jUrattir (iïinirattt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Jientsprijs:
BE) maanden 2.47. vermeerderd met
,ljnei£ incassokosten. Per week 19 ct
k e n d' nummers 5 ct Zaterdagnummers
n kal Zondagsblad 7% ct. Allee bij
tieprijzen:
ct per regeL Ingezonden Mede
dingen 46 ct per regeL Minimum
gels. Bewijsnummer 5 ct BU con-
nl belangrijke korting.
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
i medewerkers, Ingezon-
22e Jaargang No. 6459
Hoofdredacteur H. Diemer. Rotterdam.
ZATERDAG 21 JUNI 1941
Uitgave: N.V. Nieuwe Leidsche Couiant
hte. m I
«d>e°tvingswoord en
wt
rg^evingsbegrip
JMden van Prof. Dr. J. R. Slo-
.uïne heeft Mr. A. de Graaf in
vange£ad" enkele persoonlijke her-
d n den gestorvene doorgegeven
k verteld, dat hij eens tegen
O-jarlgter de Bruine had gezegd:
!mNoo}ak€T' bent geen theoioog,
dolkrt een jurist". De aangesprokene
irten 1» opmerking erg geschrokken,
nisstra>ch wel, dat althans in de laat-
cs waarheid schooL Prof. Slo-
STOHrui'ne wès iemand met sterk
40-jïnieg. Al6 theoloog stond hij
hfed V niet adeen- <->m enkele voor-
'e 3 /en, daarbij ons beperkend tot
de pom, willen wij herinneren aan
iiedan-aiana en Dr. Kuyper, gelet op
sn te i welke ZÜ hébben gehad voor
ngrijk-g- En £aan niet onaanzien-
ng, dan komt ons zeker Caivijn
llg* b|en> een theoloog als weinigen,
1 zijn^11 6611 litermate scherp jurist,
en ge\ op het eerste hooren ietwat
i de combinatie van theologie en
de g,eid. Nog gaarne toch roepen
tte dJ"*»100* voor den gee6t als den
uitstek, als den man van de
■gelingen. die vergeving en ver-
kt. Maar toch is dit juist een
ipfgwelke in haar onvolledigheid
i en ook onwerkelijk moet zijn.
)EN' e en rechtsgeleerdheid zijn niet
irkt. jjke begrippen, dooh vormen
angevistellingen, ja zijn zonder elkan-
560e dfenkenn.
V vet de Bijbel' van Genesis tot aan
lverei1^ vo1 van het groote rechts-
f 17_ Eens zal het oordeel komen,
(188reeds heeft God zich met de
en en;cht begeven". De gestorvenen,
mei die thans nog leven, zij wor-
cen er&ordeel bewaard", om de woor-
Jg: »vken, welke Petrus in den mond
en enm diezelfde Petrus verhaalt van
ifkgive die vóór het oordeel hun voor-
ïr- enis ondergaan, wanneer hij
i?veVreei"de geesten d€ gevangenis",
immerWs gepredikt heeft
tnt 011 vooral, dat op den achter-
t rechtsproces, dat Christus had
arken» bet g1"00^ oordeel stond waar-
he biipar voren trad als de pleitbezor-
irat? dCOr Z^n d°°d 3311 het recbt
i fri*4 en ons de genade, de verzoe-
i fteeuwige leven schenken.
ett0 v'n in het bijzonder als ^heoloog
neemt, die benadert dus, moge
grooten sahroom, het geweldige
f-an God tegen den duivel en
•allen wereld. Eerst als hij iets
van dit Goddelijk recht, dat
zal hij den rijkdom bespeuren.
Goddelijke vergeving besloten
"ens een breuk moeten beteeke-
ïlte gpel, dat humanisten en anderen
mveer^gid met het vergevingswoord
a p2,2Wn aar* bet vergevingsbegrip
P«r paeft het niet lang tot den goeden
ya. dat men zich beriep op het
Aanvoies kennen is alles begrijpen,
»n is alles vergeven? Het rechts-
^jon# bijzonder het strafrecht, dreigde
p*1 sttden ondermijnd. Van vergelding
N Eieiet weten, op zijn best van ver-
kt. N"an bescherming van den mensch
e kastandigheden en tegen zijn kwa-
l. Lei'Iemand ails Voltaire heeft niet
*eer >d in dit spel te betrekken. God
iarkt. zoo zeide 'hij, want het is Zijn
5,ooo. lar Voltaire xiet met deze woor-
'Cpe°gidat haj met al zijn gevatheid van
veiling Goddelij'ke gereohtigheid nog
'^^rstaan.
0. 2e ets van het vergevingsw oord
:ren; .oeten wij weer stellen het recht
,onele»vinigsb e g r i p. Is de tijd daartoe
per i is een Ijewijs van des menschen
t ENït zulk een -vraag als vanzelf bij
Tuin En dan komt* de aarzeling bo^en.
Hd, wij hebben in onze dagen te
'sla (jet veel verwarring van denk-
n 46wordt ook nu nog met woorden
os tofippen gemorst alsof zij water
21— kentering in de gedachten hier
kt dit mede in de hand.De mensch
rdam en zoekend. Wij denken aan de
jg P^jns artikel van den vorigen Zater-
-6. stesteld. Wij denken aan de ver
leider^® m onze dagen rondoim
bc^xn wraak, vergelding, vergeving,
lien f[e
0 40_rdamsche predikant E. L. Smelik
—12, x>ver een mooi boekske, versche-
ksa:nii. Daamen N.V. te 's-Gravenhage,
-5.10 |e, tegen welks inhoud wij op
2~tên mogelijk eenige bedenking
Groearop wij misschien nog nader
2e2®r' maar dat toch een helder licht
id. :op de onderlinge verhouding
khade, vergelding en vergeving,
oo stGods. Een spel met woorden kan
:.s,air niet bevredigen en ons niet uit
tenbeden uiüeiden. Wel kunnen wi;
_32- i-agen worden uitgedreven er
P/"afgegeven tot scherper besef var
krojg en zwakheid, opdat wij ons
r°4 ktklampen aan den grooten Pleit-
P«r 1 het allen overweldigend rechts-
PrtjJS.
Harde waarschuwing
Clandestiene slachtingen hebben nog steeds
plaats. Uit de berichten in de dagbladen is
bezwaarlijk af te leiden of er sprake is van
inperking van het kwaad, dan wel of de ont
duikers van de gegeven voorschriften kans
en hun bedrijf uit te zetten.
Hoe dit intusschBn zij, de Duitsche Veilig
heidspolitie heeft met forsohe hand ingegre
pen en een vijftal Utrechtsche slagers, die zich
aan waarschuwingen niet hadden gestoord,
zijn opgepakt en naar een Duitsch concen
tratiekamp overgebracht.
Of dit helpen zal?
De zucht om geld te verdienen aan verboden
zaken is steeds zeer sterk geweest en is het
ten huidige dage nog. Het verbodene trekt.
Deze menschelijke ziele-eigenschap kan, blij
kens de ervaring, niet iedereen in toom hou
den Dat geldt ook voor hen, die buiten de
distributie om zoeken zich van begeerde en
begeer ens waardige dingen te voorzien, onge
acht de prijzen- die er voor moeten worden
betaald.
Het is thans zoover gekomen, dat op een
aan de Nederlandsche autoriteiten overgelaten
gebied, de bezettingsoverheid heeft gemeend
te moeten optreden op haar manier. Een
concreet geval is aangegrepen om een voor
beeld te stellen, dat moeilijk kan worden mis
verstaan en wellicht ten goede kan komen aan
het effect van hetgeen van Nederlandsche
zijde geschiedt om het bedoelde euvel den kop
in te knijpen.
De bedoeling is om voor de Nederlandsche
volksgemeenschap het vleesch te behouden,
dat voor haar beschikbaar en béstemd is en
waaraan voor individueele belangen niets be
hoort te worden onttrokken buiten de wet
om. Dat dit gebeurd in verschillende, zij het
beperkte kringen der bevolking, is bekend,
maar goed te keuren valt het niet.
Daar komt nog iets bij. Bij clandestiene
slachtingen wordt het met de eischen der
volksgezondheid niet al te nauw genomen. De
consumenten geven er zich veelal geen reken
schap van waar en hoe dergelijke handelingen
worden gepleegd. Ook op de kwaliteit der te
slachten dieren wordt niet in het manst gelet,
evenmin als op de wijze van vervoer. Hier
door ontstaan gevaren die bij het warme weer
der laatste dagen nog worden vergroot.
Sociaal en hygiënisch is het clandestien
slachten niet te verdedigen Dat zal .ieder
welmeenende toestemmen en hij zal het
slechts met instemming begroeten, indien de
scherpe waarschuwing, welke thans is gege
ven, haar uitwerking niet zal
IN MEMORIAM F. BLOK
Men schrijft ons:
Donderdag is in den ouderdom van 82 jaar
overleden de heeT F. Blok, wethouder
de gemeente Sneek,
De heer Fedde Blok, die kort geleden nog
een zware operatie moest ondergaan, was een
der vooraanstaande figuren in de anti-rev.
partij, die plaatselijk veel invloed uitoefende.
Zijn markant en principieel optreden maakté
hem tot een veel omstreden en veel bestreden
persoonlijkheid. Zijn vastbesloten en krach
tig optreden wekte eensdeels bewondering,
werd anderzijds beschouwd als zekere kop
pigheid. Echter was ieder overtuigd van zijn
gaafheid van karakter, dat van schipperen
niets moest hebben.
Zijn raadslidmaatschap, dat hij van 1904 af
bekleedde, en zijn wethouderschap waren
steeds in de principieele lijn gericht en zoo
wist men altijd wat men aan een man als
den heer Blok had.
Het terrein van zijn werkzaamheden be
sloeg voor een groot deel woningbouw en wat
daarmede samenhing, doch ook op het gebied
kerk en school en arbeid waren zijn ver
diensten niet gering.
Met den heer Blok is een man heen gegaan,
die plaatselijk in de anti-rev- partij en in den
strijd dier partij van zeer groote beteekenis
is geweest.
De politieke kamp in Sneek concentreerde
zich meest om den persoon van den heer
Blok. Steeds kwam hij echter uit dien strijd
als overwinnaar te voorschijn.
Deze veteraan, wien de politieke kruitdamp
lief was, is thans heengegaan en de herinne
ring aan zijn persoon doet de mooiste episodes
uit de anti-rev. partij en uit den strijd dier
partij herleven.
Moge zijn jarenlange arbeid een lichtend
voorbeeld zijn voor de jongeren!
De begrafenis van den heer Blok had
hedenmiddag te Sneek plaats.
Het Duitsche weermachtsbericht
Het opperbevel der Duitsohe weermacht
deelde gisteren mede:
In de Engelsche wateren hebben
gevechtsvliegtuigen een vrachtschap van 2000
ton tot zinken gebracht en drie groote koop
vaarders ernstig beschadigd. Op den A11 a n-
tischen Oceaan, ongeveer 1100 kilo
meter ten Westen van Cadne, heeft een
gevechtsvliegtuig met een grooten actieradius
een vrachtschip van 3500 ton vernietigd.
Gevechtsvliegtuigen hebben nachtelijke aan
vallen gedaan op de havenwerken van Great
Yarmouth en een vliegveld in Zuid?-
Engeland.
In Noord-Afrika geringe bedrijvigheid van
verkenners aan weerszijden
Zwakke vijandelijke afdeelingen hebben
in den afgeloopen nacht op eenige plaatsen
in West-Duitschland een gering aantal
brisant- en brandbommen laten vallen, waar
door slechts enkele woonhuizen werden be
schadigd. Drie der Britsche gevechtsvlieg
tuigen zijn door nacht jagers en afweer
geschut neergeschoten.
Een groep van een eskader gevechtsvlieg
tuigen onder bevel van majoor Petersen en
later van kapitein Fliegel heeft sedert mid
den April 1940 door onvermoeide, moedige
aanvallen op de Britsche ravitailleerings-
scheepvaart rondom Engeland, tot ver op den
Atlantischen Oceaan toe, in totaal 109 koop
vaardijschepen met een gesamenlijken in
houd van 636,000 ton vernietigd en 63 sche
pen zwaar beschadigd.
Bij de gevechten aan het front van Sol-
1 o e m hebben zich door bijzondere dapper
heid onderscheiden de commandant van een
pantser-regiment majoor Bolbrinker, de
commandant van een afdeeling luchtafweer
geschut kapitein Fromm, de commandant
van een bataljon tirailleurs kapitein Bach, de
compagniecommandant in een pantser-regi
ment eerste luitenant Gierda en verder van
een afdeeling luchtafweergeschut vaandrig
Gennslar, Unteroffizier Brink en Unteroffi-
zier KieL
De verplichte inlevering van
metalen
Voorwerpen van doublé, roestvrij
staal en verzilverd zink vallen er
niet onder
De federatie ter behartiging van de be-^
langen van den handel in gouden en
zilveren werken verzoekt ons te willen
mededeelen, dat de directie van het rijks
bureau voor non ferro metalen haar heeft
medegedeeld, dat doublé sieraden en ver
zilverde sieraden buiten den inleverings
plicht vallen.
Ditzelfde geldt voor roestvrij staal
(Zilmeta e.d.) en verzilverde zinken voor
werpen.
De dorpen van den Langendijk hebben in verband met de gasvoorziemng
ieder een afzonderlijken waschdag aangewezen gekregen. De jeugd
leeft enthousiast mee en verzorgt de poppenwasch op den zelfden
tijd (Pax-Holland)
I
ÏZON EN MAAN
100
'en 7ïng 22 Juni 5.17: onderg. 22.07
9 80lng 23 Juni 5.17; onderg. 22.07
""stuijgang 22 Juni 4.09: onderg. 19.38
•604gang 23 Juni. 4.47: onderg. 20.34
7^-2i'9an9 24 Juni S'28: onder9- 21-27
8*Juli'i^ïaatste kwartier Woens-
le Vuli, meuwe^iÈV' 34 Juli. eerste
Overval in een bankgebouw
te Rotterdam
Een buit van ruim 35,000
Woensdagmiddag j.l. even half vier is
in een hulpgang van een bankgebouw aan
den Coolsingel, waarin twee bankiers
firma's zijn gevestigd, een kassier van
een Rotterdamsche firma, de heer J. B.,
<fc>or een onbekend gebleven persoon aan
gevallen, op den grond gesmeten en be
roofd van een bedrag aan bankbiljetten
van f 35;490, dat geborgen was in een
witte enveloppe, die hij onder den arm
droeg. Het politie-onderzoek is in vollen
gang, maar nadere aanwijzingen zijn er
nog niet.
De kassier B. begaf zich als gewoonlijk
even over half vier met het aanzienlijke
geldbedrag naar de bank, teneinde dit ir
safe op te bergen. In verband met een
bouwing is terzijde van het bankgebouw
houten hulpgang aangebracht, die afgesloten
is door een gesloten dubbele deur, met daar
achter tochtdeuren. Tot half vier staan d«
buitendeuren op een haak open, maar oir
half vier doet de portier ze eiken dag van
de haken, omdat dan de bezoekuren
publiek ten einde zijn. Deze deuren kan men
echter gewoon openen. Iemand, die van bui
ten af binnentreedt, ziet dan de eerste oogen-
blikken in den langen, slechts spaarzaam ver
lichten gang heel weinig. Er moet zich iemand
in dezen gang achter de tochtdeuren hebben
opgesteld, die den kassier na zijn binnentreden
heeft overrompeld. Tengevolge van zijn val
is de kassier bewusteloos geraakt en toen
hij korten tijd later bijkwam, bleek de enve
loppe te zijn verdwenen. Een bezoeker, die
na hem binnénkwam, vond hem terwijl hij
nog op den grond lag.
"ieder, die inlichtingen
iwkof 31 Juli.
3e s.
Uvle>
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK
Benoemd: tot hulppred. te Barendrecht
E. J. Eichhorn, cand. en hulppred. te Delft.
Bedankt voor Poederoyen cand. W. de
Bruijn te Ederveen.
AFSCHEID EN INTREDE
Ds. L. J. R. K a 1 m ij n te Vollenhove hoopt
3 Aug. a.s. afscheid te nemen van de Ned.
Herv. gemeente aldaar en 10 Aug. zijn intrede
te doen bij de Ned. Herv. Gern- te Woerden,
na bevestigd te zijn door Ds. Jac. Treffers
te Woerden.
Kerkbouw.
Het kerkgebouw met pastorie der Geref.
kerk te Raamsdonksveer, dat in de
oorlogsdagen werd verwoest, zal thans wor
den herbouwd.
Op 18 dezer werd dit werk door den ar
chitect B. W. P1 o o ij te Amersfoort aanbe
steed en thans is het werk door den kerke-
raad aan de aannemers Mertens en Weterings
te Raamsdonksveer opgedragen.
Met het schilderwerk is belast fa. Koster
HULPPREDIKERS
Cand. E. J. Eichhorn te Delft heeft zijn
benoeming tot hulipprediiker der Nederlandsch
Hervormde Kerk te Barendrecht aanvaard.
Naar wij vernemen zullen nu ook evenals
bij de Geref. kerk de godsdienstoefeningen
iederen Zondag te Smitshodk worden gehou
den; tot heden kon dit slechts om de veertien
GEREF. JEUGDLEIDERSORGANISATIE IN
UTRECHT
As. Woensdag zal de Geref. Jeugdleiders
organisatie in de prov. Utrecht te Zeist in
algemeene vergadering bijeengekomen. Als
spreker zal optreden de heer J. Schouten
van Rotterdam, lid der 2e Kamer, met het
onderwerp: „Ouders Kerk Jeugd".
GRAFSTEEN DS. D. V. KREVELEN
Naar wij vernemen zal het gedenkteeken,
dat de Nat. Chr. Geh. Onth. Ver. op het graf
van haar oud-secretaris, wijlen ds. D. v.
Krevelen, in leven emeritus-predikant te
Bosch en Duin, op de begraafplaats Den en
Rust te Bilthoven geplaatst heeft, Zaterdag
morgen 5 Juli a.s. om 11 uur worden onthuld
door het hoofdlbestuiur en aan de familie
overgedragen.
NED. HERV. JONGEREN
Vanwege de Ned. Herv. gemeente
Biezelinge zijn in de afgeloopen maanden drie
gemeente-avonden gehouden die vji. door
jongeren werden bezocht. De eerste bijeen
komst was gewijd aan een verhandeling
het H. Avondmaal, waarbij een der ouder
lingen optrad als inleider. Op den tweeden
avond werd door een diaken over den arbend
der diaconie gerefereerd, terwijl de derde
avond een bidstond was voor allen nood der
Christenheid. Ak gevolg van deze bijeenkom,
sten werd meer dan één nabespreking
gehouden.
Kerkdiensten te Pernis.
Te Pernis moest men gaan uitzien naar
meerdere gelegenheid voor het houden van
kerkdiensten. Na uitvoerige voorbereidingen
van de zitplaatsencommissie en een c
missie uit den kerkeraad, is deze week
gemeente-vergadering gehouden, welke zeer
druk bezocht was.
Besloten werd om ook kerkdiensten te
gaan houden in het Geref. Jeugdhuis, te be
ginnen met de maand Juli 1941. In beide ge
bouwen, kerk en jeugdhuis, vangen de gods
dienstoefeningen dan aan om 9.30 en 3.30 u.
RADIO-KERKDIENST BLOEMENDAAL
De Radio-kerkdienst van de Geref. Kerk
te Bloemendaal (golflengte 245.9 m) vermeldt,
dat Zondag 22 Juni in beide diensten (10 u.
v.m. en 5 u. n.m.) zal voorgaan Ds. J. C.
Brussaard.
WAAR SCHADUWEN VALLEN EN LICHT
ONTSTOKEN WORDT
IX. De gevreesde bacil
B. Aanval en verdediging
lichamelijk en geestelijk leed door worden
voorkomen.
We komen nu tot de voor behandeling spe
ciaal bestemde inrichtingen, de Sanatoria, in
ons land meerendeels voortreffelijk geoutil
leerde en prachtig gelegen gebouwen, waar
Prot. Chr. en 10 R.K. Uitsluitend voor kinde- binnenshuis en buiten in bosch en park de
ren zijn er zes bestemd. Dan telt jnen 10 aanval op de gevreesde bacil en de verdedi-
instellingen, die hulp verleenen voor de uit- ging van siachtoffers plaats vindt. Om
zending naar Sanatoria, evenzoo doen de daarbij de aanpassing aan en de toepassing
fondsen van verschillende vakvereemgingen, wn de nieuwste methoden te kunnen zien,
verder zijn er zes nazorgwerkplaatsen en hebben we een bezoek gebracht aan het in
Het is wel een heel breed en diep veld, arbeidskolonies voor t.bc.-lïjders (ook som- 1927 geopende „Zonnegloren" te Soest, uit
waarvoor we staan bij de beschouwing van mige Sanatoria hebben zulke nazorg-afdee- gaande van de Chr. Vereenigiing tot stichting
den strijd tegen de tuberculose. Worden vele lingen) en eindelijk zijn er de lighallen, zoo- en eJQpl van Sanatoria voor lijders aan t.b.c.
ziekten pas aangepakt als hun slachtoffers als 26 gemeenten in ons land die voor dag- 6n aan •(het San „Zonnestraal" te Hilversum,
zich binnen het bereik van de geneeskunde verblijf bezitten, plus nog drie voor dag- en van de Ver tot het oprichten van arbeids-
begeven, de t.b.c.-bestrijding is ook bij uitstek nachtverblijf. kolonis voor tb.c.-lijders.
preventief gericht en betrekt een met klein Keeren wij thans terug naar het doorlich- „Zonnegloren", gelegen in een bosohrijk
quantum gezonden in haar streven. Wij heb- tings.onderzoeki dat de Sanatoria uiteraard terrein van 24 h.a. beschikt over niet minder
ben er al even op gewezen: het is een louter dg piaats heeft, maar ook op dan 300 bedden (geen klassen) en wordt ge-
besmettelijke ziekte, m.a.w. de by eemg breeder schaal zulk een merkbaar streven leid door Dr. J. A. W. BerghauserPont,
blijkt. Zien we b.v. even naar het bij wet van die als gen.-directeur door een le geneesheei
7 Dec. 1934 geregelde onderzoek van onder- 3 ass. geneeskundigen (2 manneL en 1
1936 vrouwel. arts), 3 hoofdzusters, een operatie-
27 252 en in 1937 43.111 personen heeft onder- zuster, 10 gediplom. verpleegsters en 60 leer-
zocht. Nu mag het verblijdend heeten, dat ling-varpleegstere wordt bijgestaan. Deze op-
die 70.000 er 96.5 pet. gezond werden be- gomming zie men iets breeder: zij weerspie-
Mededeelingen over het
Zendingswerk
Dinsdagmiddag werd te Goes de algemeene
classicale zendingsvergadering gehouden van
de classis Goes der Ned. Herv. kerk. Eerst
sprak de voorzitter, ds. J. D. S c h m i d t te
Kapelle, een inleidend woord en wees er op,
dat het Zendingsbevel blijft, ondanks de vele
moeilijkheden die er zijn. Bij Christus, Die
heeft overwonnen en aan des Vaders rechter
hand is gezeten, kunnen wij kracht zoeken.
Uit het jaarveslag van den secetaris, 'ds. J.
Mortier te Kruiningen, bleek, dat aan pre
dikanten van kleine gemeenen is verzocht, als
propagandist voor den Zendingsarbeid op te
treden Ds. Van Voorst Vader te Nisse zal dit
doen voor den ring Borsselen.
De penningmeester, de heer C. Philipse
's Heer Arendskerke. meldde, dat in 1940
as ontvangen 12.668.95, waarvan 8482,41
aan collecten, terwijl aan Oegstgeest was af
gedragen 12.465,55.
Daarna sprak dr. K. J. Brouwer, Zen-
dingsdirector te Oostgeest over
„De huidige stand der Zending".
Spr_ gaf eerst een overzicht van den toe-
stand'op het Zendingsveld tot 10 Mei 1940. De
menschen uit de internationale Zendings
wereld waren zeer getroffen door den om
vang van het werk in Indië en de groote
vr6uchten die het onder Gods zegen gedragen
had. Er waren 2 Vi millioen gedoopten. Ge-
heele groepen waren tot het Christendom toe
getreden, zooals de Tebo-Batakkers, de To-
radja's en de Papoea's. Nergens had de Zen
ding onder Mohammedanen zooveel resultaten
opgeleverd als in Ned. Indië, vooral op Oost-
Ja va. In de laatste 10 a 16 jaar was het
stichten van zelfstandige inlandsche kerken
steeds toegenomen.
Nu de verbindingen verbroken zijn komen
er nu en dan maar berichten door. De Zen
dingsconsuls hadden echter tijdig volmach
ten ontvangen. Zjj hebben om zich heen ver
zameld een Zendingsnoodbestuur. Dit stond
voor een zware taak, want er waren in het
Zendingsapparaat groote gaten gekomen.
De Batak-kerken zijn nu zelfstandig gewor
den. hetgeen zij financieel reeds waren. Over
plaatsingen van Zendelingen konden niet uit
blijven. Het overblijvend Zendingspersoneel is
zoo goed mogelijk over de terreinen verdeeld.
Wat de financiën betreft, de uitgaven wer
den verminderd, terwijl de inkomsten ver
meerderd moesten worden. De Christenen in
Indië hebben veel geld bijeengebracht, terwijl
ook Amerika steun verleent. Het verzamelde
geld moet over allen Zendingsarbeid worden
verdeeld, uitgezonderd het Geref. Zendings
werk.
Spr. wees verder op de opofferingen die de
Zendingsarbeiders zich moeten getroosten. Zij
hebben ons gebed dagelijks noodig.
Onze taak hier in Nederland is niet ver
minderd, ook niet wat betreft de inzameling
van gelden. Wanneer de verbindingen weer
hersteld zullen zijn heeft Indië, veel behoeften
en zal er veel in te halen zijn. Opengekomen
plaatsen zullen moet worden vervuld. Daarom
er thans veel aandacht besteed moeten
worden aan de opleiding. De binnenlandsche
actie gaat door.
Er is veel geklaagd over de verhouding
tusschen de Ned. Herv. kerk en de Zending.
Onze kerk aldus spr., heeft als kerk nooit aan
Zending gedaan en heeft dus haar opdracht
nooit vervuld. De kerkelijke boodschap van
October 1940 heeft echter groote gevolgen ge
had. Er zal nu krachtens een besluit van de
Synode een Hervormde Zendingsraad komen,
die Zending zal moeten gaan voeren en lei
ding aan het werk geven, in naam van de kerk.
Spr. besloot met er op te wijzen, dat er
in dezen tijd in het Koninkrijk Gods groote
dingen gebeuren, waarvoor God zij geprezen.
Deze samenkomst werd opgeluisterd door
zang van het koor der Ned. Hetg. Kerk te
Goes onder leiding van den heer A. Kouse-
binnengedrongen bacillen zijn
ergens anders geweest en dat ergens iaot geiegeiue unuenuen van
Personeel, dan blijkt, da. man
bron kennen, is derhalve wel een zeer voor
opstaand belang. Dat die bron in het gezin
Y3" c.-lijder, ..voor de h^d ligt is vonden> 3 pc^ voorwaardelijk werden goed- gelt de mate en het gehalte der verzorging,
duidelyk, en wij hebben m ons g gekeurd en slechts 0.4 pet met t.b.c. besmet, Everooo wijst daarop de. inrichting der ge-
j S .feiYeZen °P rvn- de ontdekking der laatste groep betreft dan bouwen het hoofdgebouw is n.l. door een
'na toch nog 280 personen. En wat dit zeggen wü, lange gang verbonden met de 2 paviljoens
het verslag der Inspectie en het kinder pa viloen, waar de patiënten,
alle met onmiddellijke aansluiting op de (zoo
noodig met ramen afgedekte ligihallen in
grootere of kleinere kamers verzorgd worden,
terwijl men ze ook geheel buiten op ligstoelen
of op de wandelingen kan vinden.
Veel meer dan vroeger, zoo vertelt de met
voorlichtende dr.
ziekenhuis. Lang-
öurige lig- en rustkuren zijn allengs op den
e, gevorderd voorlichting in "fabrieken en bedrijven tot achtergrond geschoven (hoezeer ook onmis-
der schoonste doel stelt. Reeds een 30,000 personen zijn hier baar evenals licht, lucht en voeding de
gekeurd
de ontdekking van de bacil door medisch c
derzoek op zeer breede schaal hebben moge- kgn me^ leze^
lijk gemaakt. Volksgezondheid dat melding maakt 1
Een diepe sch?duw op dd 3^,^ad^!£ school in Limburg, waar een geval van open-
toch al ryke terrem is, dat de tuberkel4>acü tb c (de besmettelijke vorm) werd gecon-
It stateerd en ba a c h t kinderen in de klas van
den betrokkene actieve tb.c. ontdekt werd.
ioi werk op dit gebied doet ook
trokkene zich ziek voelt. En derhalve kan hij
ook niet op ingrijpen, noch op het zoeken naar
de besmettingsbron bedacht zijn. Hier ligt een Veel Cw mwi - ,Q ,iroll
der oorzaken van de droeve cijfers, in vroeger het in in 1939 opgerichte Centraal Bureau groote welwillendheid
jaren bereikt door het sterven van long-patiën- voor keuringen op medisch-hygiënisch ge- is het sanatorium
ten die als zoodanig pas konden worden be- bied (Den Haag), dat zich
handeld als het proces al te
i. Maar hier ligt dan ook
zonneDlekken op dit terrein: het doorlichten gepasseerd uit het personeel der P.T.T., de dacht hebben) door de z.g. actieve behande-
met Röntgenstralen Men kan dit een zeer tabaks-, metaal-, glas-, kunstzijde-, wol-, timg, dne tegenwoordig op pl-m 60 70 pet.
invloedrijke wending in de geschiedenis der schoenen- en electrotechnisc*e industrie, ter- der verpleegden wordt toegepast. Wat dat be-
t.b.c.-bestrijding noemen, niet alleen om het wiji ook de leerlingen van 9 huishoudscholen teekent. Eerstens een aanmerkelijke verdie-
daardoor veel tijdiger ontdekken van besmet- onderzocht werden. In het algemeen vindt Pm§ va" het mzicht in de ziekte, doorda
ting maar ook om het onder bereik brengen men bij dit onderzoek op 1000 personen ge- men zioh veel meer ging richten op het pro
van'veel meer personen dan die „verdachte middeld 3 met een ernstiger, ten deele be- ces zelf. In de vroegere periode was de pa-
gevallen" geeoemd worden. smettelijken vorm van tuberculose, welke bent op bed, wanneer hy koorts had, te ma-
Dit onderzoek van bepaalde categoriën van behandeld moet worden, en gemiddeld 18, ger was, er slecht uitzag, of ernstige klach-
personen of maatschappelijke groepen (men dje onder toezicht en controle van een Con- ten had- Thans is hy op bed* lan£ ,^oózdft
denke slechts aan de wettelijk verplichte door- sultatie-Bureau gebracht behooren te wor- het zoo ver is. Streng doorgevoerde bed-
lichting van onderwijzend personeel na 1934) den. Hieruit kan men gemakkelijk afleiden, rust in een aangename, luchtzuivere omge-
heeft, maar zich laat denken, een niet minder dat er eenige duizenden volwassenen in ons ™g waarbydegeest eveneensi tot™s
verheugende verbetering in den tijdsduur en iand rondloopen met een onoeKende doch be- komt, is nu het parool. Het uitgangspunt is
de resultaten der behandeling teweggebraeht, smettelijke vorm van tuberculose. Zij zijn hier merkwaardig: menig d]« z'cb
doch het heeft evenzeer een heilzame reactie de onbekende besmettingsbronnen en soms is volkomen gezond gevost (doch by het
gehad op de openbare meening. inzoover men duidelijk aangetoond kunnen worden, dat ze Rontgen-onderzoek waarover in
bet ernstige belang van preventief onderzoek in een fabriek of bedrijf ook werkelijk gend artikel wel van ander getalte bleek
is gaan inzien en de organisatie daarvan heeft anderen besmet moeten hebben. Dan werden moet zyn aanvaarden en daazb,J ste""
ter hand genomen. In ons land treft men in -hun omgeving meerdere versche gevallen yam verschillende kanten hebben. Men moet
thans een geografisch en sociaal ver door- van tuberculose gevonden. Met deze paar hem merkwaardige g^J« abv®fr hAdrust
gevoerde t.b.c.-bestrijding aan, die dit onder- cijfers is wel op ondubbelzinnige wijze de delijk maken, dat hij zóo ziek ïs,^ dat bedrust
zoek zoowel bevorderd heeft als erdoor be- groote nuttige beteekenis van de massa-
voorlichting aangetoond. We uenoeven de ge-
nog gewensdht is. Dit houdt óók in: nauw
keurige naleving der gestelde kuurregels,
waarvan de kleinste overtreding het herstel
proces zeer verlengen kan.
Vanwaar deze methode? Den achtergrond
vinden wij in de Röntgenkamer.' een even
kostbaar als schitterend onderzoek-centrum,
waarheen we u in een volgend artikel willen
voor 'alle gezindten. 3 veei mogelijk te ontdekken. Er kan veel brengen.
vorderd
Even omvangrijk als veelzijdig is hier de varen van den onbekenden lijder aan open
organisatie: naast de in ons vorig artikel reeds tuberculose niet te overdrijven, vooral wan-
besproken Centrale Yereeniging, zijn er elf neer deze als geschoold persoon hygiënisch
beurde 'kan verschaffen, word't verzocht zich I provinciale (met ver^let^foAds), voorts spe- hoest en niest, aan den anderen kant mwii
te melden bij den commissars van politie, r^ale vereenigingbn voor spoorwegpersoneel, we echter de oogen niet sluiten voor de wer-
groep II van den justitie-dienst, hoofdbureau I n de grafische vakken e d Van de circa 30 keliikheid en is het plicht deze bronnen
van politie, Haagscheveer. 1 Sanatoria zijn er -•—4*
Te Utrecht is de Particuliere synode ge
houden van het Midden des lands van de
Chr. Geref. Kerk omvattend de classes Am
sterdam, Apeldoorn, Haarlem. Amersfoort en
Utrecht
Namens de roepende gemeente van Am
sterdam-West werd de synode door prof. G.
Wisse geopend. Tot leden van het moderamen
werden gekozen prof. G. W'isse te Amster
dam-Oost, praeses, Ds. P. de Groot te
Meerkerk, assessor, ouderling B. J Boer-
r i g t e r te Deventer, scriba en ouderling K.
F r u g t e te Amsterdam,, penningmeester, de
laatste in de plaats van ouderling Th. van
Dolderen.
Onder de ingekomen stukken was een
schrijven van ds. A. Bikker, zendeling der
Chr. Geref. kerk op Celebes, ingekomen via
het Roode Kruis en meldend dat allen zich
in den besten welstand bevinden en en het
zendingswerk zcch in een gezegenden vooruit
gang verheugen mocht.
De heer G R ij k s e n, voorganger der ge
meente Vianen werd op zijn verzoek toe
stemming te geven zich voor te bereiden voor
het examen art. 8 K.O. (singuliere gaven)
om zóó te komen tot het predikambt in de
Chr. Ger. kerk.
Het rapport van de commisise tot splitsing
der Part. Synode van het Midden werd aan
een breedvoerige bespreking onderworpen,
met als resultaat, dat de synode in beginsel
dit rapoprt aanvaardde. De synode zal t.z.t.
gesplitst worden in een Part. synode van het
Midden-West, waartoe zullen behooren' de
classis Amsterdam, Haarlem en Utrecht en
een Part. synode van het Midden-Oost, waar
onder de classes Amersfoort en Apeldoorn
en de door splitsing van de classis Apeldoorn
nieuw te vormen classis Arnhem zullen be
hooren.
De verschillende instructies van de classes
inzake het geven van een advies aan de roe
pende gemeente van 's-Gravenhage-Centrum
in betrekking tot het bijeenroepen van de
Generale synode werden teruggenomen aan
gezien terzake reeds een besluit is genomen.
De instructie van de classis Haarlem om
een regeling te treffen waardoor het mogelijk
wordt dat de thans in functie zijnde voorgan
ger der kerk, naar hun behoefte, vallen onder
de bepalingen van de kas naar art. 13 K.O„
zal naar de Generale Synode worden door
gezonden
De afvaardiging naar de Generale Synode
die verleden jaar benoemd werd bestaande
uit de predikanten Ds. L. S. den Boer te
Amsterdam-Oost, Ds. P. de Groot te Meer
kerk, Ds. W. H e e r m a te Zeist Ds. J. Jon-
g e 1 e e n te Apeldoorn, Ds. W. F. L a m a n
te Haarlem-t. en Prof. G. Wisse te Am
sterdam-W. en de ouderlingen B. J. Boer-
rigter te Deventer, P. Dekker te Hilver
sum, K. F r u g t e te Amsterdam, A. Post
te Urk, J R e be 1 te Den Helder en G. R ij k-
s e n te Vianen, werd gecontinueerd.
Na rondvraag weid de verga^ejfing op ge
bruikelijke wijze gesleten
