xtxmt
Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken
KERK EN
PREDIKING
Ie serie:
1 April 1920 -
15 October 1941
2e serie
loJaartj., No. 15
Vrijdag"
l 25 kei 1945
Abonnemcatapr^zen
Per week 26 cent; per maand f 1.10; per kwartaal* bij betaling per giro of aan
bureau f 3.25; per aangeboden kwitantie f 3.35. Alles bij vooruitbetaling. Abonné's,
die hun krant per post ontvangen, worden als kwartaallezers geboekt
Week- en Maandlezers worden alleen aangenomen in plaatsen met eigen bezorging*
Redactie en Administratie
HOOIGRACHT 35 - LEIDEN Giro'58936 - Telefoon 22710
Bijdragen van medewerkers, ingezonden stukken aan de Redactie. Abonnementen,
Advertenties enz. in te zenden aan de Administratie.
Hoofdredacteur: H. DIEMER. Redactie: B. VAN DER ROS
„Jitantiba^ticïj i^gljcMeben
mijn Ijert in tegljen^poet"
In oorlogstijd is er door
de kerken meer dan eens
een moedig geeste'ijk
woord gesproken tot haar
leden en meermalen een
kloek protest gericht tot wat
men noemde de bezettende
overheid.
De kerken stelden zich
midden in de brandende
vragen van den tijd van
geestelijken, moreelen, po-
litiekenen socialen aard en
haar optreden heeft er in
belangrijke mate toe mee
gewerkt onder onsvokden
moed levendig te houden
en in christelijke overgave
het lijden te dragen totdat
God op wondere wijze op
Zijn tijd, uitkomst gaf.
We verheugden ons daar'
:i over telkens weer. Wedoen
- dat ook nu over den oproep
welke jl. Zondag in alle Ned.
J Herv. gemeenten op
zoek van den Urgentieraad
van de Alg. Synode der Ned.
Herv. Kerk is voorgelezen.
B Het stuk begint met de
verantwoordelijkheid der
herkregen vrijheid als een
in omvangrijke taak allen voor
oogen te houden. De con
sciëntie van overheid en
onderdaan wordt gebonden
aan de geestelijk-zedelijke
eischen van Gods Woord
Dat Woord is, gelijk Wycliff
het eens zei: „het hand-
schrift door God geschre
ven en ons geschonken tot
handhaving van het Ko
ninkrijk Gods". We moeten
Hem dienen en daarin Zijn
riNaam verheerlijken. De
daartoe een
Zij is de be
lijdende gemeente en pre
dikt Gods Woord in vollen
omvang en in zijn diepe,
centrale beteekenis, ook
XBvoor het groote leven buiten
ïle kerk in zijn onderschei
^den openbaringsvormen.
"t)ok voor het sociale leven
LUJvil de kerk, gelijk uit het
stuk duidelijk blijkt, het licht
fan Gods Woord en Wet
srkl Joen schijnen. Zij legt geen
>epaa!de concrete denk-
teelden op, maar in haar
j-i zielszorg worden de levens-
Eischen der H. Schrift ge
egd aan de conscientiën
er menschen; ook van hen,
ie met overheidsgezag zijn
ekleed. Op deze wijze be-
Irijdt zij naar eigen aard de
oorwerking der zonde. Zij
'int en wapent, maar troost
ok in lijden en bindt zoo
LI kerk heeft
|0ieigen taak.
den strijd aan voor recht en
gerechtigheid, tegen onrecht
en wanverhoudingen. De
kracht der goede beginselen
bekampt op deze wijze het
woelen van de macht der on
gerechtigheid. Dan wordt hei
sociale vraagstuk niet een pro
bleem van materieelen aard,
maar een zaak van geestelijke
en zedelijke beteekenis, waar
in de genade de zonde poogt
te overwinnen. Dan zoeken we
op deze wijze te reformeeren,
maar niet in revolutionairen,
doch in historischen zin Ge
zag, bezit, gerechtigheid en
arbeid zullen daarvan profijt
hebben. Den mensch zien we
dan niet als bezitter, maar als
rentmeester onder God over
stoffelijke goederen. Een uni
verseele, het gansche leven
omvattende prediking van het
Woord van God moet den
hoorders dat duidelijk maken
en hen aansporen om daders
'des Woords te worden. Dan
zullen allerlei maatregelen,
waarom de Oproep overheid
en volk vraagt, als schuld en
lauwheid tegenover God en
menschen gezien worden,
wanneer zij achterwege zou
den blijven, indien zij tot red
ding der maatschappij zouden
kunnen bijdragen, haar zonden
kunnen reformeeren overeen
komstig de schriftuurlijke,
christelijke beginselen. Chris
tus is immers niet alleen de
Verlosser der ziel van den
enkelen mensch, maar Hij
wordt dan ook erkend en ge
ëerd als Verlosser van de
maatschappij, als de Heiland
der wereld.
De prediker, bedienaar des
goddelijken Woords, moet niet
alleen dat Woord, maar ook
zijn tijd verstaan. Dan zal de
invloed der Kerk op het volks
leven onder Gods zegen, met
vermijding~eener luchtige syn
these, welke hier en daar ook
weer tot uiting komt, stellig
niet achterwege blijven en
groeit de Kerk ook in tijden
van druk.
BUITENLAND
Conferentie-nieuws.
De Jewish Agency heeft te San
Francisco officieel geprotesteerd
tegen het paot der Liga van Ara
bische Staten, xooals terconforen
tie ingediend, daar hierdoor een
onjuiste voorstelling ontstaat.
Over het vetorecht der groote
staten werd in San Francisco nog
geen overeenstemming bereikt.
Aan de conferentie van San
Francisco zal worden voorgesteld
toetreding tot de nieuwe wereld
organisatie te ontzeggen aan de
verslagen asmogendheden en haar
satelliten.
Te San Francisco zijn de „Big
Five" hot eens over alle belang
rijke punten van het mandaten
;vraagstuk.
NIEUWE GEALLIEERDE LANDINGEN
IN HET VERRE OOSTEN.
Volgens radio Tokio bevinden
zich thans 400 geallieerde oorlogs
chepen in het zeegebied tusschen
Formosa en Japan Volgens Domei
verwacht men geallieerde landin
gen op de Chineesche kust en op
het Japanache moederland.
Het nieuwe Engelsche Kabinet.
Men verwacht, dat Churchill
morgen zijn interim-kabinet zal
bekend raasen
KORTE BERICHTEN.
Domei meldt een landing
van Japansche troepen op Morotai,
een strategisch eiland ten Zuiden
van de Philippijnen.
Bij den intocht van zijn
troepen in Oostenrijk heelt veld
maarschalk Alexander een procla
matie gericht tot de bevolking
waarin bij o. m. zegt: ,,De geat
lieerde troepen komen in Oosten
rijk als overwinnaars, voorzoover
Oostenrijk als een deel van Duitsch-
land tegen de vereenigde naties
den oorlog heeft gevoerd."
Zestien Sovjetrepublieken
wenschen vertegenwoordigd te zijn
n de nieuwe wereldveiligheids-
organisatie.
Volgens Japansche berichten
deden Amerikaansche „Superfor
tresses" vandaag wederom een
aanval op Kioesjioe.
Van de Amerikaansche na-
oorlogsche koopvaardijvloot, groot
61 millioen d. w. ton zullen o m
tien millioon ton aan het buiten
land worden verkocht.
Truman heeft Harry Hopkins
met een speciale opdracht naar
Moskou gezonden en John Davies
naar Londen.
Als gevolg van velerlei fac
toren ïb de situatie in China voor
de Japs aanmerkelijk ongunstiger
geworden.
Kadio Belgrado heeft niet
bekend gemaakt, dat Zuid-Slavie
de kvrestie-Triest door onderhan
delingen met Italië wil regelen,
aldus het Zuidslavische telegraaf-
agentschap.
In Cairo achtte men heden
de vooruitzichten op een regeling
tnsschen Syrië en Frankrijk hoop:
voller.
De Engelsche minister voor
de voedselvoorziening heeft verla
gingen van 10 tot 50 pet. in de
rantsoenen bekend gemaakt, een
gevolg van de grootere vraag naar
voedsel na de bevrijding
Europa.
Himmler heeft gisteravond
zelfmoord gepleegd.
DE NED. REGEERIN8 EN DE
HEROPBOUW
Met betrekking tot het bericht over
le overeenkomst, die op 1 Mei te Otta
wa gesloten werd tusschen de Neder*
landsche en Canadeesche Reg. waar
bij Canada aan Nederland een crediet
toestaat ten behoeve van den export
van Canadeesche goederen naar Neder
land, vernemen wij van het Ned. min
van financiën te Londen nog het vol
gende:
Daar de Ned. regeering voor den her
opbouw van one land belangrijke aan
koopen moeet doen, trad zij in contact
met verschillende regeeringsvertegen-
woordigers van andere landen en met
ftnancieele instellingen teneinde de be-
noodigde credieten te verkrijgen.
De overeenkomst met de Ver. Staten
voorziet niet alleen in de levering van
apenen, vliegtuigen tot een onbeperkt
bedrag, maar ook in de levering van de
hoogst noodzakelijke ruwe grondstof
feu, gereedschappen en levensmiddelen
tot een maximum bedrag van 242 mil
lioen dollar.
De overeenkomst met Canada voor
ziet in een crediet van 25 millioen Ca
nadeesche dollars, terugbetaalbaar bin
nen 10 jaar. Deze leenfaciliteiten sijn
voor uitbreiding vatbaar.
BINNENLAND
DE KABINETSCRISIS.
H. M. de Koningin heeft in ver
band met de kabinetscrisis in gehoor
ontvangen den heer de Boer te
Utrecht, lid van het tijdens de bezet
tingsjaren gevormde convent der po
litieke partijen.
H. M. heeft voorts in gehoor ont
vangen prof. ir. WSchermerhorn te
Delft en dr ir. F. Ph. Tellegen te
Zwolle, teneinde zich te laten vóór
lichten in den geest van die zoowel
binnen als buiten de politieke par
tijen staande Nederlanders, die een
politieke hcroriënteering voorstaan als
resultaat eener toekomstige oPen dis
tcussie*
KERKNIEUWS.
Prof. Dr. 6. Ch. .dldert.
Een in de Geref. Kerken en
daarbuiten bekend figuur Prof. Dr
G. Ch. Aalders te Heemstede,
herdenkt vandaag het feit dat
hij 25 jaren geleden zijn ambt als
hoogléeraar aan de Vrije Universi
teit te Amsterdam aanvaardde.
Gerard Charles Aalders, die in
Londen het levenslicht aanschouw
de, studeerde aan de Vrije Uni
versiteit. Op 18 Oct, 1903 werd hij te
rrummariim (Fr.) in hef ambt van
dienaar des Woords bevestigd. In
1911 beriep de Veluwsche ge
meente Ermelo hem, waar hij ar
beidde tot 1 Mei 1920, toen hem
eervol emeritaat werd verleend,
wegens zijn benoeming tot hoog
leeraar aan de V* U. De ihoologi
sche stadie was vooraf bekroond
met de promotie tot doctor in de
theologie, op het proefschrift, ge
titeld: „De valsche profetie in
Israël". Buiten zijn wetenschap
pelijken arbeid, welke in ruimen
kring wordt gewaardeard, be
kleedt Prof. Aalders tal van func
ties. Zoo is hij reeds jarenlang
voorzitter van de Ver. tot opvoe
ding en verpleging van idioten en
achterlijke kinderen, waarvan de
bekende stichtingen te Ermelo en
te Noordwijk-Binnen uitgaan.
Ds L. Doekes
Naar wij vernemen, heeft de cl. Bot
terdam van de Geref. Kerken ds L.
Doekes van Rotterdam-Feijonoord, voor
drie maanden geschorst wegens zijn
zich niet-conformeeren met de beslui
ten der Gen, Synode.
Ds J. Douma f
In den ouderdom van 63 jaar is over
leden ds J. Douma, Geref. pred.te Brit-
sum en in het kerkelijk leven van
Friesland een vooraanstaande persoon
lijkheid.
NIEUWE BONNEN.
S 1, één ei of 200 gr. brood
(01 jaar)
M2i 2 Sinaasappelen of 200 gr.
brood (514 jaar)
Aflevering op deze bonnen van
den kaart van den Verzorgingsraaci
vindt gratis plaats bij Vroom en
Dreesmann en de „Hema"
Zaterdag is voor het publiek ver
krijgbaar:
Bij de Roode Kruis winkels:
429 125 gr. suiker
430 112 gr. Chocolade (2 tabletten)
431 50 gr. zout
Bij de bakkers;
433 400 gr. biscuits
Bij de slagers:
340 gr. versch vleesch of 170
gr. gedroogd vl. of 340 gr
vleesch in blik of 680 gr.
vleesch in groente
MELK OP BON A 453
Gedurende het tijdvak van 29 April
tot 26 Mei aal op bon 4 453 van
de noodkaart IV A in totaal
6 liter melk
(in plaats van 5 liter)
mogen worden verstrekt voor zoover
deze voorhanden is.
Mocht geen zoete melk aanwezig
zijn, dan moet door het pnbliek aan-
gezuurde melk worden aanvaard.
waar hij bekend was als dr Maas.
Dr Dam lag met een schotwond ia
den buik in de ziekenzaal in het Huis
van bewaring te Groningen en werd
vlak voor de bevrijding in den nacht
met nog 7 andere personen naar Norg
vervoerd en daar zonder eenigen vorm
van proces doodgeschoten.
Dr R. J. Dam f
Naar eerst thans bekend geworden
is. is vlak voor de bevrijding van het
Noorden door moordenaarshand om het
leven gekomen dr R. J. Dam, rector
van het Geref. Gymnasium te Kampen
en een vooraanstaand figuur in de ver
zetsbeweging in het Noorden des lands
GODSDIENSTOEFENINGEN
LEIDEN.
Geref. Kerk: Zuiderkerk: 10 u.
Ds Harder, 5 u. dr Westerink Hee
rengracht: 10 u. ds Weggemans, 5 u.
ds Wiersinga, Oude Vest: 10 u. ds
Wiersinga, 5 uur ds Weggemans,
Morschweg- 10 u. dr Westerink, 5 u.
ds Harder.
Vrijgem. Geref. Kerk, 10 en
uur ds Veldman.
Chr. Geref. Kerk, 10 en 5 u.
ds Visser van Sassenheim.
Geref. Gem., 10 en 5 uur ds Rijkeen.
Eglise Wallonne, 10.30 u, ds Blom-
maerft.
Leger des neils, 10 en 7,30 u. maj.
Kamp van 's-Gravenhage; Donderdag
31 Mei, Openbare Samenkomst.
HAZERSW0UDE. Geref. Kerk, 10 en
uur, ds Heizeveldt.
HILLEGOM. Geref. Kerk, 10 en 4 u.,
dr Krabbe.
KATWIJK a. d. RIJN. Geref. Kerk,
9.30 en 5 u. ds Aalders.
KATWIJK AAN ZEE. Geref. Kerk,
10 en 5 uur, ds Gilhuis.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN. Ned.
Herv. Kerk, 10 u. ds Touw van Leiden
6 30 u. ds. Sirag van Alphen a. d. Rijn
Geref. Kerk, 10 en 7 u. ds Bouma
van Noordwijk aan Zee.
LEIDERDORP. Ned. Herv. Kerk, 10
en 6.30 u. ds Koch.
Geref, Kerk, 10 en 6.30 u ds Dpk
LISSE. Ned. Herv. Kerk, 10 en 3 u.
ds Veenen, n.m. afseheid.
Geref. Kerk, 10 u. dr Ruys Jr.(Voor-
ber. H.A 4 u. ds Hoekstra van Sas
senheim (huw. bev.)
Chr. Geref. Kerk, 10 en 4 uur ds
Ponstein.
Geref. Gem., 10 en 4 u. ds Verhage
Oud Geref. Gem., 9.30 en 8 uur
Leesdienst.
NOORDWIJK BINNEN. Ger. Kerk, 10
en 5 u. ds Visser.
NOORDWIJK AAN ZEE. Geref. Kerk,
10.30 en 4.30 uur cand. Mulder van
Leiden.