Lr\
,G 1 APRIL 1941
PAG. 3
li.etdadig leid in
Nederlcnd
[lenwefkit. cbodc-n
;ve: van het A.N.P. heeft een
net den ;er Eekhof, chef
>•-pvr,i: ganda van Win
ti Hot raagstuk van de
i den heer Eek-
t n de oprichting
aldus de heer
de liefdadigheid
hf, middelpunt van
V Jiterhulp had de
ko istbeeld van een
l -in de weldadig-
;en.
u inwerking, doch
■i van Winterhulp
<e dat samenwer-
ze problematisch
wr t duidelijk heeft
t verschillende
im nleving het sec-
tic verk niet willen
ndr de wintermaan-
nti hulp Nederland
ishelaas op het
>et worden, dat op
ad heidswezen een
1' is om het niet
rking te laten
aal tegen Win-
icht is volgens den
nd- de Winterhulp
lei ?nt den nadruk
ras het i
zeker het te
op het gebi<
IU
pet korte be
I
H-T-Oi
IÜT1HI
ECTuj
'EN<
'IJK'
Ier M-
AH
H. fh
?ur dr_''
accn
1 gei* r
Apjfle o -co.-. en i c
ren P i®1 I8.
hij p ?'-,c".
tr>t
offer,
•issei
Chr.lbii=!and in
jarel -?-n dc'
k-.vanz
oLe-,
.d' daarvoor door-
ysiek en geeste-
ank chtigen en mis-
en lichamelijk vol-
rde wil in meerdere
levensmiddelen
le van de vorige
erin ingetreden. Het
'c greep ook hier
e in de sociale
den eenen kant
iigh en maatregelen
aal gezien ver-
ic'a wetgeving, ar-
an arbeid voor
n, invaliditeits-,
ïgen toezicht van
ten en werktui-
r komsten, welke
d rden verklaard),
n volgen van het
ii en opzichte van
minder gunstig
laar gedacht te
og loopende ge-
zen is daardoor
n. De staat heeft
en is ten slotte
ran vaste steun-
>heid is een ge-
ekkingen van de
men, lage land-
n hebben aller-
taan, welke in
noede van een
is niet in ge
noodtoestanden,
staatstaak veel
n gezien, maar
ischap een taak
n de behoeftige
;lling moet'heb-
boven de mini-
i niet s
hi k niet
har,:-Blijk zijn.
ïg van het pro-
I nr nationaal wor-
nde crachtig te kun-
ijk overstelpend
ek. dat zien in
i neeft uitgebreid
ns uit den tijd
•-•n -an de geheete
we volkshewust-
ch streve duidelijk orider-
deeling er over
Het r
vafln
een scherpe verc
in Nederland doe
t te Nedcrl; -the *o'ik tot een nieuw
e a-deel heeft geholpf
het bestaan van
?ze wijze is ge-
iddelen geweest,
i het
-erl
ron van al hr'.
testti? van Winterhui
genoodzaakt vro
r al dan niet
cd in de weldadig-
Oepalen van de
-eik
tredi
wing on van e:
3dejerking inzit t
vord* il trekken en
orgaande ziet
ederland zich
3t Nederland-
vraag, of het
omvattende
consequenties
besturen van
hiermede de
:rpe r,f hun stand-
n tjr de - du.reiijk w. n bepalen.
V'-ur-'ene::1.'.' interhulp Neder-
e malen zin. acht
menwerking op
nd eunen en prak;
r Hen tijde is hij
'J doen om tot
- ronderstelt ech-
he., heid bij alle in-
e i net ciale belang van
gro oor ?gen te hebben,
•bei met-hulp Neder-
i d rrva -i. h- gebied van de
erdl,-, 1 - t Ncc! -• .vn.-n publiek bekend
e 1- e oot in staat is
zoo !e - m - r het werk, dat
:e ie. \i-orae ei. ooi lechts door ge-
b, - allen tot een goed
tjtacht kaj
■orden.
J. F. Mulders
jubileum bij dj spoorwegen
eldt i
trecht:
aeer J. F. Mulders, in-
eide afd 'i^ ;erstarieven der
aar-, n jubileum in
i ijf. Een derge-
wf :cï :s wei een d- aamheid, gezien
dat cc leei; e s, waarop men
e veriaat, i j tl.* >edrijf tusschen
lajjaar Een gouden jubilaris moet
ei- ïUgöigên leeftijd in
tm gekomen en dat 1 inderdaad met
iet Mulders het g wi
,arf i, rg-z.-i' heci Mulders in een
d* in c lissariskamér van het
ir bfogebouv.- o r de directie en het
zijn jubileum
Jehuldigd.
ff A TERSTAA?
sriog der Mattheus-Passloo
(Foto Pax-Holland)
De gewestelijke arbeids-
bureaux
Zij vangen 1 Mei Hun werkzaam
heden aan
Op 1 Mei trèedt de nieuwe organisatie van
de arbeidsbemiddeling, waartoe in het najaar
van 1940 het besluit werd genomen, in wer
king. Daarmède houden de gemeentelijke
arbeidsbeuren op te bestaan, om plaats te
maken voor 37 over het geheele land ver
spreide gewestelijke arbeidsbureaux, die.
hierin bijgestaan door 148 bijkantoren, onder
leiding van het rijksarbeidsbureau, voortaan
de arbeidsbemiddeling zullen verzorgen.
De gemeentelijke arbeidsbeurzen schonken
in hoofdzaak hun aandacht aan de arbeids
bemiddeling in de eigen gemeente. Thans
wordt van rijkswege de zorg voor de arbeids
bemiddeling van -meet af aan als een gewes
telijke aangelegenheid beschouwd. Ieder ge
westelijk arbeidsbureau is erop ingericht om,
met behulp van een aantal bijkantoren, de
behoeften te peilen van het district, dat aan
zijn zorgen is toevertrouwd. Hierdoor wordt
reeds aanstonds een verruiming verkregen
van de mogelijkheid tot plaatsing van werk
zoekenden.
Op breederen grondslag
De arbeidsbemiddeling komt op een veel
breederen grondslag te beru*en en jal daar
door in het maatschappelijk bestel een meer
ingrijpende functie gaan vervullen dan in
het verleden het geval was. Werknemers en
werkgevers beiden dienen ervan te w«rden
doordrongen, dat deze nieuwe tak van rijks
zorg hun uitnemende diensten zal kunnen be
wijzen. Eenerzijds zal de nadruk worden ge
legd op Ven sterk levend persoonlijk coDtact
met de werknemers;: anderzijds zal bijzondere
aandacht worden geschonken aan de practi-
sche behoeften van het bedrijfsleven.
Het hiervoor vereischte apparaat bevindt
zich thans in vollen opbouw. Door medische
keuring, psychotechnisch onderzoek en de
inrichting van een arbeidsboek voor eiken
werknemer Zullen uitgebreide gegevens om
trent de werkzoekenden worden verkregen.
Daarbij is het de bedoeling, in onderschei
dene beroepen en bedrijven de bemiddeling
aan deskundige ambtenaren op te dragen.
Hiermede zijn uiteraard zoowel de belangen
van den werknemer als die van den werk
gever gediend. Ook de bijzondere behoeften
van het gewest zullen in het oog worden
gevat, waarbij gelegenheid zal bestaan de
gewestelijke structuur van het bedrijfsleven
in aanmerking te nemen en de bemiddeling
bedrijfsgewijze- te specialiseerenr Een aan
elk arbeidsbureau te verbinden sociaal-
oeconomische afdeeling is belast met het ver
zamelen van de hiertoe benoodigde gegevens.
Door een geregelde uitwisseling van de ver
kregen gegevens zal voorts een omvattend
en diepgaand inzicht worden bereikt in de
Nederlandsche arbeidsmarkt en haar be
hoeften.
Er wordt echter krachtig gewerkt om de
organisatie zoo spoedig mogelijk tot volle
werkzaamheid te brengen en haar zoodanig
in te richten, dat zij haar diensten kan ver
richten met de kunde, welke het gewicht
harer sociale functie vereischt en met een
vlotheid, welke aan het tempo van het mo
derne bedrijfsleven beantwoordt.
Een telexnet zorgt voor een snelle verbin
ding tusschen het departement van sociale
zaken, waaronder het hoofdbureau ressor
teert, met de onderscheidene gewestelijke
bureaux. Zoo kunnen de gewestelijke arbeid-
bureaux van uur tot uur op de hoogte wor
den gesteld van al hetgeen, waarover zij
voor een vlotte vervulling van hun taak
moeten kunnen beschikken.
Benoemingen.
Tot directeur van de gewestelijke arbeids
bureaux zijn benoemd s* rm bericht &p
r: "p. H C. Sprenger te Hilversun
Dr« 5," W' B'aas te Soest; A rfl s t e i
Delft, directeur van c
vtaem: dr. 1
tsarbeidsbeurs te Till
irbeidst
ir. A. F. W. Bennik, dir.
fc.
G. v a n
met ,r
htr trekking
ïJr'«1
rd;
1 den rijskswater-
II ij k als referendaris
ti bij het departe-
-leening van den
A, W. Molenbeek, plaatsvervangend directeur va
de arbeidsbeurs te Rotterdam; 's-G ravenhagt
C. J. Bakker directeur van de arbeidsbeurs t
■s-Gravenhage; Groningen: H. P. Staal, direc
teur van de arbeidsbeurs te Middelburg; Haat
lem: W, H. M. Nlenhuis Ruys, te Overveer
Heerenveen: mr. D. J. Feitsma, controleur va
de steunverleenfng te 's-Gravenhage;
Heerlen: mr. J. N. Metz,
Maas
direct
Hc
„elo
irbridsbei
iibosch: M. A. Helle,
esccietarie te Steenber.
J. B. Broekema, wnd.
nraad te Hilversum
departement van sociale zaken; Maastricht;
M. J. J. G. Jansen, directeur van de arbeidsbeuts
Sittard; Mep pel: J, Vlug. directeur
:n; Tie 1: C. J. Verrluys. dli
eidsbeurs te Ter-
Hóorn; Tllbu
Nljm
1 het t
lijk arbeidsbureau te Nijmegen; Venlo; J.
directeur van de arbeidsbeurs Ie Venlo; V 1 a a r-
d in een: J. J M Deleij. hoofdcommies bij den
diens» voor sociale zaken le Dordrecht; Winscho
ten: K. van Dijk, directeur van de arbeidsbeurs
te Winschoten; Winterswijk: ir F. H. Sluve-
ling, directeur van de arbeidsbeurs fe Winterswijk;
Zaandam: L. Bandsma. directeur van de - ar
beidsbeurs in Den Helder; Zwolle; G. B. P Ko
lenbrander. directeur van de arbeidsbeur* te
Hengelo.
Felle brand te Tiel
Te Waddenoyen bij Tiel heeft gisteravond
omstreeks half zes een uitslaande brand ge
woed, waarbij vrijwel de geheele chemische
fabriek van de n.v. J. E. de Boer in de asch
is gelegd. De arbeiders wilden juist de fabriek
verlaten tofcn de brand werd bemerkt. De
brandweer van Tiel was spoedig met groot
materiaal ter plaatse en bestreed het vuur
met zeven slangen. Er werd ruim 350 meter
slang uitgelegd. Door het krachtige optredpn
van de brandweer werden de arbeiderswo
ningen rechts van de fabriek behouden. De
politie had uit voorzorg maatregelen geno
men om deze woningen te ontruimen. De
rookontwikkeling was groot, zoodat de brand
weerlieden van de rookmaskers gebruik
moesten maken. De inspecteur van het brand
weerwezen voor Gelderland en Overijsel, ir.
Renssen, was zeer tevreden over het werk
van de brandweer.
De schade is zeer groot en wordt op meer
dan 100,000 geschat. Talrijke koolzuurfles-
scben_-enandere chemicaliën die in de fa
briek aanwezig waren, kwamen door de
groóte warmte-ontwikkeling tot ontploffing.
Bij een van deze explosies werd de opzichter
bij d ebrandweer, de heer Schreude, ernstig
aan de hand gewond en hij moest zich onder
geneeskundige behandeling stellen. Op het
terrein van den brand waren aanwezig de
burgemeester van Tiel, de heer N. F. Cambier
van Nooten en de burgemeester van Wad
denoyen, de heer L. Mes. Het talrijke publiek
werd door gemeente- en rijkspolitie op
grooten afstand gehouden. De omliggende
gebouwen en woonhuizen kregen veel glas
schade. Vele ruiten zijn gesprongen.
De oorzaak van den brand is onbekend. Op
een zijlijn van het baanvak TielGeldermal-
sen stonden enkele tankwagens van de firma
achter de gebouwen. Stationspersoneel uit
Tiel heeft ze verreden, zoodat hier geen ver
dere ongelukken zijn gebeurd. Verscheidene
leden van de E.H.B.O. uit Tiel waren op het
terrein van den brand aanwezig en verleen
den assistentie.
Hét bedrijf, waarin reeds veel arbeiders
werkzaam waren, breidde zich steeds meer uit
GESTOLEN GOEDEREN OPGESPOORD.
Te Enschede zijn dezer dagen naar is ge
meld twee inbrekers gearresteerd, die groote
partijen kleedings'ukken uit een tweetal hee
renmodemagazijnen hadden ontvreemd. Deze
goedéren werdén gedeeltelijk bij een dér ver
dachten aangetroffen. Mede door de bekentenis
van een eveneens opgesloten heler is de. politie
er thans in geslaagd, het resteerende gedeelte
van de goederen, smokings, overjassen, pull
overs, dassen, handschoenen enz. in beslag te
nemen by een caféhouder te Epe (Duitschland)
en twee personen te Gronau.
In de jaarvergadering der Centrale West-
landsche Snijbloemenveiling, die gisteravond in
haar gebouw te Honselersdijk plaats vond,
merkte de voorzitter der vereeniging, de heer
P, Vis uit Wateringen, op, dat momenteel niet
te klagen valt .over den prijs der bloemen. Wel
had spr. bezwaren tegen het feit dat in een
bepaalde streek van ons land wordt getracht
de bloementeelt in het Westland te bemoei
lijken, en speciaal vestigde spr. de aandacht op
de billijkheid dat ook het Westland zijn deel
ontvangen zal van de ruimer export-gelegenheid
welke onlangs is gegeven. Het Westland vol
doet voor zeker 150 procent aan den wensch
om in de eerste plaats te zorgen voor onze
voedselvoorziening, door belangrijk meer
groenten te telen, doch verwacht mag worden
dat het dan ook zijn recht zal ontvangen in
de bloementeelt. Ook wenschte spr. dat de
bolbloemen die in het Westland groeien ook in
deze streek getrokken zullen worden. Hier
door ontstaat immers veel arbeid, hetgeen voor
de werknemers weer van veel belang is.
Het in druk verschenen jaarverslag van den
secretaris-penningmeester, den heer H. Koers
uit Naaldwijk, werd vastgesteld.
Na eenige bespreking werd besloten voor het
personeel der veiling een pensioenregeling in
het leven te roepen.
Tenslotte zijn nog besprekingen gevoerd ten
einde een vlotte verkoop der bloemen te doen
plaats vinden.
KINDJE IN TOBBE GEVALLEN
Aan de Pluimstraat te Enschede is Donder
dagmiddag een anderhaljarig kindje in een
tobbe met water gevallen en om het leven ge
komen. Men dacht «anvankelijk. dat de kleine
verdronken was, doch later werd vastgesteld,
dat de doodsoorzaak het breken van een hals
wervel is geweest.
W. Beukenkamp t
Na i
langdurig lijden is op Goeden Vrij
dag te Sleeuwijk overleden, de heer W.
Beukenkamp, oud-burgemeester van
Werkendam, de Werken en Sleeuwijk.
De heer Beukenkamp werd 24 October 1874
te Wouterswoude geboren. Nadat hij zijn
onderwijsacte behaald had vertrok hij in 1897
naar Zuid-Afrika. In 1900 teruggekeerd in het
vaderland was hij werkzaam op de seoretarie
van Ferwerderadeel, waar hij zich in de ge
meente-administratie inwerkte.
In 1903 werd hij benoemd tot burgemeester
van Den Ham (O.), welk ambt door hem
werd bekleed tot 1919, toen hij burgemeester
werd van Wonseradeel.
In 1923 volgde zijn benoeming tot burge
meester van Werkendam, De Werken en
Sleeuwijk. Dat is hij 16 jaar geweest (tot 1939).
Vooral voor het uitbreidingsplan van ge
noemde gemeenten heeft burgemeester Beu
kenkamp veel werk verricht.
Maar ook op ander terrein zocht en vond
de thans overledene genoeg arbeid. De heer
Beukenkamp, die de anti-rev. beginselen was
toegedaan en tot de Geref. Kerk behoorde,
was voorzitter van de Arja te Sleeuwijk en
vele jaren scriba van de Geref Kerk.
Ook heeft hij krachtig medegewerkt aan de
oprichting van de Chr. Uloschool, de land-
arbeidersvereeniging en de vereeniging voor
Ziekenhuisverpleging „In liefde bloeiende".
De heer Beukenkamp is 66 jaar oud ge
worden.
De begrafenis zal plaats hebben a.s. Dins
dagmiddag op de begraafplaats te Sleeuwijk.
Vertrek van het sterfhuis te half drie.
Financieel Nieuws
Statistiek Rijksfinanciën 1940
De gevestigde schuld per 1 Januari
j.l. 3600 millioen, de vlottende
schuld 1742 millioen
De gewone staatsuitgaven bedroegen in 1938
704 millioen en de oorspronkelijke raming
voor 1939 en 1940 respectievelijk 745 en
741 millioen. Ter vergelijking diene, dat in
1900 slechts 149 millioen werd uitgegeven.
De inkomsten hebben deze geweldige stij
ging in den uitgavenlast niet altijd bij kun
nen houden. Vooral in de depressiejaren
sinds 1931 bleken er regelmatig groote tekor
ten te zijn. Door verbetering in den oecono-
mischen toestand liepen de belastingopbreng
sten echter dusdanig omhoog, dat de boek
jaren 1937 en 1938 met een overschot konden
worden afgesloten. In 1938 bedroeg dit 32
millioen Voor 1939 werd een tekort van 28
millioen geraamd en voor 1940 een voordeelig
slot van 549,000.
De belastingen brachten ln 1938 600 mil
lioen op, een record, dat alleen in het tijd
vak 19201924 door de heffing der oorlogs
winstbelasting is overtroffen. Per hoofd der
bevolking beliep de opbrengst in dit tijdvak
86 en in 1938 69. Voor 1940 werd zelfs
een belastingopbrengst van f 630 millioen
geraamd.
De gevestigde schuld had op 1 Januari 1941
de ongekende hoogte van 3600 millioen be
reikt. De vlottende schuld is in één jaar tijd
met 664 millioen 'gestegen tothet record
van 1742 millioen op 1 .Januari 1941.
Bovenstaande gegevens zijn ontleend aan
de zoo juist verschenen statistiek der rijks
financiën 1940. Deze door het Centraal Bu
reau voor de Statistiek verzorgde publicatie
geeft een uitvoerig overzicht van de inkom
sten en uitgaven van den staat, die zoowel
volgens de rijksrekeningen is ingedeeld, als
naar de doeleinden van de uitgaven, (deze
laatste tabel is dit jaar voor het eerst opge
nomen) van elk der rijksbelastingen en van
enkele der overige inkomstenbronnen van
het rijk. Daarenboven verstrekt deze statis
tiek gegevens over de gevestigde en vlottende
schuld en over elk der fondsen en bedrij
van den staat.
Nederlandsche bankinstelling
voor belaste waarden
Het verslag over 1940 van .de directie der
Nederlandsche Bankinstelling voor waarden, be
last met Vruchtgebruik en Periodieke Uitkee-
ringen te 's-Gtravenhage, vermeldt onder meer
het volgende:
Het bedrijf in Duitschland heeft in het
streken jaar niet minder bevredigende resul
taten opgeleverd dan in de beide daaraan voor
afgegane jaren.
De pandbrieven noteeren nog steeds belang
rijk beneden pari, ert de niet-volgestorte aan-
deelen worden nog met bijbetaling verhandeld
De bruto winst zal, ingevolge de in 1937 ge
sloten overeenkomst met pandbrirViouders, ge
heel voor afschrijving en reserveering worden
aangewend; slechts aan die aandeelhouders, die
hunne aandeelen onverplicht hebben volgestort,
zal 4 pet. worden uitgekeerd over hunne onver
plichte storting.
Volgens de genoemde overeenkomst zou tegen
definitieve renteverlaging van alle pandbrieven
tot op 4 pet., ingaande 1 April 1937, over de
boekjaren 1936. 1937, 1938, 1939 en 1940 geen
dividend c—-er het verplicht gestorte aandeelefcv
kapitaal worden uitgekeerd eti een bedrag, ge
lijk aan het in die jaren ln Nederlandsch geld
verkregen bedrijfsoverschot, telken jare worden
«angewend voor inkoop..van pandbrieven ter
beurze. Aan deze verplichting is voldaan; het
geen voor winstverdeeling in aanmerking zou
hebben kunnen komen, is geheel voor afschrij
ving en reserveering gebruikt.
De bedrijfsuttkomsten zijn gunstig ge
weest. Bovendien konden op onze effecten
portefeuille aanzienlijke koersverbeteringen
worden geboekt, en met den inkoop van
pandbrieven ter beurze konden eveneens
koerswinsten van beteekenis worden be-
De debiteuren ln Duitschland
:wamen hun leeningsverplichtin-
jen wederom prompt na. De rente der
leeningen werd in den loop der laatste jaren tot
op het in Duitschland geldende peil verlaagd
De groote geldruimte aldaar maakt een loonen-
de herbelegging der uit aflossingen binnenko
mende gelden moeilijk.
D# wlnsverdaalingi
irking van d« reserves
Van de bruto winst, die voor afschrijving en
reserveering zal worden aangewend, is het
reeds genoemde bedrag' ad 110,939 als boek
verlies op de geëxecuteerde vordering afge
schreven, verder ter afronding 1340 op de
boekwaarde der twee reeds vermelde inge
kochte onderpanden en nog ƒ1000 op het kan
toorgebouw. dat nu voor ƒ35.000 te bork «ta?t
Ten einde de overzichtelijkheid der balans te
bevorderen is de rekening valuta-reserve ad
741.790. naar de het vorige jaar ingestelde
algemeene bedrijfsreserve overgeboekt. Onder
diverse rekeningen is opgenomen deelnemingen
in de beide dochtermaatschappijen, die tot nog
toe voor 1 te boek stonden op het nominale
bedrag daarvan, vermeerderd met het winst
saldo per ultimo 1939, gesteld en het voor
deelig verschil ad 47,493 eveneens onder de
algemeene bedrijfsreserve geboekt; onder deze
rekening werd ook nog opgenomen 24,164
R.M. 32.219.11 75 per R.M. 100,—zijn
de de contante waarde van het aandeel in
eenige pro memorie te boek staande polissen
van levensverzekering, indertijd gesloten op
het leven van een vroegeren debiteur. Voorts
is van de onder de rekening crediteuren opge
nomen geheime reserve 604,770 naar de al
gemeene bedrijfsreserve overgebracht, en bo
vendien ls van de winst 291,781 voor verdere
dotatie dier reserve bestemd, waarna deze in
totaal 3,500,000 zal bedragen.
D* schade le Rotterdam.
In onze belegde reserves waren gebouwde
eigendommen te Rotterdam aanwezig, te boek
staande samen voor 31,000. die door het
bombardement op 14 Mei 1940 zijn verwoest
Eveneens zijn van twee tot die reserves be-
/°i7™ejhypothecaire leeningen, samen groot
37,<00 de te.Rotterdam gelegen onderpanden
totaal verwoest. Hiervoor zijn nog geen af
schrijvingen toegepast.
Na de bovenvermelde toegepaste afschrijvin
gen en reserveeringen blijft, met inbegrip van
net onverdeelde winstsaldo van 1939 ad 5231
als batig saldo over 109.942. Hieruit kan aan
aandeelhouders, die hunne aandeelen onver
plicht hebben volgestort, over het bedrag dezer
storting een rente vg.n 4 pet. worden uitge
keerd, terwijl hei restant grootendeels ncodig
zal zijn ter voldoening der winstbelasting 194Ó
i r jSur,V®.fondsen* a(zonderiijk in
Nederland belegd en per ultimo 1939 op de
balans voorkomende met 1.143,021, vermeer
derden in den loop van het boekjaar door ge
kweekte rente, koersstijging der effecten enz.
met 55.972, zoodat zij thans- met 1,198.994 op
de balans voorkomen. Met inbeerip van de
algemeene bedrijfsreserve ad 3.500.000 bedra
gen onze gezamenlijke -reserves 4.693.994 (vor
jaar 1,143.021).
De Hollandsche Voorschotbank
In de jaarlijksche vergadering van de n.v. De
Hollandsche Voorschotbank te Haarlem zijn de
jaarstukken goedgekeurd. Mr. W. L. Troost, die
periodiek als commissaris aftrad, werd her
kozen.
Aan het jaarverslag is het volgende ont
leend:
De vaste lasten zijn verdiend. Enkele van
de bevroren credieten begonnen in 1940 we
derom eenige rente op te leveren. Toch zul
len nog eenige jaren belangrijke bedragen
moeten worden afgeschreven, voor dat de
balans van dubieuze posten is gezuiverd.
Van de onroerende goederen is het perceel
te Haarlem einde 1940 tegen een toonenden
prijs verhuurd. De opbrengst der onroerende
goederen zal in 1941 daarom vennoedelyk min
der teleurstellend zijn
De bedrijfsonkosten beliepen over 1940
9 646 (vor. j. 9 518). In November J.L werd
bij inschrijving aan schuldbrieven gekocht 9300
3li pet. schuldbrieven tegen 42 pet. 8100 4
(5 pet) schuldbrieven tegen 45 pet. en 9500 4
(6 pet.) schuldbrieven tegen 43 pet.
Voorgesteld wordt af te schrijven op voor
schotten 23.349. op debiteuren 2694 en te
creëeren een voorziening tegen Insolvente aan
deelhouders ad 2000.
In 1940 is aan rente verschenen 37 483,
waarvan oninbaar is 9630 en thans nog ach
terstallig is 187.
Op 1 Januari 1940 was uitgezet in voor
schotten 589 657, in 1940 werd verleend
134.981 en afgelost 136 910, op voorschotten
wordt afgeschreven 23.349. zoodat aan het
einde van het boekjaar 564.379 in voorschot
ten was uitgezet.
Aan schuldbrieven was einde des jaars
in omloop 534.500 (vor. j. 593.400). Het n a-
deelig saldo bedroeg 2960, tezamen met
verlies a.p. ad 94.953 dus 97.913.
Lettergieterij Amsterdam
Het verslag over 1940 van de Lettergieterij
Amsterdam v./h. N. Tetterode te Amsterdam
verméldt onder meer, dat het veertigste boek
jaar der vennootschap voor het bedrijf tal van
moeilijkheden met zich medebracht.
In hét begin werd de uitvoer naar ver
schillende landeri belemmerd en na April
trad een vrijwel algeheele stilstand in
het bedrijf in. In de tweede helft de«
jaars ontstond weder vraag naar de
producten, eensdeels tot herstel van tal
van in verschillende deelen des lands
verwoeste grafische bedrijven, anderdeels
als uiting van den wensch om vlottende
bedrijfsmiddelen om te zetten in bedrijfs
goederen en voorraden.
Van de dochtervennootschap in
Nederlandsch-Indië ontving de directie
slechts tot Maart 1940 gegevens. Waar haar
boekjaar sluit per 30 Juni is een matig bedrag
als geschatte winst in de jaarcijfers'verwerkt
-De te Brussel gevestigde dochter
vennootschap maakte een zeer moeilijke
periode door, doch kon het. jaar zonder verlies
sluiten. De deelneming in de H. B e r t h o 1 d
Messinglinienfabrik und Schrift-
giesserei A. G.. te Berlijn, leverde dezelfde
uitkeering op als in vorige jaren.
De uitbreiding van het fabriekscomplex te
Amsterdam, naderde tegen het einde van he'
verslagjaar haar voltooiing. De lot 31 Decem
ber 11. betaalde termijnen werden voor
133,368 onder het actief in de balans opge
nomen. De boekwaarde van het vernielde per
ceel Leuvehaven te Rotterdam is gehandhaafd;
eventueele onverhoop'e verliezen kunnen door
een interne reserve worden opgevangen
De voorraden werden conservatief gewaar
deerd en alle uitgaven voor aanschaffingen,
vernieuwingen en onderhoud werden wederom
afgeschreven.
De vereeniging Het Pensioenfonds L.A. bezat
per
e vereeniging Het Pensioen
31 December 1.1. 749.271.
Letteren en Kunst
Dr. Aegidius W. Timmerman t
Dona.-ndagmiddag is te Biaricum, in zijn
woning aan den Middenweg, op 82-jarigen
leeftijd de bekende letterkundige dr. Aegidius
W. Timmerman o.-rieden.
Boekentafel
De lotgevallen van het
Nederlondsche boek
Meer verkoop uit ouden voorraad
Het „Nieuwsblad voor den Boekhandel"
schrijft, dat wie mocht meenen, dat de ge
constateerde toenemende leeslust wel aanlei
ding zou geweest zijn voor het verschijnen
in het afgeloopen jaar van veel meer boeken,
bedrogen uitkomt Het aantal nieuwe titels,
zoowel als herdrukken, dat in 1940 versche
nen, bedraagt slechts 75 pet. «an het aantal
in 1939, 4885 tegen. 6554. Men moet to*, de
jaren 1926 en 1927 teruggaan, oin gelijke
cijfers te vinden.
Naar onzen indruk, aldus genoemd or
gaan, zijn de oplagen der nieuwe uitgaven
in 1940 niet hooger of lager geweest dan daar
vóór het geval was, zoodat wel aangenomen
mag worden, dat een groot aantal lezers aan
het oude boek de voorkeur gegeven heeft
Zou men hieruit de gevolgtrekking kunnen
maken, dat er veel nieuwe boakenkoopers
bij zijn gekomen, voor wie immers elk boek
nieuw was, dat zij nog niet gelezen hadden?
Of heeft men over de geheele linie zijn heil
gezocht in het boek, dat ontstaan is in rus
tiger tijden?
Nog een andere conclusie moge gewaagd
worden. Het wil ons voorkomen, dat het voer
de uitgevers in het afgeloopen jaar moeilijk
geweest is om copij voor geschikte uitgaven
te krijgen Het vak is er dooi de veranderde
toestanden niet gemakKelijkcr op geworden.
Het publiek is critischer dan ooit, het stelt
zijn eischcn, waaraan cto hoehverKuoper moet
traenten te voldoen. Zoo komen we dan tot
de veronderstelling, dat de goede gang van
zaken in den boekhandel zich vooral weer
spiegelt in de boekwinkels, maar dat ver
scheidene uitgeversbedrijven minder verheu
gende uilkomsten zullen hebhen. Want hoe
prettig het ook is, wanneer oud fonds gere
aliseerd kan worden, dit moet ai op groote
schaal geschieden, wil het opwegen tegen een
zoo aanzienlijke beperking van het aantal
nieuwe uitgaven.
land" te Amsterdam
Dit boek bevat een bundel Schriftoverden-
ds. G. Bos (Den Haag), ds. J.
J. Buskes (Ro'terdam), ds. E. Emmen (Haar
lem)), ds. Joh. Gerritsen (Arnhem), ds J. C.
Koningsberger (Amsterdam), ds. J. A. Kwint
(Rotterdam)) en ds. J. R. Wolpenberger
(Utrecht) hun medewerking verleenden. Deze
Schriftoverdenkingen zijn speciaal bestemd
voor jeugdige lidmaten, die zoo pas openbare
belijdenis des geloofs hebben afgelegd in het
midden der gemeente. Ze wijzen op den ernst
door Hij de jeugdige lidmaten der gemeente
heeft geleid van hun prille jeugd tot den
hoogtijdag in hun leven, waarop ze Christus
mogen belijden als hun eenigen en volkomen
Zaligmaker.' En niet minder wordt de aandacht
gevestigd op den strijd, welke hun wacht, den
strijd tegen de wereld om hen heen, maar ook
den strijd tegen Satan en de zonde in eigen
hart en leven. En dat niet, om hen moede'oes
of passief te doen zijn, doch veeleer om hen
aan te voeren en te sterken in het geloof, dat
we in Chris'us meer dan overwinnaars zijn
Deze Schriftoverdenkinqen zijn. gelijk elke
goede prediking, echt Christocentrisch, waarom
wij ze van harte kunnen aanbevelen. De
te willen toegeven aan den tijdgeest, die i
van God en Zijn dienst wil aftrekken.
Een enkele opmerking slechts. Op pag 18,
tweede regel van boven, is schijnbaar het
woordje ,.d i n g e n" vergeten.
Voorts wil het ons voorkomen, dat het niet
geheel juist is. wanneer een der auteurs op
pag. 18 zegt. da' bij spotten of vloeken het
beter is te zwijgen dan te spreken. Naar ons
oordeel kan het in sommige gevallen beter
zijn. maar we betwijfelen, of die regel van
zwijgen zoo algemeen moet gesteld, als de
auteur doet.
En ten slotte achten we he' een leemte, dat
wel alle nadruk gelegd wordt op het persoon
lijk geloof, maar zoo weinig kerkelijk besef
wordt aangekweekt. Misschien vindt dit zijn
oorzaak, dat predikanten van verschillende
kerken aan dezen bundel hebben meegewerkt,
We geven gaarne toe. dat persoonlijk geloof
he' voornaamste is bij het belijdenis-dóen. maar
kerkelijk besef is toch lang geen bnverschillige
PAASCHLECTUUR.
De Evangelische Alliantie heeft een Paasch-
boodschap uitgegeven in kleurendruk die
voor verspreiding op breede schaal bestemd
is. Adres: Prof. dr. S tegenga, Oosterpark
68, Amsterdam-O.
Naar aanleiding van art. 8 der Ned. Ge
loofsbelijdenis schreef Ds. J. Matzer van
Bloois een woord speciaal tot hen, die
openbare geloofsbelijdenis afleggen, maar ook
voor hen, die dit reeds of nog niet gedaan
hebben. Onder den titel „Gelooven, belijden,
prediken" richt hij zich tot hen met een
ernstig en treffend woord, dat wij gaarne
aanbevelen bij kerkeraden, die jonge lid
maten een herinnering aan hun geloofsbelij
denis willen meegeven. De Neerbosch'
Boekhandel en Drukkerij heeft het keurig
gedrukte boekje uitgegeven.
Onze Indische geschie.
d e n i s, verteld door Joh. van
Hulzen. Met teekeningen van
Menno van Meeteren Brouwer.
Kampen, J. H. Kok.
Opnieuw heeft de heer Joh. van Hulzen
onze jeugd aan zich verplicht. Reeds neel
wat lectuur heeft hij hun geboden. Ook heel
wat lectuur die in populaire vorm vertelt
wat anders vaak met moeite op school
wordt geleerd. Zoo heeft hij „Onze Vader
landse Geschiedenis" beschreven op een wijze
waardoor dit boek er grif in ging. Ook be
schreef hij op dezelfde vlotte manier de
bijbelsche historie. Thans komt hij weer met
een omvangrijk werk voor de dag over Oost-
Indië. De titel is „Onze Indische Geschie
denis"; het telt ruim 300 bladzijden.
Helaas is de geschiedenis van Indië hoog
stens in groote trekken bekend; er blijft te
weinig ruimte voor over bij het onderwijs
om er al te uitvoerig op in te gaan. De band
tusschen moederland en koloniën zal door
dergelijke boeken slechts hechter kunnen
worden. Een doorloopend verhaal trekt aan,
en zoo krijgt de geschiedenis meer vat op
de jeugd dan door het laten leeren van een
reeks dorre jaartallen, als waarmee de oudere
generatie nog wel is opgescheept geweest.
Wat zijn onze jongens en meisjes toch be
voorrecht dat ze zulke mooie boeken kunnen
krijgen en lezen; zoo wordt hun leeren wel
niet spelen, maar toch een genot.
ONTVANGEN WETBOEKEN.
In de serie Nederlandsche Staatswetten
editie Sohuurman en Jordens, uitgave van de
N.V. W. E. J. Tjeenk Willink te Zwolle, ont
vingen wij den tweeden druk van de Wet be
treffende bescherming tegen luchtaanvallen,
door Mr. C. J. F. Caljé, en den tienden druk
van het Wetboek van Burgerlijke Regtsvor-
dering, uitgegeven onder toezicht van Prof.
Mr. P. A. J. Losecaat Vermeer.
Aanbesteding
DRUTEN Alhfer is aanbesteed de bouw van 28
woningen (14 blikken van twee won ngente
Druten Afferden en Deest Hoogste inschrijver was
L L. Kranen te Renkum met i 154 200. Lasrste
Willens »n van Kuik te Winssem met 115.000.
EINDHOYtis Condc.das is le Eindhoven aan
besteed het maken van een gewapend betonbrug
over de Dommel in den randweg om Eindhoven
met bijkomende werken.
Hoogste inschrijver de heer Jac. Vermeylen.
Eindhoven, met 164,690.
Laagste inschrijver Jos. Demonte uit Weert met
119,900.
HAARLEM. Het provinciaal bestuur van Noord
holland heeft aanbesteed het ma<en vart drie ka
naalvakken, met bijkomende werken in de ge-
A Ouddorp, Heerhugowaard en
_w_.j Bosker Dzn.,
