakt. Het aantal totaal
erwoeste of uitgebrande huizen bedraagt
n 'olgens de mededeeling van het nieuws-
lureau 2.210.000. Van de 206 steden op het
.pansche moederland zijn er 44 vrijwel ge-
eel „uitgevlakt", terwijl 37 andere, waar-
nder Tokio, dertig procent van hun bébou-
iring hebben verloren.
DE DIJK BIJ VLISSINGEN GESLOTEN.
De zeedijk bij Vlissingen, die bij de ger
echten op Walcheren was vernield, is gis-
■ren namiddag gesloten.
10ODE KRUIS-PAKKETTEN VOOR INDIë.
Het is voorloopig niet mogelijk Roode
ruis-pakketten naar Indië te zenden. Aan
et Amerikaansche R. K. is verzocht zooveel
tog el ijk levensmiddelenpakketten te zenden,
ngeacht de kosten.
W eerbericht
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt
n geldig van Vrijdagavond tot Zaterdag-
fond 18.00: Winderig, koel. In den avond en
acht eenige regen, morgen overdag wisse
nde bewolking met plaatselijk enkele
uien, matige, tijdelijk krachtige westenwind,
oei weer.
ZON EN MAAN.
Morgen gaat de zon op om 6.39 en onder
de maan 22.05 op en 8.48 onder.
male rantsoen levensmiddelen, echter géén
sigaretten rooken is absoluut verboden
geen chocolade en geen suiker.
Aan de reclasseering wordt ruimschoots
aandacht besteed. De zware en de lichte ge
vallen zullen worden gescheiden.
Wanneer men het deel van het kamp, dat
-eeds bewoond is, betreedt, valt direct op,
"'at er een absolute krijgstuchtelijke disci-
ne heerscht. Men vindt er echter geen
oor van het sadisme, dat de Duitsche con
centratiekampen tot een hel maakte. Men
kan ook voor een krijgsraad komen. Dit zal
echter een hooge uitzondering zijn. Arrest,
desnoods om den anderen dag water en
brood, is de normale strafmaat.
Geen 60.000 N S B.'ers vrij,
a'dus Schermerhorn
Minister Schermerhorn heeft het praatje,
dat 60.000 N.S.B.'ers zouden worden los
gelaten, tegengesproken. Hij hoopte, dat de
bestaande onrust nu verdwijnen zal.
0e aan de grens ingeleverde
marken
Binnenkort is een regeling te verwachten.
Naar aanleiding van enkele vi-agen van gere
patrieerde Nederlanders over hun aan de
grens ingeleverde marken vernamen we na
informatie bij het dep. van Financiën, dat
over deze kwestie binnenkort een regeling
zal worden bekend gemaakt. Het betreft hier
dus geld, dat in Duitschland was verdiend.
Er hebben zich daarnaast gevallen van Neder
landers voorgedaan die, toen ze naar Duitsch
land gingen, hun spaarcenten meenamen en
dit aldus uitgevoerde geld, toen ze terugkeer
den, eveneens moesten afdragen. In zóó'n
geval bestaat er een mogelijkheid dat men,
indien men er hard om verlegen is, er al
vast een gedeelte van terug krijgt. Men moet
zich daartoe schriftelijk tot de afd. Geld
wezen van het departement wenden (Kneu
terdijk 22, Den Haag) en in den linker boven,
hoek van de enveloppe vermelden: Grens-
guldens. Overigens moet men de noodige be
wijzen van uitvoer kunnen overleggen.
Nieuwe bonnen voor vleesch,
aardappelen en melk
Voor de week van 26 Aug. t/m 1 Sept. zijn
aangewezen bon 538 en 539 voor 100 gram
versch vleesch of 4 oz. vleesch of visch in
blik. bon 540, B573 en B574 voor 2 liter melk.
bon B18 en 018 (inlegvel) voor V/2 liter
melk, bon 541 en bon B19 (inlegvel) voor 1 kg
aardappelen en bon A581 voor 2 kg
aardappelen.
Bij deelneming aan de centrale keukens
moeten aldaar de l-- en A561 voor aard
appelen en 538 -oh worden inge
leverd.
Zelf verzorgers voor vleesch, melk of aard
appelen moeten op door de distribu ti edien -
sten aan te geven dagen aldaar inleveren
resp. de bonnen voor vleesch, melk of
aardappelen.
ZEEPPOEDER EN SCHEERZEEP
MET OCTOBER
BeginOctober zal weer een bon voor zeep
poeder en scheerzeep worden aangewezen.
Over enkele weken zullen de Ned. fabrieken
haar productie weer in beperkte mate kun
nen hervatten, waardoor binnen niet al te
langen tijd het zeeprantsoen over het heele
land uniform kan worden gemaakt. Dit be-
teekent nog niet, dat men dan over voldoen
de zeep de beschikking zal krijgen, maar 't
mag wel als een aanzienlijke verhooging
worden beschouwd voor die provincies, die
tot dusver circa 50 gram per 14 dagen ont
vingen.
Vandaag hebben H.K.H. Prinses Juliana en
Z.K.H. Prins Bernhard aan boord van het te
Rotterdam liggend oorlogsschip „Bellona" de
lunch gebruikt.
In den namiddag bracht H.KJH. nog een
bezoek aan het centraal magazijn van de
stichting Nationale H.A.R.K., gevestigd bij
de pakhuis Meesteren, waar groote hoe
veelheden levensmiddelen liggen opgeslagen,
en waar men druk bezig was met sorteeren.
Na afloop van dit bezoek woonde HJC.H. in
haar hoedanigheid van beschermvrouwe van
deze stichting de vergadering bij van het
dageljjksch bestuur.
De zuidelijke Japansche strijdkrachten ca-
pituieeren Zondag te Rangoon.
Voeding en medische verzorging
waren onvo'doende
De Regeeringsvoorliohtingsdienst meldt:
Sedert eenigen tijd doen geruchten de
ronde over toestanden in verschillende kam
pen, waar N.S.B.'ers en collaborateurs zijn
opgesloten. Hier en daar is zelfs, gesproken
over „nazi-methoden:*.
In verband hiermede heeft de chef staf
van het militair gezag, generaal-majoor mr
H. J. Kruis, vergezeld door den heer Vor-
rink, en nog enkele officieren, een persoon
lijk onderzoek ingesteld in het kamp te Kam
pen en bij Amersfoort. Het resultaat was,
dat de geruchten omtrent mishandeling en
immoreéle praktijken onjuist of in elk geval
ten zeerste overdreven bleken. Er is uitvoe
rig en op voet van volkomen openhartigheid
gesproken met een twintigtal gevangenen te
Kampen, mannen zoowel als vrouwen. Klach
ten van zeer ernstigen aard bleken niet te
bestaan. Wel zijn de voeding en de medische
voorziening tot dusver onvoldoende geweest.
Inmiddels echter waren reeds door de kamp
leiding maatregelen getroffen, terwijl thans
ook door de centrale overheid maatregelen
tot verbetering genomen zijn.
In Kampen is de directie sedert enkele da
gen in andere handen overgegaan, doch een
RADIOREDE MINISTER VOS
De minister van Handel c.s. ir H. Vos, zal
a.s. Dinsdagavond om 9 uur voor de radio
spreken over het onderwerp: „Hoe staan
wij er in economisch opzicht voor?"
„DE ONDERGRONDSCHE CAMERA"
OP REIS.
Met medewerking van den Regeerings-
vooriichtingsdienst zal de tentoonstelling ..De
ondergrondsche camera", die met veel succes
in Amsterdam geëxposeerd heeft, een tournée
door België, Engeland en Amerika maken.
Fusie tusschen Noorsche socialisten en
communisten is mislukt.
blijvende moeilijkheid is. dat de hier ge
bruikte kazerne zeer weinig accomodatie en
werkmogelijkheid biedt.
Daarentegen wordt in Amersfoort even
als trouwens in Vugtht door vrijwel alle
gedetineerden regelmatig en productief ge
werkt onder deskundige leiding.
Verdere maatregelen, die eventueel noodig
mochten blijken om den toestand in de kam
pen waardig te, doen zijn, zullen worden ge
nomen.
AUDIËNTIE MINISTER VAN
BINNENL. ZAKEN
De min. van Binnenlandsche Zaken zal
a.s. Woensdag geen audiëntie verleenen.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de minister niemand kan ontvangen, tenzij
te voren een verzoek om ontvangen te wor
den onder opgaaf van de redenen waarom
men den minister wenscht te spreken, bij
den kamerbewaarder is ingediend.
Nieuwe leden Raad van Sta e
En Staatsraden in buitengewonen dienst.
Ingetrokken is het besluit van den „Rijks
commissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied" tot ontslag van den heer T. Fj. Mul
ler Massis als lid van den Raad van State.
Benoemd zijn tot lid van dat college: ir J.
W. Albarda, oud-minister van Waterstaat, J.
Th. Fürstner, luit-admiraal. oud-minister van
Marine: dr J. W. Meijer Ranneft, oud-vice-
president van den Raad van Nederlandsch-
Indië en prof. dr G. A. van Poelje, secr.-
generaal van het min. van Onderwijs c.s.
Tot staatsraad i.b.d. zijn benoemd: j(hr Tnr
dr J. D. H. de Beaufort, secr. van den Raad
van State: jhr mr dr L. H. N. Bosch Ridder
van Rosenthal, comm. der provincie Utrecht
en prof. mr R. P. Cleveringa, hoogleeraar
aan de Rijksuniversiteit te Leiden.
PROF. DR G. A. VAN POELJE.
In verband met zijn benoeming tot lid van
den Raad van State zal prof. dr G. A. van
Poelje worden ontheven van zijn functie van
direct.-generaal van het Onderwijs en van
de waarneming van het secr.-generaalschap
van het departement van Onderwijs, K. en W.
DAT minister Mansholt Walcheren heeft
ezocht met het oog op de te treffen maa-t-
gelen zoodra het eiland weer droog is.
DAT na een vergelijkend examen tot orga-
der Nieuwe Kerk te Delft is benoemd
k Jansz. Zwart te Zaandam.
DAT alle geruchten over verhooging der
Aren van iederen grond zijn ontbloot.
(JvDAT voortaan oranjelint zonder textiel-
inten mag worden verkocht.
DAT het Verbond van Prot. Chr. Werk-
vers in Nederland op 12 Sept. in Tivoli te
recht een alg. ledenvergadering zal-houden.
DAT nog 54 lijken, die bij Haarlem in de
>40 'inen zijn aangetroffen, niet konden worden
identificeerd en eventueele nabestaanden
•nieuw worden verzocht zich mondeling
isschen 9 en 16 uur) of schriftelijk te wen-
n tot Singel 202 te Amsterdam (C.).
DAT te Enschedé 8000 perceelen werden
mield, waarvan er nog vóór de bevrijding
er 4000 bewoonbaar werden gemaakt, ter-
jl na de bevrijding nog 500 huizen konden
&rden gerepareerd.
>AT het gemeentebestuur een plan voor
nieuwe arbeiderswoningen heeft inge-
id, welke door woningbouwver. zullen
'den geëxploiteerd.
DAT echter het herstel van nog 275 be
schadigde woningen en de bouw van 300
noodwoningen voorrang zullen hebben, van
welke laatste er op den duur 150 tot perma
nente woningen kunnen worden veibouwd.
DAT van de 60.000 M2 bestrating,, welke
tusschen de tramrails te Amsterdam ontbre
ken, er reeds 36.000 M2 zijn hersteld en men
met de overige 22.000 M2 binnen 2 a 3 weken
gereed hoopt te zijn.
DAT het in de bedoeling ligt aan het einde
van deze maand een geregelden vrachtdienst
te openen tusschen R'dam en New-York.
DAT aan A. v. Sonsbeeck, burgemeester
van Heino, tegen 1 Sept. op zijn verzoek
eervol ontslag is verleend.
DAT ook aan Mr M. Sichterman. op zijn
verzoek, met ingang van 16 Aug. j.l. eervol
ontslag is verleend als burgemeester van
Almelo, onder dankbetuiging voor bewezen
diensten.
DAT Sir Sholto Douglas, luchtmaarschalk
der Royal Air Force, het weekend zal door
brengen op het buitenverblijf van Z.K.H.
Prins Bernhard ,,'t Spelderholt".
DAT door ontploffingen van projectielen
de 23-jarige F. v. Bommel uit Helmond en
het 7-jarig zoontje van een landbouwer te
Neerkamp het leven verloren, terwijl de
30-jarige H. v. Hout uit Helmond en een
meisje van 6 jaar uit Neerkamp levensge
vaarlijk werden gewond.
DAT de Britsche onderminister van
Luchtvaart, Sir A. Street, heden in den
Haag vertoefde en een bezoek heeft ge
bracht aan de R.A.F.-tentoonstelling in den
Bijenkorf.
DAT met ingang van 1 Sept. benoemd is
tot vast hoofd der Rijks Lagere Landbouw
school te Lekkerkerk de heer H. H. van
Gessel te Pijnacker.
DAT de 2-jarige M. Weeg te Veendam in
het water viel en verdronk, het zoontje van
bouwmeester v. d. Bik uit Ruurlo door eigen
onvoorzichtigheid door een militaire auto
werd gedood en de 42-jarige Hesselman uit
Zenderen door stuurbreuk van zijn motor
rijwiel op slag werd gedood.
DAT door onbekende oorzaak van de
boerderij van D. P. Jensema te Loppersum,
2 groote schuren geheel uitbrandden.
DAT in Glanerbrug, een van de voor
naamste plaatsen waarlangs repatrieerenden
ons land binnenkomen, zich op zoo groote
schaal schurft openbaart, dat een polikli
niek is ingericht om deze ziekte met kracht
te kunnen bestrijden.
DAT het Comité voor Maatschappelijken
Wederopbouw te Tilburg een concept heeft
ontworpen voor een soc.-econ. ordening,
waarin wordt voorgesteld te komen tot een
ondernemingsraad, bedrijfsraad en een so-
ciaal-economischen raad.
Zuivering van Kamerleden
begonnen
Doch verplichting kan niet worden opgelegd
De Zuiveringscommissie voor de leden van
de Staten-Generaal is met haar werk begon
nen. Gisteren zijn de eerste Kamerleden voor
(haar verschenen, zoodat het bericht in de
N.R.Ct„ dat de commissie op 25 Aug. wel
met haar werk gereed zal zijn, wel onjuist
zal moeien zijn. Krap genomen zal het hoo-
ren der parlementsleden, indien zij allen op
komen. toch minstens wél een week vorde
ren en daarna zal ook nog een rapport moe
ten worden opgesteld. Eer den de gezuiverde
Kamerleden over weinigen schijnen be
zwaren te zijn ingediend in vergadering
kunnen bijeenkomen, het hun voor te leggen
wetsontwerp kunnen hebben behandeld en
het noodparlement zal zijn samengesteld, zal
September wel een heel eind gevorderd zijn.
Misschien wel verder dan 18 Sept.. de datum
van „Prinsjesdag".
Het schijnt, dat er ook Kamerleden zijn,
die met de Zuiveringscommissie niets te ma»
ken willen hebben, omdat zij van oordeel zijn
uitsluitend aan hun kiezers verantwoording
schuldig te zijn. Men kan zich ook op het
standpunt stellen niet verplicht te zijn tot
het verstrekken van inlichtingen en kan dan
kiezen: niet verschijnen of wel verschijnen,
maar het van de vragen der commissie laten
afhangen of men bereid is te antwoorden,
gezien de bedoeling der commissie om in het
parlement wat ledige plaatsen te maken, ter
wijl Kamerleden niet zoo maar op zijde kun»
nen worden, gezet. Op den keper bezien
schijnt heel deze zuiveringsactie nauwelijks
als ernstig te nemen. Heelemaal mis, zeggen
waarlijk ernstige lieden.
30 Airustus hooqtijriaq voor
de rookers
Met ingang van 30 Aug. a.s. zullen alle be
zitters van een tabakskaart in de gelegen
heid worden gesteld op een nader aan te
wijzen bon van deze kaart zich sigaren, siga
retten of tabak te verschaffen.
Er zal slechts éen soort sigaretten ver
krijgbaar zijn, n.l. de Rhodesia-sigaret en
slechts in éen prijsklasse n.l. van f 0.75 per
pakje van 20 stuks.
Door gebrek aan verpakkingsmateriaal zal
een gedeelte der Rhodesia-sigaretten verpakt
zijn in doosjes en pakjes van vroeger in den
handel gebrachte sigarettenmerken. De in
houd bestaat echter uitsluitend uit Rhodesia-
sigaretten. Zulks is gemakkelijk te controlee
ren aangezien alle sigaretten bedrukt zijn
met het woord „Rhodesia."
HERDENKING SPOORWEGSTAKING 1944.
Op 12, 13 en 14 September zal de spoor
wegstaking van verleden jaar door het
personeel van de Ned. Spoorwegen worden
herdacht.
Stadsnieuws
Kinderuitzendina naar het
buitenland
Gisteren zijn 78 kinderen uit Leiden en om
geving voor den tijd van 3 maanden naar
Zwitserland vertrokken. Zij gingen per auto
bus naar Woerden, waar zij met een speciale
trein, waarin zich vele kinderen uit andere
plaatsen bevonden, en ook leidsters uit Zwit
serland aanwezig waren, verder reisden.
Hedenmorgen is een transport van 46 jon
gens uit Leiden per autobus naar Brussel
vertrokken. Hier stapten zij over op de trein,
die hen naar Parijs zou brengen en vandaar
worden zij naar een kasteel. 35 km ten Z.W.
van Parijs, vervoerd, waar zij 6 weken zullen
verblijven.
Binnenkort zullen nog eenige transporten
volgen naar Denemarken en Zweden. Deze
uitzendingen worden verzorgd door het dis
trict Leiden van het Cenfr. bureau kinder
uitzending Nederland.
Concert op Koninginnedag
„Kunst en Ontspanning" geeft Vrijdag
31 Aug. 's avonds om 7.15 in de Hooglandsche
Kerk een concert met Suze Luger, Jaap Sto-
tijn en Leo Mens als solisten. In verband met
de viering van Koninginnedag draagt het
programma een nationaal karakter. Het ver
meldt uitsluitend Nederlandsche liederen,
w.o. twee van Leo Mens uit de nieuwe Ned,
Gedenckclanck 1940-1945. Voor orgel en hobo
o.m. werken van Bach: het concert sluit met
twee oud-Nederlandsche marschen, bewerkt
voor orgel
BEWIJZEN VAN POLITIEKE BETROUW
BAARHEID.
Het hoofd van den Politieken Recherche
dienst te Leiden deelt mede, dat aanvragen
voor het verkrijgen van een bewijs van po
litieke betrouwbaarheid 's morgens van
1012 uur aan het bureau, ingang Rem-
brandtstraat, persoonlijk moet geschieden.
Men dient er rekening mede te houden, dat
een dergelijk bewijs niet eerder dan een
week na aanvraag kan worden afgegeven.
Op den Rijnsburgerweg geraakte de
6-jarige E. v. H. onder een legerauto, terwijl
op den hoek Haarlemmerstraat—Jan Vossen-
steeg de 50-jarige wielrijder J. P. door een
auto werd aangereden. Beiden werden met
ernstige verwondingen naar het Acad. Zie
kenhuis vervoerd, evenals de 43-jarige J. P.
Z., die in de meelfabriek „De Sleutels" met
z'n hand in een machine bekneld geraakte.
Voor den op 17 September te houden
hengel wedstrijd uitgeschreven i.v.m. de
lustrumfeesten kan men zich morgen tus
schen 2 en 5 uur opgeven in Minerva"; ook
voor controleur.
Een ieder, die voorwerpen of papieren
beschikbaar heeft voor een in October in
„De Lakenhal" te houden tentoonstelling
over Leidens beleg en ontzet in 1574, wordt
verzocht daarvan aan het museum mededee
ling te doen.
Nationale Feestdag - Nationale Offerdag
Geeft aan Volksherstel!