llicuiur ^eiitsdjc (£minuif
Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken
Ie serie:
1 April 1920 -
15 October 1941
2e serie:
Ie Jaargang, No. 5
Zaterdag 12 Mei 1945
Abonnementsprijzen
Per week 26 cent; per maand f 1.10; per kwartaal: bij betaling per giro of aan
bureau f 3.25; per aangeboden kwitantie f 3.35. Alles bij vooruitbetaling. Abonné's,
die hun krant per post ontvangen, worden als kwartaallezers geboekt.
Week- en Maandlezers worden alleen aangenomen in plaatsen met eigen bezorging-
Redactie en Administratie:
HOOIGRACHT 35 - LEIDEN - Giro 58936 - Telefoon 22710
Bijdragen van medewerkers, ingezonden stukken aan de Redactie. Abonnementen,
Advertenties enz. in te zenden aan de Administratie.
Hoofdredacteur: H. DIEMER. Redactie: B. VAN DER ROS
Ij» jjtjc&tcbcn
mijn fjert in teoïjcn-Jjjoct"
VOLHARDENDE BIDDERS.
Van de eerste discipelen
van Jezus wordt in het boek
Handelingen verteld, dat ze na
Christus' hemelvaart naar Je
ruzalem terugkeerden. Ze had
den bij 't scheiden van den
Meester van hem de verze
kering ontvangen: Mij is ge
geven alle macht in hemel
en op aarde. Hun was deze
veelomvattende opdracht ge
schonken: Gaat dan heen,
maakt al de volken tot mijn
discipelen. Hun was de belofte
toevertrouwdZie, ik ben met
u lieden al de dagen tot de
voleinding der wereld. Zóó,
enkel en alleen geestelijk toe
gerust, moesten deze een
voudige menschen na de ont
zettende krusigingscatastro-
phe de hun vijandige Joodsche
en Grieksch-Romeinsche we
reld ingaan om vernieuwend
en veranderend daarop in te
werken. Zij hebben 't veel
omvattende van hun taak ge
voeld. Vandaar dat in Hand.
1 vs 14 staat: dezen bleven
eendrachtig volharden in het
gebed met eenige vrouwen
en Maria, de moeder van Jezus
en met zijne broeders. Waarom
baden die eerste Christenen
Om moed, om durf totaanpak-
ken, om geld, macht en in
vloed? Neen, enkel en alleen
om Gods heiligen Geest. Met
't ontvangen van dien Geest
zouden de andere noodige ga
ven komen en geheiligd wor
den. Ze zijn in hun gebed
verhoord en hun arbeid is door
moeite, miskenning en lijden
heen voor hen zelf en anderen
rijk gezegend geworden.
Wij ook in Nederland, staan
nu 1900 jaar later voor een an
dere maar niet minder betee-
kenisvolle taak. Wij zien na de
oorlogscatastrophe met vurig
verlangen uit naar een nieuwe
wereld, ook naar een nieuw
nationaal leven, waarin eens
gezindheid, stralende kracht,
geloof en hoop zich in sterke
mate mogen openbaren. Hoe-
velen zullen niet in eigen kracht
aanpakken? Goed; laat ze het
doen. Maar zijn er ook nu in
alle groepen van ons volkman
nen en vrouwen, die bidden
willen omGodsheiligenGeest?
Laat ze dan volharden 1 Ze zul-
len loopen en niet moede wor
den, wandelen en niet mat
worden. Zij kunnen het volhou
den ook onder miskenning
en tegenslag, vijandschap en
lijden. K.
BUITENLAND.
DE STRIJD IN DE PACIFIC.
Binnen drie tot vier maanden
na Zegedag in Europa" zal Ame
rika een „aanzienlijke strijdkracht"
van het leger in de StilieZuidzee
hebben om den „Zegedag in Ja
pan" te bespoedigen, aldus luite
nant-generaal Robert 0. Richard
son, bevelhebber van de Ameri
kaan sche strijdkrachtea in de Stille
Zuidzee, volgens een bericht in de
„Star and Stripes", het Ameri-
kaansche legerblad.
De radio-toespraken der Eng. Koning,
van Churchill, Truman en de Gaulle.
In zijn radiorede zeide de En-
gelsche koning, dat het een troost
is te weten, dat de jaren van duis
ternis en gevaar voorbij zijn. De
offers zouden tevergeefsch geweest
zijn, indien de overwinning niet
tot een blij venden vrede zal leiden
Met al onze krachten zullen wij
ons nu keeren tegen den vijand
in het verre Oosten.
Minister-President Churchill
zeide, dat alle Duitsche strijd
krachten zich Maandag te 2.41 uur
aan de geallieerden hebben over
gegeven. De capitulatie is te Ber
lijn geratificeerd. Hij wees voorts
op de noodzaak tot voortzetting
van den strijd tegen Japan.
In zijn radiotoespraak zeide
president Truman: ,.Dit is een
plechtig maar glorierijk uur. Ik
had alleen gewenscht, dat Franklin
Roosevelt dezen dag had mogen
beleven. De vlaggen der vrijheid
waaien over geheel Europa, wij
zullen onze slagen blijven toe
brengen tot de onvoorwaardelijke
overgave van Japan."
Generaal de Gaulle zeide in
zijn radiorede ter gelegenheid van
den dag der overwinning o.a.: „De
oorlog is gewonnen. De overwin
ning is daar. Het is een overwin
ning van Frankrijk."
De Paus heeft eveneens een
radiorede gehouden, waarin hij
aandrong op spoedigen terugkeer
van krijgsgevangenen en geinter-
neerden
KORTE BERICHTEN
Quisling heeft getracht over
de Zweedsche grens te komen,
maar werd naar Uoorwegen terug
gestuurd.
De gewezen leider der Bel
gische Rexisten, Degrelle, is in
Spanje geïnterneerd.
Generaal Gamelin en kolonel
de la Rocque zijn uit Duitsche
gevangenschap in Parijs aangeko
men.
President Truman heeft Chur
chill zijn gelukwenschen en dank
betuigingen doen toekomen ter
gelegenheid van de bevrijding der
onderdrukte Europeesche volken.
De eerste bevrijde krijgsge
vangenen zijn Dinsdag per vlieg
tuig uit Duitschlaud naar Enge
land teruggebracht.
Volgens een Duitsch commu
nique is de Hitlergroet in de
weermacht verboden.
In zijn hoofdkwartier te
Reims heeft generaal Eisenhower
KOMPAS 1945.
Wij nemen het kompas aan
uit de handen van Neerland's
zonen, die vielen voor recht
en vrijheid.
Hun koers wordt onze koers:
Wij willen de zwakke ter
(zijde staan;
Wij willen recht door
(zee gaan;
Wij willen wat goed en
(wat schoon is beleven;
Wij willen onze beste
(krachten geven.
In onze schooljaren en daarna
zoeken wij daarom naar wat
ons verbindt, want alleen zo
is opbouw mogelijk. Leiden
zal het merken, dat wij in een
dracht bouwen. Holland zal
het merken, dat Leiden de
vrede waard is. De wereld
zal het merken, dat de Neder
landse jeugd koers houdtl
Nederlands Volksherstel.
een overwinningsrede gehouden.
Hij sprak zijn dank uit aan de 5
millioen man die aan den strijd
hebben deelgenomen.
Koning George heeft een
boodschap gezonden aan generaal
de Gaulle, waarin hij zegt dat
hoewel de eindoverwinning nog
in de schoot der toekomst ligt,
het lijden van Europa een einde
heeft genomen.
Eerst Dinsdagochtend heeft
de Sowjet-Unie per radio de capi
tulatie van Duitschland vernomen.
Woensdag werd de overwinning
gevierd Stalin hield een radiorede.
In zijn radiorede, waarin hij
de overwinning bekend maakte,
deelde Stalin mede, dat de Sow-
jetunie niet voornemens is Duitsch
land uit te roeien of te vernietigen.
Admiraal Nimitz heeft ver
klaard, dat een invasie in Japan
wordt voorbereid.
Radio Flensburg heeft voor
de laatste maal het Duitsche weer
macbtsbericht uitgezonden. Het
maakte melding van de bijzonder
heden der laatste gevechten voor
de capitulatie en deelde mede, dat
de strijd aan alle fronten was
Den Haag wordt definitief
aangewezen als zetel van het
nieuwe internationale hof van
j ustitie.
Amerikaansche troepen zijn
op het eiland Samal ter hoogte van
Davao geland.
Algemeen neemt men nu aan,
dat Hitier werkelijk dood is.
De Britsche regeering heeft
besloten de Duitsche krijgsgevan
genen te gebruiken voor den
aanleg van wegen en zoo noodig
voor het opruimen van gebombar
deerde terreinen.
President Trumand heeft
heden de verlenging met een jaar
onderteekend van de wet op den
nationalen dienstplicht.
Dr. Benesj, de president van
Tsjechoslowakije, is in Praag
BINNENLAND
Gelukwenschen van H. M. de
Koningin.
H. M. de Koningin heeft de
volgende boodschap aan Koning
George van Engeland gezonden:
„Aanvaard mijn hartelijke ge
lukwenschen bij de overwinning
van Uw legers en de volledige
en uiteindelijke nederlaag van
den vijand, een belooning voor
den moed en het beleid van Uw
zeelieden, soldaten en piloten en
voor de offers en den ontemba-
ren geest van Uw volk, dat on
versaagd heeft standgehouden
zelfs in de donkerste uren.
Nu Nederland geheel bevrijd
is, wensch ik U ook de blijvende
dankbaarheid van mij en mijn
volk te betuigen. Wij zullen nooit
vergeten wat wij het Britsche
Gemeenebest verschuldigd zijn."
H. M. de Koningin heeft ook
telegrammen gezonden aan den
Russischen president Kalinin en
aan Minister Churchill, Generaal
Eisenhower en Veldmaarschalk
Montgomery.
UIT DE STAATSCOURANT.
Vele belangrijke besluiten.
De door de RegeeriDg aangewezon
Vertrouwensmannen, hebben inzake
de Departementen van Algemeen Be-
stbur het volgende besloten:
Het Depart, van Volksvoorl. en
Kunsten staakt zijn werkzaamheden,
en het Ministerie van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen hervat zijn
werkzaamheden.
Ook het Dep. voor Bijz. Econ,Zaken
en het „Commissariaat voor de belan
gen voor de belangen van de voorm.
Red. Weermacht" staken hun werk
zaamheden.
De functie van Secretaris-Generaal
voor Verkeer en Energie vervalt.
Het Ministerie van Koloniën draagt
voortaan den naam: Ministerie van
Overzeesche Gebiedsdeelen.
Benoemd zijn tot Secretarissen-
Generaal en Gemachtigden:
voor het Min. van Buitenl. Zaken
jhr. mr, A M. Snouck Hurgronje;
Min. van Justitie: mr. J. C. Tenkink
(wnd); Min. van Onderwijs, K. en W.
dr. G. A. van Poelje; Min. v. Delensie:
C. Ringeling; Min. van Waterstaat:
mr. D. G. W. Spitzen; Min. v. Sociale.
Zaken: mr. dr. A. L. ScholtensMin.
van Overzeesche Gebiedsdeelen: jhr.
mr. O. F. W. Six.
Gemachtigden voor het Min. v. Alg.
Zaken en het Min. van Binnenl. Zaken:
mr. L. A. Kespe.Min. van Financiën
mr. H. A^barda; Min. van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart: ir. F. Q. den
Hollander; Min. van Landbouw en
Visscherij: dr. H. J. Reinink.
Tot Commissarissen der Koningin
zijn benoemd: in Zuid-Holland dr. A.
A. L. Rutgers; in Noord-Holland dr.
J. E. Baron de Vos van Steenwijkin
Utrecht: mr. dr. L. H. N. Bosch ridder
van Rosenthal.
Met de waarneming van het ambt
van Directeur-Gen. der P.T.T. is belast
dr. ir. M H.Damme, oud dir.-gen.
De Secretarissen-Generaal en Ge
machtigden zijn bevoegd, algemeene
voorschriften, welke zij in het belang
van de openbare orde gewenscht oor-
deelen, uit te vaardigen en af te kon
digen. Zij kunnen in deze voorschrif
ten bepalingen, door straffen te hand
haven, opnemen, met dien verstande,
dat, behoudens speciale machtiging
voor bijzondere gevallen, geen hoo-
gere straf kan worden bedreigd dan
gevangenisstraf van ten hoogste vijf
j aren of geldboete van ten hoogste
f10.000, indien het feit als een mis
drijf is aangeduid, en hechtenis van
ten hoogste een jaar of geldboete van
ten hoogste f 10.000, indien het feit
is aangeduid als een overtreding.
De vertrouwensmannen hebben
voorts bepaald, dat de werkzaam
heid van leden van de rechterlijke
macht, die lid, sympathiseerend lid
of begunstiger zijn of tijdens de be
zetting zijn geweest van den nat.-
soc., fascistische of aanverwante or
ganisaties, is beëindigd.
Het ambt van vrederechter en het
Vredesgerechtshof, alsmede het Eco
nomisch Gerechtshof zijn opgeheven.
In afwachting van de beslissing van
het bevoegd gezag ten aanzien van
leden van de recht, macht, die tijdens
de bezetting zijn benoemd en op wie
het bovenstaande niet van toepas
sing is, wordt bepaald, dat zij hun
werkzaamheden niet zullen voortzet
ten.
Over de reeds voor de bezetting be
noemde rechterlijke ambtenaren, wier
houding tijdens de bezetting daartoe
aanleiding gaf, kunnen de presiden
ten van en de procureurs-generaal
bij de gerechtshoven beslissen, dat
zij voorshands hun werkzaamheden
niet zullen vervullen. De leden van
de rechterlijke macht, die tijdens de
bazetting al dan niet op verzoek
zijn ontslagen om in de bezettings
omstandigheden gelegen redenen' her
vatten zoo spoedig mogelijk hun
werkzaamheden.
Leden van de rechterlijke macht,
die op grond van de Verordening 130/
'41 zijn ontslagen en den 70-jarigen
leeftijd nog niet hebben bereikt, her
vatten hun werkzaamheden.
De door de vrederechters en het
Vredegerechtshot gewezen vonnissen
en arresten worden geacht nimmer
te zijn geschied en uit dien hoofde
geen enkel rechtsgevolg .te hebben
gehad of te hebben.
De verordeningen van den Rijkscom
missaris voor het bezette Ned. ge
bied betretfende de voorziening in
kasbehoeften en de consolidatie Yan
vlottende schuld zijn ingetrokken en
besloten, dat de uitgifte van bewij
zen van vlottende schuld zal geschie
den totdat te dien aanzien door de
Regeering nader zal zijn beslist.
De wnd. Secr. Gen. van Justitie
heeft ter behartiging van de belan
gen van oorlogspleegkinderen inge
steld een Voogdijcommissie voor Oor
logspleegkinderen, gevestigd te Am
sterdam.
De Secr. Gen. van het Min. van
Onderwijs, K. en W. heeft ingesteld
een Rijksbureau voor Documentatie
van de geschiedenis van Nederland in
Oorlogstijd.
De Gemachtigde voor het Min.
van Binnenl. Zaken heeft bepaald,
dat het verboden is zich in een ge
meente te vestigen of binnen een ge
meente te verhuizen zonder in het be
zit te zijn van een door of vanwege
den directeur van het gewestelijk
evacuatiebureau verleende schrifte
lijke vergunning.
Ter bescherming van de goede
ren, welke door geëvacueeiden uit
verschillende gemeenten onverzorgd
zijn achtergelaten, alsmede ter waar
borging van ee% regelmatige voed
selvoorziening aldaar, is het noodza
kelijk geoordeeld, het betreden van
het gebied dier gemeenten geheel of
ten deele aan beperking te onder
werpen.
Zuivering der Universiteiten.
Het ligt in de bedoeling van den
Min. van Onderwijs, om voor iedere
Universiteiten hoogeschool een com
missie tot zuivering en herstel te be
noemen om zoo spoedig mogelijk het
universitaire leven te herstellen.