Jlirutue CeiJtódjf (üouriuit <r Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken ementsprijs: r 3 maanden 2.47, vermeerderd met |).15 incassokosten. Per week 19 ct i nummers 5 ct Zaterdagnummers Zondagsblad ct. Allee bij kruitbetaling. lentieprijzcn: Bur. Redactie en Administratie: ct per regeL Ingezonden Mede- telingen 46 ct per regeL Minimum regels Bewijsnummer 5 ct Bij con- t belangrijke korting. 22e Jaargang No. 6456 Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam. WOENSDAG 18 JUNI 1941 Uitgave: N.V. Nieuwe Leidsche Courant Postbox 20. Postrek. 58936 Bijdragen van medewerkers. Ingezon den stukken aan de Red. mobiele pachten meer 'kt van mobiele of verander- wanneer de pachtprijs be- bedrag aan geld, dat afhan- gesteld van den gemiddelden van met name in de over- noemde voortbrengselen. Zoo :htovereenkomsten waariin de den pachtprijs afhangt van [of kaasprijs. ^(ang heeft het mobiele pacht- 'VV'ins land niet gemaakt. Slechts 'ttreken van ons land (o.a. op ïctisc^1311^^ komt het in beteeke- •Hollaf voor* ïlf ligt er de sympathieke ge- jn de hoogte van den pachtprijs sselen met de hoogte van de rijzen. Toch kleven aan het TIOaren- Het best slaagt het stel- rijven, welke voor him rende- lechts enkele producten afhan- Wordt dit aantal grooter dan jena^eds moeilijk. t het aan op de juiste verhou- oud-^n pachtprijs en indexcijfer, i te 'sn kan het stelsel, bij stijging iarigeWs der producenten, zonder dat teit van het bedrijf in dezelfde emt, tot onbillijkheden leiden, rd in art. 3 van de Pachtwet van mobiele pacht met name ter op de Pachtwet het Pacht- gsbesluit is gevolgd, dat den «WAieuw af te sluiten overeenkom- >^mde op den pachtprijs van het ontsnapte de jaarlyksche prys- oor de mobiele pacht aan de werking van dit besluit, •eenkomsten gesloten vóór 17 1940 (de datum waarop het pdrijvingsbesluit in werking idende een mobielen pachtprijs 1941 leiden tot de vast- h een veel hoogeren pachtprijs 9 gold. y tovereenkomsten met mobielen gesloten na dien datum kon het :l&r\u de clausule voorschrijven: jachtprijs niet hooger gesteld in 1939 gold. Met deze laatste was natuurlijk het mobiele estellgn den pachtprijs in zijn wezen laats i blijkbaar elke onzekerheid uit is een beschikking verschenen retarissen-Generaal van het De- S. van Landbouw en Visscherij t Departement van Justitie be- sr G^e wijze van verpachting en de d. SI den pachter. ^j^rvereenkomst kan als pachtprijs „g^ongen worden een uitsluitend uimte bepaald bedrag in Neder- ld, en niet meer een prijs afhan- den prijs van producten of van :toren. RMIïele pacht is hiermede dus ver- s inziens valt ook de deelpacht ■gaanverbod. ghettjl bijzondere gevallen kan het rzichau uitzonderingen toestaan. n overeenkomsten, welke reeds anis^n' de mobiel€ Pachtprijs voor weg^ verpachter verplicht en de al lQevoegd de pachtovereenkomst '59ee maanden, bij het Pachtbureau Tanui n 22'en- te eitprijs wordt dan door het Pacht- jugdtnieuw vastgesteld, overeenkom- en Grijsniveau van het jaar 1939. medat de verpachter de inzending eren)achter niet gehouden den pacht- .gjf etalen. Door aan het Pachtbu- Jnen, weer te verzoeken een lagen R.Ke vast te stellen kan de verpach- Letnc^ak" weer op gang brengen en i/oudachter weer onverwijld aan zijn ngen voldoen. iel 2 van het besluit wordt nog mail andere aangelegenheid gere- ictoifiet nietigverklaren vain ieder be- v- d]volge hetwelk de lasten, die den aan'r door publiekrechterlijke licha- ontl opgelegd, geheel of ten deele r zivan den pachter komen. Jj^paling verzet zich dus tegen het teat de pachter naast den pacht- de lasten voor zijn rekening vj.^j de vermeerdering van lasten, n bepaalden datum, boven den 3rg% zal voldoen. maJdergelijk beding gemaakt in een terOmst, gesloten vóór de inwer- )0 t^g van dit besluit, dan blijft dit *tie|it ten beloope van ten hoogste de lotai6 gedurende het jaar 1940 wegens ichte ten laste van den pachtprijs ndr-acht. g^hzelf behoeft tegen het streven lacht te binden aan een niet te B v!n prijs geen bezwaar gemaakt te ge le lkan verzwaring van de lasten ante verpachter, gepaard gaande met J^matig vastgpstelden pachtprijs en tijdte uitkomst der bedrijven, ten ge- ij najn dit besluit tot onbillykhed«n idri frpaehter blijft in dergelijke ge- dets anders ov^r dan te trachten Waar schaduwen vallen en licht ontstoken wordt VIII. De gevreesde bacil A. Zijn werkgebied en bestrijding Drie letters: T.B.C., en een wereld van leed, strijd, overwinning en verlies ligt vóór ons. Met den naam volksziekte heeft men de tuber culose getrokken binnen den cirkel der volks gezondheid en stellig heeft haar bestrijding een sociale kant Voor ons onderwerp echter zullen wij ons ook hebben te richten naar den aard van haar oorzaken, op de gevolgen, voorkoming, bestrijding en genezing, waarbij dan de Sanatoriumverzorging bijzondere aan dacht zal hebben. Hoewel wij uiteraard hier geen medische verhandeling kunnen geven, moeten we toch even het wezen der tuberculose trachten te benaderen. Ongezocht zijn deze artikelen ge schreven aan den vooravond van een belang rijk „jubileum": in Maart 1942 toch is het 60 jaren geleden, dat Robert Koch zijn vondst van den verwekker, de tuberkel-bacü, open baar maakte. Wat dit beteekende t.o.v. een ziekte, die geen landsgrenzen kent en zoowel in maatschappelijke als in klimatologische om standigheden haar voedingsbodem vindt, kan niet overschat worden. De ontdekking van Koch was feitelijk de opening van den frontaanval, medisch en sociaal, op een infectieziekte waar voor weliswaar het geneesmiddel nog niet gevonden, maar het bestrijdings-apparaat met de meest bemoedigende resultaten ter hand genomen is. Voor ons land wil dit zeggen, dat bij een toeneming der bevolking van 5.2 mil- lioen zielen in 1901 tot 7.7 millioen in 1929, het sterftecijfer van tuberculose-patiënten in dien tijd gedaald is van 10.119 tot 6684. De schatting, dat jaarlijks ter wereld pl.m. 3 millioen menschen aan de tuberculose ster ken, achten deskundigen niet overdreven, zoo dat zij van alle menschelijke plagen de meest moordende kan genoemd worden. Op de Europeesche lijst maakt ons land geen slecht figuur: de jongste cijfers der internationale statistieken, van 1936. geven tevens een beeld de verbreiding der ziekte. Wij plaatsen enkele landen uit dat jaar onder elkaar Frankrijk België Gr. Britannië Spanje Denemarken Italië Roemenië Zweden Zwitserland Nederland 51.540 6.775 28.270 21.055 2.500 37.495 34.040 7.715 4.035 4.255 Dat het woord „moordend" niet te sterk is gekozen, kan blijken uit een andersoortige vergelijking, n.l. met andere ziekten. Ons land trof in 1866 en 1867 een cholera- en in 1871/72 een pokken-epidemie. Zij sleepten resp. 21.000 en 19,000 menschen Jen grave. Maar in de jaren 18671872 stierven er 50,000 aan tuberculose. De omvang der ziekte is niet precies te noemen: het aantal patiënten in ons land wordt op 70 80.000 geschat. De verpleging is in de laatste 40 jaren zeer uitgebreid; Nederland bezit thans 29 sanatoria voor tbc- lijders, plus 6 voor kinderen, samen met 4400 bedden. Sedert 1904 is een andere vorm van bestrijding, n.l. de voorkoming, op den voor grond getreden; zij is gecentraliseerd in de in 1907 opgerichte Ned. Centrale Verg. tot bestrijding der tuberculose. Van haar zegen rijken arbeid, die ook van overheidswege gesteund wordt, heeft haar secretaris, dr. J. Kroondijk, ons waardevolle gegevens verschaft, welke tevens een indruk geven van het omvangrijke en vruchtbare werk der consultatiebureaux. Het gaat er toch om, ons volk wakker te maken en te houden voor de bewezen mogelijkheid, om door vroegtijdig ingrijpen, m.a.w. bij het jonge kind, de kan sen op infectie en op haar doorwerking te verminderen èn om de algemeene voorwaar den voor gezondheid (hygiëne, woning, open lucht e.d.) nauwkeurig in acht te doen nemen. Dit streven is beantwoord door verblij dende feiten; kwamen bijv. in 1924 16.500 nieuwe aanmeldingen voor onderzoek binnen bij de consultatie-bureaux (waarvoor i Regeering in dat jaar 1,100,000 subsidie gaf), in 1937 was dat cijfer tot 57.700 geste gen, bewijs, hoezeer het belang van preven tief handelen ingezien wordt. Wat er al zoo omgaat op die consultatiebureaux, mogen een paar cijfers duidelijk maken. In 1937 kwa men er ruim 80.000 oude patiënten en werden 162.700 patiënten heronderzocht. Van de in dat jaar 57770 voor het eerst gekomenen waren er 33,440 door hun huisarts gezonden bewijs, hoezeer deze arbeid bij de genees- den pachtprijs iets verhoogd te krijgen, hetzij door het sluiten van een gewijzigde pachtovereenkomst, welke, wat de ver- hoogimg betreft, moet worden goedgekeurd door den Secretaris-Generaal of door een beroep te doen op artikel 32 van de Pachtwet. Ook hiervoor is echter de toestemming van den Secretaris-Generaal vereischt Mr. W. RIP. kundigen meetelt Een specificatie der leef tijden, (waarop we nog terugkomen) geeft aan, dat de meeste nieuwe gevallen zich voordoen tusschen 5 en 14 jaar (2118 van de 8800) 20 en 29 jaar (2171), 30—39 jaar (1346) en 15—19 jaar (1137). Ons land telt bijna 1000 plaatselijke ver- eenigingen, die het belang van t.b.c.-lijders bevorderen; hun aantal was in 1924 534, in 1937 982. Het getal verpleegdagen in Sana toria is in hetzelfde tijdperk toegenomen van 542.000 tot 1.350.000, opnieuw een bewijs dat de vijand veel meer dan vroeger ontdekt en aangepakt wordt. Het gaat immers om het binnendringen van de gevreesde bacil, zoo niet te voorkomen dan toch vroeg te constateeren. Erfelijk zooals vaak wordt vermoed is t.b.c. niet; het is louter een infectieziekte, maar zij kan heel vroeg aanvallen, men denke maar even aan de tuberculeuze moeder, die haar pasgeboren kind zoogt, kust of eenigen tijd bij zich in bed houdt. Ook over de verspreiding in ons land is een en ander te zeggen, 't Gunstigst staan Friesland en Groningen, het ontgunstigst Nrd. Brabant, Limburg en Utrecht te boek. In de groote steden is het sterftecijfer het hoogst: 5.52 per 10,000 inwoners; in de kleinste ge meenten is dit 4.35. Wat de sekse betreft;"1 is er weinig verschil. In 1937 stierven (per 10.000 inwoners) 4.90 mannen tegen 5.05 vrouwen. Veertig jaren terug was de ver houding 10097. Opmerkelijk zijn de sterfte cijfers in fabriekscentra, bijv. te Eindhoven 4.31, te Enschedé 4.17, te Maastricht 5.55, maar in Tilburg slechts-2.61! Het werk der plaatsel. t.b.c.-vereenigingen (meestal Groene of Witte Kruis) die langs den weg van wettelijk geregelde subsidie hun taak vervullen, omvat ook de uitzending ter verpleging. Zoo zijn in 1937 3052 patiënten in sanatoria, 824 in kindersanatoria, 457 in dagverblijven en 2035 in ziekenhuizen ge plaatst- Een niet minder belangrijk aandeel nemen zij in het toezicht op „loopende" pa tiënten. zooals er in dat jaar 42580 gezinnen en 47066 personen werden gecontroleerd. Weer een andere taak verrichten zij in de opleiding voor huisbezoeksters, die zonder het diploma van de Centrale Vereeniging niet kunnen optreden, en voor wier arbeid ook weer een subsidieregeling van Rijkswege is ontworpen (en 1 Jan. 1941 vernieuwd). De tuberculose, zeer vaak van langen duur, en daardoor ook een vorm van levensleed, die diep ingrijpt in gezins- en familieleven, doet zich het meest gelden op den leeftijd van 1535 jaren, m.a.w. als de arbeidswaarde zich ontwikkelt en het gezin zich vormt. Niet minder dan 77 pet. der bij de consultatie bureaux ingeschrevenen zijn 5 tot 39 jaar oud. Een evenzeer donkere kant aan de ver schijning der t.b-c. is, dat zij de oeconomisch zwaksten het meest treft. Vandaar het doel bewuste en krachtige streven, om in de levens- en arbeidsvoorwaarden van den z.g. arbeidenden stand alle verbeteringen te brengen, die den weerstand tegen, de ge vreesde ziekte kunnen versterken. En in dit verband mogen we ook wel even wijzen op de verhouding tusschen voeding en t.b.c. In de oorlogsjaren 19141918 liep de curve van het sterftecijfer, nadat zij tusschen 1901 en 1914 regelmatig was gedaald van 19.3 (per 10,000 inwoners) tot 14, snel op tot 20.1 in 1918, om vervolgens weer te dalen tot het bovengenoemde cijfer van 7-9 in 1936. (Dit cijfer is sindsdien nog weer aanmerkelijk gedaald). Het kan dus niet gewaagd zijn, om te vermoeden dat binnen afzienbaren tijd zich wel eens ongunstiger cijfers zouden kunnen voordoen, wanneer de weerstand door gebrek aan krachtige voeding verminderd is. Tegenover donkere mogelijkheden staan echter lichte werkelijkheden. Eén daarvan is tegelijk een wapen tegen wat ev. onder voeding zou kunnen teweegbrengen; zij be treft n.l. de resultaten der bestrijding. Die zijn alleszins moedgevend. In 1937 keer den uit de Sanatoria in ons land na een volledige behandeling 58.4 pet. vol wassenen en 61.6 pet. kinderen als prac- tisch hersteld terug, waartegenover 16.4 pet. volwassenen en slechts 2.8 pet. kinderen als niet genezen. Ongeveer dezelfde resultaten boekte men in de kindersanatoria afzonder lijk: 54.6 pet. practisch hersteld, 2.6 pet niet genezen. Van de vele middelen tot voorkoming, ver mijding of genezing van de tuberculose speelt het quartet licht, lucht, rust en voeding, de voornaamste rol. Verder: een genadelooze kamp tegen stof, onreine mond en handen, hooge kamertemperatuur, e.d. Kortom: voort durend waken tegen elke gelegenheid, waar bij de gevreesde bacil kan binnendringen, en die zijn er legio. Hoesten, ja zelfs luid spreken van een tuberculeuzen volwassene, kan reeds bacillen overbrengen op het slijmvlies van de luchtpi.ipvertakking bi] een kind, dat diep inademt. Van hieruit kan het kwaad zich voortzetten (de tuberkel-bacil vermenig vuldigt zich bovendien snel) en als dan het weerstandsvermogen gering is, wordt het kind ziek en de sombere werkelijkheid is aangebroken. Doch hiermee zijn we al overgegaan o? de geneeskundige kant en van dit terrein willen we in een volgend artikel, ook als resultaat van bezoeken aan sanatoria, iets vertellen. Het ingrijpen der Stuka's bij Solloem Hevige luchtactie in het Westen Het opperbevel der Duitsche weermacht deelde gisteren mede: In Noor d-A f r i k a duren de gevechten aan het front van Solloem, waaraan aan beide zijden sterke strijdkrachten deelnemen, voort. Afdeelingen van da Duitsche en Italiaansche luchtmacht hebben zich met succes gemengd in den strijd op den beganen grond. Stuka's verstrooiden colonnes Britsche voertuigen en troepenconcentraties. Gevechls- en vernie lingsvliegtuigen bestreden een Britsche ge pantserde afdeeling, die klaar stond om aan het gevecht deel te nemen. De vijandelijke verliezen aan pantserwagens zijn aanzienlijk gestegen. De luchtmacht heeft verscheidene havens aan de Zuid-West- en Zuid-Oost kust van Engeland en aan de Oost kust van Schotland gebombardeerd. Gevechtsvliegtuigen hebben in den afgeloo- pen nacht verscheidene Britsche vliegvelden met bommen bestookt. Bij Plymouth is een koopvaarder van 3000 ton door bommen ver nield, aan de Schotsche Oostkust werd een vrachtschip ernstig beschadigd. Pogingen van Britsche vliegtuigen om overdag de Duitsche Bocht en het bezette gebied binnen te vliegen mislukten onder zware verliezen voor den vijand. Bij lucht gevechten en door afweergeschut werden 15, door patrouillevaartuigen 2 Britsche vlieg tuigen neergeschoten. In den afgeloopen nacht heeft de vijand pp eenige plaatsen in West Duitschland brisant- en brandbommen laten vallen. Ver scheidene burgers zijn om het leven gekomen, andere werden gewond. Verder werden in woonwijken huizen vernield of beschadigd. Ook eenige fabrieks- en spoorweg installaties werden getroffen. Nachtjagers hebben negen Britsche vliegtuigen neergeschoten. Tusschen 13 en 16 Juni heeft de vijand in totaal 53 vliegtuigen verloren. Daarvan wer den er 48 door de luchtmacht en vijf door de marine neergehaald. In dezelfde periode gingen 22 Duitsche vliegtuigen verloren. Prijsopdrijving en overtreding van distributiewetten Veertien personen te Vlaardingen aangehouden Men meldt ons uit Vlaardingen: De Vlaardingsche recherche heeft dezer da gen een ingewikkelde zaak van prijsopdrij ving, overtreding van distributiemaatregelen en frauduleus slachten aan het licht gebracht, v)aarbij. niet minder dan 14 personen waren betrokken In den ioop van de vorige week hield een rechercheur op straat een zekere L. alhier woonachtig, aan, die op z'n fiets een pakje vervoerde. Bij onderzoek bleek dat het pakje stroop bevatte. Hij kwam uit een winkel van mej. v. W. in den Vettenoordsche polder. Voor alle zekerheid ging de rechercheur bij de win kelierster vragen wat L. daar gedaan had. Het bleek dat hij stroop verkocht had voor 45 cent per pond, terwijl de nomale prijs 18 cent is. De winkelierster en L. werden daarop naar het politiebureau overgebracht, waar een nader verhoor werd afgenomen. Uit de verklaringen van béiden bleek, dat L. aan de winkelierster ook doozen met witte peper en notemuskaat had verkocht, waarvoor zij peperdure prijzen had moeten betalen. Na huiszoeking bij mej. v. W. werden nog drie doozen met staven scheerzeep, twee doo- toiletzeep en 145 doosjes luxe toiletzeep aangetroffen, welke zij zonder bon verkocht. Bij een wederverhoor bleek, dat L. ook in thee handelde, die hij in opdracht van een winkelier, eveneens L geheeten, aan de win kelierster had verkocht Laatstgenoemde L. deelde bij een verhoor mede, dat hij 1300 kg. thee bezat, welke partij in Beverwijk laB opgeslagen, waarvan de ver koopprijs 26 per kg. bedroeg. In samenwer king met de Beverwijksche politie is daar een nader onderzoek ingesteld en werd de voor raad thee in beslag genomen. Tijdens het verhoor van den winkelier L. kwam aan het licht, dat hij Vt kg. kofife uit eigen voorraad had verkocht voor 12 per kg. aan zekere D. alhier. Deze had ze weer ver kocht voor 13.50 aan zekere V. en deze weer aan den groentenhandelaar M. voor 15 per kg. Eén der getuigen in deze zaak, zekere D. alhier, verklaarde in het bezit te zijn van een vat met 90 kg. vet, dat hij van zekere v. O. alhier gekocht had voor 300. Van O. had het vet weer gekocht van V. uit Rtoterdam, door bemiddeling van V. uit Schiedam. V. had het vet weer gekocht van Van der E. uit Rotter dam voor 0.90 per kg., die het vet uit de voorraad van zijn patroon, zekere F., een dar menhandelaar in Rotterdam, verkocht had, waarvoor hij 0.60 per kg. betaalde. De winst werd gezamenlijk gedeeld. Dit vet was afkom stig van gemalen gezouten varkensdarmen, z.g. veteinden. In het pakhuis van F. werden nog 20 vaten darmenvet ln beslag genomen. Deze zaak is thans in handen van de crisis opsporingsdienst Dezelfde D. uit Vlaardingen verklaarde bij zijn verhoor nog dat hij in den loop van 1941 tezamen m^t zekere B. uit Vlaardinger-Am- bacht twintig halve varkens had gekocht van zekere B. uit De Lier. Deze laatste is thans voortvluchtig. De crisisopsporingsdienst had hier reeds eerder een onderzoek ingesteld, waarbij onder Naaldwijk drie kalverhuiden in beslag waren genomen. Door de aanhouding van de in het begin ge noemde L. is dus een zaak aan het rollen ge bracht die in omvang steeds toenam. In totaal heeft de politie bij deze ingewikkelde zaak in beslag genomen: 46 busjes witte peper, 24 busjes notemuskaat, 108 staven scheerzeep, 48 stukken toiletzeep, 140 doozen luxe zeep, 20 vaten vet en 1500 kg. thee. Tegen de 14 hierbij betrokken personen is proces-verhaal opgemaakt. Josjizawa bij den G.-G. Domei meldt uit Tokio: In een radiotelefonisch onderhoud beeft de leider van de Japansche delegatie te Batavia, Josjizawa, de Nitsji-Nitsji Sjimboen medegedeeld, dat hij op grond van zijn in structies gisteren om 17 uur den Gouverneur- Generaal van Nederlandsch-Indië, jhr. mr. A W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachou- wer, zou ontmoeten. De heeren Van Mook, directeur van het bureau van oeconomische zaken, en Van Hoogstraten, chef van het departement van handel, zouden daarbij tegenwoordig zyn, terwijl Josjizawa vergezeld zou zijn van den Japansohen consul-generaal, Isjizawa. Op een vraag, of dit de laatste ont moeting zou zijn, antwoordde Josjizawa: „ik weet het niet. Het kan zijn; het is ook moge lijk van niet, doch ik ben geneigd te gelooven, dat het de laatste ontmoeting zal zijn. Ik zal het Japansche standpunt uiteenzetten. Na het onderhoud zal mogelijk een verklaring wor den gepubliceerd, hoewel de inhoud van de bespreking niet bekend kan worden gemaakt". Het zoengeld te Amsterdam Het heffingspercentage vastgesteld op 350 Bij besluit van den regeeringscommissaris voor Amsterdam is het percentage van hef fing van het zoengeld vastgesteld op 350. De beteekenis hiervan is, aldus het ons toe gezonden officieele communiqué, dat het be drag van den omslag van het zoengeld voor iederen omslagschuldige, die op 25 en/of 26 Februari 1941 inwoner was van deze ge meente, bedraagt 3^-maal het bedrag der hoofdsom van zijn aanslag in de inkomsten belasting over het belastingjaar 1940/41. Onder hoofdsom wordt verstaan het bedrag der belasting, zonder de opcenten, hetwelk vol gens het tarief der wet op de inkomstenbe lasting 1914 overeenkomt met de belastbare som (belastbaar inkomen na kinderaftrek), waarnaar de aanslag in de inkomstenbelasting is geregeld. Het bedrag der hoofdsom van den aanslag in de inkomstenbelasting der z.g. forensen wordt, alvorens het percentage van heffing daarop wordt toegepast, met 1/3 gedeelte verminderd. De met 1/3 gedeelte verminderde hoofdsom wordt gedeeld door twee, indien belangheb bende tevens in Hilversum of Zaandam, en gedeeld door drie, indien hdj tevens in Hilver sum en Zaandam als forens in het aan die gemeenten opgelegde zoengeld is of wordt be trokken. ARBEIDER BREEKT BEIDE BEENEN Gisterenmiddag is bij het losseh van boomen aan de Binnenhaven te Maassluis een vrij ern stig ongeluk gebeurd, waarbij de 29-jarige ar beider L. Groeneveld uit Maassluis beid bee- Men was bezig met het lossen van stammen, die vanuit een stoomschip op een op den kam staande wagen werden geplaatst. Bij een dezer handelingen raakte de stam de reeli'og van het schip, waardoor deze uit dén knijper viel en gedeeltelijk op de geloste stammen terecht kwam. Hierdoor begonnen de boomen, die reeas op den wagen lagen te rollen en één der stam men viel er af G kreeg de*cn stam op zijn beenen en kwam bovendien klem te zitten te gen een meerpaal Dr Melchior cn ren lil van de E.H.B.O. verleende c:a eerste huln, waarbij bleek dat het slachtoffer een gecompliceerde rechterbeen-breuk aan z:jn linker-enkel had opgeloopen. Na verbonden te ziin is hij naar het ziekenhuis te Vlaardingen overgebracht. ZON EN MAAN Zonsopgang 19 Juni 5:16; onderg. 22.06 Maansopgang 19 Juni 2.46: onderg. 16.35 Maansopgang 20 Juni 3.11; onderg. 17.37 Nieuwe maan Dinsdag 24 Juni; eerste kwartier Woensdag 2 Juli: volle maan Dinsdag 8 Juli; laatste kwartier Woens dag 16 Juli, nieuwe maan 24 Juli, eerste kwartier 21 Juli. Kerk en Zending GEREF. KERKEN Viertal: Te Oldemarkt J. Alberts, cand. te Amsterdam-N.: J. Marseille, cand. en hulppredi kant te Katwijk aan Zee; P. v. d. Schaaf, idem te Leiden en Th. Swen. cand. te Aardenhout. Beroepen: Te Oldemarkt P. v. d. Schaaf, cand. en hulppredikant te Leiden. Benoemd tot hulppred. te Rhenen L. Moes- ker, cand. en hulppred. te IJoorwerth. 1 NED. HERV. KERK Benoemd tot hulppred. te IJsselmonde: J. Vinkenborg. cand. te Zwijndrecht. DE NOORDERKERK TE AMSTERDAM Door den Algemeenen kerkeraad van de Ned. Herv. gemeente te Amsterdam is be sloten de wederindienststelling van de Noor- derkerk te bepalen op eind Augustus. De Noorderkerk wordt dan weer in gebruik ge nomen voor de gewone kerkdiensten en voor het catechetisch onderwijs. Het geldt als een proef voor één jaar. DS. G. BOERSMA Ds. G. Boersma, Ned. Herv. predikant te Silvolde, die na een diensttijd van niet min der dan 51 jaar eervol emeritaat heeft aan gevraagd, heeft thans zijn emeritaatsaan- vrage tót einde 1941 of begin 1942 opgeschort. Ned. Bijbelgenootschap Jaarvergadering te- Sassenheim. Vandaag is te Amsterdam de jaarvergade ring gehouden van het Nederl. Bijbelgenoot schap. Na gebruikelijke opening sprak de voorzitter Prof Dr. F. W. Grosheide, een woord van welkom en ter inleiding. Hij wees er op, dat het N.B.G. groote reden tot dank baarheid heeft, nu het in het afgeloopen jaar zijn arbeid heeft kunnen voortzetten. Al bleef het contact met Indië verbroken, in Nederland mocht veel werk worden ver richt Verblijdend is, dat er een toenemend vra gen naar den Bijbel aan den dag treedt. Als is het de taak van het N.B.G. om den Bijbel te verspreiden, niet om hem te doen lezen, zoo mag het er zich toch over verheugen, wanneer blijkt, dat de Bijbel met meer ernst en meer ijver wordt gebruikt Dankbaar zijn wij ook gestemd, wanneer wij letten op de trouw, waarmee er in het afgeloopen jaar in het Bijbelhuis is gewerkt. Wat de leden van het hoofdbestuur betreft gaat Ds. Harrenstein den kring verla ten. Het Genootschap heeft zeker met hem meegeleefd in de ernstige beproeving, die over hem kwam; het blijft hem bijzonder dankbaar voor den velen arbeid, dien hij met name als voorzitter van de Indische commissie heeft verricht. Betreurd moet wor den, dat mevr. de J o n g-Z e y d n e r om ge zondheidsredenen het hoofdbestuur moest verlaten. Haar warm medeleven blyft in aan gename herinnering. Het is wel een heel bijzonder feit dat de heer E. R e n van O u w e n a 11 er, buiten gewoon lid van het hoofdbestuur, dit jaar her denken mag, hoe hij 50 jaar geleden zijn in trede deed in het bestuur. De heer van Ouwenaller heeft als penningmeester en voorzitter zeer veel voor het N.B.G. gedaan; allen, die zijn arbeid van nabij hebben gade geslagen, weten, met hoeveel liefde, maar ook met hoeveel kennis en inzicht hij de zaken van het Genootschap heeft behartigd. Een hoogtepunt was de internationale Bijbelconferentie, in 1914 onder zijn leiding gehouden. Het laatst hebben wij hem in het publiek gehoord, toen hij sprak aan het graf van den heer van Wijk, met wien hij zoo lange jaren had samengewerkt. Wat de toekomst betreft, die blijft donker. Maar één ding is zeker: wanneer het Bijbel genootschap haar in het geloof tegemoet gaat, kan het alle enmoed houden. Het komt er in deze dagen wel bijzonder op aan, dat het werk niet uit sleur wordt gedaan, maar dat het voortspruit uit het geloof. CONFERENTIES ZENDINGSSTUDIERAAD Naar wij vernemen zullen er dit jaar in verband met het feit dat het Conferentie oord van den Zendingsstudieraad te Luntéren ten behoeve van den Arbeidsdienst in beslag genomen is en alle pogingen om elders een geschikte gelegenheid te vinden hebben ge faald, geen conferenties van den Zendings studieraad in Aug. a.s. plaatsvinden. CLASSIS SCHIEDAM GEREF. KERKEN De classis Schiedam <^er Geref. Kerken heeft in haar jongste vergadering in de vac. ontstaan door het overlijden van ds. G. W. Akkerhuis te Maassluis benoemd: tot zendingsdeputaat ds. J. v. d. M e u 1 e n te Schiedam; tot kerkvisitator ds. Joh. H. Rietberg te Maassluis; tot deputaat voor de geestelijke verzorging der schippers ds. C. S t a m te Pernis; tot deputaat voor regeling van de vacature beurten ds. C. Vonk te Schiedam en tot secundus-deputaat ad art. 49 K.O. ds. C. S t a m te Pernis. EEN BRIEF VAN DR. W. G. HARRENSTEIN Zooals we reeds een en ander maal mee deelden mocht de oogoperatie die dr. W. G. Harrenstein, Geref. predikant te Weesp, te Amsterdam onderging, niet 't gewenschte gevolg hebben. De bekende predikant moet 't icht in beide ooger. bijna 'geheel missen. Toch is hij zijn arbeid te Weesp weer begon nen en hoe dit gaat blykt uit een mededee- 'ing in het Kerkblad van de Geref. kerken Bloemendaal en Santpoort waarin dr. Harren stein aan zijn vroegere gemeente (Santpoort) schrijft: „Zelden heb ik in mijn leven de kracht der voorbede zóó bewust gevoeld als tijdens mijn laatste ziekte. Het was mij, alsof honderden biddende handen mij uittilden boven alle moeilijkheden, zoodat ik God danken kon cok in de donkerste uren. Wij hadden al die ge beden liever op een andere wijze vervuld ge zien, maar het staat voor mij vast, dat de Heere ze naar Zijn oneindige wijsheid en lief de op de beste wijze heeft beantwoord. „Ge weet, dat ik met al mijn werk weer begonnen ben. Ofschoon vooral nu het begin heel moeilijk was, kan ik niet anders zeggen, dan dat het my over heel de linie erg meege vallen is. Met den kerkeraad heb ik afgespro ken, dat hij mij zeggen zal als het niet gaat en dat ik zelf van dezelfde vrijmoedigheid ge bruik zal maken. Tot op den dag van heden heeft hij niets gezegd en ik ook niet. Als ge me waagt hoe het mogelijk is met bijna blinde oogen te preeken }e catechiseeren en zieken bezoek te doen moet ik zeggen, dat ik dat niet weet. Alleen constateer ik, dat het gaat. Ook hierin zegent God ons bidden en den ken...." Bij de uitreiking der nieuwe distributiekaarten zal ,het publiek boekjes ontvangen, welke alle kaarten en bonnen bovatten, die voor een persoon rtoodig zijn. Dit zal de uitreiking vergemakkelijken en abuizen voorkomen. Bovendien zijn de kaarten, voor zoover dit mogeiljk was, vereenvoudigd (Pax-Holland)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1