Iliruwr £riitsdji> (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
ncf
lementsprijs:
recht (f 3 manden 2.47. vermeerderd met
KaijO-15 incassokosten. Per week 19 ct
„„jsse, nummers 5 ct. Zaterdagnummers
Zondagsblad 7% ct. Allea by
jruitBfe taling.
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
et per r«geL Ingezonden Mede
telingen 46 ct per regeL Minimum
regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con-
jact belangrijke korting.
No. 6446
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
VRIJDAG 6 JUNI 1941
22e Jaargang
opwaLn
•n'hcp 2
fïïilD IS DIENST
e rord| a
het ta
sle:*heel nieuws wordt ons in deze
aarhei iens voorgehouden, dat we den
!n£d, -ondslag van het bestaan hebben
seng<:n en ons als ideaal hebben te
oo ^er*zaam leven in dienst van de
hei
oorzit gesproken kan in zulk een stelling
eerde esserd;i€ei nieuws worden
inder wezen was allerminst onbekend
1 a bligen van de besten van ons volk
ende in practijk gebracht de eeuwen
heefj
Jg^^^enoemde waarheid weinig lag,
che ljegenen, die ten onrechte in het
E een diepgaande kloof meenden
en spraken van een
klassenstrijd. Deze zou slechts
zijn, indien een der klassen
In nofeijn ten onder gebracht. Historisch
luwpli was deze historisch materialis-
te handhaven en gelei-
Maar,
ien v ok meer en nieer op den ach-ter-
antocJ te staan. Steeds meerderen, ook
eze proegere belijders, werden vatbaar
somstcht, dat de constructie van den
oTdej ^even van den arbeid
was, omdat zij voLkomen onjuist
resuri' geacht en op maatschappelijke
^ggejzou uitloopen.
949' \art wil, moet den arbeid aan-
^grondslag, maar dan niet onder
winspn een altoosdurenden, verwoes-
erd ii, doch als een proces, waarin
rden r in ^et b€lang der gemeenschap
m^|rden ontbeerd. Daarmee wordt
afgesneden alsof arbeid
iu zijn en de mensch slechts een
^an Winst mee te behalen,
j ^"ji niet, dat .er geen economische
2e jen zijn verdedigd en helaas
hiet 1st waarin deze dubbele
mee^ardige gedachte was belichaamd.
Hc°ite»gen er 0nnii<i<iel 1 ijk: aan toe, dat
enoeii verzet er tegen scherp
dee we behoeven in dit verband aan
u r ein da Costa slechts te herinneren;
da.fik anderen te noemen zijn. Ook
sabpzicht is de strijd tegen het
14 e in de economie van het oude
[met kracht ter hand genomen.
Sn de mannen van Christelijke
■beste"1* daarbij niet achteraan
is $n ook niet anders te verwachten.
allen, die de Openbaring Gods,
Schrift ons gegeven, als nor-
.inwel alle levensterrein aanvaarden,
ie d een ^er e€rs^ bladzijden
h prfe lezen, dat de arbeid niet is te
t vêjais een vloek, gelijk de klassen-
drloderne mensch wel deed, maar
heth zegen, dank zij Gods gemeerue
ng d een in zonde gevallen wereld
bes tul'
manli, de gevallen koning der schep-
j"wr de taak de aarde te bebouwen
Af®n- God gaf bem die aarde als
t o zijn Schepper, die immers de
vauP van al het geschapene en als
opperbeen:, wien alles onder
en wien alles juichend heeft te
als beelddrager Gods,
:de t heer over het geschapene, maar
H-'God. Dat is de goddelijke orde
vaplijke' samenleving.
principe de plaats van den
i'ereld en in de samenleving,
den loop der eeuwen heeft
bepaald. Maar tevens is het
indeji den arbeid er door aangegeven,
eefd£t zich door de zonde allerlei
kunnen openbaren. Daartegen
conipssiviteit, maar actief verbet.
Jh is wel drager van den arbeid,
va1 niet aan een artikel van koop
•ks. pf een machine, dan wel aan een
i ervan, gelijk: In al den arbeid
bes»,
alje wei
proces behoort op deze hoogere
izie i te zijn ingericht. De mensch
3'lo° eestelij k vrij wezen worden, dat
p^hoort te kunnen dienen maar
behoort ten goede te komen aan
(schepping gegeven arbe>iJdsdoel:
WÊB. van de in de wereld bij de
tesloten gaven en krachten, tot
jt arbeid dienst. Dienen in den
L immers dienen van God en van
lensch tevens. Arbeiden, dienen
leren wordt dan niet iets minder-
f onwaardigs. Arbeiden is dan
de gemeenschap naar den goeden
itn van dit woord, dat helaas zoo
j wordt misbruikt. Zelfs het éfen-
ferk kan dan worden gezien als
iroep, waaraan we ons met toe
met vreugde hebben te geven,
p arbeid is dan in zichzelf ver-
I we worden tevens door het aan-
ftngspunt er van weerhouden een
[enstelling te construeeren tus-
,.Jen- en geestesarbeid, tusschen
(rbij de spieren en die, waarbij
de en bezielende hoofd op den
taan. Want ook deze laatste con-
••ïen geweldige fout, waardoor veel
Blijk kwaad in het verleden is
**1n trok dan den neus op voor den
vereelte hand en het ruige kleed
leid. Valsche aristocratie en zeker
jratie in gezonden zin!
paarde van den drager van den
en, valt ook alle individualisme
rordt arbeiden: dienen van de
••tp overeenkomstig hooger ordi-
jan ook de mensch weer zijn ziel
0id leggen, omdat hij zich van zijn
ing als geestelijk-zedelijke levens-
F*
Onder de koesterende stralen van het röntgenspparaat wordt door dr. W E de
Mol te Amsterdam het veredelend werk verricht op de bloembollen, van welken
wetenschappelijken arbeid verschillende zeer bijzondere variëteiten het resultaat
zijn (Pax-Holland)
Duitsche duikbooten in den
Atlantischen Oceaan
Een Britsch oorlogsschip tot
zinken gebracht
Onze duikbooten hebben in het Noorden
en het midden van den Atlantischen
Oceaan vijandelijke koopvaardijsche
pen van een gezamenlijken inhoud van
24,400 ton tot zinken gebracht.
Motortorpedobooten vielen aan de
Engelsche kust een formatie lichte
Britsche zeestrijdkrachten aan een brach
ten uit deze formatie in een stoui-
moedigen aanval een door torpedoboot-
jagers krachtig beschermd Britsch hulp
oorlogsschip van ongeveer 6000 ton tot
zinken. Tegenaanvallen van de vijande
lijke lorpedobooljagers bleven zonder
Het luchtwapen bombardeerde in den afge-
loopen nacht voor den, oorlog belangrijke
installaties in midden, en Zuid-Enge-
land. Bijzonder doeltreffend waren de aan
vallen op de industrieele installaties van
Birmingham en de havenwerken van Chatham.
Overdag werd aan de Schotsche Oostkust
het vliegveld Wick met succes met bommen
bestookt. Bij den aanval op een fabrieks-
installatie in Noord Schotland werd een werk
plaats door voltreffers vernield.
Het aantal gevangenen en de hoeveelheid
oorlogsbuit op Kreta nemen toe.
In Noord Afrika hebben batterijen
van het Duitsche corps in Afrika concentra
ties vijandelijke voertuigen bij Tobroek als
mede verscheidene in de haven liggende
Britsch? t --nsportsehepen doeltreffend onder
vuur genomen. Aan het front van Solloem
werd een vijandelijke stormtroep afgeslagen.
Duitsche luchtdoelartillerie en Jachtvliegers
hebben 1. Jur.i Britsche aanvallen op een
vliegveld b;i Tobroek afgeslagen en drie der
aanvallende vijandelijke jachtvliegtuigen ver
nietigd.
De vijand heeft gistermiddag en gisteravond
tevergeefs getracht naar de bezette gebieden
te vliegen Hierbij kwam het tot ettelijke
luchtgevechten, in net verloop waarvan zes
vijandelijke gevechtsvliegtuigen werden neer
geschoten. Een enkel vliegtuig drong tot
Sleeswijk Holstein door. In den afgeloopen
nacht heeft de vijand noch boven het Duit
sche rijksgebied noch boven de bezette ge
bieden gevlogen.
De luchtaanval van Woensdag
Omtrent den Woensdag gemelden lucht
aanval op een stad in het Westen des lands
wordt aan het A.N.P. van bevoegde zijde
medegedeeld, dat twee van de aanvallende
vliegtuigen werden neergeschoten. Zij zijn in
zee gestort.
DISTRIBUTIE VAN VASTE BRANDSTOFFEN
Geen verwijlen aan den kolenhandelaar.
De bond van Nederlandsche handelaren in
brandstoffen schrijft ons:
Blijkens bekendmaking van den secretaris
generaal in de bladen mogen geen brandstoffen
meer worden afgeleverd op de bonnen en toe
wijzingen, welke aan verbruikers zijn verstrekt
en welke dienden voor verwarming in het
stookseizoen 1940/41.
Desondanks komen nog vele verbruikers om
aflevering te verlangen op de bonnen, welke zij
destijds tijdig bij de handelaren hebben inge
diend, zooals bijvoorbeeld de bonnen 15, 16 en
17. Wij vestigen er nadrukkelijk de aandacht
op, dat de handelaren thans op deze bonnen
niet meer mogen afleveren.
Er bestaat thans bij sommige afnemers de
neiging, dit den handelaren te verwijten. De
handelaren staan hier evenwel voor hetzelfde
feit als de afnemers, die hun bonnen reeds
hebben ingeleverd, doch daarop nog geen brand
stoffen ontvingen, omdat hun leveranciers daar
toe nog niet bij machte waren. Men dringe dan
ook niet meer bij de handelaren aan op levering
en bedenke, dat ook zij er onkundig van waren,
dat een afleveringsverbod als bovenbedoeld zou
wórden uitgevaardigd.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 7 Juni 5.19; ondergang 21.59
Maansopgang 7 Juni 19.16; onderg. 4.16
Maansopgang 8 Juni 20.32; onderg. 4.5c
Volle maan Maandag 9 Juni; laats:
kwartier Maandag 16 Juni; nieuwe maa>
Dinsdag 24 Juoi; eerste kwartier Woens
dag 2 Juli.
De nieuwe bonnen
Bon 22 van de broodkaart is weer
geldig voor de dubbele hoeveelheid
met een looptijd van twee weken
Wederom een extra ei
Brood en gebak. Bon „22" van de brood
kaart: 9 Juni t/m. 22 Juni, 200 gram brood
of twee rantsoenen gebak per bon.
Een rantsoen gebak ls beschuit 75 eram, bis
cuits en wafels 90 gram, speculaas 140 gram,
koekjes 200 gram, koek 160 gram, cake 300
imandelbrood-
jrtgebak (b.v.
fevuld klein kors
ioterletter) 500 gram, taart en gebakjes f
Voor geheel of ten deele uit meel of t
lakken producten, welke hierboven niet genoemd
hoeveelheid r~
i de melkkaart 9 Juni \Jm.
kalfs-,
rookte
jaarder
arkens-, rund-.
■olpens en knakworst; 125 gra...
voor leverartike'.en, tongenworst en nierbrood: 150
gram voor bloedworst, of 100 gram verduurzaam
de kip, eend. gans of kalkoen, been tnuegrepen.
De bonnen, die zijn geldig verklaard voor een
op Zondag of Maandag aanvangende distributie
periode, mogen reeds den daaraan voorafgaanden
Zaterdag worden gebruikt.
De nieuwe burgemeester van
Herwijnen
Begunstigd door schitterend zomerweder,
deed Donderdagmiddag de nieuwe burge
meester van Herwijnen, de heer W. E. J.
Bulk, tevens burgemeester van Vuren, zijn
intrede.
Te twee uur werd de heer Bulk verwel
komd door muziek van het fanfarecorps
„Wilhelmina" onder leiding, van den heer
H. A. Moors te Vlijmen.
Bij de installatie waren tegenwoordig de
raadsleden, de gemeente-secretaris, de heer
C. J. van Herpen, de gemeente-ontvanger,
de heer A. de Fockert, Ds. W. H. Bouwman,
de burgemeester Mr. L. R. J. Ridder van
Rappard, van Gorinchem, Mr. H. B. Tutein
Nolthenius,' van Zaltbommel, deken W. J.
Pos, van Brakel en Poederoijen, deken C.
Hobo, van Gameren, H. van Willigen, van
Haaften. Mede was tegenwoordig de Orts-
commandant van Gorkum.
De buitengewone raadsvergadering wordt
met gebed geopend door den oudsten wet
houder, den heer L. Pannekoek.
Na voorlezing van het benoemingsbesluit
wordt de heer Bulk binnengeleid door de
heeren N. K. van Arkel en W. Baars, hoofd
van de Chr. landbouwschool.
De installatie.
De heer L. Pannekoek roépt den heer
Bulk bij zijn ambtsaanvaarding een hartelijk
welkom toe.
Voor gemeenten, die zich jarenlang mogen
verheugen in het bezit van denzelfden burge
meester, is de intrede van een nieuwen func
tionaris een hoogtepunt in het gemeentelijk
leven.
De gemeente Herwijnen geraakt lang
zamerhand aan de wisseling van burge
meesters gewoon. Van 1924 af is de heer Bulk
de vijfde burgemeester dezer gemeente. De
installatie van een anderen burgemeester
verliest op deze wijze iets van haar bekoring.
Toch is er anderzijds ook telkens weer eenige
spanning. De vraag rijst immers: Hoe zal de
burgemeester zijn taak opvatten? Dit ambt
heeft een tweezijdig karakter. Het strenge
burgermeesterlijke en het gemoedelijke bur
gervader. De bevolking ziet den burgemeester
het liefst van de laatste zijde.
Spr. hoopt, dat de raad in den nieuwen
burgemeester zal vinden een uitnemend voor
zitter en de gemeente een burgemeester
wiens vaderlijke hart warm klopt voor de
belangen van de aan zijn zorgen toevertrouw
de kinderen. De raad en de wethouders zijn
gaarne bereid met den burgemeester samen
te werken en steeds het goede voor de ge
meente te zoeken. Daartoe schenke God Zijn
onmisbaren zegen!
De heer Pannekoek hangt den burgemeester
den ambtsketen om en draagt hem de leiding
Toespraak van burgemeester Bulk.
Burgemeester W. E. J. B u 1 k uit zijn er
kentelijkheid voor deze benoeming. Hij weet,
dat het hem niet gemakkelijk zal vallen tot
aller bevrediging een zoo geacht voorganger
als de heer Fintelman op te volgen. Spr. is
zich ook volkomen bewust van de verant
woordelijkheid van het ambt van burge
meester en van de bezwaren, daaraan ver
bonden, alsmede van de groote moeilijkheid,
de individueele wenschen van de ingezetenen
te bevredigen of tot stand te kunnen brengen
hetgeen voor .de gemeente noodig of ge-
wenscht wordt geacht.
Spr. hoopt echter de moeilijkheden te boven
te komen en een goede samenwerking met
raad, wethouders en ambtenaren aan te tref
fen. De hartelijke woorden van wethouder
Pannekoek, waarvoor spr. erkentelijk is
geven aanleiding te mogen verwachten, dat
van deze zijde hier ook naar gestreefd zal
worden.
De steun van den raad en van de wethou
ders stelt spr. op prijs. Ook hoopt hij de mede
werking te mogen ondervinden van den se
cretaris.
Van spr. is geen politieke verklaring te
verwachten. Vóór en na den oorlog heeft hij
zich steeds van politieke deelneming onthou
den en staat hij als burgemeester boven de
'politieke partijen.
Spr. hoopt de raadsvergaderingen steeds
onpartijdig te kunnen leiden met eerbiediging
van ieders rechten en overtuiging. Ten slotte
zal het spr. niets liever zijn dan het vertrou
wen der burgerij te kunnen winnen en voor
haar geen vreemde te blijven.
Wethouder Mr. C. Vervoorn en de heer
Pippel namens den raad wenschen den burge
meester geluk met zijn benoeming.
Burgemeester Bulk spreekt na de officieele
plechtigheid den Ortscommandant toe, dankt
zijn collega's voor hun tegenwoordigheid en
voor hun bloemenhulde en hoopt op een
zelfde samenwerking als in Vuren.
Namens den kring van burgemeesters en
secretarissen in de Bommelerwaard spreekt
burgemeester Mr. H. B. Turein Nolthenius,
van Zaltbommel, en namens den kring Gor
kum van burgemeesters burgemeester Mr.
L. R. J. Ridder van Rappard, van Gorkum,
burgemeester Bulk toe. Mr. van Rappard
wijst in zijn geestige toespraak o.a. op de
nauwe betrekking, welke tusschen Vuren en
Herwijnen en Gorkum bestaat, de hoop uit
sprekend, dat die band nog versterkt moge
worden.
De thee en de eerewijn worden aangeboden,
waarna burgemeester Bulk op het terrein
naast het gemeentehuis wordt toegezongen
door de leerlingen van de openbare en chr.
scholen. Kinderen van de beide scholen
bieden mevr. Bulk bloemen aan. Ook het
fanfarecorps geeft nog eenige fleurige num-
Ned.-lndië en Japan
Vandaag zou de Ned.-Indische
delegatie de Japansche nota
beantwoorden
United Presse meldde gisteren uit Batavia:
Naar hier verklaard wordt heeft de span
ning tusschen Japan en Nederlandsch Indië
het hoogtepunt bereikt, nadat de Japansche
delegatie binnen 24 uur antwoord op de door
haar gedane voorstellen heeft geëischt. Van
de zijde van Ned.-Indië wordt verklaard, dat
het zijn standpunt niet kan wijzigen. De
Japanners hebben daarentegen gezegd, dat
zij, indien de onderhandelingen niet thans
een bevredigend wending zouden nemen, de
kwestie aan hun regeering zouden over
dragen.
Nader meldt United Press uit New York:
Naar uit Batavia gemeld wordt, zal de
Nederl. Indische delegatie heden antwoord
geven op het Japansche voorstel. De inhoud
van deze antwoordnota zou niet bekend ge
maakt worden.
KOE FRAUDULEUS GESLACHT
In samenwerking met ambtenaren van den
crisisopsporingsdienst heeft de Haarlemsche po
litie in een schuur aan het Schoter voetpad een
aldaar frauduleus geslachte koe in beslag ge
nomen. Het dier is naar het openbaar slacht
huis vervoerd. Tegen een 35-jarigen koopman
en een 34-jarigen slager, beiden uit Haarlem,
is proces-verbaal opgemaakt
DE NEDERLANDSCHE ARBEIDSDIENST
VOORLOOPIG VRIJWILLIG
Meer kampen en leiders noodig
Arbeid eereplicht
Dezer dagen heeft de commandant
van den Ned. Arbeidsdienst in een pers
conferentie een uiteenzetting gegeven
omtrent den Ned. Arbeidsdienst
De commandant, de heer J. N. Breunese,
herinnerde er aan, dat het op 2 Juni juist
3 maanden- geleden was, dat de eerste
arbeidsdienstkampen werden geopend. Het
waren er 4; thans zijn er, met de twee mee,
welke Woensdag- zijn geopend, 19 gereed.
De volgende week worden er weer 5- be
volkt, zoodat er dan 24 zullen zijn voor
ongeveer 4000 jongelui, die zich hebben
aangemeld. De' algemeene materiaal-
schaarschte is aanleiding geweest, dat de
Duitsche autoriteiten een 50-tal complete
'kampen ,van den Reichsarbeitsdienst be
schikbaar hebben gesteld. De kampen, die
deze maand worden geopend behooren reeds
tot dit 50-tal. Zij kwamen per schip in pas
klaar genummerde onderdeelen en werden
door de mannen van den - arbeidsdienst op
te voren uitgezochte, mooie 'plekken van ons
land in elkander gezet.
De kaderopleiding.
is nog in gang. De leiding is teruggekomen
van de voorheen ietwat eenzijdige, ge
specialiseerde opleiding. Men wil algemeen
gevormde kampleiders hebben, geen collectie
van specialisten. Iedere leider moet het
leven van den Arbeidsdienst in zijn geheel
hebben meegemaakt, practische zoowel ais
theoretische bekwaamheden bezitten en in
den tijd van zijn specialistische vorming de
algemeene vorming niet verwaarloozen. De
instituten voor speciale opvoeding, voor
muziek en zang, sport, administratie en
arbeidstechniek, worden bevolkt met die
genen, die reeds in de algemeene .Opleidings
kampen werden gevormd, doch voor wie nog
geen plaats was in het kader der vrijwil-
ligerskampen. Ook in deze instituten wordt
thans of in de naaste toekomst, anders dan
in het verleden, het kampleven door
gevoerd.
Tenslotte wor^t ook van de hoogere staven
gevergd, dat zij het leven van den Arbeids
dienst in de practijk hebben leeren kennen.
Daartoe is in Lunteren een oriënteerings-
cursus ingericht. De cursisten, ten deele ge-
recruteerd uit deze hoogere staven, exer-
ceeren, presteeren practische veldarbeid,
ontvangen onderricht en orgahiseeren ge
meenschapsavonden, juist als in de gewone
kampen. Hierdoor beleven zij den Arbeids
dienst, op welke beleving de ontwikkeling
van den Arbeidsdienst tenslotte rust.
Verstaan moet worden: arbeid is dienen
en is ook waardevol.
Eenheid.
Er wordt gestreefd naar eenheid. Maar
die saamhoorigheid moet groeien. We zijn
er dus nog niet.
Veel bleef op den 3den Maart nog overge
laten aan het eigen initiatief van den kamp
commandant. Daar kwamen -goede dingen uit
voort, maar de kans op ongelukkige was niet
uitgesloten. Thans zijn vele punten, die des
tijds overal anders konden gebeuren alge
meen geregeld en geschieden zij in aile kam
pen op dezelfde wijze.
Sinds 3 Maart heeft de Arbeidsdienst een
eigen uniform gekregen. Olijfgroen van kleur,
herinnert zij nog in veel aan onze vroegere
legeruniformen.
De juridische grondslag.
van de Arbeidsdienst is kort geleden 'gelegd
in een aparte Verordening.
Zij vangt aan met alle jonge Nederlanders
van beiderlei kunne deni voorloopig nog meer
moreelen dan juridisch en plicht op te leg
gen hun volk te dienen. Het moreele karakter
van dezen plicht spreekt duidelijk uit de
tweede alinea van artikel 1:
„Zij die tot don Nederlandschen Arbeids
dienst behooren, vervullen een eereplicht je
gens het Nederlandsche volk; het is de taak
van den Nederlandschen Arbeidsdienst, wer
kend in den geest eener ware volksgemeen
schap, de Nederlandsche jeugd te doordrin
gen van de ethische waarde van den arbeid
in het algemeen en haar in het bijzonder de
vereischte waardeering voor den Handen
arbeid bij te brengen."
Nog vrijwillig.
Van dwang is intusschen bij den Arbeids
dienst voorshands geen sprake. Er waren tal
van vrijwillige aanmeldingen voor een nog
beperkt aantal plaatsen.
De heer Breunese wil dien dwang ook nog
allerminst. „Een ramp zou het zijn", meende
hij. Waar zou ik met een jaarklasse van
60,000 man moeten blijven? Geen kampen
en geen commandanten zouden er voor zijn."
Zijn die er, dan heb ik graag alle jongens.
Zulks met het oog op de toekomst en omdat
ik dan ook alle goede elementen krijg. Vtlen
zijn nu gekomen omdat ze werkloos waren
en er financieel voordeel in zagen.
Voor 26 30,000 jongens, die ieder half
jaar zouden opkomen, zijn een kleine 150
kampen noodig, maar daar zijn we nog ver
af. Daarom kan voorloopig worden volstaan
met oproeping van 18 tot 23-jarigen; ook 17-
jarigen kunnen worden toegelaten.
Zouden onvoldoende vrijwilligers toe
vloeien, dan kan de secretaris-generaal van
algemeene zaken gebruik maken van een hem
verleende bevoegdheid om het vervuld heb
ben van een diensttijd van een half jaar in
de kampen als voorwaarde te stellen voor de
toelating tot bepaalde werkzaamheden. Hij
kan in overleg met zijn ambtgenooten b.v.
bepalen, dat de jongelieden, die aan een uni
versiteit wenschen te worden toegelaten of
die in overheidsdienst willen treden eerst een
arbeidsdienst-halfjaar achter den rug moeten
hebben. Dergelijke overgangsmaatregelen
zullen naar alle waarschijnlijkheid worden
getroffen.
Indien het vrije bedrijfsleven eveneens be
reid zou zijn in denzelfden geest te handelen,
zou dat worden toegejuicht
Geen vakopleiding.
Bij den Arbeidsdienst heeft geen vakop
leiding plaats; op dit punt hebben velen zich
vergist Men beoogt slechts ieder vertrouwd
te maken met eenvoudigen handenarbeid ten
behoeve van onzen vaderlandschen bodem.
Functioneert de Arbeidsdienst niet langer al
leen door de vrijwilligers, dan zal slechts
zeer bijzondere gevallen uitstel van zijn v
plichting kunnen worden verkregen. Indien
iemand b.v. in een bedrijf slecht kan worden
gemist en ook studieredenen kunnén tot uit
stel leiden. Maar a f s t e 1 is er niet; de plicht
moet voor het 25ste jaar zijn volbracht.
Met de meisjeskampen, zoo is de verwach
ting, zal het wfjl piano aan gaan. Het werk
bij den Arbeidsdienst bestaat uit cultuur
technische werken van onderscheiden aard,
zooals we die reeds kennen van werkver
schaffing en werkverruiming. De resultaten,
ook de arbeidsprestaties, zijn gunstig.
Er was gelegenheid met den heer Breunese
persoonlijk over bepaalde punten te spreken.
We hebben dat ook gedaan en konden ir
welwillenden geest enkele principieele facet
ten welke bij den Arbeidsdienst de aandacht
wagen, behandelen.
Op een andere plaats in <?ns blad zullen
daaraan enkele opmerkingen worden gewijd.
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK
ahgenomen: Naar Kattendijke (Z.),
C. E. van Vooröhuysen, voorg. Ned. Evang.
te Dokkum.
Be dankt: Voor Kampen, H. Schroten te
Rotterdam-Oharlois. Voor Kamperland,
door S. van Sinderen te Hoogmade.
GEREF. GEMEENTEN
AFSCHEID EN INTREDE
Naar wij. vernemen is het afscheid van ds.
E. R. Damsté van de Ned. Herv. Gem. van
Sluipwijk inplaats van op Zondag 8 Juni a.s.
nader bepaald op Zondag 15 Juni. 'De be
vestiging en intrede te Stavenisse blijven
bepaald op Zondag 22 Jv.hi d.o.v. Als be
vestiger zal optreden ds. J. Batelaan van
Tholen.
KERKELIJKE EXAMENS
De classis Utrecht der Geref. Kerken
heeft praeparatoir geëxamineerd en beroep
baar verklaard de heer J. S. de Jong te
Utrecht, cand. aan de Vrije Universiteit
THEOL.' SCHOOL DER CHR. GER. KERK
Dé examens aan de Theol. School der Chr.
Geref. Kerk te Apeldoorn zullen ^gehouden
worden op Dinsdag 1 Juli en volgende dagen.
Maandagavond 30 Juni zal een bidstond
voor de examens worden gehouden, waarin
zal voorgaan de voorzitter van het curatorium
prof. G. Wisse te Doorn.
Het admissie-examen wordt gehouden op
Dinsdag 20 en Woeftsdag 30 Juli.
DE SCHIPPER EN ZIJN KERK.
Ds T. D. Emous, hulpprediker vanwege den
Hervormden Schipperaad. schrijft over den
schipper en zijn kerk in het Kerkbeurtenblad
voor Amsterdam en omgeving o.m.:
„Over de schippersstand doen de wonder
lijkste verhalen de ronde. Nu eens meent men
dat de arbeid van den Hervormden schippers-
raad zich bepaalt totde bewoners van die
kleine woonschuitjes, die men in grooten ge
tale aantreft in de grachten van onze groote
steden; dan weer denkt rrien te doen te heb
ben met een onbeschaafd en ruw volk, niet
„bakkebaardjes en glimmende petten",
Dit zijn misverstanden, die den arbeid on
der de Hervormde binnenschippers dikwijls
bemoeilijken. De binnenschippers zijn „zwer
vers". Op die zwerftochten dragen, ze hun
„werkpak": dikwijls trui en glimmende pet,
maar is het werk gedaan, dan zijn ze door
geen enkel kenteeken te onderscheiden van
de walbewoners: dan zijn ze net zoo „gecivili
seerd" als deze.
Maar waarom zoo is dan de vraag als
de schippersstand een gansch niet minder
waardige klasse van ons volk is, wanneer ze
zelfs een kerkelijk meelevende groep vormt,
die in de toekomst een machtige ruggesteun
zal blijken te zijn in den kerkelijken arbeid:
waarom moet die arbeid dan voor hen in spe
ciale banen worden geleid?
Het antwoord luidt: omdat de schipperdoor
zijn zwervend bestaan niet zoo intensief kan
deelnemen aan het kerkelijk leven' als de
walbewoner. De heer G. de Jong, die in zijn
functie als directeur van het „Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart" jarenlange ervaring op
dit gebied had, heeft de synode der Neder
landsche Hervormde Kerk ervan overtuigd,
dat bijzondere arbeid noodzakelijk was; niet
zoozeer geestelijk, als wel organisatorisch. Zoo
als de staat jarenlang de schippersstand wat
betreft het onderwijs aan schipperskinderen
stiefmoederlijk had bedeeld, zoo had de Her
vormde Kerk jarenlang den schipper laten
rondzwerven zonder het contact met die kerk
nauwer aan te halen. Vroeger was alles an
ders; toen Voer de schipper geregeld tusschen
twee plaatsen heen en weer. Des Zondags lag
het schip stil; men'ging ter kerke, bekleedde
zelfs ambten in de gemeente, moeilijkheden
met doop en avondmaal deden zich niet voor.
Maar toen de motor haar intrede deed begon
het „trekken" van plaats tot plaats en de
schipper -was „overal en nergens" thuis. De
domicilieplaats werd zelden meer aangedaan
en u begrijpt de moeilijkheden, d:e zich voor
deden bij huisbezoek, doop, avondmaal enz.,
waren legio Toen de synode in 1933 den Her
vormden sc'hippersraad institueerde lag daar
een arbeidsveld, waarvan men de uitgestrekt
heid in den beginne nog slechts ten deele be
sefte.
Overal in het land werden afdeelingen van
den Hervormden schippersraad opgericht;
commissies, door de kerkeraden benoemd, die
speciaal zich wijden aan den kerkelijken ar-
heid onder de schippers. Een kerkelijke gids
voor den schipper wordt uitgegeven, een cen
traal register geregeld bijgehouden, het cen
traal bureau staat in geregeld contact met
alle afdeelingen en door mijn reizen maak ik
dat contact door mondeling overleg hechter.
De schippers ontvangen nu geregeld huisbe
zoek en het is opbeurend, wanneer ik, zelf op
bezoek hoor: „verleden week is ds. X van A.
ook nog bij mij aan boord geweest".
Ook de jeugd wordt niet vergeten: de Ne
derlandsche Hervormde schippersjeugdkr.ng
„Immanuël", die van den schippersraad uit
gaat, telt thans zes afdeelingen in het geheele
land. Die te Amsterdam is er een van, en een
zéér bloeiende: vergaderingen, door meer dan
honderd schippers jongeren (van 1625 jaar)
bezocht, waren dezen winter geen uitzonde
ring. Voor de schipperskindei-en wordt inten
sief gearbeid; het suppletiefonds steunt die
schippersouders. die hun kinderen voor het
ontvangen van onderwijs enkele jaren aan
den wal moeten achterlaten en het kostgeld
niet ten volle kunnen betalen. Het valt dan
ook niet mee: voor vier peuters 26 per week
te moeten neerleggen alleen voor kost en in
woning. En: ook zeer velen betalen het kost
geld geheel. Landelijke arbeid onder de leden
der varende gemeente. Niet als tak van In-
wendige_Zending. Want de schippersstand is
nog altijd de drager van diepe religieuse-
waarden. Dat het kerkelijk besef niet altijd
evengoed is ontwikkeld vindt zijn oorzaak in
het ambulante bedrijf. Sectarische afwijkin
gen vinden dikwijls ingang. Het bijbrengen
van kerkelijk besef is een van de meest
noodzakelijke voorwaarden om den schipper
organisatorisch in te schakelen in het kerke
lijk verband. De schippersraad „evengeli-
seert" niet: hij is vooralsnog geen diaconale
instelling (de schippersstand is geen armlas
tige klasse!); hij wijst den weg naar de kerk,
die voor den schipper, door zijn zwervend be
staan, moeilijker te vinden is dan voor ons".