Jlimwr £riftsdjf GTourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
dp
ritfnementsPr'Js:
Axr£"„
maanden f 2.47, vermeerderd met
0.15 incassokosten. Per week 19 ct
nummers 5 ct. Zaterdagnummers
vanjmet Zondagsblad IV» ct Alles bij
hiernwooruitbetaling.
^''trtentiepryzen:
Bur. Redactie en Administratie:
'de s 24 ct per regeL Ingezonden Mede-
kur^ deelingen 48 ct per regeL Minimum
6 regels Bewijsnummer 5 ct Bij con-
dj tract belangrijke korting.
Ne. 6434
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
WOENSDAG 21 MEI 1941
22e Jaargang
|en, Hemelvaartsdag,
blad niet verschijnen.
|S' HEMELVAART
Boven de wolk
wel eens eene beschrijving ge-
irt ™den trium"ocht ,van een veld-
van het veroverde gebied weer-
inst ar de residentie, om zijn vorst
r^en1 te brenÊen? Hoe het volk in
geschaard stond, en het en-
der ten toP steeg? Dat is slechts
tnvaa beeld van den zegetocht en den
hl ^6n Verwinnaar van 't Heelal,
tij zij iaar ruischen de accoorden, en
dat naai duizenden engelen gaan
3te8 moet- Bazuinen en schalmeien
evoei tten vormen één machtig orkest.
Pq zingen: „Juicht Gode met een
'het vreugdegezang. Want de Heere
Ue* a ^ste, is vreeselijk, een groot
hi ir de gansche aarde. Psalmzingt
en- mzingt! Psalmzingt onzen Ko-
s he izingt- Want God is een Koning
e aarde" (Ps. 47:2b, 3, 7, 8a).
2_pijyiit den hemel antwooordt der
eentt zang:
n de
s dp od vaart voor het oog
ester et gejuich omhoog,
krin Schel bazuingeluid
Jimt Gods glorie uit.
eft den lofzang aan;
;SCee ngt Zijn wonderdaan;
Oss ngt de schoonste stof;
•d bt n®t des Honings lof,
Mon et een zuivren galm,
T'et een blijden psalm;
de Vorst der aard,
I deez' hulde waard.
chtige stoet omgeeft Hem. en
>oor de paarlen poorten, klinkt,
por cimbelspel en harpen en gi-
v J de beurtzang op: „Heft uwe
ij>P. gi). poorten! en verheft u,
ensd^e deuren! opdat de Koning der
epti< l
De groote concertzaal van „Musls Sacrum"
officieel In gebruik genomen. Voor velen In 'l
bondsdagen van jongelings- en meisj<
te Arnhem
ssorganlsaties werden hier gehouden.
(Foto: Pax-Holland)
gerestaureerd en gisteravond
bekend, want talrijke
l6 Koning der eere?" „De Heere,
$eweldig, de Heere, geweldig in
ie hoofden op, gij, poorten! ja,
eeuwige deuren! opdat de
fer eere inga."
Hij, deze Koning der'eere?" „De
r heirscharen, Die is de Koning
(Ps. 24:7-10).
borten gaan open. en daar staat
Abraham, Mozes en Aaron,
huël, Rachab, Gideon, Barak en
ersckeren, eene schare, die niemand
vajen zij zingen: „Prijst den Naam
ver», prijst Hem, gij knechten des
es Gods. De Heere is groot bo
^bden. Al wat den Heere behaagt,
le^ t den hemel en op de aarde, in
wefi alle afgronden. Geloofd zij de
e dftion, Die te Jeruzalem woont."
de
g"n golft de schare, huppelend en
bon zingend, over de straten van
j komt voor den hoogen en ver-
1 n van den Eeuwige. Dan staan
he[ een Jezus schrijdt voort- Plech-
engelen buigen zich neder,
waien zwijgen. De cherubijnen be-
hun vleugelen hun aangezicht
ijlende serafijnen houden halt op
e U rond den troon, en verhullen
Diepe, plechtige stilte.
Jreekt tot Zijn Vader: „Vader,
J:, Ik ben gekomen van Uwen wil
|et is volbracht. Alles, alles is
poi donderslagen klinken door den
;enk dieper buigen de engelen het
blijft het gelaat van
fit in hun vleugelen. Want de
iife Heilige, spreekt:
zick, Gij, Gezegende Uws Vaders,
ertflegd het Koninkrijk tot in alle
en tl. Zit aan mijne rechterhand,
vijanden gezet zal hebben
?i%bank Uwer voeten. (Ps. 110-1).
in alle eeuwigheid; de schep
el toninkrijks is een rechte schep-
v. bt rechtvaardigheid liefgehad en
kheid gehaat. Daarom heeft U,
^Jjw God geza'.fd met olie der
Uwe medegenooten."
9).
e4kt als een donderslag Zijn bevel
dfijnen: „Bekleedt Mijn Zoon met
i ikleed tot de voeten, en omgordt
enjten met een gouden gordel.
Want Deze Mijn Zoon was
•sll levend geworden. Hij heeft den
kjl de Zone Gods, in glans den
[en stralengloed van den jaspis
t gelijk, den henelsblauwen saf-
'bn bestijgt, die door een regen-
Ivan smaragd, omkoepeld is, en
luit bliksemen ei donderslagen en
luitgaan (Open). 4:3, 5), klinkt
Jel van alle temelingen: ..Gij,
i waardig te orïvangen de heer-
,n de eer en de kracht; want Gij
Jdingen geschapen, en door Uwen
$j, en zijn ze gesdiapen." (Openb.
Lezaligden zingei. begeleid door
b muziekinstrumsnten:
Algemeens synodale commissie
van de Ned. hervormde kerk
De zevende zlillng.
Van den kerkeraad van Hengelo (O.) was
berioht ingekomen, dat hij wensahte over te
gaan tot stichting van een derde predikants
plaats. met verzoek om toekenning van het
reoht ingevolge art. 23 van het reglement op
de predikantstraktementen. Wanneer alle op
deze zaak betrekking hebbende stukken in
orde zijn, kan de zaak ter afdoening aan de
synode worden overgegeven.
Van de verkorte rekening van de provinciale
weduwen- en weezenbeurs Drenthe over het
jaar 1940 werd kennis genomen.
Een brief van de kerkvoogden te Hasselt,
die bezwaar 'maken tegen de verhooging van
het quotum, werd naar de besturen verwezen.
Behandeld werd een verzoek van de Neder-
landsche zeemancentrale om een afgevaardig-
van de .synode in haar bestuur te benoe-
i. Met gunstig advies werd deze brief
naar de synode doorgezonden. Ter tafel kwam
verslag van de commissie van bijstand
de weduwen- en weezenhulpbeurs. De
strikken zullen worden overgebracht naar de
synode.
Een verzoek van den kerkeraad van Nieuw-
Dordrecht om inlichtingen aangaande stichting
van gemeenten zal ter informatie worden door
gezonden naar de commissie voor kerkelijk
overleg. Een voordracht tot herbenoeming van
leden in den hervormden schippersraad. inge
zonden door den kerkeraad van Groningen,
Aan het Lam, dat overmocht heeft,
Dat verlossingen gewrocht heeft,
Dat ons met Zijn bloed gekocht heeft,
Zij aanbidding, eer en dank gebracht.
En de engelen vallen in, als met een
stemme vele wateren:
„Het Lam, Dat geslacht is, is waardig te
ontvangen de kracht en rijkdom en wijs
heid en sterkte en eer en heerlijkheid en
dankzegging. Hem, Die op den troon zit
en het Lam, zij de dankzegging en de eer
en de heerlijkheid en de kracht in alle
eeuwigheid." (Openb. 5:12, 13).
Dan zingen weer allen te zamen: „Groot
en wonderlijk zijn Uwe werken, Heere, Gij
almachtige God; rechtvaardig en waarach
tig zijn Uwe wegen, Gij Koning der heili
gen. Wie zoude U niet vreezen, Heere, en
Uwen Naam niet verheerlijken? Want Gij
zijt alléén heilig; want alle volkeren zul
len komen en voor U aanbidden." (Openb.
15:3, 4).
En reidans en koorzang, zij houden niet
op. Het is één jubel zonder eind.
Maar te midden van dat vreugde-
eedruisch vergeet de Heer zijn jongeren
niet. Hij wendt Zich tot den Eeuwige, en
terstand weerklinkt een donderslag uit den
hoogen troon en twee dienaren, die vaar
dig zijn op 't Woord van Zijnen mond, da
len af in blinkend-wit gewaad, en staan
op 't zelfde oogenblik te midden van de
Elven.
Onder de wolk
Bij deze jongeren was geen blijdschap,
geen bazuingeklank, geen lofzang, noch ge
juich. Stomverwonderd staren zij naar bo
ven, waar hun Heer en Heiland aan hun
oog onttrokken is.
Dan, plotseling worden zij verrast door
de aanwezigheid van twee engelen, die
tot hen zeggen: ..Gij Galileesche mannen,
wat staat gij en ziet öp naar den hemel?
Deze Jezus is opgevaren naar den hemel
om den Driewerf Heiligen God te verkon-
digen, wat Hij op aarde heeft gewrocht.
Daar in den hemel, waar wij ons reeds ver
blijden over het behoud van één zondaar,
heerscht vreugde en groote blijdschap,
want de aarde is weer des Heeren. Halle
lujah, eere zij God!
Weest gij dan niet bedroefd. Gedenkt,
wat Hij U heeft beloofd: Hij zal u geen
weezen laten. Hij zal u een Trooster zen
den. En ook Hijzelf zal wederkomen, gelijk
gij Hem hebt zien henenvaren. Op een
witten wolkenwagen is uw Heer van
d'aard gedragen. Welnu, alzóó zal Hij we
derkomen. Ge kent toch de rol van Daniël,
en ook Hijzelf heeft het gezegd, dat Hij
zal wederkomen in een wolk met groote
kracht en heerlijkheid. (Luc. 21:27). Ver
blijdt u dan en verheugt u, gelijk de enge
len Gods in den hemel."
Toen keerden de discipelen terug naar
Jeruzalem, onder bidden en smeeken de
komst wachtende van Hem, die hen zou
troosten in hun verlatenheid.
L. HAVENAAR.
volledig
r-synode ter tafel zal kun-
werd met gunstig advies overgebracht bij de
synode.
Namens de commissie voor godsdienstonder
wijs op de openbare scholen, bracht prof. dr. J.
de Zwaan een voorloopig rapport uit.
Voorgesteld werd een opwekkenden brief
te richten aan de kerkeraden van de gemeenten,
die tot nu toe nalatig waren gebleven. Namens
de synode zou ze haar onderzoek
De hoop werd uitgesproken, dat
rapport op de
Tot leden van de spoed-commissie en
gecommitteerden voor net toezicht op de
ministratie van den quaestor-generaal werden
bonnemrt Hr j de Zwaan en ds. J W Dippel.
De president sprak een woord van afscheid
tot ds. J. P. van Bruggen en mr. J. H. Bijbau,
die een volgende vergadering niet meer zullen
bijwonen.
Hij dankte voorts den secretaris, den vice-
president en de perscommissie voor hun ar
beid. Hij sprak den wensch uit, dat alle leden
den troost en de bekrachtiging mochten ken
nen. die gelegen is in het woord van den
apostel Petrus: Hij gaf het over aan dien. die
rechtvaardiglijk oordeelt
De heeren Bijbau en Van Bruggen spraken
een hartelijk afscheidswoord. Daarna sloot de
president de vergadering.
Duitsche vliegers werpen een
kruiser in brand
Britsche tankschepen tot zinken
gebracht
Een duikboot onder bevel ven kapitein
luitenant Lehmann-Willenbrock heeft uil
konvooien 33,000 ton aan Brilfche tank
schepen tot zinken gebracht.
Duitsche duikbommenwerpers hebben on
der bescherming van jachtvliegtuigen schepen
in de Soeda-baai en vliegvelden op het eiland
Kreta aangevallen. Ze wierpen een kruiser
van de Yorkklasse in brand, vernielden zes
jachtvliegtuigen van het Hurricane-type op
den grond en stelden zes stukken luchtdoel
geschut buiten gevecht.
In het zeegebied rondom Engeland
vernietigden gevechtsvliegtuigen ten Zuid-
Westen van Weymouth een Britsche duikboot
en beschadigden in Milfordhaven een groot
koopvaardijschip zwaar.
Bij aanvallen op de Engelsche Zuid
kust schoten Duitsohe jagers in luchtge
vechten zes Britsche jachtvliegtuigen en een
gevechtsvliegtuig neer.
In den afgeloopen nacht vielen gevechts
vliegtuigen havenwerken aan de Zuid- en
Zuid-Oostkust van Engeland aan.
In Noord Afrika wederzijdsche activi
teit van verkenningstroepen.
De vijand is overdag noch 's nachts boven
het Duitsche rijksgebied verschenen.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 22 Mei 5.35; ondergang 21.39
Maansopgang 22 Mei 4.19; onderg. 17.43
Zonsopgang 23 Mei 5.34 .-ondergang 21.40
Maansopgang 23 Mei 4.42; onderg. 18.46
Maansopgang 24 Mei 5.06; onderg. 19.46
nieuwe maan Maandag 26 Mei; eerste
kwartier Maandag 4 Juni; volle maan
Maandag 9 JunL
VLEESCH OP BON 16
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij maakt be
kend, dat onderstaande bonnen van de
vleeschkaart recht geven op de daarbij ver
melde rantsoenen vleesch en vleeschwaren.
Bon „16 vleesch" van de vleeschkaart:
per .twee bonnen 100 gram vleesch, been
inbegrepen of een rantsoen vleeschwaren.
Bon „16 worst, vleeschwaren" van de
vleeschkaart: per twee bonnen een rant
soen vleeschwaren.
Verbruiksperiode: 23 Mei tot en met 30
Mei a.s.
Kooptijd: 23 Mel tot en met 4 Juni a.s.
Een rantsoen vleeschwaren bedraagt: 75
gram voor gerookt of gekookt varkens-,
rund-, kalfs-, paarden- en schapenvleesch en
voor gerookte worstsoorten, 100 gram vooi
gekookte worstsoorten, rolpens en knakworst,
125 .gram voor leverartikelen, tongenworst
en nierbrood, 150 gram voor bloedworst of
100 gam verduurzaamde kip, eend, gans of
kalkoen, been inbegrepen.
Het was gisteren een jaar geleden, dat te
Arnemuiden 19 Fransche soldaten sneuvel
den, die voorloopig op het Oude kerkhof al
daar werden begraven.
Gisteren zijn de kisten onder groote be
langstelling overgebracht naar het Nieuwe
kerkhof. De plechtigheid werd geleid door
een kapelaan. Het woord werd o.a. gevoerd
door wethouder B. Franse, den heer J. Lange-
beeke, en Ds. Scholing, Geref predikant te
Arnemuiden. De Burgemeester sprak ten
slotte een woord van dank.
Hierna was er gelegenheid bloemen bij de
graven te leggen. Ten besluite van de plech
tigheid werd het Wilhelmus gezongen.
ALG. NED. CHR. AMBTENAARSBOND.
De jaarlijksche algemeene vergadering van
den Alg. Ned. Chr Ambtenaarsbowd, zal naar
wij vernemen, Woensdag 28 Mei a.s. in het
Jaarbeursgebouw te Utrecht worden gehou
den onder presidium van den heer A. v. Driel
van Haarlem.
Aan de orde komen verschillende huis
houdelijke zaken w.o. de verkiezing van 5
leden van het hoofdbestuur, wegens perio
dieke aftreding van de heeren A. v Driel,
C. J. v. Dam- C. Guyt, H. W. Rietberg en
J. H. v. Wering.
Hemelvaart
Nu klinkt ons vroolijk lofgeschal:
De Heer is opgevaren!
Nog wandlen w'in het aardsche dal
Vol zorgen, vol bezwaren;
Maar blij en moedig treên wij voort;
Aan 't eind wacht ons 't heerlijk oord,
Waarop wij nu reeds staren.
Het leven is aan 't licht gebracht,
De hemel staat ons open;
De Heer ontsloot hem, rijk in macht,
De Heer, op Wien wij hopen.
De plaats werd daar bereid door Hem
Voor wie hier luistren naar Zijn stem,
Getrouw zijn loopbaan Zoopen.
Wie hier niet treedt op 's Heilands
baan,
Mag nooit Zijn volger heeten;
Geen hemel zal hun open gaan,
Die hier Zijn wil vergeten;
't Oprecht geloof in 's Vaders Zoon
Is d'eenige weg naar 's hemels troon,
Waar Christus is gezeten.
O dag, aan groote vreugde rijk!
Wanneer toch zien w'u komen?
God maakt ons aan zijn Zoon gelijk,
Elk leed wordt ons ontnomen.
Heil ons, wanneer w'in heerlijkheid
Ons 't deel der heilgen zien bereid
Bij d'eeuwige leveasstroomen.
Het blijkt, dat sommigen niet op de hoogte
zijn van een reeds eenigen tijd bestaande be
paling, die verbiedt, dat particulieren meer
dan 5 kg aardappelen tegelijk vervoeren.
Dat dit onaangename gevolgen kan heb
ben, heeft dezer dagen een inwoner van
Weesperkarspel ondervonden. De man had
zich naar Weesp begeven en daar op zijn
aardappelbonnen 15 kg aardappelen gekocht.
Tijdens de terugreis per fiets werd hij aan
gehouden door ambtenaren van de centrale
crisis-controle, die hem zeiden, helaas te ziln
genoodzaakt hem te bekeuren wegens over
treding van het vervoerverbod. De aard
appelen werden, daar de ambtenaren ervan
overtuigd waren, dat de man te goeder
trouw had gehandeld, niet in beslag genomen.
WAAR SCHADUWEN VALLEN EN LICHT
ONTSTOKEN WORDT
11 Arbeidszorg voor
onvolwaardiger!
Wanneer wij de rij dezer artikelen openen
met een vorm van hulpbetoon, die nog vrjj
jong is, en deswege zeker niet de oudste
brieven kan toonen, dan geschiedt dat om
tweeërlei redenen: eerstens, omdat de arbeids
zorg voor onvolwaardigen zich over alle
onderdeelen van den philantropischen arbeid
uitstrekt, en tweedens, omdat zij een element
in - het hulpbetoon 'heeft gebracht, dat zich
niet meer geheel in het begrip philantropie
laat oplossen. Laten we 't -zóó zeggen: het me
delijden, op zichzelf een kostelijke eigenschap,
kan zijn objecten zoodanig omtuinen met
de beste bedoelingen, dat zij steeds verder
verwijderd raken van hun menschelijk
„recht" op een voor hen geëigende plaats in
het productieproces. H o e zij die plaats kun
nen beslaan, is een tweede; voorop staat, dat
zij haar bereiken. Het is begrijpelijk, dat,
naarmate deze gedachte veld wint, in de zorg
voor allerlei lichamelijk of geestelijk iets ont-
berenden, ruimte gemaakt wordt voor het
doelbewuste streven om hen meer of minder
ver in te schakelen in het arbeidsleger. Wij
zullen daarvan de voorbeelden in menige
stichting aantreffen en komen daar dan t.z.t.
wel op terug.
Thans richten we onze aandacht op de
centralisatie en de organisatie van deze zorg
in ons land. Zij dateert uit 1920 toen de heer
W. F. D e t i g e r, toen directeur van de
:Gem. Arbeidsbeurs te Amsterdam, in een
prae-advies aan de Verg. van Arbeidsbeurzen
dit onderwerp belichtte en het belang ervan
bepleitte. Omdat de onvolwaardige, hetzij
door erfelijke belasting, hetzij door een on
geval geacht werd, in economisch voortbren
gend vermogen de minder-: He zijn, kon hij
niet rekenen op gelijkberechtigdheid met de
volwaardigen. De ervaring heeft bewezen
(en de volharding om denzulken nochtans
een volle kans te geven), dat die zienswijze
niet volkomen billijk is. Het is gebleken, dat
de onvolwaardige arbeidskracht zeer wel een
volwaardige kan worden en dat hij niet ge
diend kan zijn met hem als nonvalfeur te
beschouwen en hem deswege te houden bin
nen de grenzen der openbare of particuliere
liefdadigheid.
Eenige jaren nadat het onderwerp in de
genoemde vereeniging ter tafel en daardoor
ook in de publieke aandacht gebracht was,
werd (in 1928) een Congres en een tentoon
stelling gehouden, welke de belangstelling
in hooge mate versterkten. Zij gingen uit van
de in 1927 opgerichte Verg. tot bevordering
van den arbeid voor onvolwaardige arbeids
krachten en hebben ook geleid tot de instel
ling van een Staatscommissie, die in 1939
haar rapport uitbracht. Hiermee was het on
derwerp wel zoover in de openbare belang
stelling getrokken (overheid en bedrijfsleven
gaven daar duidelijk blijk van) dat de tijd
voor organisatie rijp was. Deze is ter hand
genomen en ook gecentraliseerd in de zoo
even genoemde vereeniging A.V.O., die dus
doende zich het lot van pl.m. 125,000 perso
nen aantrok. Een droeve bijkomstigheid is,
dat evenals de oorlog van 19141918 ook de
huidige oorlog bijzondere actualiteit verleent
aan dit streven, gelijk ook reeds gebleken is
na de 5 Meidagen van 1940, toen een 100-
tal zware en pl m 1500 lichte oorlogs-invali-
den in on? land voorziening noodig maakten.
In het woord sociale reclasseering ware
samen te vatten het werkdoel ten bate van
hen, die in medisch, philantropisch en mate
rieel opzicht voorwerp van veler zorg, doch
in sociaal opzicht de meer of minder ver
waarloosde schare vormden. Door heel wat
weerstand en misverstand heen (hoezeer
remde de groote werkloosheid haar welsla
gen) heeft de A.V.O. zich allengs de invloed
rijke positie verworven, vanwaaruit zij veel
kon doen en nog meer zal kunnen doen ten
bate der onvolwaardigen. Ongetwijfeld heeft
zij daarbij menig geval van gevorder
de arbeidszorg ontmoet in de phil. stchtingen,
zooals voor blinden, doofstommen, zwakzin
nigen, sledhthoorertden, spraakgebrekkigen
e.d., maar omgekeerd kon zij op die zorg
ook in menig geval stimuleerend werken. In
het algemeen moet, zoo is de tendenz van
het A.V.O.-werk, zoowel de publieke opinie
als de phil. wereld vatbaar gemae worden
voor het recht èn de mogelijkheid, dat de
onvolwaardige met eere zijn plaats inneme
in het productieproces. Dit beteekent voor
de A.V.O. een omvangrijk complex van be
moeiingen, want zij heeft daarmee een taak
als arbeidsbeurs, maar ook een voor vak
opleiding, nazorg, enz. aanvaard.
De grens van dit werk ligt zoo, dat buiten
haar bemoeiingen valt de medische, hygiëni
sche, geestelijke, zedelijke en philantr. ver
zorging, hetgeen uiteraard niet uitsluit haar
belangstelling voor alle maatregelen tot voor
koming of vermindering der gevolgen van
het defect, waarmee de betrokkene geboren of
dat in zijn lev enover hem gekomen is. Naast
de werkverschaffing is er de opleiding, de
beroepskeuze-voorlichting en de aanpassing
van de onvolw. arbeidskracht door prothesen
(waarvan onze foto een duidelijk voorbeeld
geeft; de ontbrekende hand is vervangen door
een haak met aanslagpunt voor het toetsen
bord der schrijfmachine, waarbij de typist de
kunsthand zoolang naast zich legt). In al deze
bemoeiingen is de A.V.O. zelden direct werk
zaam; zij is veel meer een mantel-organisatie,
die verband legt en onderhoudt tusschen de
betrokken organisaties, instellingen en per
sonen.
In dit opzicht heeft zij de lofwaardige
medewerking van allerlei groepen; van de
blindenzorg bijv. heeft zij regelmatig con
tact met de Blindenbonden, de Vergn. voor
blindenzorg, de werkplaatsen voor blinden,
de stichtingen der geleidehonden, de braille-
bilbliotheken, e.d. Anderzijds onderhoudt zij
voortdurend relaties met werkgeversbonden,
werkverschaffingen, vakopleiding, enz.Voorts
zijn er nog tal van andere aanrakingspunten;
wij denken aan de eischen, door de Vesti
gingswet-kleinbedrijf gesteld en voor de vol
doening waaraan de onvolwaardigen uiter
aard een goede kans maken; aan het risico
bij ongevallen, dat bij dezulken vanzelfspre
kend grooter dan normaal is en voor de
regeling waarvan de A.V.O. dan financieel
haar aandeel in het boven-normale neemt;
aan het fonds voor steun aan plaatsel. werk
verschaffingen, waarbij zij wel de betrok
kenen op de been helpt, maar niet houdt.
Want ook dit vloeit voort uit het straks ge
noemde principe: de onvolwaardige arbeids
kracht moet door zijn zelfrespect naar self-
help gebracht worden.
Ook in andere richtingen gaat de taak der
A.V.O. Zoo richt zij zich op de waardebepa
ling van het werk der onvolwaaardigen door
het zorgvuldig vermijden van de deloyale
concurrentie; zij immers moeten onder de
zelfde arbeidsvoorwaarden kunnen werken
als de vohvaaardigen, terwijl hun producten
niet onder den marktprijs mogen worden
aangeboden. Al verder verzorgt zij de sta
tistiek der onvolwaardigen in hun verschil
lende omstandigheden, zoodat ér overzicht is
van hun getal en plaatsingsmogelijkheid in
allerlei bedrijfstakken. En dan is er de be
vordering der samenwerking tusschen over
heid en particulier initiatief, zoodat bijv. de
hinderpalen worden weggenomen, die de on
volwaardigen den toegang tot overheidsdien
sten beletten. Hierbij wordt echter niet ge
dacht aan directen overheidssteun; de A.V.O.
vraagt van haar slechts stimuleering, subsi
die zoo noodig, ordening, maar niet het over
nemen der taak, die zich zoozeer voor het
particuliere initiatief leent.
Gewapend met al deze en nog meer mid-
gevers- en werknemersbonden lid zijn van
deze organisatie, bewijst voldoende, dat zij
heel wat bereiken kan. Haar arbeid wordt
ook begunstigd, doordat zij, hoe ook naar con
fessioneel of humanitair beginsel de vele stich
tingen verdeeld zijn, deze alle rond haar tafel
heeft kunnen scharen voor d i t doel.
Hoewel niet strikt tot ons onderwerp be-
hoorende, moge tenslotte nog even gewezen
worden op het mooie werk, dat de A.V.O.
heeft aangepakt voor onze oorlogsinvaliden.
Reeds vóór den oorlog 19141918 bestond
er een vereeniging (Stamil), die voor uit den
dienst terugkeerende militairen in de bres
sprong, maar thans is die zorg uitgebreid tot
oorlogs ve r m i n k t e n, en heeft de A.V.O.
delen om het mooie doel te bereiken, heeft
de A.V.O. zich ingesteld op het oprichten van
advies- en consultatiebureaux; het tewerk
stellen van onvolw. arbeidskrachten in het
gewone bedrijfsleven bij Philips zitten
zeker een half dozijn uitstekend voldoende
typisten registratie der bestaande en op
sporing van nieuwe arbeidsmogelijkheden;
bevordering der individueele aanpassingsmo
gelijkheden van het werk aan het defect
van den betrokkene door beveiliging of tech
nische wijzigingen; evenzoo aanpassing van
den betrokkene aan zijn werk door prothesen
(zooals op onze foto), training en inpassing
in het normale loonsysteem; nazorg (toezicht
en patronage bij nog niet voor 100 pet. toe-
gerusten); 'ontwikkeling en va'kopleiding,
waarbij om- of herscholing; werkverschaf
fing (de millioenen rijwielplaatjes zijn langs
dezen weg gemaakt en hun verdwijning
noopt weer tot het zoeken van nieuwe objec
ten); tewerkstelling in de speciale werkplaat
sen van stichtingen en in verband daarmee
ook het bevorderen der oprichting van zulke
werkplaatsen; hun exploitatie in commercieel
opzicht en hun samenwerking; voorts het
zoeken van huisarbeid ten plattelande voor
onvolw. arbeidskrachten.
Men ziet, het ontbreekt niet aan kansen en
ook niet aan den ijver, om ze te grijpen op
dit gebied, waar levensleed nog zoo hoopvol
kan verzacht, soms weer in levensmoed kan
omgezet worden. De ontwikkeling der in
dustrie naar massaproductie is daarbij het
streven der A.V.O. ongetwijfeld in het gevlei
gekomen en het feit, dat alle landelijke werk-
De eenarmige typist; een haak met aanslag-
punt vervangt de linkerhand; naast de
schrijfmachine ligt de kunsthand.
(Foto: Rott)
het zich tot een eeretaak gesteld te voor
komen, dat deze voor het vaderland zich
gegeven hebbenden niet eindigen in het leuren
met veters of lucifers. Integendeel, het is ge
lukt, om den rechten weg te vinden: eerst
wordt de medische hulp in de hospitalen ver
leend. Als de toestand vaan den betrokkene
zoo is, dat hij als patiënt kan worden ontsla
gen behoudens periodieke observatie en
controle wordt hij opgenomen in een der
recreatiegelegenheden „Kareol" of „Zuile-
veld". En als betrokkene ook daar kan wor
den losgelaten, vangt de „A.V.O." hem op,
zoo mogelijk in een voor hem in dien tijd ge
vonden passenden werkkring.
In het Arbeidsbureau voor oorlogsinvali
den, waarbij officieren van Defensie op n.a.
de verbindingen maken tusschen de belang
hebbenden en de werkgevers, is deze arbeid
gecentraliseerd. Ook herstelde gewonde of
zieke militairen deelen daarin. Het feit, -dat
van de op 15 Jan. 1941 ingeschreven 750 ge
vallen er reeds een 250 zijn terecht gekomen,
zegt voldoende over de resultaten.
Het zijn soortgelijke feiten op burgerlijk
terrein, die de schoonste bekroning zijn op
het werk, dat onvolwaardigen opheft boven
het niveau van medelijden, waarop zij vroe
ger leunden of steunden. Ook in dit opzicht
zijn schaduwen geweken door het ontsteken
van helder, duurzaam licht!
I stond in'.ons blad van 17 Mei.
