ZATERDAG 29 MAART T94T
fi»
De toestand in Zuid-Slavië nog niet
volkomen duidelijk
Berlijn terughoudend
Naar de Berlynsche correspondent van
het A.N.P. van welingelichte zijde
neemt, betrachtte men gisteren in de
Wilhelmstrasse het grootst* voorbehoud
ten aanzien van de tegenstrijdige berich
ten uit Zuid-Slavië en de problemen, die
de toestand te Belgrado stelt. Men heeft
van Duitsche zijde slechts verklaard, dat
het tengevolge van de slechte verbindin
gen moeilijk is den toestand in Zuid-Slavië
te beoordeelen. Het overzicht wordt
bovendien bemoeilijkt doordat de berich
ten elkander tegenspreken. In antwoord
op desbetreffende vragen verwees men in
de Wilhelmstrasse naar voorbeelden zoo
als de berichten over excessen tegen
buitenlandsche diplomaten in Zuid-Slavië,
o.a. den Zweedschen gezant.
Te bevoegder plaatse merkt men echter
op, dat de Duitsche regeering de gebeur
tenissen natuurlijk met belangstelling
volgt. Ook in politieke kringen te Berlijn
behoudt men zich het bepalen van zijn
standpunt voor. Slechts wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat de verklaringen
der nieuwe regeering te Belgrado in het
geheel niet spreken over een standpunt
ten aanzien van het drie-mogendheden-
verdrag. In deze kringen is voor het
overige belangstelling gewekt door de
opmerkingen van Churchill. Men kan,
aldus verneemt men in Wilhelmstrasse,
nog niet overzien op welke wijze deze op
merkingen als propagandistische stellin
gen moeten worden opgevat.
Naar aanleiding van verder* vragen
werd van Duitsche zijde verklaard,
dat Duitschland geen stappen te Bel
grado heeft gedaan, vooral omdat het
niet gebruikelijk is. dat een regeering
de verdragen, die door een voorgaand*
regeering werden gesloten, overhoop
gooit. In toonaangevende Duitsche
kringen werd het vermoeden, dal men
positieve berichten heeft over exces
sen tegen Duitschers in Zuid-Slavië
bevestigd. Daartegen zal van Duitsch
land uit geprotesteerd worden. Te
Berlijn werd ook bevestigd, dat de
nieuwe Zuidslavische minister van
buitenlandsch* zaken een onderhoud
met den Duilschen gezant heeft gehad.
Op de vraag of men bij dit onderhoud
lot vriendschappelijke overeenstem
ming was gekomen werd van Duit
sche zijde geantwoord, dat de inhoud
der bespreking niet bekend is, zoodat
een dergelijke versie van Berlijn uit
niet bevestigd kan worden. Verder
werd gevraagd of de Zuidslavische
handleekening onder het drie-mogend-
hedenverdrag nog geratificeerd moet
worden om hel verdrag in werking te
doen treden. In antwoord daarop
verwees men naar het betrokken
artikel van het verdrag, dat zegt, dat
het verdrag in werking treedt op den
dag van onderteekening. Ratificatie
is dus niet noodig om het verdrag in
werking te laten treden.
De Koning heeft den eed
afgelegd
Koning Peter II heeft gisterochtend in
tegenwoordigheid van de leden der regee
ring den eed afgelegd voor den patriarch
der Servisch-orthodoxe kerk en de hooge
geestelijkheid
De verwachte regeeringsverklaring is
nog steeds niet bekend gemaakt, daar
aan de formuleering nog wordt gewerkt.
De Hrvaski Dnevnik, het te Zagreb
verschijnende centrale orgaan van de
Kroatische boerenpartij, die wordt geleid
door dr. Matsjek, tot dusverre plaatsver
vangend minister-president, deelt volgens
D.N.B. mede, dat dr. Matsjek nog niet
heeft besloten, ef hij tot de regeering zal
toetreden of niet.
Onrust en demonstraties te
Belgrado
Het D.N.B. meldt uit Belgrado:
In de straten van Belgrado is het gisteren
tot anti-Duitsche demonstraties gekomen,
waaraan vooral studenten, leerlingen van
middelbare scholen en andere opgeschoten
jongelui deelnamen.
De demonstranten voerden, behalve Zuid
slavische, Engelsche vlaggen méde. Voor het
Engelsche gezantschap, van waaruit vlug
schriften werden uitgedeeld, zijn demonstra
ties gehouden. De betoogers vielen Duitschers
aan, vermelden de etalages van het Duitsche
verkeersbureau en de lokalen van den Zwa-
bisch-Duiischen cultuurbond.
De belangrijkste punten der stad werden
door militairen bezet en het Duitsche ge
zantschapsgebouw afgezet. Duitsche vrouwen
en kinderen zijn er in veiligheid gebracht-
Voor Donderdagavond werd het schenken
van sterken drank verboden. Vele uren lang
waren de telefoonverbindingen in de hoofd
stad verbroken, het straatverkeer is nog ge
stremd.
De EngeTsche agenten blijven nog moeite
doen om een anti-Duitsche stemming aan te
wakkeren.
De Zweedsche gezant te Belgrado
mishandeld
Het D.N.B. meldt uit Belgrado:
De 60-jarige Zweedsche gezant te BelgTado.
Malmar, heeft Donderdagochtend in de Zuid
slavische hoofdstad een onprettig avontuur
beleefd. Toen hij met zijn auto door de stad
wilde rijden, werd hij door een stoet van
betoogers tegengehouden. Toen hy in gebro-
ELECTRISCHE KLOKKEN
Meer dan 100 verschillende modellen in
blank metaal, marmer, kunstsmeedijzer.
N.V. COUZY, le Middellandstraat 72.
Rotterdam.
ken Servisch naar de reden vroeg, werd hem
geantwoord, dat men hem niet verstond. Hij
begon daarna Fransch te «preken, dooh ook
hierin kon hij zich niet verstaanbaar maken.
Tenslotte vroeg hij de betoogers, of zij Duitsch
verstonden. Toen hij de eerste Duitsche
woorden gesproken had, werd hij uit den
wagen gesleurd en op den grond geworpen.
Hij ligt thans met lichte verwondingen te bed.
Simowitsj dringt aan op orde en
zelfbeheersching
Naar Avala meldt, it Donderdagavond de
ministerraad bijeengekomen onder voorzitter
schap van minister-president generaal
Simowitsj. De banus van Kroatië, Iwan
Tsjoebatsjitsj, woonde de zitting bij. Nadat
deze zitting was afgeioopen, heeft generaal
Simowitsj aan de pers de volgende verklaring
verstrekt:
„In deze moeilijke dagen heeft Zuid-Slavië
zich verontrust gevoeld over de wijze waarop
de openbare zaak werd behartigd. Het wan
trouwen openbaarde zich in de laatste dagen
met een zoodanige kracht, dat er gevaar
ontstond voor de openbare orde. Onder den
diruk van deze beroering in de openbare
meening zijn de tegenwoordige veranderingen
tot stand gekomen. Op het oogenblik, waarop
zijne majesteit Peter II de macht op zich heeft
genomen en een regeering van nationale
eenheid van het Servische, Kroatische en
Sloveensche volk heeft gevormd, bestaat er
geen reden meer voor deze onrust.
Namens de regeering, waarvan ik de lei
ding heb, richt ik allereerst een oproep aan
mijn medeburgers alsmede aan de autoritei
ten om de koninklijke regeering bij het vol
brengen van haar eerste taak in deze uren,
n.l. het handhaven van de orde en den vrede
naar buiten, te steunen. Ik doe een beroep
op de vaderlandsliefde der Zuidslavische
burgers om af te zien van het houden van
betoogingen die onze betrekkingen met onze
buurstaten, waarmede wij eveneens in vrede
en vriendschap willen blijven leven, In ge
vaar zouden kunnen brengen. Ik verzoek
u. u niet te laten verleiden tot ondoordachte
9tappen en geen gehoor te geven aan de een
of andere influistering, van welke zijde zij
ook moge komen. Een absolute orde en een
correcte houding zijn de eerst* voorwaarden
voor het met succes volbrengen van de op
gaven, waarvoor wij ons gesteld zien.
(D.N.B.)
Het A.N.P. meldt uit Belgrado:
Het door de wijziging in de Zuidslavische
regeering verbroken telefoonverkeer tusschen
Belgrado en het buitenland is na bijna 24. uur
geduurd te hebben, gisterochtend vroeg
hersteld.
Naar in regeeringskringen verluidt, zal de
nieuwe regeering met alle middelen zorg
dragen voor het handhaven van orde en rust
en den totdusver gevolgden koers op het ge
bied der buitenlandsche politiek alsmede de
samenwerking met Duitschland èn Italië
blijven voortzetten.
Associated Press meldt, naar het Duit
sche Nieuwsbureau uit New York seint,
uit Belgrado, dat de uit regeeringskringen
aldaar afkomstige verzekeringen, dat de
politiek van de nieuwe regeering berust
op vriendschap jegens de spil, volgens de
opvatting van neutrale diplomaten
slechts een poging vormen om tijd te
winnen ten einde oorlogstoebereidselen
te treffen.
De Londensche radio wijst op de uitlatin
gen van Engelsche regeeringskringen, dat
Groot-Britannië bereid is Zuid-Slavië te hel
pen en verklaart, dat hiermede de Zuidslaven
ook automatisch de Amerikaansche hulp
krijgen in het kader van de wet op de steun-
verieening, doch dat de nieuwe Zuidslavische
regeering zich nog niet heeft uitgelaten over
haar buitenlandsche politiek. Een dergelijke
verklaring dient te worden afgewacht.
De rust keert terug
Het D.N.B. meldt uit Belgrado:
De atmosfeer in de Zuid-Slavische hoofd
stad is gekalmeerd. De tanks en kanonnen
zijn voor het grootste gedeelte verdwenen.
Het leven begint weer normaal te worden. De
Engelsche agenten blijven pogingen in het
werk stellen een anti-Duitsche stemming aan
te wakkeren.
De nieuwe chef der politie te Belgrado,
brigade-generaal Steranowitsj, heeft samen
scholingen en betoogingen verboden. Het
tapverbod blijft gehandhaafd.
Naar uit Agram gemeld wordt, heerscht
daar volkomen orde en rust. De Duitsche
uitvoeringen op cultureel gebied gaan onge
stoord voort. Gisteravond zou in het kader
van de week der Duitsche cultuurfilm de
Duitsche film „Gevechtsescadrille Lützow"
vertoond worden
Britsche strijdkrachten aan de
Zuidslavische grens
Het A.N.P. meldt uit Belgrado:
Waarnemers aan d* Zuidslavisch*
grens hebben gisteren Britsche ge
motoriseerde strijdkrachten aan de
Zuidslavisch-Grieksche grens waar
genomen. De Britsche troepen werden
gezien tegenover het Zuidslavisch*
grensplaatsje Gjewgjeloe aan de rivier
Vardar.
Nog onzekerheid over de houding
der Kroatèn
Het D.N.B. meldt uit Belgrado:
In regeeringskringen schijnt men nog al-
d in het onzekere te verkeeren omtrent
de lijn van de politiek. De beraadslagingen
gaan voort. Vooral wordt in politieke kringen
de Zuidslavische hoofdstad de vraag nog
besproken, of de Kroaten in de regeering
zullen blijven of niet. Men meent, dat dit er
zal afhangen, of niet slechts de regee
ring, maar ook de koning de overeenkomst
Tswetkowitsj-Matsjek van 24 Augustus 1939
zal erkennen.
Matsjek wacht nog af
De politieke kringen te Agram nemen een
afwachtende houding aan. Tegen hedenoch-
tijd verwacht men den terugkeer van den
banus, dr. Sjoebasjitsj, uit Belgrado, die zich
opdracht van dr. Matsjek daarheen bege
ven heeft om contact te zoeken met de lei
dende figuren. Op grond van het resultaat
dezer besprekingen zal, naar hier verluidt, dr.
Matsjek het besluit nemen, of hij de hem
aangeboden plaats als eerste plaatsvervangen
de premier in de nieuwe regeering zal aan
nemen of niet.
Kenmerkend voor de afwachtende houding
is, dat zelfs de middagedities van de Agram-
sche bladen van Donderdag nog niets over de
gebeurtenissen te Belgrado melden en radio-
Agram eerst Donderdagmiddag om 17 uur
hierover iets meedeelde. (D.N.B.)
T« Rome behoudt men zich zijn
oordeel voor
De Rome ins che oorrespondent van het
Duitsche Nieuwsbureau meldt:
In toonaangevende Italiaansche kringen
volgt men de gebeurtenissen in Zuid-Slavië
r.»et de grootste opmerkzaamheid en voor
behoud. Daar men nog geen verbinding met
Belgrado heeft, beschikt men nog niet over
volledige mededeelingen omtrent het beloop
en de beteekenis der gebeurtenissen. Men
verklaart dan ook, dat de verdere ontwikke
ling moet worden afgewacht, alvorens men
zijn standpunt kan bepalen.
Buitenlandsche reacties
In sensationeelen vorm publiceeren de
bladen te Lissabon de berichten over de re-
geeringswijziging in Zuid-Slavië. De nieuwe
regeering wordt zeer algemeen als pro-
Engelsch gequalificeerd. (D.N.B.)
Het Roemeensche blad Universul schrijft
dat de gang van zaken in zooverre sensatio
neel is, omdat Britsche regeeringskringen
onmiddellijk intriges op touw gezet hebben.
Het blad noemt het compromitteerend, wan
neer Engelsche regeeringskringen de nieuwe
regeering hartelijk begroeten en haar den
steun van Engeland toezeggen, voordat
koning Peter of de niéuwe regeering verkla
ringen over de buitenlandsche politiek hea-
ben afgelegd. (D.N.B.)
Uit Sofia meldt het D.N.B.:
De ochtendbladen te Sofia maken van de
gebeurtenissen in Zuid-Slavië met terug
houdendheid en zonder commentaar melding.
In politieke kringen heeft men den indruk,
dat het militaire karakter der nieuwe Zuid
slavische regeering niet alleen van beteekenis
is voor de binnenlandsche politiek. Toon
aangevende kringen en het publiek slaan de
ontwikkeling opmerkzaam gade.
De gevolgen van de leen-
en pachtwet
„Geest en letter van de
onzijdigheidsplichten
geschonden"
Met het onderteèkenen van de leen- en
pachtwet door president Roosevelt, zoo ver
klaart men volgens D.N.B. in goed ingelichte
kringen te Berlijn, doet zioh de vraag voor,
in welke betrekking dit staat tot de tot nu
toe in Amerika geldende opvattingen van
neutraliteit, tot het volkenrecht en tot de
door Amerika onderteekende internationale
onzijdigheidsverplichtingen. De Amerikaan
sche neutraliteitswet werd reeds vóór den
oorlog gepubliceerd met de uitdrukkelijke
toelichting, dat ze Amerika uit een dorlog
moest houden. Deze wet werd na het uit
breken van den oorlog in November 1939 op
aandringen van de Amerikaansche regeering
gewijzigd. Het uitvoerverbod van wapenen
aan oorlogvoerenden werd opgeheven. Het
Congres wist echter de bepaling al te d,vin
gen, dat de oorlogvoerende landen de .ve-
ranties contant betalen en met hun eig^n
schepen moesten afhalen. Deze clausule hud
ten doel zooveel mogelijk te verhinderen, dat
incidenten in verband met den oorlog ter
ee voorvielen en om zoodoend* de Ameri
kaansche neutraliteit te bewaren. Bovendien
stelde president Roosevelt op verlangen van
het Congres een verboden gebied voor de
Amerikaansche scheepvaart in, ten einde ook
op deze wijze de mogelijkheid van incidenten
te tiiet te doen.
De leen- en pachtwet stelt thans de clau
sule omtrent contante betaling buiten wer
king, De Amerikaansche pers kondigt reeds
faciliteiten voor verschepingen aan. Het is
duidelijk, dat wat het Amerikaansche Congres
en het Amerikaansche volk in 193? zelf voor
een onreutrale handeling hield, in 1941 niet
pickling neutraal kan zijn. De Amerikaan-
soh< pers verzwijgt thans in het geheel niet
meei, da! de leen- en pachtwet im strijd is
met het volkenrecht en met de onzijdigheid.
De Vereenigde Staten hebben zoodoende, naar
ze zelf bekennen, den weg der neutraliteit ver
laten en dragen derhalve evenmin meer con
sequenties van mogelijke gevolgen. Amerika
bekommert zich verder' evenmin meer om hel
volkenrecht en om de door Amerika onder
teekende internationale overeenkomsten. C,
rechten en plichten der neutralen in een
zee-oorlog werden op 18 December 1908 ir
het Haagsche verdrag vastgelegd. De letn. en
pachtwet druischt o. a. in tegen de artikelen
5, 6, 17 en 18 van het door Amerikl in
Februari 1919 onderteekende Haagsche vér*
dTag. Artikel vijf verbiedt aan oorlogvoer
den neutrale havens of wateren tot 2n
steunpunt voor oorlogshandelingen ter ze-, te
maken. Artikel zes verbiedt den neutr; len
het afstaan van oorlogsschepen, munitie of
ander oorlogsmateriaal. Volgens artikel zeven
tien mogen oorlogsschepen van oorlogvoe. c-n-
den in neutrale iavens sleobts een schade
laten herstellen die in verband met de
zeewaardigheid an het schip volstrekt nood
zakelijk is, dor ze mogen niet hun militaire
waarde vergr .ten. Artikel achttien vormt
een bekrach: tg v n artikel zeventien door
de uitdrukke bepaling, dat oorlogsschepen
van oorlogvc .-nden hun bewapening en hun
militaire voori aden in neutrale havens mogen
vernieuwen ..och versterken.
De Haagsi he overeenkomst wordt op bij
zonder flagrante wijze geschonden door het
feiit, dat de Vereenigde Staten toestaan, dat
Engelsche oorlogsschepen op Amerikaansche
scheepswerven worden hersteld. De regeering
van president Roosevelt heeft dus niet alleen
den neutralen geest verworpen, doch schendt
volkomen 4e letter van de door de
Amerikaansche onderteekening bekrachtigde
neutra 1 i te itsplichten.
H. D.N.B. meldt uit Stockholm:
De comiriandant van de Londensche brand
weer heeft medegedeeld, dat zijn corps bij een
enkelen aanval der Duitsche luchtmacht 1725
en bij een anderen rai.val 1780 branden nad
te bestrijd en. Bij den ""aival van 19 Maart was
het aantal branden nog g-ooter.
Keren en Harrar ontruimd
Italiaansche overval op een baai
van Kreta
In zijn weermachtsbericht no. 294 maakt
het Italiaansche opperbevel het volgende
bekend:
Grieksche front: Activiteit van de artil
lerie. Onze luchtformaties bombardeerden in
duikvlucht vijandelijke concentraties.
In den nacht van 25 op 26 Maart dron
gen aanvalsstrijdkrachten van de konink
lijke marine de Soeda-baai (Kreta) binnen
en overvielen er vlootstrljdkrachten en
voor anker liggende schepen, waarbij den
vijand zware verliezen werden toege
bracht. Een vijandelijk oorlogsschip werd
tot zinken gebracht v
Britsche vliegtuigen bombardeerden eenige
van onze steunpunten In de Aegeïsche zee,
waarbij eenige personen gewond werden.
Na zes weken van onophoudelijke
bloedige veldslagen hebben de vijandelijke
troepen Keren bezet. De slag woedt voort in
de onmiddellijke omstreken. In de zone van
Harrar hebben onze troepen de stad Harrar
ontruimd, teneinde te verhinderen, dat de
plaats gebombardeerd werd. Onze formaties
bommenwerpers bestookten met machine
geweervuur en granaten talrijke vijandelijke
gemechaniseerde strijdmiddelen ten Oosten
van de stad.
Het bezoek van
Matsoeoka aan Berlijn
Een noenmaal in de Rijks
kanselarij
De Führer heeft gistermiddag ter eere van
Matsoeoka, in zijn woning in de rijkskanselarij
een lunch aangeboden, waaraan rijksmaar
schalk Hermann Görin0en rijksminister
buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, eenige
vooraanstaande personen van de weermacht,
den staat en de partij deelnamen. Behalve de
Führer. de rijksmaarschalk en de rijksminister
van buitenlandsche zaken waren van Duitsche
zijde aanwezig groot-admiraal Rader, de gene
raals veldmaarschalken von Brauchitsch,
Keitel, von Runstedt. von Bock, von Leeb, von
Reichenau, von Kluge en Kesselring, de rijks
ministers dr. Göbbels. Funk en dr. Lammers,
de rijksleiders Rosenberg, dr. Dietrich,
Bouhler en Bormann, staatsminister dr. Meiss-
staatssecretaris von Welszacker, ambas
sadeur Ott, onaerstaatssecrataris dr. Wörmann
alsmede de militaire en persoonlijke adjudan-
'an den Führer en de intiemste medewer
kers van den rijksminister van buitenlandsche
zaken.
Van Japansche zijde namen aan de lunch
behalve de Japansche minister van buiten
landsche zaken en de Japansohe ambassa
deur, o.a." de gezant Matsoesjima, luite
nant-generaal Banzai, gezant Sakoema,
ministerial-direktor Sakamoto, ambassaderaad
Kase, directeur Nakanisji, verder kolonel
Nagai. kapitein ter zee Yokoi, fregattenkapi-
tein Foejii, de legatiesecretarissen Kase, Saion-
ji Hogen en Hasegava, de afgevaardigde
Koeboi, attaché Nogoesji en Okamoera van het
agentschap Domei.
De chef van het protocol, gezant freiherr von
Dörnberg, begeleidde den Japanschen minister
buitenlandsche zaken naar de rijkskanse
larij, waar de eerewacht van het leger en de
S. S. lijfwacht Adolf Hitler de militaire eerbe
wijzen bracht. Staatssecretaris dr. Meissner
ontving den Japanschen gast bij den ingang
ran de woning in de rijkskanselarij en ver
gezelde hem met de heeren van zijn gevolg
den Führer, die den Japanschen minister
buitenlandsche zaken zeer hartelijk ver
welkomde.
Minister Matsoeoka stelde vervolgens de
heeren van zijn gevolg voor.
In aansluiting op de lunch overhandigde
minister van buitenlandsche zaken, Matsoeoka
aan den Führer een geschenk van den Tenno
wel een kostbaren Japanschen bloemen
wagen in symbolische uitvoering. De Führer
nam het meesterstuk van Japansche smeed
kunst, het z.g. Onhana Goeroena, dat in Japan
een symbool voor macht enwelstand betee-
kent. met hartelijken dank en oprechte vreug-
an. Daarna nam de Führer zeer hartelijk
afscheid van zijp gast, die zich naar kasteel
Bellevue begaf.
De stakingen in de Ver. Staten
Naar Associated Press meldt, is het tijdens
de laatste bijeenkomsten van Senaat en Huis
van Afgevaardigden tot uitingen van protest
naar aanleiding van de stakingen in de wapen
industrie gekomen. Het heitigst was de De
mocraat Sumners, voorzitter van de justitio-
neele commissie van het Huis, die verklaarde,
dat de commissie zoo noodig de invoering van
de doodstraf zou voorstellen voor vijanden
den staat, onverschillig of zij zich in de
fabrieken of elders bevinden. Sumners riep
uit: .vij gaan snelle krijgsoperaties tegemoet,
binnenkort zullen wij een zware vuurproef
te doorstaan hebben". „Amerika", aldus ver
volgde hij, „is innerlijk zwak, anders zouden
stakingen in de wapenindustrie niet zijn uit
gebroken."
Later stelde de Democraat Cox voor, Roose
velt te machtigen tot invoering van den ar
beidsdienstplicht voor de wapenindustrie.
In den Senaat verklaarde de Democraat
Byrd, dat het Congres snel en moedig moet
optreden tegen de gevaren voor de veiligheid
en het welzijn der Vereenigde Staten. Ook
Bailey eischte een snel optreden en vei klaar
de dat de vertraging der productie alle plan
nen overhoop zou kunnen werpen. (D.N.B.)
De staking bij de Bethlehem Steel
bijgelegd
Officieel wordt volgens een U.P. bericht uit
Bethlehem (Ver. Staten» bekend gemaakt, dat
de staking bij de Bethlehem Steel Corpora
tion. die reeds vier dagen duurde en een ge
vaar voor de Amerikaansche bewapening
dreigde te worden, Vrijdag is bijgelegd. De
besprekingen tusschen de stakingsleiders en
de afgevaardigden der bedrijfsleiding duurden
den heelen nacht.
Binnenlandsch Nieuws
Gistermiddag is een 63-jarige houthakker uit
Oude Harne, tijdens het vellen van een boom
onder den neervallenden stam geraakt. De man
was op slag dood.
EEN KARPER VAN 20 POND
Bij het trekken met den zegen, in opdracht
van den Weesper hengelaarsbond, werd in de
Gaasp te Weesp, waar dezen dag 8 a 900 pond
visch gevangen werd, een reuzen karper ge
vangen, welke niet minder dan 18 a 20 pond
woog. Het bestuur van den hengelaarsbond be
sloot, den visch aan Artis te Amsterdam ten
geschenke aan te bieden.
Een voorbeeld van Britsche
propaganda
Van bevoegde Nederlandsch* zijde wordt
aan het A.N.P. gemeld:
Een sprekend voorbeeld van de onzinnige
propaganda, die kant noch wal raakt, i« cie
fhededeeling, welke dezer dagen door radio-
Londen werd verspreid. Er werd bekend ge
maakt, dat in Nederland geen enkele grafsteen
of gedenkteeken meer mag worden opgericht
zonder dat de ontwerpen of opschriften eerst
door de Duitsche instanties zijn goedgekeurd.
Men heeft de klok hooren luiden, maar weet
niet waar de klepel hangt.
In het besluit dat eenigen tijd geleden van
den'secretaris-generaal van het departement
van volksvoorlichting dus van een Neder-
landsche instantie is uitgegaan, is erop ge
wezen, dat het niet in het belang van een
goede landschapszorg zou zijn, indien te hooi
en te gras, overal maar gedenk teekenen voor
gevallen soldaten zouden verrijzen. In over
eenstemming met de hulde, die Nederland
aan zijn gevallenen betoont, kan slechts stijl
volle architectonische bouw verantwoord zijn
en dat op plaatsen, waar zulke gedenktee-
kens in het landschap volkomen passen en de
omgeving ge enstoornis voor het gedenktee
ken is. Uitsluitend derhalve om wansmaak
te voorkomèn hetgeen t.ouwens de taak
van het departement van volksvoorlichting en
kunsten op elk gebied is heeft de secreta
ris-generaal van dit departement gemeend te
moeten besluiten dat alle ontwerpen van mo
numenten voor gevallen Nederlandsche solda
ten aan hem dus een Nederlandsche in
stantie dienen te worden voorgelegd alvo
rens tot den bouw zal worden overgegaan De
eer van de gevallen Nederlandsche soldaten
eischt bovendien, dat het vaderland zich wal
de monumenten betreft inspant deze zoo mooi
en treffend als mogelijk te maken, want zij
zullen voor latere generaties van den moed
en offervaardigheid door de voorvaderen be
toond, moeten getuigen.
De weldenkende Nederlanders zij, die
de boot naar Londen hebben genomen kan
men bezwaarlijk tot die categorie rekenen
zullen dit kunnen toejuichen en billijken. Uit
de praktijk blijkt inmiddels, dat deze rege
ling goed functioneert. De Grebbebond (Bond
van oud-strijders van het Nederlandsche
leger) heeft o.a. den secretaris-generaal in een
uitvoerigen brief zijn warme instemming met
dit streven betuigd.
De Duitsche instanties, die nier te onpas
worden bijgehaald, bemoeien zich met d'rc al
les niet.
Het doet toch wel armtierig aan, dat radlo-
Londen, bij gebrek aan beter, zulke onbenul
lige ongerijmdheden gretig aangrijpt en heel
rijn propaganda-apparaat in beweging zet om
zulks der wereld kond te doen! Dit voorbeeld
geeft een indruk van het peil en de scherp
zinnigheid van al het schokkende, dat de Brit
sche propaganda heeft te vertellen.
De samenstelling van het
brood
De smakelijkheid is verhoogd door
de toevoeging van gerst
Het voorlichtingsbureau van den voedings
raad schrijft het A.N.P.:
De samenstelling van het brood zal een
wijziging ondergaan in dezen zin, dat het 10
pet. gerst zal bevatten.
Het is niet van belang ontbloot eens na te
gaan welke beteekenis dit heeft voor de
voedingswaarde van ons brood.
De samenstelling van het nieuwe brood zal
worden 65 pet. tarwe, 25 pet. rogge en 10 pet.
gerst.
In Nederland kent men het gerstebrood
niet meer. In de oudheid werd gerstebrood
i. bij de Grieken, Phoeniciërs en Batavieren
algemeen gegeten. In Noordelijke streken
maakt het gerstebrood ook thans nog dee)
uit van het volksvoedsel. Meestal bestaat ook
daar het brood niet uitsluitend uit gerste-
meel, doch is dit gemengd met andere meel
soorten, zooals in Noorwegen het geval is.
Voor het fijner Zweedsche gebak wordt
gerstemeel gebruikt en aan het brood wordt
iak gerstemeel toegevoegd, om de smake
lijkheid te verhoogen. In het zoogenaamde
knaeckebrot wordt vaak gerstemeel ge
bakken. Gerst in den. vorm van gort wordt
door vele Nederlanders met smaak genuttigd.
Zooals gewoonlijk is dit brood van te voren
getoetst op zijn voedingswaarde en verteer
baarheid. In het centraal instituut voor
oedingsonderzoek te Utrecht en het Neder
landsch instituutvoor volksvoeding te Am
sterdam zijn proeven genomen naar de
samenstelling en verteerbaarheid. Uit deze
proeven is gebleken, dat de voedingswaarde
gelijk is gebleven, en dat het brood door den
mensch uitstekend wordt verdragen. Ook
maagpatiënten verdragen het zeer goed. De
smakelijkheid van het brood is verhoogd.
Nog steeds is het fabeltje, dat gemalen
bloembollen in het brood gebruikt worden de
wereld niet uit, evenmin als de meening, dat
men van het huidige brood schurft zou krij
gen, hetgeen geheel onjuist is.
Engelsche vliegtuigen boven
ons land
Het A.N.P. meldt:
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
zijn op verschillende plaatsen Engelsche
vliegtuigen het bezette gebied binnen
gevlogen. Een aantal spring- en brandbom
men is afgeworpen. Tengevolge van den
sterken afweer gelukte het nergens be
duidende schade aan te richten. De bommen
vielen meest in het vrije veld en .van de
bevolking werd niemand gedood of gewond.
bij het N.V.V.. schrijft
het bakkersbedi ijf
C.A.O., dat
;nscher
tot hel
Sarphatikade 21, Amsterdam C.
•bindend verklaring geldt slechts voor den
tot en met 30 April.
ids vorige week bijeen-
i over een ongewijzigd
igaan der C.A.O. voor den duur van zes maanden
ingang van 1 Mei
arresteerd omdat zij fietsen hebben gestolen,
waarvan zij de banden zonder bon verkochten,
blijken drie medeplichtigen te hebben gehad,
leerlingen van 15 a 16 jaar van middelbare
scholen. Ook dezen zijn ter beschikking van den
officier gesteld. Bij den garagehouder." die
zooals gemeld als heler optrad, zijn nog
drie fietsen in beslag genomen, zoodat er in
het geheel 6 fietéen achterhaald zijn, dia
echter reeds gedemonteerd waren.
SCHILDERIJ GESTOLEN
een niet In gebruik zijnde kamer in een
perceel aan de Keizersgracht te Amsterdam, is
vannacht een schilderij van Noordam mede
genomen.
INBRAAK IN EEN SLAGERIJ
Donderdagavond is ingebroken in een slagerij
in de Nieuwe Leliestraat te Amsterdam. Ne
gentig pond runderrookvleesch, twaalf pond
rookworst, drie doozen met half ponds pakjes
margarine, zeven kg gesmolten vet, en een
transportfiets, waarop blikken met boterham-
menworst en ham lagen, zijn ontvreemd.
Liquidatie van da y 3nd
heid in ons lanJ^WIJS1
Or
sche
orden
t bet
i; n gel
lezer
ir .iken
verb
-isch
iep. gSSJ
'e ru gel»
t:<-den
r n. <-»
De leider van de Geschaftst q b
Verwaltung in hel commissi?
voor financiën en oeconomie, pr^
stelde ons de volgende belangr;
wing over de publieke werkve
bestrijding van de werkloos!» «ullei
schikking.
Tïet is opmerkelijk, dat Juist
rijke democratieën niettegenstaa
ter beschikking staande ontzag
mische mogelijkheden, met het w
probleem niet hebben kunnen
De grooter legers vdn werkloo2
karakteristiek voor
regeeringsvorm. Terwijl het „an
land bij het begin van dezen
probleem van de werkloosheid
jaren volkomen opgelost had t
merkbaar gebrek aan goede arb
had, telde men in het de goed<
•wereld beheerschende Engeland,
sche maatregelen belachelijk
zelfder tijd bijna 1.3 mLUioen wer oLJUB!
Nederland heeft met eenige hondrf
werkloozen bij het begin
bewezen, dat het het euvel
heid niet vermocht weg te
ste getal van de in geheel Ni
dusver in de openbare werkver
werk gestelde werkloozen ligt
50 en 60.000.
Dit getal nu bewijst, dat men i
land het groot* voordeel zoowel
rieelen als ideëelen aard dezer
werkloozenverzorging heeft erl )f e€r
vóordeelen zijn van dien aard, c >l'
nend is, ze nader onder de loupe ier
nemen wij eerst de materieele zijl
niemand loochenen dat de te
werkloozen, die, om slechts e
de groote massa van de mogelj
nemen, op het gebied van de bo
door vergrooting van de voedselba
de waarden schept, voor de volksg<
van oneindig veel meer nut is dai
werkloozensteun. Daar is de vrai
kosten niet de belangrijkste. Een
ondersteuning beteekent nutteloos
volksvermogen. Niet te schatten
voordeelen voor de volksgemeen r -
daarin bestaan, dat juist door nood n: H
schaffing werkloozen, die door
ledigheid slechts nog in beperkte
nen werken, zoowel lichamelijk
weer aan arbeid gewend worden
de voor de vrije maatschappij
bruikbaar kunnen worden gemaal b'
pline, arbeidsvreugde en wil tot
komen bij langdurige ledigheid era d. r
vaar. Deze eigenschappen te bewar
te kweeken, is echter een niet te
loozen eisch der volksgemeenschap.
Intensiveering van de E
werkverschaffing noodzake'
Als men de dingen van deze gezie
uit ernstig overdenkt en in aanmerk!
dat in Nederland, ongeacht de tot d
troffen succesrijke maatregelen op
misch gebied, en ofschoon rond 130,0r_ 1
landers in Duitschland te werk ges\
den worden, nog steeds, wanneer^ r
onzichtbare werkloosheid mederrf
arbeidskracht van een groot deel
Nederlandsche bevolking braak ligt,
men tot de conclussie, dat in de
schaffing nog niet alles gedaan is, J
en moet. Wel moet er mee gerekei
dat bij het voortschrijdend laargettfdj
tal werkloozen sterk zal afnemen. M
is een nadrukkelijke intensiveering^
sterking van de openbare werkver
dringend noodig.
Het komt er op aan, den arbeid i
het levenscentrum van den Holli
mensch te brengen.
Na grondige voorbereiding zijn aiL x
secretaris-generaal van het minister?
gociale zaken uitvoerige aanwij:
gegeven ten behoeve van de opn eö
van hindernissen op bestuurstechni*
organisatorisch gebied, welke tot
aan de noodzakelijke intensiveer
den weg stonden. De noodige veror
gen en regelingen zijn door de Nede rsL
sche diensten voorbereid.
flOO
Werkplannen, die rijp zijn voc - v
voering, zijn in zulk een aantal j
handen, dat meer dan 100.000
krachten yoor den duur van een
jaar te werk gesteld kunnen wordt00
In voorbereiding zijn verdere plan 100
eveneens aan een zeer groot getal tr
voor een jaar arbeid verzekeren. De 600
nomen werken zijn hoofdzakelijk: on' J00
samenvoeging van perceelen, ontwyi
bebossching, aanleg en verbetering vi,rla|
wegen, alsook van dijken, en kadeniJ00
maatregelen van groot en blijvend n joq
de .volksgemeenschap.
Het onderzoek van deze materie 600
inmiddels tot de constateerinffj1^'
in de streken, waarin werkplannen uit# J
kunnen worden, vaak slechts een geril ®u
werkloozen ter beschikking is, terwij*--
bij de centra der werkloosheid sleet
perkte werkmogelijkheden zich bevindj
geldt vooral voor de groote steden
dam, Rotterdam en Den Haag. Daar
de bestrijding van de massale werklt
in de groote steden bijzonder dringe:
wordt getracht mogelijkheden voor
werkstelling van de werkloozen van de
steden te scheppen. Tot dit doel wordt
eerst gezocht in of bij deze steden zelr
veel mogelijk jwerkpiannen in het le'
roepen. Toch echter zal een belangrij
van de groote-stadswerkloozen hoofdz
in verwijderde gebieden te werk
moeten worden. Daar hierbij de dagel
terugkeer naar huis niet mogelijk is, ni
huisvesting ter plaatse van het werl
schieden.
Hiervoor komen werkkampen a'.
andere gelegenheden tot onderbrengt
vele en particuliere verblijven in
merking. De gezamenlijke voor de
brenging ter beschikking zijnde kamt
inkwartieringsruimte moet zoo mogeliji
de arbeiders uit de drie groote steden v
gereserveerd. De bouw van kampen Q
ken enz.) as slechts in beperkten o:
mogelijk. Er wordt derhalve voor gf
dat de huisvesting bij par g
lieren uitgebreid wordt. Dei
is des te meer aan te bevelen, omdat t<
ver met inkwartiering bij particulieren
gaans goede ervaringen zijn opgedaan
tend op het algemeen nut moet ve'L
worden, dat de bevolking in de in aanra
komende gebieden zeer veel begrip t
blijken, opdat niet naar het middel v Bl
dwongen inkwartiering gegrepen v
worden.
Doel van de maatregelen vol 2
bovenstaande uiteenzetting is, dat li
toekomst niemand, die nog in staatr'
voor gezin en gemeenschap te wei
meer werkloos behoeft te zijn. De
ordening vai\ den rijkscommissaris
de invoering van den arbeidsdienstp!
en de beperking van de verwisseling
arbeidsgelegenheid van 28 Februari
zal bovendien ook aan de arbeidson«
gen en de a-sociale elementen de gele|
heid tot nuttige bezigheid geven.
