Iliruuu* feihsdft (üéurmit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
->mentsprvs:
vaarsrS3 maanden 2.47. vermeerderd met
lOtSr15 incassokosten- Per week 19 ct-
*e nummers 5 ct. Zaterdagnummers
vanjf Zondagsblad IV» ct Alles by
elhei«fultbetolinB-
.LhïïintiepriiMn;
t een J ct per regeL Ingezonden Mede
lste palingen 48 ct per regeL Minimum
r «ie^egels. Bewijsnummer 5 ct Bij con-
16 Jl^ct belangrijk» korting.
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
No. 6411
donderdag 24 april 1941
ophyi»—
21e Jaargong
:!9;Ïen en bouwen
van i
de ra^iiet te ontkennen, dat de ont-
op het gebiied, dat door de
I de gestreken wordt, niet gegaan is
ngheb ng, welke aan de ontwerpers
tiatief e meest wenschelijke voor den
e ov^ Ondanks de verbeterde dia-
»eterü|enverzorging en den sterken
evolkl de philant.opie, opkomend
0tuil ticulier initiatief, is toch de
'cp! nenzorg van steeds grooter
ind g vorden. De publieke organen
n voortdurend grooter schaal en
»enomen omvang met de arm-
an bemoeien en bij vele tien-
i enen zijn de daarvoor noodige
rÖQ de burgerij opgebracht. Zon-
rren is dat geschied.
'e"t hebben bij de verdeeling der
i H^nsten voor Maatschappelijk
en Armenraden grooten in-
comni|t ai konden zij uit den aard
"h w n(*er met iQdividueele behoef-
dat steunden rekenen, gehouden
eikw om naar algemeene normen
n va
iklijk ^den, waarin alle philantro-
n 00* migingen binnen een bepaald
mwerken, hebben groote ver-
hun bemoeiingen zijn niet
..«•lei uitwassen en misbruiken
ïdlftf verdwenen, maar het streven
,atie is er in sterke mate door
!en andere post op het credit
ling is, dat ze het collecten-
•n weten te remmen,
ijke en algemeene collecteeren
doeleinden dreigde te ontaar-
londl euvel- Voor alles en nog wat
;t bussen de straat op of langs
[et gevaar voor „collectemoe-
den duur ryet geheel afwe-
leren eraan, hoe Dr. Kuyper
gewaarschuwd heeft tegen het
ich collecteetren, waardoor veel
:ten gemaakjt werden, en dus
ild niet zijn bedoelde bestem-
kte.
erg als het wel eens werd
was het met de collecten
•eer niet. Er is gesproken van
100 collecten per jaar. Dit cijler
misverstand wekken, indien
it te bedenken, dat hier moet
lacht aan collecte dagen. Om
Amsterdam stond in 1938
ior 248 openbare inzamelingen,
Eerrt en alles meegeteld, waren er
ion?*1' In Den adviseerde de
•t v| gunstig ten aanzien van 55
ie 292,200 opbrachten; het
clrcentage was IV». De statistiek
:n dag, waarop een inzameling
iuden voor een collecte: één
;edurende een maand in een
:ert voor zeker doel. staat te
10 collecten, maar één collecte
met 1000 medewerkers geldt
«llecte.
van coördinatie op dit gebied
tsoejrig zijn, werd meermalen uit
gil En onnoodige scheiding op het
and* philantropie evenals op elk
boiled achten we verkeerd, zoo-
j*olJrincipieele ails om doelmatig-
bg'|en. Juist door een goede samen-
of 2ffi gezonde concentratie wordt de
bop hetgeen opkomt uit het parti-
iatief verstekt. We zijn over-
oeD elk deskundige er niet anders
luerlenken en bovendien weet, dat
h*je armenzorg en weldadigheid
ör<vlotter en dus beter werken
rog, reaucratisch ambtelijk apparaat.
»nd*ok„dat de overheid ten onzent
en 1 irticulier initiatief zooveel mo-
e baan heeft gegeven en het de
fid opende door financieele me-
2®n|, dat zeker toezicht impliceerde,
limer ontplooiing te komen. De
pelijke krachten hebben steeds
iffelijke wijze de volksgemeen-
end, niet uit neerbuigende goed-
aafheidsbetoon, nog minder ter
geldelijke voordeelen, maar om-
let als roeping gevoelde dat de
kwamen voor de zwakken en de
en minder bedeelden, er recht
dat de maatschappij voor hen
eze methode leidde er ook toe,
0 ïestelijke zaken niemand zich
ang behoefde op te leggen. Het
et minder goed om.
•an het hoogste belang, zoo wil
'oorkomen, dat het verworven
ionale goed, waarop we doelden,
ren ga. Daarmede dient men
offervaardigheid van ons volk-
vernietigen wil, zou zich een
del kunnen verschaffen door ook
digheid in den een of anderen
vorm een ambtelijk of semi-
cachet op te drukken of althans
daarvan te wekken. Op dit
oge de staat de hoeder zijn ter
ing van hetgeen in onze maat-
ei#storisch is gegroeid op een wijze,
deskundigen we denken in dit
p.a. ook aan het jongste bezoek
Cont, den Duitschen rijksgezond-
die op het gebied van de
idheid ten onzent zooveel goeds
vol lof zijn. We zouden het
indien het ooit anders zou
iatie in gezond-Nede?landschen
/ie#ft natuurlijk allerminst te wor-
{sloten. Zoolang bepaalde midde-
|oel goed dienen, houde men die
1 baarde en late ze gedijen in
Verblijdende belangstelling
Verblijdend is de belangstelling, welke
ook ,nu, waar voor het oogenblik de band
met ons Indië is doorgesneden, aan den dag
wordt gelegd voor de Zending. Verblijdend
ook is het, dat die belangstelling gevoed kan
worden door enkele uitnemende publicaties,
welke ov" ^-en Zendingsarbeid handelen. Wij
denken ^er niet in de laatste plaats
aan de herinneringen, welke Ds. A. Merkelijn
uit zijn werken op het Zendingsveld ge
durende een periode van 26 jaren te boek
stelde. Prof. Dr. J. H. Bavinck heeft in ons
Zondagblad dit sobere, maar niettemin zoo
rijke boek geprezen en het is waarlijk niet
onze bedoeling van dezen lof iets af te doen.
Wij willen slechts den wensoh onderstreepen,
dat toch velen van de hierbij geboden ge
legenheid gebruik maken om iets nader kennis
te maken met dezen moeilijken, gestadigen
aibeid in de vreeze Gods.
Ds. Merkelijn's boek is een voortdurend
verhalen van menschelijke zwakheid, doch
gepaard aan een volharding, welke slechts
kan zijn ontleend aan een kinderlijk geloof
en een vasthouden aan het bevel en de be
loften des Heeren. Dan blijft de zegen ook
niet uit. Ook hier wordt onder het doen
veel geleerd.
Kenmerkend voor den geest, waarin dit
boek is geschreven, zijn deze zinnen, die
ongetwijfeld de ervaring weergeven van alle
door de liefde tot de Zending aangetrokkenen:
,,'t Is in de Zending telkens weer de ervaring:
we worden geleid, we gaan op. gebaande
wegen, als we ons laten leiden, als we bid
dend de aanwijzingen zoeken te verstaan,
die zoo veelvuldig gegeven worden. Dan is
het Zendingswerk ook zoo makkelijk, dan
is het zoo heerlijk, om wanneer ge een bezoek
aflegt of den een of anderen tak van arbeid
aanvat, dit te mogen doen in het geloof aan
Jezus' woord: en zie, Ik ben met u al de
dagen".
In het Zendingswerk zijn banden gelegd,
die over de eeuwen heenreiken.
De rijwielbelasting
verdwijnt
Met ingang van 1 Mei
Het A.N.P. meldt:
Het heden verschenen verordeningen
blad vermeldt het besluit van den secre
taris-generaal van het departement van
financiën, waarbij de rijwielbelastingwet
met ingang va» 1 Mei wordt ingetrokken,
behalve ten aanzien van de dan reeds
verbeurde boeten en van de begane straf
bare feiten.
Deze maatregel beteekent de voltrekking
van de door den rijkscommissaris in zijn rede
te Amsterdam aangekondigde opheffing van
de rijwielbelasting. Deze belasting was in haar
heffingsvorm zeer onsociaal, daar zij zonder
onderscheid van inkomen (behoudens de kos-
telooze verstrekking van belastingplaatjes
aan zekere categorieën van onvermogenden
en werkloozen) in gelijke mate voor ieder ge
bruikt rijwiel werd gevorderd. Daardoor was
zij juist voor de minvermogende bevolkings
klasse en in het bijzonder voor kinderrijke
gezinnen een onevenredig hooge heffing.
De verdwijning van de rijwielbelasiting in
den tegenwoordigen tijd, die juist wegens de
sterke beperking van de andere verkeers-
mogelijkheden tot een toegenomen gebruik
van rijiwielen leidde, hetgeen van fiscaal
standpunt bezien een niet onbelangrijke ver
hooging van inkomsten uit deze belasting
bron met zich bracht, bewijst, dat de bezet
tingsoverheid ernaar streeft, ook in geval van
tegenstelling met financieele overwegingen de
levensomstandigheden van de Nederlandsche
bevolking zooveel mogelijk te verlichten.
het klimaat, dat ze behoeven om tot een
zegen voor ons volk te zijn.
Wie de bijl zou leggen aan den wortel
van dezen boom, zou een planting van
groote waarde wellicht doen verloren
gaan, ook al zou door staatsbemoeienis
getracht worden het bestaande zooveel en
zoo gtfed mogelijk te doen voortzetten.
Het is duidelijk, dat hier sprake is van
groote verantwoordelijkheden voor meer
dan één zijde.
Het mag een klein kunstje heeten om
het bestaan van het bestaande te bemoei
lijken en er misschien wel een einde aan
te maken. Maar wat dient men er mee?
Beter is het, om door een goede samen
werking, met eerbiediging van eikaars ka
rakter en wezen, aan ons volk niet te
ontnemen wat het als een groot goed en
weldadigen zegen heeft ervaren.
Er wordt den laatsten tijd wel eens ge
sproken van dwingende regelen op dit
gebied. Ze zijn natuurlijk mogelijk. We
willen geenerlei beschuldiging uitspreken
over eenigerlei instantie, welke hierbij
betrokken is. Maar wel mogen we dit zeg
gen: bezin eer gij begint en zoek den weg
der rechtmatigheid en rechtvaardigheid.
Benut ook de bestaande goede organen met
rijke ervaring, welke op publiekrechtelijk
gebied reeds bestaan en voorkom niet al
leen een over-organisatie op het domein
van armenzorg en weldadigheid, maar ook
zoo mogelijk, een strijd, die vrij zeker een
politieken ondergrond zou verkrijgen en
zoo licht tot groote bitterheden zou kun
nen leiden bij zeer velen, die niet alleen
aan winterhulp, maar ook aan zomerhulp
en aan hulp ondei alle oms\andigheden
een goed hart toedragen.
We hebben niet zonder bedoeling het
probleem in zijn algemeene strekking be
sproken «n zijn ditmaal niet ingegaan op
het verschijnsel der armoede, dat alleen
met geld helaas niet is uit te roeien. Onze
bedoeling is niettemin positief
king: bevaren en boirwen
Winterhulp Nederland
De laatste collecte
Winterhulp Nederland deelt mede:
Op 2 en 3 Mei zal de laatste collecte van
dezen winter over hét geheele land worden
gehouden. De speldjes, die ditmaal worden
verkocht, dragen afbeeldingen van bloemen.
Het voorjaar heeft zijn intrede gedaan. Het
weer is allengs zachter geworden, de ergste
koude is verdwenen, de natuur ontsluit zich
weer, de bloemen komen allerwegen reeds te
voorschijn. Een gevoel van bevrijding en
vreugde vervult ons telken jare als de lente
is genaderd.
Deze bevrijding en vreugde houden helaas
geen intocht in de woningen van vele land-
genooten. Geringe middelen en een groote
achterstand veroorzaken, dat hun huishouden
zoo uiterst sober moet worden gevoerd, dat
een voortdurende spanning hen voor de voor
jaarsopleving ongevoelig maakt.
De bloemencollecte van de Winterhulp
Nederland wil alle Nederlanders tezamen
brengen in een offer, dat in deze vele be
hoeftige gezinnen eenige vreugde kan bren
gen.
Om deze collecte te doen slagen zijn vel*
collectanten noodig. Meldt u daarom voor deze
laatste inzameling in grooten getale aan, om
tot besluit van deze sociale actie een succes
te behalen, dat een bewijs levert van de ver
antwoordelijkheid, die het Nederlandsche volk
tegenover zijn minst bedeelden beseft.
Werkgevers en werknemers, werkt ook nu
samen door vrij te geven en u aan te melden
als collectant bij het plaatselijke bureau in
uw woonplaats.
W. VAN BUREN t
In den ouderdom van 74 jaar is te Coevor-
denden overleden de heer W. van Buren,
oud-wethouder dezer gemeente. 3 Aug. 1919
nam de overledene voor de Anti-Rev. partij
zitting in den Raad en in diezelfde vergade
ring werd hü tot wethouder gekozen. Tot
1927 heeft de heer v. Buren als zoodanig ge
fungeerd.
Tevoren woonde de overledene tot 1910 te
Wagenborgen en was o.a. bestuurslid van de
Chr. stichtingen van barmhartigheid te Wa
genborgen.
Tegenstellingen in Noord-Alrika. In snel tempo rijden de pantserwagens van het Duitsche
Afrika-corps door Cyrenaica naar het Oosten. De erelrijders hebben voor dit
ongewoon verkeer ruim baan gemaakt.
(WeltbiW-Pax-Holland
Koning George en de
Grieksche regeering
op Kreta
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Naar de Londensche berichten
dienst meedeelt, is Koning George
van Griekenland met de regeering
naar Kreta gevlucht.
Succesrijke acties van de
Duitsche luchtmacht
Het Duitsche weermachtsbericht
De bewegingen van het Duitsche leger in
Griekenland verloopen volgens de opgestelde
plannen. Voorbij Lamia naar het Zuiden op
rukkende strijdkrachten hebben in den histo-
rischen pas van Thermopilae strijd geleverd
met Engelsche achterhoeden. In de Grieksche
wateren vernietigden Duitsche gevechtsvlieg
tuigen gisteren zeven vijandelijke koopvaardij
schepen met een gezamenlijken inhoud van
37,000 brt., en beschadigden twaalf andere
groote schepen door bommen. In de baai van
Soeda trof een bom van het zwaarste kaliber
een groot oorlogsschip.
De aangevallen schepen waren overwegend
transportschepen, die deelen van uit Grie
kenland vluchtende Britsche troepen aan
boord hadden.
Gevechts- en jachtvliegtuigen vernielden
gisteren en eergisteren bij aanvallen op vijan
delijke steunpunten voor vliegtuigen op het
Grieksche vasteland 24 vliegtuigen op den
grond en stelden verscheidene stukken lucht
doelgeschut buiten gevecht
Duitsche gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers richtten in den afgeloopen nacht
nieuwe zware vernielingen aan op "de oor-
logswerf en in de tankinstallaties van de ha
ven van La Valetta op het eiland Malta. Een
Britsche torpedobootj ager werd zwaar ge-
In de haven ontstonden groote branden. Bij
luchtgevechten boven het eiland verloor de
vijand .een jachtvliegtuig van het type Hurri-
In het zeegebied om Engeland brachten
gevechtsvliegtuigen door scheeraanvallen op
.een konvooi ten zuiden van Aldebrough een
koopvaardijschip van 300 brt. tot zinken en
beschadigden een ander schip door bomtref-
fers zwaar. In den afgeloopen nacht vernie
tigden gevechtsvliegtuigen drie koopvaardij
schepen met tezamen 11,000 brt. en bescha
digden drie andere groote schepen.
Sterke formaties gevechtsvliegtuigen be
stookten in den nacht van 22 op 23 April op
nieuw de belangrijke oorlogshaven Plymouth
met brisant- en brandbommen. Het zwaarte
punt van den aanval was gericht op de werf-
installaties, ravitailleeringsbedrijven en le
vensmiddelenopslagplaatsen van de marine. Er
ontstonden uitgestrekte branden. Andere ge
vechtsvliegtuigen vielen met goed succes de
oorlogshaven van Potrsmouth, alsmede de ha
veninstallaties aan de Zuidoost- en Zuidwest
kust van het Britsche eiland en aan de Schot-
sche Oostkust aan.
Bij pogingen van den vijand om naar het
bezette gebied te vliegen schoot de lucht
doelartillerie een Britsch vliegtuig omlaag.
Boven het Rijksgebied vonden geen ge
vechtshandelingen plaats.
In de periode van 19 tot 22 April verloor
de vijand in totaal 05 vliegtuigen. Hiervan
werden 38 vliegtuigen in luchtgevechten en
vijf door luchtdoelartillerie neergeschoten,
terwijl de rest op den grond werd vernield.
In dezelfde periode gingen veertien eigen
vliegtuigen verloren. Formaties van den
generaal der vliegers Löhr hebben een bij
zonder aandeel gehad in de groote successen
bij de bestrijding van de vijandelijke scheep
vaart in de Grieksche wateren.
De capitulatie in Epirus en
Macedonië
Hoe ze tot stand kwam
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Binnen het bestek van den aanval van
Duitsche afdeelingen op de flanken van het
Grieksche leger in het Noorden zijn er sinds
Zondag plaatselijke capitulaties ontstaan en
heeft het twaalfde Duitsche leger verzoeken
om wapenstilstand ontvangen. Nadat Dins
dag een Grieksche delegatie ook aan den
bevelhebber van het Italiaansche elfde leger
aan het Epirus-front om wapenstilstand
vroeg capituleerde thans het heele Grieksche
leger in Epirus en Macedonië, dat in het
Noorden door de Italiaansche weermacht, in
het Oosten door Duitsche troepen was in
gesloten en van de achterwaartsche ver
bindingen afgesneden. De overgave ge
schiedde tusschen de geallieerde opper
commando's eenerzijds en den Griekschen
opperbevelhebber anderzijds te Saloniki.
Met de capitulatie der legers in Epirus en
Macedonië is, naar aan het Duitsche Nieuws
bureau gemeld wordt, de sinds weken en
maanden op Noord-Griekenland drukkende
last weggenomen, Met vreugde en een zucht
van verlichting, zoo gaat het bericht door,
hebben .de Grieken, vooral de soldaten, er
kennis van genomen, dat deze vruchtelooze
strijd in dienst van Engeland is geëindigd.
Uit deze stemming is hun houding jegens de
Duitsche weermacht te verklaren. De Griek
sche soldaat heeft den Duitschen leeren be
wonderen. De woorden van de Duitsche
militaire delegatie bij het sluiten van den
wapenstilstand: „wij betreuren de ont
wikkeling van Griekenland, hebben echter
eerbied voor den strijd van het dappere
Grieksche leger", hebben diepen indruk ge
maakt. Tijdens de besprekingen over de
capitulatie in het Grieksche hoofdkwartier
met den Griekschen opperbevelhebber, liepen
voor dit gebouw groote groepen Grieksche
soldaten te hoop, bij wie een afdeeling
evzonen, de Grieksche keurtroepen, bijzonder
opvielen. Ook groote groepen der bevolking
wachtten met ongeduld op den beslissenden
ommekeer, die aan de gevechtshandelingen
in Noord-Griekenland eindelijk een eind zou
maken. Toen dan het resultaat der onder
handelingen bekend werd ontstond er overal
een blijde stemming.
Ned. Herv. Predikanten-
Vereeniging
De 80ste vergadering te Utrecht
In de vergadering van Dinsdagavond gaf
ds. G. Bos van Den Haag een inleiding
over „Moeilijkheden en mogelijkheden van
het predikant zyn in dezen tijd". In ons
blad van gisteren gaven wij reeds ver
slag van deze inleiding.
In d$ discussie zeide dr. Edelkoort
van Amsterdam, dat hij méér theologische
bezinning had verwacht, al is de inleiding
als stichtend woord zéér te waardeeren. Hij
had willen hooren over: onze prediking en
de hedendaagsche cultuur, die geen klank
bodem biedt voor de prediking; voorts
over: onze taak in een bezet land; en dan
over: De handhaving der bijbelsche eschato
logie.
Ds. Dijkstra, van Amsterdam, heeft
zijn moeilijkheden niet weggenomen ge
zien; zijn de moeilijkheden in den grond
wel zoo anders dan voorheen?
Ds. v. d. Laar Krafft, van Heenvliet,
brengt moeilijkheden uit de praktijk naar
voren, welke pijnlijk kunnen zijn; onder de
mogelijkheden mag niet worden onderschat,
dat door menigeen de kerk weer wordt be
schouwd als een consciëntie voor de natie.
Ds. Tromp; van Zandvoort, meent, dat
de moeilijkheden en mogelijkheden niet te
zeer op den predikant moeten worden be
trokken; z.i. heeft de spr. dat te veel ge
daan. Er liggen toch voor een groot deel ook
moeilijkheden en mogelijkheden aan de
kant van de menschen, kerkelijlcen en buiten
kerkelijken. De inleiding heeft te weinig de
concrete vragen van dezen tijd onderstreept.
Na beantwoording door den inleider werd
de vergadering tot Woensdagmorgen ver
daagd.
De voorzitter deelde mede, dat de verga
dering door ruim 540 leden werd bijge
woond.
De laatste vergadering.
Gistermorgen werd de slotbijeenkomst
geopend met het gemeenschappelijk zingen
van gezang 50 1.
Hierna gaf prof. ds. Joh. de Groot zijn
inleiding over het onderwerp „Exege en
preek".
Aan de gedachtenwisseling, welke daarop
volgde, nam dr. van Bart, van Raven-
stein, deel. Deze stelde twee vragen: Hoe
denkt inleider over de N. T.ische schrijvers
als exegeten van het O. T.? en: de inleider
wil het Hooglied als allegorie behandelen,
maar hoe staan wij dan tegenover den
kanon en voorts tegenover apocryphe
boeken".
Als "feestgave" bij gelegenheid van het
feit, dat men de 80e vergadering hield, zal
aan de leden een overdruk van prof. de
Groots Inleiding over „Exegese en Preek"
worden toegezonden.
Na het lezen van Phil. 2 511 en het
zingen van Gez. 52 11 wordt de vergadering
door prof v. Rhijn met gebed gesloten.
Naar gelijke verdeeling van
de aardappelen
Hagenaars moeten een vasten
leverancier zoeken; inschrijving
via den distributiedienst
Om een goede verdeeling van de aange
voerde aardappelen over de handelaren
mogelijk te maken, heeft de burgemeester
van 's-Gravenhage bepaald, dat allen die
geen vasten aardappelleverancier hebben,
zich moeten laten inschrijven bij een hande
laar, via een distributiekantoor.
Blijkens een desbetreffende bekendmaking
kunnen degenen, die in aanmerking komen
om te worden ingeschreven, i.e. dus zij die
„hoofd" op de stamkaart hebben gedrukt en
geen vasten leverancier hebben bij een
distributiekringkantoor een formulier halen.
Dit formulier moet, nadat de naam van den
leverancier, van wien men in het vervolg
aardappelen wenscht te betrekken, er op is
ingevuld, worden gezonden naar het Distri
butiehoofdkantoor Nassauplein.
Het is noodzakelijk dat uiterlijk 28 dezer
alle formulieren in het bezit zijn van het
distributiehoofdkantoor; dan kan op 5 Mei
de leverancier worden toegewezen.
Het Vaderland kpmt nog eens terug op de
oorzaken van moeilijkheden; het heeft in dit
verband een onderhoud gehad met het
provinciale kantoor van de V.B.N.A. (Ver-
eeniging tot behoud van den Nederlandschen
aardappel), waar men van meening is dat de
schuld bij het publiek ligt.
Als bijzonderheid, zoo lezen wij in het
Haagsche blad, zij tenslotte gemeld dat de
Nederlandsche markt is opengesteld voor
den import van een zeer groot kwantum
aardappelen uit het buitenland en wel van
soort en kwaliteit, zooals deze vroeger altijd
bij het publiek gewenscht waren.
Prof. Dr. S. Greydanus
1871 - 1 Mei - 1941
Op 1 Mei as. herdenkt Prof. D r. S.
Greydanus, hoogleeraar aan de Theolo
gische Hoogeschool te Kampen, zijn 70 sten
verjaardag.
Prof. Greydanus staat bekend als een zeer
bekwaam exegeet en een geleerde van ge
degen kwaliteit.
Dat er een sterke band bestaat tusschen
den hoogleeraar en de studenten die thans
zijn onderwijs volgen, is ieder bekend, die te
Kampen niet geheel en al vreemdeling is.
Maar ook, dat tientallen oud-discipelen,
die thans reeds jaren lang de Geref. Kerken
in het predikambt dienen, met groote erkente
lijkheid en dankbaarheid aan hun vroeg er en
hoogleeraar terugdenken en als 't pas geeft
daarvan ook getuigenis, afleggen.
Het zoo pas bij Kok verschenen werk „De
verborgenheid der Godzaligheid", geschreven
door vier predikanten, die leerlingen zijn van
Prof. Greydanus, is dan öok in dankbare
waardeering aan den hoogleeraar in verband
met zijn aanstaanden gedenkdag opgedragen.
Maar hoeveel heeft héél ons volk aan den
moeizamen arbeid van dezen geleerde te
danken! Al was 't alleen maar door zijn mede
werking aan de „Korte verklaring", die zoo
velen hun bijbel beter doet verstaan.
Prof. Greydanus heeft nooit zich zelf ge
zocht. Zijn arbeid in Gods koninkrijk, op de
plaats dooi; den Koning hem gewezen, was
hem 't eerste en voornaamste.
Nu hij echter weldra een zoo belangrijke
mijlpaal in zijn werkzaam leven zal hebben
bereikt, is er alle reden een blik terug te
werpen op den afgelegden weg.
Saake Greydanus werd 1 Mei 1871 te Arum
(Fr.) geboren. Na het Chr. Gymnasium te
Zetten bezocht te hebben, studeerde hij
theologie aan de Vrije Universiteit te Amster
dam. In 1903 promoveerde hij tot doctor in
de theologie op een dissertatie getiteld
„Menschwording en vernedering."
Dr. Greydanus, in 1899 candidaat geworden,
deed 10 Januari 1904 zijn intrede als predi
kant bij de Geref. Kerk van Rozenburg. Met
een predikatie ovef Psalm 146 aanvaardde hij
het predikambt.
Na ruim zeven jaar zijn eerste gemeente
gediend te hebben, vertrok hij in 1911 naar
Zuid-Beyerlar.d, waar hij op 11 Juni zijn
intrede deed. Hier bleef hij vier jaar, om op
25 Juli 1915 naar zijn laatste gemeente,
Paesens en Moddergat (Fr.) te trekken.
Twee jaar later volgde zijn benoeming tot
hoogleeraar aan de Theologische Hoogeschool
te Kampen. Op 25 Nov. 1917 werd hem door
de classis Dokkum eervol emeritaat verleend
en 19 December van hetzelfde jaar aan
vaardde de nieuwe hoogleeraar zijn ambt met
een inaugureele rede over „Schriftgeloof en
Exegese". Welhaast een kwarteeuw is Prof.
Greydanus nu werkzaam aan de Theologische
Hoogeschool, waar hij Exegese N.T. cano
niek, Historia Sacra N.T., Hermeneutiek,
Rott.)
N.T. Grieksch, en Patr. Grieksch doceert.
Voor dit studiejaar is hij pro-rector.
In den loop der jaren zijn van de hand van
Prof. Greydanus vele geschriften verschenen.
Van 19141917 was hij redacteur van het
Friesch Kerkblad. In het Geref. Theol. Tijd
schrift publiceerde hij tal van bijdragen. Van
zijn boeken noemen wij: Van de dingen die
haast geschieden moeten; De Openbaring des
Heeren aan Johannes, uitgelegd aan de ge
meente; Hoofddoel en gedachtengang van het
Lukas-evangelieverhaal; Schriftgeloof en
Canoniek; Het gebruik van het Grieksch door
den Heere en Zijn Apostelen in Palestina; Is
Handelingen 9 (met 22 en 26) in tegenspraak
met Gal. 1 en 2? Behalve de twee eerstge
noemde zijn deze geschriften rectorale oraties
van den hoogleeraar. Verder schreef hij een
pleidooi voor het verleenen van het jus pro
movendi aan de Theol. School, dat drie
drukken beleefde. Ook was hy medewerker
aan de Chr. Encyclopaedie voor het Nederl.
volk en het Bijbelsche Handboek, beide uit-
I gaven van Kok te Kampen.
Maar vooral ook is Prof. Greydanus be
kend om zijn medewerking aan de „Korts
verklaring der Heilige Schrift met nieuwe
vertaling." Van zijn hand verschenen:
Galatan, Epheze-Philippenzen, Judas, de beide
brieven van Petrus, de drie brieven van
Johannes en Openbaring.
Prof. Greydanus was lid van de Generale
Synode van Den Haag (1914) en Rotterdam.
(1917). Als hoogleeraar woonde hij de latere
Synodes bij als praeadviseur, waar menig be
langrijk advies door hem werd uitgebracht.
In 1926 vaardigden de Geref. Kerken hem
af naar de Generale Synode van de Reformed
Church te Holland-Michigan. Tijdens zijn ver
blijf in Amerika ging hij op verschillende
plaatsen voor in den dienst des Woords en
hield er ook lezingen.
ZON EN MAAN
Zonsopg. 24 April 6.25; ondergang 20.53
Maansopg. 24 April 5.50: onderg. 18.47
Maansopg. 25 April 6.12; onderg. 19.51
Nieuwe maan Zondag 27 April: eerste
kwartier Zondag 4 Mei. volfé maan Zon
dag 11 Mei. laatste kwartier Zondag 18
Mei.