Ilieuuir £ri&sfljr Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
G. I
g'tbonnementsprijs
per 3 maanden 2.47, vermeerderd met
0.15 incassokosten. Per week 19 ct.
Losse nummers 5 ct. Zaterdagnummers
met Zondagsblad 7 bi ct Alles bij
vooruitbetaling.
ehdvertentieprijzen
24 ct per regel. Ingezonden Mede-
deelingen 48 ct. per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58938
No. 6395
■nnjb
DONDERDAG 3 APRIL 1941
21e Jaargong
Bijdragen van medewerkers. Ingezon
den stukken aan de Red.
Abonnementen. Advertenties, enz. aan
de Administratie
opkomst en neergang
ier het oude gildewezen kon men
5 j,preken van een vrije markt en van
rüe prijsvorming. De regeling van
ïoftopolie en de onderling afgespro-
ïiefcerordeningen sloten deze beide uit,
ne&nstige elementen, waardoor de gil—
■an zich doen spreken, komen hier-
c voor een groot deel uit. Men werd
voornamelijk door het winstmotief
doch stelde het ^product zelf op
voorgrond alsmede het verkrijgen
ve^en passend §n betamelijk levens
behoud voor de leden van het gilde.
Irijre 0en en ander volgt reeds, dat het
n sjezen vooral kon bloeien bij een
"ukV' Welke een plaatselijk karakter
root« en overzichtelijk was van aard, en
x m«°ducten, die sterk afhankelijk waren
wee handenarbeid. In de eeuwen van
n elijke markt en handenarbeid heb-
fffy gilden, geleid door de overwegin-
an hoog sociaal en ethisch karakter,
k'ar<mocr gedragen wisten, een
a ic-vangbare plaats in het maatschap-
leven kunnen innemen. Het is geen
roensr. dat velen, denkend aan de win-
ichor en den concurrentieijver uit later
K Gvel eens met iets van heimwee aan
aj]„bloei van het gildewezen terug-
K.Qn.
;h op de opkomst volgde ook ach-
^Sang. Dat lag voor een groot deel aan
6.8ctwikkeling van de maatschappelijke
'pikuur. De grenzen verwijdden zich, het
i spl ^re'dde zich uit, ontdekkingen wer-
;aiadedaan. nieuwe landen en streken op-
bos!~ord' er kwam mtenser handel en
l< naar producten, die zich niet meer
I^yjitend onderscheidden door hun kwa-
doch ook door hun'quantiteit, niet
door hun hoedanigheid, maar ook
erod«de hoeveelheid, waarin zij geleverd
9_26?n worden. Ook bij de gilden ver-
10 kgJtn de tusschenpersonen, die wel
.vilden dragen voor de plaatsing
i producten en die op voordeeliger
grondstoffen konden leveren. Het
Jtf)ist na eenigen tijd allang niet meer,
iii» leden van het gilde van deze tus-
^g4|ersonen min of meer afhankelijk
polbaar de oude geest van onbaatzuch-
x moet ket almeer afleggen tegen
sch*fendens van den nieuweren tijd.
ffih8a(*r komt bij, dat ook in de gilden
verschillende zwakke zijden zich
-omï gaan openbaren. In de eerste
1 s was er te weinig rouleering in het
j^^yigwezen. Er kwam verstarring en
0.3JH bevoorrechting van sommigen bo-
nschPnderen. Niet meer ajleen op vak
er* èfs werd gelet, maar ook op het kost-
t aa bezit van een of meer kruiwagens,
«■«let streven naar de handhaving van
1 n'inonopolie kon met den voortgang
Wamoderner tijden, met den aanwas der
d ^Jking, met het doen van uitvindin-
jrtd^n ontdekkingen, ook moeilijk meer
omd»rmonie worden gehouden,
eh*,! is een lange worsteling geweest en
^f^jhillende factoren werkten samen om
tawitfbreken van de gilden te duidelijker
6 b^en zien. Als men denkt aan het vele
r dat de gilden hadden gebracht, aan
p kihoonheid, welke zij in het menschen-
'fT hadden bevorderd, aan hun weren
^^Uerhande elementen, welke een kwa-
s 76invloed konden uitoefenen op de on-
n af>Se verhoudingen, als men let op de
moeyens van saamhoorigheid en samen-
i ng, welke door het gildewezen waren
2eÜ?kt,' dan behoeft men zich niet te ver-
f jji over het feit, dat men de gilden
'lang poogde te behouden. Kenmer-
3 is, dat de groote steden, waarin het
acht het krachtigst bleef, het sterkst
de gilden zijn opgekomen en daar-
trijd moesten voeren tegen de buiten
genten, die spoediger met de zich ont-
cotelende industrie en handel in aan-
dat ug waren gekomen,
t Jllangrijk is vooral de invloed, welke
de stroóming der geesten op de men-
,d uitging en die de ongunstige hou-
ort jegens de gilden in sterke mate heeft
l"eJ|rderd. Het individualisme brak zich
i. Men wilde den mensch vrij maken
e alle banden. Er was op zijn best
s uite voor vrije overeenkomsten, maar
s Ual de enkele mensch diende op den
^grond te komen. Men deed dit, zich
schepende op de „natuurlijke orde", alsof
lutjire verband er niet reeds dadelijk uit
jrd( aard van het menschdom en uit de
Lepping zelve voortvloeien. Gevolg van
m in drang naar individualisme was het
jfc jtieverbod, het verbod om vereenigin-
r v te vormen. Vrij moest de mensch zijn
esnoods moest hij tot die vrijheid wor-
reid gedwongen.
pgen de aanhangers van dit individu-
me mag als grief worden aangevoerd,
Pie|zö, al hebben zij dan tegelijk met de
p
H ZON EN MAAN
ortl
pl^'onsopg. 4 Apr. 7.10; ondergang 20.18.
ifa nsopg. 4 Apr. 11.43; onderg. 5 Apr. 3.30
e 4e taopg. 5 Apr 12.40; onderg. 6 Apr. 4.11
L»ti
kwartier Zaterdag 5 April, volle
Zondag
DE NIEUWE ORGANISATIE VAN ONZE
VOEDSELVOORZIENING
Een uiteenzetting van ir. Louwes
In de gisteren te 's-Gravenhage gehou
den persconferentie heeft de directeur-
generaal voor de voedselvoorziening in
oorlogstijd ir. S. L. L o u w e s, een nadere
toelichting gegeven op de nieuwe organi
satie van de Nederlandsche voedselvoor
ziening.
De heer Louwes verklaarde zich te zullen
beperken tot een bespreking van het doel van
verordening. De voedselvoorziening is
alleen bezien in verband met den oorlogstijd.
nu toe was zij alleen gebaseerd op de land-
bouwcrisiswet en de daarmede samenhan
gende maatregelen. Dit geheel heeft niet slecht
gewerkt, maar toch bood het moeilijkheden.
Verder ontbrak de basis voor het werken
onder normale omstandigheden.
De landbouwcrisiswet had ten doel, den
landbouw te steunen. Thans is de organisatie
mogelijkheid geschapen voor de voedselvoor
ziening ook in normale tijden. Daarin zal
iedere groep haar deel krijgen.
De landbouwcrisiswet betrok er de niet-
landbouwwerkgroepen ook wel bij, maar min
of meer nolens volens. Zulks was niet anders
mogelijk, want bijvoorbeeld kon men bij een
regeling voor de tarwe de verwerking en
handel in meel, granen enz. niet buiten
sluiten.
De oude organisatie had het bezwaar van
haar origine: steun aan den landbouw.
Zij kreeg verder het karakter van over
heidszorg en niet alleen dat, maar ook van
het doen door de overheid zelf. Wel is ge
poogd het ambtelijke karakter op den ach
tergrond te brengen, maar dit ls niet geheel
gelukt Een en ander werd oorzaak van een
zeker antagonisme tusschen regeering en ge-
regeerden.
De nieuwe regeling nu wil dit antagonisme
overwinnen door er ieder bij te betrekken,
jroowel de boer als de bakker. Men gaat
er thans voorts van uit, dat in de eerste
plaats de producent een behoorlijke be
looning krijgt voor zijn arbeid, dat verder
niet alles op den verbruiker wordt afge
wenteld en tenslotte, dat ook niet de tus-
schenschakel, de handel, den geheelen last
krijgt te dragen.
Een rationeele voedselvoorziening heeft
iedere groep noodig. De heer Louwes sprak
"it verband de hoop uit, dat iedere groep
zijn eigen zaken goed zal behartigen. Men
zal niet iedere existentie kunnen waarborgen,
r ook hier ligt een taak voor de vakge-
nooten zelf. De menschen moeten dat is
een van de doeleinden zelf verbeteringen
aanbrengen.
De voedselvoorziening gaat gepaard met
ordening van de markt. Op het
oogenblik bestaat er ook een dergelijke
ordening vooral sedert de voedselvoorzie
ning in den oorlog op den voorgrond is
gekomen. Evenwel zal de marktordening
voortaan doel zijn, al'zullen dan wellicht
vele maatregelen op de oude lijken. De
gilden ook de gebreken van de gilden uit
het maatschappelijk leven verwijderd,
niets bevredigends daarvoor in de plaats
hebben kunnen stellen. Zij wilden vrij
baan geven aan de krachten van indivi
dualisme, maar het resultaat was naar
verwachting ongunstig.
Dit is ook het bezwaar van Groen van
Prinsterer tegen wie een botte opheffing
van de gilden voorstonden. „De toekomst
die men voorzag, is er", schrijft hij, „en
mag zij beter worden genoemd? Ik ben
hier eenstemmig met de coryféen der he-
dendaagsche Revolutie. Het is deze Vrij
heid, deze onbeperkte concurrentie, deze
wegneming, zooveel doenlijk, der natuur
lijke verhouding van werkbaas en werk
man, welke de maatschappelijke banden
verscheurt, op de overmacht der rijken
en de heerschappij der bankiershuizen
uitloopt, aan de handwerkslieden regel
matig onderhoud ontneemt, de samen
leving in twee vijandige heirlegers deelt,
een tallooze schare van armen doet ont
staan, den aanval der nietsbezittenden
tegen de vermogenden voorbereidt en dien
in veler oog verontschuldigen en bijkans
wettigen zou. Zij heeft Europa in een toe
stand gebracht, akelig en somber genoeg
om velen sidderend te doen uitroepen is
er geen middel om, gewijzigd, de Associa-
tiën te doen herleven, die men zoo roeke
loos onder de revolutionaire bouwvallen
vergruisd heeft?"
Het is bekend, dat, sedert Groen van
Prinsterer deze woorden schreef, veel is
gedaan om de harmonie in het maatschap
pelijk leven zooveel mogelijk te herstel
len. Wij denken aan de talrijke maatrege
len op het gebied der arbeidswetgeving,
wij denken aan hetgeen werd gedaan in
het streven naar ordening. Het individua
lisme moge dan de banden geslaakt heb
ben, sindsdien zijn niet weinige nieuwe
banden gelegd, zelfs in die mate, dat ook
aanhangers van krachtige harmonie in het
maatschappelijk en economisch leven van
een kleine rem niet afkeerig zouden zijn
geweest.
Enkele maatregelen, die getroffen wer
den, herinneren aan hetgeen onder het
gildewezen was voorgeschreven. Doch er
blijven verschillen. Dat laatste is te ver
staan, omdat het tijdsbeeld zoo geheel
anders is. Waar het echter in de aller
eerste plaats op aan komt, is, dat iets
wordt teruggevonden van dien geest van
saamhoorigheid en onderlinge samenwer
king met terzijde stelling van veel egoïs
tische tendenzen, welke geest het gilde
wezen in zijn bloeitijd heeft gekenmerkt.
Dit te bevorderen blijft de voornaamste
taak van wie op deze terreinen leiding
hebben te geven. Het economisch motief,
waarvan men op economisch gebied moet
uitgaan, wordt dan in de juiste richting
verdiept.
uiterlijke vorm zal veel overeenkomst
toonen met wat tot dusver bestond, maar
het doel is anders. Bij de uitwerking zal
echter veel afhangen van de menschen
zelf.
Meestal kon het bedrijfsleven niet vol
doende tot samenwerking komen. De voed
selvoorziening beteekent een otfer voor allen.
Gaat dit niet, dan zal de overheid het wel
zelf moeten doen, maar meestal is deze
daarop niet zoo geb.and. Het bedrijfsleven
moet, aldus de heer Louwes, deze royaal uit
gestoken hand aannemen. Nu de bedrijfsvrij-
heid moet worden beperkt, is de zelfwerk
zaamheid van de vakgenooten van het hoog
ste belang. De overheid zal harerzijds geen
lichtzinnig spel bedrijven met het belangrijk
ste wat thans dient- te geschieden.
Men zal op de werkzaamheden van de com
missie-Wol tersom voortbouwen ten aanzien
van indusrtrie en handel op het gebied van de
voedselvoorziening. Oqjt hier vormen de vak
groepen de basis en de nieuwe verordening
doet de commissie-Woltersom geen concurren
ts aan.
Met betrekking tot den landbouw zelf
merkte ir. Louwes op, dat de landbouwcrisis
maatregelen de prijzen op een behoorlijk peil
trachtten te brengen tegenover de buiten- en
binnenlandsche concurrentie. Dat was het
doel.
De nieuwe organisatie gaat er van uit, dat
dat doel is bereikt, baseert zich dus op de ge
dachte van behoorlijke prijzen dat is thans
de grondslag. Zij kent geen landbouwvak-
groepen en vormt dus geen publiekrechte
lijke landbouworganisatie.
Men regelt thans de voedselvoorziening en
zal dus niet het werk doen voor den land
bouw, wat de commissie-Woltersom doet voor
industrie en handel.
De materie is zeer groot en gewichtig wanit
zy omvat de saneering van industrie, handel
en middenstand op het gebied voor de voed
selvoorziening. Men kan het bepalen van de
prijsmarges niet overlatén aan de bedrijfs-
genooten zelf; dat zou het vertrouwen te ver
voeren. Voorzichtigheid dient te worden be
tracht en jiet bedrijfsleven moet toonen, het
gestelde vertrouwen waardig te zijn. Lukt dit
dan beteekent het een belangrijke stap voor
de voedselvoorziening in oorlogstijd, zoo be
sloot de heer Louwes.
Toelichting van den
heer Schönbeck
Landwirtschaftsrat Schönbeck heeft vervol
gens de verordening van Duitsche zijde toe
gelicht. Spr. wees er op. dat zij in nauwe em
langdurige samenwerking tusschen Neder
landers en Duitschers tot stand is gekomen
Dat de besprekingen zoo lang hebben geduurd
lag uitsluitend in de groote moeilijkheid van
de materie.
Men heeft gebruik gemaakt van de erva
ring, opgedaan in het Duitsche rijk en nieuwe
wegen van principieel belang zijn ingeslagen.
Dat een en ander op oeconomisch gebied wel
is uitgevoerd, vond zijn grond in de eischenv
van de oorlogvoering.
De rationalisatie van de voedselvoorziening
zal evenwel geleidelijk geschieden, daar eerst
de grondvoorwaarden moeten worden ge
schapen. Dit was moeilijk, in verband met
de oorspronkelijke taak van de centrales,
welke moesten optreden tegen het vrije spel
van de krachten op de wereldmarkt. Dat be
hoefde groote offers van den staat. De taak der
centrales toonde langzamerhand steeds meer
tegenstelling met wat moest gebeuren. Het
schema was anders, daar het nu gestelde doel
een ander is. Het oude apparaat was te stal
en te centralistisch, zoodat het niet mogelijk
was, daarmede de markt te ordenen. De
nieuwe publiekrechtelijke lichamen zullen het
hunne doen, in mede-verantwoordelijkheid,
voor de voedselvoorziening. Zij moeten zich
houden aan de bepalingen van den secretaris
generaal. De mede-verantwoordelijke inscha
keling heeft ten doel, gebruik te maken van
de ervaring der vakmenschen, want het prac-
tische leven moet in aanmerking worden ge
nomen. Men zal niet kunnen handelen in het
idee van groepsbelang.
Het gaat om de uitvoering van een nood
zakelijke taak, welke mogelijk hardheden zal
medebrengen. Het is een taak der organisaties
die hardheden rechtvaardig te verdeelen.
De verordening beteekent niet, dat nu al
les van vandaag op morgen anders zal wor
den. Zij zal geleidelijk worden uitgevoerd en
de opbouw zal zich vooreerst bezighouden
met die gebieden, waar zulks het dringendst
noodig is. Thans is het kader, de omraming
geschapen voor de latere uitvoering.
Verder was het de bedoeling, dubbele or
ganisaties te verwijdeien. Het was mogelijk
geweest, een 'zeer bijzonder apparaat tot stand
te brengen, maar dit is niet gedaan in het
belang van de vakgenooten. De verordening
bevat vergaande bevoegdheden, welke wel
licht verder strekken, dan wat hier te lande
op eenig gebied bestond. Men heeft alle mo
gelijkheden opengelaten. Zoo zal ook de toe
lating tot het bedrijf worden onderworpen
a*n een eenheidsregeling.
Dc bedrijfsvrijheid is in het stadium, waar
in zij was gekomen, een gevaar gaan betee-
kenen. De geheele goederenbeweging moet
in één kader worden gebracht. Naarmate er
behoefte bestaat en zulks noodzakelijk is,
zullen de mogelijkheden tot uitvoering ko
men. Men moet op dit oogenblik het belang
van de verordening niet overschatten, daar
alles geleidelijk zal gaai»-
Het oeconomische verband van alle belang
hebbenden van den boer tot en met den han
delaar zal de belangrijkste organisatie zijn en
er zal worden gewerkt op grond van de prac-
tische ervaring der vakorganisaties. Thans is
de weg vrij voor een echte ordening van de
markt.
Deze ordening toont tot zekere hoogte
overeenkomst met Duitsche maatregelen,
doch, zoo verklaarde de heer Schönbeck, zij
is geen copie van wat in Duitschland bestaat
Men heelt alles aangepast aan de Nederland
sche omstandigheden en behoeften. Wil men
een vergelijking treffen, dan moet men dat
niet doen met den Reichsnahrstand, maar met
de Nederlandsche eischen. Het gaat in de eer
ste plaats om de oplossing van waagstukken,
welke verband houden met den oorlogstijd.
Er treden nu niet plotseling nieuwe tijden
ip, maar de omraming is er Thans moet men
afwachten hoe de zaak in de practijk zal loo-
pen. Hoofdzaak is de mensch. die moet me
dewerken.
Spr. gaf de hoop te kennen, dat thans de
uitnoodiging tot medewerking aan de organi
saties zal -worden beantwoord met nog groo-
tere activiteit. De productieslag is begonnen
en het is te hopen dat ook handel en industrie
het hunne zullen doen om te komen tot
bevredigende voedselvoorziening.
Engelsche koopvaarders vernietigd
Het Duitsche weermachtsbericht
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte gisteren bekend:
Pantserstrijdkracnten van het Duitsche
Afrika-korps hébben Maandag bij een gewa
pende verkenning in «Noord-Afrika in samen
werking met het Duitsche en Italiaansche
luchtwapen een vooruitgeschoven steunpunt
en een versterkte stelling van den vijand in-
genomer Er werden gevangenen gemaakt en
talrijke Britsche gepantserde verkenningswa
gens en auto's op den grond en door lucht
aanvallen vernield. De vijand trok zich ijlings
op Agedabia terug. De eigen verliezen zijn
gering.
Een duikboot heeft in het Noorden van
den Atlanlischen Oceaan onder bevel van
luitenant ter zee eerste klasse Herbert
Schulze, vijf vijandelijke in konvooi va
rende schepen van tezamen 35,300 ton
in den grond geboord. Verwacht kan wor
den, dat nog een groot stoomschip is ge
torpedeerd.
Vliegtuigen van een gevechtseskader
onder leiding van majoor Ulbricht heb
ben zes groote tankschepen van in totaal
42,000 ton aan den ingang van het St.
George-kanaal vernietigd.
Een groep van dezelfde formatie onder lei
ding van eerste-luitenant Münz heeft, naai
reeds gemeld werd, een vliegveld aan de
Britsche zuidkust met groot succes aange
vallen. Hierbij werden voltreffers geplaatst
in hangars en schuilkelders, terwijl 24 vlieg
tuigen op den grond stellig werden vernield.
Verdere bomaanvallen waren gericht op
vliegvelden, op Newquay en op de Midlands.
De vijand is overdag noch 's nachts het
rijksgebied binnengevlogen.
Een extra-ei voor Paschen
Naar het Vaderland verneemt zullen in
de week voor Paschen twee bonnen voor
eieren worden aangewezen. Maatregelen
zjjn genomen om bij de winkeliers voor
voldoenden voorraad te zorgen.
Voldoende vleeseh voor de
Paaschweek
De Veehouderijcentrale stelt alles in het
werk, aldus de Vee- en Vleeschhandel, om
te zorgen, dat in .de Paaschweek de beschik
bare hoeveelheid Vleescl. voldoende zal zijn
voor de bonnen. Behalve de gewone slacht
vee-aanvoeren zal zij daartoe ook bevroren
rundvleesch beschikbaar stellen. Ook versch
en bevroren schapenvleesch zal in consumptie
worden gebracht, dit laatste, in verband met
de kleine aanvoeren, voorshands slechts in
de vier groote steden van ons land.
Nieuwe organisatie van P.T.T.
en girodienst
Tezamen één rechtspersoon
In het Verordeningenblad is opgenomen
een verordening van den Rijkscomtnissarls
voor het bezette Nederlandsche gebied be
treffende de organisatie van het staatsbedrijf
der posterijen, telegrafie en telefonie.
Hierin is het volgende bepaald: Alle goe
deren, rechten en verplichtingen van het Rijk
der Nederlanden, het staatsbedrijf der poste
rijen, telegrafie en telefonie betreffende, gaan
met de goederen, rechten en verplichtingen
van den postcheque- en girodienst krach
tens deze verordening over op een rechtsper
soon, welke optreedt onder den naam ..Staats
bedrijf der posterijen, telegrafie en telefonie"
en welke te 's Gravenhage is gevestigd.
Dit staatsbedrijf als rechtspersoon treedt ki
de plaats van het bedrijf in den zin van de
Bedrijvenwet 1928 en van het organiek be
sluit van 1928.
Organisatie- en beheer
De directeur-generaal is belast met het da-
gelijksch bestuur van het staatsbedrijf. Hij
ressorteert onder den secretaris-generaal van
het departement van binnenlandsche zaken en
is dezen ter zake van de regelmatige leiding
van het bestuur verantwoording verschul
digd.
De directeur-generaal wordt door den secre
taris-generaal van het departement van bin
nenlandsche zaken benoemd en ontslagen.
De bepalingen betreffende de voorwaar
den en de kosten voor het gebruik van de
instellingen van het staatsbedrijf der P.T.T.
worden door den secretaris-generaal vastge
steld. Hij kan deze bevoegdheid op den di
recteur-generaal overdragen.
De ambtenaren van het staatsbedrijf, met
inbegrip van den directeur-generaal, worden
beschouwd als rijksambtenaren.
Ter verzekering van een gelijkmatig beheer
van het staatsbedrijf dient et
den aangelegd, welke wordt beheerd door den
directeur-generaal
Na afloop van ieder begrootingsjaar moe'
het staatsbedrijf het rijk een ujtkeering doen.
De secretaris-generaal van het departement
van financiën en de secretaris-generaal van
het departement van binnenlandsche zaken
stellen gezamenlijk de richtlijnen voor het
geldelijk beheer van het staatsbedrijf en voor
het toezicht op dit beheer vast.
Het rijk stelt het staatsbedrijf zoo noodig
de vereischte kasmiddelen ter beschikking.
Het rijk waarborgt voorts de volledige na
koming door het staatsbedrijf van al zijn ver
plichtingen, welke voortvloeien uit den post-
chèque- en girodienst
Commissie van advies
Voor het geven van adviezen in aangele
genheden, het staatsbedrijf betreffende, wordt
in de plaats van den bij de postraadwet inge-
stelden postraad een uit vier leden bestaan
de commissie van advies gevormd, rtrelke in
principieele en buitengewoon belangrijke
aangelegenheden dient te worden gehoord
Voorzitter dezer commissie is de directeur-
generaal. De leden van de commissie wor
den op voorstel van den directeur-generaal
van het departement van binnenlandsche za
ken voor den duur van drie jaren benoemd.
Zij genieten geen bezoldiging.
Wettelijke bepalingen, met deze verorde
ning in strijd zijnde, treden in
ten werking.
De rantsoeneering van het
gedistilleerd
Distillateurs hebben het rantsoen
op 55 pet. vastgesteld
Eenigen tijd geleden hebben wij ge-
meldr dat de distillateurs hier te lande
een vrijwillige rantsoenéering van het ge
distilleerd hadden ingevoerd. Geblekeq
is, dat de aldus aan hun afnemers toege
stane hoeveelheid gedistilleerd niet in
overeenstemming was met de grondstof-
fenpositie der distillateurs. Zij hebben
zich derhalve genoodzaakt gezien het
rantsoen opnieuw te verminderen en wel
tot 55 pet. van het verbruik over 1939.
Naar wij vernemen hebben de vereenigin-
gen van distillateurs en likeurstokers een
rondschrijven tot de afnemers van gedistil
leerd gericht, waarin zij zeggen, dat er met in
gang van 1 April een sterke rantsoeneering
van de grondstoffen wordt toegepast vanwege
de sectie Spiritus van het rijksbureau voor
voedselvoorziening in oorlogstijd. De vrijwil
lige rantsoeneering van gedistilleerd, die aan
vankelijk gebaseerd was op 60 pet. van het
verbruik in 1939, kan dientengevolge niet
doorgevoerd worden, te meer omdat een deel
van het totale rantsoen gebruikt moet worden
om te voorzien in de behoeften van de zaken,
die na 1939 geopend zijn. De distillateurs iul-
len derhalve niet meer dan 55 pet. kunnen
afleveren.
Op instigatie van de zooeven genoemde
sectie Spiritus is er gisteren een vergadering
met distillateurs geweest, tijdens dewelke be
sloten is tbt de oprichting van een rantsoe-
neeringsbureau voor gedistilleerd. Den af
nemers van gedistilleerd is medegedeeld, dat
zij er op moeten rekenen, dat opgave van
hun voorraden gedistilleerd gevraagd zal
worden.
Ter besparing van ijzer
en staal
Vervaardiging van verschillende
producten verboden
In de Nederlandsche staatscourant van
2 April is een verordening gepubliceerd,
welke een besparing van het ijzer- en staal-
verbruik beoogt. Daartoe wordt de vervaar
diging van verschillende artikelen van ijzer
en staal verboden of beperkt Bovendien
wordt het gebruik van ijzer en staal voor een
aantal doeleinden, waarvoor ook andere
materialen kunnen worden gebruikt, ver
boden. Deze verboden gelden niet slechts
voor zoover de vervaardiging geschiedt ten
behoeve van diet verbruik in Nederland,
doch ook indien de betrokken artikelen be
stemd zijn voor export naar Duitschland of
naar een der door Duitschland bezette ge
bieden. Onder „verbruik in Nederland" wordt
mede verstaan het verbruik door zich in
Nederland bevindende buitenlandsche instan
ties, b.v. leden of organen van de Duitsche
weermacht.
De bepalingen hebben hoofdzakelijk be
trekking op artikelen van de kleinmetaal-,
de emaille- en soortgelijke industrieën, de
fabrieken van huishoudelijke artikelen, tafel
en keukengerei, meubelen en aanverwante
artikelen, hang- en sluitwerk, radiatoren en
kachels, rijwielonderdeelen enz.
Voorts worden de yzergieteryen in haar
productie van bepaalde goederen beperkt (bv.
ten aanzien van gietijzeren buizen, afvoer
pijpen. rioleeringsonderdeeien).
Van deze verboden en beperkingen kan de
directeur van het rijksbureau voor ijzer er
staal in bijzondere gevallen ontheffing ver-
leenen.
Chr. Bakkerspatroons
Jaarvergadering Gewest Zuid-Holland
Het Gewest Zuid-Holland van den Bond
van Chr. Bakkerspatroons hield te 's-Graven
hage zijn jaarvergadering, waarbij alle afdee-
lingen uit de provincie tegenwoordig waren.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer Ouwehand te Rijswijk, vermeldde,
dat het gewest thans 153 leden telt, terwijl
uit het financieel-verslag van den penning
meester, den heer Boer te Zegveld, sloot met
een batig saldo. In verband hiermede werd
de contributie voor 1941 vastgesteld op 0.50.
De heer Koetsier van Boskoop heeft ver
volgens verslag uitgebracht over de bonds
vergadering te Utrecht.
De secretaris van den bond, de heer Kol-
s t e i n heeft in een toespraak gewezen op
de Christelijke roeping om het Bakkersfonds
te steunen, hetwelk tot doel heeft steun te
bieden aan die collega's, die door den oorlog
in moeilijkheden zijn geraakt door algeheele
of gedeeltelijke vernietiging van het bedrijf.
Voorts besprak de heer Kolstein verschillen
de distributiemoeilijkheden. Het is mede door
de actie van het bondsbestuur gelukt, dat
voor balen van 50 kg bloem geen 720 maar
700 bonnen moeten worden ingeleverd, ter
wijl nog pogingen in het werk worden ge
steld dit aantal nu terug té brengen tot 680.
Tenslotte heeft spr. een uiteenzetting gege
ven van de gevolgen van de Loon- en Om
zetbelasting voor het bakkersbedrijf. In de
breedvoerige bespreking, welke op deze voor
de practijk zoo belangrijke causerie volgde,
heeft de spreker tal van punten nog nader
uitgewerkt.
Bij de bestuursverkiezing werd de heer
Ouwehand herkozen, terwijl in de vaca
ture van den heer Brouwer is gekozen de
heer H. van der Breggen te Berkel en
Rodenrijs.
WINTERHULP NEDERLAND
Bij de Winterhulp Nederland zijn in de pe
riode van 17 tot en met 22 Maart o m. binnen
gekomen van:
Gebr. Gerzon's Modemagazijnen N.V Am
sterdam 3000; N.N., 's-Gravenhage 1000:
rentmeester der drie gasthuizen. Arnhem
500; N.V Wollen-Flanel Fabrieken „Beka"
v'h van den Bergh Krabbendam. Tilburg 500:
A. van H„ Ouchy Lausanne 5Ö0; P. Schit's
Groothandel in Groen'en en Fruit. Hillegers-
berg 400; N.V. Eper Margarine Industrie, Epe
(Geld.) 300; Rademaker's Kon. Cacao- en
Chocoladefabrieken N.V, 's-Gravenhage 1000.
In totaal werd ontvangen 15.734.65.
Bij de provinciale kantoren werden de vol
gende bedragen ontvangen:
Groningen 21643. Overijsel: 403.13. Gel
derland: f 734.73. Zuid-Holland: 1495.53 Lim
burg 396.01. Amsterdam: N.V.V f 2,206.55,
gemeente politi" 1400.67; totaal 5,265.10.
Versterking van het drie-
mogendhedenverdrag
I
De eventualiteit van Amerika's
treden in den oorlog
United Press meldt uit Rome:
In het Giornale d'Ualia verklaart
Gayda. dal lialië. Duitschland en Ja
pan tijdens Matsoeoka's bezoek aan de
beide hoofdsteden een nieuwe overeen
komst hebben gesloten, welke verband
houdt met een mogelijk loetreden van
Amerika tot den oorlog. Gayda zegt
woordelijk: „Over de overeenkomst,
welke gedurende Matsoeoka's bezoek
aan Berlijn en Rome bereikt is, kan
niets gepubliceerd worden. De leden
van het drie-mogendheden-verdrag
zijn, hoewel zij besloten hebben den
oorlog te lokaliseeren, tezelfder tijd
vastbesloten tegen iedere nieuwe inter
ventie samen te werken. Daar de an-
gelsaksische wereld het driemogend-
hedenverdrag aldoor vijandiger wordt,
zullen de leden van het driemogend-
hedenverdrag zich aldoor sterker op
een gemeenschappelijke actie voorbe
reiden. Iedere actieve oorlogshandeling
zal het driemogendhedenverdrag in de
geheele wereld in werking doen
treden. De overwinningen van de spil
in Europa en Afrika zijn Japansche
overwinningen, terwijl Japansche
overwinningen ook overwinningen
zijn van de spil."
CHEQUES VERVALSCHT
De politie heeft in een bankinstelling te
Haarlem eèn 22-jarigen metselaar uit Heem
stede gearresteerd, die trachtte twee chèques
tot een gezamenlijke waarde van ongeveer
honderd gulden, welke hij op onrechtmatige
"vijze in zijn bezit gekregen r
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Bolsward, W. G. v. cL
Lecq te Boyl Te Ee, A. v. d. Most te
Farnsum (Delfzijl) (verb. ber.).
AFSCHEID EN INTREDE
Na des morgens bevestigd te zijn door ds.
G. Bos van 's Gravenhage, met een predi
katie over 2 Cor 5 20 deed Zondag j.l. cand.
H. v. 't H o f zijn intrede bij de Ned. Herv.
Gem. te Ommeren, sprekende n.a.v. Ps.
121 1 en 2.
De nieuwe leeraar werd toegesproken door
één der ouderlingen namens den kerkeraad,
door den consulent en door een van zijn stu
dievrienden namens verschillende disputen
en Jeugd vereenigingen.
BEGRAFENIS DS. R. K. M. HUMMELEN.
Woensdagmiddag werd het stoffelijk over
schot van ds. R. K. M. Hummelen, em. pre
dikant van de Geref. Kerk van Gorkum. op
de alg. begraafplaats te Gorkum. ter aarde
besteld.
Op het kerkhof bevonden zich o.a. de ker
keraad der Geref. Kerk van Gorkum, cand.
F. Mul, hulppredikant te Spijk, de heeren A.
M.' Brouwer en C. Groen, resp. voorzitter en
secretaris van de Vereemging tot stichting en
instandhouding van scholen met den Bijbel
te Gorkum, die namens genoemde vereemging
tegenwoordig waren, ds. C. Sundermeijer, be
stuurslid van de afdeeling Gorkum en om
streken van het Ned. Bijbelgenootschap, waar
van ds. Hummelen secretaris was, en rnej.
C. G. Emck, bibliothecaresse van de openbare
leeszaal en bibliotheek.
Nadat de kist door leden van den kerke
raad grafwaarts is gedragen, treedt ds. D. van
Dijk, predikant van de Geref. Kerk van Gro
ningen, zwager van den overledene, naar
In zijn toespraak wijst ds. van Dijk er op.
hoe het weggenomen zijn van ds. Hummelen
uit kring en gezichtsveld voor allen een
levensverarming beteekent, allereerst voor
zijn kinderen en zijn familie, wie hij zijn
warme liefde, ook soms in kleine dingen, liet
merken. Gods daad is voor hem echter zóó
verrijkend, dat het ons eenswillend maakt
met den Heere.
Spr. schetst wat het predikambt voor ds.
Hummelen beteekende in zijn nuchtere zelf
kennis, welke niet tot defaitisme leidde, in
zijn toewijding en overgave, waardoor hy met
geheel zijn ziel in het ambt stond, waarnaar
zijn hart steeds was uitgegaan. Hiervan kon
spr. tijdens zijn verblijf te Knijpe, toen ds.
Hummelen te Heerenveen stond, gewagen.
Tot God hem het zwijgen oplegde, hij hier
boven het woord mag spreken en betuigen:
,.Ik loof eerlang U in een groote schaar"
Spr. besluit met een troostwoord tot de
kinderen.
Op verzoek van den overledene werd ver
der niet aan het graf gesproken dan alleen
door ds. H. Th. van Munster, predikant van
de Geref. Kerk van Gorkurrv, die namens den
kerkeraad den arbeid herdenkt van Ds. Hum
melen als predikant gedurende ruim tien ja
ren en ook als emeritus predikant in een
zevental jaren.
In moeite en strijd heeft de overledene aan
den bouw van Gods Kerk hier ter plaatse
gearbeid als een goede en getrouwe dienst
knecht. Zijn ziekenbezoek werd vooral ge
waardeerd. Het legde een band van liefde,
waardeering en begrijpen. Smart en moeite
in eigen gezin werden door God tot zegen
gesteld voor zoo velen, die ook beproevingen
ondervonden. Met ootmoedigen dank aan God
mogen wij dit werk van ds. Hummelen in
herinnering brengen.
Ds. van Dijk beëindigt de plechtigheid róet
het uitspreken van de twaalf artikelen des
christeliiken solonK waarna de oudste 'nnn.
de heer J. M. Hummelen te Zutphen, dankt
voor de betoonde deelneming.
ORGANISTBENOEMING.
In de plaats van Piet van Egmond, aan wien
op zijn verzoek eervol ontslag is verleend, be
noemde het consistorie der Hersteld Evange
lisch Luthersche gemeente te Amsterdam tot
organist der kerk aan den Kloveniersburgwal
Herman Nieland, thans orselist bij de Evange
lisch Luthersche gemeente te Haarlem.
