XERKORGELFABRIEK
.Gevaarlijke Mist! r
Rad ioprogram ma
smüRRiip
D. VAN DEN BOSCH
DE WERELDREIS VAN PROFESSOR SPUYT
PINSDAfi 1 APRIL 1941
Kerk en Onderwijs
MED. HERV. GEMEENTE TE AMSTERDAM
Naar „De Gereformeerde Kerk" meedeelt,
zal naar alle waarschijnlijkheid het jaarboek
van de Ned. Hervormde gemeente te Amster
dam niet verschijnen. Daarom wordt in het
„Kerkbeurtenblad" een overzicht gegeven
•de belangrijkste gebeurtenissen, waaraan
volgende is ontleend:
Eind 1939 omvatte Groot-Amsterdam
190,000 personen, die door geboorte, doop,
belijdenis of traditie tot de Nederlandsche
Hervormde kerk mogen worden gerekend.
Elk onzer 28 predikanten had dus pl.m. 6800
leden of 1700 gezinnen onder zijn toezicht. Het
fiantal belijdende leden bedroeg evenwel
35,400 of pl.m. 1200 per predikant, blijft dus
nog pl.m. 5600 traditioneele leden.
In dit overzicht volgt dan een citaat van
wijlen Ds. A. G. H. van Hooge n h uij ze,
geschreven in Januari 1940 en luidende:
„Is het al moeilyk voor een predikant met
zijn ouderlingen om 400 gezinneri per jaar
éénmaal te bezoeken, het is eenvoudig onmo
gelijk om 1700 gezinnen te moeten evangeli
ën en tot de kerk terug te brengen. Ge
zien deze geweldige taak, is het aantal predi
kanten veel en veel te weinig. Nog hope-
.loozer is de toestand in de randgemeenten:
.Sloterdijk met 20,000 leden en 2 predikanten;
Watergraafsmeer 10,000 leden en ook 2 predi
kanten; Amstelveen 56,440 leden en even
eens 2 predikanten; Sloten 2500 leden, 1 pre
dikant en 1 hulpprediker. Het wordt hoog tijd,
dat de randgemeenten der Ned. Herv. kerk
van Amsterdam hun predikantsplaatsen gaan
vermeerderen. Zou dat zoo onmogelijk zijn?"
DE ZUIDERKERK TE ENKHUIZEN
De Ned. Hervormde Sint Pancras- of Zui-
derkerk te Enkhuizen vertoont in den laat-
sten tijd zeer duidelijke sporen van verval.
De restauratie van dit eeuwenoude gebouw,
moet daardoor spoedig ter hand worden ge
nomen. Eenigen tijd geleden vielen verschei
den steeneft, die door de vorst waren losge
raakt, naar beneden, waardoor een gedeelte
van het terrein om het kerkgebouw afgezet
moest worden. De gaten heeft men %'oorlóo-
pig met asfaltpapier gedicht. Het kerkbestuur
heeft zich onmiddellijk met het Rijksbureau
voor Monumentenzorg in verbinding gesteld.
Een deskundige van dezen dienst heeft vast
gesteld, dat een restauratie een bedrag van
ongeveer 200,000 zal vorderen. De kerk
diensten kunnen voortgang vinden, omdat er
van instortingsgevaar geen sprake is en de
gebreken zich slechts aan den buitenkant
voordoen.
KERKELIJKE PERS
Ds. J. D o u m a, emeritus-predikant van de
Geref. kerk van Arnhem, die in 1938, toen
hij met emeritaat ging, voornemens was uit
de .redactie van de Geldersche Kerkbode te
treden, ma^r op uitdrukkelijk verlangen Van
zijn mède-rèdacteuren en den uitgever is aan
gebleven, heeft nu zijn redactioneelen arbeid
neergelegd en in het jongste nummr van het
blad met een vriendelijk woord afscheid ge
nomen van zijn lezerskring.
DIACONALE CONFERENTIE
De 8e Diaconale conferentie van de classes
Almelo en Deventer zal Zaterdag 5 April a.s.
in het Chr. vereenigingsgebouw te Almelo
worden gehouden. Als referent zal optreden
ds. J. W. Drag t, Geref. predikant te Hol
ten, met het onderwerp: „Het diaconaat en
Matth. 25". De conferentie zal om 3 uur ain-
vangen.
Fa. BERN. PELS ZOON
ALKMAAR
OPGER 1903 Tal. 3552
VRAAGT PRIJS
Verg. von ouderlingen Ned. Her»,
kerk
Regionale bijeenkomst te Vreewijk
Als tweede spreker in de Zaterdag, te Rot
terdam-Vreewijk gehouden regionale bijeen
komst der Ver. van ouderlingen in de Ned.
Herv. Kerk trad op de heer P. H a a g s m a,
pres. kerkvoogd der Ned. Herv. Gem. aldaar,
met een referaat over
De ontwikkeling kerkelijk Vreewijk
Heel de geschiedenis van kerkelijk Vree
wijk is, zoo ving spr. aan, een bewijs van
Gods trouw en onze ontrouw. Wij die leiding
hebben te geven aan het kerkelijk leven,
staan vaak de ontwikkeling in den weg.
Ons ongeloof, onze lauwheid is oorzaak dat
de kerk niet aan den slag kan komen. Wij
scharen ons gedurig aan de zijde der dwaze
maagden. Zij die geroepen waren om als
eerewacht den komenden Bruidegom te
begeleiden letten meer op het genieten in
de bruilofszaal dan op Hem, die zij moesten
Leeft in ons midden wel de gedachte van
de wederkomst van Christus? Kan onze
kerk, de komende Christus tegemoet treden
met brandende lampen en gevulde vaten?
Maar trots onze ontrouw, heeft God nog
bemoeienis met ons. Een vergadering als
deze stemt tot dankbaarheid. Wij hebben
nog de gelegenheid, om evenals de wijze
maagden olie in de lampen te doen en extra
voorraad mede te nemen.
De toestand was hier, zoo vervolgt spr.,
zes tién jaar geleden op het kerkelijk erf
heel droèvig. Het tuindorp ressorteerde onder
drie gemeenten, het meerendeel der toen
betrokken woningen behoorde tot Charlois.
Tengevolge van de weigering om de aanslag
den raad van beheer te betalen bleven
de twee' nieuw gestichte predikantsplaatsen
onbezet. De kerkvoogdij wist te bewerken,
dat de predikbeurten, welke hier vanwege
den kerkeraad werden gehouden, werden ge
staakt. De Vreewijkers gingen met dat terug
trekken echter niet accoord en zorgden toen
voor het uitnoodigen van predikanten,
voorgingen in het gehuurde zaaltje, de
Zuiderkapel.
In dien tijd verscheen het rapport van de
synodale commissie over toepassing van het
reglement op de buurtgerneenten. Ds. G. H.
W a g e n a a r was van oordeel dat hier voor
Vreewijk een oplossing werd gevonden. Dat
gaf aanleiding dat hier een comité van actie
werd gevormd, dat wilde ijveren voor een
buurtgemeente met groote zelfstandigheid en
het verkrijgen van een nieuwe kerk of ruim
lokaal voor samenkomst. Na het overwinnen
diverse bezwaren werd op 15 December
1926 een grondleggende vergadering gehou
den onder leiding van Ds. Wagenaai Het
ministerie van predikanten had inmiddels
commissie van advies benoemd, welke
verder eèn heel krachtige steun is geweest.
Van toen af is het een snelle ontwikke
ling geworden. Maart 1927 kon de aanvraag
zelfstandigheid worden ingediend. In
Augustus van hetzelfde jaar, de houten hulp
kerk in gebruik genomen. In 1930 de eerste
predikant beroepen en in den zomer van
1933 werden kerk en pastorie in gebruik
genomen, terwijl de hulpkerk tot wijkge-
bouw werd ingericht.
Binnen zeven jaar tijds was er een totale
ommekeer gekomen. In 1926 een vrijwel
hopelooze toestand. In 1933 een bloeiende
gemeente met eigen predikant en hulppredi
ker. Een kerkgebouw met pastorie, welke
ieders stoutste verwachtingen overtrof.
Gedurende die snelle ontwikkeling werden
verse bezwaren ondervonden. Allereerst de
richtingstrijd. Vervolgens de uitgestrektheid
het rayon. Charlois kerkvoogdij ging uit
van de gedachte dat 2 km niet té ver is
een kerkgang en meende dat met het
stichten van twee kapitale kerken zou kun-
en worden volstaan.
Pogingen om het rayon te vergrooten, werden
door het comité met groote beslistheid afge
wezen, alleen heeft men toegestemd om een
apart beheerschcollege in te stellen. Dat is
een fout geweest, want kerkvoogden en nota
belen behooren in een kejk, die zichzelf
moet financieren, niet thuis.
Aanvankelijk bestond de bron uit geheel
vrijwillige bijdragen. Een breede groep bleef
echter onbewogen. Om ueze toch te bewegen,
de lasten mede te dragen, is na langdurig
overleg besloten het wuord „vnjwiu.g ie
laten vervallen en in 't vervolg van al de
gemeenteleden 1 pet. van het zuiver inkomen
te vragen als bijdrage. En naar gelang van
dat inkomen wordt een bedrag van 100
tot 200 voor elk kind afgetrokken. Van
het overblijvende inkomen wordt ten minste
1 pet. voor oe kerk gevraagd. Om een regel
matig toevloeien van de middelen '.e ver
krijgen wordt aangedrongen pp betaling per
maand of per week. Vrijwilligers zorgen voor
de inning.
Dit systeem heeft het groote voordeel, dat
een breede groep van personen positieve
arbeid voor de kerk verricht en dat andere
voor de ernstige vragen over de kerk wor
den gesteld. Het is echter ontstellend te
vernemen hoe over de eeredienst wordt ge
dacht. Tal van kerkgangers blijven onbewo
gen, hoewel er een geslacht opgroeit dat
van het heil in Christus niets verneemt. i
Inderdaad heeft de organisatie onzer kerk i
daaraan mede schuld. Aizonderlijke beheers-
colleges zijn er als 't ware op aangewezen
om de kerk zoo zuinig mogelijk te finan
cieren. Men spreekt dan ook van instand
houden, terwijl toch de taak der kerk is
alles op te eischen voor den Christus. Daar
om heeft het woord van de profeet
ivlaleachi 312 ook voor dezen tijd groote
beteekenis.
VEREENIGING TOT VERSPREIDING
DER HEILIGE SCHRIFT
De_ Yerleniging tot verspreiding der Hei
lige Schrift heeft gistermiddag te Amsterdam
*Tr ,-'a.ar, J che ledenvergaderng gehouden.
Nadat de voorzitter, ds. J. H. F. R e m m 0
de vergadering met gebed 'had geopend'
bracht, de secretaris-penningmeester, de heer
H. J. Heule, het jaarverslag uit. Wij ont-
leenen hieraan, dat de vereeniging in het
afgeloopen jaar velen, die te Rotterdam en
In andere plaatsen hun bezittingen verloren,
een Bijbel ten geschenke heeft gegeven. Ook
vele Neder 1 f 'dsche soldaten; die den dood
voor oogen hebben gezien, ontvingen een Bij
bel op hun verzoek. Zij die overigens bij de
vereeniging een Bijbel aanvragen, zijn óf to
taal onbekend met het Woord Gods óf te arm
om een Bijbel te koopen. Dergelijke aanvra
gen worden via den plaatselijken predikant
of een evangelisatie behandeld.
De vereeniging heeft getracht onder de
Duitsche weermacht eenige honderdduizen
den Duitsche Evangeliën uit te reiken, doch
kon van de bevoegde autoriteiten hiervoor
geen toestemming krijgen. De verzending
naar het buitenland stond nagenoeg stil. Al
leen kon het gewone aantal kalenders naar
België worden gezonden.
Met zwakheid en tekortkomingen is hef
werk in 1940 verricht, doch de vèreeniging
is dankbaar, dat zij veleD tot zegen mocht
zijn.
Gratis werden verstrekt 1,350,903 exem
plaren van de uitgaven der vereeniging, waar
onder 798.861 wandteksten, 232,256 kalenders
ei> 299,184 Evangeliën en evangelisatieboek
jes. Tegen vergoeding werden geleverd
596,847 exemplaren, waarvan 538,687 wand-
teksten en 23,717 kalenders.
De staat van baten en lasten sloot met een
bedrag van 85,928; een batig saldo van
2711 kon worden geboekt. De balans wees
aan een eindbedrag van 69,879.
Nadat de accountant der vereeniging, de
heer- H. J. Bekkering, een en ander had
toegelicht, werd na eenige bespreking het1
accountantsrapport goedgekeurd en de se
cretaris-penningmeester gedechargeerd.
Als bestuurslid werd herkozen mr. H. J.
H e 11 e m a, terwijl de vacature, ontstaan
door het vertrek van ds. W. Meijnhout, geko
zen werd ds. L. S. den Boer.
AMBACHTSSCHOOL TE WAALWIJK
De secrötaris-generaal van h<* departe
ment van opvoeding, wetenschap en cultuur
bescherming heeft goedkeuring verleend aan
het raadsbesluit tot stichting van een dag
ambachtsschool te Waalwijk. De school moet
?en bestaand gebouw worden onderge
bracht.
Bescherm Uw keel in dit venijnig «gsj
weer door geregeld gebruik
de medicinalel*Sc7
A. SCHMAL t
In den „ouderdom vinJi. ioa»-
Langs steile rotswanden. In het Belersche Alpengebied oefenen de Duitsche bergjagers. Een moellijki
klimpartij, waarbij de stevige lijnen goede diensten bewljren.
(Foto: Weltbild).
Woensdag 2 April
HILVERSUM I. «14.4 METER 630
6.45 Gramofoonmuziek
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
8.00 Gramofoonmuziek
8.10 Gewijde muz. igr.pl.)
'..30 Nieuwsberichten ANP
8.4C Gramofoonmuziek
10.00 Amsterd. Salonorkest
j 20—10.40 Voordracht
1.15 Zang- en pianovoordr.
IJ 00 Gramofoonmuziek
12 25 Eerst raet dan baët
12.12 Almanak
12.15 Nieuws- en oeconom.
berichten ANP
1.00 Musiquette en soliste
1.50 Orgelspel
2.15 Voordracht
2.30 Esmeralda en solisten
3.00 Gramofoonmuziek
4.00 Bijbellez. CUitz. voor
bereid door de Christ.
Radio-Stichting
4.20 Voor de kinderen
5.00 Gramofoonmuziek
5.15 Nieuws-, oeconom. en
beursberichten ANP
5 30 Luchtvaartk. praatje
5 45 Rococo-octet
ël5 Voor de binnenschip-
Herziening van de ouderdoms-
en invaliditeitsverzekering
Mededeelingen van Prasident
Jakob
Aan mededeelingen van Prasident Jakob,
leider van de Geschaftsgruppe voor sociale
bestuursaangelegenheden bij het commis
sariaat-generaal voor financiën en oeconomie,
ontleent het A.N.P. dat de Duitsche rijk-!-
organisatieleider dr. Ley als leider van het
Duitsche Arbeidsfront, dat alle werknemers
omvat, ingevolge een opdracht van den
Führer een plan voor de toekomstige ver
zorging van het Duitsche volk heeft uitge
werkt, dat onder meer de vervulling zal
brengen van den in het partijprogramma
van de N.S.D.A.P. vastgelegden eisch, dat er
een voldoende ouderdoms- en invaliditeits
verzekering moet komen.
Door dit plan zal een sociaal werk van
de eerste grootte tot stand worden gebracht.
Het doel is om de vruchten van den geza-
menlijken arbeid van het volk ook allen ten
goede te doen komen. De zin van de verzor
ging is, dat iedere aalmoes en iedere onder
steuning zonder dat daarop recht bestaat,
principieel onnoodig zullen zijn. Zoodoende
gaat het niet slechts om de verbetering van
de ouderdoms- en invaliditeits verzorging,
doch om de schepping van een nieuw recht.
In plaats van de idee van de sociale ver
zekering komt de idee van de volksverzor
ging.
De uitvoering wordt reeds ter hand geno
men. Al zal de oorlog deze wellicht vertragen,
in geen geval zal de oorlog de uitvoering ver
hinderen.
Is het plan in de daad omgezet, dan zal dit
werk de kroon zijn op het streven van vele
geslachten van arbeiders. In de plaats van het
proletariaat treedt dan de zich van zijn functie
bewuste, scheppende mensch, die de vrijheid
zal hebben veroverd, waarover wel reeds vele
malen werd gesproken, doch waarbij de daad
bleef ontbreken.
Ook in Nederland, aldus deelde president
Jakob verder mede, zal binnenkort tot een
herziening van de ouderdoms- en invalidi
teitsverzekering worden overgegaan. De uit-
keeringen van deze verzekering zijn thans zoo
gering, dat zij den Nederlandschen arbeider in
geval van invaliditeit of ouderdom in geen
enkel opzicht de noodzakelijke bescherming
schenken. Ook in de Nederlandsche sociale
politiek zal in de toekomst het gemeenschaps
principe van den nieuwen tijd tot uitdrukking
moeten komen.
De Ramblers
Oeconom. vragen van
den dag ANP
Schrammelkwartet en
Gramofoonmuziek
Schrammelkwartet en
soliste
Nieuwsberichten ANP
Spiegel van den dag
Berichten (Engelsch)
Residentie-Orkest en
soliste (opn.)
Dagsluiting (Uitzend,
voorbereid door de
Christ. Radio-Sticht.)
Eng. berichten ANP
Nieuwsberichten ANP
sluiting
HILVERSUMII. 301.5METER
6.45 Gramofoonmuziek
6150 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
8.00 Gramofoonmuziek
8.30 Nieuwsberichten ANP
8.45 Gewijde muz. (gr.pl.)
915 Gramofoonmuziek
10.00 Morgenwijding (Uitz.
voorbereid door het
Vrijz. Prot. Kerkcom.)
10.20 Gramofoonmuziek
I Voordracht
1 Omroeporkest
l Berichten
1 De Melodisten
1 Nieuws- en oeconom.
berichten ANP
l Ensemble Fr. Wouters
en gramofoonmuziek
l Clavecimbel, piano en
1 Gramofoonmuziek
i Eugen Wolff en zijn
ensemble en sol. (opp.)
i Amusement iri A'dam
1 Cyclus „Het geestelijk
karakter van ons volk"-
(Uitz. voorber. door het
Vrijz. Prot. Kerkcom.).
i Nieuws-, oeconom. en
beursberichten ANP
l Omroeporkest
1 Gramofoonmuziek
i Omroeporkest
i Reportage
l Brab. praatje ANP
1 Residentie-Ork. (opn.)
1 Nieuwsberichten ANP
i Spiegel van den dag
of gramofoonmuziek
I Omroepork en soliste
I Filmbespreking
1 Gramofoonmuziek
I Nieuwsberichten ANP
sluiting
In Duitschland stond reeds lang vast, dat
de bedoelde verzekeringen zonder staatshulp
niet toereikend zouden kunnen zijn. Reeds
Otto von Bismarck heeft de eerste stappen
in deze richting gedaan. Het nationaal-socja-
listische Duitschland zal voltooien, wat toen
werd begonnen. Bij de keus rente-verzekering
of volksverzorging is met beslistheid voor
het laatste gekozen.
Ingevolge het woord Het welzijn der ge
meenschap is de hoogste wet en Gemeinnutz
geht vor Eigennutz kan eerst recht bij de
sociale verzekeringen van de noodzakelijk
heid van een totale hervorming worden ge
sproken, De positie van den enkeling ten
opzichte van den staat is thans heel anders
dan in den liberaal-kapitalistischen staat.
Ieder lid van de volksgemeenschap is ver
plicht om de volksgemeenschap te dienen,
maar ook omgekeerd is de staat verplicht
voor ieder lid van de volksgemeenschap te
zorgen.
Deze weg wordt thans in Duitschland doet
bewusj betreden. v
N.V. RAAMLIJSTENFABRIEK
v/h. BAK EN DE JONG
t» H. I. AMBACHT,
heeft nog af te geven voor zoover de voor
raad strekt,
RAAMLIJSTEN
TELEFOON 28 NAALDWIJK
TUINBOUW-GEREEDSCHAPPEN
KASSENBOUW IN IJZER
VERWARMING WATERLEIDING
STALEN WAGENS .n BURRIES
UW ADRES
Voor de behandeling van Uw
boekhouding en belastingzaken is:
A. BERGHOUT,
Belastingconsulent Lid N. L v. B.
Kerkstraat 3, Telef. kantoor 2G2
woonhuis 363
BERKEL EN RODENRIJS.
Op bezoek bij de Italiaansche
(Foto Weltbild)
Het smaakt best. Een jeugdige Inwoner van Berlijn nuttigt
den maaltijd onder veilige hoede tijdens den Dag der
Weermacht.
(Foto Weltbild)
wmamÊÊom
door G. TH. ROTMAN (Nadruk verboden.)
(Foto: Pax-Holland),
Matsoeoka te Berlijn Rijks
minister Von Ribbentrop ontvangt
zijn Japanschen collega op het
ministerie van buitenlandsche
zaken
(Foto Weltbild)
XX. (5154). De drie wereldreizigers lieten
zich hals over kop uit het toestel vallen en
vluchtten door een der poorten van de muur
naar boven, vanwaar ze nieuwsgierig over de
borstwering toekeken, wat tr gebeuren zou.
De rovers kwamen nieuwsgierig nader, be
keken de Pulex van alle kanten en kropen
er, na hun paarden vastgezet te hebben,
allemaal in. Ze dachten zeka., dat er wel iets
van waarde te vinden zou zyn. Eén hunner
bleef als uitkijk bij de paarden achter.
Toen de rovers allemaal in de Pulex zaten,
besloot Professor tot een heldendaad. Voor
zichtig, om de aandacht van den schildwacht
niet te trekken, sloop hij naar beneden,
draaide plotseling de handle om, die achter
aan de Pulex zat, waardoor alle toegangs-
kleppen van het toestel machinaal gesloten
en gegrendeld werden, en holde toen weer
weg. .,Zie je, ik heb overal op gerekend!" zei
hij, toen hij weer boven was. Toen nam hij
z'n kleinzoontjes .bij de hand en rende met
hen aan de andere kant van de muur, op
Chinees gebied, de vlakte op. Nadat ze een
kwartiertje gelopen hadden, kwamen ze een
troepje Chinese soldaten tegen, waarvan de
officier uitstekend Engels bleek te verstaan»
