ÏHrttiuc ^riïisdje (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
ementsprijs:
0_ r S maanden 2.47. vermeerderd met
g g 0.15 incassokosten. Per week 19 cL
sse nummers 5 et Zaterdagnummers
N tt Zondagsblad 7% ct Alles bij
oruitbetaling.
pc tentiepryzen:
«o i ct per regeL Ingezonden Mede-
g g- eelingen 46 ct per regeL Minimum
regels. Bewijsnummer 5 ct Bij con-
-act belangrijke korting.
Bnr. Redactie en Administratie:
Postbox 20. Postrek. 58935
No. 6454
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
MAANDAG 16 JUNI 1941
22e Jaargang
o *rond voor eendracht
ar „De Wartburg" heeft eraan
p a-W- vier eeuwen geleden, dat te
^T^^een godsdienstgesprek werd ge-
ca Is men die vooral voorheen wel
b a, doch dat hierom van bijzondere
3 3 ovas, omdat men kennelijk mocht
£•3 rei een poging tegenstellingen op
e re gebied te overbruggen. Van R.K.
3 «men trachten met de Protestanten
3 te komen. Men ging daarbij
2. P-dat men voor den Protestant-
3 Bnstander de moeilijkheden tot
S: o doo gering mogelijk poogde te ma
re p, zoo werd betoogd, Immers geen
a 1 erschil.
o deze redeneering een en ander,
o goelijk scheen. De aanhangers der
hadden in de weinige tientallen
3 ri veel moeten doormaken en zware
den nog voor de deur. Groote
£j Kjïrhieven zich tegen hen, niet te
en ellende was reeds hun deel gg-
o-iet scheen gansch niet onmogelijk,
p. o. nanistisch getint betoog de harten
3 re er zwarigheden zou kunnen buigen.
p u men niet pogen de eendracht te
ie dagen is er van den Hervormer
groote kracht uitgegaan. Hij ver-
c bhuwend zijn stem, riep op tot de
jorzichtigheid, maar tevens tot de
11ste kloekheid, waar het gold het
- aan de eischen van het Woord
a. Woord Gods, zoo zeide hij, „waar-
j £t en zeker gelooven kunnen en in
«rheid des geloofs wij leven en
j- *inen".
^tijden kan er een voortreffelijke
Jgaan van wie den moed hebben
jn te trekken. Zoo was het ook met
1 p welke voor vier eeuwen van
oorbeeld uitging. Ook daart>m willen
ghans nog, met grooten dank aan
"oge eere houden.
=iet slechts de schaduwen
z-
5. Ijnt in dezen tijd in den aard des
S- te liggen om vooral oog te hebben
chaduwen. Het is, alsof voor den
an vandaag alle zonzijden, die er
ijk toch zeker waren en zijn, verstek
Dit alles laat zich tot op zekere
grijpen, maar ook hier kan eenzij -
•ootelijks schaden. Wij denken aan
itiemaatregelen. Zeker, zij zijn vaak
grijpen diep in. Maar zij leeren ons
de waarde van het schijnbaar alle-
opnieuw duidelijk te gaan zien en
i». "wn ons mogelijk dankbaarheid bij
^Jpven Gods in ons dagelijksch brood,
ontdekken iets van de broosheid
I ^nenschelijk bestel.
4yan zijn altijd lezenswaardige sohet-
_x^|)e Graafschapper" brengt de heer
le bekende evangelist, ons de veer-
;is door de woestijn in herlnne-
reis door de woestijn is een harde,
[emende leerschool geweest. En aan
had men zelfs nog het vermogen
;ende het beloofde land binnen te
was niet geestelijk dood ge-
iaar had geleerd in dit harde bestaan
wen bij den Heere, Die eens zeggen
|edenk der weldadigheid uwer jeugd,
uwer ondertrouw, toen gij Mij na-
de woestijn, in onbezaaid land".
^>eten als mens oh en als volk ons
Jl ,*)lindstaren op de schaduwen, welke
JfTiblik te zien geeft Dat getuigt ook
ÉMnkbaarheid jegens Wie het al be-
y erliest men te snel den moed, ruilt
Spoedig de kracht in voor de klacht,
it een bewijs, dat het juist mangelt
rstandsvermogen. Wij moeten als
l M n als volk sterk leeren zijn. En ook
i o ce historie kan hierbij uitnemend
2 ten-
1 50
ttf
J PEN CLANDESTIEN GESLACHT
q itie te Bussum was ter oore gekomen,
B leze gemeente clandestien schapen
werden. Bij een ingesteld onderzoek
an het licht, dat reeds verschillende
bediend waren, doch deze konden
aid worden. Allen kregen een proces-
n slachter thuis bleek, dat nog ver-
e pakjes vleesch ter aflevering ge
en, afkomstig van twee clandestien
schapen. De slachter bleek samen
in met een compagnon. Tegen beiden
5-verbaal opgemaakt. Het vleesch is
l genomen.
idestiene slachtingen een
1 voor de volksgezondheid
leeling technische controle van dep
a crisiscontröledienst heeft op het
bord-Beveland een uitgebreid onder-
gesteld, waaruit bleek, dat enkele
i in den loop der eerste vijf maan-
dit jaar vijf runderen en vier var-
- Iden geslacht. Het vleesch was clan-
in de buurt verkocht. Blijkens het
port van de technische controle was
\r rundere.i een wrak dier, zeer ern-
:nde aan tuberculose.
ZON EN MAAN
i
ipgang 17 Juni 5:16; onderg. 22.05
sopgang 17 Juni 2.01; onderg. 14.28
isopgang 18 Juni 2.24onderg. 15.31
te kwartier Maandag 16 Juni; nieu-
laan Dinsdag "24 Juni; eerste kwar-
Voyisdag 2 Julj; vblle maan Dinsdag
I; lfiatste kwartier Woensdag IBjuü.
De strijd tegen de clandestieneslachtingen
Er wordt aangepakt
Het rijkscommissariaat maakt d.d. 14
dezer het volgende bekend
Daar de gevallen van clandestiene
slachtingen een zoodanigen omvang heb
ben aangenomen, dat zij de belangen van
een stelselmatige levensmiddelenvoorzie
ning van het Nederlandsche volk, met
name de voldoende en gelijkmatige ver
deeling van het vleesch in gevaar kunnen
brengen, heeft de commissaris-generaal
voor de veiligheid termen aanwezig ge
acht thans de bedrijvers van sabotage op
dit gebied krachtig aan te pakken.
In overeenstemming hiermee heeft
de Duitsche veiligheidspolitie in een
bijzonder ernstig geval van omvang
rijke clandestiene slachtingen, dat
zich te Utrecht heeft voorgedaan, de
volgende personen, die er als daders
en helers by betrokken waren, voor
onbepaalden tijd naar een Duitsch
concentratiekamp overgebracht
1. W. G. van Wees, 2. B. FL J. Vis-
scher, 3. M. A. van Wees, 4. J. K.
van der Heiden en 5. J. W. Soesber
gen, allen te Utrecht.
Het asociale gedrag van elementen, die
schade aan de volksgemeenschap toebren
gen en zich ondanks de herhaalde waar*
schuwingen niet ontzien uit louter winst
bejag onbehoorlijke zaken te doen met
voedingsmiddelen die te algemeenen
nutte bestemd zijn, wordt hiermee aan de
kaak gesteld.
De getroffen maatregel moge tevens als
waarschuwing dienen voor al diegenen,
die er nog altijd bewust op uit zijn, de
tot verzekering van de levensmiddelen
voorziening getroffen maatregelen te
ontduiken.
Het origineels wapen van Terschelling
is teruggevonden en geïdentificeerd In
een gevelsteen In den top ven een
huls aan de Bulten Wieringerstraat te
Amsterdam. Deze steen dateert
van 1730 (Pax-Holland)
Het gebruik van de Duitsche
taal
Ook voor briefwisseling met
bureaux van den Rijkscommissaris
verplicht
In ons blad van Zaterdag hebben wij
gemeld, dat correspondentie met instan
ties van de Duitsche weermacht in de Duit
sche taal moet zijn gesteld.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat dit
ook van toepassing is op correspondentie
met bureaux, welke onder den Rijkscommis
saris ressorteeren. Hetgeen over het gebruik
van de Duitsche taal is gezegd, geldt dus ook
in dit geval.
Een schrijver van dreigbrieven
gearresteerd
Een rechercheur trad op als kioskhouder
Donderdag. j.L kreeg een rentmeester uit
een plaatsje in de buurt van Den Haag
een dreigbrief, waarin verlangd werd dat hij
den Vrijdag daaropvolgende, vóór twaalf
uur, in een kiosk op één der stations te 's-Gra-
venhage een enveloppe moest deponeeren,
onder letter A-Z, met in dat couvert een
chéque van vijduizend gulden, afkomstig
van de dame, bij wie de rentmeester in dienst
was. Bij nietbetaling zou aan verschillende
dreigementen uitvoering worden gegeven. De
rentmeester heeft niet geaarzeld om oogen-
blikkelijk den justitieelen dienst C te waar
schuwen, waarop oogenblikkelijk onder lei
ding van de inspecteurs Groenevelt en Moo-
nen een onderzoek werd ingesteld. Men ad
viseerde den rentmeester, om aan het dreige
ment gehoor te geven en een enveloppe onder
de letters A-Z, maar natuurlijk zonder in
houd, aan de kiosk af te geven. De rest van de
zaak was toen voor rekening van de politie.
Eén der rechercheurs trok een stofjas aan
en nam plaats in de kiosk, waar hij zijn klan
ten zeer minzaam bediende. Een andere re
chercheur vermomde zich als reiziger en
hield zich in de buurt van de kiosk op. Het
echter avond worden, voor er iets ge
beurde. Om half acht, toen de rechercheur
Koele zijn plaats in de kiosk had ingenomen,
vervoegde zich bij hem een jongmensch, die
naar een brief, onder de letters A-Z vroeg.
Terstond werd hij gearresteerd. Op het hoofd
bureau van politie bleek men te doen te heb
ben met den 26-jarigen teekenaar C. uit Rot
terdam. C. is eenigen tijd geleden eenige bij
zonderheden van dengene, van wien nij het
geld wilde hebben, op sluwe manier en door
het uithooren van het personeel, te weten ge
komen. De man is thans opgesloten.
De muggenplaag op Urk
De muggenplaag is dit jaar op Urk zoo
groot, dat het des avonds boven het Urker
en langs de dijken lijkt, of er brand
woedt. Milliarden IJsselmeermuggen drij
ven ais wolken over het eiland, en meer
malen is er geen vierkante centimeter onbe
zet. De bevolking ondervindt er den greot-
sten hinder van, vooral doordat de vergaar
bakken voor het regenwater, die voor de
watervoorziening moeten zorgen, er door
verstopt raken. De muggenplaag is in de
afgeloopen jaren nog niet zoo groot geweest
als thans. Men wijdt dit aan het feit, dat de
isohstand in de N.O.-polder steeds meer
achteruit gaat.
Bepaalde soorten schoeisel
zonder bon verkrijgbaar
Kinderschoenen thans t.e.m.
maat 27 op bon 2
De secretaris-generaal van het departement
van handel; nijverheid en scheepvaart maakt
bekend, dat met ingang van vandaag de ver
koop van een aantal soorten schoeisel, hetiwelk
tot dusverre op een z.g. bon „2" moest worden
gekocht, weer vrij van bon zal kunnen ge
schieden. Het betreft de vdlgende soorten
schoeisel
1. babyschoeisel;
2. pantoffels met een cosy-zool en
bovenwerk van slof;
3. rubberbadschoenen;
4- klompsokken.
Voorts zal, teneinde tegemoet te komen aan
den veel geuiten wensch van het publiek
om meer schoeisel voor kinderen beschikbaar
te stellen, de grens voor kinderschoenen,
welke op bon „2" verkrijgbaar zijn, uitge
breid worden van maat 23 tot en met maat 27.
Met ingang van vandaag is dus kinder-
Schoeisel tot èn met maat 27 op bon „2" ver
krijgbaar. Bovendien zullen sandalen met
leeren- of rubberzooi op bon „2" verkrijg
baar zijn.
Tenslotte wordt de aandacht er op gevestigd,
dat niet alleen zomersohoeisel en kinder
schoeisel op bon „2" verkrijgbaar is, doch
ook een aantal soorten schoeisel, hetwelk
gebruikt kan worden om het normale schoei
sel te sparen voor den komenden winter. In
het bijzonder zaj hier gewezen op sohoenen
met houten zool, pantoffels met leeren zool
en gymnastielkschoenen, welke gedurende den
zomer zeer goed gebruikt kunnen worden om
het normale schoeisel te vervangen.
Verhooging van het
aardappelenrantsoen
Met ingang van Maandag
23 dezer
De secretaris-generaal van het departement
van landbouw en visscherij maakt bekend,
dat met ingang van Maandag 23 Juni het
aardappelrantsoen zal worden verhoogd met
een half kg, derhalve van lbi tot 2 kg
per week.
In verband met dezen maatregel zullen de
detaillisten in de gelegenheid worden gesteld
op de aan hen uit te reiken toewijzingen
2 kg in plaats van, zooals voorheen, 1% kg
per op de toewijzing vermeld rantsoen te
betrekken.
In verband hiermede ls bepaald, dat de
plaatselijke verkoopkantoren van de V.B.N.A
op toewijzingen, welke zijn geldig verklaard
tot 23 dezer of een lateren datum 2 kg per
op de toewijzing vermeld rantsoen aan de
detaillisten zullen afleveren. Voor toewijzin
gen, welke zijn geldig verklaard tot 22 dezer
of een vroegeren datum blijft de af te leveren
hoeveelheid gesteld op 1Ü kg per rantsoen.
Granaat ontploft te Utrecht
Zes gewonden.
Gistermiddag omstreeks een uur is op den
Amsterdamschen Straatweg, hoek Blbkstraat
te Utrecht, een granaat ontploft. De 18-jarige
van W., wonende in de Houtstraat, had van
een vriend een granaat gekregen, welke deze
gevonden had. Waarschijnlijk in de mee
ning, dat deze geen gevaar meer kon op
leveren, vervoerde van W. het projectiel
onder zijn arm op straat. Op den Amsterdam
schen Straatweg liet hij de granaat vallen,
waardoor een geweldige ontploffing ontstond.
Van verschillende huizen in de buurt spron
gen de ruiten en door de rondvliegende gra
naatscherven werden zes omstanders in
meerdere of mindere mate gewond. De jongen
werd aan een van zijn handen gewond, doch
bleef verder zonder letsel. Een wielrijder,
een van genoemde zes personen, liep ern
stige verwondingen op aan de bovenbeenen.
De gg. en g.d. vervoerde eenige zwaarge
wonden naar het Stedelijk Academisch Zie
kenhuis. De lichtgewonden konden na ver
bonden te zijn naar huis gaan.
De politie heeft van een en ander proces
verbaal opgemaakt.
Rangeerder gedood
Zaterdamiddag raakte de rangeerder J. C.
G. Gijsen, die op het stationsemplacement
te Roermond bezig was met het koppelen der
wagons van een rangeerenden goederentrein,
met zijn voet beklemd in een wisselpunt. Eer
de man zich kon bevrijden naderde hem een
<!^r wagens en ging hem over het lichaam.
G. werd op slag gedood. Het slachtoffer, dat
44 jaar oud was, laat een vrouw en vier
kinderen achter.
3e Kwartaal 1941
Steeds meerderen maken gebruik van de
mogelijkheid om het abonnementsgeld auto
matisch over te laten schrijven. Zij die dit nog
niet deden, kunnen even een machtiging bij
ons aanvragen, waarna wij hen een mach
tiging toezenden.
Gireert U zelf dan is het goedkooper dit
vóór 1 Juli te doen, dan voorkomt U 0.15
incassokosten en U steunt onze administratie.
U kunt ook op ons Bureau Witte de With-
straat 47a Rotterdam, betalen.
Bij voorbaat onzen hartelijken dank.
Ons gironummer is 39639.
Administratie De Rotterdammer.
Engelsche luchtactie boven
Duitschland
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Zaterdag bekend:
Het luchtwapen heeft in den afgeloo
pen nacht havenwerken aan de monding
van de Theems en aan de Britsche Zuid
en Oostkust, alsmede talrijke vliegvelden
voornamelijk in Oosl-Engeland gebom
bardeerd. In luchtgevechten boven de
Noordzee en boven het Kanaal werden
drie Britsche vliegtuigen neergeschoten.
In het gebied van de Middellandsche
Zee deden formaties van het Duitsche
luchtwapen weer met goed succes aan
vallen op de havenwerken van Tobroek
en Haifa. Duitsche en Ilaliaansche batte
rijen bestreden met succes Britsche ge-
schulsslellingen in het vestinggebied van
Tobroek.
De vijand liet vannacht op eenige plaat
sen in West-Duitschland brisant- en brand
bommen vallen. De burgerbevolking leed
verliezen aan dooden en gewonden. Nergens
werd schade aangericht aan militaire of voor
de oorlogvoering belangrijke inrichtingen.
Luchtdoelartillerie sohoot twee van de aan
vallende Britsche toestellen omlaag.
De bemanning van een verkenningsvlieg
tuig, bestaande uit den eersten luitenant
Budden, luitenant Möller, onderofficier
Schlichting en onderofficier Kühne, heeft
zich door voorbeeldige uitvoering van de haar
opgedragen taak bijzonder onderscheiden.
De actie in den Atlantischen
Oceaan
Een treffer op een Britschen
kruiser bij Beiroet
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelde gisteren mede;
Duikbooten hebben in het Noorden van den
Atlantischen Oceaan vier vijandelijke koop
vaarders en een tankschip met een gezamen-
1 ijken inhoud van 29.000 ton tot zinken ge
bracht. De luchtmacht heeft met succes haven
werken en wapenfabrieken in het Zuiden en
Zuidoosten van Engeland gebombardeerd. Bij
het afweren van vijandelijke vliegtuigen, die
het bezette gebied trachtten binnen te vliegen,
hebben zich meermalen luchtgevechten ont
sponnen, waarbij een vliegtuig van het type
Bristol-Blennheim is neergeschoten.
In Noord-Afrika bedrijvigheid van artillerie
en verkenningsafdeelingen bij Tobroek. Lichte
Duitsche en Italiaansche gevechtsvliegtuigen
hebben de haven en de verdedigingswerken
van Tobroek herhaaldelijk met goed gevolg
aangevallen. Op een Britsch vliegveld hebben
zij verscheidene op den grond staande vlieg
tuigen met bommen en machinegeweervuur
vernield. Een Britsche jager en drie gevechts
vliegtuigen zijn bij luchtgevechten en door
afweergeschut neergehaald.
In het Middellandsche Zeegebied heeft een
afdeeling Duitsche gevechtsvliegers op 13 Juni
met succes een aanval gedaan op militaire
installaties en een fabriek op het eiland
Cyprus. Ter hoogte van Beiroet hebben Duit
sche gevechtsvliegtuigen een Britsch vloot-
eskader aangevallen en op een zwaren kruiser
een voltreffer geplaatst
In den afgeloopen nacht hebben zwakke
vijandelijke afdeelingen op eenige plaatsen in
West-Duitschland brisantbommen laten vallen,
die echter slechts weinig schade aanrichtten.
Diefsfal van zout op groote schaal
Een knecht bestal zijn baas en haalde balen
zout met een sleeperswagen weg.
Een paar dagen geleden is gemeld, dat uit
een pakhuis aan den Zuid-Oost Binnensingel
te 's-Gravenhage door opensluiting een aantal
balen en doozen zout zijn ontvreemd, totaal
5000 kg., ter waarde van ongeveer f 750.
De politie stond aanvankelijk voor een
raadsel. Het pakhuis was goed afgesloten en
vertoonde geen spoor van braak. Twee leden
van het personeel verklaarden, dat het zout op
Vrijdag 6 Juni nog in 't pakhuis aanwezig was.
Eén man kon den diefstal niet hebben ga
pleegd. Er moest een vervoermiddel aan te pas
zijn gekomen. In de omgeving deed de politie
dus navraag. Zoo vernam ze, dat op Donder
dag 5 Juni ongeveer zes uur een met een paard
bespannen sleeperswagen voor 't pakhuis was
verschenen, waarna vier mannen den wagen
hadden volgeladen. Een der omwonenden had
gezien, dat daarna het pakhuis met een sleutel
gesloten werd. De wagen was verdwenen in
de richting van Voorburg.
Aldaar vernam de politie dat een inwoner
van Voorburg, die in de krant het berichtje
over den zoutdiefstal had gelezen, was komen
vertellen, dat hij een baaltje had gekocht van
iemand uit Voorburg. In samenwerking met
een Voorburgschen rechercheur werd het on
derzoek voortgezet. Het bleek dat ongeveer
25 menschen te Voorburg een baaltje of een
doos zout hadden gekocht, en tevens dat in
het schuurtje van een volkstuintje een aantal
balen zout was opgeslagen Alles werd in be
slag genomen, doch er was toen meer zout bij
een, dan als vermist was opgegeven. Reeds
eerder was er dus zout gestolen.
De pachter van het volkstuintje, de
28-jarige. G. was als knecht in dienst bij den
eigenaar van het pakhuis Hij had toen zijn
patroon aangifte van den diefstal had gedaan,
aangeboden in de avonduren bij het pakhuis
te waken.
Na de arrestatie legde hij een volledtge be
kentenis af.
De knecht ls thans opgesloten De vervoer
ders en wederverkoopers zijn te goeder trouw
gebleken.
Vrijwel al het ontvreemde zout ls achter
haald.
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK
Aangenomen: aar Idsegahuizen e.a.,
B. J. Geeriing jr., hulpprediker te Velp.
Bedankt: voor Broek op Langendyk.
P. W. Spruyt te Mijnsheerenland.
REM. GEREF. GEM-
GEREF. GEM.
BEROEPINGSWERK
De plannen tot vestiging van nieuwe predi
kantsplaatsen in de Geref. Kerken blijven
voortgang maken. Thans overwegen zoowel
de kerkeraad van de Geref. kerk van de L i e r
als die van W i n t e r s w ij k, beiden ge
meenten van ruim 1300 zielen, de stichting
van een tv/eede predikantsplaats, waarvoor
in laatstgenoemde gemeente bereids reeds gif
ten inkwamen.
De kerk van Leeuwarden formeerde
een tweetal voor de vijfde plaats en die van
H aren en Barendrecht brachten een
beroep uit in de gestichte tweede predikants
plaats terwijl de kerken van 's-G raven-
hage-Wést, Rotterda m-C h a r 1 o is,
's-G ra v nzande en Ruinerwol d-
K o e k a n j e met gewenschten uitslag hst
beroepingswerk, resp. in de 6e, de 3e en de 2e
predikantsplaats bekroond zagen.
De kleine Geref. kerken van Papen-
drecht en Pesse zullen dit jaar ook voor
het eerst een eigen predikant ontvangen want
zij hebben met goed gevolg hun hulpprediker
als predikant beroepen. En de tot dusver ge
combineerde kerken van Zette n-E 1 s t heb
ben thans eik een candidaat beroepen.
DS. N. BIJDEMAST.
Vrijdag 20 Juni a.s. viert ds. N. B ij d e-
m a s t, em. predikant der Chr. Geref. kerk
te Zeist, zijn 75sten verjaardag.
Ds. Bijdemast werd 20 Juni 1866 te 's-Gra-
venland geboren en behoorde aanvankelijk
tot de Geref. kerken. Hij diende de Geref.
kerk van Maarssen als ouderling en van 1902/
1908 als oefenaar. In laatstgenoemd jaar ging
hij over tot de Chr. Geref. kerk waar hij in
1914 tot het predikambt werd toegelaten. 18
October 1914 verbond hij zich te Maarssen
aan zijn eerste gemeente. In 1918 ging nij
naar Zwolle en in 1921 werd hij predikant te
Doesburg. In 1923 deed ds. Bijdemast intrede
te Delfshaven en in 1930 vertrok hij naar
Boskoop. In 1935 verbond hij zich aan de ge
meente van Soestdijk, waar hij in 1938 emeri
taat verkreeg en zich metterwoon te Zeist ta
vestigen.
HULPPREDIKER.
De heer A. G. v. d. S t o e 1, candidaat by
de Geref. Kerken, thans hulpprediker te
A m e i d e, is in gelijke functie benoemd te
Boskoop.
Bij de Ned. Herv. Gem. te Amsterdam is
benoemd tot hulpprediker (voor de oude bin
nenstad), J. van Benthem, oud wn. pred.
te Cheribon.
VER. VOOR VOORLOOPIGE OPLEIDING.
Ds. G. Mansveli gaai heen.
Naar wij vernemen heeft ds. G. Mans-
velt te Utrecht, emeritus-predikant van de
Ned. Herv. Gem. van Amsterdam, sinds 1910
bestuurslid en sinds 1917 voorzitter van de
Vereeniging voor voorloopige opleiding te
Doetinchem, thans ontslag genomen als zoo
danig. Ds. Mansvelt is thans 78 jaar en zoo
pas van een ernstige ongesteldheid hersteld.
Tot zijn opvolger is benoemd ds. C. D. v. Kop
pen, Ned. Herv. predikant te Zwolle.
J. VAN BENTHEM
In de Oude Kerk te Amsterdam is gister
morgen de heer J. van Benthem, oud-
zendeling-leeraar te Harderwijk en vroeger
waarnemend predikant te Cheribon, tot zijn
arbeid als hulpprediker ingeleid in het werk
van de oude binnenstad door de Ned. Herv.
Gemeente.
Na de prediking over 1 Cor. 1 23 en 24
door den wijkpredikant, Ds. R. D ij k s t r a,
betrad de heer van Benthem den kansel om
zich aan zijn arbeid in de wijk te verbinden.
Spr merkte op, dat de tijdsomstandigheden
veler ooren opmerkzamer op den Bijbel
maken. Christus, de gekruisgde, staat te mid
den dezer woelige wereld als een voortdurende
prediking. Van geboorte een Rotterdammer,
is spr. toch niet met de groote stad bekend.
Als 23-jarige jonge man vertrok hij naar
Java om daar als zendeling-leer aar in de
dessa's werkzaam te zijn. Gaarne wil hij be
proeven zich in te leven in de geestelijke
nooden van de bevolking der oude binnenstad.
Redding voor de geslagen wereld is alleen
mogelijk door Christus, den gekruisigde. Von
Zinzendorf zag eens onder een voorstelling
van den gekruisigde de woorden staan: Dit
deed ik voor U, wat doet gij voor mij? Deze
woorden waren aanleiding tot den rijk-
gezegenden aibeid van Von Zinzendorf voor
de inwendige zending. In dezen geest wil ook
spr. arbeiden.
Ds. R. Dijkstra zeide zich te verheugen,
dat de wijk van de oude binnenstad, waar
Ds. de Vrijer het werk indertijd begon en
waarin hij zelf het niet meer af kan, thans
in den heer van Benthem een medewerker
ontvangt die aan de organisatie van den
arbeid meer aandacht zal besteden.
Na afloop van den dienst is receptie ge
houden in de Sebastiaankapel waar de onder
scheidene medewerkers met den heer van
Benthem kennis maakten.
STICHTING VERBETERD PSALMGEZANG
Dezer dagen heeft de stichting tot verbete
ring van het psalmgezang te 's Gravenhage
een zangavond in de Geref. Westduinkerk
gehouden. Ds. H. H a s p e r, Geref. predikant
in H.V. te 's Gravenhage, zette de bedoeling
van de nieuwe berijming en zangwijze uiteen.
Hij wees er op, dat reeds in de 18de eeuw
de melodieën der psalmen grondig bedorven
waren en dat het noodig was terug te gaan
tot de melodieën van de 16de eeuw. Deze
moeten weer behoorlijk gezongen worden.
Een koortje, gevormd door een klasse van
eep school, zong verschillende psalmen op
achtste en kwart noten. Voor dezen avond
bestond groote belangstelling.
Luthersche Bond van
Sociale Actie
Algemeene vergadering
te Utrecht
Zaterdag M. werd te Utrecht de algemeene
vergadering gehouden van den Ned. Luther-
schen Bond voor Christelijk Sociale Actie. De
voorzitter, de heer A. J. Z i e r uit Amsterdam,
hield een uitvoerige openingsrede, waarin hij
begon met een woord ter nagedachtenis aan
Prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine. God
heeft de Chr. Soc- Beweging in hem zeer veel
geschonken. Met eenige minuten stilte her
dacht de vergadering den grooten strijder uit
het Chr. soc. kamp.
Vervolgens merkte de voorzitter op, dat de
meeste afdeelingen van den Luth. Bond na
tuurlijk veel bezwaren van de verduistering
hebben ondervonden in den afgeloopen
winter. Toch werd de arbeid zoo goed als kon
voortgezet en konden de afdeelingen intact
blijven op één na, hoewel deze eene afdeeling
misschien binnen afzienbaren tijd weer tot
nieuw leven gebracht kan worden. Spr. ves
tigde er vervolgens de aandacht op, dat het
jaar 1941 als herdenkingsjaar zeer merkwaar
dig is. Het is n-L 50 jaar geleden, dat in de
Protestantsche en de Roomsch-Katholieke
Christenen ieder voor zich en onafhankelijk
van elkander een krachtig uitgangspunt ver
kregen voor hun Chr. sociale actie. In 1891
werd door Paus Leo XIII de encycliek Rerum
Novarum uitgevaardigd, waardoor de grond
slag gelegd was voor de R.K. Soc. Actie. Maar
ook in 1891 werd door het Centr- Comité van
Antirev. Kiesver. in samenwerking met Pa
trimonium de Christ. Volksbond te den Haag
en met de Ver. tot Heil des Volks het eerste
Christelijk Sociaal Congres te Amsterdam ge
houden. Bijna honderd jaar na de Fransche
revolutie had de Christenheid noodig gehad
voor zij op eenigszins breede schaal begreep
dat de sociale kwesties een religieuze zijde
hebben.
Spr. stond hierna stil bij enkele op het te
Amsterdam gehouden Chr. Soc. congres ge
nomen conclusies. Wat de Luthersche Bond
betreft, deze heeft evenals de anderen nog
niets van zijn beteekenis verloren en zijn be
ginselverklaring heeft dezelfde waarde be
houden, n-1. de Christenen in het algemeen en
de Lutheranen in het bijzonder op te wekken
tót het bevorderen en de doorwerking van
de Chr. beginselen in alle verhoudingen van
het leven. Dat was de taak van den Bond en
dat is nog de taak ook voor de toekomst.
Telkens weer moeten wij anderen wijzen op
de consekwenties die zij uit hun Luthersche
Belijdenis moeten trekken ten opzichte van
het sociale leven. Er is nog veel te doen. Wij
zien die arbeid als een ons door God opge
legde taak. Met inspanning van al onze krach
ten en onder biddend opzien tot den Heer der
Kerk moge het voortgezet worden, Zijn Naam
ter eer, ónze Kerken en gansche'Nederland
sche volksgemeenschap ten zegen.
De voorzitter riep in deze vergadering een
hartelijk welkom toe aan de vertegenwoor
digers van het C.N.V., Patrimonium, de Werk
mansbond en van den Kerkeraad der Luth-
gemeente van Utrecht. Het C.N.V. was ver
tegenwoordigd door den heer Amelink.
Vervolgens werden de huishoudelijke zaken
afgehandeld en kwamen de verslagen in be
spreking. Het jaarverslag van den secretaris,
den heer P. Brussel Jr., gewaagt van blij
vende activiteit in de afdeelingen. In Amster
dam, Utrecht en Zwolle mocht zelfs vooruit
gang geboekt worden. Gememoreerd werd de
sympathieke verhouding tot het C-N.V. De
betrekkingen met de beide overige in Neder
land werkende Christelijk sociale organisaties
blijven bij voortduring 'van den meest vriend-
schappelijken aard.
De verslagen werden na eenige bespreking
goedgekeurd. De voorzitter, de heer H. J.
Zier, werd herkozen Besloten werd het z.g.
kwartjesfonds in stand te houden.
Des middags sprak Ds. W. J- Manger uit
Bussum een rede uit waarin spr. op zeer
uitvoerige wijze de houding tusschen wereld
lijke en geestelijke overheid door de eeuwen
heen, besprak, hierbij drie antwoorden gevend
welke in de historie op deze problemen ge
geven zijn, n.l. het antwoord van het ongeloof,
bijgeloof en Geloof. Aan de hand vah het laat
ste antwoord stond spr. meer uitvoerig stil bij
Luther's standpunt ten opzichte van het een-
heidsgeloof. De Kerk is de kern van de
samenleving. Zij mag geen vijandschap pre
diken, maar wel critiseeren. Ook Luther heeft
begrepen dat Kerk en overheid staan onder
de tucht van Gods Woord- Voor wien daar
van uitgaat zijn alle andere problemen een
voudig en is het duidelijk waaraan de Christen
zich te houden heeft. Kerk en wereldlijke
overheid zijn voor hem ook een zaak des
gebeds. In de Kerk wordt gemeenschap ge
kweekt in den hoogsten zin des woords.
De algemeene vergadering.
De jaarlijksche algemeene vergadering van
de Ver. van Predikanten van de Geref. kerken
in Nederland zal, naar wij vernemen, V/oens
dag 25 en Donderdag 26 Juni a.s. onder pre
sidium van prof. dr. F. W. Grosheide van
Amsterdam in het Jaarbeursgebouw te
Utreci.-i worden gehouden.
In oe eerste zitting op Woensdagmiddag 25
Jur.i zal prof. dr. G. v. d. Lee .vv hoogleeraar
asu ce K U. te Groningen, refereeren over:
„Kerk en liturgie".
's Avonds wordt een oes1J:en bijeenkomst
gehouden waarin de huls oude. ij-ce ZHk*n
worden aigedaai en de heer N Baas. straat
prediker te Amsterdam, een causerie hoi.den
za! over: Evangelisatie m de groote stad".
Dondeioagmorgen 26 Juni refereer: dr. K.
S e t s tt. a, Geref. pred :on te Amsterdom-
Zu ii «>\er: „De worsteling om het inteilec.'
eu s n.iadags in de slorzi: :.ng ds P. N.
rl r u y w ij k, idem te Hilversum, ever. „Hei
Verr.or.d en do p-edik.n.;
GIFTEN EN LEGATEN.
Gecommitteerden tot de zaken der Ned.
Herv. gemeente te Rotterdam berichten tot
steun der kerk van de diaconie der Ned. Herv.
gemeente te Thamen a. d. Amitel 1 obligatie
„Zonnegloren" groot 1000. rentende 4 pet.,
te hebben ontvangen.
Een vriend van het Leger des Heils te Apel
doorn heeft in verband met het 50-jarig be
staan van dit corps het pand Boschlust alin
den Sprengenwag ebngekficht om te (Bestem
men als een tenuis van de leiders van hot
Leger des Heils aldaar. Het betrekken van crit
gebouw zal buiten bezwaar van de korps-
financiën iijn.
