Op Kneuterdijk 20 klonk geen woord Fransch
C'est ga Pétain
LDist
Ie serie: 1 April 1920-15 October 1941
ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1945
2e serie: le Jaargang: vanaf 7 Mei 1945, No. 75
Abonnementsprij.zei;
f0.26 per week
f 1.10 per maand
f3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
Installatie Bijz. Gerechtshof
„Niets is vergeten en niets is
vergeven''
Het gekrenkte Vaderland, dat gewond,
verminkt en vernederd ons aller offer
vroeg, eischt thans van ons zijn recht je
gens allen, die het waagden in de dagen
van nood de zijde van den vijand te kiezen
en in zijn beulswerk te deelen. Het eischt
ook voorbeeldige rechtspraak, daar immers
in den rechtstaat onrecht slechts door recht
wordt gekeerd.
Aldus sprak gistermiddag op Kneuterdijk
20 de presidient van het Haagsche Bijzonder
Gerechtshof, Mr A. L. M. van Berckel, bij
de installatie van dit Hof.
Spr. hekelde hierna de vrederechtspraak
als een weerzinwekkende klucht om dan te
wijzen op de vele klippen, die het Bijzonder
Gerechtshof zal ontmoeten op den weg naar
de waarheid. Doch niets zal worden nagela
ten om ons land zoo snel mogelijk van den
grievenden blaam van landverraad te zui
veren. Hierop schetste de procureur fiscaal
bij het Hof, Mr J. Zaayér. het groote be
lang van het werk, dat aan de bijzondere
Gerechtshoven is toevertrouwd. Ik weet
aldus spr. dat vele oogen op ons zijn ge
richt, dat veel van ons wordt verwacht. Men
zij gerust. Ik stel mij geheel op het stand
punt van hen, die sedert jaar en dag voor
de landverraders hebben geëischt snel en
streng recht. Zij, die vijf jaren lang met alle
middelen ons volk hebben gekweid en be-
leedigd, mishandeld en bestolen, gehoond en
gesard, zij zullen ondervinden, dat niets is
vergeten en ook niets is vergeven. Meedoo-
genloos zal de rekening worden gepresen
teerd, indien men ons daartoe de gelegen
heid geeft. In dit verband deed spr. een
dringend beroep op allen die met deze mis
dadigers te maken hebben gehad en ver
zocht hij met klem alle feiten ter kennis te
brengen van den P.O.D.
Recht zal er komen voor het zwaar be-
leedigde Nederlandsche volk. Al wil ik er
wel eens uitdrukkelijk op wijzen aldus
spr. dat ik de beperkingen van de wette
lijke bewijsregeling, die uiteindelijk prac-
Prinses Irene
Prinses Irene wordt morgen zes jaar.
Het is de eerste prinsessever jaardag
na de bevrijding en haar eerste verjaardag,
die ze in eigen vaderland mag vieren. Ons
volk is verheugd, dat zij, die als kind van
ruim negen maanden met haar ouders in
ballingschap moest gaan, dezen feestdag in
het ouderlijk gezin in de voor hen bekende
omgeving mag beleven, na enkele dagen
geleden doqr haar eigen moeder naar eigen
home te zijn gebracht. Ook voor de ouders
is deze dag van bijzondere be teekenis. nu
de onrust van: den oorlog geen scheiding
meer brengt in.het familieleven.
tisch neerkomen op bevoordeeling van
schuldige verdachten, bedenkelijk acht.
Is eenmaal het schuldig uitgesproken, dan
zal het verder niet de vraag zijn. welke
straf den schuldige het best past, maar hoe
hoog de rekening is. die het Nederlandsche
k met hem te vereffenen heeft en deze
hij ten volle hebben te betalen, liever
meer dan minder.
Als laatste spreker voerde namens de ba
lie het woord Jhr Mr E. C. Ju. van Doorn,
deken van de orde van advocaten, die er op
wees, dat ook N.S.B.-ers een verdediger zul
len krijgen daar het recht van verdediging
een essentieel bestanddeel van de recht
spraak is.
De Regeeringsvoorlichlings-
dienst is gestart
De technische en organisatorische leiding
van den Regeeringsivoorlichtingsdienst. Was-
senaarscheweg 40, Den Haag, tel. 180065, is
opgedragen aan den heer P. A. Wansink te
Amsterdam, die tot directeur, is benoemd.
Voor de leiding in algemeen en zin is. met
den titel van Regeeringscommissaris bij den
Regeeringsvoorliohtingsdienst aan dezen
dienst toegevoegd dr H. Brugmans, soc.-dem.
lid van de Tweede Kamer.
De heer Wansink is journalist van beroep
en was o.a. directeur van het bureau van
..Eenheid door democratie".
De voorlichting omtrent Nederland in het
buitenland zal niet berusten bij den R.V.D.
Hiervoor zal een afzonderlijke dienst worden
opgezet in het kader van het ministerie van
Buitenl. Zaken. Hierover is binnenkort nader
bericht te verwachten.
Weer karnemelk!
Het Bedrijfschap voor Zuivel, afid. Leiden,
maakt befkend, dat in de gemeenten Leiden
en Oegstgeest in de week van 5 tot 11 Aug. op
bon B 13 inlegvel, groep 14 tot 18 jaar, mede
1 liter karnemelk beschikbaar wordt gesteld.
Gen Synode Ned. Kerv. Kerk
De Provinciale Kerkbesturen hebben met
overweldigende meerderheid de ontwerp
regeling voor het bijeenkomen van de Ned.
Herv. Kerk in Generale Synode aange
nomen. De stemmenverhouding was 62 voor,
2 tegen. Dit is een gebeurtenis van de aller
grootste beteekenis, niet alleen voor de Her
vormde Kerk.
Art. 1, handelende over de nu op te roepen
Generale Synode, luidt: De Ned. Herv. Kerk
komt in Generale Synode bijeen. Deze
Synode heeft, in gehoorzaamheid aan de Hei
lige Schrift en staande op den bodem der
belijdenisgeschriften, inzonderheid tot taak;;
de Kerkorde voor te bereiden en vast te
stellen, te getuigen met de Kerk in al haar
geledingen, van het Evangelie van Jezus
Christus tegenover overheid en volk, leiding
en vorm te geven aan den arbeid, waartoe de
Kerk wordt geroepen op alle terreinen des
levens, gehoor te geven aan de roeping der
Kerk inzake de eenheid der Christenheid.
Voorts zijn haar opgedragen de werkzaam
heden genoemd in Invoerngsbepaling no. 9.
Zoo is dus de Synodale bestuursorganisa
tie, aan de Kerk in 1816 door Koning Willem
I opgelegd, finaal doorbroken en opening ge
komen om het werk van de Kerk door de
goede kerkelijke bedding te laten stroomen.
We willen hopen, dat deze dag in het
prinselijk gezin voor prinses Irene, die,
dank zij de oude, sterke, versterkte Oranje
banden, toch „onze Irene' gebleven is, nog
menigmaal moge terugkeeren. Zij moge
opgroeien tot een waardige spruit van ons
aloude, roemvolle stamhuis, dat Nederland
steeds trouw bleef en waaraan Nederland
bij vernieuwing gaarne trouw bewijst.
Emigratie naar Australië?
Een ondernemend Nederlander, Daniel
Bondt, Schieweg 161, Rotterdam, had zich
telegrafisch tot den plaatsvervangenden
minister-president van Australië. Forde,
gewend en diens steun verzocht inzake
emigratie naar bovengenoemd werelddeel.
De ministerpresident heeft hem thans
per luchtpost als volgt geantwoord; ,,Ik
zal onmiddellijk maatregelen nemen,
waardoor uw verzoek aan den immigra
tieminister, Calwell, wordt voorgelegd. Ik
hoop, dat gij en uw vrienden in staat ge
steld worden, uw wensch in vervulling te
zien gaan. Ik wensch u alle succes in uw
toekomstig leven in Australië".
Hoe de Nat. Adviescommissie
zal gaan werken
De Nationale Adviescommissie heeft in
haar laatste vergadering haar statuut vastge
steld. Het bepaalt, dat het op eigen initiatief
in behandeling nemen van een onderwerp
slechts geschieden kan op schriftelijk voor
stel van ten minste drie leden. De voorberei
ding van deze adviezen geschiedt in den regel
door een commissie van vijf leden. Daaraan
kan een oriënteerende bespreking in de ad
viescommissie vooraf gaan, indien zulks voor
een doeltreffende voorbereiding dienstig
wordt geacht.
De commissie vergadert zoo dikwijls zulks
door den voorzitter noodig wordt geacht of
dit door vijf leden schriftelijk met opgave
van redenen is verzocht.
De voorzitter doet telkens van een verga
dering door den secretaris een voor publica
tie bestemd verslag opmaken, bevattende een
beknopte samenvatting van het verhandelde,
voor zoover dat voor openbaarmaking ge
schikt kan worden geacht. De commissie kan
besluiten een bepaalde aangelegenheid in het
openbaar te behandelen. Overigens draagt
het verhandelde een vertrouwelijk karakter.
Den Haag-Utrecht per trein
vanaf a s. Maandag
Ingaande 6 Aug. loopen er treinen naar
Utrecht alleen op werkdagen en geldig voor
bezitters van trajectkaarten en 3 e klas-
reizigers. Van Den Haag vertrekken deze
tremen om 7.37. 12.07, 15.07. 17 07 Van
Utrecht 7.38, 8.38, 12.56. 18.21.
VEREENIGING VAN GEREF. KERK (H.V.)
MET NED. HERV. KERK?
In de algemeene vergadering der Geref.
Kerken in Hersteld Verband, te Amsterdam
gehouden, is o.m. besloten de begeerte uit te
spreken om, in de lijn van de concepovèr-
eenkomst tusschen de Ned. Herv. Kerk en de
Geref. Kerken (in H.V.). zoo spoedig moge
lijk te komen tot vereeniging van de Geref.
Kerken (in H.V.) in haar geheel met de Ned.
Herv. Kerk.
Het batig saldo van de kas van Deputaten
voor contact met tewerkgestelden in het bui
tenland, groot f 2000, zal overgedragen wor
den aan de stichting ,,Ned. Volksherstel".
VERBINDING ZUID—NOORD
Komende vanuit 's Hertogenbosch zijn er
thans drie routes om het midden en het
Westen van het land te bereiken, t.w. a. Den
BoschZaltbommelKuilenburgUtrecht; b.
Den BoschZaltbommelVianen(Utrecht)
Amsterdam; c. Den BoschZaltbommel
GorkumHendrik Ido AmbachtRotterdam
Den Haag.
Een dringende vraag
He Wat men ook over Potsdam moge op
merken, men kan niet zeggen dat d-e
kleine naties er erg voordeelig schijnen ai
te komen.
We willen daaruit niet terstond de con
clusie trekken, dat Nederland niets ontvangt.
Wel is echter duidelijk, dat bij dezen stand
van zaken het aandeel van ons land niet
groot zal kunnen zijn. We vertrouwen ook,
dat onze bondgenooten ons niet in den steek
zullen laten, al vergeten we daarbij niet, ook
geleerd door de ervaring van de drie be
vrijdingsmaanden. dat daarvan niet alles mag
worden verwacht, gelijk misschien sommige
illusionisten wel eens hebben gedaan. Zelf
handelen zal voor ons nummer één dienen te
blijven, al zal men ons niet alleen laten
tobben.
Met kraoht worden -we door dezen gang
van zaken aan het annexatieprobleem her
innerd. Onlangs hebben we in een artikel er
over een opmerking van financieelen aard
gemaakt in verband met de schadevergoe
ding. We brengen haar in herinnering, maar
vragen thans openlijk aan onze Regeering:
bepaal uw houding en geef ons volk voor
lichting. Gij kunt dat. want dit probleem is
van zoodanige ingewikkeldheid, dat de infor
matie in eersten aanleg moet komen van een
zijde, die er over kan oordeel en met kennis
van de vele factoren, en aspecten, welke
daarin een rol spelen. Gevoelsargumenten,
die licht inslaan, brengen er ons niet.
Met" 1 andhanger-wensch en, alleen om voor
de ons aangedane schade compensatie te
vinden, komen we er niet. De leiding moet
hier van de zijde van de overheid komen
en kan niet zonder meer worden overgelaten
aan het volk. zooals dit wel eens gewenscht
Is, maar dat naar onze meening weinig be
voegd kan worden geacht.
Frankrijk heeft opnieuw de oogen der ge-
heele wereld op zich gevestigd met een be
wogen proces; het proces tegen den 89-jarigen
held van Verdun, Maarschalk Pétain. Tot
degenen, die hem scherp aanvielen, behoor
den een aantal andere bekende Franscheru
waarvan de meesten in de politiek zijn ver
grijsd.
'T KORPS GEZAGSTROEPEN
Zoolang de uitoefening van den bijzonde
ren staat van beleg aan den Ghef Staf Mili
tair Gezag is opgedragen, zal gen.-maj.
Kruis optreden als territoriaal bevelhebber
van het Korps Gezagstroepen. Zoodra de
staat van beleg wordt opgeheven, is voor
deze functie aangewezen lt.-kol. V. E. Nier-
strasz.
VAN OVER DE GRENZEN
De Zweedsche luchtlijn op Amsterdam
wordt per 13 Aug. met drie vluchten per
week hervat voor passagiers, post en goe
deren.
De veldtocht der Japanners in Birma bij
de Sitang is mislukt; de overlevenden zwer
ven in kleine groepjes rond.
Krachtens de leen- en pachtovereen
komst hebben de Ver. Staten tot dusver aan
Nederland goederen en diensten geleverd
voor 140 millioen dollar.
In Johannesburg is overleden de Ne
derlandsche beeldhouwer Van Wouw, die
naam heeft gemaakt met het Paul Kruger-
monument in Pretoria.
De eerste groep Ned. recruten voor de
expeditionaire macht is dezer dagen aange
komen in het kamp van Dariey in Australië.
Het slagschip Straatsburg is in Toulon
gelicht en zal er worden hersteld.
De 30.000 Duitsche mijnwerkers, die in
Belgische mijnen te werk zijn gesteld, blij
ken in een groote behoefte te voorzien.
Clement Daves is de nieuwe voorz. der
liberale Lagerhuis-fractie.
Na afloop der conferentie van Potsdam
hebben Truman, Stalin en Attlee aan Chur
chill een danktelegram gezonden voor de on
telbare diensten, die hij aan de gemeenschap
pelijke zaak heeft bewezen. Ook Eden kreeg
i zoo'n telegram.
Zoo ziet men hier boven van links naar
rechts oud-president Lebrun, den oud-minis
ter Marin, den oud-premier Reynaud en Cle.
menceau (fils), zoon van den vermaarden
„Tijger".
DAT de minister van Soc. Zaken een com
missie ingesteld heeft tot onderzoek naar het
beleid en de gedragingen in bezettingstijd
van ir R. A. Verwey, wnd. secr.-gen. van het
dept. van Soc. Zaken, tevens dir.-gen. van
het Rijksarbeidsbureau.
DAT dé gedenkplaat te Wageningen, waar
over reeds een en andere is bericht, werd af
genomen in opdracht van het eerste Cana-
deesche leger met het doel de plaat aan te
brengen op 'een daarvoor in Engeland be
steld stuk marmer.
DAT de zuivering van het ministerie van
Financiën in de zg. tweede phase is getreden,
waardoor deze aangelegenheid niet langer bij
't M.G. berust, maar bij den minister van ge
noemd departement.
DAT op 't oogenblik 250.000 paar schoenen
per maand vervaardigd worden en als dit
tempo gehandhaafd kan blijven elke Neder
lander éénmaal in de drie jaar een paar
schoenen kan krijgen.
DAT 't volgens minister Vos 6 a 7 jaar zal
duren eer het Nederlandsche volk met hard
werken het oude levenspeil weer zal hebben
bereikt.
DAT volgens voorloopige plannen in Zuid-
Holland 3 tribunalen zullen worden ingesteld
en wel in Den Haag, te Rottendam en te
Dordrecht.
DAT een Haagsche fruithandelaar te Na ar
den zijn fruit ruilde voor Canadeesche siga
retten en deze verkocht f 1.25 en fruit en
sigaretten in beslag zijn genomen.
DAT Nederl. militairen, die nog in 't bezit
zijn van hun volledige (buitenmodel) uni
form, verzocht worden die in bruikleen te
willen afstaan voor de herdenking der geval
lenen in het Olympisch Stadion te Amster
dam op 31 Aug. a.s.
DAT de uniformen vóór II Aug. gezonden
kunnen worden naar den hoofdintendant der
B.S., gewest X, Sarphatistraat 108, A'dam.
DAT alle artsen, dierenartsen en tandart
sen met buitenpraktijk, die over geen enkel
gemotoriseerd vervoermiddel beschikken,
verzocht worden zich met het bureau der
Vereen, van Artsen-automobilisten (Wester
straat 18 Utrecht) in verbinding te stéllen.
DAT de 35 ha groote terreinen van de
Stichting „Bloemendaal" te Loosduinen door
de Duitschers gebruikt werden voor het af
schieten van het V 1-wapen.
DAT niet minder dan achttien V 1 daar
op hun basis weer omlaag gekomen zijn en
verschrikkelijke verwoestingen hebben aan
gericht.
DAT de sahade aan de stichting „Bloemen
daal" door vernieling, brandstichting en
plundering door de Duitschers aangebracht,
geschat wordt op f 3 millioen.
DAT te Eindhoven een school is opgericht
die in twee jaar opleidt voor maatschappelijk
werker(ster) voor ondernemingen, arbeids
inspecties en arbeidsbemiddeling, vakver-
eenigingen c.s. en men op Den Bosohstraat 1
nadere inlichtingen krijgen kan.
DAT onze regeering pogingen wil onder
nemen om in de U.S.A. afgewerkte stoffen te
koopen voor de confectie-industrie, daar deze
industrie in mindere mate afhankelijk is van
kolen dan de wol- en katoenspinnerijen.
DAT in Amsterdam al 173 NSB-kinderen
bij pleegouders en 100 in kindertehuizen zijn
ondergebracht, terwijl 700 andere over N.-
Holland zijn verdeeld.
DAT bij de KNAC, Prinsessegradht 11. Den
Haag, nog een lijst van Ned. verkeersregels
in het Engelsch en een tweetalige lijst van
technische verkeersterman gratis verkrijg
baar zijn.
DAT NVH, wellicht ook uit medelijden met
de kleine krant jes, besloten is haar langen
naam te amputeeren tot „Volksherstel".
DAT achter dengene, die zich voor „Her
rijzend Nederland" aandiende als „de Pa
triot", schuil ging dr Hk. Brugmans. thans
verbonden aan den RegeeringsvoorlichGrij
dienst.
DAT de Ned. Spoorw. momenteel v,
heele land beschikbaar hebben 130 plaatsen le
klasse. 650 plaatsen 2e klasse en 10.000 plaat
sen 3e klasse, welke cijfers vóór de staking
respect, luidden: 4000, 15.000 en 80.000.
En hier is Pétain zelf. kort voor het histo
rische oogenblik, waarop hij na een inter
ruptie geagiteerd laat volgen: „Ik ben doof,
ik heb niets verstaan, ik zeg geen woord",
daarmee een heftige reactie van afkeer in
de rechtszaal verwekkend
Maa. 'O ">l- .zofV hij ook,
-*t li .1 ;et zich verzekerd van de bloem
der Fransche pleiters, die met de grootst#
aandacht de verwijten aan den veelomstre
den maarschalk volgen.