Na Versail'es het dictaat van Potsdam (BsB NIEUWE LEID S CHE COURANT Buitenlandsch Weekoverzicht Duitschlands lendenen gebroken. Moskou wil geld zien. Koning Leopold door Belgische oogen. Wat bezielt Van Acker? Spontane reactie onder 't Vlaanische volk. Pers en radio faalden beide. Hol land, let op uw saek! De geheimzinnigste aller c-onferenties, ■welke gedurende bij'ia twee weken te Pots dam is gehouden, heeft omtrent Duitschland duidelijke taal gesp ken, zij het. dat ten aanzien van velschillende vraagstukken het laatste woord-nog niet schijnt te zijn gezegd. D.t laatste lijkt eveneens te gelden voor een aantal andere Europeesche problemen. De grensregeling, de staatkundige eenheid van Duitschland. Balkan- en Dardanellenkwesties zullen vermoedelijk nader door den Raad van ministers van Bu.itenlandsche Zaken moeten worden behandeld en tot een oplos sing gebracht. Frankrijk zal dan ook mee kunnen spreken. Duitschland behoeft zich echter omtrent de bedoelingen der geallieerden weinig illusies te maken, ook al zal notg heel wat nadere regeling behoeven. Het Oostelijk grondgebied tot Oder en Neisse gaat verloren aan Rusland en Polen; de stad Koningsbergen en omgeving komt speciaal aan Rusland als een soort enclave in het Poolsche territoir. Het "overige Duitschland zal in hoofdzaak een landtoouw- staat worden en sléchts industrie behouden voor zoover die ter voorziening in binnen- laodsche behoeften noodig is. De militaire en economische clausules en de regeling der herstelbetalingen laten te dien aanzien weinig mogelijkheden. Het oorlogspotentieel dat zoo enormen omvang had, wordt de lendenen gebroken, om met wijlen Benito .Mussolini te spreken. En het nationaal- sociali-me wordt allerwege uitgeroeid. Daar mee zijn in beginsel de voornemens en be loften van Yalta ingelost. Daardoor zal in de geheele vredelievende wereld, onder de door Duitschland over vallen en onder den voet geloopen landen in het bijzonder, groote voldoening zijn ge wekt. Vermoedelijk zullen ook vroegere toondgenooten, die thans echter ook ziel togend ter aarde liggen en kunnen zien waartoe de machtswaan en waanzin van het Hitler-Duitschland hen hebben gebracht, ver heugd kunnen zijn. dat deze bedreiging zich vco.loopig niet zal kunnen herhalen. Alles wat op eenigerlei wijze op oorlogs industrie kon worden gericht en alles wat de oude militairistische gezindheid en opvoe ding in stand zou kunnen houden, wordt met wortel en tak uitgeroeid. Te dezer zake zullen de geallieerden een uniiforme ge dragslijn volgen. Ieder streng slot op deze deur is van harte welkom. Opvallend is wel het deel in het com muniqué, dat handelt over de herstelbetalin gen. Kennelijk trekt daarin Rusland aan het langste eind. De Sowjet-Unie heeft betrekke lijk weinig industrieel gebied onder zijn regime en nu moet het Westen Moskou dat tevens voor Polen opkomt mee schadeloos stellen met herstelbetalingen uit de industrie: 15 p>ct uit metaal-, chemische- en machinebouw-industrie in ruil o.a. voor levensmiddelen en 10 pet van de overige overbodige machine-uitrusting, echter zonder compensatie. De Westelijke rest is voor Amerika, Engeland en de overige crediteur- staten: Nederland. België. Noorwegen, Grie kenland, Tsjecho-Slowakije. Maar die kleintjes worden in het heele stuk niet ge noemd. 't Had minder, sober gekund. Al is het in België voor 't oogenblik weer even pauze in den parlementairen strijd, deze is toch nog niet ten einde. De minister-president heeft toegegeven, dat ®r voor den Koning in het land een meerder heid is. Dat beteeken,t, dat. v. Acker in zjjn agitatie zwak staat en nu nog hoopt door voortzetting van den parlementairen strijd nog iets te bereiken. Het is een prestige kwestie geworden. Welke indruk v. Acker's Kameroptreden heeft gemaakt, lezen we in ..Het Handelsblad van Antwerpen" zoo duidelijk, dat we het onzen lezers niet willen onthouden. Het stuk luidt als volgt: ..Hoezeer de roode pers er zich op toelegt om aan te toonen dat M. van Acker werke lijk met doodslagers voor den dag is ge komen, de algemeene indruk blijft dat al de met zooveel ophef aangekondigde onthullin gen en beschuldigingen grootendeels slechts voor effekt hebben gehad een algemeene verontwaardiging op te wekken. Het eenige resultaat dat de eerste-minister er door bekomen heeft is niet geweest den persoon van den Koning omlaag te halen, maar wel zichzelve. Men had tot hiertoe dé meening dat de heer Van Acker ten minste was een rondborstig eerlijk man die zich niet gelegen liet aan slinksche middelen, die rechtuit de waarheid wist te zeggen,, al was het dan dikwijls in ongekunstelden vorm. Zijn gebaar van vorige week Vrijdag is op dat gebied een bittere ontgoocheling ge weest. M. Van Acker heeft in de eerste plaats getracht een politiek effect te verwekken. Daarin is hij deerlijk mislukt en het eenige resultaat daarvan is geweest dat hij zelf er heel veel van zijn populariteit heeft bij in geschoten. Dit heeft M. Van Acker aan zijn politieke vrienden te danken die hem deze richting hebben opgestuurddat hij dit niet vengete. Een oogenblik heeft de eerste-minister een schijn van oprechtheid willen verwekken door de verklaring dat hij zelf bij zijn eerste bezoek den Koning zou hebben voorgesteld niet hem terug naar België "te keeren. Men verhoopte nu ten minste de redenen te hooren te krijgen die hem doen afzien heb ben van het verzoek. Die redenen heeft M. Van Acker nog altijd niet naar voren ge bracht. Hij heeft het land nog steeds niet duidelijk gemaakt waarin hij zoo plots van verdediger van den vorst zijn aanklager is geworden. Zal de eerste-minister ons dat nader toe lichten in het verder verloop van het debat? Wij hopen het. In ieder geval is het een vraag de tot hiertoe onbeantwoord bleef en die kost wat kost in het klare moet worden getrokken. Ofwel was de eerste-minister rechtzinnig toen hij die verklaring deed en was hij bijgevolg ten volle de overtuiging toegedaan, dat de Koning zeker niet zoo schuldig was als hij het thans in zijn be schuldiging wil doen blijken, ofwel heeft hij al'leen die pathetische verklaring afgelegd om de draagkracht van de later door hem voor gebrachte argumenten beter te doen inslaan en dan staat men voor een tekortkoming aan oprechtheid, waarvoor men in de huidige omstandigheden moeilijk een naam vinden kan. Met des te meer recht en reden kan xaen er hier op aandringen om te weten te komen wat M. Van Acker kan aangezet hebben om zoo plots van zienswijze te ver anderen: wat de ware oorzaak is geweest dat hij. die anders blijk heeft gegeven van een vrij scherpzinnig politiek doorzicht, zich heeft laten, verleiden tot een daad die onver mijdelijk het aanzien van land en vorsten huis, ook in het buitenland, moest, omlaag halen. Dit te meer daar er in dien „akt van beschuldiging", feiten worden aangehaald die men slechts met een spottend schouderop halen kan begroeten. Zoo stippen wij o.m. aan het feit dat de Koning naar de ..maquis" had moeten vluchten! Weer een argument berekend op sensatie, maar waaraan alle gezond werkelijkheidsbegrip ontbreekt. Het is werkelijk, zooals we al eerder over deze droeve kwestie schreven, een verwek ken van sensatie dat de eerste-minister heeft beoogd, En daar is hij dan ook in gelukt, maar niet in dien zin waarin hij het had verhoopt. Het meest sprekende antwoord dat op zijn aanklacht kwam is wel degelijk ge weest de reactie onder het volk. De be toogingen waren verboden op 21 Juli, maar nooit werd er zoo intensief voor onzen Vorst betoogd als juist op dezen dag. De laster die over onzen Vorst werd uitgestort heeft alleen als reactie gekend dat de gevoelens van ge hechtheid aan zijn persoon onder de bevol king nog heviger oplaaiden. Men denke maar even na wat er zich in tal van steden heeft voorgedaan na het ..Te Deum" zoowel te Brussel als hier te Antwerpen. M. Van Acker moet zich maar even de klinkende oorveeg herinneren die hem gegeven werd door^ de bevolking van Brugge toen hij er Zaterdag avond aankwam en onthaald werd op de kreten ..Leve de Koning!", .,Weg met Achilles!" Hij mocht zich toen gelukkig achten dat de gendarmen daar aanwezig waren, of de eerste-minister had mogelijk een minder prettig half uurtje doorgemaakt. M. Van Acker moet zich toen wel bewust geweest zijn dat men niet ongestraft omlaag haalt wat door het volk wordt geacht en ge- eerd, dat men niet ongestraft met modder werpt naar wat het liefheeft en dat de massa nog niet zoo gewillig slikt wat door partij politiek wordt voorgeschoteld zelfs al ge schiedt zulks door een eersten minister. M. Van Aoker moet er zich anders niet over beklagen dat aan zijn uiteenzetting geen voldoende ruchtbaarheid werd gegeven. De radio heeft haar uitgebazuind en alle bladen, ook de Koningsgezinde hebben de argumen ten door heim naar voren gebracht breed voerig in hun kolommen opgenomen. Zij konden het met een vrij geweten doen omdat zij wel wisten dat, wat de eerste-minister als een aanklacht tegen den Koning bedoelde, ten slotte uitdraaien zou op een aanklacht tegen zijn eigen politiek. Het meest kenschetsende van alles is nog wel dat heel die reactie zich heeft voorgedaan, nog voor dat de verdedi ging aan het woord is geweest. Men heeft hier namelijk een schouwspel bijgewoond dat zich niet voordoet in een proces tegen dan naar TUSSEN DEN HAAG HERMAN COSTERSTR. 1Ó3 bij Hobbemoplein te bereiken met lijn 6.12 en. 13 Kantoor 9-1 uur den ergsten misdadiger, nl. dat er een zware beschuldiging wordt uitgesproken zonder dat de beschuldigde aanwezig is of ten minste iemand die mandaatdrager was om den be schuldigde te verdedigen. Het is het volk dat thans de verdediging van den Koning op zich heeft genomen. Het doet zulks met de middelen die het te zijner beschikking heeft en met de kracht en vurigheid die schuilt in zijn overtuiging. Het zal, wat er ook moge gebeuren, ten slofte het'volk zijn dat oor deel en zal over den Koning en over M. Van Acker. En werkelijk, voor dezen laatste ziet de toekomst er niet erg hoopvol uit" Het Potsdammer nieuws heeft nog verschil lende facetten, vooral op economisch gebied, die nog nader aan de orde zullen komen en die duidelijk zullen doen zien in hoe groote misère Duitschland, maar ook de rest van de wereld gekomen is. Onze belangen zijn daar mee ten nauwste vertoonden en met name Amsterdam en Rotterdam zullen met groote toelangstelling de ontwikkeling der dingen tegemoet zien. Wat zal er met onze havens geschieden? We hooren. dat men met koortsachtige inspan ning bezig is Hamburg en Bremen weer in orde te maken. Dat worden dan in de Engel - sohe zone de groote invoerhavens voor het Noorden en in vertoand met het bekende ka- nalenstelsel voor een deel ook naar het mid den en westen. Voor ons zou dat niet gun stig zijn. Alle krachten mogen wel worden ingespannen om onze positie te beveiligen. Het politieke nieuws uit Frankrijk en Bel gië rust even, nadat De Gaulle zijn wenséhen t.a.v. een nieuwe vertegenwoordiging des volks niet vervuld zag en v. Acker in zijn strijdijver iets te ver schijnt te zijn gegaan en daardoor eigen positie niet heeft versterkt. ..Welcome to my country" had Koning George even gelegenheid tot president Tru man te zeggen. Daarna praatten de beide staatshoofden 20 minuten met elkaar, gingen vervolgens lunchen, waarna Trumann naar zijn Amerikaansehen kruiser ging om de reis naar Washington voort te zetten. De aanvallen op Japan zijn inmiddels door gegaan, maar tot irrvasie is het nog niet ge komen. Wel is de wind nu den Japanners in het geheele Oosten tegen: in Birma. China, Indië en in eigen land. Voorloopig laten ze in het vaderland den vijand den boel in puin en brand gooien. Willen ze Hitier achterna? Kerk en School Ned. Here. Kerk Beroepen: te Hoog Blokland toez.) cand. J. H. v. d. Landen te Oud-Beyer land; te Kamperveen J. v. d. Haar te Poederoyen; te Alkmaar (toez.) H. Bout te Rotterdami- Delf shaven. Benoemd: tot docent-dir. van de stich ting Kei^c en Wereld voor inw. zending F. J. Dop te Delft; tot hulppred. te 's-Graven hage (wijk 12) G. Duitemeijer, cand. aldaar. Aangenomen: de ben. tot pred. der Herv. scholen ter plaatse dr J. Schoneveld te 's-Gravenhage. Bedankt: voor 's-Gravenhage I. P. v. d. Waal te Haarlem. Geref. Kerken Beroepen te Nieuwolde cand. F. Kroon te Utrecht;; te Rotterdam-Kralingen B. Riet veld te Leidschendam. Chr. Geref. Kerk Beroepen: te Zedst, J. C. Maris te Oud- Beijerland. Oud-Géref. gemeenten Aangenomen: naar Dordrecht, B. Hen- nephof te Sch eveningen. Emeritaat. Ds H. Velema, predikant bij de Chr. Geref. kerk van 's-Gravenzande, heeft op medisch advies emeritaat aangevraagd. HET CONFLICT IN DE GEREF. KERKEN. Naar wij vernemen is dr A. Hordijk, Geref. predikant te Loenen a.d. Vecht, ge schorst in zijn bediening, aangezien hij zich niet wenscht te conformeeren aan de beslui ten der Generale Synode. De kerkeraad der Geref. kerk van Oenkerk heeft in samenwerking met die van. Suameer de heer D. B. Elzinga, ouderling van eerstgenoemde gemeente, voor den tijd van 6 maanden geschorst „wegens het drijven van valsche leer en openbare soheur- m a king". Ds J. v. d. Wielen, Geref. predikant te Wierum, is dooi- rijn kerkeraad. in combi natie met die van Nes (W.D.) voor 3 maan den in zijn ambt geschorst op grond van het feit, dat hij tegen 15 Juli jl. een preek- verzoek had aangenomen van de Vrijge maakte Geref. kerk van Usselmuiden. Ds v. d. Wielen heeft zich tot op heden nog niet vrijgemaakt, terwijl er te Wierum ook geen vrijgemaakte Geref. kerk is. Ds J. F. v. Hulsteijn, Geref. predikant te Slikkerveer, 'heeft zich vrijgemaakt en aangesloten bij de vrijgemaakte Geref. kerk van Bolnes-Slikkerveer, die zich in 1944 tijdens zijn gedwongen afwezigheid heeft ge constitueerd. Aangezien deze gemeente in combinatie met die van IJsselmonde reeds een eigen predikant had beroepen, doet zich het merkwaardige feit voor, dat deze ge meente met nauwelijks 125 zielen reeds twee predikanten telt. EXAMENS LEIDEN, 3 Aug. Geslaagd: candidaats- examen rechtsgeleerdheid, mej. W. Kooiker te Leiden. TILBURG, 2 Aug. R.K. Econ. Hooge- school. Geslaagd voor het cand. examen in de Econ. Wetenschappen: B. Weijers, Waal wijk en P. Cremers, Maastricht; voor het prop. examen in de econ. wetenschappen: J. Aalberts, Oss, A. Bakx, Breda en mej. Fran king, Groningen; voor het doet. examen in de econ, wetenschappen: J. Stalpers, Eind hoven, J. Aarden, Voorburg, W. Mutsaers, Burg, J. Tromp, Sn eek en K. Schretlen. Nij megen De arbeid van Prof. Dr. Albert Schweitzer Het werk kon worden voortgezet. Te Oudewater is, naar wij vernemen, bij haar ouders aangekomen, die van Voorburg naar Oudewater geëvacueerd zijn, zuster M. Lagendijk, na een verblijf van 7 jaar in het ziekenhuis van prof. dr Albert Schweitzer aan den zoom van het oerwoud te Lamba- rene in Fransch Equatoriaal Afrika. Zuster Lagendijk is de tweede Hollandsche ver pleegster, die bij dr Schweitzer werkzaam is geweest. De verpleegsters verbinden zich slechts voor 2 jaar, omdat het tropische klimaat een langer verblijf in Lambarene zeer bemoeilijkt. In 1940 zou zuster Lagen dijk weer naar Nederland komen, maar zij werd daarin verhinderd door het uitbreken van den oorlog. Zij is nu 19 Mei per vlieg tuig uit Afrika vertrokken en via Parijs PROF. DR ALBERT SCHWEITZER. naar Nederland gekomen. Bij haar vertrek was alles in Lamtoarene nog in goeden wel stand. Dr Schweitzer werd terzijde gestaan door een Lettasch en een Hongaarisch arts. Verder had hij behalve de hulp van zijn echtgenoote, die ook verpleegster is, nog de assistentie van twee Zwitsersche en een Elzassische verpleegster. Hoewel een zeer be langrijk transport genees- en verbandmid delen ten gevolge van de oorlogshandelingen niet is aangekomen, heeft dr. Schweitzer toch in de oorlogsjaren veel hulp uit Amerika ontvangen, waardoor het werk geregeld kon voortlgaan. Het veel langere verblijf der medewerkers heeft geen nadeelige gevolgen voor hun gezondheid 'gehad, al was voor mej. Lagendijk de overgang naar ons klimaat wel even moeilijk. Dr Schweitzer was van plan een half jaar na het beëindigen van den oorlog een reis naar Europa te maken. Het is ndet bekend, of zijn plannen inmiddels ook gewijzigd zijn. Wij zijn menschen die door het vele in be slag genomen worden. Wij willen veel weten, wij moeten veel doen, wij hebben veel zor gen. Het is altijd veel. Dikwijls te veel. Ons leven wordt naar alle kanten opengelegd.Wij moeten op alles en nog wat letten, aan aller lei tegelijk denken. Dat is zoo, als je over de straat gaat: pas op!, rechts houden!, steek niet onmiddellijk over!, kijk eerst uit!, denk om den verkeersagent!, let op de licht signalen!, lees wat er op de richtingborden staat!. Dat is het beeld van onzen gang door het leven. We kunnen er zenuwachtig van wor den, moe. gejaagd. We hebben behoefte aan concentratie, aan centralisatie. Niet het vele mag ons verdee- len, verteren, maar het ééne moet onze volle aandacht kunnen hebben. Je kunt veel doen en toch eigenlijk daardoor niets. Je kunt veel weten en toch eigenlijk juist daardoor wei nig. De Bijbel wil ons leeren ons te concentree- ren op het ééne. De Bijbel wil zulk een heil zame centralisatie. De dichter van den 62en Psalm zegt: ..God heeft één ding gesproken, ik heb dit tweemaal gehoord: dat de sterkte Godes is." Prof. Valeton vertaalt: ,,één ding heeft God gesproken, twee. die ik hoorde" De bedoeling van deze uitdrukking is door het naast elkaar stellen van twee op elkaar volgende getallen aan den eenen kant de on bepaaldheid van hetgeen men zeggen wil, aan den anderen kant de door deze toch niet te niet gedane zekerheid er van naar voren te brengen. Dus: er is een woord Gods: men kan het nemen als één of als twee: het in tweeën verdeelen en de twee zijden er van onderscheiden, of het als één geheel op zich laten werken. In ieder geval, dit is het: dat Godes de sterkte is. Daar gaat het om. Dat ééne gehoord te hebben is voldoende. De dichter van den 27en Psalm zegt: „Eén ding heb ik van den Heer begeerd, dat zal ik zoeken: dat ik al de dagen mijns levens mocht wonen in het huis des Heeren, om de liefelijkheid des Heeren te aanschouwen en te onderzoeken in Zijn tempel". Dat is blijk baar het hoogste wat de dichter zoekt in zijn leven, alleen maar om dicht bij God te zijn, altijd. Iets hoogers is er niet. In Marcus 10 zegt Jezus tot een rijken jon gen man: „Eén ding ontbreekt u". Maar dat ééne was dan ook alles. Want gelukkig was hij niet met al zijn geld, met zijn goede be trekking. met zijn jonge jaren. Hij had van alles, behalve dat ééne. Dat wat hij had. had hem. Hij had niet geld. maar geld had hem. Hij kon er geen afstand van doen. Zijn hart was er aan verbonden. De ééne schakel die ontbreekt, kan een heelen ketting krachteloos maken. In Lucas 10 zegt Jezus tot Martha: „maar één ding is noodig". Zij was bezig met veel. Eigenaardig dat wij zoo druk kunnen zijn en toch heelemaal in gebreke zijn. Wij kunnen onszelf levend begraven onder ons vele werk. Eén ding is noodig. Dat ééne moet allereerst aanwezig zijn. Stil kunnen zitten aan de voe ten van Jezus. Als we druk in de weer zijn, ook voor Jezus, dan staan we Hem misschien in den weg, dan loopen we Hem allicht voor de voeten. Wie. als de gelegenheid zich voor doet. alles kan laten rusten om zelf te rusten aan Jezus' voeten, die doet kracht op voor al het andere. In Joh. 9 zegt iemand: „één ding weet ik, dat ik blind was en nu zie". Je kunt een hee- leboel dingen weten, maar dat ééne is toch meer waérd dan al het andere. En Paulus zegt in zijn brief aan de Fil. (3:14): „Maar één ding doe ik, vergetende hetgeen achter is, en strekkende mij tot het geen vóór is, jaag ik naar het wit tot den prijs der roeping Gods. die van boven is in Christus Jezus." Laat ons zoo onszelf concentreerenLaat ons zoo centraliseer enHet komt ten slptte op het ééne aan. Als ik dat ééne maar be geer, dat ééne weet, dat ééne doe. Want één ding is noodig. Officieele Publicaties VERLENGING GROENTEBON 70 EN CENTRALE KEUKENS Het Bedrijfschap voor Groenten en Fruit verzoekt ons mede te deelen: Nu de geldig heid van den groentenbon 70 voor een maand is verlengd, dreigen degenen, die niet meer van de Centrale Keuken eten en daar nog wel bon 70 hebben ingeleverd, in moeilijk heden te komen. Hiervoor is de volgende regeling getroffen: Zij, die niet meer van de Centrale Keuken gebruik wenschen te maken, moeten uiterlijk Maandag 6 Aug. den talon van de weekkaart van 27 Juli t/m 2 Aug. bij den groenteleve rancier inleveren, van wien zij in de periode van 5 Aug. t/m 1 Sept. groenten wenschen te betrekken. De kleinhandelaar wordt dan op basis van deze talons bij het P.V.K. be voorraad. In de plaatsen, waar de kaart van de Centrale Keuken geen talon bezit, moet men zich met de kaart zelf tot den plaatse lijken distributiedienst wenden om rantsoen bonnen in ontvangst te nemen. Tussehen- tijdsche verandering in de komende maand van de rijde van den consument geeft hem geen recht op groente. Indien een Centrale Keuken is of wordt opgeheven, moet de consument rich met rijn talon resp. kaart wenden tot den groentehan delaar van den Plaatsel. Distributiedienst. Distributiekantoor Leiden. AFHALEN FORMULIEREN TER VERKRIJ GING VAN EEN BRANDSTOFFEN- - KAART T 509. In het tijdvak van 6 t/im 11 Arng. 1945 zal er wederom gelegenheid zijn, aanvraagfor mulieren MD 32309A, ter verkrijging van een brandstoffenkaart T 509 (voor verwar mingsdoeleinden voor het stookseizoen 1945/ 1946 af te halen aan het distributiekantoor Steensdhuur 21, ingang Langebrug, loket 16. Deze aanvraagformulieren dienen bij de eerstvolgende uitreiking van noodkaarten, nauwkeurig ingevuld, ingeleverd te worden, waarbij door aanvrager de tweede distrilbutie- stamkaarten van ALLE gezinsleden EN de eerste distributiestamkaart van het ge zinshoofd dienen te worden medegebracht. Per zelfstandig gezin kan slechts één aan vraagformulier worden ingediend. Het distributiekantoor is voor het putolieft geopend van 9 tot 12 en van 2.15 tot 4 uun, Zaterdags van 911.30 uur. De wnd. Directeur van den Distrilbutied ien st TH. J. v. HUMMEL.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 2