$litvwt Criïtödj* (Sfrrtttfttti ssr:
Verklaart Rusland den oorlog aan Japan?
IDist 01
De C.H. Unie voor ruimere samenwerking
Ie serie: 1 April 1920-15 October 1941
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1945
2e serie: le Jaargang vanaf T Mei 1945, No. 7S
W Telefoon 227 1 0
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „Stantuastidj is aljeblfuta
myti ijert in iegyensyotl*
Alx>nneme n.tsprijzen
f0.26 per week
£1.10 per maand
£3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Potsdam, gesloten
Spanning over het uit te geven
communique
De slotzitting is gehouden in Cecilienhof
aan de Wannsee. de vroegere woning van
dien Du its ch en kroonprins.
De slotzitting heeft twee uur geduurd, en
had plaats rondom een tafel, die gedekt was
met de nationale vlaggen.
Truman, Stalin en Attlee hielden elk een
toespraak.
De slottaak der conferentie bestond in het
STALIN
opstellen van het communiqué, dat niet zal
worden uitgegeven voor hedenavond. Toen
het gereed was, vroeg Truman als voorzit
ter: „Is er nog iets?" Attlee en Stalin
schudden het hoofd. Truman zeide daarop:
,,De conferentie wordt verdaagd". Nadat nog
dankwoorden over en weer waren gespro-
Nieuwe prijzen voor groenten
vastgesteld
Nadat onlangs bij de vaststelling der prij
zen voor groenten en fruit de winstmarge
van den handel was verlaagd, zijn thans, na
dat de georganiseerde groentehandel bespre
kingen met den minister 'heeft gevoerd,
nieuwe prijzen vastgesteld. Daarbij is reke
ning gehouden met de bezwaren die men van
de zijde van den groentehandel had aange
voerd, tengevolge waarvan thans een ruimere
marge in de prijzen is verdisconteerd.
NOG STEEDS KOMEN ER HONDERTJES
BINNEN
Verleden week is weer voor 385 millioen
aan bank en muntbiljetten ingeleverd en
bovendien werd 71V2 millioen aan andere
biljetten bij de banken gedeponeerd. De
bankbiljettencirculatie liep met 557 millioen
terug.
TELEGRAMMEN NAAR ALLE
WERELDDEELEN.
Naar alle landen der wereld kunnen thans
weer telegrammen verzonden worden, be
halve naar Duitschland. Hongarije, Oosten
rijk, Japan'en door Japan bezette gebieden.
Het verkeer met Italië en Roemenië is
tijdelijk geschorst. De telegraafkantoren
geven alle nadere inlichtingen.
NATIONALE ADVIESCOMMISSIE
De Nationale Adviescommissie zal a.$.
Vrijdag in de Rolzaal een vergadering hou
den. Het bureau van de N.A.C. zal gevestigd
worden Binnenhof 3 te 's-Gravenhage.
DAT tijdens het eerste concert vgn het
Concertgebouworkest het orkest en de diri
gent staande hebben geluisterd naar een door
de geheele zaal a capella aangeheven Wilhel
mus, dat zij niet mochten begeleiden.
DAT waarschijnlijk over een maand zal
worden overgegaan tot de geregelde distri
butie van Jucifers en zout, waaraan zoo drin
gend behoefte bestaat.
DAT in Rotterdam de eerste twee nieuwe
locomotieven voor de Ned Spoorwegen uit
Zweden zijn gearriveerd.
DAT de directie der Ned Spoorwegen aan
daarvoor in aanmerking komend personeel
een pakket levens- en genotmidelen zal doen
uitreiken, als blijk van waardering voor de
volgehouden spoorwegstaking.
DAT de C.C.D. de vrouw van den bunker
bouwer Martens te Epe heeft gearresteerd,
die in 't bezit was van f 40.000 aan bankbil
jetten van f 1.— en f2.50.
DAT in de Venlosche haven het eerste
schip met hout uit Zweden voor den weder
opbouw van geteisterd Limburg is binnen-
geloopen.
DAT het in de bedoeling ligt binnenkort
eenige duizenden NSB-ers te werk te stellen
bij de inpoldering van de Wadden, in het
noorden van de provincie Groningen.
DAT de Canadeesche regeering binnenkort
paarden zal aankoopen voor Nederland en
Frankrijk
DAT de dezer dagen gepubliceerde dank
betuiging der regeering aan het Ned. Spoor-
ken. schudden allen elkander de hand in een
atmosfeer van de grootste hartelijkheid. De
conferentie was ten einde 's nachts half een.
Vermoed wordt, dat de te wachten ver-
.klaring een even omvattende schets zal
geven van de geallieerde politiek voor de
eerste phase van den vrede als de verkla-
ninlg, die na de Krimbesprekingen werd uit
gegeven, was voor de laatste phase van den
oorlog.
Onder de voornaamste onderwerpen, waar
mede zij zich zal bezig houden is, naar men
denkt, de toekomst van Duitschland. met
inbegrip van zijn herstelbetalinigssohuld, en
de organisatie van de veiligheid der wereld.
In de Ver. Staten bestaat groote spanning
ten aanzien van de vraag, of Rusland zal
gaan deelnemen aan den oorlog tegen Japan.
Wat dit punt betreft, verklaart de diploma
tieke correspondent van de Daily Telegraph:
Of de Russische interventie noodig is. zal
afhangen van de besluiten, die in Tokio
zullen-worden genomen.
Laval in Parijs aangekomen
en gearresteerd
Laval is gistermiddag op het vliegveld Le
(Bourget aangekomen. Hij werd terstond in
hechtenis genomen en overgebracht naar de
gevangenis van Fresnes bij Parijs.
De Belgische Koningskwestie
Kath. parlementsleden in de oppositie
Reuters correspondent te Brussel meldt:
De katholieke leden van Kamer en Se-"
naar hebben besloten, formeel in de oppo
sitie te gaan. Door dit besluit is het on
mogelijk geworden, dat de zes katholieke
ministers, die vorige week in verband met
de koningskwestie zijn afgetreden, in het
kabinet terugkeeren.
De katholieken zijn tot dezen stap over
gegaan. omdat 't optreden van Van Acker en
zijn ambtgenooten bij de koningskwestie
schadelijk is geweest voor 's-lands belangen
en prestige.
WEER AANVOER VAN HOUT
De Regeering heeft thans een plan opge
steld tot den aankoop van hout, zoodat de
aanvoer naar gehoopt wc«xit dit seizoen
aanzienlijk ruimer zal zijn dan in de laatste
jaren het gevaLis geweest. Het programma
omvat 0.2. den aankoop van ongeveer 450.000
m3 in Zweden en van 160.000 m3 in de Ver.
Staten en Canada.
De schepen, waarmee het hout moet wor
den aangevoerd, zullen in hoofdzaak kunnen
lossen in de havens, welke vanouds bij den
aanvoer van deze grondstoffen zijn betrok
ken, nl. Amsterdam, Zaandam en Rotterdam.
Bovendien zullen enkele ladingen naar klei
nere zeehavens worden gedirigeerd, teneinde
het binnenlandsch vervoer zoo min mogelijk
te belasten.
CONTACT TUSSCHEN N.V.V. EN DE
EENHEIDSVAKBEWEGING
Gisteravond hebben te Deventer voorloo-
pige besprekingen plaats gehad tusschen
enkele landelijke vertegenwoordigers van
N.V.V. en de Communistische Eenheidsvak-
bewegirig. De besturen van beide organisa
ties zullen nader overwegen, of deze bespre
kingen zullen worden voortgezet.
Plesinan koopt vliegtuigen
in de Ver. Staten
De directeur der K.L.M., de heer Plesman,
is vergezeld van dë heeren van Balkom en
IJsselstein JVTaandag in Suriname aangeko
men. De heer Plesman verklaarde, dat hij
naar de Ver. Staten gegaan was, om vlieg
tuigen aan te koopen voor het transport van
Ned. soldaten en burgers naar Indië. Het
luchtverkeer is speciaal geschikt voor het
doordringen iri het Surinaamsche achterland,
aldus de heer Plesman.
SENAAT DER VER. STATEN
RATIFICEERT HANDVEST
De Senaat van de Vereenigde Staten heeft
het handvest van den nieuwen Volkenbond
geratificeerd, met 89 tegen 2 stemmen.
wegpersoneel een brief is reeds door Ir.
Tromp, den vorigen minister van Waterstaat,
tot dat personeel gericht
DAT de Duitschers gewoon waren hun S.S.-
mannen onder den oksel van een onuatwisch-
baar letterteeken te-voorzien om aan te geven
tot welke bloedgroep zij behoorden.
DAT 't hieraan te danken was, dat van de
Nederlandsche kolonie te Boedapest, die dezer
dagen in ons 'land terugkeerde, de politiek
onbetrouwbare elementen aanstonds onder
bewaking konden warden gesteld.
KNIP VITv
De B.B.C. geeft de volgende uitzendingen
in de Nederlandsche taal:
05.4506.00: Nieuws en commentaar. Op
373, 307 267 49 en 31 m.
11.0011.15: Herrijzend Nederland (Her
uitzending v. Hilversum). Op
373, 307, 2667, 41, 31 en 25 m.
11.1511.30: Amerika roept Nederland.
Op 373, 307, 267, 41, 31, 25 m.
12.0012.25: Nieuws en commentaar. Op
373. 307. 267. 41. 31 en 25 m.
18.1518.30: Herrijzend Nederland (Lon-
dens Corr.) Op 373, 41. 31 m.
20.0020.30: Programma. Op 373 en 31 m.
Uitzendingen voor Indië:
11.0011.15 op golflengte 16.95 m.
12.00—12.15 op golflengte 16.95 m.
V»
DAT het s.s. „Oldenbarnevelt" wegens
grooten diepgang de Ymuidensche pieren niet
kan passeeren en daarom niet naar Amster
dam maar naai* Rotterdam zal gaan om gere
pareerd te worden.
Felle debatten om maarschalk
Pétain
Oud-minister Reynaud. tot de orde
geroepen
Gistermiddag heeft generaal Weygand zijn
getuigenverklaring voortgezet. Er werd een.
brief voorgelezen van admiraal Leahy, die
ambassadeur is geweest van de Ver. Staten
te Vichy, waarin deze zegt den indruk te
hebben gehad, dat Pétain het welzijn van
het Fransche volk op het oog had; zelfs heeft
Pétain soms stelling genomen tegen de ver
langens van de as en ten gunste van de ge
allieerde zaak. Vaak heeft Pétain mij gezegd,
aldus schrijft Leahy, te hopen dat de nazi-
Qverweldigers vernietigd zouden worden.
De zitting werd gekenmerkt door telkens
zich herhalende zeer felle debatten tusschen
Weygand en Reynaud. Laatstgenoemde uitte
telkens op scherpen toon zware beschuldigin
gen tegen den oud-opperbevelhebber. De
woordenstrijd liep vaak zoo hoog, dat Mor
net. de openbare aanklager, Reynaud tot de
ord'e riep ne hem toevoegde, dat Pétain en
niet Weygand de beklaagde was en dat een
afzonderlijk proces tegen Weygand hangende
WflS.
'Toen Reynaud toch aanhield, zeggende dat
men zich hier bevond tegenover den gene
raal, die met alle geweld den wapenstilstand
wilde, draaide Weygand aan Reynaud den
rug toe en ging in de getuigenbank zitten
met zijn handen gevouwen op zijn wandel
stok. In een later stadium van de zitting riep
Weygand woedend uit: Reynaud heeft de
gjootste misdaad bedreven, die voor een pre
mier mogelijk is: hij miste besluitvaardig
heid. Hoe waagt hij het menschen als ons
uit te dagen. Frankrijk was twee Jaar bij
Duitschland ten achter in de industrieele en
militaire organisatie van het land. Pétains
politiek heeft er toe bij-gedragen Frankrijk
over de moeilijkheden heen te brengen. Pé
tains politiek heeft den Engelsohen tijd ver
schaft de wapens te smeden; Pétains politiek
heeft Frankrijks bevrijding mogelijk ge
maakt.
Truman zal bij Plymouth Koning George
ontmoeten voor een déjeuner a.b. van het
slagschip Renown; na afloop brengt de Ko-
ninlg Truman aan boord van den Amerik.
kruiser „Augusta".
Motie van de afd. Leiden
In een vergadering van de afdeeling Lei
den der Chr. Hist. Unie is een motie aange
nomen, ingediend door de heeren mr L. H. N.
F. M. Bosch Ridder van Rosenthal, Jac. Wil
brink en prof. dr J. de Zwaan, betreffende
de samenwerking met andere politieke par
tijen. Deze motie luidt als volgt:
De afd. Leiden der Chr. Hist. Unie,
overtuigd, dat de oude partij formaties niet
in haar ouden staat en met de oude program
ma's bij een beroep op het Nederlandsche
volk voor de stembus kunnen of mogen ko
men:
overtuigd, dat krachtige regeering en wer
kelijke democratie zullen moeten steunen op
een groot blok, dat den geest van het kapi
talisme en het communisme gelijkelijk ver
werpt en geen staatsorde noch bedrijfsorde
duldt die den mep'sch tot werktuig ver
nederen;
overtuigd, dat de geest waarin geregeerd
wordt, hier te lande overwegend zal worden
bepaald door den invloed onder medewer
king van hen dié Kerk en Evangelie stellen
boven werelds goed en wijdheid;
overtuigd, dat de Christ. Hist. Unie terecht
van den aanvang af de leer van een „Chris
telijk volksdeel" en de „anti-these"-politiek
heeft afgewezen en in theorie en praktijk be
streden;
DE NEDERL. DAGBLADPERS 1945.
In afwachting van een definitieve, regeling
is opgericht de vereeniging „De Nederl. Dag
bladpers 1945". Het bestuur bestaat uit de
heeren G. H. J. B. Bodewes (De Gelderlan
der), C. M. Dosker (Maas- en Roerbode), J.
Groenewegen (De Rotterdammer), mr K. van
Houten (Trouw). J. van de Kieft (Het Vrije
Volk). C. Slewe (De Volkskrant). Als secre
taris treedt op mr W. G. J. Veenhoven.
DAT het Nederl. Legermuseum te Leiden,
Pesthuislaan 7, uit particulier bezit gaarne
dë hiaten zou aanvullen, die als gevolg van
oorlogshandelingen in zijn verzameling ont
stonden.
DAT de Duitschers alle wapens toebehoo-
rende aan de Koninkl. Vereen, van Nederl.
scherpschutters in beslag namen en naar
Duitschland vervoerden en ze daar vernie
tigden.
DAT de „beschikking meerkleurendruk" is
ingetrokken en het thans weer is toegestaan
drukwerk in meer dan één kleur te vervaar
digen.
DAT het de recherche van den P.O.D te
Hoorn gelukt is de m-oordenaars (3 leden van
den Siéheibeitsdienst uit Amsterdam) van dr
Wytema te Westwoud op te sporen.
DAT Koeman, de surrogaat-burgemeester
van Blokker (die in 1940 Mussert in een
hooiberg verstopte), thans ingesloten in de
rijkswerkinrichting, zelfmoord heeft ge
pleegd.
DAT te Rotterdam drie schepen liggen met
260.000 eieren. 100.000 kg havervlokken en
andere levensmiddelen, geschonlwn 6toor het
Deensche volk aan de ondervoede bevolking
van Nederland.
DAT de 950 Nederlanders, die «ich momen
teel nog in Zweden bevinden, zoo spoedig
mogelijk met auto's naar het vaderland
zullen worden gebracht.
DAT door de Nederlandsche binnenvaart
op pl.m. 400 trajecten de dienst hervat is,
waarvan nagenoeg 140 ook voor passagiers-
diensten, wat door het publiek zeer wordt
gewaardeerd.
Leiden adopteert Vlissingen
Van de zijde van Ned. Volksherstel ver
nemen wij, dat Leiden in de actie „Noord
helpt Zuid" Vlissingen zial adopteer en
Vlissingen, dat zoowel door oorlogshande
lingen als van het water zeer veel te lijden
heeft gehad, telde voor den oorlog ruim
33.000 inwoners. Dit aantal was tot" aan de
komst dier bevrijders tot eenige honderden
teruggeloopen. Thans telt de stad weer 15.000
inwoners. Aangezien vele wijken totaal onbe
woonbaar zijn,- wonen drie a vier gezinnen
thans onder één dak. Er is slechts één huis
in geheel Vlissingen, dat geheel onbeschadigd
is gebleven: waar men ook kijkt, overal ziet
men ravages en gebroken ruiten Op den aan
velen bekenden boulevard is geen huis meer
bewoonbaar; het Prot. ziekenhuis staat
rondom in het water, de prachtige Jacobs-
kerk liep voor f 60.000 schade op. Dank zij
den krachtigen steun der bevolking kwam
voor de restauratie van dit historische kerk
gebouw reeds f 20.000 bijeen, waardoor het
mogelijk werd gemaakt, dat men dit gebouw
in November a.s. weer in gebruik denkt te
nemen.
Het is voor Leiden een heele eer, dat deze
gemeente mede is aangewezen om Zeelands
tweede stad weer in haar ouden luister en
glorie te doen weerkeeren. Leiden, die bij de
eerste inzameling reeds zoo prachtig voor
den dag kwam, weet thans waar haar actie
op gericht is. Slaan wij de handen ineen-
Wie spoedig helpt, 'helpt dubbel.
S.D.A.P. EN VORSTENHUIS.
Naar aanleiding van een ingekomen vraag
op een te Amsterdam gehouden vergadering
van het voorloopig partijbestuur der S.D.A.P.
spnak het partijbestuur uit, dat partijge-
nooten, die worden uitgenoodigd zitting te
nemen in comité's voor de viering van den
verjaardag van de Koningin, deze uitnoodi-
girsg zonder bezwaar kunnen aannemen.
Toetreding van de afdeelingen tot zoodanige
comiité's acht het partijbestuur ongewenscht.
De datum voor de te houden partij-confe-
i*entie werd vastgesteld op 5 en 6 Sept. De
conferentie wordt in Amsterdam gehouden.
Na daarover gehouden besprekingen be
sloot het partijbestuur mede te deel en, dat
de partijvoorzitter, zij het in on bezoldigden
diienst, zijn functie in de partij kan blijven
waarnemen, nadat hij zijn benoeming bij de
regeering heeft aanvaard.
dringt er ten zeerste op aan: dat het dag.
bestuur op korten termijn overleg gaat ple
gen met de besturen der in aanmerking ko
mende partijen eq wel op grond van een door
het dag. bestuur opgesteld kort en helder
urgentieprogram:
van dien aard, dat de poort open staat voor
ruime samenwerking met ieder, die de
eischen van het Evangelie in maatschappij en
staat eerbiedigt;
aldus geformuleerd, dat hét geen belemme
ring kan blijken op den weg. die van samen
werking kan voeren tot een later aan de orde
komende federatie;
in zoodanige bewoordingen, tenslotte''ver
vat, dat het ook'mogelijkheden van fusie tus
schen onderling nauw verwante groepen be
vorderen kan
Volgende week weer een half
broodje meer
En in de naaste toekomst opnieuw
verhooging
Het broodrantsoen van de Nederlandsche
bevolking heeft zich den laatsten tijd in stij-r
gende lijn bewogen. Sedert 29 Juli jl. is voor
den normalen consument in het Westen des
lands 2000 gram brood per hoofd en per week
verstrekt, aangevuld met 600 gram biscuits,
waardoor het rantsoen in totaal een voe
dingswaarde aan brood van 2800 gram ver
tegenwoordigt.
Voor de twee komende weken van 518
Augustus zal het broodrantsoen in het ge
heele land 2800 gram per week -bedragen,
deels brood, deels biscuits, tot hoeveelheden,
die afhankelijk zijn van de voorraadpositie in
de verschillende deelen des lands. Voor
•het Westen is het rantsoen op 2400 gram
brood bepaald, terwijl één bon zal worden
aangewezen, die voor twee weken samen
recht geeft op 600 gram biscuits.
De Regeering streeft er naar zoo spoedig
mogelijk het broodrantsoen nogmaals te ver-
hoogen, teneinde tot een normale voeding te
geraken.
EXTRA RANTSOENEN VOOR
BIJZONDEREN ARBEID
De extra-rantsoenen, welke verstrekt wor
den aan personen, die bijzonderen arbeid
verrichten, zijn thans als volgt vastgesteld.
Voor langdurigen en nachtarbeid per twee
weken: 1200 gram brood. 100 gram vleesch.
2000 gram aardappelen. 125 gram margarine
of 100 gram vet: voor zwaren arbeid per
twee weken: 2400 gram brood, 300 gram
vleesch, 4000 gram aardappelen, 250 gram
margarine of 200 gram vet; voor zeer zwa
ren arbeid per twee weken: 4000 gram brood,
500 gram vleesch. 8000 gram aardappelen.
500 gram margarine of 400 gram vet.
Honderden kis'en goud naar
Nederland
Werden gedurende 5Ï2 jaar door Ned.
soldaten bewaard.
Het Nederlandsche s.s. „Amstelstroom**
lag vannacht in de haven van Louden klaar
om koers te zetten naar Nederland. Het
schip is volgeladen met honderden kisten
die gouden munten bevatten en had verder
een groote lading voedsel aan boord
De munten, die een gedeelte van de Ne
derlandsche goudreserve vormen en naar
Engeland verscheept werden, toen dë Duit
schers Nederland binnenvielen, waren met
een specialen trein uit Maidenhead in het
dal van de Theems, naar het schip overge
bracht. waar zij door Hollandsche soldaten
gedurende vijf en een half jaar bewaakt
werden
