3dirttiur ^riïtsdjr <£mxant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
"lentsprijs:
dej
[maanden 2.47, vermeerderd met
Ofj incassokosten. Per week 19 ct
een nummers 5 ct Zaterdagnummers
zien,zondagsblad 7% ct. Alles bij
'^Uitbetaling.
1,'jtieprijzen:
ledft per regeL Ingezonden Mede-
an dngen 48 ct per regeL Minimum
derfels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con*
"zip
i dar
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
belangrijke korting.
22e Jaargong No. 6462
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
WOENSDAG 25 JUNI 1941
Uitgave: N.V. Nieuwe Leidsche Courant
?av ■ndverpachtingen
het
Ier van 27 Mei j.l. bespraken
°mlen Secretaris-Generaal van
van Landbouw en Vis-
dP^e bevoegdheid om gras-
b.v.iik te vorderen.
F%tum was alleen voor de
™°>lderland een dergelijken
k'pmen.
Cotzein de meeste provincies, de
t^missarissen met dezelfde
O^efekleed. In Zuid-Holland is
ng verleend aaij den voor-
ie zipachtbureau.
'don' niet volledig bekend zijn
egerJkheden in de verschillende
■an 4 gevolge van het verbod tot
eeI>an openbare verpachtingen,
et worden aangenomen dat
n_ ^vincie Gelderland het meest
uit Op grooten schaal is daar
hr-)iakt van de vorderingsbe-
i gebleken dat degenen die
neid moesten hanteeren, een
g $(6 taak op zich genomen
in elk opzicht kan men
4i. Meestal moet men, nadat
rhoor is toegepast, verschil-
undn tegen elkaar afwegen,
at ?let gewenscht om slechts in
y®®the gevallen van de vorde-
teid daadwerkelijk gebruik
ewe;
zouden wij een tijdelijke
dit jaar) prefereeren en
on(jn in die gevallen waarin een
:s oen heeft, doch geen gras- of
ïrwipidoende mate heeft kunnen
jils hij dit elk jaar gewoon
one
is viuk dat hier aan de orde is
ïieuich gezien twee zijden n.l.,
'r^uphe en een sociale,
ie ^nomisch juist wanneer een
ie zijn land tot voor kort bij
^"Sblichting voor één jaar in tal-
js'iï Perceelen verpachtte, thans
jlden tijd in pacht geeft aan
en achters van de vorige jaren.
de pachter en de grond
vaaf ^baat.
elf oogpunt bezien, gunt men
kleine, soms weinig voor
rekende, pachter een stukje
jarland.
zuil,ter de vrijheid van den ver-
bels verPac^ten aan w^en
6 Singetast, bevindt men zich op
t gevaarlijke hellingen. Hoe
e*jr men het een bepaalde
en.6' te maken, hoe gedifferenti-
Dr Ichten worden.
hee,hierbij thans de andere be-
dat van juridischen aard> buiten
ile
il ersterk sprekende gevallen zal
b^angsperiode, als waarin wij
en fvinden, iets gedaan kunnen
aer
had er dan ook groote bezwaren
>r het volgend jaar de nu ge-
^"^gdheden nog uit te breiden,
re jaarlijksche verpachtingen
onmogelijk te maken en het
enland zoo goed mogelijk onder
le n te verdeelen.
geelijke bevoegdheid zal de
in ernstige mate aantas-
w'roote onbillijkheden leiden.
wij het gewenscht dat het-
van moeilijkheden,
v verpachten niet meer moge-
e verschi/llende provincies is
n °irdt samengevat in een rap-
een beschrijving van den
meoestand worden opgenomen,
^dng van de streken én plaat-
t mmoeilijkheden zijn gerezen,
omi worden vastgesteld op welke
de>rderaar" deze heeft trachten
J.'wjen in hoeverre deze oplossing
instl
isel] zouden enkele conclusies ge-
1 vmen worden met betrekking
2 ^akelijke maatregelen voor het
keii
er orten zouden op 1 October a.s.
ê^nente moeten zijn.
sg^t dan rustig den tijd om te
er voor het jaar 1942 nog
sanmaatregelen getroffen zullen
de den.
™°jn wordt dan dat allies over-
ordi het laatste nippertje in orde
a gebracht.
ot^':al het noodig blijken om met
)at tot de jaarlijksche verpach-
ON EN MAAN
wijt
26 Juni 5.18; ondergang 22.07
zal
nrfcng 26 Juni 7.15; ondergang 22.52
zging 27 Juni 8.19; ondergang 23.27
^m!iaan Dinsdag 24 Juni; eerste
l°r|Woensdag 2 Juli; volle maan
Juli; laatste kwartier Woens-
li, nieuwe maan 24 Juli, eerste
Juli
De regeeringscommissaris te Zaan
dam benoemt drie wethouders
Met ingang van gisteren heeft de regee
ringscommissaris tot wethouder van de ge
meente Zaandam benoemd: de heeren D.
Out, die de portefeuille gemeentewerken,
grondbedrijf, bouw- en woningtoezicht,
hinderwetzaken en havendienst zal behee-
ren, J. B. IJ d e n b e r g, voor sociale zaken,
volkshuisvesting en marktwezen en ir. A. v.
d. Stok, gemeentebedrijven, geneeskundige
en gezondheidsdienst. De portefeuille van
onderwijs zal voorloopig door den burge
meester zelf worden behouden; financiën en
politie vallen automatisch onder het beleid
van den burgemeester.
De heeren Out zoowel als IJdenberg, bei
den van beroep aannemer en geboren Zaan
dammers, zijn geen lid van een of andere
politieke partij. De heer ir. v. d. Stok, geboren
te Leiden, heeft aan de technische hooge
school te Delft gestudeerd. Hij voltooide zijn
studies aan de Technische Hochschule te
Dresden. De heer v. d. Stok is directeur van
een technisch installatiebedrijf te Zaandam en
eveneens directeur van een dochteronder
neming dezer n.v. te Haarlem en is sinds 1933
lid van de N.S.B. Bovendien is de heer v. d.
Stok vertegenwoordiger van het Economisch
Front. De benoeming van den heer IJdenberg
als wethouder van sociale zaken valt samen
met het heden door den regeeringscommis
saris genomen besluit, om de afdeelingen
rijkssteun, centrale werkplaatsen en volks
tuintjes, maatschappelijk hulpbetoon en win
terhulp in handen van den heer J. v. d. Bran
der te leggen, zoodat nu door deze organisatie
het lenigen van de nooden der bevolking niet
meer over diverse schijven loopt. De directeur
van den rijkssteun, de heer Jacq. Groen zal
dientengevolge met ingang van 1 Augustus op
wachtgeld gesteld worden.
Groote Duitsche successen in
het Oosten
Belangrijke resultaten in den
luchtstrijd
In hel Oosten ontwikkelen zich de
operaties der Duitsche weermacht onder
groote successen volgens de plannen.
In de Engelsche wateren hebben
gevechtsvliegtuigen een Britsch patrouille
vaartuig tot zinken gebracht en twee vijan
delijke koopvaarders ernstig beschadigd.
Bij een Britsche poging om overdag het
bezette gebied binnen te dringen zijn
22 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Bij
deze gevechten gingen vier Duitsche vlieg
tuigen verloren.
Een vèrdragende batterij van de marine
heeft vijandelijke schepen in het Kanaal be
schoten. In den afgeloopen nacht heeft de
luchtmacht havenwerken aan den mond van
de Theems en in het Zuid-Oosten van Enge
land gebombardeerd. Groote branden 'bra
ken uit.
Britsche vliegtuigen hébben in den afge
loopen nacht in Noord-West-Duitschland een
gering aan'al brisant- en brandbommen laten
vallen, eerrge burgers werden gedood of ge
wond. Verscheidene woongebouwen werden
getroffen. Hachtjagers hebben één, marine-
geschut tvee gevechtsvliegtuigen neerge
schoten.
Een afdteling nachtjagers schoot haar
200ste vijaidelijk toestel neer. Het jacht-
eskader oneer bevel van luitenant-kolonel
Mölders belaalde op 22 Juni zijn 750ste
overwinning in de lucht".
Een Stwjetlinie doorbroken
Duitsche troepen hebben in een krach-
tigen aanvd en na hevige gevechten een
sterke Sovjet-kazematlinie in het cen
trum van het Oostelijke front door
broken.
Gisterochtend hebben naar het D.N.B. meldt
zwakke afdeelingen der Sowj et-luchtmacht
getracht een sanval op Oost-Pruisen te doen.
Deze poging werd door den Duitschen af
weer verijdeld,
De vijandelijke vliegtuigen stieten op een
zoo welgericnt afweervuur, dat zij onmid
dellijk van koers moesten veranderen en hun
bommen boven het vrije veld moesten laten
vallen.
Bij Windau heeft Maandag een Duitsche
duikboot na een kort gevecht een Sowjet-
duikboot tot zinken gebracht.
In het Oosten der Oostzee is een Sowjet-
torpedobootjager op een Duitsche mijn ge-
loopen en gezonken.
De Japansche ambassade te Moskou heeft,
volgens bij het departement van buitenland-
sche zaken ontvangen berichten, besloten, de
vrouwen en kinderen van de daar wonende
Japanners naar Japan terug te sturen.
(D.N.B.)
ting nog enkele algemeene regelen te
stellen.
Zoo b.v. dat vóór een bepaalden datum
het plan van verpachting, indien voor één
jaar' verpacht mag worden, bij het pacht
bureau moet worden ingezonden. Het
pachtbureau zal dan behoor en na te gaan
of bij de toewijzing behoorlijk rekening
gehouden is met de beleggingen van de
genen die in vorige jaren gepacht hebben.
Niet lijkt het ons gewenscht dat het pacht
bureau van Are tot Are nagaat of het land
wel billijk „verdeeld" is.
Eenig toezicht van het pachtbureau op
het in eigen-exploitatie nemen van gron
den, welke voorheen steeds zijn verpacht,
kan wellicht tevens gewenscht zijn.
Vóór dit alles is echter noodig dat men
met de 'feitelijke toestand volkomen op de
hoogte is. dat alle ruimte wordt gelaten
voor onderling overleg tussqhen ver-
paohter en pachter. Men kan nu eenmaal
niet alles van bovenaf regelen.
Mr. W. Eip.
Het punteren In Giethoorn is 'weer toegestaan. De eerste, die ervan
profiteerde, was een trauwstbet (boven), doch ook de boeren maken
in dezen hooitijd weer dankbaar gebruik van dit specifiek vervoer
middel (Pax-Holland)
Kerk en Onderwijs
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Echten (Fr.), cand. G. J.
Grafe, hulppred. te Roosendaal en cand. A G.
v. d. Stoel, hulppred. te Ameide..
Tweetal: te Zuidhorn, J. Rook te Mussel
en S. R. Smilde te Bilthoven.
CHR. GEREF. KERK
NED. HERV. KERK
e n: te Sluipwijk, A.
apel (U.)
Nederl. Middernachtzendings
Vereeniging
In de gistermiddag, onder presidium van,
Dr. J. Lammerts van Bueren te Amsterdam,
gehouden 50e jaarvergadering van de Nederl.
Middernachtzendingsvereeniging, zijn na de
openingsrede van den voorzitter de huishou
delijke zaken behandeld.
Dr. G. Brillenb urg Wurth, uit Rot
terdam, sprak hierna over het onderwerp:
„Kentering in de zedelijkheidsopvattingen ge
durende de laatste 50 jaren".
Onwillekeurig aldus spr. formuleert
men de vraag aldus: Staan wij er in moreel
opzicht beter voor dan vijftig jaar geleden
of slechter? Langs zuiver empirischen weg is
deze vraag niet te beantwoorden. Zoowel de
optimistische als pessimistische beschouwing
van de geschiedenis, ook der ethiek, lijdt aan
gebrekkige formuleering der feiten. De Bijbel
spreekt van tweeërlei ontwikkeling. Er is een
zondeproces, dat doorwerkt en daarnaast een
groeiende openbaring van Gods genade, die
zich beiden achteraf nu ook wel laten aan
wijzen.
Wat het eerste betreft, onderscheide men
nader het verval in de moraliteit en in de
moraal. De moraliteit, wil men, het moreele
peil. zonk in verband met de steeds toe
nemende middelen, die de zonde ten dienste
komen te staan. Ernstiger en tevens duide
lijker aanwijsbaar is de achteruitgang in de
moraal, d.w.z. de theorie der zedelijkheid.
Via het naturalisme en de levensphilosophie
met haar moreel relativisme ontwikkelde de
moderne moraal zich tot een volledig nihi
lisme, een volstrekte vertwijfeling aan alle
zedelijke waarden.
Inzonderheid op het gebied der sexueele
ethiek trad een bedenkelyKe revolutie in.
Steeds meer kwam men er toe de heiligheid
van het huwelijk, welks onaantastbare
waarde door de eeuwen heen, bij alle moreel
verval, onvoorwaardelijk gegolden had, prijs
te geven. Het Neo-Malthusianisme had daar
toe niet weinig bijgedragen. Bedenkelijke in
vloed ging niet minder uit van de doorwer
king van Freudianisme met zijn sexueel
naturalisme. Vooral onder de jongere gene
ratie openbaart zich op dit gebied een cynisch
scepticisme.
Ook in de christelijke kringen was de in
vloed van de .nieuwe moraal" te bemerken.
Anderzijds lag hier voor de christelijke
ethiek een gewichtige taak. Ze had den strijd
te voeren tegen de verzwakking van het mo
reel besef van moderne zijde. Maar tegelijk
had ze te waken tegen een wettische moraal
als van het Roomsch-Katholicisme. Belang
rijk aldus besloot spr. was de overwin
ning van de ascetische tendenzen op het ter
rein der sexueele moraal en het verdiepte in
zicht in de waarde van de natuurlijke levens
sfeer in het algemeen.
AFSCHEID EN INTREDE.
Zondag j.l heeft cand. L. Trouwborst
het predikambt aanvaard bij de Ned. Herv.
Gemeente van Aalburg en Heesbeen. Vooraf
was hij bevestigd door ds. J. Kievit van
Baarn, die preekte over Ezech. 3 17.
Des namiddags deed Ds. Trouwborst in
trede met als tekst 2 Cor. 2 16b. Na de ge
wone toespraken werd hij toegesproken door
Ds. Slok uit Wijk als consulent en namens
de ringcollega's door burg. Landwehr
uit Wijk en Aalburg, en door ouderling de
Graaff namens den kerkeraad en het
bestuur der Chr. School.
Cand. W. C. Luwing hoopt den 13den Juli
intrede te doen bij de Nederl. Herv. Gem.
te 'r Heerenhoek-Nieuwdorp (Z.). Bevestiger
is D' de Vries, em. predikant te Goes.
EMIRITAAT Ds. J. R. VAN KOOY
Het provinciale kerkbestuur van Noord-
Brabant en Limburg der Nederlandsche Her
vormde Kerk verleende aan ds. J. R. van
K o o y te Oirschot, Best en Beers, met in
gang van 1 Juli a.s. eervol emeritaat. Ds.
Kooy aanvaardde op 11 September 1881 te
Pesse het predikambt, zoodat hij bijna 60
dienstjaren heeft. Hij stond daarna te Steen
deren, Sint Annaland, IJzendoorn en sinds
27 November 1921 te Oirschot.
GROOTE OFFERVAARDIGHEID
De actie voor de stichting van een vijfde
predihantsplaats bij de Geref. kerk van Rot-
terdam-Delfshaven is op een schitterende
wijze geslaagd. De kerkeraad deed een circu
laire uitgaan tot de gemeente, waarin deze
zaak nader aan de orde wera gesteld. Binnen
acht dagen, zonder dat nog maar een bezoek
was afgelegd, laat staan van een rondgang
door de gemeente sprake was, was reeds aan
verhoogde jaarlijksche bijdragen een bedrag
van niét minder dan ruim 7500 toegezegd.
Dit bedrag is nu inmiddels gestegen tot
9300. 253 leden der gemeente teekenden in
voor een nieuwe bijdrage tot een totaal van
3103, terwijl 685 gemeenteleden hun bij
drage verhoogden tot een totaal van 6270.
Aangezien de bewerking der gemeente nog
niet haar beslag gekregen heeft, mag dus stij
ging van het eindbedrag nog worden ver
wacht.
NED. HERV. STICHTINGEN VOOR
ZENUW- EN GEESTESZIEKEN.
In de. onder leiding van Dr. Joh. v. d.
Spek van Poortugaal gehouden jaarver
gadering der Verg. Ned. Herv. Stichtingen
voor Zenuw- en Geesteszieken is o.a. mee
gedeeld, dat tengevolge van de tijdsomstan
digheden zijn uitgesteld de bouw van het
sanatorium te Katwijk, de bouw van het
centraal bureau der vei-eeniging, de voorge
nomen uitbreiding van de inrichtingen te
Assen. De bouw van de inrichting te Leid-
schendam heeft doorgang, doch ondervindt
vertraging.
In het bestuur werd in de plaats var»
Ds. Holland van Putten gekozen Ds. Kluse-
ner van Bodegraven.
Het wijdingswoord werd door ds. Nauta,
geestelijk-verzorger der inriohtingen „Zon
en Schild" en „Hebron" te Amersfoort, uit
gesproken naar aanleiding van Handelingen
5 12-16.
Ned. Hervormde Kerk
De Classicale agenda
Evenals twintig jaar geledén heeft ook nu
weer de Alg. Synode voor de Classicale Ver
gaderingen een reglement op de predikants-
tractementen ontworpen, waarop deze ver
gaderingen haar consideraties geven. Het
ontwerp gaat vergezeld van een bijlage, be
vattende een overzicht van de tractementen
van maatschappelijke functionarissen, die de
evenknie geacht kunnen worden van den
predikant, of wier gezin althans met een
predikantsgezin te vergelijken is. Voor het
eerst is nu aan de colleges van kerkvoogden
volle ruimte en erkenning gegeven.
Het voorstel omvat drie ontwerp-reglemen-
ten: het reglement op de stichting en indeeling
van gemeenten, het reglement op de predi
kantsplaatsen en het reglement op de predi-
kantstractementen, waar dan nog eenige
andere wijzigingen op volgen. Er is onder
scheid gemaakt tusschen gewone en buiten,
gewone predikantsplaatsen. De buitengewone
predikantsplaats is bedoeld voor herderlijk
werk binnen een gemeente, dat niet van de
kerkeraad uitgaat maar tooh voor die ge
meente, of voor de Kerk, een algemeen belang
vertegenwoordigt. Men zou hierbij kunnen
denken aan gevangeniswerk, arbeid onder de
studenten enz. Ook is bij de buitengewone
predikantsplaats gedacht aan de gemeente
zonder territoriaal verband, waarbij men
denke b.v. aan de varende gemeente of aan
wat men vroeger vêldpredikerswerk pleegde
te noemen. En ten d'erde is hierbij het buiten
gewoon karakter van de predikantsplaats
eener Gestichtsgemeente gesteld. Bij de
nadere regeling van het beroepingswerk zijn,
naar het tijdschrift „Kerkedienst" opmerkt,
enkele nieuwigheden aan te wijzen. De be-
teekenis van de handopening is beperkt tot
de financieele relatie tusschen kerk en staat
De Kerk zelf behoudt zich voortaan het recht
voor om te zeggen of er met het beroepings
werk een aanvang kan worden gemaakt, in
den vorm van de autorisatie, door het Classi
caal Bestuur aan den kerkeraad te geven,
als alle dingen in orde zijn. Er is scheiding
gemaakt tusschen dat waaraan een beroepen
predikant moet voldoen, wil hij de approbatie
op zijn beroep ontvangen en de voorschriften,
die moeten worden in acht genomen, om een
beroepingsbesluit wettig te doen zijn en eerst
nadat de wettigheid van het beroep is komen
vast te staan, gaat de beroepsbrief uit. Er is
paal en perk gesteld aan het toenemend
kwaad, dat predikanten, wien de grond vjat'
warm begint te worden in de Kerk er even
uitgaan, om elders dan maar weer alsof er
niets aan de hand was in volle glorie op te
duiken. Wié om welke reden ook het amibt
verlaat, zal zonder, door de Synodale Com
missie uit te spreken, goedvinden der Kerk
niet kunnen weerkeeren. Er is een nadere
regeling gekomen voor het emeritaat, waar
van dit wel het voornaamste is,' dat behou
dens enkele overgangsjaren geen predikant
boven 65 jaar in functie blijven mag en er
is daarenboven een nu volkomen begaanbare
weg gebaand, waarlangs er een einde komen
kan aan de gevallen, dat een predikant onge
schikt geworden is om verder zijn ambtswerk
behoorlijk te vervullen, ook al is er geen
enkele reden om tuchtmaatregelen op hem toe
te passen. En dan is de mogelijkheid gesteld,
om excessen inzake TDijbaantj es te beteugelen.
Het belangrijkste in de nieuwe regeling
acht „Kerkdienst", dat voortaan door de
Kerk geen verschil meer zal worden gemaakt
tusschen den predikant van een rijke en dien
van een arme gemeente voorzoover het gaat
om verhoogingen en kindergelden. De trac-
tements-minima zullen, behoudens de classi
ficatie, voor alle predikanten gelijk zijn; wat
de Kerk bijeenbrengt, zal dan gelijkelijk tus
schen allen verdeeld worden, zonder dispen
satie.
Tegelijk met het verplichte emeritaat met
65 jaar is een pensioentoeslag toegekend
zoodat de nu bereikbare pensioenen worden
opgehoogd tot het peil van over tien jaren.
Tien jaar is als overgangsperiode gesteld. In
1942 wordt begonnen met de zeventigjarigen
en daarboven. Na twee jaar daalt dan die
leeftijdsgrens met een jaar tot 69 en zoo
geleidelijk aan, tot in 1952 niemand m'eer
öoven 65 jaar in dienst zal blijven.
BEROEPINGSWERK
In De Lier wordt de mogelijkheid nage
gaan in de Geref. Kerk om te komen tot de
instelling van een tweede predikantsplaats. In
verband hiermede worden thans de kerkelijke
bijdragen nagegaan teneinde te trachten daar
door de mogelijkheid voor de financieele zijde
van het plan veilig te stelen.
GIFTEN EN LEGATEN
Wijlen mevr. de wed. L. Koenderi
Eshuis te Rijssen heeft aan de Theol. Hooge-
school te Kampen een bedrag van 200
gateerd.
Bond van Chr. Geref.
Meisjesvereenigingen
De elfde bondsdag te Utrecht
Heden werd bi de Geref. Kerk te Utrecht
de elfde bondsdag gehouden van den Bond
van Chr Geref. Meisjesvereenigingen in Ne
derland, 'die ditmaal een sober karakter droeg.
De bondsdag werd hedenmorgen door de pre
sidente mej. M. A. Klomp van Haarlem,
geopend met et doen zingen van Ps. 103 :1
en 3, het lezen van Ps. 103 en gebed. Hierna
hield de presidente de
openingsrede
waaiiin zij alleen een hartelijk welkom toe
riep en haar gehoor opwekte om als den
dichter van Ps. 103 den Heere te loven en
geen van zijn weldaden te vergeten. De zege
ningen in het bondsleven waren vele De
meeste vereenigingen konden hun vergaderin.
gen geregeld houden en de afdeelings- en
kringvergaderingen konden hoewel be
perkt eveneens doorgaan. Nieuwe vereeni
gingen sloten zich aan, en het abonnementen,
tal op het orgaan is stijgende. De contact
commissie uit den Chr. Geref. Jongelings-
bond en den Meisjesbond gaf de leidraad
Oude Testament le deel, uit, terwijl die voor
het N. Testament ter perse is. Ziende op dit
alles, aldus spr. moet in onze ziel gaan leven:
Loof den Heere, zijne ziel.
Vandaag mogen de bondsleden elkander toe
roepen: Ons levensschip zal nooit schipbreuk
lijden wanneer wij het oog gericht houden op
Jezus Christus, die in eindeloos erbarmen zijn
licht onafgebroken laat stralen over de levens
zee. Die ons door stormen en gevaren den
weg wijst en eens brengen wil in veilige
haven Maar dan mogen wij het stuur van ons
leven: Gods Woord, nooit loslaten en
vraagt inspanning en in"ot van de geheele
persoonlijkheid. Gods Woord moet steeds
meer onderzocht met de bede dat God door
Zijn Geest ons daaraan binden wil.
(.lok het bondsehij» onderging den invloed
van dezen tijd. De rustige, zekere gang
verbroken. Alle krachten moet ingespann
om het schip de juiste vaargeul te doen houden
Wanneer wij het doel vast in het oog. hou
den dan kan dit Gode zij dank.
In aansluiting daarop zong de vergadering:
Houdt Gij mijn handen beide, met kracht
omvat, enz.
Hierna kwamen de jaarverslagen aan de
orde. Aan dat van de secrearesse, mej W. H.
van Rotterdam, ontleenen we dat het' leden
tal met 74 terugliep en 3 vereenigingen uit
den bond traden. Twee nieuwe vereenigin
gen traden toe. Het aantal kringen bleef op
elf en het aantal prov. afdeelingen op twee.
Het abonnementental op het orgaan van den
bond „Belijden en beleven" beweegt zich in
stijgenden lijn. Dit jaar kon geen jaarboekje
verschijnên. De Chr. Geref. jeugdbonden rie
pen een contactcommissie in het leven. Het
verslag vail den penningmeesteresse, mej C.
Ruissaard van den Haag sluit met een eind
cijfer van 533.54 en een saldo van 250.71.
Na afdoening van enkele huishoudelijke zaken
werd de morgenvergadering gesloten.
In de middagvergadering hebben enkele
afgevaardigden van Chr. Geref. zusterorgani
saties een woord van gelukwensch en mede
leven gesproken en werden toespraken ge
houden door ds. H. J'anssen, oud-leger
en vlootpredikant in alge.meenen dienst te
's-Gravenhage over: „De Heere regeert",
mej. G. de Vlieger van Hoogeveen, over:
„Niet cvertragen", dr. J P ins, lector aan de
Theol. school te Apeldoor, over: ^Levensblij
heid in dezen tijd" en ds. P. de Smit, Chr.
Geref. predikant te Utrecht, die een opwek
kend slotwoord sprak, waarna de bondsdag
met de gebruikelijke plichtsplegingen werd
gesloten
Vereeniging van predikanten van
de Geref. kerken
De algemeene vergadering
Heden is in het Jaarbeursgebouw te Utrecht
aangevangen die jaarlijksche algemeene ver
gadering van de Vereeniging van predikan-
n van de Geref. Kerken in Nederland.
Om 1 uur opende de voorzitter, prof. dr.
W. Grosh eide van Amsterdam, heden
middag de eerste zitting op gebruikelijke wij-
en sprak vervolgens een
Openingswoord 4
arin hij er op wees dat het niet noodig zal
zijn in den breede over de tijdsomstandig
heden te spreken, maar dat het even verkeerd
zou zijn, te doen, alsof er niets bijzonders
geschiedde. Een Christen voert geen struis
vogelpolitiek.
De predikanten staan in deze dagen voor
bijzondere moeilijkheden. Met name hebben
zij met trouw te prediken den eisch van Gods
wet. Zij hebben dat te doen tegen het begee-
van veel gemeenteleden in, soms ook te
gen hun eigen begeeren in. Juist in zulke
omstandigheden komt het er op aan, trouw
te zijn en te bedenken, dat Gods Woord den
predikant herder noemt dat Christus zelf de
Herder der kudde wil zijn.
Vervolgens gaf spr. in het kort de rede-
m aan, waarom de vergadering niet op
den gewonen tijd in de Paaschweek kon wor
den gehouden. Hij besloot met de aanwezig
een hartelijk welkom toe te roepen, in
zonderheid den referent voor deze zitting, en
sprak den wensch uit dat de vereeniging ook
nu een geslaagde vergadering hebben moge.
Hierna verleende de voorzitter het woord
in prof. dr. G. v. d. L e e u w, hoogleeraar
aan dte Rijksuniversiteit te Groningen, om te
refereeren over: „Kerk en Liturgie".
Referaat prof. dr. G. v. d. Leeuw
Spr. ving zijn betoog aan met de opmer
king, dat de eeredienst der Kerk is een theo
logische aangelegenheid in strikten zin. Deze
eeredienst kan niet naar willekeur worden
veranderd of nieuw ingericht, maar is een
levend organisme, evenals het dogma, waar
mede hij ten nauwste samenhangt.
Een kerk maakt zich geen eeredienst. maar
treedt op een bepaald oogenblik der kerk
geschiedenis in den eeredienst der eene hei
lige kerk. Dit „oogenblik" kan zeer langdurig
zijn, het kan bestaan in een heen-en-weder
van positie en negatie van traditie en refor
matie. Voor het gereformeerde deel der kerk
is dit „oogenblik" nog niet afgeloopen. Inte
gendeel, alles wijst op een hernieuwde in
trede in den eeredienst.
Spr wees er tenslotte op, dat bij deze her
nieuwde intrede twee dingen op den voor
grond staan, le. de plaats van het Heilig
Avondmaal en 2e. die van de prediking des
Woords beide in dogmatisch-liturgischen
Nadat met prof. v. d. Leeuw over diens
referaat van gedachten gewisseld was, werd
de eerste zitting gesloten.
Vanavond vindt een meer gezellige bijeen
komst plaats. Na afdoening van enkele huis
houdelijke zaken, zal de heer N. Baas,
straatprediker vanwege de Geref. kerk van
Amsterdam, een causerie houden over: „Evan
gelisatie in de groote stad".
Voor morgen staan op het agendum refe
raten van dr. K. S i e t s m a, Geref. predi
kant te Amsterdam-Zuid, over: „De worste
ling om het intellect" en van ds. P N.
K r u ij s w ij k, idem te Hilversum, over: ..Het
Verbond en de prediking".
Promotie G. Kuiper
Cum laudo
Omtrent de promotie van den heer G.
Kuiper, leeraar aan het Christelijk Lyce
um te Harderwijk, aan de Vrije Universiteit
kunnen wij het volgende melden.
Onder den algemeenen titel „Orbis Artium
en Renaissance" heeft de heer Kuiper zijn
proefschrift gewijd aan „Cornelius Valerius
en Sebastinus Foxius Morrillus als bronnen
van Coornhert". De dissertatie is met het
cijfer I aangegeven, ten bewijze dat de pro
movendus voornemens is meer hieromtrent
te publiceeren.
Vóór de promotie traden als opponenten op
mej. van der Meer, alsmede de heeren
J. H. H o e k en Prof. Dr. A. G o s 1 i n g a.
Nadat de rector-magnificus, Prof. M. V. H.
Rutgers, mededeeling had gedaan van
het besluit van den Senaat om het praeadvies
cum laude te verleenen, wenschte de promo
tor, Prof. Dr. J. W il 1 e, den jongen doctor
hartelijk geluk. Spr. herdacht met hoe groote
inspanning Dr. Kuiper zijn voorbereidende
studiën had voltooid en hoe bij zijn onder
werp zich steeds wijder veld van onderzoek
opende. Hij prees zijn proefschrift als een
belangrijke bijdrage tot betere kennis van
Coornhert, en sprak zijn ingenomenheid er
over uit, dat Dr. Kuiper het bij zijn disser
tatie niet zou laten.
Na afloop hebben velen Dr. Kuiper met zijn
zoo eervol behaalden titel gelukgewenseht.
Promotie A. P. Muys
De tweede promotie dienzelfden middag,
eveneens in de faculteit der letteren en wijs
begeerte, was die van den heer A. P. M u y s,
te Leeuwarden, met een dissertatie over het
onderwerp „De briefwisseling van Paulinus
de Nola en Augustinus".
De promovendus had zich te verweren
tegen de oppositie van de heeren J. Reit-
sm a, Prof. Dr.' R. H. W o 11 j e r en Prof. Dr.
A. S i z o o.
Laatstgenoemde was de promotor, die den
jongen doctor na de promotie van harte ge-
lukwencshte en daarbij herinnerde aan de
wederzijdsche kennisihaking in de jeugd. Spr.
kon toen niet vermoeden dat dit muisje zulk
een lang staartje zou hebben.
Prof. Sizoo prees Dr. Muys voor zijn liefde
tot de klassieken en voor het bewaren van
de heilige beginselen uit het ouderlijk huis.
In Uw studie, welke tot de dissertatie heeft
geleid, hebt U aldus spr., alle slapheid en
verwatering ver gehouden. Dit commentaar,
het eerste in de wereldgeschiedenis over het
onderwerp geschreven, pakt de zaak grondig
aan. De dissertatie zal opzien baren, doch
Dr. Muys, zei spr., zal met gerustheid de cri-
tiek kunnen afwachten. Dat de ouders van
Dr. Muys in zijn vreugde deelen,- stemt, be
sloot 9pr. tot dankbaarheid.
Met het gebruikelijke votum werd de zit
ting van den Academischen Ser.aat besloten,
terwijl Dr. Muys vele gelukwenschen tijdens
eene receptie mooht in ontvangst nemen.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Hengelo (Geld:) Piersonschool. Tot on
derwijzer: de heer P. Geelhoed, afd. UX.O.
Chr. Burgerschool te Middelburg.