Jlfcuure grihsdjf (imtranf
„Wij zullen onze kinderen niet verstoppen"
Babbeltie van de Prinses met de Pers
"LDist <11
Ie serie: 1 April 1920-15 October 1941
MAANDAG 0 AUGUSTUS 1945
2e serie? Ie Jaargang: vanaf 7 Me! 1945, No. 70
Abonnementsprijzen
f0.26 per week
fl.10 per maand
f3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Hedactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 227 10
Postrekening 5 8 9 3 6
H$tanhwsürfc is
mijd bert in kgqenspwt*;
„Maar verwen ze niet", zoo
sprak de Prinses
H.KjH. Prinses Juliana, die Zaterdagavond
Voor de radio sprak, deelde om te beginnen
mede dat de longontsteking van Haar Moe
der heel goed verloopt.
Zij heeft alweer eenige malen mogeci op
staan en eenige besprekingen kunnen hebben
De oorlogsjaren waren een periode van on
afgebroken hard werken voor Haar onder
groote verantwoordelijkheid. Zeker in de
twee laatste jaren heeft zij geen enkele
vacantie gehad. De druk en spanning stegen
vooral tegen het einde geweldig en toen
tenslotte de algeheele bevrijding er was, be
gon een nieuwe phase, met een nieuwe reus-
aohtige taak. Ik hoop, aldus de Prinses, dat
een periode, lang genoeg voor genezing en
voor rust, nu verweznlijkt zal kunnen wor
den.
Daarna dankte Prinses Juliana zeer har
telijk voor het groofsche welkom in het
vaderland, waarbij Zij overal waar Zij
kwam, getroffen werd door de warme be
langstelling voor Haar kinderen. Waar ik
kwam. aldus H.K.H., zei men mijj ,.Had de
kinderen maar meegebracht. Wanneer ko
men zij eens hier?"
„■Natuurlijk zou Ik het heerlijk vinden ze
Overal mee te brengen. Toch zal het prac-
tisoh niet mogelijk zijn, daar kleine kinde
ren een rustig en geregeld leven moeten
hebben, waarin wat geschiedt in eigen om
geving. de groote belevingen voor ze zijn.
Maar wel degelijk zullen Wij ze naar enkele
groote gebeurtenissen in ons nationale leven
meenemen en ze een enkele maal een reisje
laten maken om ze een indruk van hun
vaderland en van zijn verwoestingen te
geven. Wij zullen ze allerminst verstoppen.
Zelf zijn ze dol op omgang met menschen
en andere kinderen.
Wij zijn thans aan het zoeken n^ar een
School voor Trix. en Irene. Maar mogen mijn
Man en ik dan ook, als ouders, een ernstig
beroep doen op de Vaders en Moeders in
Nederland en op allen, die in kinderen zien:
opgroeiende - menschen, die met wijsheid
snoeten worden behandeld. Verwen ze niet.
Zeg al de aardige dingen, die u tegen Mij
over Ze zeide, niet in hun bijzijn. Laat hen
vrij in hun dagelijksch leventje, kijk niet
naar ze, zoodat ze het merken. Ik herinner
me hoe machteloos en rampzalig je je voelt,
als kind, wanneer er 'n groep of menigte men
schen naar je „staat te kijken" en onze kin
deren zijn dat heelemaal niet gewend, ver
geet U dat niet. In een woord: overweldig ze
niet door belangstelling en liefde en spring
éven wijs met ze om dat vragen we U
dringend ais ware het Uw eigen kinderen.
Thans ben Ik met Trix, Irene en Margriet
Weer terug in ons eigen huis Soestdijk
dat groote oogenblik is dan eindelijk geko
men en is in overweldigende dankbaarheid
ondervonden. Mijn man is weliswaar nog in
zijn hoofdkwartier, maar is nu toch weer
zeer bereikbaar.
De kinderen voelen zich al heelemaal
thuis en zijn verrukt over Nederland. Zij
hadden in het gastvrije Canada een heel
prettig leven en hadden het er in ieder op
zicht goed. ja uitstekend, en toch bleven zij
zeer Nederlandsch en leefden altijd toe naar
diit groote moment van thuiskomen, althans
de twee oudsten.
Wanneer Ik nu het groote voorrecht heb
weer door Mijn eigen huis te loopen. waar
de oorlog wel niet spoorloos aan is voorbij
gegaan, maar dat bewoonbaar is, worden
De tram naar Haarlem
De N.Z. H. T. M. heeft haar diensben in N.-
Holland weer utgebreid. Ook komen er nog
twee trams uit Leiden naar Haarlem bij en.
wel om 19.29 en 20.29. Men hoopt met het
herstellen van de brug bij Oegstgeest onge
veer haLf Augustus gereed te zijn. Dan zal
tusschen Haarlem en Leiden een. half-uur-
dienst worden ingevoerd.
Mijn gedachten steeds getrokken naar de
vele huizen in Nederland, die in puin lig
gen, en bij de diepe vreugde van hereeni-
g'kig in het Vaderland, denkt men voortdu
rend aan de velen, naar wier thuiskomst
tevergeefs werd uitgezien, of op wie nog
steeds in angst wordt gewacht en men be
seft des te meer zijn verantwoordelijkheid
tegenover dit alles om dan ook zijn uiterste
krachten in te spannen en zijn alles te geven
in den wederopbouw van ons aller Vader
land-
Gestroomlijnde locomotieven
voor Nederland
De geallieerden zullen een vrij groot aan
tal in zeer goeden staat verkeerende loco
motieven en goederenwagens, die door de
beëindiging van den oorlog in Europa vrij
komen, aan ons land overdragen. De loco
motieven. geheel zwart van kleur, zijn ge
stroomlijnd. De goederenwagens zijn iets
kleiner dan de Nederlamdsche doch
draagvermogen is belangrijk grooter.
het
De Prinselijke Familie weer voor het eerst compleet in het .Vaderland. Zijn we als
Nederlanders toch nog niet rijk?
Waarom haar jongste spruit
Margriet heet
Zaterdag heeft H.K.H. Prinses Juliana voor
de eerste maal een persconferentie gehouden.
Op Soestdijk ontving ze zes journalisten uit
Amsterdam en Rotterdam, om in meer be
sloten kring de vele problemen van den dag
te behandelen.
Bij de ontvangst, aldus een deelnemer aan
de bespreking, struikelden we in de galerij
bijna over een kleine dreumes in een blauw
gestreept jurkje, die met groot enthousiasme
de eene kamer na de ander inspecteerde, een
duim vastberaden in haar mondje. Dat was
de eerste kennismaking met Prinses Mar
griet, die uit de kinderkamer ontsnapt en op
verkenning was.
Prinses Juliana ontving ons op het terras
achter het paleis in gezelschap van Prinses
Irene, die moet zeggen hoe ze het wel in Ne
derland vond. Het Prinsesje was wat ver
legen, maar gaf te kennen dat alles „reus
achtig fijn" was. Het was begrijpelijk, dat
zoo kort na den terugkeer in het vaderland
de vragen der journalisten vooral naar het
Prinselijk gezin uitgingen. De Prinses beant
woordde deze opgewekt en charmant.
Het antwoord kennen we uit de rede, welke
de Prinses Zaterdagavond heeft gehouden.
De Prinses heeft Beatrix zelf Nederlandsch
geleerd; ze is klaar voor de derde klas.
Het verblijf in Canada was voor de kinde
ren heel prettig en over haar bezoeken aan
West-Indië sprak de Prinses met warmte. Be
wondering had zij voor President en me
vrouw Roosevelt, die ze enkele malen be
zocht.
Sprekende over de oorlogsverklaring van
Indië aan Japan, zeide de Prinses, dat de
indruk er van enorm was. Onze onderzeeërs
hadden groot succes. „Waar men ook in het
buitenland komt", zoo vervolgde de Prinses,
„overal komt men tot de conclusie hoe wij
over het algemeen dn alles vooraan staan."
Toen kwam het gesprek even op een hui
selijker gebied Hoe had de Prinses haar wo
ning aangetroffen?
„Veel meubilair gestolen," antwoordde zij,
„vooral toen Duitsche parachutisten er ver
blijf hielden en er een ..vroolijke keuken"
van maakten. Gelukkig is het gedeelte van
mijn moeder tot museum verklaard en is
aldus veel bewaard gebleven."
H. K. H. wenschte nog iets op te merken
over den naam van het jongste prinsesje.
„Mijn moeder en de Engelandvaarders had
den behoefte aan een symbool om dat te
kunnen dragen ter eere van de gevallen hel-
hel en martelaren in Nederland en in
onze strijdkrachten. Zij hebben toen de witte
margriet uitgekozen. Wij hebben onze jongste
dochter dezen naam gegeven. Maar omdat wij
niet wilden, dat men in Nederland deze
bloem als een nieuw distinctief ging dragen,
wat opnieuw slachtoffers zou hebben ge
maakt, hebben wij ons in vage termen over
de beteekenis van dezen naam uitgelaten.
Toen Margriet gedoopt werd hebben wij
de koopvaardij uitgenoodigd om peet te
DAT op het oogenblik bij den P.O.D. te
Den Haag 600 menschen werken, vrijwel allen
personen, die in de illegaliteit een leidende
functie hebben bekleed.
DAT het aantal arrestanten door den P.O.D.
te Den Haag thans ongeveer 6000 bedraagt,
•waarvan er 2000 op den Fruit weg zitten.
DAT de Stichting 19401945 zich voorstelt
in de week van 26 Aug. tot 2 Sept. in het
igeheele land inzamelingen te houden, niet
door straatcollecties maar door persoonlijk
huisbezoek
DAT men op het eiland Schouwen en Dui
veland enthousiast is over het optreden van
M. G. dat daar in critieke weken en maan
den zeer nuttig werk heeft verricht.
DAT het eiland Schouwen en Duiveland 16
maanden lang meer dan driekwart (14.500
hectaren) door het zoute water is overspoeld
geweest.
DAT in Februari 1944 de Duitschers ge
lastten, dat geen enkel levend wezen op
Schouwen en Duiveland zou achterblijven,
■maar dat van de 24.000 inwoners er toch al
tijd nog 5000 achterbleven.
DAT Hilversum eenig^ tientallen wagens
met goederen eneenige duizenden olie
bollen heeft gezonden naar Tiel, welke Be-
tuwsche gemeente door de Gooische hoofd
stad Is geadopteerd.
DAT in de Canadeesche legerkrant „The
Maple Leaf" door een inzender bitter ge
klaagd wordt over de lamlendige houding
van vele Nederlanders die liever bij cafés en
op straathoeken lummelen dan hun eigen
voedsel van het land te halen.
DAT de Ned. Voetbalbond zijn praedicaat
„Koninklijke" op alleszins logische wijze ver
loren heeft, daar er als gevolg van een fusie
met de R.K., Ohr. en Arbeidersvoetbalbonden
een nieuwe organisatie ontstond.
DAT gistermiddag onder veel belangstel
ling weer 130 N.C.-ambtenaren met 8 leger
trucks uit de Residentie zijn vertrokken om
zich in Australië voor te bereiden op hun
taak in Indië.
DAT enkele honderden Zeeuwen binnen
niet al te langen tijd naar Canada zullen ver
trekken om eenige duizenden paarden te
halen.
DAT in de Taxisstraat te R'dam bij een
stoeipartij tusschen een wachtpost van de
B.S. en diens collega laatstgenoemde werd
gedood doordat plotseling de karabijn afging.
DAT in Amsterdam lieden rondloopen die
voorwenden namens het Roode Kruis in
kwartiering te vragen voor geëvacueerden en
in sommige gevalen ook „genoegen" nemen
met een bed en dekens.
DAT aldaar reeds 30 gezinnen uit hun huis
zijn gezet omdat ze hun woning niet langs
officieelen weg hadden gekregen.
DAT de vreemdelingen -politie in de hoofd
stad een naamlijst van Duitschers heeft
samengesteld die men over de grens wil
zetten.
DAT de Amsterdamsche P.O.D. in den
nacht van 3 op 4 Augustus 600 nieuwe
arrestaties heeft verricht.
DAT in September te Amsterdam een
groote tentoonstelling wordt gehouden onder
den titel „Kunst in vrijheid".
DAT deze tentoonstelling schilderijen c.s.
en beeldhouwwerk zal omvatten van kunste
naars die weigerden lid te worden van de
„Kultuurkamer" en men op Uiterwaarden-
straat 210 nadere inlichtingen bekomen kan.
DAT minister BEEL op zijn inspectiereis
door Zeeland 'o.a. besprekingen heeft gevoerd
met de burgemeesters van Middelburg en
Goes.
DAT de officieren van de nieuwe Nederl.
torpedobootjager „Jan van Galen" alles in 't
werk zullen stellen om de scheepsbel en de
koperen naamplaat terug te vinden van hun
grooten voorganger, die in 1940 bij den strijd
om Rotterdam ten onder ging.
DAT de plaatsvervangende gouverneur van
Suriname J. C. Brons per Koninklijk besluit
van 26 Juli benoemd is tot gouverneur,
DAT het gemeentebestuur van Amsterdam
besloten heeft op regelmatige tijdstippen aan
de ingeschrevenen bij de aigemeene arbeids
reserve een mededeelingemblad ter voorlich
ting te verstrekken.
DAT dezer dagen een jongen te Loppersum
in het hooge korenland een Duitsch militair
ontdekte, die door de inzittenden van een
passeerenden Canadeeschen wagen werd ge
arresteerd.
DAT deze week de provinciale stoomboot-
dienst ViissingenBres kens zal worden her
vat met de gerepareerde stoomboot „Zuider
zee".
DAT er weer twee treinen loopen van
Groningen naar Meppel v.v., welke treinen
stoppen te Assen, Beilen en Hoogeveen.
DAT het stoomgemaal „Schouwen" op
Schouwen-Duiveland in werking is gesteld,
waardoor met het droogmalen van den ge-
inundeerden polder een begin is gemaakt.
DAT in de eerste week van September de
Rijn van Koblenz tot aan de zee voor de
scheepvaart weer open is en het Dortmund-
Emskanaal over vier maanden weer gebruikt
zal kunnen worden.
DAT te IJmuiden aangekomen zijn de
„Amstelstroom" van Londen met 3300 ton en
de „Titus" van Liverpool met 2000 ton stuk
goederen.
DAT aan den militairen commissaris in de
prov. Zuid-Holland, luit.-kol. jhr H. G. A.
Quarles van Ufford, in verband met zijn
terugkeer naar Engeland door de officieren
en sectiehoofden van zijn staf een afscheids
maaltijd werd aangeboden.
DAT in de tweede helft van September het
eerste contingent nieuwe personenauto's per
s.s. ..Batavier" te Rotterdam wordt verwacht.
DAT een auto, die vóór den oorlog onge
veer f 2000 kostte, nu zal komen op f 2500-3000.
DAT in de bossohen van Exlo (Dr.) een
massagraf is ontdekt, waarin men de lijken
van 5 Groningers heeft gevonden, die op
19 Sept. jl. door Duitsohe en Hollandsche
SS-mannen door een, schot in den nek -wer
den ver-moord.
Historische beslissing
De Synodale bestuursorganisatie, aan
de Ned. Herv. Kerk in 1816-ten onrecht®
en willekeurig opgelegd, is thans finaal door
broken en de mogelijkheid is gekomen om
het werk van de kerk door de goede kerke
lijke bedding te laten stroomen.
Deze historische beslissing, waardoor de
Ned. Herv. Kerk in Generale Synode zal
kunnen bijeenkomen, is verleden week aan
ons volk meegedeeld. Zij is inderdaad van
groote beteekenis. Ook leert zij ons deze les,
dat we dingen zelf kunnen doen die jaren
lang van geheel andere zijde werden ver
langd.
Geslachten lang heeft het vraagstuk dezer
synodale organisatie ons volksleven, kerke
lijk en politiek, vertroebeld en de Kerk
schade gedaan. Thans blijkt, dat zij volko
men bij machte was en in ^taat is haar eigen
kerkregeering op historischen grondslag te
herstellen.
We verheugen ons, dat dit inzicht alge
meen gerijpt is en tot werkelijkheid worden
gaat.
Het zij der Kerk tot waaraebtigen zegen
in dezen bewogen en vaak verworden tijd,
waarin meer dan ooit het Woord van God,
door de Kerk. die een geloofsgemeenschap
is, gebracht als het Woord der Waarheid,
schijnen moet als een licht in een duistere
plaats. In dat Woord spreekt de Opperste
Wijsheid, die de Weg, de Waarheid en het
Leven is. In haar licht moet alle menschelijilc
licht verbleeken en als indirecte lichtbron
worden erkend. De Godsopenbaring is voor
de Kerk primair, al het andere, dat niet van
boven is. hoe mooi ook de mensch het brengt
en vertolkt, en dat we niet behoeven te min
achten, kan slechts op de tweede plaats ko-
staan, waarna de opvarenden van de koop
vaardijvloot de" margriet als embleem ko
zen. en deze op hun uniform dragen. Ook
heeft mijn Moeder de margriet als symbool
in een radiorede gebezigd en is er een
Margrietfonds gevormd voor de nagelaten
betrekkingen van de koopvaardijvloot."
Een der journalisten wees op de belang
stelling welke de buitenlandsohe pers voor
Nederland toont.
„Dat is steeds zoo geweest", antwoordde de
Prinses, „steeds werd Nederland genoemd
eerst door de groote activiteit in den oor
log en later door de verwoestingen".
„Ik zal presidente worden van Neder
lands Volksherstel, de overkoepeling van
alle vormen van hulpverleen in g". Zij uitte
Haar bewondering voor de manier, waarop
de verschillende gebieden des lands elkaar
hielpen en ook thans weer helpen. Het adop-
teeren van steden in de verwoeste gebie
den noemde zij een prachtig plan".
Met de bespreking van dit punt eindigde
de conferentie.
Laval uitgesproken in het
proces-Pétain
Laval heeft Zaterdag zijn verklaringen
voortgezet.
Uitweidende omtrent zijn verhouding met
de Duitschers, zeide Laval, dat Frankrijk ab
soluut niet kon bestaan indien men zich niet
met hen verstond. Zonder collaboratie kon
Frankrijk niet leven.
Van het telegram van Pétain na Dieppe
zegt Laval niets af te weten. Wij waren ten,
slotte noch bondgenoot van de Engelsdherx,
noch van Duitschland. Van de verschrikkin
gen der concentratiekampen kreeg ik paa
kennis na den oorlog. Ik heb onderhandeld,
opdat Frankrijk kon leven.
Vervolgens zegt Laval, dat hij een massale
denaturalisatie van de Joden heeft gewei
gerd, en niet vrij is geweest in allerlei be
noemingen. De terechtstelling van Reynaud
en Blum heeft hij verhinderd. Laval ver
klaarde nog onder dwang naar Duitschland
te zijn gegaan. Hij was daar geïnterneerd.
Pétain was bijna naar Silezië gebracht. Pè-
tain verklaarde alle verzoeken van dien aard
te hebben afgewezen.
Terwijl Laval sprak, viel de maarschalk in
slaap in zijn stoel.
VAN OVER DE GRENZEN
Japansche gevechtseenheden van da
Marine worden samengesteld uit vrijwil
ligers.
Generaal de Gaulle gaat in de tweeda
helft van Augustus naar Amerika.
Het nieuwste schroeflooze gevechts
vliegtuig der Vereen. Staten kan een snel
heid van 550 mijl per uur bereiken.
De Zionisten hebben op een congres in
Londen een ..beroep op het geweten van de
wereld" gedaan om als volk naar Palestina
te mogen trekken.
Potsdam heeft aan Ghurchill en Eden
elk een telegram gezonden om hen te bedan
ken voor de onschatbare diensten aan de
gemeenschappelijke zaak bewezen.
Een dezer dagen te Berlijn gearresteerde
•halfbroer van Hitler is weer vrij gelaten; hij
heeft nooit iets met het nat.-soc. te maken
gehad.
Frankrijk zal zitting nemen in de Com
missie voor de Herstelbetalingen in Moskou.
Truman verklaarde, dat in Potsdam geen
geheime afspraken zijn gemaakt.
De president van de Unnra is van oor
deel, dat de bevrijde landen aan de komen
de ontberingen alleen het hoofd kunnen bie
den als de vereenigde volken hen voortdu
rend helpen.
Het Bijzonder Gerechtshof in Den Haag
zal 21 Augustus zijn eerste zitting houden
ter berechting van landverraders.
BEURZEN T.H.S. TE DELFT.
Rijksbeurzen voor de T.H.S. moeten aan
den Min. van Onderwijs vóór 10 Aug. wor
den aangevraagd: Oude Delft 95. Delft. Zie
St.Ct. no. 40).
Examens acte Leerares Nijverheidsonderwijs.
Wie examen wensoht te doen voor de acte
leerares Nijverheidsonderwijs, gem. N XIX,
moet zich vóór 15 Aug. aanmelden bij de in-
speotrice van het Nijverheidsonderwijs, mei»
G. O. Smit, Molenweg 27 te Oosrterbeek.