r d
Rad ioprogram ma
,NDAG 26 MEI 194T
PAG. 5
LSIE IN BERGAMBACHT EN AMMERSTOL
|roners van Veenendaal
op bezoek
herinnering aan de
bvacuatiedagen
Ideblijk aangeboden
t *00 «till*, vredige dorpen
t en Ammerstol, niet ver van
1 gelegen, waren Zaterdag
one doenl
een gebeurtenis, als er zoo
5 enkele honderden menschen
(endaal de bloemetjes buiten
m half tien begon de
Met het treintje uil Gouda
gezelschaD aan. 't Ontbrak er
aan, dat de menschen met
/"^Ëkeiden afgehaaldl
pn de hand was? Wel, de burgerij
daal kwam dezen dag eens daad
bonen, hoe dankbaar zij was voor
to ontvangst in de Meidagen van
In, toen zij naar Bergambacht en
[werd geëvacueerd. Het ging dus
tn heel wat grootere invasie van
duizenden personen en onder
tnarder omstandigheden. Maar in
nt en Ammerstol was men voor
Jhtje vervaard, en hoewel geheel
ld, verliep de evacuatie naar
56
iCHfen jaar later, heeft de burgerii
pdaal enkele huldeblijken aan de
_w_,vrije gemeenten geschonken. Te
nt bestond de plechtigheid in de
1van een monumentale bank aan
Itebestuur. Te Ammerstol werd een
lei tê 'n het gemeentehuis aangebo-
lijke renR
r_ aangebracht.
oodka
kt^zV" Plechti9heid ^oraf.
tzélfd
|ramma was zoo ingedeeld, dat 's
•an d< Bergamhacht de plechtigheid zou
ïg k<jen. 's Middags was Ammerstol
In de raadzaal van het gemeen-
«edenknlaat
B tei
b°L
mbacht vereenigde zich
itgelezen gezelschaD Daar waren
'lóe^Jnr J J P- C van Knvk, burge-
iet ,P Veenendaal, J H Winkler, bur-
iroodlvn Bergambacht en Ammerstol,
SchUDoen en D. Blankespoor, resp.
oodbi en secretaris van dp gemeente
:m D. Blanken en D Hoogenboe-
van ouders van Bereambacht, P. de
afzon? Bruvn, wethouders van Am-
iel de Comitéleden uit Veenen-
aanWr,K:"H:r,° der huldeblijken en nog
Dodieden,
ec*pr Winkler hepft allen een
ik herinnerd aan de Meida-
AiiJfO. Wat toen in Bergambacht en
WnEis gepr«»=teerd. is niet onder woor-
ingen. Wij stellen het op hoogen
N. spr., dat ge thans weer hierheen
•nt ^en om ons een huldeliik aan te
kkin^ar we beschouwen dat niet als
kg voor bewezen diensten. Het is
llïngid aandenken aan een diep tragi-
nex dien we nooit meer hopen te
1 hiei
£Ja|A. de Puiier. vooreitter van
,an e Veenendaal (Bergambacht Ime't
iers f burgemeester op waardeerende
1 te Isproken en hem als herinnering
3t ni tinnen kan aangeboden, vervul-
?n bfde hij in den persoon van mej.
n inlten de E.H.B.O. van Bergambacht.
ffpnit verdere gemeentepersoneel van
mte. Allen ontvingen een stoffe-
in waardeering.
ptigheid binnenshuis werd besloten
"Mirte rede van burgemeoster Van
Veenendaal. waarin hy de dank-
pn bet gemeentebestuur van Vee-
peurtolkte voor alles, wat de burgerij
'en 8mbacht vorig jaar voor zijn ge-
-fPg'Hfeeweest.
60—'a
framl overdracht van de Bank
p.' monumentale bank is geplaatst,
"itnnering aan de dankbaarheid van
si moet levendig houden. Vrijwel
het geheele dorp was leeggestroomd om de
plechtighe'd mee te maken. Onder de aanwe
zigen bevond zich ook, stram in de houding,
de brandweer van Veenendaal, die ook vorig
jaar van de partij is geweest. Als eerste
spreker voerde burgemeester Ku y k van
Veenendaal het woord, waarbij hij er op
wees, dat het huldeblijk voor het nageslacht
at herinnering wil levendig houden ^aan wat
in de Meidagen van 1940 is geschied. Spr.
roemde de mooie en verheven wijze, waarop
de bevolking van Bergambacht zich vorig
jaar heeft gedragen. De gastvrijheid, hier ge
noten. zal door de Veenendalers nooit wor
den vergeten (applaus'.
De voorzitter van het Comité Veenendaal,
de heer A. de Ruyter, heeft er aan her
innerd, hoe het huldeblijk tot stand is ge
komen. Er is in Veenendaal spontaan voor
gegeven, zoowel door rijk als arm. Vervol
gens droeg spr. de Bank aan het gemeen
tebestuur van Bergambacht over, waarna hij
besloot met de woorden: Wij, Veenenda
lers, vergeten Bergambacht nooit!"
Nadat vervolgens het doek verwijderd was,
dat het huldeblijk voor het oog verborgen
hield, heeft burgemeester Winkler het ge
schenk dankbaar aanvaard. Er zijn verleden
jaar vriendschapsbanden gelegd, aldus spr.,
die niet gemakkelijk kunnen worden ver
broken. Op dit fraaie geschenk zullen we
trotsch zijn. Dank bracht spr. aan allen, die
aan de totstandkoming ervan hebben meege
werkt.
Hierna was er gelegenheid het monument
te bezichtigen. De bank is breed 2.74 meter,
heeft een gemetseld achterfront, afgedekt
met een zandsteenen wand, met daarop de in
scriptie: „Veenendaal, evacuatie 1018 Mei.
1940". De zitbank met rug- en zijleuningen is
in teakhout uitgevoerd. De entree is bedekt
met gele grestegels. Het geheel is uitgevoerd
in roode baksteen en vervat in fraaie bloem
bakken met vaste en losse beplanting. Het
monument is vervaardigd door den heer A.
v. d. L e c q te Bergambacht. Architect is de
heer A. P. B 0 g e r t te Veenendaal.
Naar AmmersloL
Na de koffietafel maakt het officieele ge
zelschap per vrachtauto via Schoonhoven
een prachtrit door de nog bloeiende bongerds
de reis naar Ammerstol, waar in het ge
meentehuis een soortgelijke plechtigheid
plaats vindt als 's morgens te Bergambacht.
Na een woord van welkom door burge
meester Winkler, voerde de heer C. v a n
Schuppen het woord namens dat deel van
de Veenendaalsche burgerij, hetwelk in
Ammerstol een gastvrij onderdak heeft ont
vangen. Spr schetste de bevolking van Am
merstol als menschen met harten van goud.
Wat was de ontvangst hartelijk en gastvrij.
De gelegde vriendschapsbanden zullen tot in
lengte van jaren voortduren. Namens de
burgerij bood spr. een fraai tegeltableau aan,
vervaardigd door de Kon. Plateelfabriek Zuid
Holland te Gouda, dat symbolisch vdorstell,
wat verleden jaar te Ammerstol werd door
leefd. Op het tableau is de volgende tekst
aangebracht: „VeenendaalAmmerstol. Uit
dankbaarheid voor de bewezen hulp van
1118 Mei aangeboden door de geëvacueerden
van Veenendaal." Spr. voegde hieraan toe een
geschenk voor den burgemeester en de leden
van het gemeentepersoneel, die zich vorig
jaar op zoo buitengewone wijze van hun
taak hebben gekweten.
Burgemeester K u y k van Veenendaal heeft
hierna herinnerd aan de groote prestatie die
ook de burgerij van Ammerstol verleden jaar
heeft tot stand gebracht, waarna burgemeester
Winkler een woord van dank sprak.
De dag werd besloten met een plechtigheid
in het gebouw van de Ned. Herv. kerk te
Ammerstol, dat geheel met belangstellenden
was gevuld. De leiding van deze samenkomst
die om half drie aanving, berustte bij ds. J.
B. Th. Hugenhóltz. Deze liet zingen
Ps. 68:10, ging voor in gebed en las Ps. 103.
Namens den kerkeraad en de kerkvoogdij riep
spr. allen een hartelijk welkom toe. Wij zijn
hier, zeide spr., niet bijeen als burgers van
een aardsch vaderland, maar als leden van
de eene kerk van Christus. Spr. herinnerde
hierna aan de Meidagen van 1940, waarna
staande door de aanwezigen werden herdacht
degenen, die bij de evacuatie het leven lieten.
De heer C. van Schuppen heeft, nadat
ook mr. Kuyk een kort woord had gesproken,
het huldeblijk aangeboden, bestaande in een
marmeren gedenkplaat. welke naast de
preekstoel in het kerkgebouw is aangebracht,
en waarop het volgende is vermeld: ,.In dit
kerkgebouw vonden 200 inwoners van Vee
nendaal en omgeving in den nacht van
11 op 12 Mei 1940 een veilige rustplaats.
HILVERSUM I 415.5 METER
6.45 Gramofoonmuziek
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
8.00 BNO: Nieuwsberichten
8.15 Schriftlezing en Medi
tatie (voorber. door de
Chr. Radio-Stichting)
8.25 Gewijde muz. (gr.pl.)
8.45 Gramofoonmuziek
9.15-9.20Voor de huis-
Dinsdag 27 Mei
4.30 „Over Indonesische
muziek: De Soenda-
neesche muziek", cau
serie ipet gram.platen
5.00 Gramofoonmuziek
5.15 BNO: Nieuws-, oecon.
en beursberichten
5.30 Grmaofoonmuziek
5 45 Omroeporkest <6.15
6.30 „Heeren en knech-
de taal", vraag-
10.00
11.15
Ensemble Emende
10.20-14.40 Declamatie)
Zang met pianobege
leiding en gramofoon
muziek
Orgelspel
Voor den boer
Almanak
BNO: Nieuws- en oec.
bercihten
Selesta-ensemble
Gramofoonmuziek
Voor de vrouw
Sprankelende middag
klanken
Gramofoonmuziek
Cyclus „Ons geloof en
ons werk" (voorbereid
door het Vrijz.-Prot
7.00 BNO: Vragen van den
dag
7.15 Gramofoonmuziek
7.30 Duitsche les
8.00 BNO: Nieuwsberichten
8.15, Spiegel van den dag
8.30 Omroeporkest
9.10 Nederland voedt zich
zelf. Productieslag '41
9.25 Avondwijding (voor
bereid door het Vrijz.
Prot. Kerkcomité).
9.30 Berichten (Engelsch).
9.45 Gramofoonmuziek
10.0010.15 BNO: Economie
news from Holland
HILVERSUM II. 301.5 METER
6.45 Gramofoonmuziek
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
8.00 BNO: Nieuwsberichten
Gramofoonmuziek
Pianovoordracht en
gramofoonmuziek
Declamatie
Gramofoonmuziek
Berichten
Schrammelkwartet en
BNO: Nieuws- en oec.
berichten
Orkest Eloward met
piano-intermezzi
De Haarlemsche Or-
kestvereeniging, solist
en gramofoonmuziek
Zonnestralen in zie
kenzalen
Ens. Bandi Balogh
Voor de jeugd
Gramofoonmuziek
BNO: Nieuws-, oecon.
en beursberichten
Ens. Bart Ekkers
Textiel ABC
Orgelspel
Gramofoonmuziek
BNO: Vragen van den
dag
Amusementsorkest en
soliste
BNO: Nieuwsberichten
Radiotooneel
Gramofoonmuziek met
toelichting
BNO: Nieuwsberichten
sluiting
Ps. 90:16. Op Zondag 12 Mei verkondigden
de predikanten ds. J. B. Th. Hugenholz en
ds. R. Kok het Pinksterevangelie „Opdat zij
allen één zijn." Joh. 17:21a."
Na de overdracht, heeft ds. R. Kok van
Veenendaal een kort woord gesproken naar
aanleiding van Ps. 90:1b, waarna ds. Hugen
holz het geschenk met groote dankbaarheid
heeft aanvaard namens kerkbestuur en ge
meente. Vervolgens werd de samenkomst op
de gebruikelijke wijze beëindigd.
Om tien minuten over half zes zijn de
bewoners van Veenendaal weer met den trein
naar hun woonplaats vertrokken en daar
mee behoorde deze voor Bergambacht en
Ammerstol en Veenendaal zoo onvergetelijke
dag tot het verleden.
Bouw van gemeentehuizen
Tot behoud van belangrijke oude gebouwen.
De secretaris-generaal van binnenlandsche
zaken heeft het volgende aan Ged. Staten
der onderscheidene provinciën geschreven:
Naar mij gebleken is worden ook thans
nog vrij veelvuldig plannen ontworpen door
gemeentebesturen tot stichting van een nieuw
gemeentehuis. Het heeft daarbij mijn aan
dacht getrokken, dat, terwijl meestal deze
plannen algeheelen nieuwbouw betreffen,
toch ook niet zelden de gelegenheid bestaat
om een bestaand gebouw, zoo noodig na
verbouwing, tot het huis der gemeente te
bestemmen. Ik acht dit laatste van groot
belang omdat daarin een middel ligt om deze
gebouwen voor ondergang te behoeden en
een plaats in het gemeenteleven te geven,
welke hun architectonische en niet zelden ook
historische beteekenis waardig is. Ik ben mij
bewust, dat gebouwen als welke ik op het
oog heb, niet altijd even geschikt zijn voor
de huisvesting van de administratieve dien
sten, doch de praktijk heeft wel bewezen,
dat door inwendiige verbouwing, dan wel
door aanbouw in den trant van het be
staande, redelijke oplossingen verkregen kun
nen worden.
Ik zal het op prijs stellen indien u bij de
beoordeeling van plannen, welke u mochten
worden voorgelegd, aan het vorenstaande de
noodige aandacht zoudt willen schenken.
INBRAKEN TE WEESP OPGEHELDERD
Aan het identiteitsbewijs is het te danken, dat
de beide inbraken in de Gereformeerde pastorie
te Weesp, welke in het begin van de afgeloo-
pen week zijn gepleegd, snel zijn opgehelderd.
De 22-jari"- C. D. had het, bij de tweede in
braak ontvreemde radiotoestel te Amsterda n
aan een opkooper verkocht. Deze vroeg den
Weesper naar zijn identiteitsbewijs en schreef
den naam in zijn register in. Hij waarschuwde
voorts de politie daar hij de zaak niet ver
trouwde. Zoodoende kostte het weinig moeite,
den verdachte te arresteeren.
Bij de huiszoeking, welke de politie in zijn
woning verrichtte, zijn ook de uit de woning
van dr. Harrenstein gestolen levensmiddelen te
voorschijn gekomen.
Uit strafgevangenis ontsnapt
De vluchteling spoedig gegrepen.
Men zal zioh herinneren dat in Februari
van het vorige jaar nabij Soesterberg in een
tuinhuisje een aanslag is gepleegd op de
echtgenoote van den adjudant onderofficier
vlieger Van def Griendt. De dader vluchtte,
maar werd korten tijd later in de Boschjes
van Poot bij Houtrust in Den Haag gearres
teerd.
Tezamen met nog een gevangene was deze
man Zaterdag op een binnenplaats in de
bijzondere strafgevangenis te Scheveningen
aan het werk In hun nabijheid stond een
ladder en toen de andere gevangene zien even
had verwijderd en de omstandignedei. vcor
een ontvluchtingspoging ook overigens ideaal
bleken te zijn, klom de man op den buiten
muur om een seconde later na een koenen
spro.ig in de vrije wereld te staan. Uiteiaard
was de ontsnapping spoedig ontdekt. Het
heele Haagsohe politieapparaat werd in wer
king gesteld. Met politiehonden werden de
sporen gevolgd en randgemeenten werden
gewaarschuwd. In den loop van den morgen
vond men met behulp van de honden aan den
Tap'jtweg de jas en de pet van den ont
vluchte. Gekleed in een gevangenisbroek en
een hemd trok de vluchteling zich terug in
de Scheveningsche boschjes nabij den Bad
huisweg. Hier werd hij des middags om
twee uur door twee surveilleerencie agenten,
die het struikgewas op een verdachte wijze
hadden zien bewegen ontdekt Gewillig liet
hij zich arresteeren en overbrengen naar
Scheveningen.
Van radiomonteur tot
schoorsteenveger
De radiocentrale te Urk, welker zaken den
laatsten tijd niet zoo erg floreerden, is niet
bij de pakken neer gaan zitten, doch heeft
zich op een nieuwen tak van bedrijf ge
worpen. De roetvorming in de Urker schoor-
steenen werd door het gebruik van alle
mogelijke en onmogelijke brandstoffen onrust
barend en nu heeft de directeur der centrale
zijn personeel en klimmaterieel ten dienste
der bevolking gesteld en een schoorsteen-
vegerij aan zijn zaak verbonden Hierdoor
wordt tevens in een reeds lang gevoelde be
hoefte
Kreta een springplank van Europa
naar Afrika
Nu de luchtvaart de continenten verbonden heeft
Een strategisch uiterst belangrijk
eiland
Reeds eenige malen is in de Duitsche Weer-
machtsberichten sprake geweest van aanval
len door vliegtuigen op Kreta, met name op
vijandelijke oorlogsbodems in de Soedabaai
Wat is de beteekenis van Kreta?
Men behoeft slechts één blik op de kaart
te werpen om te zien welk een buitengewoon
strategische beteekenis het eiland Kreta bezit,
vooral in het kader van de tegenwoordige ge
vechtshandelingen - in het Oostelijk bekken
van de Middellandsche Zee en indirect ook als
schakel voor een oprukken naar het -strijdtoo-
neel in het Naburige Oosten. Alle eilanden van
de Middellandsche Zee of het nu Corsica is,
Sicilië, Malta of Cyprus met het eiland
Kreta hebben zij één ding gemeen: het zijn tn
alle tijden, dat er geschiedenis geschreven
werd, haarden van strijd geweest, niet alleen
tusschen Oost en West, maar ook tusschen de
volken van Europa, die elkaar de hegemonie
in het Middellandsche-Zeebekken betwistten.
Eén voor één hebben zij van deze natuur
lijke en feitelijk onneembare vestingen ge
bruik gemaakt. In den huidigen tijd kunnen
de eilanden een dergelijke rol niet meer
spelen, nadat in de twintigste eeuw het vlieg
tuig de lucht heeft veroverd en alle continen
ten met elkaar verbonden. Wanneer de vlieg
tuigen gebruikt worden in groot aantal, kun
nen zij zelfs de functies van een landingsleger
vervullen. Daardoor kan men tegenwoordig
de groote eilanden Van de Middellandsche Zee
het beste beschouwen als springplanken van
den Noordelijken naar den Zuidelijken oever.
Kreta speelt in dat verband een zeer be
langrijke rol, waM het heeft aardrijkskundig
gezien een ligging, die voor militaire operaties,
van Europa uit en gericht op Afrika en Azië,
uitermate gunstig is. Terwijl Kreta vroeger
uit dien hoofde bij voorkeur gebruikt werd
als basis voor het uitrusten van expeditie-
legers en voor het stationneeren van oorlogs
bodems, zou het thans veel betere diensten
kunnen' bewijzen als vliegbasis.
Drie continenten
Evenals de andere eilanden der Middelland
sche Zee vertoont ook Kreta voor het grootste
deel een bergachtig beeld. Wanneer men per
schip naar Kreta gaat, onverschillig uit welke
richting, onderscheidt men in de verte het
eerste de toppen der bergen, waarvan ver
scheidene, dank zij hun groote hoogte, eeuwig
durend met sneeuw bedekt zijn. Vooral het
Idagebergte, dat gelijk bekend in de oude
Grieksche mythologie beschouwd werd als de
geboorteplaats van den Vader der Goden,
Zeus torent hoog op. Over dezen berg
razen de sneeuwstormen precies zoo als over
de Schneekoppe. Wanneer de atmosferische
omstandigheden dat toelaten, ziet men reeds
op enkele tientallen kilometers afstand de
merkwaardige witte „wolkenmutsen" boven
het eiland. Vooral bij 'n hoog vochtigheids
gehalte van de lucht gaat deze tegen de berg
helling omhoog stijgen, en vormen dan op
grond van natuurkundige wetten om den top
van het gebergte een wolk, die zich wit als
sneeuw afteekent tegen den fel blauwen
hemel. Daar boven in de bergen heerscht
doorgaans een ruw klimaat; op de hellingen
daarentegen, vooral die, welke beschut liggen
voor de gure winden, ontmoeten wij een Zui
delijke weelderige vegetatie; in de dalen
leveren de palmen en cypressen in een sub
tropische omgeving een verrukkelijk schouw
spel Hier kunnen de temperaturen in de
schaduw stijgen tot 40 50 graden; boven in
de bergen registreert men herhaaldelijk tem
peraturen van 20 tot 30 graden onder nul en
soms lager. En al naar gelang de wind waait
van een der drie omliggende continenten,
brengt deze de merkwaardigheden van dit
werelddeel met zich mede. Uit het Noorden
komen de frissche, gezonde winden, uit het
Zuiden de gloeiend heete, stoffige stroomingen
en van het Aziatische vasteland de verdor
rende Oostenwind. Nog op den huidigen dag
beschouwt de Cretenzer boer den Noorden
wind als den vruchtbaarsten en het is een
voudig ondenkbaar dat hij een uitzondering
zal maken op den traditioneelen regel zijn
akker om te ploegen en te zaaien,
Majestueuze schoonheid
Hoewel wij over het verleden van Kreta
vrij veel historische gegevens bezitten, ligt er
toch een waas van mysterie over gespreid.
Aristoteles weet ons te vertellen, dat Kreta
onder Koning Minos een welvarend en mach
tig rijk is geweest. Het Paleis van Knossos,
waar Minos in zetelde, is vervallen. Hebben
vreemde veroveraars het verwuw., uc> ue
tand des tijds, of welicht een natuurramp?
Wij weten het niet. Eigenli,«c eerst in onze
eeuw hebben opgravingen vele raadsels opge
lost en heeft men inderdaad de bewijzen ge
vonden van een eens hoog ontwikkelde cul
tuur. Nu begrijpen wij eenigszins waarom de
Grieken dit eiland hebben gekozen als uit
gangspunt van hun eigen ontwikkeling, na
dat Achaeërs en Doriërs het eiland bezet
hadden. Hoe dat precies in zijn werk is ge
gaan, kan evenmin gezegd worden. Er is. nooit
een ringmuur ter bescherming oin net tvnos-
sospaleis geweest, en wij staan ook voor het
raadsel, waarom de sterke zeemacht van Kreta
plotseling een meerdere zou hebben gevonden.
Na deze periode van glorie voltrekt zich de
geschiedenis van Hellas, terwijl over Kreta
nauwelijks wordt gerept, al weten wij wel
dat de Cretenzer boogschutters in het Griek
sche leger een élitecorps vormden. Reeds in
dien tijd ontstond groote verdeeldheid onder
de Cretenzers door partijstrijd, reden waarom
Polybius en Aristoteles gezegd hebben dat de
bewoners van het eiland revolutionnairen in
hart en nieren waren, niet in staat om een
krachtige eenheid te vormen. Dat is zoo ge
bleven tot op heden. Uiteraard heeft het er
ook geen goed aan gedaan, dat steeds veer
andere heerschers op Kreta de lakens uitdeel
den. Na de Grieken volgden de Romeinen, de
Byzantijnen, de Venetianen, de Turken en de
Saracenen. Eeuwenlang is het eiland nadien
een toevluchtsoord voor zeeroovers geweest.
Dit prachtige land, dat voor den toerist, die
het betreedt als een openbaring is, met z'n
heerlijke kust en z'n gigantische bergen, met
z'n uitgestrekte hoogvjakten en z'n vruchtbare
dalen, kent als nauwelijks eenig ander deel
van de wereld de gevolgen van haat en twee
dracht. Tusschen de olijvenbosschen en de
wijnbergen vindt men niet alleen de over
blijfselen van de Oudheid; steeds weer stuit
de bezoeker op dorpen, die volkomen in asch
gelegd werden bij den guerrilla-oorlog tusschen
de Sphakioten en de Turken. Spreekt uit
het paleis van Knossos en Cortyna nog iets
tot ons van het trotsche verleden, uit alles
wat daarna gekomen is. spreken de eeuwige
verwarring en de onophoudelijke wisseling.
Het constantste was nog de heerschappij der
Venetianen. Met de door hen gebouwde Ita-
liaansche kasteelen, vormen de minaretten,
dateerende uit den Turkschen tijd, een schril
contrast. Toen zijn vele Cretenzers overge
gaan tot het geloof van Allah en werden
Moslims. Toch ontstond hierdoor nauwelijks
een hechte band en is tot op onzen tiid ver
deeldheid blijven heerscben op Kreta.
Kondia, waar drie wereld-
deelen elkander ontmoeten
De grootste stad van het eiland is Heraklion
(in het Italiaansch: Kandia) met ongeveer
35,000 inwoners. Deze stad i« een merkwaar
dig allegaartje van verschillende stijlen. We
vinden er de lange straten met de Oostersche
bazars. Maar men zal er ook een stuk modern
Europa vinden. Zooals in Athene heeft men
ook hier eveneens getracht een „Klein Lon
den" of een „Klein Parijs" in het leven te
roepen, mondaine centra van vermaak, die
de toeristen zouden moeten trekken. Deze
wijken vallen geheel uit den toon en trekken
de vreemdelingen nauwelijks aan, die in de
meeste gevallen naar het eiland komen om er
die schitterende gebouwen uit den Venetiaan-
schen tijd te bewonderen. Ongetwijfeld waren
de Venetianen indringers, maar zij hebben
toch niet nagelaten op Kreta een deel van de
pracht der lagunenstad over te dragen. Ook
de Turken, die na hen kwamen, lieten her
inneringen achter.
Overal ziet men hun moskeeën. Er zijn in
Kandia nog altijd straten met vensters, die
zonder uitzondering voorzien zijn van houten
tralies; dat zijn de vroegere vrouwenhuizen
van de Turksche machthebbers. Alleen Grie
kenland zelf, dat zoo lang moest strijden om
z'n aanspraken op Kreta verwezenlijkt te
zien, heeft een meer eigen stempel op de stad
kunnen drukken.
Heraklion is een mengsel van drie wereld-
deelen: niet alleen in de bouwkunst, in het
straatleven, maar ook in de bevolking komt
dat tot uiting. Men weet werkelijk dikwijls
niet tot welk ras men de menschen hioet re
kenen, die men op straat tegen komt. Euro
pa, Azië en Afrika hebben elkaar hier de
hand gereikt. Ten deele is daaruit een bijzon
der schoon menschenslag ontstaan. Alleen in
de meer afgescheiden dalen kan men vast
stellen, dat de oorspronkelijke bewoners van
Kreta Grieken zijn geweest. Evenals zoovele
andere eilanden in het Oostelijke Middelland
sche Zee-bekken, heeft ook Kreta in den loop
der eeuwen zijn nationale scheppende kracht
niet kunnen terugvinden.
BOEKENTAFEL
Marjootje wordt Marjo.
Door J. M. Westerbrink-Wirtz.
Uitgave J. H. Kok N.V. te Kampen.
Marjootje is in een vaderloos gezin het ach
teraf levende, wat verlegen, telkens piekerend
en door dat alles weinig durf hebbend docn-
tertje. Uitnemend teekent mevr. Westerbrink-
Wirtz, hoe zij door allerlei ervaringen met
dienende liefde als toegepast bezit d.e din
gen langzamerhand overwint. De teekening
eer hiertoe ontworpen tafereeltjes is boeiend
en levendig, teer van tint nu eens, dan weer
feller van lijn. Het verhaal zal voor meisjes
van 1216, 17 jaar z'n doel niet missen, ook
omdat het natuurlijk geschreven is en volko
men in den toon van dien leeftijd is. Vai-.r.eif-
sprekend heeft de schrijfster, die nog van vitaal
talent blijk geeft, op de haar eigen wijze dat
is ongemerkt, erdoorheen geweven de religi
euze draad, die tegelijk het hoogere doel van
Marjootjes levensles doet uitkomen. Eenige
aardige penteekeningen sieren het boek, dat
wij voor onze meisjes gaarne aanbevelen aLs
een echt Christelijk jeugdboek.
Ris ontdekt zichzelf, door
Ko Cars, een boek voor oudere
meisjes. Uitgevers „De Kern",
's-Gravenhage.
Ris is een weesje, dat in een provinciestadje
grootgebracht wordt bij twee brave maar iet
wat ouderwetsche tantes. De 18-jarige moet en
kele idealen prijsgeven, maar het blijkt, dat er
ook in een provinciestaje veel is aan te pakken,
als men maar van aanpakken wéét en dat men,
nuttig voor anderen zijnde, levensvoldoening
vindt. Natuurlijk loopt het ook uit op de ver
loving van Ris! Ko Cars weet men herinnert
het zich wel van haar vroegere boeken vlot
en geestig te vertellen en grappige complicaties
in elkander te zetten. Bovendien is dit boek vol
komen hedendaagsch, d.w.z. met: verduistering,
luchtbescherming, bonnen en bommen, textiel
punten en wat men er alzoo meer bij denkea
ka».
genirden drinken in het Batoemeer op Bali. - Het is een foto, welke geëxposeerd
Sraop de Indische foto-tentoonstelling in het Koloniaal Instituut te Amsterdam
46— (Pax-Holland)
De opperste legerleiding beraadslaagt. De Führer bestudeert met zijn generaals
de stafkaart (W.llblld-P.x-Holland)
De laatste berichten
Manschappen van het Duitsche Afrika-
corps luisteren met gespannen aandacht
naar een radio uitzending
(Weltb.ld Pax-Holland)
Teneinde het vochtgehalte in de groenten- en fruitkassen op peil te houden,
moet regelmatig gesproeid worden, een arbeid, welke zeer veel zorg vereischt
(Pax-Holland)
:n- acht te Parijs wordt afgelost, een dagelijks terugkeerend militair schouw
spel, dat steeds veel belangstelling trekt (Weitbild-Pax-Hoiland)
