Meum ^riïisdjr (ümtrant
<r
Dagelijks
verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Kreta geheel in Duitsche handen
HITLER EN MUSSOLINI
confereeren aan den Brenner
«.«Qintsprijs:
1 H
o g C maanden 2.47, vermeerderd met
o Jncassokosten. Per week 19 ct
15:8 jummers 5 ct. Zaterdagnummers
iagsblad 7% ct Alles bij
5 betaling.
-
Bur. Redactie en Administratie:
('I ieprijzen:
n i per regeL Ingezonden Mede-
gen 46 ct per regeL Minimum
Bewijsntimmer 5 ct Bij con-
L« o belangrijke korting.
No. 6443
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
Hoofdredacteur H. Dlemer, Rotterdam.
DINSDAG 3 JUNI 1941
i medewerkers, Ingezon-
aan de Red.
22e Jaargang
Abonnementen, Advertenties,
de Administratie.
I;f=
o» ieteekenis van het
verheuging, dat momenteel
J belangstelling bestaat voor
k het Christendom voor het
S31 Te lang is deze vraag in
3 3 genegeerd. Thans wordt de
cy jj* its opnieuw gesteld, maar
o velen uit gemelde groepen
j intwoord, dat de beteekenis
g j iom voor het menschenleven
o 'is. Bij de herdenking van
H, j aan eener invloedrijke pau-
S4.!* kortgeleden, evenals bij ge-
3, et dit jaar een halve eeuw
S'ten onzent een Christelijk-
werd gehouden, viel en valt
SSfimen belangstelling voor de
Tiet Christendom te gewagen.
.jJVjroeger wel eenigen moed te
ÖHS levensprogram den naam
s te schrijven, thans wordt
programma's met eenigen
:n Christelijken inslag ge-
Jt tot verheuging. Want het
verhelderd inzicht van de
het Christendom voor het
loet zien, dat men het Chris-
langer wenscht te besohou-
sren als een particulier ge-
uithoek van het menschelijk
goed zijn, dan moeten bij het
5 de helderder denkbeelden de
opengaan voor de conse-
aan het doen van de eerste
de goede richting ver
haalt het Christelijk geloof
ilhoek, en dat is uitnemend.
Jhristelijk geloof werkelijk de
welke het toekomt, dan is het
>n met een plaats naast an-
of meer uitnemende ele-
n vraagt het als plaats van
:entrum van het menschelijk
iagt het het hart.
r; iet Christelijk geloof enkele
len achtergrond naar voren,
naast andere dingen, waar
kenis toekent, dan kan men
hebben een welgevallig werk
it, maar dan blijft men han-
keuze van twee heeren. En
geooordeeld uit het eerste
leze, doch men bedenke, dat
jder dat men den eisch der
iiet, relatieve waarde heeft,
e. Het tweede vloeit er op na-
luit voort. Toont men in onze
^langstelling voor de waarde
endom, dan-, wij herhalen het,
Verheuging strekken. Doch de
timmer nalaten op te merken,
iranderde levenshouding alleen
geeft tot oprechte waardee-
ofmen het woord aanvaardt en
55 It het hart de uitgangen des
f-fant dat wil zeggen, dat het
-r»of, verre van in een schuil-
9?en, heel het leven met al zijn
Htt enkel terrein uitgezonderd,
öfcen. Het is een eenvoudige toe
rt woord, dat aan den opgesta-
lle macht in hemel en op aarde
lt woord behelst geen vromen
'constateert een feit. Het is dit
Varding en beleving vraagt,
(ïeuge men zich over de toene-
E telling voor het Christendom,
Ie tevens de vraag, wat met die
^langstelling wordt bedoeld,
üet om ter toelichting van den
d weer terug te grijpen op en
|iaar den Bijbel als de Open
ieren aan een menschheid, die
Daaraan heeft de menschheid
Jalgemeene en mogelijk welwil-
|ring
er £LS. A. SMILDEt
cT ren is in den ouderdom van
a~Jeden de heer S. A. Smilde,
»"2-len gemeenteraad van Hasker-
"""ofaanstaand zakenman in zijn
3_De heer Smilde is vele jaren
o't van een bekende vetsmelterij
jri. Onder zijn leiding groeide het
a.§it dat nevenbedrijven te Rot-
g _i Brussel geopend werden.
i>r 3 milde maakte van 19091915
'louden gemeenteraad van Hasker-
-rt hij voor de A.R. partij zitting
"ïfliende hij de Geref. kerk van
5 jaar als organist en maakte
eel uit van den kerkeraad als
jter als ouderling. Hij was bij
van de Part. synode van Fries-
Ie hem ook naar de Generale
jeerde.
1918 had de heer Smilde zitting
van Koophandel. Van 1918
«.overledene ook bestuurslid van
jig tot exploitatie van het zie-
jrvan hij sinds 1924 vice-voor-
tij was van 18901921 ook be-
I de Chr. school te Heerenveen.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakte Maan
dag bekend:
De strijd om Kreta is geëindigd. Het geheele eiland is van
den vijand bevrijd. Duitsche troepen hebben gisteren het laatste
steunpunt in het bergland ten Noorden van Sfakia, het laatste
steunpunt van de verslagen Britten, de haven van Sfakia bezet.
Bergtroepen hebben in het bergland ten Noorden van Sfakia Het
laatste Britsche verzet neergeslagen en daarbij weer 3000 ge
vangenen gemaakt.
jM. WESTENBRINK—WIRTZ
iernemen is de bekende autrice,
«estenbrinkWirtz te Oegstgeest
ingesteld. Hoewel haar toestand
Jan enkele weken, moet die toch
-worden geacht. Mevr. Westen-
Side aan gewrichtsontsteking aan
^ON EN MAAN
■$g 4 Juni 5.21; ondergang 21.56
tnBng 4 Juni 15.16; onderg. 2.47
gang 5 Juni 16.35; onderg. 3.14
CL.an Maandag 9 Juni; laatste
faandag 16 Jury: iv£uwe maan
'J»ani; eerste kVaWer Woens-
Vele Engelsche krijgsgevangenen
Het Duitsche luchtwapen heeft deze laatste
zuiveringsactie doeltreffend gesteund. In het
zeegebied tusschen Kreta en Alexandrië
hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen met drie
voltreffers een Britsche torpedobootjager,
welke deel uitmaakte van een vlootformatie,
vernietigd.
In Noord-Afrika activiteit van artillerie
en verkenners voor Tobroek. Duitsche en
Italiaansche gevechtsvliegtuigen brachten in
de haven van Tobroek vijf kleine transport
schepen tot zinken en beschadigden met goede
uitwerking vijandelijke luchtdoelbatterijen.
Vrij sterke formaties gevechtsvliegtuigen be
stookten in den afgeloopen nacht de Britsche
ravitailleeringshaven Manchester met talrijke
brisant- en brandbommen. Hevige ontploffin
gen en uitgebreide branden veroorzaakten
nieuwe groote verwoestingen in industrie-
bedrijven en opslagplaatsen. Andere lucht
aanvallen waren gericht op havens aan de
Zuidwest- en Zuidkust van Engeland. Ten
Zuidoosten van Aberdeen en ten Noorden van
Schotland vernietigde het luchtwapen twee
vijandelijke koopvaardijschepen met tezamen
6000 b.r.t. en beschadigde een ander groot
koopvaardijschip op ernstige wijze. Noch over
dag, noch des nachts hebben gevechtshande
lingen van den vijand boven het gebied van
het Duitsche Rijk plaats gevonden.
ALLE MATERIEEL ACHTERCEBLEVEN
De Duitsche troepen hebben na de bezet
ting van Kandia kunnen constateeren, dat de
Britten bij hun vlucht al hun oorlogsmateriaal
op Kreta hebben achtergelaten. De verlaten
stellingen gaven een beeld van de haast,
waarmede de Engelschen waren gevlucht.
Grieksche gevangenen, die werden aangetrof
fen in een toestand van onbeschrijfelijke uit
putting, vertelden van de nachtelijke vlucht
der Engelschen, die zich in roei- en visschers-
booten naar de voor anker liggende schepen
begaven. In de laatste uren voor de inneming
van Kandia ontstond onder de Engelschen een
paniek. Tengevolge van de voortdurende
luchtaanvallen hadden vele Engelschen de
schepen niet bereikt; zij waren met hun
booten ondergegaan.
Voor den omroep te Londen heeft Edward
Ward mededeeling gedaan van de verklarin
gen van een Engelsch officier, die van Kreta
te Kaïro is aangekomen en die vertelde, dat
de trefzekerheid der stuka's verbazingwek
kend is. Zij deden bijvoorbeeld, aldus deze
officier, een aanval op een weg met zooveel
nauwkeurigheid, dat men op een afstand van
20 meter volkomen veilig was.
Zware Engelsche verliezen
Kreta
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
In het officieele communiqué van het
Britsche ministerie van oorlog over het terug
trekken der Britsche troepen van Kreta
wordt, naar Reuter meldt, gezegd: „Na een
strijd van twaalf dagen, die ongetwijfeld de
meest verbitterde worsteling in dezen oorlog
was, heeft men besloten de Britsche troepen
van Kreta terug te trekken. Ongeveer 15.000
man konden naar Egypte gebracht worden.
Toegegeven moet echter worden, dat onze
verliezen zwaar waren".
Naar de omroep te Londen in zijn Arabische
uitzending heeft medegedeeld, is het niet be
kend, hoeveel Grieken van Kreta gered
konden worden. Bij de 15.000 vluchtelingen,
die in Egypte zijn aangekomen, bevinden zich
geen Grieken. (D.N.B.)
Het Giornale d'Italia schrijft, dat het be
richt van de redding van 15 000 man Engel
sche troepen van Kreta de volgende aanteeke.
ning behoeft. Gezien de weinige scheepsruimte
en de voortdurende bedreiging der Engelsche
schepen heeft men een zoo groot aantal troe
pen niet kunnen redden. Bovendien is het be
richt volkomen in strijd met de verklaring
van Churchill, dat het eiland tot het uiterste
verdedigd zou worden.
fiidien het door Engeland opgegeven aantal
geredden toch ju:st zou zijn, zou het tevens
een buitengewoon zware nederlaag toegeven,
daar het aantai Britsche soldaten op Kreta op
tenminste 60.000 man geschat kon worden.
Driekwart der Britten zou dus gesneuveld of
gevangen genomen zijn.
HET DUITSCHE WEERMACHTSBERICHT
VAN ZONDAG
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte Zondag bekend:
Op Kreta maakt de zuivering van het
Zuidelijke deel van het eiland
blijfselen van Britsche en Grieksche troepen
goede vorderingen. Bij Herapetra is gisteren
de verbinding met de uit het Oosten opruk
kende Italiaansche troepen tot stand gebracht.
Tot dusver zijn ongeveer 10.000 Britten en
Cfrieken gevangen genomen.
Ten Zuiden van Krèta hebben formaties
Duitsche gevechtsvliegers lichte Britsche zee
strijdkrachten aangevallen, een torpedoboot
jager door bommen zwaar beschadigd en vier
jagers van het type Hurricane zonder eigen
verliezen neergeschoten. In hetzelfde gebied
bracht het Duitsche luchtwapen een koopvaar
der van 3000 b.r.t tot zinken en eveneens een
met munitie geladen kustschoener. en trof
een betrekkelijk klein troepentransportschip
Vliegtuigen die een gewapende verkenning
uitvoerden, hebben gisteren op den Atlanti-
schen Oceaan een Britsche duikboot tot zinken
gebracht Formaties gevechtsvliegtuigen bom
bardeerden in den afgeloopen nacht
Zuidkust van Engeland. Vooral in het haven
gebied van de Mersey ontstonden alleszins
groote branden. Ten Oosten van Peterhead
werd een groote vrachtboot zwaar beschadigd.
Den 30sten Mei hebben gevechtsvliegtuigen
een patrouillevaartuig in de haven van
Fraserburgh vernietigd.
Noch overdag, noch 's nachts heeft de vijand
boven Duitsch gebied vijandelijke'handelingen
gepleegd.
Engelschen op Kreta gevangen
Ter aanvulling van het weermachtsbericht
van Zondag wordt aan het D.N.B. gemeld:
De vereeniging van de Duitsche en Italiaan
sche strijdkrachten bij Herapetra is de eenige
plaats, aan de Zuidkust van Kreta, waar de
steil oprijzende verbrokkelde rotskust plaats
maakt voor een zandstrand. Al was de haven
van Herapetra ook sinds jaren verzand, toch
hadden de vluchtende Britten nog een zwakke
hoop zich hier op kleine vaartuigen te kunnen
inschepen om de vrije zee te bereiken. De
bezetting van Herapetra door troepen van de
spilmogendheden vernietigt deze laatste hoop
van het verslagen Britsche bezettingscorps.
Evenals in het Zuidoostelijk deel van het
eiland zijn ook wanhopige pogingen van
Britsche formaties om zich op andere punten
van de Zuidkust in te schepen, mislukt.
Vastberadenheid van den
aanval
De Britsche berichtendenst heeft verklaard,
dat de vastberadenheid, de dapperheid en de
capaciteiten der Duitsche valschermjagers op
Kreta bewonderenswaardig zijn. De onophou
delijke Duitsche bomaanvallen hebben tot de
successen bijgedragen. Sedert het begin van
den oorlog maakt Duitschland gebruik van
den factor der verrassingen. „Kreta is t
ernstig, doch geen onherstelbaar verlies".
Dagorder van Göring
De Rijksmaarschalk van het Groot-Duitsche
Rijk en opperbevelhebber der luchtmacht,
Göring, heeft een dagorder uitgevaardigd,
waarin hij zegt:
„Een groote en roemrijke daad in de ge
schiedenis van ons jonge wapen is volbracht.
Op Kreta waaien onze overwinningsvlaggen.
Gij, mijn valschermjagers en luchtlandings
troepen, gij, mijn vliegers, hebt in samen
werking met uw kameraden van het leger
onder uw beproefde aanvoerders van alle
rangen voorbeeldelooze daden volbracht. Met
ongekende trots en diep gelukkig meld ik den
Führer de tenuitvoerlegging van zijn bevel.
Voor de geheele wereld hebt gij het woord
van den Führer bewezen: „er zijn geen
onneembare eilanden".
Ik wist, dat mijn moedige, in harden strijd
beproefde luchtmacht slechts de zege kent.
Zoo moest ook deze eerste overzeesche
operatie den vijand als een onwerier in enkele
dagen verpletteren. Ook hieraan hebben de
Italiaansche marine en afdeelingen van het
Italiaansche leger en de Italiaansche lucht
macht haar aandeel gehad.
Valschermjagers, bezield van een toome-
looze strijdlust, hebt ge, geheel op uzelf aan
gewezen, in een heldhaftigen en verbitterden
strijd den sterkeren vijand verslagen. Alleen
staande strijders hebben onder een gloeiende
en op een rotsachtigen bodem boven-
menschelijke dingen gepresteerd. Uw kracht
was het onwrikbare nationaal-socialistische
vertrouwen op de overwinning en de zeker
heid van de trouwe hulp der kameraden in
de lucht, die den hemel schoonveegden en
onvermoeid met transportvliegtuigen verster
kingen aanvoerden. Onder den bommenregen
van onze gevechtsvliegtuigen verstomde het
vijandelijke geschut, vluchtte de vijand uit
zijn versterkte stellingen, gingen Britsche
oorlogs- en koopvaardijschepen, die te hulp
wilden komen, onder. In de oude wapen
broederschap uit de groote dagen van Narvik
hebben vliegers en bergjagers het eiland be
dwongen en Engeland uit deze belangrijke
stelling in het Oosten der Middellandsche Zee
geworpen.
Kameraden, het geheele Duitsche volk Is
vervuld van de grootste bewondering en een
grenzelooze dankbaarheid voor uw jongste
overwinning. Met onze luchtmacht gedenkt
Duitschland bewogen en trotsch de helden,
die in den strijd om Kreta hun leven en hun
gewondheid hebben geofferd. Voorwaarts, in
den geest der overwinnaars van Kreta. Leve
de Führer".
Landbouwgronden in
Joodsche handen
Aangifte vóór 30 Juni,
verkoop vóór 1 September a.$.
verplicht
In het verordeningenblad is opgenomen
een verordening van den Rijkscommissa
ris voor het bezette Nederlandsche gebied,
betreffende de aangifte en de behande
ling van landbouwgronden in joodsche
handen.
Daarin wordt o.m. bepaald dat land
bouwgrond in joodsche handen moet wor
den aangegeven, ook al diende de onder
neming, waartoe die grond behoort, inge
volge de bepalingen van de verordening
no. 189/1940 te worden aangegeven.
bodemcultuur als bedrijf wordt uitgeoefend
of dat ten behoeve van de visscherij wordt
gebruikt en
2) waarop een jood (art 4 der Ver. 189/1940
betreffende het aangeven van ondernemingen)
of een onderneming (art. 2 lid 1, onder 2 t/m 5
van genoemde verordening) gerechtigde of
medegerechtigde is of op of na 9 Mei 1940 was
krachtens reent van eigendom, bezit recht van
opstal, van erfpacht, van beklemming of van
vaste huur, van vruchtgebruik, voorts van
pacht of op grond van eenig ander recht, het
welk aanspraak op gebruik of genot verschaft.
De toepasselijkheid van deze verordening
wordt niet uitgesloten door het feit, dat op
den grond tevens een niet agrarisch bedrijf
of een ambacht wordt uitgeoefend.
De aangifte moet uiterlijk 30 Juni worden
ingediend bij het Pachtbureau, dat ingevolge
het besluit houdende regelen met betrekking
tot het vervreemden van landbouwgronden
in geval van overdracht bevoegd is. Bij de
aangifte moeten o.m. worden opgegeven: een
beschrijving van het land, de rechtsverhou
dingen, het land betreffende, de lasten, des
betreffende koopakten enz.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
De Führer en de Duce zijn gisteren aan den Brenner bij
eengekomen en hebben in tegenwoordigheid van den rijks
minister van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, en den
Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano,
een onderhoud gehad over den politieken toestand. Het onder
houd heeft eenige uren geduurd.
De besprekingen werden gevoerd in den geest van de
hartelijkste vriendschap, waarbij de volledige overeenstemming
van opvattingen van de regeeringsleiders der beide verbonaen
landen tot uiting kwam.
Over de samenkomst tusschen den Führer
en den Duce op den Brenner meldt Stefani:
„Vastgesteld kan worden, dat het officieele
communiqué een nieuwe bevestiging is van
de gelijkheid der opvattingen van beide
staatslieden over de vraagstukken, waarmede
zij zich hebben bezig gehouden met het oog
op de voorbereiding van een nieuwe étappe
in den gemeenschappelijken strijd tegen den
gemeenschappelijken vijand, waardoor het
mogelijk wordt, dichter bij het einddoel, de
organisatie van het Nieuwe Europa, te
komen. De deelneming van den chef van het
opperbevel der weermacht en van den chef
van den Italiaanschen generalen staf aan de
besprekingen bevestigt, dat Führer en Duce
ook de vraagstukken van den oorlog hebben
besproken. Uit het feit, dat het communiqué
spreekt van overeenstemming ten aanzien
van de behandelde punten, kan men afleiden,
dat de Italiaansch-Duitsche samenwerking,
die tot zoo prachtige resultaten heeft geleid,
gehandhaafd blijft en dat, zooals de gewoonte
is geworden, op de bespreking daden zullen
volgen."
t.m. 5 der Ver. no. 189/1940) gerechtigde
of medegerechtigde is krachtens recht van
eigendom, bezit, recht van opstal, van erf
pacht, van beklemming of van vaste huur,
moeten voor zoover deze op het tijdstip
van inwerkinqlreding dezer verordening
nog niet zijn vervreemd, uiterlijk op 1
September 1941 bij notarieele akte wor
den verkocht, bij de overeenkomst mag
als moment van overdracht slechts wor
den bedongen een tijdstip voor 1 Januari
1942.
Verbod van vervreemding op grond van
wet of overeenkomst staat verkoop niet in
den weg
De koopovereenkomsten moeten worden
goedgekeurd door een door het departement
van landbouw en visscherij in te stellen
bureau. Wordt de goedkeuring verleend dan
zijn het Besluit betreffende het vervreemden
van landbouwgronden en de uitvoeringsvoor
schriften daarvan van toepassing.
Is een jood of een onderneming (art. 2,
lid 2, onder 2 t.m. 5 van de verordening
no. 189/1940) pachter of vruchtgebruiker
of heeft hij bij andere gebruiks- of ge-
notsrechien op landbouwgrond dan
gaan de rechten teniet aan het einde van
het boekjaar, wartoe de dag van de
inwerkingtreding van deze verordening
behoort.
De verordening trad Zaterdag in werking.
Kerk en Onderwijs
ONDERWIJSBENOEMINGEN
E r m e 1 o. Chr. school Kerklaan. Tot hoofd:
de heer F. Venema, le onderw. aan deze
school.
Tot onderwijzeres: mej. A. Pieper te
Ermelo.
Tot onderwijzer: de heer W. Bruinink
te Harderwijk, tijdel. onderw. aan deze
school.
VEREEN. VAN CHR. ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN
De 88ste algemeene vergade
ring te Amsterdam
Heden is in Bellevue te Amsterdam aan
gevangen de 88e algemeene vergadering van
de Vereeniging van Christelijke Onderwijzers
(essen), de oudste en grootste organisatie op
dit terrein.
Aan deze vergadering ging gisteravond in
de Koepelkerk een wijdingssamenkomst voor
af, geopend met orgelspel door den heer
Wo
W<
s t e r h o ud.
Ds. H. D ij k s t r a, Ned. Herv. predikant
te Amsterdam, sprak in verband met het
evangelie van den dag over „Pinksterstilte",
welk onderwerp hij in verband bracht met
den dagelijkschen arbeid van de Christelijke
onderwijzers en onderwijzeressen.
Prof. Dr. J. Waterink, hoogleeraar aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam, sprak in
aansluiting op de rede van Ds. Dijkstra over
„Pinksterstorm". Spr. deed uitkomen, dat
de Pinkstergeest vorige geslachten tot strijd
heeft bewogen voor de Christelijke school.
Ook de onderwijzers, ouders en kinderen
hebben er naar te staan om in dezen be
wogen tijd profeten en profetessen van
Christus te zijn.
De bijeenkomst werd besloten met dank
zegging en samenzang van Gezang 166:4,
„Amen, Jezus Christus, Amen".
Na afloop vond in Bellevue een begroe
tingssamenkomst plaats, aangeboden door de
ontvangende afdeeling.
De jaarvergadering
Aan de jaarvergadering was ook nu weer
een tentoonstelling van leermiddelen verbon
den, waarop tal van uitgevers van school
uitgaven exposeerden. De tentoonstelling die
eveneens in Bellevue plaats vindt werd he
denmorgen om 10 uur officieele geopend. Voor
de morgenuren stonden vandaag verschillen
de uitstapjes op het programma.
Om 2 uur ving hedenmiddag in de groote
zaal van Bellevue de eerste zitting aan, onder
presidium van de heer P. v. A a 11 e n van
Arnhem. De voorzitter opende de vergadering
met het doen zingen van 3 verzen van Gez.
149 en gebed, waarna de secr. Ps. 90 las.
Namens de ontvangende afdeelin-g riep de
heer O. Aden de aanwezigen een welkom
toe in de schoone hoofdstad des lands.
Openingsrede
De voorzitter hield vervolgens de openings
rede, waarin hij allereerst wees dat de
oorlog belangrijke installaties aan de West- en eeniging samenkomt onder buitengewone
ernstige omstandigheden. Spr. -riep een bijzon
der welkom toe aan de aanwezige Kamerle
den, de vertegenwoordigers van verschillen
de kerken, afgevaardigden van organisaties
van schoolbesturen, leden van schoolbesturen
in Amsterdam en omgeving, afgevaardigden
van zusterorganisaties, de collega's uit Bel
gië en tenslotte aan de leden der vereeniging.
Spr. herdacht met een enkel woord de leden,
die door het oorlogsgeweld aan de vereeniging
zijn ontvallen, als ook de leden, die door den
dood werden weggenomen, waarbij hij in het
bijzonder een woord van eerbiedige nage
dachtenis wijdde aan het plots verscheiden
van den vice-voorzitter en voorzitter van de
afd. Amsterdam, wijlen den heer J. Nauta.
Er is alle reden om een blik te slaan in het
verleden, temeer daar dat spreekt van de
houding der werkers van toen in den druk.
Het verleden moge ons stimuleeren; we mo
gen niet daarin alleen leven, evenmin als we
ons louter in speculaties op de toekomst te
verdiepen. We leven in het heden en hebben
daarin een taak. Als de belangstelling in den
ouderkring kwijnt moeten we desnoods van
voren af aan een schoolkring gaan bouwen.
Organisatorisch en didactisch is er voor ieder
werk. Scholen, die zich naar Christus noe
men moeten met het beste worden toegerust.
De toekomst ligt in tal van nevelen en de
reuzenstrijd der volkeren beslist er mede over.
Of de ons dierbare, voor ons werk onmis
bare elementen den storm doorstaan zullen,
ligt alles in Gods hand. We leven in een tijd
van groote dingen en allerlei nieuws staat op
doorbreken. We moeten open staan voor al
wat zich aan ons presenteert, maar we zullen
het toetsen aan de oude, onveranderlijke be
ginselen. Zoo vinde het nieuwe jaar ons, A-ast
staande in Gods kracht.
Staande zong de vergadering hierna Ps.
90:1 en 9.
De voorzitter verleende nu het woord aan
ds. M. B. v. 't Veer, predikant bij ün Geref.
kerk van Amsterdam-Centrum om te refe
reer en over: „Beginselen van Calvijn's school
stichting".
Referaat ds M. B. van 't Veer.
Ref. ving zijn betoog aan met erop te wij
zen, dat Calvijn jarenlang gewerkt heeft om
de school, die juist vóór zijn komst te Genève
door Farel c.s. was opgericht, in zuivere
banen te leiden en verder uit te bouwen. Daar
mee bewees Calvijn, gelijk reeds Luther voor
hem, dat de R. Kath. propaganda, dat door
de Reformatie de scholen in verval zouden
zijn geraakt, onjuist was. De Reformatie
heeft alleen het R.K. leersysteem, waardoor
de school gedragen werd, doorbroken. Maar
zelf draagt ze in zich de krachtige stimulans
om het schoolbezoek te bevorderen en
onJerricht te intensiveeren. Anderzijds heb
ben de reformatoren een zware klacht geuit
tegen Rome en den geest van haar onder
richt. Calvijn heeft zelfs de ernstige grief dat
zij dde „gratia Christi" heeft verdonkerd.
Door hun scholen is het bederf in de kerk
gekomen en de verschrikkelijke verwarring
die zoo diep wortels in het menschenleven
schoot. Het is daarom een levensbelang dat
er scholen komen waarop onderricht gegeven
wordt naar het Woord Gods. Calvijn ijvert dus
zeer bepaald voor de Chr. school, beheerscht
door de beginselen ter reformatie. Een school
die alleen intellectueele ontwikkeling zou
geven kent Calvijn niet. Ze moet den gan-
schen persoon vormen, door hem in de
waarachtige kennis Gods op te voeden. Door
dit beginsel, dat alles moet öloortrekken,
heeft Calvijn de school weten op te bouwen
tot een verbazingwekkende eenheid. Als
hoogse taak voor den onderwijzer noemt hij
„dat hij hen leere God lief te hebben en de
zonden te haten." Krachtens dit beginsel
wüde Calvijn dat alle kinderen schoolonder
richt zouden ontvangen. Alles moet mede
werken om het kind te vormen tot een in
strument Gods. De invloed van Calvijn's
school is onberekenbaar groot geweest. Een
geslacht werd' gevormd dat door vastbera
denheid in den geloofsstrijd tot heden nog
bewondering afdwingt. Dit beginsel bepaalt
ook de vereischten voor de benoeming van
een onderwijzer of schoolhoofd^ Ook dan
wordt allereerst naar het leven gezien. Zoo
draagt Calvijn's stichting een eigen stem
pel. Hij wist de school te maken tot een in
strument waardoor het koninkrijk Gods zou
komen. Van deze roeping der school moeten
wij ons meer dan ooit klaar bewust worden.
Daarom wordt ook ons gevraagd getrouw
heid aan het Woord Gods. De toekomst van
de kerk én van het volk beide zal afhangen
van de vraag of de Chr. school ook nu haar
roeping getrouw zal blijven.
afloop van de middagverga 'tering ver-
eenigde men zich aan een gemeenschappe
lijken maaltijd.
Hedenavond vindt in Bellevue een gezel
lige bijeenkomst plaats, aangeboden door de
ontvangende afdeeling. Er zal muzikale en
instrumentale opluistering zijn en de be
kende autrice, mej. Rie van Ros sum van
Heemstede, zal lezen uit eigen werk, n.l. uit
haar boek „Samenzweering", het hoofdstuk
„Een dag uit het leven van een kweekeling
me t acte". De heer J. L. F e y t e n van
Utrecht zal d-eclameeren en het dubbel man-
nenkwartet Onder Ons zingen. Ook zal er
samenzang 2ijn onder leiding van den heer
D. P. v. d. T o g t. De heer Joh. Algera
bespeelt de piano.
NED. HERV. KERK.
ie tal: Te Edam, mr. H. v. Ewijck te
Terwolde K. Strijd te Oisterwijk en W. Chr.
Smits te Wormer.
Beroepen: Te Spanneren en Eden, J.
Hoogenkamp te Hindeloopen.
Aangenomen: Naar Driesum, cand.
H. G. Abma te Ede, die bedankt heeft voor
Noorden, Eemnes, Poortvliet, Otterlo en Gr.
Ammers.
Naar Nieuwe Pekela (toez.), A. van der
Most te Farmsum.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen: Naar RuinerwoldKoe-
kange (2e pred.pl.), cand. C. Verspuij, hulp-
pred. aldaar.
Naar Charlois-Rotterdam (3e pred.pl.),
H. de Jong te Hoek v. Holland.
DOOPSGEZINDE KERK.
Zestal: Te Amsterdam (5e pred.pl.) A. L.
Broer te Hilversum, D. Dufour te Wageningen,
W. I. Fleischer te Balk, W. F. Golterman te
Amersfoort, G. J. W. den Herder te Drachten
en J. J. G. Wuite te Utrecht.
GEREF. GEMEENTE
Tweetal: Dordrecht (vac. J. D. Barth), H.
Ligtenberg te Kampen en A. Verhage te
Middelburg.
HULPPREDIKERS.
Tot hulppredikers bij de Ned. Herv. Gem.
te 's-Gravenhage (voor wijk 2) is benoemd
cand. F. L. v a n 't H o o f t aldaar.
Cand. J. Vinkenborg te Zwijndrecht
heeft de benoeming tot hulppred. te IJssel-
monde aanvaard en voor die van Wieringer-
meer bedankt.
EMERITAAT DS. G. BOERSMA
Ds. G. Boers ma, Ned. Herv. predikant
te Silvolde, de nestor van de dienstdoende
predikanten die aan de Doetinchemsche In
richtingen zijn opgeleid, heeft tegen 1 Juli
a.s. na een diensttijd van precies 52 jaar
eervol emeritaat aangevraagd. Ds. B o e r s m a
werd 27 September 1859 te Buitenpost ge
boren en studeerde aan de R.U. te Utrecht.
In 1890 candidaat geworden in Zuid-Holland,
deed hij 6 Juli van dat jaar zijn intrede in
zijn eerste gemeente te Heemse. Hier nam
hij het initiatief tot het in cultuur brengen
van woeste grond, waar op hij mooie resul
taten zien mocht. In 1893 vertrok hij naar
Haskerdijken, om in 1896 te Hollandsche-
veld zijn intrede te doen. Krachtig heeft ds.
Boersma in deze gemeente gewerkt aan de
omzetting van ruwe volksgewoonten. Hij
stichtte er een Herv. school en riep de ge
meente Elim in het leven. Ook was hij lid van
de gezondheidscommissie, praeses van het
classicaal bestuur van Meppel en droeg er
den bijnaam van „Hervormer van Holland-
scheveld". In 1903 vertrok ds. Boersma naar
Goes en 5 Dec. 1909 werd hy in zijn tegen
woordige gemeente bevestigd. In Goes gaf
ds. Boersma eveneens den stoot tot de op
richting van een Chr. school. Ds. Boersma is
praetor van den ring Doetinchem.
JUBILEUM R. J. VAN LENTE
J.l. Zondag vierde de heer R. J. v. Lente,
hoofd van de Chr. school te Lintelo (Geld)
zijn zilveren ambtsjubileum.
De jubilaris ging eerst op 18-jarigen leei-
tijd voor onderwijzer studeeren en behaalde
in 1916 zijn acte. Hij werd 1 Juni 1916 onder
wijzer aan de Chr. school te Rijssen en ver
trok vandaar in 1921 naar Erica (Dr.). In 1922
vertrok hij naar Moercapelle, waar hij in
1923 zijn hoofdacte behaalde om in 1925 naar
Kampen te vertrekken. In Mei 1930 volgde
zijn benoeming tot hoofd te-Lintelo.
De heer v. Lente, die zich op verschillend
gebiéd beweegt, is leeraar aan de Chr. Land
bouwschool en aan meerdere land-en tuin-
bouwcursussen, terwijl hij als landbouw-
specialist tal van radio-lezingen heeft gehou
den. Op politiek gebied neemt hij in den
Geld. Achterhoek een vooraanstaande plaats
in. Hij is ook eere-voorzitter van de Chr.
muziekvereeniging „Advendo".
De algemeene vergadering.
Naar wij vernemen zal de algemeene ver
gadering van de Ver. voor Chr. Nat. school
onderwijs, die a.s. Donderdag te Amsterdam
zal worden gehouden, worden gepresideerd
door ds. T. F e r w e r d a, Geref. predikant te
Amsterdam en vice-voorzitter der vereeniging,
aangezien de voorzitter, ds. M. v. Grieken,
em. predikant te Arnhem, door een lichte on
gesteldheid verhinderd is dit te doen. Ds. v.
Grieken zal nu in zijn openingswoord zijn
in de middagvergadering te houden toespraak
verwerken en in zijn plaats zal in de middag
vergadering als referent optred^p de heer
G. M e i m a, directeur der Chr. Kweekschool
te Groningen, inspecteur der vereeniging, die
enkele practische onderwijsvraagstukken zal
bespreken.
