Jlicuurr jCriksrijf (tfourant
i vYt r
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
1 V*
PA^
but
Abonnementsprijs:
per 3 maanden 2.47, vermeerderd met
0.15 incassokosten. Per week 19 ct
Losse nummers 5 ct Zaterdagnummers
met Zondagsblad 7V4 ct Alles bij
vooruitbetaling.
ramn
mdsc.
TnW Advertentiepryzen:
24 ct per regel Ingezonden Mede-
deelingen 48 ct per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct Bij con
tract belangrijke korting.
No. 6421
DINSDAG 6 MEI 1941
21e Jaargang
Bar. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 8 uur 23166)
Postbox 20. Postrek. 58936
n egevens der stati
een terugtri
J opmerken.
L? Dit is niet te z
gedii^^
en I
DALING EN STIJGING
URE
bout Kennisnemen van de cijfers omtrent de
iminaliteit over het jaar 1940 leidt e,ener-
tot verheuging, anderzijds doet het
gevoel van bezorgdheid opkomen. Het
een bekend verschijnsel, dat in dagen
spanning en ingrijpende veranderinr
{en verschillende remmende krachten
lan beteekenis inboeten en dat de zeggen-
chap over de zeden aanzienlijk afneemt.
)it opei.oaart zich in een toenemende cri
minaliteit. Met dit algemeene beeld voor
°1:Jogen doet het goed te bespeuren, dat de
|egevens der statistiek over 1940 in groote
terugtreden van de criminaliteit
Wat hiervan de oorzaak
zeggen met die zekerheid,
iaarmede de statistiek werkt. Wellicht
werkt hier een niet te verwaarloozen ge-
js voel van zelfbezinning door, ook een besef
ler^m in moeilijke tijden heel de persoonlijk
heid in te zetten bij het voorgenomen
«streven van velen opnieuw te beginnen
dan beter. Zoo kan van bepaalde groe-
ov«pen van strafbare feiten zelfs een gunstige
wa!stand worden doorgegeven. Zonder te wil-
zeggen, dat een blijvende verbetering
we haar intrede heeft gedaan, achten wij dit
'verschijnsel voldoende van belang om als
epri zoodanig te worden vermeld.
Echter, die vooruitgang kan niet over de
linie van strafbare feiten worden
opgemerkt. Twee groepen maken een uit-
Zv zondering, twee groepen, die zelfs een niet
niej onbelangrijke stijging van de criminaliteit
te zien geven. Dit zijn eenerzijds de econo
mische bedrijven en aan den anderen kant
die strafbare feiten, welke vervolgd wor
den door Distributiewet, Luchtbescher-
mingswet, Prijsopdrijvingswet, Hamster-
wet en mogelijk nog enkele andere. In de
J tabellen van het Centraal Bureau voor de
itei Statistiek stelt men het gemiddelde van
de jaren 1911 tot en met 1913 op 100.
J Welnu, dan blijkt, dat juist in de laatste
n j twee kwartalen van 1940 de cijfers b.v.
t 8 van de economische criminaliteit, dus van
ia degenen, die het onderscheid tusschen'iie
,f i' mijn en dijn uit het oog hebben verloren,
zijn gestegen. Waren deze cijfers in de
1 beide laatste kwartalen van 1939 139 en
134, in 1940 waren deze cijfers 183 en 170
geworden. Wat de groep van strafbare fei
ten betreft, die onder de Distributiewet,
Luchtbeschermingswet enz. vallen, wor-
den de totale cijfers vermeld; in het laat-
s. ste kwartaal van 1939 bedroeg hiervan het
absolute aantal veroordeelingen 767 tegen
La 2448 in het laatste kwartaal van 1940.
Men bedenke, dat deze cijfers de crimina
liteit aangeven, die gerechtelijk vervolgd
is. De cijfers zijn daardoor niet volledig,
maar bovendien komen zij uiteraard vrij
ver. achter de eigenlijke feiten aan. Dit be-
teekent, dat; naar reeds op zichzelf mag
worden aangenomen, sedert deze cijfers
verzameld zijn niet opnieuw een daling is
ar ingetreden. Met andere woorden, er is
eenige reden om aan te nemen, dat de toe-
stand, zooals zij door de statistiek werd
e geteekend voor de laatste kwartalen van
nt 1940, thans in algemeene lijnen nog onver-
anderd is.
er Op zichzelf ook geeft de stijging van de
I "cijfers der economische vergrijpen en van
t die der andere groep geen aanleiding tot
verbazing. Elke soortgelijke tijd geeft hét-
Ti zelfde beeld te aanschouwen. Men denke
iti aan de jaren 1914-1918. Men denke ook
l"1' aan het feit, dat het aantal wetten, ver
vaardigd of ingevoerd, is toegenomen, wat
eü uiteraard van invloed is op het cijfer van
s! de vervolgde vergrijpen. Als er geen wet-
ej ten waren, dan wilde dit nog niet zeggen,
H dat er geen vergrijpen zouden zijn, zij zou-
I den alleen geen vergrijpen tegen die wet-
c| ten kunnen zijn. Wel geeft het te denken,
cj dat het- noodzakelijk was tegen deze ver-
ilj grijpen door middel van de wetgeving in
het geweer te komen.
J Het is de taak der overheid, die geroe
pen is tot het behartigen van het alge
meen welzijn, door het uitvaardign en door
het handhaven van wetten het leven zoo
geleidelijk mogelijk voortgang te doen
hebben, opdat elk levensverband naar zijn
aard zich kan ontwikkelen en bestaan. Zij
zal nu eens den teugel kunnen vieren, dan
echter weer de rem strakker moeten aan
halen.
Doch de mensch draagt zelf niet minder
verantwoordelijkheid jegens den Schepper,
jegens zichzelf, jegens de gemeenschap
ook. Het is een oude waarheid, dat goede
wetten tenslotte weinig baten, zoo er geen
goede zeden zijn. Welnu, tof het aankwee-
ken van die goede zeden is in de eerste
plaats ieder voor zichzelf geroepen en
voorts het huisgezin als ideale gemeen
schap en oefenschool. Het volmaakte zul
len wij nimmer bereiken. De zonde om
ringt ons lichtelijk en al zou men, zooals
wel is, voorgestaan, alle gevangenissen
door scholen willen vervangen, dan zou dit
den zondigen aard van den mensch niet
wegnemen. Dit mag echter nimmer leiden
tot een zorgeloos fatalisme, maar moet de
uitvoering van den wensch bevorderen
om, kennende den waren stand van zaken,
te doen hetgeen tot de handhaving van
heb recht dknt.
v r M
ft* T at 61 *9 »- 9 V -
Bovenstaande loto werd genomen ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der afdeeling „Leerdam II" van den Ned. Bond voor Chr. bbrleks- en
transportarbeiders. Aan deze personen, die 25 jaar lid der afdeeling zijn, werd het bondsinslgne uitgereikt. (Foto Rott.)
PROF. DR. J. R. SLOTEMAKER DE BRUINE NAAR
ZIJN LAATSTE RUSTPLAATS GEBRACHT
Enorme belangstelling uit de
meest uiteenloopende kringen
Indrukwekkende plechtigheid te
Wassenaar
Onder enorme belangstelling is gistermiddag
op de Ned. Herv. Begraafplaats te Wassenaar
het stoffelijk overschot van prof. dr. J. R.
Slotemaker de Bruine aan de schoot der aarde
toevertrouwd. Honderden mannen en vrouwen
uit alle kringen der samenleving waren er
heen getogen om deze nobele figuur de laatste
eer te bewijzen.
Het was te circa half 2, dat ae stoet de
Dorpskerk bereikte, waarin de Wassenaarsche
predikant W. A. B. ten Kate den rouwdienst
leiden zou. In dezen stoet kwamen behalve
de familie van den overledene nog mede
Ir. R. A. Verwey, wnd. Secr.-Generaal van
het Dep. van Soc. Zaken; Dr. Ph. J. Idenburg
en echtgenoote; alsmede de andere Hervormde
predikant van Wassenaar, Dr. H. J. Honders.
Nadat de kist voor den met rouvdoek
bekleeden kansel was geplaatst op de kist
lag een palmtak met aronskelken, terwijl
ook links en rechts daarvan enkele palmen
•■t'- -y1 verzocht Ds. ten Kate te zingen
bespre' (uit den nieuwen bundel),
istolische Geloofsbelijdenis
uitspia.» ci. \o2 2 gezongen werd. Ver
volgens las hij 2 Cor. 4 13, 2 Cor. 5 1 en
821, alsmede Openb. 1 5b en 6, en koos
toen als tekst Matth. 6 33.
Spr. had juist hierop zijn keus laten vallen,
daar het hierin vervatte woord van funda-
menteele beteekenis is geweest voor het leven
van prof. Slotemaker. Want inderdaad zocht
hij het Koninkrijk Gods, het Koningschap Gods
en Zijn gerechtigheid. Dat woord legde beslag
op zijn hart, zijn denken en zijnhandelen.
In dit woord vond dit rijke leven, dat zoo
overvol was van activiteit, zijn eenheid. Prof.
■Slotemaker heeft geluisterd naar dien be-
wusten eisch van God en dit was het geheim
van ie wonderbaarlijke vruchtbaarheid van
zijn leven.
Hij heeft zich gegeven aan zijn Koning
met al de gaven, die hem waren geschonken.
Hij heeft da.t gedaan als predikant, als dienaar
van het Evangelie. Er zullen hier menschen
zijn uit dé gemeenten, die hij gediend hééft:
Haulerwijk, Beilen, Middelburg, Hijmegen,
Utrecht. Zij kunnen ervan getuigen, hoe
Slotemaker zijn Heer "gediend heeft als herder
en leeraar, als prediker en pastor. In mijn
wijk zijn er velen, die met groote dankbaar
heid gedenken aan wat hij voor hun gees
telijk- leven beteekend heeft door zijn arbeid
als hulpprediker in Wassenaar-de Kieviet.
Van onzen tekst wordt soms ernstig mis
bruik gemaakt. Daar zijn menschen, die het
zoeken van het Koninkrijk Gods en Zijne Ge
rechtigheid géheel beperken tot het persoon
lijke zieleleven, tot het bezig-zijn met het
zoeken van het heil van onze ziel, het medi-
teeren over, het overdenken van eigen ziele-
staat. Zij trekken zich terug uit het leven,
ze bemoeien zich niet met de wereld, zij zijn
alleen bezig met zichzelf. Bemoei je toch niet
met al die aardsche dingen, bekommer je om
j. zieleheil.
Doch dat is een schromelijke misvatting,
en gelukkig heeft prof. Slotemaker ook Jezus'
eisch verstaan, dat we ons als christenen
midden in de wereld moeten plaatsen Aldus
zag hij de drankzonde van zijn tijd en hij
werd geheelonthouder reeds als stucnt,
toen dat in die wereld een daad "was waar
voor moed noodig was. Hij zag de maatschap
pelijke ellende van groote groepen van ons
volk daarom ging hij ernstig studie maken
■van de sociale vraagstukken, om te kunnen
komen tot de reddende daad. Achter zijn
sociale bemoeienis woedde de brandende
begeerte naar gerechtigheid, de gerechtigheid
van .het Koninkrijk.
Diep was hij ervan overtuigd, dat het Evan
gelie van groote beteekenis was voor den eco-
nomisch-socialen arbeid. In een mijner laatste
gesprekken met hem sprak hij mij over zijn
rede op een vergadering in het afgeloopen na-
jaar, van Christelijk sociale organisaties, die
in druk verschenen is onder den titel „Ons
goed Recht". Die rede beschouwde hij als de
samenvatting van zijn diepste sociale overtui
ging. „Wat hebben wij noodig in onzen prac-
tischen arbeid op economisch en sociaal ter
rein: de overtuiging dat de mensch meer
waard is dan geld, samenbinding tegenover
het individualisme itfet zijn oneindige split
sing. solidariteit, geen uiteenrukken van
het ééne volk in klassen en standen gerech"
tigheid en erbarmen met het zwakke, in tegen
stelling met beginselen die leeren, dat hetgeen
zwak is door het sterke gebruikt en vertreden
mag worden". Echter wijst hij "aan hoe al deze
begeerenswaardige vruchten rijpen aan den
vruchtboom der openbaring Gods.
Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en Zijn
Gerechtigheid en al deze dingen zullen u toe
geworpen worden. Deze overtuigingen heb
ben hem er toe gebracht deel te nemen aan
den politieken strijd. Er zijn er, die dit afkeu
ren, die dit zien als vaandelvlucht, maar ik
ben ervan overtuigd, dat hij daartoe gekomen
is als Evangeliedienaar, als belijder van het
Evangelie. Daar is in dit leven één rechte dui
delijke lijn, één stuwend beginsel: hij wilde
het alles maken naar het beeld, dat hem op
den berg was getoond.
Hij hield al de dingen in het licht van Qods
openbaring: daarom is hij ook gekomen tot
zijn oecumenischen arbeid. Het gebed van
Jezus voor de eenheid der Zijnen opdat de we
reld geloove, dat de Vader Hem gezonden had,
liet hem niet los. Daarom had de beweging
van Stockholm .zijn hart, daarom werd hij
de toegewijde voorzitter van den wereldbond
voor Inwendige Zending en Diaconie en van
het Wereldverbond van het Protestantisme.
Daarom leidde hij met zooveel blijdschap het
convent der Kerken, verheugde hij zich zoo
in de nauwe samenwerking van de Protestant-
sche kerken in Nederland, zocht hij ook con
tact met de R. K. kerk.
Spr. recapituleerde vervolgens den arbeid
van den overledene als hoogleeraar, als ka
merlid, als minister, als hoofdredacteur van
een dagblad, als voorziter van de Federatie
van Diaconiën en van den Centraal Rond
voor Inwendige Zending en Christelijk Phi-
lanthropische Inrichtingen, om hem dan te
herdenken als hulpprediker en gerneerntelid
te Wassenaar.
Toen ik in Wassenaar beroepen werd waren
er collega's, die mij vroegen of ik er niet
tegen op zag, telkens opnieuw „voorstel" te
moeten houden, telkens te preeken voor zoo'n
critisoh hoorder als een oud-hoogleeraar in
de ambtelijke vakken wel moest zijn. Collega
Honders en ik hebben van het moeilijke
daarvan nooit iets gemerkt. Integendeel: ik
wensch al mijn collega's hoorders toe, als
prof. Slotemaker, d'ie altijd zocht naar wat de
prediking hem gegeven had, die steunde met
zijn voorbede, zijn raad, zijn hartelijk mee
leven, die zoo trouw was in zijn kerkbezoek,
dat hij bericht zond, wanneer omstandigheden
het hem onmogelijk maakten aan den Dienst
deel te nemen! Wat missen wij hem op zijn
plaats in het hoekje van de ouderlingenbank
in de Kievietkerk!
Hierna bracht spr. dank aan God voor het
heel vele dat Hij in prof. Slotemaker schonk
en liet daarop zingen Gez. 50 3. Na Gebed
en het zingen van Psalm 68 17 werd de kist
grafwaarts gedragen, gedurende welke oogen-
blikken op het orgel het slotkoor uit de
Mattheus Passion werd gespeeld.
Aan de groeve sprak Ds. ten Kate tenslotte
de Begrafenisliturgie uit en het „Onze Vader'",
waarop Dr. M. C. Slotemaker de Bruine als
zoon van den overledene met een kort woord
heeft dank gebracht voor de betoonde blijken
van deelneming.
Wie er waren.
Tot- degenen, die de plechtigheid bijwoon
den, behoorden o.a. de oud-ministers: dr. H.
Colijn, dr. J. J. C. van Dijk, mr. J. A. N. Pa-
tijn, mr. dr. ir. J. A. M. van Buuten, Staats
raad mr. dr. J. J. Sehokking, prof. mr. C. P.
M. Romme mr. dr. L. N. Deckers, prof.
dr. ir. H. C. J. H. Gelissen; mr. A. C. D. de
Graeff; mr. W. L. Baron de Vos van Steen-
wijk, voorz. der Eerste Kamer en mr. J. R.
H. van Schaick, voorzitter der Tweede Ka
mer; prof. mr. G. A. v. Poelje, oud-secr. gen.
v. h. Dep. van onderwijs; mr. A. L. Schol-
tens, oud secr.-generaal van het min. van
Sociale Zaken; J. Schouten, voorz. A.R.
fractie der Tweede Kamer; mr. A. M. Joe-
kes, voorz. V.D. fractie der Tweede Kamer;
mr. T. A. van Dijken, lid van de Tweede
Kamer; mr. Kesper, griffier van de Tweede
Kamer; mr. P. A. v. d. Drift, admin. Dep. van
Binn. Zaken; W* de Boer, administrateur,
als vertegenw. van den secr.-gen. v. d. dep.
xan Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbe
scherming; ir. G. Hofstede, inspecteur-gene
raal van het Nijverheidsonderwijs; W. H.
Cool, inspecteur van het Nijverheids-odner-
wijs; mr. H. J. Tap, referendaris dep. van
Opvoeding: Th. P. v. d. Kooy, vertegenwoor
diger van dr. H. M. Hirschfeld, secr.-generaal
van het depart, van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart; prof. dr.A. M. Brouwer, prof.
dr. M. J. A. de Vrijer, prof. dr. M. van Rhijn,
gezamenlijk namens de Theol. Faculteit te
Utrecht; W. J. Hemmes, alg. seer. v. d. Fed.
van Diaconieën in de Ned- Herv. kerk te
Utrecht- ds. K. H. E. Gravemeyer, seer. Ned.
Herv. synode; A. J. Da Costa, secr. van den
Centr. Bond van Inwendige Zend.; dr. J. G.
Geelkerken, voorz. Deputaten overheid Ge-
ref. Kerk in H.V.; R. G. Wolf, afd.. chef Soc.
Zaken; di; van Houten, inspecteur B.L.O.;
dr. D. Crommelin, zèndingsdirector, Oegst-
geest; R. C. A. van Voorst Vader, namens
Theol. Gezelschap Secor Dabar; ds. E. L.
Nauta, oud-leger predikant tevens voor het
hoofdbestuur der Ned. Gustaaf Adolfvereeni-
ging;,A. M.-Dutshoff, lid hoofdbestuur Ned.
Zeemanscentrale en J. C. Boeree, administra
teur van deze centrale; mr. J. J. R. Schmal,
lid van Ged. Staten van Zuid-Holland; J. R.
Snoeck HenlJ)mans, lid van het hoofdbestuur
der C. H. Unie; G. de Jong, dir. onderwijs
raad; A. de Jong Ezn., oud-dir. Ver. van
Chr. Onderw.; W. J. Sijthoff, leider Com.
Sur.-Zend.: prof. dr. F. M. Th. Böhl, vice-
voorzitter Oecumenische Vereenigingmr.
J. C. Baak, namens Oecumenische Vereeni-
ging; mr. K. Pliester, oud-secr. v. d. Int.
Bond" voor Inw. Zending; vele predikanten
der Ned. Herv. kerk, alsmede ds. J. J. Bus-
kes, namens de Geref. Kerken (H.V.). Voorts
dr. A. A. L. Rutgers, deputaal van de Geref.
Kerken voor de correspondentie met de
hooge overheid; ds. H. Janssen, oud-leger
en vlootpredikant; ds. H. H. Dorgelo namens
het Internat. Prot. Wereldverbond; pastor P.
Kaetzke van de Duitsche Evang. Gemeente
te Den Haag: en voorts nog verschillende be
kende figuren uit he; kerkelijk, maatschap
pelijk en politieke leven.
Engelsche havenbedrijven en
industriecentra bestookt
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Sterke Duitsche formaties gevechtsvliegers
hebben in den afgeloooen nacht een aoel-
treffenden aanval ondernomen op de belang
rijke omslaghaven Belfast in Noord-
Ie r 1 a n d. Geweldige ontploffingen, vele
groote branden en branden over een groote
oppervlakte vooral in de installaties van de
vliegtuigbewapeningsindustrie, alsmede in de
Vickers-Armstrongwerf werden waarge
nomen. Vier in de haven liggende schepen
geraakten in brand. Andere formaties ge
vechtsvliegers bombardeerden de werven van
de Britsche marine en levensmiddelen-
bedrijven in Barrow-on-Furness aan de Brit
sche Westkust en plaatsten in de voor een
deel door de aanvallen van den vorigen
nacht nog brandende, voor den oorlog be
langrijke installaties van het Mersey-gebied
nieuwe volle treffers. Andere luchtaanvallen
waren gericht op wapenfabrieken bij Hartle
pool, alsmede op de haveninstallaties van
Ipswich en Plymouth.
In het zeegebied rondom Engeland
brachten gevechtsvliegtuigen vier koopvaar
dijschepen met tezamen 21,000 brt„ alsmede
een torpedobootjager tot zinken. Zy be
schadigden met bommen vijf andere groote
koopvaarders zwaar.
Bij een aanval overdag van lichte gevechts
vliegtuigen op het vliegveld Manston in
Zuid-Oost Engeland werden verscheidene
vliegtuigen op den grond vernield en bran
den in kwartierruimten en benzineopslag
plaatsen veroorzaakt.
In Noor d-A f r i k a werden Britsche te
genaanvallen voor Toebroek reeds by het
begin door artillerievuur afgeslagen.
De marine heeft met de Donauflottilje den
scheepvaartweg op den Don au van mijnen
bevrijd.
Gevechtshandelingen van den vyand boven
het Duitsche rijksgebied vonden overdag
noch des nachts plaats.
Matrassenfabriek uitgebrand
Een schade van ongeveer
vijf-en-dertig mille
LEIDEN, 6 Mei.
Gisteravond te ongeveer tien over zes ls
brand uitgebroken in de bedden- en matras-
senfabriek van den heer J. Kleine, staande
achter het gebouw van de Kamer van Koop
handel aan den Stationsweg tengevolge waar
van de fabriek geheel is uitgebrand en een
groote hoeveelheid kapok katoen en wol is
verloren gegaan.
Nadat om zes uur het personeel de fabriek
verlaten had werd slechts eenige oogenblik-
ken later door voorbijgangers de brand ont
dekt en de brandweer en de heer Kleine ge
waarschuwd. Deze brand was ontstaan in een
klem bijgebouwtje, waarin hoofdzakelijk wat
rommel lag opgeslagen. Spoedig sloegen de
vlammen over naar het hoofdgebouw, waar
van het grootste gedeelte met kapok, katoen
en wol was gevuld, zoodat in minder dan geen
tijd het gebouw in lichter laaie stond Een
idikke, zwarte en stinkende rookwolk dreef
over de stad.
De brandweer was na enkele minuten ter
plaatse met een groote motorspuit en de lad
derwagen. De slang moest op den Stations
weg op de waterleiding worden gekoppeld
omdat er geen open water in de buurt is, be
halve dar. de sloot bij het Schuttersveld, die
echter door de motorspuit niet benut kon
worden. Daarom werd een ploeg van den
luchtbeschermngsdienst ingeschakeld, die een
baby-spuit bij de sloot opstelde en spoedig
aan de achterzijde met twee flinke stralen
water gaf. Dit was voor den luchtbescher
mingsdienst tegelijkertijd, een leerzame oefe
ning. De motorspuit van de politie-brandweer
gaf met vier stralen water.
Krachtig en vakundig werd het vuur op
deze wijze aangetast en het duurde dan ook
niet lang of men was het in zooverre meester,
dat het nog slechts in de voorraden bedden
vulling voort kon woekeren En dat deed het
dan ook hardnekkig. De vlammen werden
sporadisch maar er bleef een hevige rookont
wikkeling van de smeulende balen uiterst
brandbaar materiaal. Er is dan ook geruimen
tijd mee heengegaan voor de laatste, smeulen
de resten waren gedoofd. Hedenmorgen was
men nog met de nablussching bezig. Gelukkig
staat het gebouw geheel afgezonderd, zoodat
er niet veel gevaar was voor belendingen.
Het fabrieksgebouw behoort in eigendom
toe aan de Ned Spoorwegen. De heele voor
raad van den heer Kleine ongeveer 80,000
kg artikelen, ging verloren. De schade tvordt
op ongeveer 35,000 geschat. De heer Kleine
was niet verzekerd Tn de fabriek werkte
acht man personeel. Omtrent de oorzaak van
den brand tast men nog in het duister.
Het blusschingswerk ctond onder leiding
van inspecteur Dijkstra Op het terrein van
den brand waren aanwezig de burgemeester,
mr R N. de Ruyter-van Steveninck, wethou
der Tepe, de gemeente-secretaris mr dr C. E.
var Rtriien, de commissaris van politie, de
heer Meyer en de hoofdinspecteur de heer
Weyers.
Verhooging van het brood
rantsoen
2000 gram extra van 4 Mei t.m.
24 Mei
De secretaris-generaal- van het departement
van landbouw en visscherij maakt het volgen
de bekend met betrekking tot de distributie
van brood.
Zooals bekend is ln verband met de aardap
pelendistributie van 28 April af het brood
rantsoen tijdelijk Verhoogd door inkorting van
de distributieperiode van 7 tot 6 dagen, het
geen neerkomt op een verhooging van het
normale rantsoen met 48 gram per dag. Be
sloten is thans, ter aanvulling van het aardap
pelrantsoen, nogimaals een extra broodrant
soen te verstrekken. Aangezien het nogmaals
inkorten van de distributieperiode op techni
sche bezwaren stuit, zal dit extra rantsoen
verstrekt worden door het aanwijzen van een
extra bon van de broodkaart voor de ver-
bruiksperiode van 4 Mei j.l. tot en met 24 Mei
a.s., dat is dus een periode van 3 weken.
Gedurende die periode wordt derhalve 2000
gram brood extra beschikbaar gesteld, dat is
dus een extra rantsoen van 95 gram per dag.
Aangezien het vanzlefsprekend niet in de be
doeling ligt naast dit extra rantsoen van 95
gram per dag ook nog de rantsoenverhooging
van 48 gram per dag door inkorting van de
distributieperiode te handhaven, wordt de
voor den broodbon geldende verbruiks-
periode weder van 6 op 7 dagen gebracht. De
loopende met „16" genummerde bon van de
broodkaart geldt derhalve voor de verbruiks-
periode van Zondag 4 Mei tot en met Zaterdag
10 Mei in plaats van tot en met Vrijdag 9
Mei. Het koopen op dezen bon blijft geoor
loofd tot en met Woensdag 14 Mei. De volgen,
de bon wordt geldig verklaard met ingang van
Zondag 11 Mei a.s.
Met ingang van heden tot en met Zaterdag
24 Mei geven voorts de met „18" genummerde
bonnen van de broodkaart elk recht op een
extra rantsoen van 100 gram brood of 1 rant
soen gebak. Het koopen op dezen bon is ge
oorloofd tt en met Woensdag 28 Mei.
J. Nauta t
Met groot ontroering en diep leedwezen
zal in en oök buiten den kring van het Chr.
Onderwijs de tijding ontvangen zijn, dat gis
ternacht geheel onverwachts is overleden de
heer J. Nauta, redacteur van „De School
met den Bijbel", hoofdbestuurslid van de
Vereen, van Chr. Onderwijzers(essen) en hoofd
van de Adm. de Ruyterschool te Amster
dam-West. De volgorde, waarin wij deze
functies noemen, is die van den omvang der
beteekenis, welke de overledene iri stad en
land verkregen had. De heer Nauta, die slechts
51 jaar geworden is, laat en zeer belangrijke
plaats leeg en het tijdstip, waarop hij is
weggenomen, verleent aan dit plotseling ster
ven nog bijzondere beteekenis. Na het heen
gaan van de heeren Lens en Drewes kon „De
School met den Bijbel" niet beter gediend
worden dan met het eindredacteurschap van
den heer Nauta, wiens vaardige pen, helder
doorzicht en besliste toon elke week in dit
onderwijsblad tot uiting kwamen. Zonder
twijfel heeft het blad aan hem" het toenemen
van den opgang en' den invloed te danken,
welke het de laatste jaren had verworven.
Evenzoo komt deze slag aan in het hoofd
bestuur van „de Groote", waarin zijn dege
lijke adviezen en klaar inzicht ten zeerste
erkend werden. Het was den heer Nauta on
danks deze belangrijke en veel tijd vergende
functies gegeven, in zijn vak een hoog
staande en practisch uitnemend toegeruste
figuur te zijn. Niet alleen de genoemde, ook
andere onderwijskringen 'Geref. Schoolver
band en Schoolraad) verliezen in hem een
hooggewaardeerd medewerker, en evenzoo
zal men ook buiten het Chr. Onderwijs met
oprecht leedwezen de ontstellende tijding
vernomen hebben.
De heer Nauta werd in 1889 te Pieters-
buren geboren en ving zijn loopbaan in 1907
als onderwijzer aan de Chr. school te Korn-
horn, waar hij 5 jaar is werkzaam geweest,
aan. In 1912 werd hij onderwijzer ie Almelo
en in 1921 te Heeg (Fr.). In 1924 werd hij
hoofd van de Admiraal de Ruyterschool te
Amsterdam-West, die juist geopend was. Be
gonnen met 95 leerlingen, mocht de school
tot 540 kinderen uitgroeien.
De heer Nauta was voorzitter van de Am-
sterdamsche afdeeling van de Ver. van Chr.
onderwijzers en onderwijzeressen in Neder
land en de Overzeesche gewesten, van welks
hoofdbestuur hij een paar jaar geleden op
nieuw voor 9 jaar tot lid gekozen werd.
Ook was hij bestuurslid van Geref. School
verband en van het Paedologisch Instituut,
terwijl hij ook deel uitmaakte van den
Schoolraad voor de Scholen met den Bijbel.
Omvangrijk werk heeft de heer Nauta ver
richt als secr. van de Commissie voor Onder
wijsvernieuwing. De- Amsterdamsche on
derwijzers vereen ïgingen kozen hem tot voor
zitter van de Coördinatiecommissie. Met wij
len den heer P. A. Diels gaf de heer Nauta
een rekenmethode uit, getiteld: „Fundamen
teel rekenen" en met Anne de Vries schreef
hij tezamen een Taalmethode.
De heer Nauta diende voorheen de Geref.
kerk van Amsterdam-West als ouderling.
De begrafenis is bepaald op Donderdag
middag te 2.45 op de begraafplaats „Vreden-
hof" te Amsterdam.
Het overlijden van den heer Nauta is geheel
onverwacht geweest; geen ongesteldheid ging
vooraf. Zondag j.l. had hij nog twee maal ge
kerkt en des avonds had hij bezoek van vrien
den. Toen deze vertrokken waren, overviel
hem een groote benauwdheid. Een snel geroe
pen dokter kon geen baat meer brengen.
Onder het uitspreken dep woorden „Jezus, Uw
verzoenend sterven blijft het rustpunt van ons
hart" ging hy heen, achterlatende zijn in
zwaren rouw gedompelde vrouw en vier kin
deren.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 7 Mei 5.58; ondergang 21.14
Maansopgang 7 Mei 16.20; ondergang 4.16
Maansopgang 8 Mei 17.38; ondergang 4.44
Eersie kwartier Zondag 4 Mei, volle
naan Zondag 11 Mei, laatste kwartier
Zond&v 18 Mei; nieuwe maan Maandag
26 MeL
DE VLEESCHBONNEN
De secretaris-generaal van landbouw
en visscherij maakt het volgende bekend:
Aangezien in de praktijk gebleken is,
dat het moeilijkheden oplevert, indien de
bonnen van de vleeschkaart worden aan
gewezen voor een verbruiksperiode van
zestien dagen, is thans de volgende
regeling getroffen.
De bonnen van de vleeschkaart zullen
worden aangewezen voor een verbruiks-
periode van 8 dagen, terwijl de hoeveel
heid vleesch of vleeschwaren, welke per
bon gekocht kan worden, een half rantsoen
zal bedragen. Het totaal beschikbare
vleeschrantsoen gedurende een tijdvak
van 16 dagen blijft hierdoor dus onge
wijzigd.
Voor het koopen van een rantsoen vleesch
van 100 gram of een rantsoen vleeschwaren
dienen in den vervolge twee bonnen van de
vleeschkaart te worden ingeleverd
De met „een rantsoen vleesch" en .,een rant
soen vleeschwaren" gemerkte bonnen blijven
recht geven op een rantsoen vleesch of
vleeschwaren. De wiseslbon voor „een kwart
rantsoen vleesch" blijft recht geven op een
kwart rantsoen.
Bovenstaande regeling was noodzakelijk,
omdat het in de praktijk niet wel mogelijk is
de slagers voor zestien dagen ineens te be
voorraden, hetgeen o.a. verband houdt met de
gebruikelijke weekmarkten.
Met ingang van Woensdag 7 dezer zullen
voorts op de bonnen van de vleeschkaart ber
halve verduurzaamde kip, ook verduurzaamde
eend, gans en kalkoen voorzoover voorradig,
verkrijgbaar zijn.
Gedurende het tijdvak van Woensdag 7 tot
en met Woensdag 14 dezer geeft elk der vier
met „14 vleesch" gemerkte bonnen van de
vleeschkaart recht op het koopen van een half
rantsoen (50 gram), vleesch, been inbegrepen,
of een half rantsoen vleeschwaren.
De met „14 worst, vleeschwaren" gemerkte
bon geeft uitsluitend recht op het koopen van
een half rantsoen vleeschwaren.
Het koopen op deze bonnen is voorts nog
toegestaan tot en met Zaterdag 17 dezer.
Het rantsoen vleeschwaren, dat per twee
bonnen van de vleeschkaart kan worden ge
kocht, bedraagit 75 gram voor gerookt of ge
kookt varkens-, rund-, kalfs-, paarden- en
schapenvleesoh en voor gerookte worstsoorten,
100 gram voor gekookte worstsoorten, rol
pens en knakworst, 125 gram voor lever
artikelen, tongenworst en nierbrood, 150
gram voor bloedworst, of 100 gram kip, eend,
gans of kalkoen in blik of in glas, alsmede
gans of kalkoen, been inbegrepen.
Kerk en Zending
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Rotterdam-Charlois (3de
pred.plaats), G. Hagens te Asperen en H. de
Jong te Hoek van Holland.
Beroepen: te Tholen, cand. H. J. Swierts,
hulppred. te Vlissingen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Kamperland (toez.), S. van
Sinderen te Hoogmade; te Ressen, cand. A J.
Jörg te Utrecht.
DS. A. LAUWERS.
Men schrijft ons uit Denderleeuw:
Met ingang van 1 Mei j.l. is Ds. L a u w e r s,
predikant der Geref. Kerk van Brussel voor
den Evang. arbeid, met emeritaat gegaan.
Zondag 27 April heeft hij na den morgen
dienst, met een kort woord afscheid van de
gemeente genomen.
Reeds geruimen tijd liet zijn gezondheids
toestand te wenschen over. Sedert jaren leed
Ds. Lauwers aan een chronische bronchitis,
doch dit verhinderde hem zoo goed als niet
arbeid te verrichten. Doch in den afgeloopen
winter constateerde de dokter, dat ook zijn
hart was aangedaan. Hiervan nu ondervond
Ds. Lauwers zooveel hinder, dat het hem, zeer
tot zijn leedwezen, onmogelijk is zijn arbeid
onafgebroken voort te zetten, waarom hij ge
meend heeft thans zyn welverdiende rust te
mogen nemen. Echter zal Ds. Lauwers zoo
lang de Heere hem daartoe de krachlèn laat,
de Sacramenten blyven bedienen. Moge hij
nog vele jaren van een rustigen levensavond
genieten, teneinde ongestoord voort te arbei
den aan het apologetisch werk, dat eerlang
van zijn hand zal verschijnen, en waarnaar
in onze kringen met zooveel belangstelling
wordt uitgezien.
Op 22 October van het vorige jaar bereikte
Ds. Lauwers den zeventig-jarigen leeftijd,
zoodat hij reeds toen zijn eméritrat had mo
gen aanvragen.
NIEUWE PREDIKANTSPLAATSEN
De kerkeraad der Geref. Kerk van D e 1 f s-
haven heeft besloten, het door den Mei-
gebeurtenissen van 1940 vertraagde plan tot
het beroepen van een vijfden predikant thahs
uit te voeren, in verband waarmee de ge
meente is opgewekt, haar vaste bijdragen te
verhoogen. De gemeente telt thans ruim 8000
zielen en heeft vier predikanten (inbegrepen
de komende vacature-Ds. Schoonhoven).
De kerkeraad der Geref. Kerk van Middel
burg benoemde een commissie uit zijn midden
die de mogelijkheid zal onderzoeken, om te
komen tot het beroepen van een derden pre
dikant
De Gemeente telt thans twee predikanten
en heeft twee kerkgebouwen. Het aantal zie
len is pl.m. 3000.
BEROEPINGSWERK TE ZWOLLE
Te Zwolle bestaan plannen om te komen
tot stichting van een vierde predikantsplaats.
De kerk van Zwolle telt 4959 zielen waarvan
2681 belijdende leden en heeft drie predi
kanten.
Als deze plannen werkelijkheid gaan wor
den, dan zal dat waar de Geref. kerk van
Barendrecht een tweede predikantsplaats
heeft gesticht, de 25e nieuwe predikantsplaata
in de Geféf. kerken worden.
KERNSPLITSING IN AMSTERDAM-ZUID
In aansluiting op de besprekingen van
enkele weken geleden, waarbij de wensche-
lijkheid van het instellen van een vierde
predikantsplaats werd uitgesprokèn, is thans
door den kerkeraad van de'Geref. Kerk van
Amsterdam-Zuid besloten zich te bazinnen
over de waag of niet het oogenblik gekomen
is om de gemeente te splitsen intwee of
meer zelfstandige kerken, teneinde het ge
vaar, een groote stadskerk te worden, af te