"AKKERTJES
Radioprogramma
RATIONALE PLAN TOEGELICHT
>AG 23 MEI 1941
Nederl. Jongelingsverbond
bijeen
Afscheid van „vader" Tabak
De algemeene vergadering van het Neder-
landsch Jongelings Verbond werd Woens
dag j.l. te Utrecht gehouden in de Nieuwe
Kerk aan het Bollenhofsoheplein. In tegen
stelling met andere jaren droeg de vergade
ring nu een eenvoudig karakter en was be
perkt tot een enkele middagsamenkomst. De
opkomst was echter zeer groot en de Nieuwe
Kerk bood nauwelijks plaats om alle bezoe
kers te bergen. Het was ditmaal de 88ste jaar
vergadering van het Verbond. Op deze ver
gadering werd officieel afscheid genomen van
den algemeen secretaris den heer Tabak, die
meer dan dertig jaren zich aan het Verbond
gegeven heeft en door zijn toewijding en
trouw duizenden jongemannen tot grooten
steun en voorlichting is geweest.
De voorzitter dr. G. P. van Itterzon,
Ned. Herv. predikant te s'-Gravenhagê, opende
de vergadering des middags half twee met
gebed en Schriftlezing nadat het Bondslied
en de geloofsbede „Eeuwig, Onbegrijplijk
Wezen" gezongen was. Na een kort welkomst
woord werden de huishoudelijke zaxen aige-
handeld.
De verslagen werden goedgekeurd en er
kwamen enkele mutaties in het bestuur.
Dr. G. P. van 111 e r z o n hield vervolgens
een rede over het onderwerp „Christen zijn in
dezen tijd" en begon met te memoreeren de
moeilijkheden van het afgeloopen jaar. Onder
hen, die in de Meidagen van 1940 vielen, wa
ren ook leden en vrienden van het Jongelings
verbond en spr. wilde van deze plaats hen ge
denken. Een belangrijk feit op dezen Bondsdag
noemde spr. het afscheid van den heer Tabak,
den man, die zooveel voor de Jcmgens gedaan
heeft en ook onder de soldaten van ons leger
in de mobilisatiedagen veel troost en sterkte
wist te brengen.
Tengevolge van ie omstandigheden was het
contact met het platteland niet eenvoudig om
te verkrijgen, maar spr. bracht hulde aan de
voorzitters en de leden voor de volhardende
arbeid. In kort bestek heel het Bondsleven de
revue te laten passeeren was niet wel doenlijk,
maar spr. wilde de dank overbrengen van
heel het bestuur, ook aan ds. Veen, den eere
voorzitter, voor de toewijding en steun. Ge
memoreerd werd nog dat de heer H. Gordeau
het vice-voorzitterdschap op zich heeft willen
Komende tot het onderwerp van zijn rede,
betoogde dr. van Itterzon, dat het een oude
vraag is: wat beteekerot het Christen zijn?
Reeds vierhonderd jaar geleden werd die vraag
weder acuut toen Guide de Brés er een ant
woord op gaf, waarin het profetisch, konink
lijk en priesterlijk karakter van de taak eens
Christens duidelijk tot uitdrukking kwam. Het
Christen zijn in dezen tijd is met iets anders
dan in den tijd van Guide de Brés. Men is
Christen omdat men bij Christus hoort en het
doel is Zijn Naam belijden en Hem een levend
dankoffer offeren.
Dat werd gezegd in den tijd van de brand
stapels en geweldige spanningen. En nu? De
spanningen zijn niet minder, het leven bij
Gods Woord is noodig als brood. En al hebben
we gelukkig nog de vrijheid om Gods Woord
te onderzoeken en het geloof te belijden, het
gaat er toch ook om Christu» te belijden. In
oorlogstijd komen de dingen zoo anders te
staan. Menschen met wraakgevoelens kunnen
dan ook geen discipelen des Heeren zijn, de
H. Schrift waarschuwt ons voor wraak. Mij
is de wrake spreekt de Heere. Ons Christen
zijn heeft geen schijn van waarde als wij er
uit zijn om te haten. Dat dient in dezen tijd
ook wel eens bedacht te worden. Vanouds
heeft de Chr. Kerk zich scherp gekant tegen
onchristelijke stroomingen, maar aan onchris
telijke menschen werd altijd weer het Evan
gelie des Kruizes verkondigd. Daarom: we
moeten zaaien, altijd weer zaaien het Woord
Gods. Bidden we God, dat Hij ons getrouw
make in ons werk en sterk doe staan in het
geloof nu er zooveel om ons heen gebeurt in
deze droeve wereld. We moeten in Christus
gelooven, onvoorwaardelijk en tegen alle ver
twijfelingen in. Ook dat behoort bij het Chris
ten zijn. Daarom heeft het N.J.V. in de scha
duw der Kerk nooit iets anders gedaan dan
jongemannen bij Christus brengen.
De Bijbelbespreking is dan ook de spil van
ons werk, het gebed om den H. Geest mag
nimmer verflauwen, terwijl wij als Christenen
het zwaartepunt niet hier beneden leggen
moeten maar boven waar Christus is. VT~
moeten Hem verwachten en niet verslappen
ons werk. Met een ernstig vermaan aan de jon
gelingen om trouw te blijven aan Gods Woord
en Geboden besloot dr. van Itterzon zijn rede.
WIJ
plaats.
Dr. van Itterzon herinnerde eraan dat
de heer Tabak ruim dertig jaar het N.J.V. ge
diend heeft en nu gaat rusten van zijn arbeid.
Deze drukke Verbondsdag is de wel de laatste
die de heer Tabak als algemeen secretaris
meemaakt en al zal de heer Tabak in de ko>
mende maanden nog wel een en ander werk
verrichten, toch gevoelde het Verbond be
hoefte op officieele wijze afscheid te nemen.
Dr. van Itterzon deelde meoe, dat het Ver
bond besloten had den heer Tabak het eere
lidmaatschap van het N.J.V. aan te bieden.
De heer C. V. Doorschodt, alg. secretaris,
bood met een hartelijk woord een fraaie oor
konde aan waarbij dank gebracht werd voor
het onnoemlijk vele dat de heer Tabak voor
het N.J.V. gedaan heeft.
Ds. P. Veen, de eere-\wzitter, sprak
hierna en bood met een hartelijk speechje het
gouden Verbondsinsigne aan. De heer C. W.
Lauf, voorzitter van de regelingscommissie,
sorak vervolgens namens de vereerigingen
Oranjekerk, de U.C.J.M.V. en Oudwijk. Spr.
overhandigde den heer Tabax het boek „Ne-
derlandsche volkskarakters" als blijk van
waardeering der ontvangende Utrechtsche
vereenigingen. Aan mevrouw Tabak werden
bloemen aangeboden.
De heer Tabak sprak eer. Kort dankwoord
en zeide dat deze dag toch nog vreugde ge
bracht heeft, hoewel hij er aanvankelijk erg
tegen op zag om afscheid te nemen. Het is n.l.
de vreugde welke spr. heeft over de trouw
der leden en toewijding van zooveel jonge
mannen, die Christus dienen willen. Met een
wereld van herinneringen nam spr. afscheid.
Het is geen verdienste, zoo zeide de heer Tabak
dat ik dertig jaar het N.JV. mocht helpen
werken onder onze jongeman..—., maar enkel
genade Gods. Bovenal u jongemannen dank
ik naast de bestuurders, voor alles wat gij
voor mij geweest zijt. Ook aan de ouders
bracht 9pr. dank. Ik beveel mij in uw blijvende
vriendschap aan. Zorg voor onze jongens
wel thuis!
Deze laatste woorden van „vader Tabak"
maakten diepe indruk op de jongemannen die
hier bijeen waren.
Ds. P. Veen heeft hierna de Bondsdag me,
gebed gesloten. Gesterkt keerden de jonge-
i het N.J.V. huiswaarts.
Zaterdag 24 Mei
HILVERSUM I. 415.5 METER
6 45 Gramofoonmuziek
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
8 00 BNO Nieuwsberichten
8.15 Gewijde muziek (gr.
Pl.)
8 45 Gramofoonmuziek
9.15 Voor de huisvrouw
920 Gramofoonmuziek
10.00 Ernstige Muziekpro
gramma's (opn)
12.00 Ensemble Bart Ekkers
12.42 Almanak
12.45 BNO Nieuws- en oeco-
nomische berichten
1.00 Rococo-octet
1.35 Gramofoonmuziek
2.00 ..Kamerplanten die de
liefhebber uit zaad
kan kweeken", cause-
2.20 Melodisten en solist,
het Ensemble Helen
en pianosoli
345 Gramofoonmuziek
4.00 Bijbellezing (Voorbe
reid door de Christe
lijke Radio Stichting)
4,20 Vipol, piano en gramo
foonmuziek
5.15 BNO Nieuws-, oecono-
mische- en beursbe
richten
530 Orgelbespeling
6 00 Gramofoonmuziek
6.15 Voor den binnenschip-
7.15 Omroeporkest
7.45 Voor den boer
8.00 BNO Nieuwsberichten
8 15 Spiegel van den dag
8.30 Het Concertgebouw
kwintet en piano
915 Gramofoonmuziek
9.25 Dagsluiting (Voorbe
reid door de Christe
lijke Radio Stichting)
9.30 Berichteh (Engelsch)
9.45 Gramofoonmuziek
10 00 BNO Engelsche be
richten, sluiting
HILVERSUM II. 301.5 METER
6 45 Gramofoonmuziek
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
745 Ochtendgymnastiek
8.00 BNO Nieuwsberichten
815 Gramofoonmuziek
10.00 Morgenwijding (Voor
bereid door het Vrijz.-
Protest, Kerkcomité).
10 20 Mei-programma (opn.)
12.00 Berichten
12.15 Omroeporkest
BNO Nieuws- en oeco-
nomische berichten
Gramofoonmuziek
Voor de rijpere jeugd
Rotterdamsch Philhar-
monisch orkest en so
list
Samenspraak „Land
en landachap: Wij trek
ken over de Veluwe"
Rotterdamsch Philhar
monisch orkest en so
list
i Gramofoonmuziek
Orkest Eloward
i Bijbelvertellingen.
(Voorbereid d. h. Vrjjz
Protest. Kerkcomité).
I Ensemble Bandi Ba-
logh.
Gramofoonmuziek
i Gemengd koor „Pro
Musica" en gramo
foonmuziek
i Reportage
I BNO Gron praatje
i Nieuws van de platen-
i Werkers ontmoeten
i Nieuws van de platen-
I BNO Spiegel van den
dag of gramofoonmuz
Vaudeville-programma
BNO Nieuwsberichten
sluiting
Ned. Bond van J.V.opG G.
53ste bondsdag te Amersfoort
Gisteren werd te Amersfoort in de Geref.
kerk aan de Lieve Vrouwestraat de 55e jaar-
hjksche vergadering gehouden van den Ned.
Bond van Jongelingsvereenigingen op Geref.
Geref. grondslag, die geheel het karakter droeg
"an een besloten huishoudelijke bijeenkomst
De bondsdag werd 's middags om half twee
geopend door den voorzitter, prof. d r. K.
D ij k van Zwolle met het doen zingen van het
Lutherlied, het lezen van het slot van Matth. 28
gebed. Vervolgens hield hij een korte
op wees dat deze bondsdag staat
in het teeken van door dankbaarheid doorbro
ken weemoed: weemoed over wat God ons ont-
am; weemoed over hen, die viefen.
Terwijl de vergadering zich van haar zitplaat-
in verhief gedacht spr. de dooden uit den
bondskring.
Weemoed is er, aldus spr., over zooveel
ellende en rouw, maar toch ook dankbaarheid
over wat God ons nog liet en wat Hij ons in
ons werk geeft tot op dezen dag. Die dank
baarheid, aldus spr., verplicht tot kloeke vol
harding en tot den voortdurenden geestelijken
strijd: weemoed en ootmoed mogen ons niet
slap maken: we moeten het hoofd geloovig om
hoog heffen en met krachtige hand het geeste
lijk strijdzwaard omklemmen, omdat onze
Koning ons roept. Spr. zette dan uiteen waarom
deze vergadering zulk een sober kurakter draagt;
we hadden wel graag een groote massale ver
gadering gehad, maar de reisgelegenheid, de
voedselvoorziening, de vergaderruimte en nog
tal van andere factoren meer verhinderen ons
nu die begeerte te vervullen en zoo komen we
nu samen in alle stilte en eenvoud, maar met
harten die branden van liefde voor het oude
beginsel en voor het werk, dat we, aldus spr.,
willen voortzetten in Gods kracht Het is het
bondsbestuur een vreugde, dat dit vuur in
heel ons vaderland te merken is en dat de acti
viteit er niet op is verminderd; zoo moet het
ook blijven, indien God het geeft Wat de toe
komst zijn zal weten we niet, maar we weten
wel dat de Heere van ons trouw vraagt. Hij wil
dat we spreken: ik heb geloofd en daarom
arbeid ik, en dien arbeid mogen we niet staken
om Gods wil Spr. herinnerde de vergadering
aan een woord van den oud-voorzitter, den heer
A. Zijlstra, die bij zijn afscheid in 1936 den
wensch uitsprak: zij er hier op den vaderland-
schen bodem een krachtige Geref. jongeling
schap. die Jezus, als Hij komt, begroeten mag
in den blijden jubel van het waarachtig geloof;
moge God dezen wensch in vervulling doen
gaan en geve Hij bij den voortduur in ons
vaderland een Calvinistische jeugd, die het erf
deel der vaderen niet loslaat. Daarin schuilt
de kracht van ons volk; daarin, in den dienst
des Heeren ligt het geheim van alle waarachtig
nationaal welzijn. En wat er dan kome, zij het
donkerheid en nood. wij bijven, ook bij 't zin
ken, der va'dren God gewijd.
Hierna brachten de bondssecr. en de bonds-
penningm., de heeren J. Wijnbeek van
Zwolle en A.v. R ij n, van Rotterdam-Z., hun
jaarverslagen uit, die werden goedgekeurd. De
penningmeester werd gehoord het rapport van
de commissie van administratie van zijn be
heer gedechargeerd.
Het aftredend lid van het bondsbestuur, de
heer P. v.Nes Czn., te 's-Gravenhage, hoofd
inspecteur L.O., werd herkozen. Evenzoo de
aftredende raadsman van den bond ds. P. Ch.
v a Vliet, Geref. predikant te Utrecht.
Na afdoening der huishoudelijke zaken sprak
ds. M. B. v. 't Veer, Geref. predikant te Am-
sterdam-C.. een opwekkend slotwoord, waarna
de vergadering op gebruikelijke wijze gesioter.
Personeele belasting en de
opgelegde vaartuigen
Verschillende houders van aan personeele
belasting onderworpen vaartuigen hebben
vóór den in de wet vastgestelden datum van
20 Januari 1941 tot den plaatselijken inspec
teur der directe belastingen een verzoek om
vrijstelling van belasting, gericht, omdat zij
hun boot dit jaar hadden opgelegd.
Tengevolge van het eerst onlangs afgeko
men verbod verschillende wateren te bevaren
en te overnachten in kajuiten van jachten is
echter de groep van houders, die hun booten in
1941 niet uit de win terberging zullen nemen,
sterk vergroot; de fatale datum is thans echter
verloopen.
Op desbetreffende verzoeken van den
A.N.W.B. is aan dezen door het departement
van financien medegedeeld, dat verzoeken
voor vrijstelling, mits ingediend voor 1 Juni,
alsnog in behandeling zullen worden geno
men. Overigens wordt geen aanleiding aan
wezig geacht eenigen anderen maatregelen
te treffen.
Baarle Nassau, smokkelcentrum
De correspondent van de N.R.C. te Breda
meldt het volgende:
In verschillende berichten betreffende de
smokkelarij naar België gedurende de laat
ste weken is Baarle Nassau genoemd als een
smokkelcentrum van beteekenis. Door een
uiterst scherp grenstoezicht poogt men thans
deze smokkelarij te beteugelen en te berei
ken, wat in zes eeuwen niet gelukt is.
Het is immers reeds zes eeuwen geleden,
dat voor het eerst van Baarle Nassau als
smokkelcentrum melding werd gemaakt. In
een oude kroniek van 1340 leest men reeds
over frauduleuzen in- en uitvoer via Baarle
Nassau. Naar de Zuidelijke Nederlanden werd
toen Leidsch laken gesmokkeld en naar dc
Noordelijke Nederlanden linnen van Arras.
En steeds wanneer er in den loop der eeuwen
van smokkelhandel op groote schaal sprake
was, dook ook de naam Baarle Nassau weer
op. Ook thans is dit weer het geval en de
smokkelarij heeft daar ditmaal zulk een om
vang genomen, dat zooals iemand die te
Baarle Nassau geboren en getogen is, ons
mededeelde ongeveer 90 pet. der inwoners
op een of andere wijze er dij betrokken is
Door de eigenaardige ligging met Belgische
enclaves in Nederland en Nederlandsche
enclaves in België levert de bestrijding van
de smokkelarij buitengewone moeilijkheden
op. De meeste voorraden smokkelwaar im
mers worden opgeslagen in de Belgische
enclaves, waar de Nederlandsche rijksambte
naren en rijkspolitie geen recht tot huiszoe
king hebben. Deze toestand is ontstaan door
de tractaten van 1838 en 1839, waarbij ten
aanzien van Baarle Nassau en Baarle Hertog
de status quo gehandhaafd bleef. Hand
having van den status quo heeft echter prac-
tisch geen nut meer, omdat van de 1100 in
woners van het Belgische Baarle Hertog geen
100 meer de Belgische nationaliteit bezitten.
De overige 1000 zijn Nederlanders, die zich
alleen met het oog op de smokkelarij in de
Belgische enclaves hebben gevestigd. Dit
blijkt bovendien duidelijk uit het aantal win
kels in het Nederlandsche Baarle Nassau en
het de helft kleinere Belgische Baarle Hertog.
In Baarle Nassau is één slager gevestigd, in
Baarle Hertog vijf, van wie er drie Neder
lander zijn. In Baarle Nasau wonen vier bak
kers, in Baarle Hertog zeven. In Baarle
Nassau zijn zes café's, in Baarle Hertog veer
tien enz.
Deze verhouding, welke omgekeerd even
redig is aan het inwonertal, dient nergens
anders toe, dan om bestaande wetten, crisis
bepalingen en rechten als slacht- en jenever
accijns enz. te ontduiken.
De Bakkerswet geldt voor Baarle Nassau
niet, de Vestigingswet evenmin, omdat.
die wetten voor het geënclaveerde Baarle
Hertog niet geldig zijn en men m Baarle
Nassau sterke concurrentie zou kunnen onder
vinden van de door Nederlanders gedreven
Belgische zaken. Door dezen toestand en door
de ontheffing van alles en nog wat is te
Baarle Nassau en Hertog zoo zeide ons een
autoriteit ter plaatse een toestand van
totale wetteloosheid ontstaan.
De onderhandelingen
Ie Balavia
Volgende week een beslissing?
Domei meldt uit Tokio:
In een hoofdartikel spreekt de Asahi Sjim-
boen de verwachting uit, dat het in den loop
van de volgende week waarschijnlijk duidelijk
zal worden, of de handelsonderhandelingen
tusschen Japan en Nederlandsch-Indië zullen
slagen of mislukken.
WANDELSPORT
Nationale marschen te Dordrecht
Op Hemelvaartsdag heeft de wandelsport-
vereeniging Oranje-Wit, afdeeling van de
C. J. M. V. Ebenhaëzer te Doruïecht, weer
voor de zesde keer haar nationale mar
schen georganiseerd. Ze zijn prachtig ver
loopen, en genoten een overweldigende deel
name. Liepen vorig jaar 759 wandelaars mee,
thans was dit aantal 3374, waarvan 1390
30 km en 1984 15 km liepen. Van die 1390
vormden 914 40 groepen, en van de 1884
hoorden 1368 tot 46 groepen. Zeer veel scho
len liepen mee, voor het grootste deel bij
zondere. Bij de organisatie bleek de ervaring
van Oranje-Wit, want alles verliep prachtig.
Het weer was 's morgens dreigend, doch
bleef den geheelen dag goed. 's middags kreeg
men van het zonnetje te genieten.
3De prijzen werden als volgt toegekend.
(Het maximum aantal te behalen punten was
300):
S e:n:i:o:r:e:n: de eereprijs (Oranje-Wit-
wisselbeker) werd toegekend aan Spirit uit
Dordt, met 250 punten. De le prijs kreeg
Steeds Voorwaarts van Den Haag, met 242 p..
de 2e prijs Prins Bernhard van Leerdam,
met 240 p. de 3e prijs Jubal uit Dordt met
234 p., de 4e prijs Op mars uit Dordt met 227
p. en de 5e prijs Victoria uit Dordt met 223
punten.
Spirit kreeg ook de beker die was uitge
loofd voor het hoogste aantal punten van
den kring Dordrecht van de N.W.O., terwijl
SteeJ; Voorwaarts van Den Haag de prijs
van de V. v. V. voor de verstkomende ver-
eeniging mocht meenemen.
De le leidersprijs kreeg de heer M. Ver-
fa r u g g e n, leider van Steeds Voorwaarts van
Den Haag; mej. N B oere, leidster van een
D.I.O.-groep uit Dordt, verwierf de eerste
leidstersprijs.
Junioren: de eereprijs (Dordtsc fa-
Dagblad -wisselbeker) gir.g van Jong-
Jubal, die hem verleden jaar won, naar
groep I van de Prinses Julianasch jol, met
245 punten. De eerste prijs van de junioren-
groepen werd toegekend aan „de Tippelaars"
te Dordt, met 237 p., de 2e prijs was voor
de Geref. u.l.o. met 236 p., de 3e prijs voor
D.I.O. II met 226 p., de 4e prijs voor de
Industrie- en Huishoudschool I met 225 p., de
5e prijs voor Jong-Jubal met 224 p. de 6e
prijs voor W.B.S.I.B. (Wandelen brengt spie
ren in beweging) te Dordt met 223 p., en de
7e prijs voor de Industrie- en Huishoud
school II met 222 p.
De eerstg leidersprijs wes voor den heer
S a a t h o f, leider va» groep I van de Prin
ses Julianaschool, en de eesrte leidsterspeijl
voor mej. Gen nis se, leijJster van
Tippelaars' te Dordrecht
fficieele toelichting
jksche persconferentie te 's-Gra-
woensdag over het „nationale
dat door verordening nr. 91
:ene aandacht werd gebracht,
specteur belast met de volks
an der Kaa, wees er op,
de middeleeuwen de indeeling
n en zijn bebouwing aan strenge
j inderworpen was en een lange
tot de logische evolutie van het
lale plan heeft geleid
bs- en streekplannen
rijke stap in de richting, waarin
|ient wordt gegaan, was de tot-
an de woningwet, nu een dertig
In deze wet werd veel meer
wonen; het was ook een
pet, die de uitbreiding van de
regelde, rooilijnen vaststelde
werd orde in de uitbreiding
v (enten gebracht Sindsdien heeft
helft van de gemeenten een
in gemaakt. In 1931 werd verder
Ikwam de bepaling in de Woning-
freidingsplannen ook gezamenlijk
jende gemeenten uit zouden kun-
n aanvang daartoe door gedepu-
I zou kunnen worden ingewilligd.
ri dus van plaatselijke tot
uitbreidingsplannen. Practisch
i bepaling nog niet voldoende;
jordat slechts een enkel geweste-
kwam, n.l. in Zeeuwsch-
proce^Xire was dan ook nog
[Wel wss. er behoefte aan het
en "gewestelijke plannen, ge
nt het in het leven roepen van véle
^daartoe.
r' een tweetal jaren geleden de
opnieuw herzien moest worden,
rdachte op „van boven af" te be-
jlle gewestelijke plannen te stimu
lating een „nationaal" plan. Dit leidde
t U efve ontwerP Woningwet 1940 tot
^erordening, die thans de materie
over nde wijze repelt. Spreker bracht
it /lJe aan den bijstand, dien hij van
deskundige dr. H. Roloff onder-
F. Bakker Schut
Bakker Schut voerde vervolgens
lerinnerde eraan, dat de Staats-
de herziening der Woningwet
tterschap van mr Frederiks, secre-
n.jal van binnenlandsche zaken, op
UCKO haar rapport uitbracht, waarbij
tUFirp voor een nieuwe woningwet
»nCI|eiegd.
ntwerp kwamen bepalingen voor
USTFfaststelling van een nationaal plan.
jn (jting werd daarbij onder meer het
Akkpgemerkt:
;rwer|eeds thans een rijkswegenplan be-
een t£lk de tracés voor de wegen voor
I. land aangeeft, kan men zich voor-
ook op ander terrein en ter ver-
b_ji andere belangen een sterke aan-
Dfcpezig is tót het geven van algemeene
u Coördinatie van al deze ulteenloo-
HERngen. welke alle het gebruik van
l betreffen, kan in de naaste toe-
uitblijven; zij is dringend nood-
DE ineinde te voorkomen, dat afzonder-
IJD. itiging van die belangen tot botsing
r«».t geeft.
(Rationale belangen, welker beharti
ging met de vaststelling van een nationaal plan
wordt beoogd, wordt onder meer gedacht aan
een juist en oeconomisch gebruik van den
bodem en aan de bescherming van die gedeel
ten, welke door ligging, samenstelling of ka-
.akter van bijzondere waarde voor de naiie
moeten worden geacht
Belangen van landbouw, handel en nijverheid,
natuurschoon, recreatie, vestiging en verkeer
te land, te water en in de lucht, alsmede de-
fensiebelangen zullen daarbij uiteraard tegen
elkander moeten worden afgewogen.
Tot het voorbereidende werk voor hei na
tionale plan moet worden gerekend het be-
studeeren van, en het brengen van eenheid in
de gegevens, welke voor het stedebouwkundige
werk in ons land van meer algemeene beteeke
nis zijn, zoomede het coördineeren van het werk
der verschillende streekplancommissies. Door
het centraal verzamelen en rangschikken van
gegevens, waarvan andere, provinciale of ge
meentelijke. stedebouwkundige instanties profijt
kunnen trekken, wordt verspilling van krach
ten voorkomen." Tot zoover de staatscommissie
Het rapport van de staatscommissie was
vooraf gegaan door verschillende publicaties,
waarin de noodzakelijkheid van een nationaal
plan voor Nederland werd betoogd.
De gedachte van het nationale plan mag
met recht een uit Nederlandsch initiatief in
den loop der jaren gegroeide en thans tot
rijping gekomen vrucht heeten.
De naar verhouding tot andere landen zeer
dichte bevolking van ons land en de sterke
groei van het bevolkingscijfer, waardoor onze
huidige 8 millioen inwoners er in 1980 waar
schijnlijk 11 millioen geworden zullen zijn,
dwingen ons tot éen uiterste spaarzaamheid
bij het gebruik van den bodem en tot ver
mijding van verkwisting en ondoelmatig
gebruik van den grond.
Het bodemgebruik is in hoofdzaak gericht
op vier doeleinden: het werken, het wonen,
de ontspanning en het verkeer. Daarvan ver-
ei scht het werken verreweg den meesten
grond, waarbfj nijverheid en handel veel be
scheidener grondgebruikers zijn dan veeteelt,
land-, tuin- en boschbouw en fruit- en bollen
teelt. Maar al is het werken als het direct
noodige voor het bestaan ook het belangrijkst,
in een sociaal en cultureel volwaardige maat-
schanni.i moet ook aan de anderp factoren de
noodige aandacht worden 'testted
Zoo zal een der taken voor den
nieuwen dienst zeker zijn het voor elk
concreet geval afwegen van de oecono-
mische belangen der cultuurtechnische
werken eenerzyds en de sociale belangen
van recreatie en wetenschap bij behoud
van natuuhschoon anderzijds.
Al zullen er zooals bij elke compromis-
beslissing steeds een en veelal twee teleur
gestelde partijen zijn, wij mogen nooit uit het
oog verliezen, dat er tenslotte slechts een na
tionaal belang is, pn dat het ondergeschikt
maken van de verschillende groepsbelangen
aan dit nationale belang noodzakelijk is.
In de verordening zijn naast de vaststelling van
het nationale plan, welke aan den secretaris-ge
neraal van binnenlandsche zaken is voorbe
houden, belangrijke bevoegdheden gedelegeerd
aan den president van den rijksdienst, o.a. het
voorschrijven van de wijziging van streek
plannen.
Deze bevoegdheden zijn noodig om een gaaf
geheel van plaatselijke, gewestelijke en natio
nale planologische maatregelen te krijgen en
om ontijdige doorkruising door daarmede niet
strookende projecten te voorkomen.
Overeenkomstig het door de staatscom
missie voorgestelde wetsontwerp voor de
herziening van de Woningwet zulle» aan
de provinciale besturen grootere bevoegd
heden worden ingeruimd bij de totstand
brenging van streekplannen, zulks met het
^rhuiw
oog op den bovengemeentelijken aard van
de belangen, welke daarmede worden ge-
Deze bevoegdheden zullen in een uitvoerings
besluit, dat in de Staatscourant zal verschijnen,
nader worden omschreven.
Uitvoerige voorstudies zijn bij deze ordening
noodzakelijk.
Medewerking van vele
instanties noodzakelijk
De medewerking van het centraal bureau
voor de statistiek en van talooze andere instan
ties is daarbij onmisbaar. Ook de universiteit
en hoogescholcn voorzoover spr. bekend
een novum in de Nederlandsche
wetgeving zijn door de verordening in
deze voorstudies ingeschakeld door middel van
studiecentra, waar professoren, lectoren, assis
tenten en studenten, in het kader, dat door
de planologische vereischten wordt gevormd,
bepaalde onderdeelen op wetenschappelijke
wijze kunnen onderzoeken.
Doch niet alleen de wetenschappelijke v
studies, ook de vaktechnische projecten zullen
uiteraard voor het grootste deel niet door den
rijksdienst, doch door de verschillende daar
voor beter geoutilleerde bureaux men
denke b.v. aan wegen, kanalen, cultuurtech
nische werken moeten worden gemaakt
zoo mogelijk op het nationale plan moet»
worden overgenomen. De coördineerend
en overkoepel en de functie va
den rijksdienst zal daarbij steec
voor oogen moeten worden g
houden. Uit dit alles zal duidelijk zijn, dat
de taak van den nieuwen rijksdienst veelom
vattend en veelzijdig is.
Het nationale plan dat uiteraard uit vele
plannen bestaat en dat een sterk dynamisch
karakter draagt moet groeien uit samen
werking. Er wordt dan ook een beroep op
allen gedaan om door de verstrekking
juiste en uitvoerige gegevens de taak van i
nieuwen dienst te vergemakkelijken»
Gedachlen wisseling.
Bij de gedachtenwisseling verklaarde dr.
Roloff, dat het Nederlandsche plan, bij de op
stelling waarvan men partij heeft kunnen
trekken van de ervaringen, die men in andere
landen heeft verworven, z.i. het beste plan
van dien aard is, dat er in de wereld bestaat.
Den heer Bakker Schut werd gevraagd of
er in eerste instantie van zyn dienst bepaalde
initiatieven zullen uitgaan.
De heer Bakker Schut antwoordde, dat dit
niet bevestigend of ontkennend kan worden
beantwoord. In het algemeen zal de nationale
dienst zich baseeren op hetgeen gewestelijke
en plaatselijke instanties doen. Eigen initi
tieven zal het slechts nemen in gevallen, wa
een bepaalde tekortkoming blijkt, bijvoor
beeld ten aanzien van het natuurschoon. Ver
der bleek, dat er ten aanzien van allerlei
plannen een aanmeldingsplicht zal worden i
gevoerd.
FRAUDULEUS GESLACHT
De politie te Groesbeek is een heele reeks
frauduleuze slachtingen op het spoor geko
men. Een slager uit Boxmeer heeft de laatste
nachten bij boeren te Groesbeek in totaal der
tien zware varkens geslacht. Het vieesch werd
grootendeels in het geheim naar Nijmegen t
voerd. De slager uit Boxmeer is gearresteerd
en het vieesch is in beslag genomen.
Ds. Pol, predikant der Gerei. Kerk te Rijsoord, vier
onder groote belangstelling rijn 40-jarig ambtsjubileum,
welke gelegenheid wij bijgaande groepsfoto maakten.
(Ned. Chr. Persfotobureau]
sand werk bij de voorbereidingen voor het xeilseiroen, dat rijn
aanvang gaat nemen.
B (Fax-Holland).
Koning Victor Emanuel van Italië bracht dezer dagen
een bezoek aan de gewonden van het Afrikacorps,
die in een der hospitalen van Rome verpleegd
worden (Atlantic- Holland)
