utaaêsn- Hitier ontvangt admiraal Darlan jan \Als men door ns WOENSDAG 14 MEI 1941 IAG 14 De Duitsch-Kroatische grenzen bij verdrag vastgesteld „Duitschland in het vredeswerk even snel als op de slagvelden" De nieuwe grenslijn ongeveer 100 km lang Het D. N. B. meldt uit Zagreb: In het regeeringsgebouw hier hebben de gevolmachtigden van het Duitsche Rijk en den Kroatischen staat gisteren een ver drag gesloten, waarbij de grenxen tusschen beide landen worden vastgelegd. Dit is hel eerste verdrag, door Kroatië met een andere mogendheid gesloten. De nieuwe Duitsch-Kroatische grens is ongeveer 100 km lang. Zij begint in het Oosten bij den drielandenhoek bij Varas- din, gaat dan m Westelijke richting, Zui delijk voorbij Rogitsj en Windisch-Lanz- berg, loopt daarna langs het riviertje de Sutla tot de plaats, waar die in de Save uitmondt, vervolgens verder naar het Westen over den berg Dorianci tot enkele kilometers van Kalje. Daar begint de Ita- liaansche demarcatielijn. In. het Duitsch-Kroatische verdrag, dat gis teren gesloten is in tegenwoordigheid van het Kroatische staatshoofd, wordt onder meer be paald, dat de Duitsch-Kroatische grens in het algemeen overeenkomt met de vroegere admi nistratieve grens tusschen de Oostenrijksche kroonlanden Krain en Stiermarken eener- zijds en het koninkrijk Kroatië, Slavonië en Dalmatië anderzijds. Deze grens zal zoo spoe dig mogelijk door een Duitsch-Kroatische commissie afgebakend worden, waarbij reke ning zal worden gehouden met de oeconomi- sche situatie. De ratificatie-oorkonden zullen zoo spoedig mogelijk te Berlijn worden uit gewisseld. Het verdrag werd door de onder- teekening van kracht. Na de onderteekeniijg en de zegeling der beide oorkonden hield de Duitsche gezant, Kasche, een toespraak, waarin hij zeide.' „Het is voor het Duitsche Rijk een bijzondere vol doening, dat het vandaag dit eerste verdrag tot vastlegging van de door den Führer be paalde Duitsch-Kroatische grenzen heeft ge sloten. De wederzijdsche sympathie en het begrip, dat Duitschland en de onafhankelijke •Kroatische staat voor elkander hebben, heb ben den weg tot dit verdrag gemakkelijk ge- effend. Het is immers een oprechte wensch van het Duitsche Rijk den jongen Kroatischen staat hierdoor een nieuwen grondslag te geven voor een snelle ordening van zijn binnen- landschen toestand, voor zijn buitenlandschen betrekkingen en voor een gezonden bloei. Een Kroatië, dat naar binnen en naar buiten krachtig is, dat nationaal geordend is en op oeconomisch gebied bloeit, is een waardevol bestanddeel van het nieuwe Europa." In zijn antwoord zeide de staatssecretaris Lorkowitsj onder meer: „Het verheugt ons, dat het onafhankelijke Kroatië reeds een maand na zijn stichting door het eerste ver drag, dat het Kroatische volk na een lang tijdperk van vernedering weer als drager van volledige souvereiniteit en als zelfstandig subject der volken-rechtelijke orde sluit, zijn eerste definitieve grenzen krijgt. Het Groot- Duitsche Rijk heeft door de bepaling der grenzen het Kroatië opnieuw een grootmoe dige bijdrage tot de consolideering van het herrezen Kroatië geleverd. Wij gelooven, dat het oogenblik niet ver meer is, waarop ook de andere Kroatische grenzen vastgesteld zullen worden. Met groote dankbaarheid richten zich onze gedachten tot den Führer, Adolf Hitler." „Wederopbouw op den Balkon" Een Hongaarsche zienswijze Het A. N. P. meldt uit Boedapest: Onder het opschrift „Wederopbouw op den Balkan" schrijft de Pester Lloyd, dat de her bouw op den Balkan met dezelfde grondig- neid en hetzelfde doorzettingsvermogen als by den veldtocht op den Balkan en met medewerking van de in aanmerking komende volken ter hand wordt genomen. De hinder palen voor de scheepvaart op den Donau zijn uit den weg geruimd. De hoofdader van het Zuid-Oosten is dientengevolge vrij voor het goederenverkeer. Met dezelfde grondigheid is men begonnen met den herbouw, resp. uitbreiding van de spoorwegverbindingen. Ook de organisatie van het oeconomische leven maakt snel voort gang, waarbij de stelselmatige vrijlating van ae Grieksche soldaten van de in Macedonië thuisbehoorende niet-Servische leden van het voormalige Zuidslavische leger en alle sol daten van Kroatische nationaliteit ertoe bij draagt, dat er geen aanzienlijke daling in treedt in de industrieele- en landbouw productie. Ook in het eigenlijke oud-Servië wordt er aoor de Duitsche legerleiding en het Duit sche oeconomische bestuur aan gewerkt om de landbouwproductie te handhaven, de akkers te bezaaien en de mijnbouwproductie weer op gang te brengen, zoodat het ten slotte van de oplossing van het verkeers- vraagstuk afhangt of de producten van den Balkan in dezelfde hoeveelheden als in het vorige jaar naar het Westen en Noorden kunnen worden vervoerd. Hieruit, zoo besluit de Pester Lloyd, blijkt, dat het Engelsche plan om door een Balkan oorlog de benzine- en levensmiddelenbases van centraal-Europa, n.l. Duitschland te ver nielen en de verkeersorganisatie in wanorde te brehgen, mislukt is. Duitschland gaat wat betreft de vredeswerken even snel te werk als het op de slagvelden hteft overwonnen. In enkele maanden, misschien reeds in enkele weken zal het mechanisme van het goederen- ruilverkeer "met den Balkan misschien nog vlotter en ongestoord functionneeren als voor het uitbreken der vijandelijkheden in dit ge bied als gevolg van een mislukken van de Engelsche avonturierspolitiek. De Hongaarsch-Kroatische grens Naar het D.N.B. uit Boedapest meldt, ver luidt in politieke kringen alhier, dat de vast stelling van de Hongaarsch-Kroatische grens spoedig zal geschieden. De invoering van het civiele bestuur in de naar HdHgarije terugge keerde gebieden wordt voorbereid. De strijd in Irak Uit het Iraksche legerbericht Volgens het laatste Iraksohe legerberichit zijn de operaties van de troepen van het Westelijk commando beperkt gebleven tot activiteit van verkenners. IJe toestand wordt, aldus D.N.B. te Beiroet, onveranderd ge noemd. Het zuidelijke commando meldt, dat twee Britsche vliegtuigen boven Amara bommen hebben neergeworpen, zonder schade aan te richten. De vliegtuigen werden door den afweer verjaagd, een bommenwer per werd zwaar getroffen. De ring om het Britsche kamp bij Basra is, volgens het legerbericht, nauwer toegehaald. Het Irak sche luchtwapen meldt, dat alle gevechts vliegtuigen onbeschadigd van ettelijke onder nemingen zijn teruggekeerd. De vijand heeft luchtaanvallen gedaan op eenige steden. Ten gevolge van den afweer konden geen bommen worden neergeworpen. Slechts boven Nasseria gelukte het aan vier vijandelijke bommenwerpers bommen neer te werpen, echter zonder resultaat. De Iraksche politie in Fort Roetba heeft Britsche vliegtuigen beschoten, die laag bo ven het fort vlogen in de meening, dat Roet ba door de Engelschen was bezet. Toen ze kennis kregen van den werkelijken toestand namen de vliegtuigen de vlucht. Een van deze werd ernstig getroffen. Een aanval van Brit sche troepen op het fort met pantserwagens werd met succes afgeslagen, de vijand verloor twee tanks. Van twee Engelsche vliegtuigen, die den aanval ondersteunden, werd er een ernstig getroffen. Berlijn over het geval-Hess Tet A.N.P. verneemt van wellingelichte zijde uit Berlijn: In politieke kringen in de rijkshoofdstad wees men gisteravond inzake het geval- Rudolf Hess in het bijzonder op de passage van het hierover van Engelsche zijde uitge geven communiqué, waaruit blijkt, dat Hess gebracht is naar een plaats, die streng geheim wordt gehouden en waar niemand hem mag bezoeken. Men noemt in de genoemde krin gen deze passage van het Britsche commu niqué bijzonder belangwekkend en voegde hieraan toe, dat onder dergelijke omstandig heden natuurlijk niemand kan onderzoeken, hoe men Hess behandelt en met welke metho den men hem eventueel zekere verklaringen ontwringen zal. Van Duitsche zijde is men dientengevolge niet in staat te controleeren in hoeverre berichten, die door Londen hierover worden uitgegeven, authentiek zijn. Men twijfelt er echter in politieke kringen hier reeds tJhans niet aan. dat Ghurchill en zijn kliek van de geheele aangelegenheid het meest euvele pro pagandistische gebruik zullen maken. Mevrouw Hess in Duitschland Naar det A.N.P. uit Berlijn meldt wordt van welingelichte zijde vernomen, dat het bericht van O.F.I. (Havas), als zou de echt- genoote van Rudolf Hess te Ankara zijn aangekomen, eiken grond mist en een zuiver verzinsel is. Mevrouw Hess bevindt zich in haar woonplaats in Duitschland. Een toespraak van Hitier Bijeenkomst van leiders der N.S.D.A.P. te Berlijn Het D. N. B. meldt uit Berlijn: De National-sozialistische Partei Kor- respondenz deelde gisteren mede: „Bfj den Führer is vandaag een bijeenkomst gehouden van alle rijksleiders en gouw leiders der N. S. D. A. P., waaraan ook rijksmaarschalk Hermann Goring deel nam. De leiders brachten den Führer, die een toespraak hield, een overweldigende ovatie, waarin de vastbesloten wü tot overwinnen tot uiting kwam." De Nat. sozialistische Partei Korrespondenz over Hess De Nationalsozialistische Partei Korres pondenz deelt mede: Voor zoover het tot dusver ingestelde onderzoek der door Rudolf Hess achterge laten papieren aantoont, schijnt Hess in den waan geleefd te hebben, door een persoon lijken stap bij hem van vroeger bekende Engelschen toch nog een vergelijk tusschen Duitschland en Engeland tot stand te kunnen brengen. Inderdaad is hij ook, zooals inmid dels door een mededeeling uit Londen be vestigd werd, in Schotland in de buurt van de plaats, die hij wilde bezoeken, uit het vliegtuig gesprongen, waarna hij blijkbaar in gewonden toestand gevonden is. Rudolf Hess, die sinds jaren, zooals in de partij bekend was, lichamelijk zwaar leed, nam den laatsten tijd in toenemende mate zijn toevlucht tot de meest uiteenloopende hulp middelen, als magnetiseurs, astrologen, enz. In hoeverre ook deze personen schuld treft, voor het ontstaan van een geestelijke geschokt heid, welke hem tot dezen stap heeft ge bracht, zal men eveneens probeeren op te helderen. Het zou echter ook denkbaar zijn, dat Hess van Engelsche zijde bewust in een val gelokt is. De geheele wijze van zijn optreden beves tigt in ieder geval het reeds in de eerste mededeeling vermelde feit, dat hij aan waan denkbeelden geleden heeft. Hij kende de talrijke met de eerlijkste bedoelingen ont stane vredesvoorstellen van den Führer beter dan iemand anders. Blijkbaar stelde hy zich nu voor door een persoonlijk offer een ontwikkeling te kunnen vodfkomen, welke in zijn oogen slechts met de volkomen vernietiging van het Britsche Rijk zou ein digen. Hess, wiens werkkring zooals bekend uit sluitend in de partij lag, heeft daarom ook voor zoover uit zijn aanteekeningen blijkt, geen heldere voorstelling gehad over de uit voering of over de gevolgen van zijn stap. De nationaal-socialistische partij betreurt, dat POMPEN VOOR SCHEEPS DOELEINDEN deze idealist aan een zoo noodlottige waan voorstelling ten offer is gevallen. Hierdoor wordt niets veranderd in het voor nemen om den oorlog tegen Engeland, die aan het Duitsche volk is opgedrongen, voort te zetten. Die oorlog zal zoolang gevoerd worden, totdat, zooals de Führer ook in zijn jongste rede verklaarde, de Britsche bewinds lieden ten val gebracht, resp tot vrede be reid zijn. De ziekte van Rudolf Hess Van wel ingelichte zijde verneemt het A.N.P. uit Berlijn: Het door den Engelschen berichtendienst verspreide bericht, volgens hetwelk het feit, dat Rudolf Hess in September 1939 na Göring tot mogelijk opvolger van den Führer was bestemd, het tegendeel van een ziekte van IJess zou bewijzen, wordt in ingewijde krin gen te Berlijn onjuist genoemd. In deze krin gen wordt opgemerkt, dat de toentertijd vast gestelde volgorde van de opvolgers van Adolf Hitler, welke Rudolf Hess, hoewel hij reeds kort na het overnemen van de macht tot plaatsvervanger van den Füiuer was be noemd. niet als eerste opvolger van den Führer noemde, reeds haar redenen had, welke slechts aan de meest Intieme kringen bekend waren. De eerste verschijnselen der ziekte van Rudolf Hess traden inderdaad reeds geruimen tijd geleden aan het licht. Niet alleen was hij een ernstig maaglijder, hetgeen hem, zooals bekend, meermalen noodzaakte tot een langdurig verblijf in sanatoria, doen reeds voor het uitbreken van den oorlog legai hij teekenen aan den dag van zenuwziekte, tot welker onaangenaamste verschijnselen ir de eerste plaats groote slapeloosheid be hoorde. Het Iraksche legerbericht Volgens een radiobericht uit Bagdad luidt het Iraksche legerbericht van gisteren als volgt: In het Zuiden heeft ons leger de vijande lijke strijdkraohten aangevallen. Onze lucht macht deed verkenningsvluchten boven de vijandelijke stellingen, alle vliegtuigen zijn teruggekeerd. Eenige Engelsche toestellen hebben Maandagochtend boven onze stellin gen gevlogen en bommen laten vallen zonder schade aan te richten. Ook heeft een vijande lijk vliegtuig boven het Noordelijk leger gevlogen en bommen uitgeworpen, die hun doel misten. Volgens een bericht uit Beiroet heeft Radio Bagdad het door buitenlandsche radio stations verspreide nieuws als zou Roetba ge vallen zijn tegengesproken. Tevens is aan alle diplomatieke vertegenwoordigers van Irak verzocht dit bericht eveneens tegen te spreken. De Iraksche vlag. zoo wordt in het radiobericht uit Bagdad gezegd, wappert nog steeds boven de vesting. Mauloed Moekher, de leider van de Palis- tijnsche verdedigingscommissie in Irak, heeft, naar verder wordt gemeld, aan minister president Kailani in een telegram medege deeld, dat zijn lieden met honderd vracht auto's vol ongeduld op het bevel wachten naar het front te gaan, onverschillig naar welk. Hij zal de kosten dragen. In zijn ant woord telegram dankt Kailani Moekher voor zijn energie en ijver en belooft hij hem de noodige bevelen te zullen uitvaardigen, zoo dra de tijd daartoe gekomen is. Verliezen van de Engelsche marine Over de reeds gemelde vernietiging van een Engelsch konvooi in het noordelijk deel van den Atlantischen Oceaan door Duitsche duik- booten, verneemt het D. N. B. nog, dat het eerst een duikboot gelukt is in actie te komen tegen het door oorlogsschepen krachtig be schermde konvooi en in herhaalde aanvallen vier schepen tot zinken te brengen. De achter volging van het sterk gedunde, doch nog in gesloten formatie varende konvooi werd be gonnen door andere duikbooten. Ondanks den hevigen afweer door Engelsche torpedoboot- jagers gelukte het hun negen zwaar beladen schepen uit het konvooi weg te schieten. Deze nieuwe konvooiramp kostte Engeland 13 met oorlogsmateriaal vol geladen vrachtschepen, met een gezamenlüken inhoud van 76,000 b.r.t Jle - TZti idf iaA txv Ook von Ribbentrop bij de bespreking aanwezig Oeconomische toenadering? Het D.N.B. meldt uit Berlijn: De Führer heeft in tegenwoordigheid ▼en den rijksminister van buitenlandsche zaken admiraal Darlan, den vice-presi dent van den Franschen ministerraad, ont vangen. De besprekingen die admiraal Darlan in het afgeloopen weekeind met gezaghebbende Duitsche personen „van buiten Parijs" heeft gevoerd, worden, naar United Press uit Vichy meldt, als het begin van een nieuw hoofdstuk van een algemeene oeconomische toenadering tot het Duitsche rijk beschouwd. Ze zijn, naar werd verklaard, gevoerd in verband met de in Montoire gedane verzekeringen over de samenwerking tusschen de beide landen. Ad miraal Darlan werd bij zijn besprekingen ter zijde gestaan door den bekenden deskundige Benoist-Mecain, die van de regeerinig te Vichy de opdracht had gekregen het contact met de Duitsche instanties te herstellen en die vice- secretaris-generaal van de propaganda is. Hij is 43 jaar en historicus. Hij toefde vele jaren in Duitschland en is de auteur van een geschiedkundig werk over Duitschland. Kort vóór het het vertrek van Darlan verliet hy Parys. Hij bracht toen belangrijk materiaal over de besprekingen mede. Daaronder be vond zich een uitvoerige lijst van alle tech nici, die zich in Duitsche krijgsgevangenschap bevinden en wier vrijlating Darlan wü ver krijgen, opdat de oeconomische opbouw van Frankrijk bespoedigd wordt. Tezelfder tijd vertrekt ambassadeur George Scapini naar Duitschland om de gevangenenkampen te be zichtigen. Te Parijs wordt het stilzwijgen bewaard over de reis en de besprekingen van Darlan en de pers heeft nog geen commentaar noch geïnspireerde hoofdartikelen daarover gepu bliceerd. Leahy vraagt opheldering over de persaanvallen op de Ver. Staten Admiraal Leahy, de Amerikaansche am bassadeur, zou in opdraaht zijner regeering opheldering over de onlangs door de Brinon geuite waarschuwing hebben verzocht. De Brinon had de Ver. Staten gewaarschuwd geen actie, welke ook, tegen Dakar te onder nemen Bovendien had de Parijsche pers in den laatsten tyd de Ver. Staten aangevallen hetgeen in de eerste plaats tegen de persoon van Leahy was gericht. Den Amerikaanschen ambassadeur werd verweten druk op Pétain uit te oefenen om de Duitsch-Fransche on derhandelingen te laten mislukken. De Parijsche pers verweet Leahy in verband hiermee met het stilzetten van de Amerikaan sche levensmiddelenleveranties aan het on bezette Frankrijk te hebben gedreigd. De vertegenwoordiger van het Amerikaan sche blad New York Herald Tribune te Vichy, John Elliot, is volgens S.P.T., door de regee ring te Vichy verwittigd, dat hij zijn beroeps bezigheden gedurende 10 dagen niet mag uit oefenen. Als reden wordt opgegeven de on vriendelijke houding van Elliot tegenover de Fiansche regeering. De Japansche gezant te Vichy Men gelooft te Vichy dat Kato de nieuwe Japansche ambassadeur den Franschen staats- chef zijn geloofsbrieven zal overhandigen, zoodra Darlan weer te Vichy is teruggekeerd. Een dergelijke gebeurtenis zal, naar wordt verklaard, zeer goed passen in de reeks be langrijke politieke besprekingen te Parijs, Vi-hy en andere plaatsen, in den loop van het afgeloopen weekeind gevoerd. De aan wezigheid van Kato te Vichy is in zooverre van bijzonder belang, daar hij de eenige diplomatieke vertegenwoordiger van de mogendheden van de spil bij de regeering te Vichy zal zijn zoo lang daar nog geen Duit sche en Italiaansche ambassadeurs zijn. Voorloopig geen bijzonderheden te verwachten Het A.N.P. meldt uit Berlijn: Ten van de ontmoeting tusschen den Führer en den plaatsvervangenden minister-president van Frankrijk, Darlan, gaf men gisteren in de Wilhelmstrasse uiting aan de meening, dat bijzonderheden buiten het communiqué voor loopig niet te verwachten zijn. Of de bespre kingen geëindigd zijn, kan men nog niet zeg gen. In politieke kringen heeft men algemeen den indruk, dat het resultaat der besprekin gen bevredigend is. Hedenochtend Fransche minister- road bijeen Voor Woensdagochtend Is een ministerraad bijeengeroepen, waaraan alle leden der regeering zullen deelnemen. In politieke kringen te Vichy neemt men aan, dat admi raal Darlan rapport zal uitbrengen over zijn besprekingen met den Führer en den rijks minister van buitenlandsche* zaken, von Rib bentrop. Na den ministerraad zal een offi cieel communiqué worden uitgegeven. Darlan weer in Vichy Naar het D.N.B. uit Vichy meldt is admi raal Darlan via Parijs van zijn onderhoud met den Führer en den rijksminister van buitenlandsche zaken in Vichy teruggekeerd, waar hij door den chef van den staat, maar schalk Pétain. werd ontvangen. De Amerikaansche ambassadeur admiraal Leahy, voerde gisteren een bespreking met maarschalk Pétain, welke van vier uur tot 4.50 uur 's middags duurde. wind moet.besch sam( t Z'Mfaüfn*™ VerkruKba»1 DU Ap en Drogisten *30 van De aanvallen op k derde u iij eneraal vliegveldefeari, beti ndige orf Het zwaartepunt van de aL^rijfgie Duitsche luchtwapen in den ij* beslui 12 Mei lag, naar het D. N. B.ibelangri Britsche vliegvelden, vanwiegeien> naar Duitschland worden ondi^ cog veertig vliegvelden werden dfvan be' len getroffen en ten deele L€troffei troffen. De Duitsche vliegtuigen de doelen vaak in scheervlucht bommen van geringe hoogte pommi vorm van een overval aannen hadden belangrijke successen den door de maan verlichtelgj®?je wijze ook de gecamoufleerdeJjev 1ee vliegtuigen konden worden gr~".^k„ev vliegveld Driffield werden tw»^'?6" lijk voor den start gereedstaaPflicht" vernield. In Boscombedown wfgev- tuigen getroffen. Op bijna izelfstan sloegen bommen in in loodshurend branden en zware ontploffingi.^lfbes Groote branden ontstonden bijjniet ree vliegvelden van Exeter, Tangrpestu"r waar benzine- en munitie-op^ De be> brand raakten en onder grootp da* c ontploffingsverschijnselen uitb*ve" ze Volgens een bericht uit Lonj^jjakc voegde zijde toegegeven, dat treeft strijdkrachten vliegvelden der «alge" aangevallen. Daarbij zijn slqcf len en ls schade aangericht. x opboi m. Het Roosevelt zal pas eene b spreken jsorgar iht, ert Het Witte Huis heeft bekend president Roosevelt de voor Itvoeri: aangekondigde rede voor de difcsie in Zuid-Amerikaansche landen heelheid: ir plaats daarvan 27 Mei zal spreganisa van den president heeft Cordell jeniger Amerikaansche diplomaten dien wijzi ten van Roosevelt uitgenoodigd der pan-Amerikaansche Unie, i?s, se velt het woord zou voeren, is zegd. Als reden wordt, naar Roosevelts ziekte vermeld. ïi van k onts satsch e steil 1 het ven, 1 en ge lit de In den toestand van Preside? die aan een maagkwaal lijdt, i$r uit Washington seint, verbeteriqf De president is nog zwak, maarf geweken. Roosevelt heeft besp~l voerd met staatssecretaris Cor«, met Harry Hopkins. ^a. sen tf De Vereenigde Stateltv,e oorlog Verklaringen van l^ujk Het D.N.B. nieldt uit WashingtEj,* De minister van marine, Knox.jeven: rede voor den bond van militairionbe verklaard, dat de Vereenigde Stjezen, nog wachten op het marschbevel, jy o] slissing is reeds gevallen. Over khet vraagstuk te redetwisten, is woq op ling, zoo meende de minister. te 1 Misschien zijn konvooien nie Juiste oplossing. In ieder geval iatst« Vereenigde Staten een methode <*ein< die de levering van bewapeningsmftimi Engeland waarborgt har jk di „Vreedzame bezetting?erki Ierland geëischtfej De vroegere Amerikaansche Y1 Denemarken, Roemenië en Ierlan<p~\ gens Associated Press te Frenchlil®1 een rede gehouden, waarin hii, wijlde „vreedzame bezetting" vl' - door de Amerikaansche luchtmac Hij beweerde, dat de Vereenigde E— een week konvooien zouden sai Een Amerikaansch eskacv I den Indischen Oceac^ Het A.N.P. meldt uit Lissabon: Het Amerikaansche blad PM me bericht van zijn correspondent te W*" over de inlijving van Engeland bij: rikaansche wereldrijk, dat het inq(j dergelijk voorstel van de Ame Unie door president Roosevelt zj schijnlijk is. Dit zal veel eerdér i dan algemeen wordt aangenomen. i®L Ook is het mogelijk, zoo meldt it men een éénhoofdig commandi Amerikaansche en Engelsche vlodlOJ Atlantischen Oceaan zal instellen, t^®®] verbindingslinies over den oceaan haven. Verder wordt gemeld, datfso eenigde Staten een vlooteskader I150 Indischen Oceaan gestuurd hebbenjDO de Britsche en Amerikaansche schejpo schermen, die geladen met oorlogsjj^ onderweg zijn naar Suez. .Vermeijs", zei hij opgewekt. „Die ben ik", zei Tijs. „Wie is u, mijnheer?" „Kent u nie niet?" „Ik heb u wel eens meer ontmoet", zei Tijs. .kunt u mij zeggen, ik weet niet, ik ben in de war. Ik ken dit huis en deze menschen niet-. En daar is 'n lijk. *t Is, of ik droom. Het was- de trein, die vermorzelde mijn vriend. Is de begrafenis al geweest? Maar die man hij. wees naar. het andere vertrek iS mijn vriend niet. Ik begrijp niets meer „Ja,-die man was ook uw vriend. Vermeijs. Hij was zelfs een beste vriend van u. En zijn vrouw is 'n goede vriendin. Maar die man is niet uw vriend die-door den trein vermorzeld werd, toen. Dat- is al hing geleden. „Pardon, het is pas gebeurd", protesteerde Tijs. „Voor uw besef wel. Maar in werkeliikheid Vlet Als u even geduld ihebt. Ik -ar dien man kijken. En dan gaat u met mij en ik zal u alles vertellen. Dan wordt alles u ook duidelijk." Tijs knikte. Met stomme verbazing hadden én Magnolia én buurvouw Vanlaar dit korte tweegesprek aangehoord. De buurvrouw ging wel begrij pen. Magnolia nog niet. „Tijs", zei ze snikkend. En ze greep zijn hand, wat hij toeliet. „Nu hebben we geen vader meer." „Was die man je vader?" vroeg Tijs. „Anm kind, dat is heel erg". De directeur van „Zonneoord" was naar het zijvertrek geloopen, waar hij Maria vond met de hand van Erik in de hare. „Heb ik gelijk?" vroeg zij naar de deur wijzend. De dokter knikte. „Ik geloof het wel. Welk een wonder. Maar de Heere heeft u uw man ontnomen, juffrouw Jansveld". „Ik weet het, dokter. Be weet het nu. Erik is nu heel gelukkig. Maar nog een korten tijd, dan ben ik bij hem. Deze scheiding duurt niet lang. Wat zijn tien, twintig jaren, als God. „Juffrouw Jansveld, de Heere zij met u!" zèi de dokter met verstikte stem „U wordt op dit oogenblik wonderlijk gesterkt. Geve God, dat het zoo blijft! Dit is zulk een geloofstaal, dat een mensch er stü onder wordt." „Erik en ik hebben altijd dicht bij God ge leefd, heel dicht", zei Maria. En dan kun je veel, dan kun je alles dragen. Maar er zullen nog wel moeilijke dagen komen. Want hij was mijn leven, mijn alles. Misschien heb ik hem wel verafgood en komt de Heere mij ifli „Neen juffrouw Jansveld, dat mag u zoo niet zeggen. De Heere had het zoo besloten Van eeuwigheid. En u hebt uw man niet verafgood. U beiden leefden in de werkelijk heid." Het was even stil. „Zal ik een zuster zenden?" vroeg de direc teur dan. „Om uw man verder te helpen? Dat is toch geen werk voor u?" „Ik zal het alleen doen, dokter". „Zooals u wilt. Dan ga ik nu weg. Met Tijs. Als ik iets voor u doen kan, één woord, hoor". „Ik weet het, dokter. U helpt altijd. Mijn man hield veel van u". „En ik hield veel van uw stillen man, die zoo verzekerd zijn weg ging. Een paar weken geleden sprak ik den dominee over uw man. Hij zei: Jansveld is een tweede Henoch, hij wandelt met God". „En nu ziet hij Jejus. Is het niet heerlijk, dokter?" Hij greep haar hand en drukte die. Zij stond schreiend tegenover hem. „Juffrouw Jansveld. God zij met u!" Ijlings, zijn aandoening niet meer meester, verdween de dokter. „Een paar millioen van deze menschen op de aarde", dacht hij, „wat zou 't Christendom, ook het daadchristendom, dan een onweer staanbare macht zijn!" „Gaat u met mij mee, Vermeijs? Dan kun nen we onderweg eens praten." „Graag", zei T-ijs. Half den Duitschen kampweg, de directeur was in druk gesprek met Tijs Vermeijs, die vol aandacht luisterde, kwam Kees Lambooy aangewandeld, een schop over den schouder. „Gauw naar huis, Lambooy", zei de dokter. „Er is een ongeluk gebeurd met Jansveld. Door den bliksem getroffen". „Hij is toch niet dood, dokter?" vroeg Kees ontzet. Zijn verwondering den dokter met Tijs te zien was al verdwenen. De directeur van „Zonneoord" knikte en ging verder. Kees vloog naar de kweekerij en vond er Maria die rustig orders gaf aan Magnolia en buurvrouw Vanlaar. Er moest zooveel ge beuren. „Kees!" riep Magno schreiend. „Ik weet het, ik weet het. Vader is dood. Het kan niet waar zijn. Vanmiddag heb ik „Het is w a.a r, Kees. Vader is dood. Wil je even helpen? Margot moet gewaarschuwd worden. Buurvrouw zal telefoneeren. Wees alsjeblieft voorzichtig", voegde zij er bij. buur vrouw aanziend. „Ik moest het zelf maar doen. En Kees, wil je naar het dorp? Op de fiets maar, Lucie halen. Ook voorzichtig ver tellen. En dan moet je een telegram naar Oom Laan zenden". Buurvrouw en Kees gingen de orders uit- „Ga even met buurvrouw mee, kind", zei Maria. „Ik moet vader „Laat me Hier blijven" snikte 't meisje. „Goed. Maar dan moet ik je even hier laten. Ik moet vader helpen". Een iminuut later was Maria alleen met haar doode....- VII, „Margot kan wel even koffie zetten", zei Maria rustig. Het meisje begréép: oom Laan was geko men 't was een week na ue begrafenis en moeder en hij wilden tens over een en ander met elkaar praten. Laan zat zwijgend tegen~,er Maria. Hij voelde zich onbehagelijk. Het was of de geest van Erik door het vertrek ..,-efde. Soms dacht Laan ook: „Straks komt hij uit de kweekerij naar binnen zooals vroeger". Hij miste Erik alsof hij zijn eigen vrouw verloren had. Misschien miste hij hem nog méér. Daar in het hoekje stond zijn stoel. Leeg. Die stoel sprak een heel duidelijke taal. Die „Erik ligt op het kerkhof in Westveld. Heb je hem zelf niet mee begraven?" Ja, dat had hij natuurlijk. En Aaltje was er ook bij geweest. Aaltje had zelfs geschreid. En Maria had geen traan gelaten. Hij was er bij geweest. En nog een p^r familieleden van Aaltje. En de dop meester Straatsma. En heel veel men; Woudesch. Heel veel. Het was geworden, stapvoets den vier kilometlOt weg volgend. Er liep ook een soldaat in den s was Tonnis. Hij liep'naast Lucie. schreed aan de zijde van Margot. arm van Maria liep Magnolia die Maar Maria keek strak naar den grP' küometer lang. er Dat waren haar vijf kinderen. jongens waren haar jongens gewl f zou zij die moeten missen. En dat gi zeer aan het hart:d Neen, Erik was niet meer in het En toch was het Laan of zijn broer er u Maar een week geleden hadden zij k. graven. En toen waren zij naar de kl«, teruggekeerd. En zij hadden er koffiel' ken. En zij hadden over Erik gepraï Maria was wel eens weggeloopen. In f had zij gedwaald. Sprak zij dan mei' Of deed zij het niet? Laan wist het had alleen diep medelijden met haar j« had den schat van haar leven weggj. God zij met haar. Hij had er niet toe kunnen Komen diC dag om met Maria te praten. Ailichtf hem ook zacht terecht hebben gewezet. „Over de toekomst spreken we nu nf Laan. Mijn gedachten zijp. nog in Westl het kerkhof". Hij hóórde het haar zeggPn hoewi woord over haar lippen kwam daarovj (Wordt ven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 2