k'™° Qitvwt Qtü&tijt(tfimmiif
eheimzinnigheid te Potsdam houdt aan
't Ruimen van mijnen op grooter schaal?
Disf
serie: I April 1920-15 October 1911
MAANDAG 23 JULI 1945
Re serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 53
Administratie:
10 per maand HOOIGRACHT 35.
,25 per kwartaal w^T T e le f o o n 2 2 7 7 8
ofdredacteur: Postrekening 5 8 9 3 6
H DIEMER
Christelijk-Nationaal Daeblai I voor Leiden en Omstreken <jtatUUiïSUCiJ IS Ql)i.'buura
"tom der ros man bert in teabensjjoeltj
iritsche pers klaagt er over
)e conferentie der „big three" te Potsdam
meldt Reuter, tegen het einde der vol*
ide week waarschijnlijk voor korten tijd
rden verdaagd, ten einde minister-presi-
it Churchill en den leider der Britsche La-
urpartij, Attlee. gelegenheid te geven naar
geland terug te keeren in verband met het
eend maken van den uitslag der Britsche
emeene verkiezingen op Donderdag a.s.
len hoopt, dat de voornaamste beslissin-
i alsdan genomen zullen zijn.
Volgens een Amerikaansch correspondent
eft, volgens inlichtingen van de Ameri-
ansche delegatie, de conferentie een gun-
g verloop.
Officieel is medegedeeld: Sedert het begin
m de conferentie zijn de „big three'" ge-
dd.eld drie uur per dag in vergadering bij-
n geweest. Het voorbereidende werk van
ministers van buitenlandsche zaken der
elnemende mogendheden, dat aan iedere
eenkomst voorafging, is nog veel omvat-
nder. Een groot aantal comités en subcomi-
s werkt soms tot diep in den nacht door.
Engelsche weekbladen klagen over de „ge-
lime diplomatie" rondom de conferentie,
élke zij weinig democratisch noemen.
Uit Potsdam wordt vernomen, dat de ..big
ree" besloten zouden hebben tot het hou-
in van twee nieuwe conferenties, en wel
en voor het regelen van de Italiaansche
N euw massagraf ontdekt op
Waalsdorp
Ruim honderd lijken zijn al opgegraven.
In een duinpan op de Waalsdorpervlakte
i weer een massagraf van aldaar door d^
uitschers gefusilleerde illegale werkers, af-
omstig uit de gevangenis te Scheveningen,
evonden. Meer dan honderd lijken zijn er
i de afgeloopen week op last van de Justitie
pgegraven. Het betreft hier in hoofdzaak
acKtoffers van de Duitsche terreur uit de
aren 1941. '42. '43 en '44. De lijken waren
an ook alle reeds in een dusdanigen staat
an ontbinding, dat het zeer moeilijk zal zijn
en te identificeeren. Dit moeilijke werk
rordt gedaan door dr Hulst te Leiden, daarin
ijgestaan door de Haagsche recherche onder
aiding van brigadier Adriaanse.
Een helmplanter uit Katwijk en de voor-
nalige Haagsche predikant G. Bos. die ook
lis gevangenispredikant fungeerde, hebben
lelangrijke aanwijzingen kunnen geven,
welke geleid hebben tot de ontdekking van
le graven, terwijl laatstgenoemde, die een
rijftal executies uit hoofde van zijn functie
ïeeft bijgewoond, tevens verschillende in-
ichtingen kon verschaffer^ ten aanzien van
de identificeering der slachtoffers. Vermoede
lijk bevinden zich o.a. onder de gevallenen
le vijftien ter dood veroordeelden uit het
Geuzen-proces, dat in 1941 zoo sterk de aan
dacht trok.
De executies zijn hoofdzakelijk uitgevoerd
door de Grüne Polizei, welke ook de kuilen
heeft gegraven. Het opgraven geschiedde
door N.S.B.-ers, die thans in Scheveningen
zijn opgesloten.
Prinses Juliana in W. Schotland
gearriveerd
H.K.H. Prinses Juliana is Zondagavond met
de drie prinsesjes aan boord van de Queen
Mary" in Gourock (West-Schotland) aange
komen.
Nader wordt uit Londen gemeld, dat de
Prinses zich zoo spoedig mogelijk naar Soest-
dijk zal begeven. De prinsesjes zullen korten
tijd in de vroegere verblijfplaats van H.M.
de Koningin te Londen vertoeven.
De eerste terugkeerende Russische
troepen, die deel namen aan de verovering
van Berlijn, zijn onder groot enthousiasme
te Moskou ontvangen.
kwestie en een voor het regelen van den toe
stand op den Balkan.
De eigenlijke vredesconferentie voor rege
ling van de Italiaansche kwestie zou reeds
binnenkort belegd worden. De volgende lan
den zouden daartoe worden uitgenoodigd:
Frankrijk, de Sowjetunie, Gr. Brittannië,
Joegoslavië, de Ver. Staten, Griekenland en
Albanië.
Het is nog niet zeker, of ook Abessinië
hieraan zal kunnen deelnemen. De Balkan
conferentie zou gehouden worden te Weenen.
Zij zou de volgende onderwerpen moeten be
handelen: de erkenning van de nieuwe re
geeringen, de herstelbetalingen en de grens
regelingen.
Gëring e s. zien Buchenwald
op de film
Voor de Nazi-leiders, die in het „Palace-
hotel" te Mondorf les Bains zijn onder
gebracht, in afwachting van de behandeling
van hun zaak door de Commissie voor Oor
logsmisdaden, is een film over Buchenwald
vertoond. Onder hen bevonden zich Göring,
Von Ribbentrop, Kesselring. Hans Frank, ad
miraal Dönitz en Julius Streicher. Bij het
zien van de filmbeelden, aldus wordt in de
telegrammen vermeld, bracht Frank zijn zak
doek naar zijn mond, werd Kesselring doods
bleek en werd Streicher zenuwachtig.
Door een explosie is het Italiaansche
dorp Viarreggio grootendeels verwoest; 41
personen (waaronder 24 Amerikaansche sol
daten) werden hierbij gedood en 55 gewond.
Deze tramwa
gen komt
letterlijk uit
de lucht val
len: het is
een van de
vele wagens
der Rott.
Electr. Tram,
die ze in
Duitschland
opspoorde.
Wie volgt?
Intrede Os. K. Dronkert
Na des morgens bevestigd^e zijn door ds J.
H. A. Bosch van Alphen a/d Rijn. deed ds K.
Dronkert. gekomen van Woubrugge, gister
avond zijn intrede bij de -Geref. Kerk te
Leiden.
Ds Dronkert had tot tekst gekozen Jesaja
63: 1114 en vergeleek in de inleiding tot zijn
prediking de Kerk met een genezenden zieke,
die krachteloos geworden is en haast niet in
staat is om te leven. Wij durven heilzame
versterkende middelen te gebruiken, aldus
spr. om het leven van de Kerk weer krachtig
te maken, waarbij geen experimenten mogen
worden toegepast. Het beproefde middel tot
genezing der Kerk is het leven uit de Ge
nade Gods, oud als Edens hof. nieuw tot in
het nieuwe Jeruzalem. Wij moeten het licht
der wereld zijn en de Kerk moet worden als
het zout der aarde, dat alles doortrekt.
In de uitwerking van zijn tekstwoorden
wees ds Dronkert er op, dat de heerlijkheid
van God door ons aan 't licht moet worden
gebracht, waarbij spr. achtereenvolgens na
ging den grondslag, de gevolgen en het doel
van die heerlijkheid. Zich richtend tot de
ieugd, zeide spr., dat alleen de weg van Gods
Verbond, Zijn kracht. Zijn Woord kan lei
den tot heerlijkheid en vrede.
Na de prediking riep ds H. A. Wiersinga
namens Kerkeraad en Gemeente ds Dronkert
een hartelijk welkom toe en op diens verzoek
zong de Gemeente staande haar nieuwen pre
dikant de zegenbede uit Ps. 134:3 toe.
Nadat ds Dronkert het „Onze Vader" had
gebeden, wefd de dienst, welke druk bezocht
was, besloten met het zingen van Ps. 72:11.
EEN LOGGER VOERT f 15.000 VISCH AAN.
Te Scheveningen is Zaterdag binnenge-
loopen de motorlogger Sch. 402, schipper C.
IJspelder, die niet minder dan f 15.000 visch
meebracht.
Toch vredespogingen door
'apan gedaan?
Sprekend voor Radio New York heeft de
journalist Drew Pearson verklaard, dat tus-
jchen 12 en 15 Juni j.l. een Japansche afge
vaardigde zich per vliegtuig van Okinawa
naar de V.S. had begeven voor het overbren
gen van Japansche vredesvoorstellen. Japan
zou zich terugtrekken uit alle thans nog be
zette gebieden. In ruil vroeg Japan sparen
van de dynastie en geen invasie in Japan.
Deze voorstellen werden echter verworpen.
De Britsche regeering keert zich tegen
eigenmachtig optreden van de Poolsche
regeering te Londen.
H M. de Koningin volledig hersteld
Naar wij vernemen is H.M. de Koningin
weer volledig hersteld. Zij heeft Haar werk
zaamheden hervat. Verschillende persoonlijk
heden werden door Haar ontvangen.
Begrafenis Burgemeester
K Rrup
Op de Ned. Herv. Begraafplaats te Leider
dorp vond Zaterdagmiddag onder groote be
langstelling de teraardebestelling plaats van
het stoffelijk overschot van wijlen burge
meester K. Brug.
In den stoet kwamen met het gemeente
bestuur tal van genoodigden mede.
Aan de groeve heeft ds J. Dijk. Geref. pred.
den overledene herdacht als iemand, die be
wust van Gods roeping, door kwaad en goed
gerucht heen, de belangen van zijn gezin,
kerk en gemeente naar zijn beste krachten
heeft behartigd. Hij had daartoe van God
kracht en genade ontvangen en leefde bij
alles uit de kracht van zijn geloof, zich nauw
verbonden wetend aan Christus Spr. besloot
met het lezen van de Apost. Geloofsbelii de-
nis en op zijn verzoek werd gezongen Ps. 46:1.
Weth. Splinter vertolkte namens het Ge
meentebestuur de gevoelens van weemop'' en
dankbaarheid en wees er op, hoe burg. Brug
met zijn gaven en- talenten gewoekerd heeft
om de gemeente tot bloei te brengen "en Lei
derdorp heeft dan ook een groot verlies ge
leden.
De gemeente-secretaris, de heer C. Qorts,
zeide, dat het gemeehtepersoneel in burg.
Brug een voortreffelijken chef heeft verloren,
die een sterk verantwoordelijkheidsgevoel be
zat.
Vervolgens richtte de heer J. Kerkhoven
namens de vele vrienden van den overledene
woorden van troost tot de weduwe, waarna
het woord gevoerd werd door den heer G. A.
van Zeggelaar.
Nadat nog gezongen was Ps. 178. een der
lievelingspsalmen van den heer Brug, heeft
de heer C. Kakes namens de weduwe en fa
milie bedankt voor het ondervonden mede
leven.
GROENTEPRIJZEN KOMEN TEN DEPAR-
TEMENTE TER SPRAKE.
Naar wij vernemen worden door den
minister van Voedselvoorziening, Landbouw
en Visscherij, den heer Mansholt. met
leidende personen uit den groenten- en
aardappelhandel besprekingen gevoerd over
de verlaagde winstmarge in den groenten-
handel.
O^ER TWEE WEKEN DE EERSTE
DRUIVEN VERWACHT.
Ofschoon we andere jaren om dezen tijd,
toen er in de Westlandsche kassen gestookt
kon worden, al eenige weken druiven aan de
markt zagen, zal het thans nog wel 14 dagen
duren alvorens het zoover is.
Wat er op dit terrein al
gedaan werd
Achtung Mlnen!
Danger mines!
Ieder van ons kent deze borden en weet
de lugubere beteekenis van deze luttele
woorden. Het aantal mijnen, dat zich in Hol
lands bodem bevindt, beloopt vele millioenen
en het herstelwerk wordt er vaak door ver
traagd. De Zeeuwsche dijken en spoorwegen
waren zwaar „ondermijnd". Wilde de Water
staat kunnen werken, dan moesten eerst de
mijnen weg.
Het eerste opruimingswerk op dit gebied
is in het zuiden des lands, toen nog geen
Duitschers of N.S.B.'ers konden worden ge
bruikt, geschied door militaire vrijwilligers
DAT de omzet van de illegale uitgeverij
JDe bezige bij" f900.000 bedroeg en de totale
omzet der illegale literatuur ongev. f3.750.000.
DAT in het Gooische schildersdorp Laren
een tentoonstelling is georganiseerd voor
kunstenaars, die geen lid van de Kultuur
kamer zijn geweest.
DAT in zeer beperkte mate gelegenheid
Wordt gegeven tot het ondernemen van
zakenreizen naar het buitenland en ver
gunningen daartoe moeten worden aange
vraagd bij de bevoegde Rijksbureaux, Hoofd
bedrijfschappen of Bedrijfschappen.
DAT het aantal typhusgevallen in Overijsel
nog steeds toeneemt en daarom in verschil
lende gemeenten de zwembaden gesloten
worden.
DAT tusschen Arnhem en Oosterbeek, de
streek waar in September 1944 zoo hevig ge
vochten werd, een begraafplaats wordt in
gelicht voor gesneuvelde Engelsche para
chutisten.
DAT dank zij het goede weer het herstel
van de Waldhersche dijken goed vordert en
een der diepste geulen bij fort Rammekens
reeds definitief is afgedamd.
DAT de kinacultuur, waarvan Java onge
veer 90 pet van de wereldproductie leverde,
vrijwel geheel verwoest is.
DAT morgenochtend in de groote zaal van
het gerechtshof te Amsterdam het bijzonder
gerechtshof zal worden geïnstalleerd.
DAT de naam van de Troelstrabrug te
Zaandam zal worden veranderd in Prins
Bernhard-brug en de Prins deze plechtigheid
a.s. Donderdagavond persoonlijk hoopt bij te
Wonen.
DAT is ingesteld een regeeringscommissie
Voor scheepsbouw' en reparatie, die tot taak
heeft een productieplan vast. te stellen, als
mede algemeene richtlijnen te bepalen voor
de uitvoering van dit plan.
DAT het ministerie voor O., K. en W. aan
het eind dezer maand de vroegere „Mede
deelingen" weer laat versohijneft, in welk
blad voorloopig ook de on derwijs vacatures
zullen worden gepubliceerd.
DAT men in Canada vóór medio October
gereed hoopt te komen met den aankoop voor
en de verscheping naar Nederland van paar
den, welke voor rekening van onze regeering
daar worden aangekocht.
DAT druk wordt gewerkt aan het herstel
van de Heilige Landstichting te Nijmegen en
deze wederom voor het publiek toeganke
lijk is.
DAT bij dr J. Pollmann, Amstelkade 165 hs,
Amsterdam-Zuid, inlichtingen kunnen wor
den gevraagd betreffende volksliederencur-
sussen van de Koninkl Vereen. „Het Neder -
landsche lied".
DAT de reden waarom Engeland geen rij
wielen naar ons land uitlevert, niet is een te
kort aan grondstoffen of fabrieksruimte,
maar het feit, dat de Britsche regeering geen
arbeidskrachtenprioriteit aan exportfirma's
verleent.
DAT gistermiddag de flottilleleider van
onze Kon. Marine Hr Ms „Heemskerk' te
Amsterdam is aangekomen en gemeerd ligt
aan het steenen hoofd van de HollandAme
rika steiger.
DAT onze Nederl. Spoorwegen vermissen
481 locomotieven, 350 electrische treinstellen,
446 Diesel-treinstellen, 1675 rijtuigen van
stoomtreinen en 29281 goederenwagens.
DAT op 1 Juli van dit jaar aanwezig waren
384 locomotieven, 80 electrische treinstellen.
36 Diesel-treinstellen, 233 rijtuigen van stoom
treinen en 1073 goederenwagens, waarvan
echter het grootste gedeelte onbruikbaar is.
DAT de inzameling van goederen te Haar
lem, die deze week gehouden wordt,
Venray en Nijmegen zal ten goede komen.
DAT thans bij alle belangrijke rivierover
gangen reeds redelijke oplossingen getroffen
zijn en ook bij hoog opperwater of ijsgang
déze verbindingen intact zullen kunnen blij
ven.
DAT het bericht, als zou mevr. Bouwmees
ter, de directrice van Scala, als collaboratrice
zij gearresteerd, gelukkig onjuist is en berust
op een pijnlijke vergissing van den P.O.D.
DAT Engeland nog steeds bereid is gast
vrijheid te verleenen aan zwakke kinderen uit
de voormalige bezette gebieden, doch trans
portmoeilijkheden op het oogenblik een be
lemmering vormen.
DAT de zgn. Eenheidsvakbeweging de Rot-
terdamsche havenarbeiders heeft opgewekt
vandaag één uur te staken als protest tegen
het besluit der Regeering om deze organisatie
vooralsnog niet te erkennen.
DAT deze Eenheidsvakbeweging van een
langere staking echter heeft afgezien, „om
dat deze bij de bevolking niet sympathiek is
en er meer verloren dan gewonnen zou wor
den".
DAT de secretaris dezer vakbeweging L.
van Os, door den Rotterdamschen politie
rechter is veroordeeld tot 1 jaar gevangenis
straf wegens diefstal van levensmiddelen en
dekens uit de Rotterdamsche haven en
daarom is geschorst.
DAT in de „Sunday Express" een artikel is
verschenen onder het hoofd „Britsche bloem
bollentelers vertoornd over Nederl. invasie",
waarin gezegd wordt, dat verschillende Ned.
kweekers waardevol bollenland in Engeland
koopen en zich. al of niet genaturaliseerd,
opwerken tot erkende leiders van de Britsche
bloembollenteelt.
DAT het Commissariaat voor Noodvoorzie
ning (op het gebied van de voedselvoorzie
ning) opgehouden heeft te bestaan en op een
afscheidsavond te Rotterdam den persoon
lijken dank mocht ontvangen van minister
Schermerhorn. ir Louwes e.a.
DAT de Amsterdamsche burgerij hulde
heeft gebracht aan het personeel van de
Waterleiding, die gedurende de geheele be
zetting. ondanks vaak groote moeilijkheden,
niet heeft gefaald.
DAT Prins Bernhard in Frankfort am Main
het grootkruis van den Ned. Leeuw heeft
overhandigd aan de generaals Eisenhower en
Bedell Smith, terwijl de Prins meedeelde, dat
voor generaal Eisenhower nog een eeresabel
in bewerking is, zijnde een geschenk van de
Koningin en de Ned. Regeering
bij het onderdeel: Netherlands Bomb Dispo
sal and Mine Clearing Coy: de Bom- en
Mijnopruimers.
Toen de Regeering in Londen tot de for
matie er van overging, bleek één competente
leider beschikbaar, de kap. J. T. de Koningh
van de Genie. Deze werd in November 1944
in de Nederl. Strijdkrachten opgenomen. Met
veel moeilijkheden is ten slotte de groep ge
vormd en opgeleid. Vanuit Goes begonnen
ze hun eerste werk. Het duurde eenigen tijd
eer goed materiaal beschikbaar was, maar
toen dat er eenmaal was, werkten ze met al
hun macht. Thans wordt 1/3 van Holland
door werkploegen bestreken; 30.000 mijnen
werden den laatsten tijd wekelijks uit den
grond gehaald in de volgende gebieden
Zeeland: Zeeuwsch-Vlaanderen. Walcheren,
Z.-Beveland en Schouwen en Duiveiand.
Limburg: Venraay, Nederw-eert» Sittard en
Echt.
Brabant: Bergen op Zoom, Roosendaal,
Breda, Tilburg. Deurne, Vierlingsbeek en
Schijn del.
Gelderland: Nijmegen, Arnhem, Doetinchem,
Deventer, Apeldoorn.
Burgerploegen werden opgeleid door Bomb
Disposal; bevoegde instanties gingen minder
conventioneel denken over het inschakelen
van krijgsgevangenen en er werd besloten. 3000
Duitschers en S.S.-ers te gebruiken voor het
opruimen van hun eigen vuil onder deskun^
dige leiding en goede bewaking.
Op den Staf van B.D. worden nu voorstel
len uitgewerkt tot het vermeerderen van het
aantal mijnopruimers in Nederland.
Laten wij met respect hén gedenken, die
voor deze moeilijke taak hun leven lieten
zonder andere baten, dan hun land te bevrij
den van deze Nazi-pest.
Goede vaderlanders in een
dwangpositie
Hoever strekt het eerewoord van een
officier?
Het Nederlandsche offcierskorps wordt ge
zuiverd. Officieren, die zich niet voor krijgs
gevangenschap gemeld hébben en instede
daarvan aan het verzetswerk tegen den
vijand deelnamen, worden door de zuive
ringscommissie veroordeeld, omdat zij „hun
aan de Duitschers gegeven eerewoord ge
broken hebben."
De zuiveringscommissie, bestaande uit luit.-
kol. Henning, majoor Dürst Britt en majoor
Meijer heeft op dezen grond aan verschil
lende officieren uit de B.S. en andere verzets
groepen geweigerd een bewijs van zuiver
heid af te geven, aldus lezen we in „Het
Parool".
(Met dit al komen de betrokken officie
ren wél in een eigenaardige positie te ver-
keeren. zoodat een 'spoedige oplossing van
deze kwestie gebiedende eisch is. Red.
N. L. Crt.)
In Duitschland zijn bijna alle onder
wijzers onder de dertig onbruikbaar »'a«6ni
nazi-overtuiging.
