Jlimwr £riïtsdjtf Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Het reizen zal wat duurder worden
DE FRIESCHE ELFSTEDEN
BOMMEN
Abonnementsprijs:
per 3 maanden in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Per week 18 ct. Losse nummers 5 ct-
Alles bij vooruitbetaling.
Advertentieprijzen
24 ct per regel. Ingezonden Mede-
deelingen 48 ct. per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1941
21e Jaargang
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
Bijdragen van medewerkers. Ingezon
den stukken aan de Red.
Abonnementen, Advertenties, enz. aan
de Administratie.
en tbC
iagd. 1
De zon in het water
ïlijk t
verd I
hoeveHet Jaarboek van den Bond van Jonge-
irmeeigsvereenigingen op Gereformeerden Grond
de ^g kan den lezer melden, dat de daling in
e Mujj ledental, welke de laatste jaren moest
j worprden opgemerkt, gewijzigd is in een stij-
feit tf1®- <*eze st-Üging is niet onaanzienlijk.
Iet la Het verwondert ons niet, dat de Bonds-
enbarionzitter, Prof. Dr. K. Dijk, zich in het or-
jn. \an van den Bond over dezen groei verheugd
ïeter*toont. Maar hij voegt er den wensoh aan
iet vle, dat Bondsbestuur en leden in deze stij-
^en ^ng niet zullen gaan roeimen. Zijn dankbaar-
bgjjj/id wordt door tweeëlei band gebonden. In
oor df eerste plaa is is een getal van 25,000 wel
buittel mooi, maar voor de Gereformeerde jeugd
het eigenlijk een getal om zich er over te
n*en.:hamen. Want er konden gemakkelijk 50,000
'^erjn. Er is hier nog heel wat lauwheid te over-
allestr.
ke p^innen, ook by tal van leidslaeden, wier
worden jongens niet naar de J. V. gingen of
toe e*an. En in de tweede plaats is het bij elke
;ijging van het getal niet zeker, of de inner-
ike vooruitgang daarmede gelijken tred
oudt. De organisatie is niet het doel, doch
fr^tyiddel. Doel is het kennen en belijden over
heidejpei <j€ breedte van het leven, en daarbij kan
J. V. zulke uitnemende prinoipieele en in-
leerende hulp bieden.
Wij zijn het geheel eens met den Bonds-
lorzit/ter van de Gereformeerde Jongelings-
xeenigingen. Het streven van heel de Ge-
iformeerce jeugd moet er vooral in dezen
barning op gericht zijn, den vereeni-
i zoowel zoo breed als zoo intens
•gelijk te maken. Niemand heeft hierbij
t recht aohter te blijven.
;n j alOver den groei, welke mocht worden ge
teerd, verheugen ook wij ons. En be
am allerlei voor de hand liggende rede-
deze reden, dat die groei aan de
«actie tan „De Vaandrager", het orgaan
Jjvaa den Eond van Ned. Herv. Jongelingsver-
>m bPei*2higen op Gereformeerden Grondslag, de
bt v gaarne aaigegrepen gelegenheid heeft ge-
hij sohonken sioh over den wasdom van de zus-
vege^erorganisitie in oprechte blijdschap te uiten.
V Er is bij de Hervormde vrienden geen spoor
van naijvir. Zij kunnen de zon in het water
zien schijien. Trouwens, de zon laat niet na
,n v^ook hen fe verwarmen. Bij onze regelmatige
Profeeing vai „De Vaandrager" meenen wy een
35 titoenemenie belangstelling voor dit orgaan
tiad ien voor leel den arbeid van dezen Bond te
id vamogen opnerken.
Het kaï zulk een vruchtbare tijd zijn voor
het Chridelijk vereenigingsleven. Zeker, er
Tketfn moeilijkheden van verduistering en ver-
a- roer. Ma»r jongemannen zijn niet zoo spoedig
Ou^ang in het donker en bovendien dragen de
nemjongelmg&vereenigingen als regel een meer
w^ 14 aal karakter, waarmee wij willen zeggen,
ingi^at men dikwijls niet zulke groote afstanden
lani»ehoeft ai te leggen om de plaats van ver-
er bladeren t« bereiken. Moet men dit toch wèl
en ioen en ^etoont men zicJl bij voortduur trouw,
5 e^an kunnen deze leden daarin temeer een
•rbeeld zijn, dat la uwen beschaamt.
chtia
Niet de klok terugzetten
Op hetzelfde aambeeld willen wy niet blij-
■en hameren er zijn tenslotte nog wel
onderwerpen maar in aanslui-
hetgeen wij schreven over het hou-
semi-militaire oefeningen, of hoe
boemen die oefeningen wil noemen, op den Zon-
:lh|iag, mogen wij wel een herinnering door
geven uit het mooie boekje, dat Ds. W. A.
en Wiersinga sohreef over Prof. L. Lindeboom
;kk« ;n waarop door ons blad reeds de aandacht
naa ver<i ë^^stigd. Men kan daaruit zien, dat wij
>ij het bevorderen van de Zondagsrust im-
aler ner van dezelfde gedachten zijn uitgegaan,
zest Welnu, in de zeventiger jaren van de vorige
'n euw, toen Prof. Lindeboom in Zaandam pre-
lero likant was, kwam de Zondagsrust daar nog
1 k lerhaaldelijk in het gedrang. De schutterij
gge ieed daaraan mede, want de commandant
itde felastte, dat alle schutters des Zondags om
•me 2 uur ter inspectie moesten verschijnen in
iniform en met geweer. Verschillenden kwa-
nen hiertegen in verzet. Zij wilden niet als
onwilligen worden beschouwd, maar in hun
todsdienstige overtuigingen te worden ge-
eehhidigd, en zij verklaarden zich bereid op
eiken anderen dag al hun schuttersplichten
Ie vervullen, jazelfs op den rustdag in geval
Tan oproer, brand enz. op de eerste oproe-
ne ping te zullen verschijnen. Doch inspectie was
■a1ijp Zondag ndet onder de gevallen van nood-
pJ30] laak te rekenen.
frai Prof. Lindeboom nam het voor hen op.
werden verzonden, requesten gingen
ee, het scheen niet te helpen, want de
oen kwamen in de gevangenis. Maar hun
A -■! van hoogerhand werd door de Zaan-
'ïw bleek niet vruchteloos te zijn en op
e autoriteiten voortaan een andere houding
langenomen. De inspectie zelve werd ver-
i (ohoven naar een dag in de week.
Wat wij hieruit mogen leeren? In de eerste
qjtplaats, dat het onderscheid, hetwelk wij aan-
elajhemen tusschen gevallen van noodzaak en
-H( andere gevallen, niet maar sinds vandaag of
'er, gisteren zoo door ons wordt gezien. En in de
Hf hveede plaats, dat sedert Lindeboom den
strijd aanbond de Zondagsrust almeer is er-
)0. kend, ook in het publieke leven. Wij willen
niet terugvallen op het peil van vroeger. Wij
willen niet, dat deze belangrijke vooruitgang.
waarover alle Christenen en ook tal van niet-
Christenen zich verheugen, ongedaan wordt
gemaakt. Wij willen niet, dat in dezen tijd,
hj waarin zoovelen spreken over de toekomst,
welke ons wacht, intusschen de klok wordt
teruggezet, waar het geldt de handhaving van
den dag des Heeren.
WINTERHULP NEDERLAND
De lijslencollecle brengt te Amsterdam
a, 17,000 op.
d De lijstencollecte van Winterhulp Nederland
Tl op 31 Januari en 1 Februari heeft te Amster-
dam ongeveer 17,000 opgebracht.
De nieuwe tarieven, die op 1 Maart zullen ingaan
Alle reizkerstarieven zijn bij de
verhooging betrokken
(Van onzen correspondent te Utrecht)
De verhooging van de spoorwegtarieven
voor reizigers- en goederenvervoer heeft
al eenigen tijd 'in de lucht gezeten. Hel
was begrijpelijk, dat met de stijgende
exploitatiekosten, die niet werden gecom
penseerd door een vermeerdering van de
inkomsten, handhaving van de tarieven
op de oude basis voor het spoorwegbedrijf
ondoenlijk was. Aan den anderen kant
dienen prijsstijgingen in dezen tijd zooveel
mogelijk te worden vermeden. Tenslotte
zal wel den doorslag hebben gegeven het
feit, dat het reizen in den huidigen, voor
de spoorwegen zoo moeilijken tijd niet
kan worden gestimuleerd, zoodat alle
maatregelen, welke indertijd met dit doel
genomen zijn, successievelijk ongedaan
kunnen wórden gemaakt. Na de intrek
king van de bijzondere retourkaarten, de
gezelschapsbiljetten en andere faciliteiten
volgt thans een kleine tariefsverhooging,
die gelijke tendenzen in zich sluit.
Reeds is gemeld, dat de verhooging van de
goederentarieven op 10 Februari en die van
de reizigerstarieven op 1 Maart zal ingaan.
De eerste zijn betrekkelijk eenvoudig geble
ven, doordat voor het meerendeel een bijslag
van een bepaald percentage wordt geheven
en enkele speciale tarieven zijn afgeschaft.
De tarieven voor het reizigersvervoer zijn wat
ingewikkelder, omdat hier met een bestaand
systeem is gebroken. De afrondingen naar
boven op bedragen van 5 cent hebben boven
dien eenige onevenredigheden tot gevolg, die
op het eerste gezicht niet duidelijk schijnen.
Er kunnen thans over de nieuwe reizigers
tarieven nadere mededeelingen worden ge
daan, welke de hoofdinspecteur der Neder-
landsche spoorwegen, chef van de afdeeling
reizigerstarieven, de heer K. H. H. Bongaerts,
ons op ons verzoek welwillend heeft ver-
Een nieuw systeem
De verhooging van de reizigerstarieven gaat
gepaard met de invoering van een ander
systeem voor de berekening ervan, waarvan
de gevolgen zich hoofdzakelijk op de groote
afstanden zifllen doen gevoelen. Eigenlijk
beteekent het een terugkeer tot het oude
systeem, toen over eiken afstand eenzelfde
kilometei prijs in rekening werd gebracht. De
tegenwoordige tarieven zijn gebaseerd op een
zoogenaamd staffeltarief, zooals dat reeds
eerder in het buitenland gold, waarbij voor
afstanden van 150 tot en met 300 km 25 pet.
minder werd betaald en voor afstanden boven
300 km (die in ons land zelden voorkomen;
zelfs 62% pet. minder. Met ingang van 1
Maart zal over eiken afstand een gelijk bedrag
per km moeten worden betaald. Ten aanzien
van de gewone retourkaarten is zelfs een
zekere progressie ingevoerd, hetgeen, min of
meer overeenkomt met de afwezigheid van
de gebruikelijke degressie, zooals die thans
voor de prijzen van deze kaarten geldt. Tot
nu toe betaalt men voor gewone retourkaarten
een vast bedrag per km over eiken afstand;
straks zal de prijs per km voor deze kaarten
duurder worden, naarmate men een afstand
van 50 km overschrijdt.
Voor enkele reizen bedraagt de prijs per
km over afstanden tot 150 km 4,25 ct. in de eer
ste, 3,25 ct in de tweede en 2,25 ct in de derde
klas. Over afstanden van 150 km tot 300 km
bedraagt de prijs per km voor dit meerdere
3,18 ct. in de eerste, 2,43 ct in de tweede en
1,68 ct in de derde klas. Boven de 300 km be
taalt men per km 1,59 ct. in de eerste, 2,43 ct
in de tweede en 1,68 ct. in de derde klas. In de
toekomst zullen de prijzen per km over eiken
afstand bedragen 4,82 in de eerste, 3,69 ct in
de tweede en 2,56 ct in de derde klas. Zoo zal
dan een afstand van 100 km in de derde klas
in prijs verhoogd worden van 2,25 tot 2,60,
een afstand van 200 km zal verhoogd worden
van 4,25 tot 5,15 en een afstand van 300
km van 5,90 tot 7,70. Men ziet dat, hoe ver
der men reist, des te grooter het verschil wordt.
In de nieuwe prijzen is ook de omzetbelasting
verdisconteerd.
De bestaande prij zen voor gewone re
tourkaarten waren gebaseerd op een prijs
per km van 6,13 ct in de eerste, 4,69 ct in de
tweede en 3,25 ct in de derde klas. De nieuwe
prijzen voor deze kaarten worden over afstan
den tot 50 km per km 7,38 ct in de eerste, 5,64
ct in de tweede en 3,89 ct. in de derde klas.
Boven 50 km wordt de prijs voor eiken km
meer 7.89 ct in de eerste, 6,05 ct in de tweede
en 4,20 ct in de derde klas. Eenig voordeel
voor de reizigers zal brengen de bepaling, dat
in plaats van de gebruikelijke afronding op
veelvouden van 5 ct naar boven, de afronding
van afstanden van minder dan 50 km, indien
het af te ronden gedeelte minder dan 2% ct.
bedraagt, op een veelvoud van 5 ct. naar bene
den zal geschieden Als voorbeelden nemen we
weer de prijzen van eenige retourkaarten voor
de derde klas. Voor een afstand van 25 km
wordt deze verhoogd van 0,85 tot 0,95,
voor een afstand van 100 km wordt deze ver
hoogd van 3,25 tot 4,05 en voor een afstand
van 200 km van 6.50 tot 10,35. Het eenige,
wat hetzelfde is gebleven, is de verhouding tus
schen de verschillende klassen onderling, zoo
wel voor enkele reis- als voor retourkaarten.
Ook andere reizigerstarieven zullen met de
algemeene verhooging meegaan. Zoo zullen de
rvriiypn Hpr va r a n t iek a ar ten voor de eer-
7,50 tot 9.25.
tot 7,10 en
4 tot 4,95. De prij
zen van sport-gezelschapsbiljetten
voor een reis heen en terug van ten minste 12
personen worden, met geldigheid van 1 dag,
voor de tweede klas verhoogd van 2,88 ct per
km tot 3 70 ct. en voor de derde klas van 2
ct. tot 2 60 ct per km; met een geldigheid van
4 dagen worden de prijzen per km verhoogd
voor de derde klas van 3,61 ct. tot 4.60 ct. en
voor de tweede klas van 2,50 ct. tot 3,20 ct. De
vroegere retour-vacantiekaarten. gezinsretours,
gewone gezelschapsbiljetten, jeugd-uitstapjes-
biljetten en bijzondere retourkaarten (z.g. week
eind retours) zijn reeds niet 1
voor de derde klas
r verkrijgbaar
Rijwielvervoer
De prijzen voor gewone zendingen bagage
zullen in het algemeen niet worden verhoogd
Wel zullen echter zij, die een rijwiel met den
trein willen meegeven, een veer moeten la
ten. De kosten daarvan worden niet onbe
langrijk verhoogd, vooral die van het ver
voer per eerstvolgenden trein. Dit hangt
mede daarmee samen, dat de spoorwegen in
de huidige omstandigheden van dit vervoer
meer dan gewonen last ondervinden. De ruim
te in de treinen is beperkt, zoodat wie per
se in een bepaalden trein zijn rijwiel mee
genomen wil hebben, daarvoor ook iets ex
tra's zal moeten betalen. Ook het gewone ver
voer van rijwielen, in treinen naar keuze van
de spoorwegen, kan niet zoo vlot meer ge
schieden. Waren er vroeger veel rijwielen
voor een bepaalde bestemming, dan konden
de spoorwegen door het inleggen van spe
ciale rijwieltreinen daarin eenige verlichting
brengen. De huidige materieelpositie van het
bedrijf, welke ook al tot gevolg heeft gehad,
dat men met de nieuwe tarieven het maken
van groote reizen niet stimuleert, maakt de
inlegging van deze treinen eveneens onmoge
lijk.
Ten aanzien van het vervoer van rijwielen
bestaan er, zooals men weet, drie tarieven.
De huidige verschillen zullen blijven gehand
haafd, maar de prijzen zullen niet onbelang
rijk worden verhoogd. Voor verzending met
door den reiziger verlangden trein over af
standen tot en met 40 km kost een rijwiel-
kaart thans 0.30; dit «al straks 0.40 wor
den. Voor verzending met door den reiziger
verlangden trein over afstanden boven 40
km worden de prijzen der rijwielkaarten
verhoogd van 0.90 tot 1.30. Voor ver
zending met treinen naar keuze van den
spoorweg zullen de rijwielkaarten, die
thans nog 0.65 kosten, in prijs verhoogd
worden tot 0.80. Bundels rijwielkaarten te
gen een Jageren prijs zullen niet meer ver
krijgbaar worden gesteld. De prijzen voor
rijwiel-abonnementskaarten voor houders van
abonnementen worden eveneens dienovereen
komstig verhoogd.
Abonnementskaarten
De gebruikers van abonnementskaarten zul
len eveneens niet aan de algemeene prijsver-
hooging ontkomen, alhoewel in verschillende
mate. Het meest zullen verhoogd worden de
prijzen der algemeene abonnementskaarten,
het minst die van de weekkaarten, de week-
trajectkaarten en de jeugdkaarten. Dit houdt
ook weer verband met de moeilijkheden met
betrekking tot het verkeer over lange afstan
den. In verband met de wisselende prijzen
zullen van nu af aan ook niet meer, gelijk
men weet, abonnementskaarten voor een lan-
geren termijn dan één maand uitgegeven
worden, zoodat het hamsteren van een abon
nementskaart, waartoe men soms in verlei
ding zou kunnen komen, niet meermogelijk
zal zijn.
Voor de algemeene abonnementskaarten zal
de prijs voor de eerste maand in de eerste
klas verhoogd worden van 67 tot 78, in de
tweede klas van 58 tot 66.50 en in de derde
klas van 40 tot 46. Voor elke volgende
aansluitende maand zullen de prijzen in de
eerste klas verhoogd worden van 50 tot
59.50, in de tweede klas van 43.50 tot 52
en in de derde klas van 30 tot 36. De prij
zen van de achtdaagsche abonnementskaarten
zullen in de eerste klas verhoogd worden van
25 tot 31, in de tweede klas van 21.75 tot
26.75 en in de derde klas van 15 tot
18.50. De trajectkaarten krijgen een prijs-
verhooging per km en per maand in de eerste
klas van 1.08 tot f 1-26, in de tweede klas
van 0.82 tot 0.96 en in de derde klas van
0.57 tot 0.68. De prijzen van de weektra-
jectkaarten worden per km en per week ver
hoogd in de eerste klas van 31 ct tot 36.4 ct.,
in de tweede klas van 24 ct. tot 27.8 ct. en ln
de derde klas van 16.5 ct. tot 19,2 ct. Ten aan
zien van de weekkaarten wordt de prijs in de
derde klas verhoogd van 11 ct. tot 12.8 ct.
De verhouding van de prijzen der jeugd
kaarten (zooals de jongeliedenkaarten in de
toekomst zullen worden genoemd) tot die der
trajectkaarten blijft ongewijzigd. De prijzen
worden per km in de eerste klas 1, in de
tweede klas 0.77 en in de derde klas 0.55
per maand. Voor elf maanden worden de
prijzen resp. 11, 8.50 en 6 per km. De
spoorwegen geven sedert eenigen tijd ook
uit maand-trajectkaarten mpt verkorte
geldigheid, verkorte werk-weekkaarten en
maand-jeugdkaarten met verkorte geldig
heid, in verband met de verkorte werkweek,
die in sommige bedrijven is toegepast. De
verhouding van de prijzen van deze kaarten
ten opzichte van de gewone maand-traject
kaarten enz blijft dezelfde. Iets nieuws is
nog, dat de maximum leeftijd voor houders
van jeugdkaarten verhoogd is van 19 jaar tot
20 jaar. In het tarief voor abonnementskaar
ten worden de bestaande speciale tarieven op
genomen, die daarmede als afzonderlijke
tarieven vervallen.
Men ziet, dat er zoo goed als niets ten aan
zien van de reizigerstarieven bij het oude
blijft. De prijzen van twee soorten kaarten
zullen evenwel onveranderd blij yen. De
perronkaartjes zullen ook na 1 Maart 5 ct
kosten en de bijslag voor D-treinen blijft ook
ongewijzigd op 0.80 Ook de bijslagkaarten
voor D-treinen voor abonnementshouders
zullen niet 'in prys worden verhoogd. Deze
hebben den laatsten tijd niet zooveel be-
teekenis meer, sinds er maar een zeer beperkt
aantal D-treinen meer rijdt
Enkele voorbeelden
Door al deze cijfers zal het den lezers
misschien een beetje zijn gaan duizelen We
willen daarom met enkele voorbeelden be
sluiten, die mogelijk een duidelyker beeld
geven van de tariefswijziging dan alle prij
zen en afstanden, die in het bovenstaande
zijn genoemd. Aan de hand van de hierboven
verstrekte gegevens kan ieder echter met
een oud spoorboekje in de hand, waarin de
afstanden in kilometers naast de trajecten
zyn opgegeven, zelf de kosten van zijn reis
berekenen.
Een enkele reis van Amsterdam naar Haar
lem zal voor de eerste klas verhoogd worden
van 0.85 tot 0.95, voor de tweede klas
van 0.65 tot 0.75 en vooi^ de derde klas
van 0.45 tot 0.50; een retour resp. van
1.20 tot 1.40, van 0.90 tot 1.05 en van
0.65 tot 0.75. Voor de volgende voorbeel
den geven we ter vergelijking de b estaande
pryzen tusschen haakjes. Een enkele reis van
Den Haag naar Amsterdam wordt resp. 3.05
2.70), 2.35 2.05) en 1.65 1.45); een
retour resp. 4.75 3.90), 3.65 3.00) en
2.50 2.05). Een enkele reis van Den Haag
naar Arnhem wordt resp. 5.70 5.05),
4.40 3.85) en 3.05 2.70); een retour
resp. 9.10 7.25), 6.95 5.55) en 4.85
3.85). Een enkele reis van Den Haag naar
Groningen wordt resp. 12.25 9.70), 9.40
7.45) en 6.55 5.15); een retour resp.
19.80 15.60), 15.20 11.95) en 10.55
8.30). Een enkele reis van Rotterdam naar
Utrecht zal nu resp. kosten 2.60 2.30),
2.00 1.75) en 1.40 1.20); en retour
resp. 3.95 3.25), 3.05 2.45) en 2.10
1.75).
De pryzen der trajectkaarten van Rotter
dam naar Den Haag worden voor de ver
schillende klassen resp. 30.30 26.00),
23.10 19.70) en 16.40 13.70), die der
weektrajectkaarten over denzelfden afstand
resp. 8.75 7.45), 6.70 (f 5.80) en 4.65
4.00); die der jeugdkaarten resp. 24.00
'f 20.80)), 18.50 15.80) en 13.20 11.00);
die der weekkaarten voor arbeiders (alleen
derde klas) wordt 3.10 2.65) Tusschen
Utrecht en A'dam-Amstelstation worden de
prijzen der trajectkaarten resp. 42.90 36.80)
32.70 27.90) en 23.20 19.40); die der
weektrajectkaarten resp. 12.40 10.55),
9.50 8.20) en 6.55 5.65); die der
jeugdkaarten resp. 34.00 29.50), 26.20
22.40) en 18.70 15.60); die der week
kaarten 4.40 3.75),
Het zal bij de spoorwegen een heele
administratie geven om de nieuwe prij
zen in te voeren. Tallooze kaarten zullen
moeten worden herdrukt of van een
overdruk worden voorzien. Het ergste is het
nog met de machines op de groote stations
achter de loketten, waarmee elk kaartje
apart wordt vervaardigd, terwijl meteen de
bedragen bij elkaar worden opgeteld. Die
machines moeten voor de nieuwe prijzen
worden verbouwd, maar men rekent erop,
alles op 1 Maart klaar te hebben, zoodat de
wijziging zonder stagnatie voor de adminis
tratie kan verloopen. Wanneer men bedenkt,
dat de opbrengst van het reizigersvervoer in
normale jaren gemiddeld een 60,000,000 be
loopt, dan kan men zich indenken, wat er
voor de spoorwegen allemaal aan vast zit.
Aan het Grieksche front een
aanval afgeslagen
Het Italiaamsche hoofdkwartier maakt het
communiqué 243 bekend:
Aan het Grieksche front hebben wü een
aanval van de tegenstanders afgeslagen, hun
gevoelige verliezen berokkend en gevangenen
gemaakt zoomede wapens bemachtigd.
In Noord Afrika was het luchtwapen over
en weer in touw. Engelsche vliegtuigen bom
bardeerden Bengazi.
In Oost Afrika deden onze troepen aan het
Noordelijke front een tegenaanval op vijan
delijke krachten, die onze nieuwe linie na
derden en weerden ze met verliezen af.
Aan het Zuidelijke front trokken onze
detachementen van de Dubats zich na ver
woeden strijd, in den loop waarvan ze de
tegenpartij aanzienlijke verliezen toebrachten
uit een vooruitgeschoven post bij de grens
ten Oosten van het Stefania-meer, terug.
Groote aanvalsactiviteit van onze lucht
macht De vijand heeft enkele plaatsen in
Eritrea gebombardeerd. By de inboorlingen
vielen eenige slachtoffers. Twee Engelsche
vliegtuigen werden neergehaald.
In de Aegeïsche Zee hebben vijandelijke
vliegtuigen in den nacht van Maandag op
Dinsdag bommen geworpen op een onzer
vliegvelden, waardoor lichte schade ontstond.
Vliegtuigen van het Duitsahe vliegerkorps
hebben de vliegvelden van Micabba en Haifar
op Malta aangevallen. Er ontstonden ontplof
fingen en branden.
Veel belangstelling ondanks moeilijke omstandigheden
Het ijs ziet er prachtig uit
Voor de Elfstedentocht, die heden in
Friesland verreden wordt, hebben zich
ongeveer 2500 deelnemers aangemeld, nl.
600 voor de wedstrijd en 1600 voor de
tocht. Echter was toen de termijn nog niet
gesloten, men rekende te Leeuwarden, dat
er met de nakomers mee 3000 personen
in hel geheel zich zouden aanmelden.
De route
De route is thans van Leeuwarden via
Dokkum en vandaar naar Bartlehiem over
de Finkemervaart naar Franeker en ovei Har-
lingen Bolsward, Workum, Hindeloopen,
Stavoren via Gaasterland naar Sloten en dan
over IJlst en Sneek naar Leeuwarden terug,
een afstand van plm. 200 km. Het eindpunt
is op de Schenkenschans vanwaar voor df
deelnemers een autobusdienst naar de stat
is georganiseerd
De verwachtingen zijn, gezien het moo><
weer en het mooie ijs, aldus dat er rekening,
mee wordt gehouden, dat het record van de.
Elfstedenwedstrijd staande op naam van A
de Vries uit Drongrijk met 9 uur en 5 minu
ten, welk record werd gereden in 1933, err
stig wordt bedreigd. Deze recordhouder, di
ook het vorige jaar onder de eerste tien wa;
neemt ook thans aan den wedstrijd deel.
Voor ons, verslaggevers, biedt het verslaa
van den Elfstedentocht onder de huidige om
standigheden groote moeilijkheden. Het vei
leugt ons daarom met dankbaarheid ervan te
kunnen gewagen, dat wij dank zij de vrien
De inschrijving voor den Elfstedentocht is begonnen.
Vele bekende Friesche sportlui hebben reeds in
geschreven. Mr. Hepkema ontvangt de eerste
liefhebbers.
(Fotobureau Brokken)
delijke medewerking van de autoriteiten, in
staat zijn gesteld althans een deel van dezen
tocht per auto te kunnen volgen.
uitslag van den tocht
van verleden jaar
Het A.N.P. geeft nog het eindresultaat van
den tocht van verleden jaar, dat thans offi
cieel is bekend gemaakt:
Eerste prijs: groote gouden medaille.
1. A. Adema (Franeker) in 10 uur 36 min.,
aankomst te Leeuwarden te 16.36; 2. D. van
der Duin (Warga); 3. C. Jongert (Maaarssen).
4. P. Keizer, de Lier; 5. S Westra, Warmeri-
buizen, allen in denzelfden tijd.
Tweede prijs: kleine gouden medaille
6. J. van der Bij, Anna Paulowna, aankoms'
Leeuwarden 17.04; 7. S. Dijkstra, Kornjum
3. L. Geveke, Leeuwarden; 9. A de Vries
iiethoorn. Allen denzelfden tijd van aan
Derde prijs: groote verguld zilverei.
edaille: 10. R. Algra, Franeker; 11. S. Koen
venknijpe. Te Leeuwarden om 17.16.
Vierde prijs: kleine verguld zilverei
■daille: 12. G. Duiker. Groningen; 13. *K
orst, Bedum; 17.17 in Leeuwarden.
De tocht werd door 125 rijders geheel uit-
Voorts is nog uit de algemeene controle van
•Ie resultaten van den tocht gebleken, dat 10
deelnemers Bartlehiem hebben bereikt op den
terugweg van Dokkum, dat 80 rijders him
tocht in Dokkum eindigden, dat 160 op den
heenweg naar Dokkum te Bartlehiem zyn ge
strand, 650 het tot Vrouwbuurstermolen en
naaste omgeving brachten, 175 te Wier kwa
men (van wie verscheidenen eerst tegen het
middernachtelijke uur), en verder dat er 175
rijders te Franeker zijn gestrand. De laatste
groep zal de Elfstedenmedaille ontvangen;
aan de overige rijders is het Elfstedenkruis
toegekend. Zij, die thans weer meerijden kun.
nen deze eereblijken in de Harmonie persoon
lijk in ontvangst nemen. Aan de overigen zal
het zoo spoedig mogelijk worden toegezonden.
Tochten van vroeger
Wij geven hier nog een kort overzicht van
de gehouden tochten, met eerstaankomenden.
Als eerste Elfstedentocht wordt gewoonlijk
gerekend die van 1909, maar het begin mogen
we wel zien in den tocht van 1890, toen 500
Friezen, onder wie de bekende sportman W J.
Haitsma Muiier, den tocht langs de elf steden
volbrachten. Maar deze tocht was gebrekkig
georganiseerd.
Eerste tocht: 2 Jan. 190 9. (Prijs: stu
dent M. Hoekstra Azn., Warga). 48 deelnemers,
van wie 22 aan den tocht bij dooiweer
deelnamen. Tijden van Hoekstra: vertrek Leeu
warden 5.20, Dokkum 6.40, Leeuwarden 8.12,
Franeker 9.14, Harlingen 10.10, Bolsward 11.39,
Workum 12.45, Hindeloopen 13.30, Stavoren
14.20, Sloten 15.51, IJlst 17.32, Sneek 17.47,
Leeuwarden 19.10. Totaal gereden in 13.50 uur.
Tweede tocht: 7 Febr. 1912. (Prijs C.
C. J. de Koning, Arnhem). Aanvankelijk be
paald op 27 Jan., uitgesteld tot 7 Febr. Van
170 deelnemers komen op 65, van wie 24 den
tocht bij dooiweer volbrachten. Tijden van
de Koning: Dokkum 6.37, Leeuwarden 8.12
Franeker 9.28, Harlingen 10.00, Bolsward 11.24.
Workum 12.17, Hindeloopen 13.10, Stavoren
14.00, Sloten 15.17, IJlst 16.01, Sneek ld.12,
Leeuwarden 17.20; totaal gereden in 11.40 uur.
Derde tocht: 29 Jan. 1917 (Prijs: C. C.
J. de Koning, Arnhem). 180 deelnemers. De Ko
ning verbeterde zijn tijd tot 9.54 uur Hij ha:?
een gemiddelde per uur vai^ 22 km.
Vierde tocht: 12 Febr. 1929. (Prijs
Karst Leemburg, Leeuwarden). 121 deelnemers
aan wedstrijd, plus 103 aan tocht. Leemburg
arriveert 16.27 als eerste aan de finish, Jonger
(üpendam) om 16.35 als tweede. Notities er
werd gereden bij vorst van 18 gr. Celsius. De
laatste deelname kwam des nachts om half
twee aan. Verschillende rijders moesten zich
onder medische behandeling stellen Ook
Leemburg kwam te bed, tenslotte in het zieken
huis terecht, waar de chirurg hem een grooten
teen amputeerde, die bevroren was geweest.
Vijfde tocht: 16 Dec. 1933- Prijs: duo
A. de Vries, Dronrüp en S. Castelein, Warga.
Aankomst te Leeuwarden (finish) te 14.30 Ideale
weersomstandigheden. 208 deelnemers (onder
wie 158 aan den wedstrijd).
Zesde tocht 30 Januari 194 0. Prijs:
Keyzer, Adema, Westra, van der Duim en
Jongert Door omstandigheden was het een
niet geheel regelmatige tocht Er waren over
de duizend deelnemers.
D» route van 199.4 km. aldus meldt het A.N.P.
is als volgt .verdeeld Leeuwarden—Dokkum
23.5. km: Dokkum—Franeker 44.8 1cm: Franeker—
Harlingen 12.8 km: Harlingen—Bolsward 17.5 km:
Bolsward—Workum 13.3 km; WorkumHindeloopen
8.9 km: HindeloooenStavoren 10.8 km: Stavoren
—Sloten 26 km: Sloten—IJlst 14.1 km: IJlstSneek
3.8 km; Sneek—Leeuwarden 23.9 km.
Vraagt inlichtingen betreffende molestschade-
verzekering voor Uw eigendommen, alsmede
voor Uxelf (persoonlijk letsel) bij de makelaar»
PONTIER KARREMAN
WESTERSINGEL 9
TEL. 38535 ROTTERDAM.
Het Duitsche weermachts-
bericht
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
In overzeesch gebied heeft een oorlogsschip
47T000 ton vijandelijke koopvaardijscheeps-
ruimte tot zinken gebracht In totaal heeft dit
schip thans 110,000 on vernietigd. Een ge-
vechsvliegtuig met grooten actieradius heeft
op 440 kilometer ten Westen van Ierland een
gewapend koopvaardijschip van ongeveer 4500
ton tot zinken gebracht Een tweede schip
werd aan de Schotsche Oostkust door bom
men in den grond geboord. Gevechtsvliegtui
gen hebben gisteren voor de Zuidoostkust van
Engeland met goed gevolg twee krachtig be
schermde konvooien aangevallen.
Bij Londen is een vliegveld in duikvlucht
met bommen bestookt: een op het veld staand
vliegtuig werd in brand geschoten.
In de Middellandsche Zee hebben gister
middag Duitsche gevechtsvliegtuigen de
vliegvelden Luca en Haifar op Malta aan
gevallen. Bommen van zwaar, kaliber ver
woestten hangars en onderkomens en veroor
zaakten groote branden. Een munitie-opslag
plaats vloog in de lucht
In den afgeloopen nacht hebben formaties
gevechtsvliegtuigen in weerwil van de moei
lijke weersomstandigheden met succes in
stallaties der wapenindustrie in de Midlands
en voor den oorlog belangrijke doelen als
mede vliegvelden en spoorweginstallaties in
het Oosten en Zuid-Oosten van Engeland met
brand- en brisantbommen bestookt
De vijand heeft met zwakke strijdkrachten
in den nacht van Dinsdag en Woensdag in
West Duitschland voornamelijk brandbom
men laten vallen. De schade is gering, voor
den oorlog belangrijke doelen werden nergens
getroffen. Slechts in de binnenstad van Dus-
seldorf werden woonhuizen door bommen en
branden vernield. Vijf burgers kwamen om
het leven, 24 werden gewond.
De vijand verloor gisteren drie vliegtuigen
en wel een in een luchtgevecht twee door het
luchtdoelgeschut Drie eigen vliegtuigen wor
den vermist
De huidige influenza-epidemie
Identiek aan die van vorige jaren
Men schrijft uit Groningen aan het A.NP.:
Sinds in 1933 een filtreerbaar virus werd
ontdekt door de Engelsche onderzoekers Wil
son Smith, P. Laidlaw en C. H. Andrewes
als oorzaak van de epidemische influenza in
den winter van 1933 is het mogelijk gewor
den de epidemieën van influenza, die om de
twee tot vier jaar gewoonlijk in de maanden
December, Januari of Februari verschijnen,
beter te bestudeeren en onderling te verge-
Ook is het van belang, dat men tijdig het
verschijnen van de influenza met zekerheid
kan vaststellen en zoodoende de practisee-
rende artsen kan oriënteeren omtrent den
aard en de virulentie van het geïsoleerde
Het proefdier, dat ontvankelijk is voor de
menschelijke epidemische influenza, is het
fret. Men is op het idee gekomen dit dier
te gebruiken omdat het bekend was, dat het
ontvankelijk was voor de hondenziekte, die
in algemeene trekken op de menschelijke in
fluenza gelijkt en evenzoo door een filtreer
baar virus wordt veroorzaakt (Laidlaw).
Door de samenwerking van het instituut
voor preventieve geneeskunde te Leiden, de
directie en de interne afdeeling van het Aca
demisch ziekenhuis te Groningen is in laatst
genoemde plaats in 1940 een isóleerinrichting
met laboratorium voor fretten gebouwd en
ingericht, dat ten doel heeft zoo spoedig moge
lijk bij het uitbreken van influenza den ver
wekker vast te stellen en den aard ervan te
bestudeeren. Ook in Januari van dit jaar werd
evenals in 1939 het filtreerbare virus
van de Engelsche onderzoekers gevonden bij
gevallen van influenza. Daarmede is ook de
huidige epidemie geïdentificeerd als identiek
met de epidemieën van 1939, 1936/1937 en
1933.
Van het grootste belang zullen dergelijke
onderzoekcentra worden bij de studie van de
pandemische influenza, die, zooals bekend,
het laatst in 1918 zoo om zich heen heeft ge
grepen. Men weet niet zeker, of de verwek
ker van een dergelijke pandemie identiek of
verwant is aan het thans bekende virus van
de epidemische influenza, al is dit wel zeer
waarschijnlijk.
De ervaringen, opgedaan bij de studie van
de epidemische influenza en de bestrijding
darvan, zullen bij het uitbreken van een
pandemie den weg moeten wijzen. Vandaar
dat wetenschappelijk werk en vondsten, als
bovengenoemd, op het oogenblik van zoo'n
groot belang zijn voor de toekomst, als het
met de influenza meenens wordt.
ZON EN MAAN
Volle maan Woensdag 12 Februari; laat
ste kwartier Dinsdag 18 Februari:
Nieuwe maan Woensdag 26 Februari