I
ft
Radioprogramma
'AG.
G 12 J»-NI 1941
Th. C. van Dam
van Isselt
- 18 Juni - 1941
ervekader zijn schepping
18 Juni is het 25 jaar geleden,
lier aal-majoor J. Th. Th. C. van
sselt, oud-voorzitter van den Cen-
ondheidsraad, op 74-jarigen leef-
d.
omas Theodoor Carel van Dam
1842 te Amersfoort werd
eft zich in woord en geschrift
ndere verdiensten verworven door
om leger en natie nader tot elkaar
Hef Reservekader, ingesteld in
schepping.
i Dam van Isselt werd opgeleid
Militaire Academie te Breda- In.
hi.i benoemd 'tot 2e luitenant der
bij welk wapen hij achtereenvol-
ngen doorliep. Een groot deel van
hij werkzaam bij het militair
eerst als directeur van den hoofd-
.amperi (1876-1890) en later '18981
jr van de Koninklijke Militaire
was hy hoofdofficier van het
en commandant van het 8e re-
nterie. In 1900 werd hij bevorderd
1-majoor, inspecteur van het mili-
wijs te 's-Gravenhage. Twee jaar
hij benoemd tot lid er» voorzitter
intralen Gezondheidsraad.
nste publicaties noemen
fogelbaan der getrokken vuurwa-
voorstel tot versterking van de
•ijdkrachten in school en leger",
nwerking van leger en volk",
leding en volksweerbaarheid". Ook
ïeraal-majoor van Dam van Isselt
ischriftartikelen.
verdiensten werden met een groot
erscheidingen 'beloond; zoo was hij
in de orde van den Nederland-
w en officier in de orde van
au en v;as hij begiftigd met den
Service publique.
'APEN VAN TERSCHELLING.
5sn nieuw voedsel
Aardapp-J-jiies.
De n.v. stijfsel- en glucosefabriek Sas van
Gent is voornemens, in Augustus een aanvang
te maken met de bereiding van aardappelgries,
een voedselproduct, dat volgens een nieuw pro
cédé uit alle soorten aardappelen kan wor
den verkregen. De aardappelen worden zooda
nig verwerkt dat de eiwitten en mineralen ge
heel behouden blijven. Alle overschotten aan
aardappelen, tot het z.g. „kriel" toe, zullen bij
de fabriek gespuid kunnen worden en tol een
voedzaam product kunnen worden geconser-
Naar wij vernemen, zal omtrent den afzet
van het nieuwe product een regeling worden
getroffen in overleg met de regeering.
De n.v. stijfsel- en glucosefabriek Sas van
Gent heeft he'. alleenrecht gekregen om de
Voor' de productie van aardappelgries noodige
.grondstoffen op te koopen in Zeeland, op de
Zuid-Hollandscne eilanden en in West-Noord-
Brabant. Aangezien de consumptie-aardappelen
onder de werking der dlstributiewet vallen, zal
dit opkoopen zich voorshands moeten bepalen
tot „kriel"-aardappelen, da', zijn aardappelen,
kleiner dan 3 c.m. in doorsnede.
In d? gisteren verschenen Staatscourant is op
genomen een besluit van de Nederlandsche
Bakkerij Stichting tot saneering van het bak
kersbedrijf in de gemeenten Amsterdam, Die-
men. Landsmeer, Oostzaan, Ouderamstel en
Nièuweramstel. Het besluit dat den verkoop van
bakkersartikelen aan wederverkoopers enz.
regelt is gisteren in werking getreden.
De bakkers zijn ten dien opzichte niet alleen
voor eigen nalatigheden en handelingen, maar
ook voor die van hun Wederverkoopers aan
sprakelijk;
F. DIELEMAN OVERLEDEN.
Na een-langdurige ongesteldheid is te Axel
overleden de heer F. Dieleman wethouder
dezer gemeente.
De overledene nam in 1919 voor de A.R.
partij zitting in den Raad en werd in 1939
als wethouder benoemd. Door zijn langdurige
ongesteldheid kon hij niet als loco-burges-
meester optreden na het ioverlijden van burge
meester Blok en moesten de vergadering van
het college van B. en W. meermalen ten zijnen
huize gehouden worden-
k doen van belangrijkste vondsten
niet altijd de spade te hanteeren'
jfige archieven te snuffelen. Dit is
ier gebleken bij het reeds jaren
nderzoek naar het oude en oorspron-
pen van Terschelling. Reeds in 1932
1 van Dieren, die in woord en ge-
zozeer heeft geijverd om aan het
ierschelling meer bekendheid te
etoogd, dat het tegenwoordige in
Jestelde wapen van Terschelling een
Ét is en dat het merkwaardige eiland
Waddenkust met goed recht aan-
maken o^i een veel ouder blazqen.
Ipl hiervoor in verschillende musea
■Bcele aanwijzingen gevonden, maar
He oude en origineele wapen van
mg heeft men. thans geïdentificeerd
helsteen in een top van een huis aan
p Wieringerstraat te Amsterdam,
eisteen dateert uit 1730 en vertóont
Öchëllinger blazoen: een boom op
Is, zijn kroon spreidend langs den
d van het schild, waartegen rechts
opstaat met spitsen snuit en manen,
fiigen staart, een buik en twee
z-ijn linkerklauw slaat hij om een
van den boom en den rechter-
^en boom ze^- Links een - leeuw
s staande tegen den boom, beide
^"t'iaar elkaar gewend. De boom ver
in 'n.en Upstalboom, symbool van het
hajf;, de leeuw is de Hollandsche leeuw
arigheid aan de graven van Holland)
2"'aak het symbool van de heeren van
d, de Poppema's, later met toenaam
Schelling- De kleuren zijn die,van de
.ingsche vlag.
DEUTSCHE M0T0RENHANDEL N.V.
Arbeidsvoorwaarden in hotels,
restaurants, enz.
H«t ontwerp vtn den heer F. A. Pfeifer.
Zooals reeds is gemeld, hebben de werk
gevers- en werknemersbonden voor hotel-,
restaurant, café- en aanverwante bedrijven
verzoek ingediend tot het bindend vast
stellen van een regeling in zake de loonen,
salarissen en andtre arbeidsvoorwaarden voor
die bedrijven. In overleg met de betrokken
instanties is een ontwerp gemaakt voor een
dergelijke regeling door den heer F. A.
Pfeifer, directeui van het rijksbureau voor
het hotel-, café-, restaurant- en pension-
bedrijf, die aan een verslaggever van het
A.N.P. het een tn ander over het ontwerp
heeft verteld. De heer Pfeifer heeft daarbij
gewezen op de belangrijke strekking van de
ontworpen regeling om aan het geheele perso
neel in de betrokken bedrijven een rechts
positie te geven, waarbij de loonen op een
redelijk peil zijr gebracht.
Het ontwerp \oorziet in een vaste verdee
ling van de verschillende functies, waarvoor
minimum-loonen zijn vastgesteld. Een be
langrijke bepaling, waardoor aan vele uit
wassen een einde zal worden gemaakt, is
ook die, waarbij aan werkgevers of hen, die
dezen vervangen, wordt verboden voor het
in dienst nemen of in dienst houden van
een werknemer van dezen noch van anderen
eenige betaling aan te nemén. Voorts is vast
gesteld, dat het bedieningsgeld eigendom is
van het personeel, waarbij voor het. werken
op tronc een vaste maatstaf voor de ver
deeling is opgenomen.
Een belangrijken vooruitgang vormt dok'hét
voorschrift, da-, de werkgever aan het perso
neel een vaslgestelde belooning moet uit-
keeren naast het bedieningsgeld (fooi), dat
het bij de uitoefening van zijn functie ont
vangt. Een algeheele afschaffing van het
fooienstelsel Is in het ontwerp nog niet opge
nomen, doch bovengenoemd voorschrift kan
worden beschouwd als een eerste stap in die
richting.
De regeling zeldt niet voor pensions, doch
wel voor inrichtingen als het H. T. O., de Kol-
pingshuizen en dergelijke.
Een belangrijke bepaling is, dat alle werk
nemers loon in geld zullen genieten. Hiervoor
zijn tabellen opgesteld, waartoe de bedrijven
in drie klassen worden verdeeld.
Behalve een regeling voor ziekte en extra-
vrije dagen voorziet het ontwerp in' een
vacantieregeling, welke o.m. bepaalt, dat:
Aan een werknemer, die op 1 April ge
durende twee jaar of langer in eenzelfde
bedrijf werkzaam Is geweest, wordt door
den werkgever in dat jaar 12 dagen vacantie
gegeven.
Een ander nieuw element in de arbeidsvoor
waarden voor het personeel in deze bedrijven
wordt geschapen -door de invoering van een
leerlingenstelsel.
Zullen met 10 worden verhoogd.
De Vereeniging van Haringhandelaren heeft
leslolen aan het verzoek van de si
e samenwerkende
haringpakkersbedirijl te voldoen
de bestaande collectieve arbeidsovereenkomst,
waanin gezegd' wordt, dat de in die collectieve
arbeidsovereenkomst opgenomen tarieven met
3 procent worden verlaagd, met uitzondering
voor schepenwerk en aanverwant, welke met
10 procent worden verlaagd, zou komen te ver
vallen en dat de tarieven en uurloonen, in de
overeenkomst genoemd, voor zoover het kuiperij-
en ha ringpakkerswerk betreft, met 7 procent
zullen worden verhoogd.
Wat het schepenwerk betreft zullen de tarie
ven in genoemde collectieve arbeidsovereen
komst vermeld, worden uitbetaald.
Deze verhooging van de loonen is ingegaan
op 2 Juni tl., behoudens goedkeuring van het
college van rijksbemiddelaars.
Voor een gemakkelijke berekening geeft hel
bestuur m overweging de totale weekuitkomst
van een werknemer, volgens de huidige tarieven,
met 10 procent te verhoogen.
Met de bovengenoemde verhooging komt de
duurte-bdjelag van 5 procent te vervallen.
Men heriinnetr er aan, dat, wanneer deze ver-
hooging is goedgekeurd' door het college van
rijksbemiddelaars, dan alle ook niet-leden var
de vereeniging, daaraan gebonden zijn en mer
strafbaar is, wanneer er van wordt afgeweken
Nederlandsche tooneel-
schrijfkunst
Oproep van het departement van
volksvoorlichting en kunsten
De secretaris-generaal van het departement
van volksvoorlichting en kunsten stelt voor
alle Nederlanders, die den drang in zich ge
voelen voor het eigenheèmsche tooneel te
schrijven, de gelegenheid open, voor den lsten
Augustus van dit jaar een werk van hun
hand aan het departement in te zenden. Nadat
uit deze inzendingen een keuze is gemaakt,
zal het hoofd van de afdeeling theater en
dans de vertooning van het beste en geschik-
ste stuk (eventueel stukken) door een beroeps
gezelschap, als ook de eventueele opneming
iq het speelplan financieel begunstigen. Aan
de uitverkorenen zal een vergoeding van on
kosten enz. worden verleend. Bovendien zul
len de talentrijke geroepenen, wier werk nog
niet kan worden bekroond, een blijk van
aanmoediging genieten.
De stukken, die voor uitvoering in aanmer
king komen, dienen vakkundig geschreven te
zijn, geboren uit den Nederlandschen geest
De- aanmoediging zal gelden hem of haar,
die ongeacht techniek of ervaring blijk
gegeven heeft van een belofte te zijn voor het
tooneel in volkschen geest. De beoordeeling
geschiedt door den leider van het dramatur
gisch bureau.
Met de schrijfmachine duidelijk leesbaar
getypte manuscripten moeten voor 1 Augustus
1941 worden ingezonden aan het hoofd van
de afdeeling theater en dans van het depar
tement van volksvoorlichting en kunsten,
Prinsessegracht 21, Den Haag.
Een Breerooprijs
De secretaris-generaal bovengenoemd deelt
voorts mede, dat ingesteld is een driejaar-
lijksche prijs ter herinnering aan onzen groo-
ten Nederlandschen tooneelschrijver Breeroo.
Te beginnen met 15 September 1942 zal
deze prijs, waaraan een bedrag van 3000
is verbonden, telkens na drie jaar worden
toegewezen als erkenning van een bewonde
ring voor het gezamenlijke werk van een
Nederlandschen tooneelschrijver, wien door
het departement deze prijs waardig wordt
geoordeeld.
Uiterlijk bewijs van erkenning en blijvend
teeken van aansporing zijn de uitreiking van
een eerepenning met den beeldenaar van
Breeroo.
De beoordeeling geschiedt door den leider
van het dramaturgisch bureau van de afdee
ling theater en dans van het departement van
volksvoorlichtingen en kunsten.
N.S.B.-functionarissen bij Himmler
De persdienst van de N.S.B. meldt:
Op Dinsdag 10 Juni hebben de plaatsver
vangende leider van de N.S.B.C. var Geel
kerken en de heeren H. W. Müller Lehning,
mr. Aj. J. Zondervan, commandant van de
W.A. en J. P. Wolffrnm, plaatsvervangend
"oorman van de Nederlandscl S.S., een be
zoek aar den Reichsführer der S.S. Heinrich
Himmler te Berlijn gebracht.
HILVERSUM I. 415,5 METER
6.45 Gramofoonmuziék
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Graimofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
8.00 BNO: Nieuwsberichten
8 15 Schriftlezing en Medi
tatie (voorbereid Aw
Vrijdag 13 Juni
5.30 Voor de jeugd
5.45 Kamermuziek en gra
mofoonmuziék
7.00 BNO: Vragen van den
dag
7.15 Voor de kleuters
7.25 Gramofoonmuziék
7.30 Sport
muziek
iwsbe richten
uit de 5-00
O: Engelsche
g: „Economie
n Holland".
301.5 METER
«muziek
ymnastiek
jnmuziek
ymnastiek
uwsberiohten
>nmuzaek
«Leuters
t pdanobegel.
foonmuziek
m Beeck en
II
Religieuze kunst In Birma. Het beeld
van de godheid, uio, volgens het bij
geloof der bevolking, des nachts levend
wordt en door den omtrek ronddoolt
(Weltbild Pax-Holland)
Bij den bakker. Ook de bereiding
van het brood heeft de onverdeelde
en critische belangstelling van de keur
meesters (Pax-Holland)
werd iet hooge Noorden. - Een ravitailleering»-
nV°i£inne op marsch in het Noorsche hooggebergte
(Weltbild-Pax-Holland)
Het oudste huls van Venlo, het zgn.
Romerhuis, dat uit 1500 dateert, wordt
gerestaureerd. Het is het laatste over
blijfsel van het voormalige „Het-je%
de oudste buurt van Venlo, welke
grootendeels wegens bouwvalligheid is
afgebroken (Het Zuiden)
BNO: Nieuws- en oec.
berichten
Bram Kwist en zijn
mandolindsten
Gramofoonmuziék
Het Amabile-sextet
Gramofoonmuziék
i Vrouwenuitzenddmg en
g r a mo f oo nmuziek
i Gramofoonmuziék met
to elach ting
Voor de jeugd
Gramofoonmuziék
BNO: Nieuws-, oecon.
en beursberichten
Het Amusementsork.
en solist (6.0©6.15
Boekbespr., voorbereid
door de Chr. Radio-
Stichting).
Toeristische raadge
vingen
BNO: Oecon. vragen
van den dag
Gramofoonmuziék
BNO: Nieuwsberichten
Zang met pianobegel.
en pianoduet
Boekbespreking
Gramofoonmuziék
Orgelconcert
Avondwijding (voor-
ber. door het Vrijz.
Prot. Kerkcomité)
BNO: Nieuwsber.;
sluiting
Een kleurige en geurige collectie pro
ducten van Aalsmeersche kweekers
kunst wordt ingepakt om naar de plaats
van bestemming verzonden te worden
(Pax-Holland)
Mijnheer Pimpelmans heeft alweer pech
Een treekplan voor Zuid-Beveland
Onder leiding van den heer A. D. F. v. d.
Wart, lid van Gedep. Staten van Zeeland,
werd Dinsdagmiddag ten stadhuize van Goes
een bijeenkomst gehouden van burgemeesters
en wethouders van de gemeenten op Zuid- en
Noord-Beveland, waarin Jhr. De Ranitz, in
specteur voor de Volksgezondheid voor Zee
land en Westelijk Noord-Brabant, een uiteen
zetting heeft gegeven van het doel van een
streekplan. Voor deze bijeenkomst bestond
groote belangstelling.
In zijn inleidend woord deelde de heer v. d.
Wart mede, dat Gedep. Staten een krachtige
actie op touw gezet hebben om de streekplan
nen aanhangig te maken.
Jhr. De Ranitz wees eerst op de noodzake
lijkheid van een streekplan. Bij het ontwerpen
daarvan is het voor-onderzoek het belangrijk
ste. Men dient zich de situatie in de toekomst
van een bepaalde streek in te denken. Het ver
heugt spr., dat de arbeid voor de streekplan
nen thans in de geheele provincie kan wor
den aangepakt. Elk onderdeel van de provin
cie is echter weer verschillend. Daarom moe
ten de streekplannen door menschen uit de
streek zelf worden voorbereid en ontworpen.
De streekplannen worden opgebouwd door de
kerncommissies. Zij gaan het werk voorberei
den en moeten Gedep. Staten met advies ter
zijde staan. Daarom is een juiste samenstel
ling van een kerncommissie van groot belang.
Het is nu nog niet te zeggen of er één pro
vinciaal bureau komt dan wel een afzonderlijk
bureau voor iedere streek.
Men moet een streekplan niet beschouwen
als iets dat van boven af wordt opgelegd. Het
moet van onder op worden opgebouwd en
zonder medewerking van de gemeentebestu
ren zal dat niet gaan. Op die medewerking
deed spr. ten slotte een beroep.
Een boek over ons land
Binnenkort verschijnt bij Verlag Konrad
Triltsoh te Würzburg in Duitschland een groot
werk over ons land, getiteld Die Niederlande
im Umbruch der Zeiten, alte und neue Be-
ziehungen zum Reich, welk werft in op
dracht van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied is samengesteld
door dr. Max Freiherr du Prei te Berlijn en
Willy Janke in Den Haag. De Rijkscommis
saris, rijksminister Seyss Inquart, schreef een
woord vooraf. Het boek bevat 17 kaarten en
64 illustraties en behandelt alle terreinen van
Nederlandsche publieke interesse.
De heer W. Janke, de in Nederland vertoe
vende mede-samensteller van het boek, is
dezelfde, die als Pressedezernent van het Rijks
commissariaat en leider van de dagelijksche
persconferenties in het paleis Kneuterdijk 20
Den Haag, in ons land groote bekendheid
heeft verworven. Door een veeljarig verblijf
kende hij ons land ook vóór Mei 1940 reeds
uitnemend.
Dat de Rijkscommissaris aan dit werk een
woord vooraf schenkt, verleent er een bij
zonder cachet aan.
JUBILEUM W. G. ROOZENBEEK
A.s. Zondag viert de heer W. G. Roozen-
beek, hoofd van de Aeneas Mackayschool
te 's-Gravenhage, zijn zilveren ambtsjubi
leum.
De jubilaris werd in 1897 te Rotterdam ge
boren en ving zijn loopbaan aan als onder
wijzer aan de Rehobothschool te Rotterdam-
Zuid. Hij was vervolgens werkzaam als
onderwijzer te Dordrecht, aan de dr. A.
Kuyperschool te Rotterdam, aan de v. Hoog-
stratenschool te 's-Gravenhge en aan de
school van wijlen den heer A. J. Drewes te
Amsterdam om in Februari 1929 te wor
den benoemd aan de Groen van Prinsterer-
mulo-school te Maassluis tot hoofd. 1 Aug.
1936 volgde de heer Roozenbeek de heer J.
Pieterson Mons op als hoofd van de Aeneas
Mackayschool te 's-Gravenhage.
De jubilaris is een bekend figuur in de Ned.
Chr. Reisvereeniging. Hij is secr. van de afd.
's-Gravenhage van deze organisatie die hij
bij herhaling als reisleider heeft gediend.
De heer Roozenbeek dient de Geref. kerk
van 's-.Gravenhage-West als ouderling. Hij
heeft den wensch te kennen gegeven dat zijn
jubileum met het oog op de tijdsomstandig
heden slechts in besloten kring zal worden
gevierd.
Door G. Th. Rotman
(Nadruk verboden.)
tranige schippersdochter.^
02loonschip „Maria Helena
laagde er dezer dagen ia
ven de Oude Haven te i
24. Meneer PiwipeLmans hief een öorver-
o9 dovend gejammer aan bij elke streek, en toen
23. Strompelen en kreunend geleund Wj een kwartier later, ionder hoed en zijn
op des dokters arm, volgde hij dezen naar bin- gezicht vol roodbruine vlekken, thuiskwam,
nen. De dokter, die heimelijk een hekel aan sloeg z'n vrouw bijna achterover van de
-• -- L i LI RiH.rmeer dat deal mijnheer Pimpelmans had, plantte den armen schrik. „Maar man, man, wat is je nu toch
De 20-jarige Margaretha Visser van Britsch vliegveld aan den oever van het kleine Bittermeer, aat aee weer overkomen!" riep ze uit. „Ja, en nou
dat in den Rijn te Arnhem gemeerd „Smaakt van het Suezkanaal. Cementen banen maken het mogelijk bij man in een stoei neer en daar begon ny me ae had nQg wgl gen prettige verrassing wil
den jeugdigen Johan Beumer uit hat v,rschillende windrichtingen in de woestijn te starten «n t# landen schrammen waarmee meneer Pimpelmans' jen bezorgen!" zuchtte meneer Pimpelmans;
•edden (Fox-Hottend) (Orbls-nolland) bijtende Jodium tinctuur te penselen. ach, ik kéb nu letterlijk altjjd pech!„
Rechtszaken
RECHTBANK TE ALMELO.
Zijn vrouw vermoord
De officier van justitie, mr. Groenewegen,
heeft gisteren tegen den circa 50-jarigen land
bouwer B. G., te Almelo, levenslange gevange
nisstraf geëischt, wegens moord en poging tot
moord op zijn 45-jarige echtgenoote.
De dader, die een volledige bekentenis afleg
de, verklaarde daarbij, dat hij zijn vrouw niet
had gedood om een som van 11,000, waarvoor
hij haar had verzekerd, in handen te krijgen,
doch terwille van zijn kinderen, twee zoons, en
omdat hij het ongelukkige huwelijksleven aan
de zijde van zijn vrouw met langer wilde voort-
Deze moord is reeds gepleegd op 30 Maart
1935. Buren vonden de wouw zieltogend lig
gen op de deel van het boerenerf aan den Wind»
hoeksweg te Almelo. Zij was van een 8 m hoo-
gen hooizolder gestort en stierf spoedig. Het
vreemde gedrag van den echtgenoot viel daar
bij op. Hij liep rond over het boerenerf, doch
deed geen enkele poging om zijn vrouw te
helpen. De man stond bovendien reeds in een
kwaden reuk, omdat men hem verdacht ook in
October 1926 een aanslag op zijn vrouw te heb
ben gedaan.
Verdachte's raadsman, mr. Vrind uit Almelo,
zeide, dat men bij de beoordeeling van dez«
misdaa
vbl conflichten was.
Over 14 dagen zal de rechtbank uitspraak
doen.
