Inteekenbiljet
DONDERDAG 13 FEBRUARI 194T
Stadsnieuws
DE KERK EN ONS VOLKSLEVEN
Ons Volk is weggedwaald van het
Woord von Gbd
In de stampvolle Marekerk er wa
ren naar schatting bijna twaalf honderd
aanwezigen hebben gisteravond dr. O.
J. Streeder, Ned. Herv. predikant te de
zer stede en dr. K. H. E. Gravemeyer,
secretaris der Synode gesproken over
„Dfe Kerk en ons volksleven".
Dr. Streeder, die als eerste spreker het
woord voerde, las allereerst Jesaja 40:1-11.
Spr.. die vervolgens tot de behandeling van
zijn onderwerp overging, zeide dat te willen
doen in het licht van het Spreukenwoord
„Gerechtigheid verhoogt een volk maar de
zonde is een schandvlek der natie".
Wie van kerk, aldus begon spr. wil spreken,
moet niet stilstaan bij een kerkgebouw waar
menschen met hun religieuze behoeften zoe
ken naar bevrediging Maar wie kerk zegt,
zegt Christus, Christus en Zijn woord. Waar
het Woord van een Koning is aldaar is Zijn
heerschappij. Valt het niet zoo moeilijk te
zeggen wat de kerk is, veel moeilijker valt
het te verklaren, wat het volksleven is Volks
leven, zien wij dat in de arbeiders, die 's-mor-
gens naar hun werk gaan? Of is dit gesymbo
liseerd in een menigte volk? Vinden wij het
soms in de kleine provinciestad rond het
marktplein? Of op een Zondagmidddag in het
Stadion als velen daar bijeen zijn rond een
voetbalmatch? Of moeten wij het zoeken ii
de bioscoop, die haar drommen menschen op
neemt en weer laat gaan?
Spreker wil op deze vragen geen antwoord
geven maar wil liever luisteren wat of de
Bijbel onder volksleven verstaat. Jezus zegt:
Zijt niet bezorgd wat gij eten of drinken zult
en waarmee gij U kleeden zult, want al deze
dingen zoeken de heidenen" Heidenen, dat
waren oorspronkelijk de volken der wereld
waaraan het evangelie gepredikt moest wor
den Het volksleven, dat is ook de arbeid en
het gezin en verder het geheel van den maat-
schappelijken strijd.
Hebben wij het dezen avond over Kerk- en
Volksleven, dan hebben wij niet te vergeten
dat wij samen zijn gekomen in een Neder -
landsch Hervormde kerk, 't gaat dus ook
vanavond om 't leven van het Nederlandsche
volk. Zeer belangrijk is de vraag of ons volk
ook zijn kerk heeft, zooals het zijn zeden, ge
woonten en historie bezit. Hebben wij, aldus
spr., het over Kerk en Volksleven dan gaat
het niet zonder meer om een kerk van het
volk maar een kerk voor het volk.
Voor de kerk geldt daarbij in de eerste
plaats, dat zij trouw is aan de boodschap
van haar Heer.
Bij de verkondiging van die boodschap
heeft de kerk wel te bedenken, dat zij in
tijden kan staan, dat naar haar geluisterd
wordt maar ook, dat er oogenblikken kun
nen komen, dat zij zeer onpopulair is. Dit
laatste zal haar echter niet ontslaan van de
roeping trouw op te komen voor de eer van
haar Zender. Haar Hoofd, Jezus Christus
heeft dit zelf ook ondervonden. Immers volgt
het „Kruist Hem" op het Hosanna-geroep.
Trouwens Christus zelf heeft dit reeds ver
kondigd als Hij zeide: „Indien zij Mij ver
volgen, zij zullen ook U vervolgen".
Kerk en Volksleven, aldus spr., beteekent
geen compromis maar een voortdurende
spanning.
Vervolgens had dr. Streeder het over de
zonde van ons volksleven. Wat hebben wij
hieronder te verstaan? Zullen wij, aldus spr.
u er daarbij opwijzen, dat het er met den
zedelijken toestand van ons volksleven op
vele terreinen zoo slecht voorstaat? Zullen
wij aandacht schenken aan de dalende ge- 1
boortecijfers,aan het groot aantal zelf
moorden of aan de jeugdige misdadigers?
Of zullen wij spreken over den kerkelijken
achteruitgang en het groote aantal van hen,
dat tot geen kerkgenootschap meer wenscht
te behooren? Inderdaad zijn dit zorgen voor
de toekomst. Maar hiermede is toch nog niet
de eigenlijke zonde van het volksleven
genoemd.
Ons volk, aldus spr., is weg gedwaald
van het Woord van God. Het is dat
Woord gaan verachten, men heeft er niet
meer opgelet. Dit is zeer concreet, de
eigenlijke zonde van ons volksleven.
De kerk heeft te prediken: tot de wet en
tot de getuigenis. Zoo zij niet spreekt naar
dat Woord, het zal zijn, dat zij geen dage
raad zullen zien.
Dr. Streeder, die het hierna had over de
ontkerstening van ons volksleven, merkte
op. dat deze begon met de verdwijning van
den Bijbel op de openbare school.
Ons volk werd verscheurd. Er kwam een
geest van tweedracht en wrevel onder ons
volk.
Een volk, dat zoo verscheurd is kan geen
stuur vinden om overeind te blijven in de
stroomingen van dezen tijd.
Gelukkig is het echter, dat wy in deze
ernstige tijden wonderlijke dingen beleven.
Onder ons volk is een roep naar het
absolute wakker geworden. Nu is het voor
de kerk juist de tijd. dat zij kan toonen,
dat zij er is. Zij heeft te doen wat ons in
Jesaja 40 staat opgeteekend: „O Jeruza
lem! gij verkondigster van goede bood
schap, hef uwe stem op met macht; hef
ze op, vrees niet, zeg tot de steden van
Juda: Zie, hier is uw God."
Juist in deze dagen, nu ons volk
stuurloos is en vraagt naar gezag, heeft
de kerk de roeping te wijzen op den
Schepper van Hemel en aarde van Wien
en in Wien alle gezag is en Die gezegd
heeft: Mij is gegeven alle macht in
hemel en op aarde-
Voor de Kerk geldt daarbij als eerste eisch,
dat zij een klaar geluid van het evangelie van
Jezus Christus laat hooren. Wil ons volk niet
in den maalstroom van het leven meegezogen
worden, dan moet de Kerk pal staan voor de
eer van Jezus Christus. Als tweede eisch geldt,
dat ons volk worde terug geroepen naar het
Woord van God.
Zij zal daarbij indachtig zijn aan het: „Tot
God wilt u begeven, Zijn heilzaam Woord
neemt aan."
Rede ds. K. H. E. Gravemeyer
Nadat Gez. 3061 en 4 gezongen was, was
het woord aan ds. K. H. E. Gravemeyer.
Staande achter den opengeslagen bijbel,
aldus begon spr., wil ik er hier met nadruk
op wijzen, dat wij in deze dagen wel hebben
te weten, dat wij niet te zeggen hebben hoe
het gaan en worden moet. God heeft op alle
dingen, waar wij geen antwoord op hebben,
reeds het antwoord gegeven of zal t.z.t. het
antwoord geven. Dit neemt echter niet weg,
dat wij in deze. tijden voor geweldige dingen
geplaatst worden waarvan wij ons terdege
rekenschap moeten geven. Daarbij dienen wij
er wel voor te zorgen, dat wij van de roeke-
looze dwaasheid afkomen van hen, die zeg
gen: het kom* op de leer niet aan.
Hebben wij" het dezen avond, aldus spr., over
Kerk en volksleven dan hebben wij er voor
te waken, dat ons redeneeren niet uitloopt op
een zeker kerkisme of nationalisme, 't Gaat
uiteindelijk niet om de Kerk of het volksleven
maar om het Koninkrijk Gods. Daarvan ge
tuigt ook Gods Woord als er staat: „Zoek eerst
het Koninkrijk Gods en Zijne gerechtigheid en
alle andere dingen zullen U toegeworpen
worden."
Hebben wjj het over het volksleven, dan
hebben wij wel te bedenken, dat God in dat
volksleven alle dingen geschapen heeft.
Betrekt spr. de Kerk in het volksleven,
dan wil hij er ernstig voor waarschuwen,
dat wij niet van de gedachte uitgaan, dat
de Kerk een vergadering is van lieve,
vrome christenen en dat buiten de Kerk
alleen maar niet-christenen leven. Moge
Nederland, aldus spr., verlost worden van
de valsche antithese van wel- en niet-
christenen.
In deze is spreker het zoo roerend met
Kohlbrugge eens als hij zegt: „Mogen de Ne
derlandsche wel- en niet-christenen op een
hoop der verdoemden geworpen worden, op
dat Christus Zijn genade aan hen bewijze.
Tot een ieder heeft de kerk het klaar en
duidelijk uit te roepen: „Hij is het, Christus
Jezus.
Vervolgens wees ds. Gravemeyer er op, dat
God met de kerk van Nederland groote din
gen gedaan heeft. Hij heeft de vormende
krachten aan die kerk gegeven opdat zij weer
waarlijk kerk zou zijn.
Spr. waarschuwde er verder voor, dat de
kerk op moet passen, dat zij, met haar wil
om de wereld te veroveren, juist die wereld
los zou laten. Dit zou dan de tragiek der kerk
zijn.
Ds. Gravemeyer wees er vervolgens nog op,
dat wij met al onze christelijkheid wel zeer
hoog op den ladder zijn geklommen. Maar ziet
wat is gebeurd? Wij hebben een trap gekregen
en zijn naar omlaag gestort. Op te passen
hebben wij nu, dat wij niet opnieuw op dien
ladder klimmen. God wil ons juist in de diepte
opzoeken, want staat er niet: „Wie in het
stof ligt neergebogen, wordt door Hem weer
opgericht". God is een God, die armen met
goederen vervult en die rijken ledig henen-
zendt Hy is een God, die wonderen werkt
Nederland, aldus spr., is waard weg
geworpen te worden, maar gelukkig, Gods
verbond staat eeuwig vast. Geen houvast
hebben wij aan nationaal gevoel of aan
een kerk, die in stukken ligt, maar aan
het geloof, dat zegt: „ik geloof één hei
lige, algemeene, christelijke kerk en een
gemeenschap der heiligen.
God hebben wij als volk van Nederland
te danken, dat Hij weet hoe het met de kerk
en het volksleven in Nederland gaan moet.
De kerk moge daarbij haar roeping op-
opnieuw bewust worden, waarbij alleen be
langrijk is: wat is de weg van God, de weg
die tot het ware deel leidt en dat is het
Koninkrijk Gods. Het gaat in dezen wonderen
weg om Hem, die aan het Kruis gezegd heeft:
het is volbracht
Tenslotte wees ds. Gravemeyer er nog op,
dat kerk en volksleven vlak naast elkaar staan
onder de tucht en leiding van het Woord van
God.
Laten wij, vooral in dezen tijd, onzen Bijbel
toch goed lezen.
De dienst, die door prof. Kraemer en vele
predikanten werd bijgewoond, werd besloten
met het staande zingen van „Gods Woord
houdt stand in eeuwigheid, en zal geen duim
breed wijken".
ZILVEREN JUBILEUM C. S. BLONK
Vandaag herdenkt de heer C. S. Blonk,
agent van politie zijn 25-jarig jubileum in
gemeentedienst
eigen archief.)
Het portret van Blonk staat hierbij en ve
len aan wie zijn naam niets zegt, zullen hem
van de foto toch onmiddellijk herkennen.
Blonk is niet iemand die men gemakkelijk,
zelfs niet in een corps van geüniformeerde
mannen over het hoofd ziet.
De jubilaris is hedenmorgen door den Com
missaris van politie ontvangen en in harte
lijke bewoordingen gelukgewenscht. Vanmid
dag is hij gehuldigd van de zijde van het
corps, waarbij duidelijk is gebleken, dat men
dezen gemoedelijken en opgewekten collega
een goed hart toedraagt en hem om zijn per
soonlijke eigenschappen zeer weet te waar-
deeren.
HANDELSREGISTER KAMER VAN
KOOPHANDEL.
G. van Rijn, Katwijk aan Zee, Louwer
straat 49, kleinhandel in aardappelen. E.: G.
van Rijn, Katwijk a. Zee.
W y z i g i n g.
IJsselmuiden en Bruijnen. (B.P.) Sassen
heim, Hoofdstraat 204 en 266, electrotechnisch
bureau. Een nieuwe vennootschap onder
firma is thans gevormd, met als vennooten:
M. J Bruijnen, Sassenheim, P. J. IJsselmui
den, Voorhout; en P. H. IJsselmuiden, Sas
senheim. (H.V.)
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Theodorus, z. v. L. A. Pieters en
A. F. Overdijk; Dirk, z. v. M. Jonker en M.
Ouwehand; Cornelis Hubertus Petrus, z. v.
H. P. Boogaarts en A. J. G. Thissen; Cornelis
z. v. C. Bregman en P. W. Drechsler; Johan
na Catharina, d. v. Th. J. P. Mens en C. M.
v. d. Ploeg; Hendrica, d. v. W. Zitman en
M. v. Atten; Maria Catharina, d. v. I. Koet
en J. Brouwer; Nico, z. v. H. L. Booij en C.
H. v. Staveren; Bernhard, z. v. H. G. Bon
net en J. Dekker.
Overleden: P. Kuntz, wed. van L. L. H.
Friedmann, 82 j.; J. J. Geleinse, gesch. vr.,
88 jaar.
Gehuwd: J. Blansjaar, jm. en J. G. J.
Brands, jd.; C. Brussee, jm. en C. v. Rijn,
jd.; A. J. Hombergen, j.m. enP. G. A. Lut, jd.
Alphen a/d. Rijn
MIDDENSTANDSBIJEENKOMST
Bespreking over de loon- en omzetbelasting.
Op initiatief van de drie plaatselijke Mid-
denstandsvereenigingen werd in hotel „Cen
traal" een bijeenkomst gehouden. Doel van
deze vergadering was de handeldrijvende en
industrieele middenstanders van voorlichting
te dienen ten aanzien van de loon- en omzet
belasting.
Als sprekers traden op de heeren Bannier,
inspecteur der directe belastingen alhier, die
de loonbelasting en Otterspoor van de in
spectie invoerrechten en accijnzen te Leiden,
die de omzetbelasting behandelde.
De zaal was vrijwel geheel bezet toen de
voorzitter van den Ned. M.B. de vergadering
opende. Ook vele ambachtspatroons en be
lasting-ambtenaren toonden hun belang
stelling.
In zijn openingswoord wees de voorzitter
op de veranderingen in het vereenigingsleven,
waardoor het mogelijk was deze vergadering
te beleggen voor alle middenstanders. Hierna
sprak eerst de heer Bannier. Deze nieuwe
vorm van belastingheffing, althans voor ons
land, werd vlot uitgelegd en het bleek wel,
dat zich hierbij in de praktijk geen moeilijk
heden behoeven voor te doen. Toch waren er
nog vele vragen, die echter vlot en afdoende
beantwoord werden.
Hierna was het woord aan den heer Otter-
spoor. De tijd was reeds gevorderd, zoodat
deze spr. voor een moeilijke taak stond, daar
het niet meevalt de omzetbelasting in kort
tijdsbestek te behandelen.
Spr. wees er op, hoe de nieuwe wet in
grijpende veranderingen brengt. Was bij de
vorige omzetbelasting alleen de fabrikant be
lastingplichtig, thans is omzetbelasting bij elke
levering of dienstverrichting verschuldigd,
enkele uitzonderingen daargelaten. De wijze
van heffing is ook anders. Werd de omzet
belasting voorheen hoofdzakelijk voldaan door
het plakken van zegels, thans zal het bedrag
geheven worden b.v. door een driemaande-
lijksche aanslag.
In bepaalde, gevallen kan de belasting in
den vorm van een abonnement worden ver
rekend. Met talrijke voorbeelden maakte spr.
de wijze van heffing duidelijker, terwijl ook
hierna weer gelegenheid bestond tot het stel
len van vragen, waarvan weer een druk ge
bruik werd gemaakt.
GESLAAGD.
Bij de te Den Haag gehouden examens
Machineschrijven zijn geslaagd de dames H.
H. Arlman en H. A. van Wijk en de heeren
J. C. Blom, C. J. Egberts, F. S. J. Knaapen,
W. M. van Nierop en C. Stapper, alle opge
leid aan de Pontschool alhier.
BEVOLKING.
Ingekomen van: Voorburg, Helena H. M.
Bal, dienstb., Raadhuisstr. 18; Coevorden, A.
Chr. Meerstadt, kappersbediende, Raadhuis
straat 247; Leek, Pieternella de Goede,
dienstb., N. Sloot 14.
Vertrokken naar: Hazerswoude, Rijndijk,
Zonneveldstr. 19; Johanna A. van Rooijen,
dienstb., Hoorn 89; Amsterdam, Schubert-
straat 74, Marianna M. Colijn, Burg. Visser
park 4.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Jacobus, P. J. M. z. van J. Th.
J. Rozestraten en Catharina M. Mulders; Jan
Wouter, z. van W. G. Groenheiden en Johan
na Verkerk;. Pieter, z. van Jan Vos en
Albertje Huisjes; Wilhelmus, z. van W.
Lenting en Maria Wilhelmina Bruines.
Overleden: A. Detmers, 82 j., wed. van
J. F. Stelmgwerf; Margaretha Kalshoven,
18 jaar.
Katwijk a/d. Rijn
TUINBOUWOVERZICHT.
Het was een opluchting toen Zaterdag en
Zondag het er uitzag dat nu de werkelijke
dooi zou komen. Het werd tijd, meer dan
tijd. Alle hands zullen nu spoedig aan dek
zijn; verwacht wordt dat de vorst ook spoe
dig geheel uit den grond zal zijn. De aan
voer der tuinbouwproducten kan ook nu weer
normaal plaats hebben; vooral in het peen-
wasschen werden de tuinders nogal belem
merd. De prijzen waren de laatste dagen
voor waschpeen zeer goed, al moet er rekening
mee gehouden worden dat er veel arbeid aan
verbonden was om ze aangevoerd te krijgen.
De verkeersmoeilijkheden worden er ook
niet minder op. Per kist van 20 kg varieerde
de prijs in de goede kwaliteit van 1.40 tot
2.30. Ook breekpeen is goed gevraagd en
stond op 0.70 tot 0.95 p. kist. Met taroten
is het nog steeds niet te ruim. Een prijs van
0.60 tot 0.62 per kist van 20 kg zal de
aanvoer niet erg doen toenemen. Andere
dan de maat 610 kunnen zelfs dien prijs
in lange niet halen. Voor uien is ook de prijs
maar matig. Vooral voor degenen die een
matig gewas gehad hebben is 4.80 a 5
per 100 kg een onvoldoende opbrengst. Sel-
derieknolen zijn duur maar worden zoo goed
als niet aangeboden. Of de vorst de oorzaak
was, of dat de voorraad al weggekocht was,
zal 'nu wel spoedig blijken. Een prijs van
10 tot 12 is niet te versmaden. Prei heeft
door de vorst veel geleden en is momenteel
erg duur. Maar de aanvoer was in de afge-
loopen week van weinig beteekenis. Met de
koolsoorten gaat het als vorige week, weinig
aanvoer; de prijs kan niet bekooren. Er is,
zegt men, meer te maken. De hoogste notee
ring voor roode kool 6.50 per 100 kg is,
gezien de goede vraag, wel iets te laag. Zoo
ook die van de gele kool die op 4.50 tot
5.20 per 100 kg stond. Van groene kool is
de kwaliteit niet erg best meer. Toch kan het
product nog graag verkocht worden tegen
4.30 tot 5 per 100 kg. Met^spruiten, die
steeds erg duur waren, 4 1 -*
geloopen.
het heelemaal af-
Katwijk aan Zee
REDDER GEHULDIGD
Gistermorgen is op het gemeentehuis onze
plaatsgenoot de heer Anne Volbeda gehul
digd. De heer Volbeda heeft op 22 Oct j.l.
met gevaar voor eigen leven een meisje uit
de tolmarkt te Leiden gered, toen het door
de duisternis te water was geraakt.
Namens het „Heldenfonds" werd hem door
den burgemeester met een toepasselijk woord
een loffelijk getuigschrift uitgereikt voor be
toonde moed.
Lisse
Bij de Geref gemeente (Tulpenstraat)
beroepen Ds. J. Vreugdenhü te
JAARFEEST GEREF. KNAPEN- EN
MEISJESVERGADERING.
Donderdagavond hopen de Geref. Knapen-
en Meisjesvergadering hun gezamenlijk jaar
feest te houden in de Ned. Herv. Kleuter
school
den Dierentuin te Den Haag is een tentoonstelling geopend van werk
stukken, door Duitsche politiebeambten in hun vrijen tijd vervaardigd
(Foto Schimmelpenninah)
SCHOOLVEREENIGING GEREF.
.GEMEENTE
In de school aan'de Schoolstraat werd een
ledenvergadering gehouden door de School
vereniging der Geref. gemeente. Uit de uit
gebrachte jaarverslagen bleek, dat er een
nijpend ruimte-tekort is. De militairen heb
ben de school in een desoldaten toestand
achtergelaten. Voor het schoonmaken werd
alleen 300 besteed. De schoolgang zal ge
heel opnieuw betegeld moeten worden. De
vergoeding voor restauratie welke toegezegd
werd, is geheel ontoereikend.
In het afgeloopen jaar mocht op kosten van
het Rijk een leerkracht worden aangesteld.
Het aantal leerlingen in de Ulo- zoowel als in
de Lagere en Fröbelschool, is steeds stijgende.
Bij de bestuursverkiezing waren aftredend
en niet herkiesbaar de heeren J. Mohlman,
J. Kooiman en W. Roodenburg, Gekozen
werden de heeren A. Aangeenbrug, J. den
Butter en M. J. Willemsen.
Noordwijk
GESLAAGD
Voor het examen stuurman slaagden te
's Gravenhage Klaas v. d. Plas, J. P. van
Duijn en S. Klindenberg, alhier, leerlingen
van de Visscherijschool te Katwijk.
Sassenheim
Woensdagavond vergaderde de vereeniging
„een School met den Bijbel". De voorzitter
W. Los opende de vergadering met gebed
en schriftlezing. In het openingswoord zei
spr. dat het onderwijs ondanks moeilijkheden
goeden voortgang heeft kunnen hebben. De
heer J. W ij n t j e s werd herdacht die in het
afgeloopen jaar is overleden.
De secretaris M. C. Duim bracht het jéfer-
verslag uit waaruit bleek dat het aantal leer
lingen thans 171 telt. Een ingekomen schrij
ven bewees, dat de administratie en boeken
vande penningmeester in orde waren. De
heeren A. Vogelaar en H. v. Zonne
veld werden benoemd de boeken voor het
volgende boekjaar te controleeren.
De penningmeester A. F r ij 1 i n k bracht
het financieele verslag uit, waarna enkele
posten werden besproken. De heer M. C.
Duim, die periodiek moest aftreden werd als
bestuurslid herkozen. In de vacature J. Wijn
tjes werd de heer M. Benschop gekozen. De
her J. Dreef sloot mèt dankgebed.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Arnoldus Johannes Maria, zn.
van A. van Rijn en Th. M. J. Rodewijk; Wil
helmina Huberta Elisabeth Maria, dr. van J.
C. van der Burg en A. A. H. Witteman;
Hendrika, dr. van J. D. v. d. Sluis en G.
OVERLEDEN: A. C. P. van der Wiel, 1 j.
Ingekomen personen: W. Vis, Teijlinger-
laan 19, van Andijk, Kleingouw 42; N. Rem-
melzwaal, Hoofdstraat 109, van Katwijk,
Kerksteeg 34: J. M. van der Geest, Beuken
laan 11, van Lisse, Heerenweg 318; H. C. R.
Huiskamp, Meidoornlaan 14. van "s Graven
hage, Hofwijckplein 16; W. Meijer, Hoofd
straat 82, van Voorschoten, W. de Zwijger
laan 40.
Vertrokken personen: J. J. van der Zwart,
Zandslootkade 9, naar Leiden, Rijnsburger-
veg 7; J. A. Wolvers, Tijloosstraat 23, naar
Voorhout, Hoofdstraat 9; M. Hoogkamer,
Hoofdstraat 33, naar Schiedam, Farenheit-
straat 21.
Voorschoten
OM HET DAMKAMPIOENSCHAP VAN
VOORSCHOTEN.
Ie klasse, 4e ronde:
J. ZuyderduynH. Oudshoorn 20
P. HakkerH. J. Duivenvoorde02
W. H. J. Ju—C. Waardenburg 0—2
J. TeunissenC. Bins 02
G. OostergoG. van Bemmelen02
S. H. KuypersJ. C. de Graaf 20
J. van BemmelenM. de Broeder (afgebr.)
Afgebroken partij 3e ronde:
J. ZuyderduynJ. van Bemmelen 20
He klasse, 4e ronde:
H. van EgmondL. de Graaf 02
Wet van MourikK. Waasdorp02
H. SrikN. Veerman 20
Chr. v. d. LeeH. Nagtenaal 11
G. VriezengaN. W. Buynisveld 02
J. J. BraggaarM. de Rijk 20
(regiem.;
W. v. d. KrogtS. v. d. Meij (afgebr.)
Uitgestelde partijen:
S. v. d. Meij—M. de Rijk 2—0
G. VriezengaS. de Meij 02
BENOEMING.
B. en W. hebben in hun vergadering be
noemd tot straatmaker, den heer C. de
Roover, wonende te Maden (N.B.).
Zoeterwoude
BURGERLIJKE STAND
Gehuwd: J. H. Koning, 28 j. en H. H.
Lemmerzaal, 27 j.; L. Th. W. Frederiks, 29 j.
en H. M. v. d. Meer, 30 j.
Overleden: L. Immerzeel, 78 j.; J. de
Bruin 81 j.; S. v. d. Wijngaard, 83 j.; H.
J. C. Voortman 65 j.
Bevallen: M. J. H. van Leeuwen geb. van
Cassel, z.; C. J. v. d. Pael geb. van Amster
dam, z.; C. A. Straathof geb. v. d. Berg, z.;
A. Delfos geb. van der Ree, z.; J. G. van der
Werf geb. van Goozen, d.
Wetenschappen
VOEDINGSHYGIËNE
Voor de Utrechtsche Biologen Vereeniging
heeft Dinsdagavond dr. M. van Eekelen ge
sproken over voedingshygiëne.
De voedingshygiëne bestudeert den invloed
van de voeding op den gezondheidstoestand van
den mensch. Zij tracht te bevorderen de nor
male harmonische ontwikkeling van den mensch
van jong individu tot volwassene en van vol
wassene tot bejaarde, zonder ziek te zijn. Van
belang zijn in dit verband allereerst de stoffen,
die een schadelijke werking hebben en welker
opname men dient te vermijden. Zoo kunnen in
het voedsel aanwezig zyn giftige stoffen, die tot
den dood kunnen voeren, bijv. giftige padden
stoelen. Ook tijdens de bereiding kan er een
giftige stof in gebracht zijn, gelijk in Amerika
in 1934 is voorgekomen met seleen, dat in den
bodem aanwezig was en door de planten werd
opgenomen en, zoo in het voedsel opgenomen,
leidde tot seleenvergiftiging. Men heeft toen
het kweeken van graan en groente op dezen
seleenhoudenden bodem verboden. Ook fluor
is giftig. Het komt soms in water voor. Lood-
vergiftiging kan dreigen als de looden pijpen
der waterleiding niet van binnen en buiten
gevoerd zijn met tin. Zinkvergiftiging kan het
gevolg zijn van het koken van appels in een
gegalvaniseerden keteL Ook bacteriën, vooral
wanneer zij exotoxinen afscheiden kunnen ons
eten vergiftig maken, gelijk het geval is met de
bacillus botulinus, die in ham en worst aanwe
zig kan zijn. In eendeneieren zitten altijd para-
typhusbacillen. Kookt men deze eieren evenwel
10 minuten, dan is ook dit gevaar bezworen.
De boviene tuberkelbacil kan aanleiding geven
tot menschelijke tuberculose. Ongekookte melk
dient daarom vermeden te worden. Het is ook
om die reden, dat de fabrieken voor de berei
ding van boter gepasteuriseerde melk gebrui
ken. De wormen van het vee worden door de
vleeschkeuring op de abattoirs van ons verre
gehouden.
De voeding kan evenwel ook gebrekkig zijn.
Zij hoort te bestaan uit koolhydraten, vetten
en eiwitten, in bepaalde verhouding gegeven.
In normale tijden gebruikt ieder naar het
aantal caloriën, dat zij vertegenwoordigen
ongeveer een waarde van 3000 caloriën. De
grondstof
riën. Wie een rustig leven leidt heeft i
dan 2400 caloriën noodig. Bij zwaren i
de mijnen zijn evenwel 5000 caloriën i
Eet men meer dan noodig is, dan wc
dikker, eet men te weinig, dan is vei
het gevolg. Te veel eten leidt wel td
'ÜMv
hydralen. Vrouwen hebben daar
welstand meer van te lijden dan
wijl tijden van schaarschte steeds gepa
met een relatieve afname van het pt
suikerziekte-patiënten. In tijden dat ei
nig vet is, compenseert men dit do
koolhydraten te eten en wel meer t
aardappelen. De calorische waarde
brood is verhoogd ten opzichte van
Men heeft evenwel meer trek omdat
vet compenseeren moet, terwijl er ook'
chologische factor bij komt. Heelemaal I
evenwel vetten niet door koolhydraten# A
gen, daar vetten het oplosmiddel vorr» M
verschillende vitaminen. Eiwitten staf
Zij vormen het stikstofhoudend voedsc
van men altijd een bepaalde hoevcelh
moet om de weefselafbraak te comp^
Men kan evenwel met minder toe dan
gedacht werd, daar het lichaam zich i
minderd stikstof gebruik aanpast.
Behalve de genoemde voedingsmiddi
noodig water, jodium, dat een bestandfenc
maakt van het hormoon van de
thyrozine, natrium, calcium, ijzer
Van al deze bestanddeelen dreigt geei
Iets anders is het met calcium, dat
normale omstandigheden uit kaas
Ondermelk kan als goede bron v
fing van calciumgebrek worden besch<
bevat bovendien nog al het dierlijke ,j
in melk aanwezig is. Zou evenwel
gebrek dreigen, dan is toevoeging aan
sel van 700 milligram calcium per
doende Om iedere schaarschte op te h
Ten slotte heeft spr. de verschillei
minen en hun werking behandeld. 1
deze vitaminen zijn synthetisch te fal
of kunnen in kristallijnen toestand gj
worden. Het synthetisch bereiden vati
en het kunstmatig toevoegen daarvan J8311
voedsel is evenwel niet hetzelfde als hl
natuurlijke wijze opnemen. Daarbij k<L
dat er wellicht verschillende vitaminen^
wij nog niet kennen. Vrijwel al deze vz'
zijn in ons oorlogsrantsoen in voldoen!
aanwezig; van het vitamine BI zelfs nf
vroeger, daar het graan meer uitgemalejvee
Het D-vitamine, dat in melk zit, kan ooL.
matig toegevoegd worden in den voJ
bestraald hydrocholesterine dat uit ah
gehaald wordt of door bestraald ergosti
gi9t Vitamine A is voldoende in onsl
aanwezig. Vooral rauwe wortelen beval h«
in een opneembaren toestand, niet de a;ej.
daar het dan niet meer goed geresorbff*
worden. Vitamine C vormt eenigszins e bl
punt in de reeks. Dit vitamine halen j
groenten, uit sinaa^ppelen, uit citro»
vooral uit aardappelen.Spr. wees er u,
men goed doet de aardappelen in de L j,
koken, daar men dan niet 15 pet. van dr
appel verliest door het schillen en b(*
omdat dit bevorderlijk is voor het behMgi
de vitaminen en de eiwitten, die in da
appel zitten. De aardappel heeft Euro
de scheurbuik verlost. Thans komt sch,
eigenlijk nog alleen voor bij weduwnrf
alleen wonen en er tegen opzien hun J
koken en daarom genoegen nemen n
eten van brood. Ieder heeft van het vitjj
ten minste 15 milligram per dag no<
zal evenwel verstandig doen zich da;
te beperken, maar ete liever 50 tot 60 r
van dit vitamine, dan op de grens van|e
brek te leven.
Overblijfselen van oude cu
in de Andes
United Press meldt uit New York:
Dr. Fejos, leider van de Wennl
expeditie, welke de Andes in Peruu
vorscht, welke de ontdekking van der
van twee belangrijke steden, die hoof
Andes zouden hebben gelegen. De c
„de stad boven de wolken" c
onbereikbare stad". Drie groote kun:
holen, die men eveneens gevondenf
komen opvallend overeen met een I
ving van de Tamputeco-holen, waarvafc
sagen der Inca's sprake is. Er werd.
trappen gevonden, waarvan elk uit £r
de hand gehouwen steenen treden lp
Verder vond men baden, eveneens ;A
rots gehouwen, waarheen het wateai
kanalen werd geleid. B
De in deze steden gevonden grooj
gatiewerken zijn er een bewijs voor,
bevolking op een hoogen trap van besij
stond. Dr. Fejos meldde: deze i
reeren met de pyramiden wat betrd'
vang en indrukwekkendheid 1
stijl.
C
Middelen tegen een addern
Omstreeks 1700, toen de adders veelvijt
Nederland voorkwamen, en dus ook L
beten meer aan de orde van den dagr
gaf men de volgende adviezen om hetp
dat een adderbeet met zich bracht te be^
Ingeval men het gebeeten deel niet 1
den, moet men er het hoofd van
boven op leggen, zijnde alvoorens
of bij gebrek van deezen adder, het
een andere.
Ofwel men laat een buskruid op de
verbranden.
Terstondt na de beet een doorgesneec
met wat zout op de wonden gelegt, word 8!
lijks gepreezen om er het gif uit te trejj
Men kan hem, die gebeeten is, hi
poeder laaten inneemen. De wijze
adderpoeder maakt: Neemt versch geiw
adderen, beneemt hun hoofd en sta
stroopt er het vel af, neemt er voorts c
wanden uit, behalven het hert en den
laat ze in een bacoven (banaan), zor J
brood uitgehaald is. zagtjes op
horde droogen; vergruist ze vervolgens:
vier oneen van dit adderpoeder in éérn
retort; besproeit het met tinctuur van rf
wederom gedroogt zijnde, besproeit hil
fijne geesten van zout, daar onder eenii
cus greinen gemengt zijn: droogt hetf
wederom op een matig vuur en voegt JC
delijk een halve
peruaansche balzei
Marktberichten
KATWIJK A. 0. RïXN. 11 Febr. Boeren)
30 p. 6 kg; roode kool 6—6.50, gele koolf
groene kool 45.20, uien 5.405.50, p. I
waschpeen 1.70230, breekpeen 0.70—0.78,
0.55—0.62, p. 20 kg.
Hierbij verzoek tk,
□aar aanleiding van
Uw oproep om
medewerking bij de
uitbreiding van het
lezersaantal, neven
staande nieuwe
abonné ln te schrij
ven op
Nieuwe
Leidsche
Courant
De toezending moet
direct plaats hebben
terwijl de betaling
per week/per 3
maandeD zal ge
schieden.
Naam nieuwe abonné
Woonplaats, enz.
De aanbrenger:
