in: |EUettfï*£ jtöTmtnmf =~-
Het conflict in de haven van Rotterdam
Blokzijl en van Genechten in Sept. voor?
iDist <11
Ie serie: 1 April 1920-15 October 1941
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1945
Se serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, Ne. 85
HOOIGRACHT 85.
Telefoon 22710
Hoofdredacteur: Postrekening 5 8 9 3 6
H. DIEMER
Redactie' Christelijk-Nationaal Dagblad y voor Leiden en Omstreken „StaiÜUOSÜdj is flljebifl'Cfl
------ - y myn bert in togfrenspctl*
B. VAN DER ROS
Wat de werkgevers en wat de
arbeiders zeggen
De Scheepvaartvereeniging-Zuid heeft een
uiteenzetting gegeven van haar standpunt
inzake het havenconflict.
Betoogd werd. dat de Eenheidsvakbeweging
zich niet houdt aan de. „regels van het spel"
en daarom niet tot het overleg kon worden
toegelaten.
Er moet eerst worden onderhandeld, wor
den partijen het niet eens, dan doet de
rijksbemiddelaar een arbitrale uitspraak
krachtens het „Buitengewoon besluit Ar
beidsverhoudingen" van 17 Juli 1944. Daarbij
hebben partijen zich neer te leggen.
De werkgevers onderwerpen zich aan het
regeer in gsb el eid: de E.V.B. antwoordde met
de eene staking na de andere. Daarvan wordt
in de eerste plaats de Nederlandsche be
volking de dupe
Vervolgens werden de onderscheiden
eischen der werkgevers besproken.
Het gemiddelde loon der losse havenarbei
ders ligt tusschen de f 45 en f 50, de rege
ling bij werkloosheid garandeert f 30.90 per
week, d.i. meer dan gevraagd werd. Wet
telijk is de arbeidstijd 43 uur, voor haven
arbeiders evenals voor andere arbeiders.
Voor zes uur per dag bestaat geen aanlei
ding.
Aan elk geregistreerde arbeider is kos
teloos een paar schoenen uitgereikt. Werk-,
kleeding is er niet. De heele Nederlandsche
bevolking lijdt onder een tekort aan klee
ding en ondergoed.
Over meer vacantiedagen wordt met de
erkende organisaties onderhandeld.
Er is voldoende geschoold personeel, zoo
dat grooter ploegen, die op ondeskundigheid
wijzen, niet noodig zijn. Tewerkstelling bij
den werkgever, bij wien men gewoon is te
werken, is geen bevoorrechting.
Er kan binnen de loodsen geschaft worden,
het is niet noodig dit „op de keien" te doen.
Bewaking van terreinen tegen diefstal is
noodig; de maatregel is niet tegen de arbei
ders gericht.
Na 5 jaar strijd voor onze vrijheid kan
geen verplichting tot organisatie in de
E.V.B. worden voorgeschreven.
Instelling van den Duitschen „socialen
voorman" onder den naam „vertrouwens
man" op ieder schip is niet te aanvaarden.
Een contactcommissie bestaat reedë.
Tijdens den oorlog is. in overleg met de
erkende organisaties, de ouderdomsvoorzie
ning reeds besproken; deze wordt uitge
werkt.
In de eigenmachtige doorvoering van de
45-urenweek en de ploegenindeeUng door
de E.V.B. kan, na overleg met de regee
ring niet worden berust. Straks wordt het
Nederlandsche volk bedreigd met verla
ging van rantsoenen.
De arbeidersorganisatie aan het woord.
De drie erkende bonden van transport
arbeiders zetten in een uitvoerig communi
qué uiteen dat zij voor een nieuwe staking
geen verantwoordelijkheid kunnen aanvaar
den. Zij achten die in strijd met de alge-
meene Nederl. volksbelangen, maar even
eens met het belang van de havenarbeiders
zelf.
De erkende vakbonden zijn zeker niet be
reid om afstand te doen van het recht tot
staken in het algemeen. Maar in deze bij
zondere omstandigheden en gezien ook de
resultaten, die zooals reeds gebleken is, door
onderhandelingen kunnen worden bereikt,
AFLEVERING BRANDSTOFFEN PER
3 SEPTEMBER
Het Departement van Handel en Nijver
heid wijst er het publiek op. dat de brand-
stoffenhandelaren pas met ingang van 3
September een aanvang mogen maken met
de aflevering van brandstoffen op de geldig
verklaarde bonnen 43BV en 44BV.
acht zij staking overbodig en daarom onge-
wenscht en zelfs schadelijk. Zij zijn aller
minst van meening dat de arbeidsvoorwaar
den van de havenarbeiders ideaal zijn. Er
werd dan ook reeds geruimen tijd voor de
bevrijding in het geheim met de werkge
vers in onderhandeling getreden omtrent de
nieuwe arbeidsvoorwaarden, waarbij belang
rijke toezeggingèn werden verkregen. Op 7
Mei, den dag waarop de geallieerde troepen
Rotterdam binnentrokken, publiceerden de
vakbonden hun urgentie-program. Zij zijn
van meening, dat ook voor de vervulling
van deze verlangens onderhandelen de juiste
methode is en mocht geen overeenstemming
verkregen kunnen worden, dan zijn zij, con
form het wettelijk voorschrift, bereid om
het geschil aan het oordeel van den rijks
bemiddelaar te onderwerpen.
Gezien den noodtoestand, waarin het Ne
derlandsche volk zich nog bevindt, achten
zij dit voor het oogenblik een juistere me
thode dan het forceeren van stagnatie bij
den aanvoer van voedsel, kleeding en grond
stoffen die voor de voorziening in de directe
nooden moeten dienen.
Nieuwtjes uit het rijk der
distributie
..DRIE LITER PERTOLEUM OP BON 543..
Met ingang van 20 Aug. zal op bon 543 van
de 5e noodkaart 3 liter petroleum verkrijg
baar zijn. De bonnen zijn geldig t/m. 15 Sept.
In verband met de bevoorrading van den
handel is het mogelijk dat petroleum niet
direct overal verkrijgbaar zal zijn. Vóór in
levering der bonnen mag evenwel niet plaats
hebben. Zij die blijvend verstoken zijn van
gas en electriciteit zullen binnenkort petro
leum ontvangen op bonnen der kaarten voor
petroleum voor kookdoeleinden.
BON 545 INLEVEREN VOOR ROZIJNEN
Er zal 100 gram rozijnen per persoon be
schikbaar worden gesteld. Om voor deze
rozijnen in aanmerking te komen moet men
bon 545 der 5de noodkaart op Maandag 20,
Dinsdag 21 of Woensdag 22 Augustus a.s.
bij een detaillist inleveren. De aflevering
der rozijnen zal plaats hebben met ingang
van 2 September a.s.
Op de voor gort aangewezen bonnen 529
en 530 zal ook 125 gr. havermout per bon
verkrijgbaar zijn, mits aanwezig.
Landverraders ook nu nog een
nachtmerrie
Prof. Schermerhorn heeft gisteravond in
zijn radio-praatje de noodige aandacht ge
schonken aan de geïnterneerde N.S.B.-ers en
wat daarmee samenhangt. Hij wees er o.m.
op, dat we voor den oorlog gelukkig nooit
hebben beleefd, dat menschen zonder aan
wijzing van een gerechtelijke instantie, wer
den gearresteerd. Wat in de afgeloopen
maanden gebeurd is. spruitte dan ook voort
dat naar alle waarschijnlijkheid nog in Sep
tember een aantal leidende N.S.B.-figuren als
Blokzijl en van Genechten zich hier te ver
antwoorden zullen hebben. Doch er moet nog
heel wat gebeuren, ook wat de materdeele
dingen betreft, daar het Bijzonder Gerechts
hof helaas ook moet „vechten" om een
bureau, een stoel en een schrijfmachine....
Veel slechter nog is het gesteld met de
tribunalen, daar er zeer weinig animo blijkt
te bestaan om taken in deze colleges te aan
vaarden. Spr. betreurde dit en wilde nog
eens een bijzonder beroep doen op hen. die
voor zoo'n taak worden aangezocht.
Spec'a'e vliegdienst voor de
regeering
De Regeering heeft besloten in het kader
van de noodvoorziening Nederland, ter be
vordering van het contact tusschen het re-
geeringscentrum en de Zuidelijke, Oostelijke
en Noordelijke provincies, middels de K.L.M.
een regeeringsvliegdienst in te stellen.
Kneuterdijk 20, waar eenmaal de Nederl. Pers werd vergiftigd, doch a.s. Dinsdag
de eerste landverraders ter verantwoor ding zullen worden geroepen.
uit een noodtoestand. We moeten echter weer
zoo gauw mogelijk naar normale verhoudin
gen terug, opdat de rechtszekerheid, waar
we terecht altijd zoo prat op gingen, weer
werkelijkheid worde.
Na er vervolgens aan herinnerd te heb
ben, dat 21 Augustus de eerste zitting van
het Bijzonder Gerechtshof op Kneuterdijk 20
zal worden gehouden het betreft hier geen
lieden met geruchtmakende namen, doch een
aantal ..gewone" gevallen, die dus een richt
lijn voor vele andere gevallen kunnen ople
veren deelde prof. Schermerhorn mede,
Hierna stond spr. stil bij de lichtere ge
vallen, als een boer, die om een of andere
reden bij de N.S.B. verzeild was geraakt,
doch waarvan alle dorpsbewoners verklaren,
dat hij nog nooit iemand kwaad heeft ge
daan. Wat moeten we met dit. soort menschen
doen? Worden ze eenmaal in het Ned. volk
weer opgenomen, zooals in het verleden ieder
die een misdrijf had gepleegd na reclassee-
ring weer zijn plaats vond, of wil men dat
niet? Zoo ja, dan is het noodig na te gaan,
of dit zonder meer kan.
Hierna wees spr op practische moeilijkhe
den als het reeds gevorderd zijn van hun
DAT dezer dagen te VTissingen zès groote
betonnen caissons, die noodig zijn voor het
dichtmaken van dijken op Walcheren, uit
Engeland zijn aangekomen en de sleepbooten
alweer terug naar Engeland zijn om nieuwe
caissons te halen.
DAT ook uit Zwitserland aan Walcheren
hulp wordt geboden en 50 wagons met ba-
rakkenmateriaal. dekens en keukengerei zijn
gezonden.
DAT er thans regelmatig schepen met tex-
tielgoederen in Zeeuwsche havens binnenloo-
pen en 25 pet. van deze goederen voor het
zwaar getroffen Zeeland bestemd zijn
DAT als gevolg van het ingrijpen van den
minister, die thans zelf de persen van het
Leeuwarder Nieuwsblad en het Nieuwsblad
van Friesland heeft gevorderd er geen wij
ziging is gekomen in de beslissing van
het M. G.
DAT gisteravond circa een derde van het
Springbök-detachement der Irene-brigade,
bestaande uit Zuid-Afrikaansdhe vrijwilli
gers, uit Den Haag naar huis is vertrokken.
DAT het Centraal Bureau voor Documen
tatie een uitgebreide enquête wil houden on
der alle lagen der Ned. bevolking, ten einde
een inzicht te krijgen in de huidige politieke
verb on d ingen hier te lande.
DAT de repatrieeringsdienst te Maastricht
enorme prestaties heeft verricht, ook al van
wege de vele Belgen en Franschen die bij
hun terugkeer uit Duitschland moesten wor
den geholpen en derhalve in Mei b.v. niet
minder dan een half millioen rantsoenen
■Voedsel gereed werden gemaakt.
DAT het reeds vóór den oorlog opgerichte
Genootschap voor den rechtsstaat er bij de
regeering op aan heeft gedrongen den
rechtsstaat in Nederland zoo spoedig moge
lijk te herstéllen.
DAT hierbij o.m. gedacht wordt aan het in
hechtenis nemen van personen zonder bevél
van den rechter, het niet functionneeren van
ons hoogste rechtscollege en het trage ver
loop der zuivering, alsook der berechting
van landverraders.
DAT te Amsterdam gisteren de eerste 60
van de 600 noodwoningen voor Walcheren
zijn afgeleverd, vervaardigd door de Ned.
Scheepsbouw Mij en Bruinzeel uit achter
gehouden hout.
DAT er een verplichte aangifte bestaat
van oorlogspleegkinderen en men zich hier
toe moet wenden tot de onlangs door den
minister van Justitie ingestelde Cie voor
Oorlogspleegkinderen. Heerengracht 410—412
te A'dam (tel. 30981).
DAT er nog steeds een verbod van reizen
naar het buitenland bestaat en trékkers e.d.
niet zonder geldige papieren in België kun
nen komen.
DAT i.v.m. de zuivering der diverse onder
wijsinspecties bezwaren tegen hoofdinspec
teurs, inspecteurs, hoofdconsulenten en con
sulenten alsook tegen de bij de onderwijs-
film in dienst zijnde personen vóór 20 Aug.
kunnen worden ingezonden bij mr T. Vroom,
Paschlaan 22, Apeldoorn.
DAT in de warme da Pen v- A 's de
daken van het dorp Warn* 7^p^n van
de muggen, en ze als ro**ir
IJsselmeer hingen.
DAT de „Help Holland Council" te Lon
den gisteren de 10.000ste baal aan kleeding
heeft verzonden, waardoor de totale ver
scheepte hoeveelheid is gestegen tot ruim
1000 ton.
Dg* T van de ravage op de terreinen der
wereldberoemde Ned. Scheepsbouw Mij te
Amsterdam nog geen tiende deel meer over
is, doch
DAT gezien de leiding en de goede geest
onder het personeel de Mij weer stijgt naar
de plaats, waar zij hoort.
DAT de trekkingen van de laatste twee
klassen der loopende Staatsloterij spoedig
zullen plaats hebben.
DAT maatregelen in voorbereiding zijn
om ter zake van de Vennootschapsbelasting
de mogelijkheid te openen giften aan
N.V.H. en dergelijke instellingen, van de
winst af te trekken.
DAT de rector-magnificus der Amster-
damsche Universiteit een schrijven aan het
M.G. heeft gericht, waarin hij het betreurt,
dat namen van hoogleeraren, omtrent wie
het onderzoek nog gaande is, reeds in de
couranten zijn medegedeeld en in één be
richt met vijanden en landverraders werden
bekend gemaakt.
DAT volgens mededeeling van de N.S. met
ingang van Maandag a.s. de verbinding tus
schen Arnhem en Nijmegen zal worden
hersteld.
DAT deze dienst zal worden onderhouden
met door Canadeezen bestuurde vracht
auto's.
DAT de gemeente Aardenhurg, (Z.) waar
60 pCt. van de'huizen werd verwoest, reeds
plannen voor den wederopbouw heeft ge
maakt en er op het Nieuwe Marktplein een
nieuw stadhuis zal verrijzen.
DAT van de drijvende kunstmatige havens,
die gebouwd werden voor de geallieerde
landing in Normandië, thans bij de dich
ting der dijkgaten op Walcheren gebruik
gemaakt wordt en er in het geheel dertig
stuks van deze havenonderdeelen verwacht
worden.
Zelfrespect en arbeidsplicht
Wie in 0011 moeilijkein tijd zich in
overeenstemming diaarmee gedraagt, zoo
noodig met opoffering van persoonlijke in
zichten en belangen, bezield door het plichts
besef van een heilig moeten, zal eerbied bij
anderen afdwingen en behoeft zich voor
zichzélf niet te schamen. Hij toont echte ge
meenschapszin.
Hoe staat het met dit soort betoon van ge
meenschapszin onder ons volk in dezen tijd?
Er zijn prachtvoorbeelden van.
Maar er is ook veel, dat ons schaamrood
moet doen worden. Vooral tegenover onze
bevrijders van het juk van den overweldiger.
Amerikanen hebben reeds als hun indruk
uitgesproken, dat ze de Nederlanders na de
bevrijding zien als een lui volk. In zijn al
gemeenheid is dit oordeel zeker niet juist.
Maar zijn er niet tal van verschijnselen, die
op het eerste zien dien indruk kunnen ver
klaren?
En had de Canadeesche officier, een Ne
derlander, die Maandagavond voor de radio
sprak, niet in menig opzicht gelijk, toen hij
wees op allerlei feiten, die niet onbedenke
lijke misverstanden zouden kunnen doen
ontstaan, tusschen de geallieerden en ons?
Allerlei publicaties, soms met scherp com
mentaar, zonder zooals bij 'herhaling bleek,
voorafgaand deugdelijk onderzoek, waardoor
de goede trouw der bevrijders verdacht
werd gemaakt, door mededeelingen zonder
achtergrond? Enkele bladen hebben zich
daartoe geleend. En wie denkt niet aan de
vele praatjes, van dezelfde soort, die rond
gaan en die ook ter oore komen van onze
borudgenooten, die menschen bij duizenden
en materiaal in menigte te onzen behoeve
hebben geofferd?
We schaden op deze wijze grootelijks ons
zelf en geven van onze moreéle standing
geen hoogen indruk.
Mogen we ook herinneren aan de niet on
opgemerkt géblevenen, die met de handen
in de zakken rondloopen, terwijl overal het
werk opgestapeld ligt. In de steden ziet men
er zoo wat.
De minister-president heeft aangekondigd,
dat dit afgeloopen zal zijn voor alle onge
huwde werkloozen, die een uitkeering of
wachtgeld ontvangen. Zij zullen systematisch
worden opgeroepen om in de geteisterde ge
bieden te werken. Het plaatselijk loon zul
len ze er ontvangen en behoorlijk te eten
krijgen. Wie aan den oproep geen gehoor
geeft, zal voor een uitkeering niet meer in
aanmerking komen. Mocht het aantal opge
roepen ongehuwde mannen te klein blijken,
dan zullen ook gehuwde mannen worden op
geroepen. Voor hen zal een speciale rege
ling gelden. Zij ontvangen ook een loon op
basis van de arbeidsvoorwaarden ter plaatse,
doch hun gezin in de plaats hunner inwo
ning krijgt een zoodanige uitkeering, dat
het gezin kan leven, alsof de man ter plaatse
werkte.
Hiermede wordt een nationale plicht ver
vuld.
Deze arbeidsplicht als burgerdienst-
placht door ons al eens aangeduid kan
men in zijn moreele be teekenis zien als een
bijdrage in den wederopbouw van ons land.
Het is alleen jammer, dat zij niet vrijwillig
werd aangeboden, maar door de overheid
moet worden gevorderd.
eigendommen om er dan de aandacht op te
vestigen, dat we er ons voor moeten hoeden,
in de Duitsche vergeldingsmethoden te val
len, al is het niet altijd gemakkelijk zich
hiervan te weerhouden. Ieder mensch is ten
slotte een schepsel Gods, dat, aan de gerech
tigheid onderworpen, ook de kans dient te
krijgen langs den. weg van schuld en boete
het leven te hervinden.
Vervolgens komend tot de diverse klach
ten, die over de kampen zijn gehoord, merk
te spr. op, dat aan den eenen kant slapheid
van bewakers is geconstateerd en anderzijds
soms excessen. Het zal daarom noodig zijn
geestelijke leiding aan de kampen te geven,
ook ter voorbereiding voor den tijd, dat ze
in de maatschappij terugkeeren.
Tenslotte is er nog de kwestie van den
dreigenden winter, daar verschillende kam
pen voor winterverblijf ongeschikt zijn. Hier
en daar zullen daarom nieuwe kampen moe
ten worden gebouwd, doch de daarvoor be-
noodigde materialen zijn ook dringend ver-
eischt voor de verwoeste gebieden. Daarom
zal het bouwen van nieuwe kampen tot het
uiterste worden beperkt. Het is derhalve
noodzakelijk op korten termijn al diegenen
uit te schiften, waarvoor termen tot vrijla
ting, zij het voorwaardelijk, in afwachting
van hun berechting in overweging kan wor
den genomen. De regeering overweegt om
voor deze vrijlating nieuwe normen op te
stellen. Zij heeft te dier zake heden eenige
overwegingen aan de Nationale Commissie
van Advies voorgelegd met het verzoek op
korten termijn hierover het gevoelen van
dit college te mogen vernemen. De Groote
Adviescommissie der Illegaliteit maakte reeds
een meening kenbaar, die in groote trekken
de instemming van de regeering heeft. Het
gaat er thans om, zoo spoedig mogelijk maat
regelen t>e nemen, die de geheele behande
ling van deze zaak een stap dichter brengen
bij het normale rechtsbestel, zooals dat voor
den oorlog de trots van het Nederlandsche
volk uitmaakte.
OP BON 537 ZEEP VOOR ZES WEKEN
De hoeveelheid zeep van ongeveer 225
gram welke men op bon 537 kan koopen,
moet dienen voor het gebruik gedurende
de eerstvolgende zes weken, derhalve tot
en met 29 September a.s. De bon is even
wel slechts geldig voor het koopen van
zeep tot en met 1 September a.s.
Weerbericht
Verwachting medegedeeld door het K.N.
M.I. geldig van Zaterdagavond tot Zondag
avond: Iets warmer, plaatselijk ochtend
mist, overdag gedeeltelijk bewolkt en over
wegend droog; zwakke wind.
ZON EN MAAN.
Zondag: Zon op: 6.30 u.; zon onder: 20.57
u.; maan op: 18.41 u.; maan onder:
Maandag: Zon op 6.31 u.; zon onder: 20.55
U.; maan op: 19.33 u.; maan onder: 2.27 u.
Zaterdag 25 Augustus Roode Krnfa-I&g,
Steekt de vlaggea uitt
