Jlimwr £riïtsdjtf Courant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Het reizen zal wat duurder worden DE FRIESCHE ELFSTEDEN BOMMEN Abonnementsprijs: per 3 maanden in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Per week 18 ct. Losse nummers 5 ct- Alles bij vooruitbetaling. Advertentieprijzen 24 ct per regel. Ingezonden Mede- deelingen 48 ct. per regel. Minimum 5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con tract belangrijke korting. DONDERDAG 6 FEBRUARI 1941 21e Jaargang Bur. Redactie en Administratie: BREESTRAAT 123. LEIDEN Telefoon 22710 (Na 6 uur 23166). Postbox 20. Postrek. 58936 Bijdragen van medewerkers. Ingezon den stukken aan de Red. Abonnementen, Advertenties, enz. aan de Administratie. en tbC iagd. 1 De zon in het water ïlijk t verd I hoeveHet Jaarboek van den Bond van Jonge- irmeeigsvereenigingen op Gereformeerden Grond de ^g kan den lezer melden, dat de daling in e Mujj ledental, welke de laatste jaren moest j worprden opgemerkt, gewijzigd is in een stij- feit tf1®- <*eze st-Üging is niet onaanzienlijk. Iet la Het verwondert ons niet, dat de Bonds- enbarionzitter, Prof. Dr. K. Dijk, zich in het or- jn. \an van den Bond over dezen groei verheugd ïeter*toont. Maar hij voegt er den wensoh aan iet vle, dat Bondsbestuur en leden in deze stij- ^en ^ng niet zullen gaan roeimen. Zijn dankbaar- bgjjj/id wordt door tweeëlei band gebonden. In oor df eerste plaa is is een getal van 25,000 wel buittel mooi, maar voor de Gereformeerde jeugd het eigenlijk een getal om zich er over te n*en.:hamen. Want er konden gemakkelijk 50,000 '^erjn. Er is hier nog heel wat lauwheid te over- allestr. ke p^innen, ook by tal van leidslaeden, wier worden jongens niet naar de J. V. gingen of toe e*an. En in de tweede plaats is het bij elke ;ijging van het getal niet zeker, of de inner- ike vooruitgang daarmede gelijken tred oudt. De organisatie is niet het doel, doch fr^tyiddel. Doel is het kennen en belijden over heidejpei <j€ breedte van het leven, en daarbij kan J. V. zulke uitnemende prinoipieele en in- leerende hulp bieden. Wij zijn het geheel eens met den Bonds- lorzit/ter van de Gereformeerde Jongelings- xeenigingen. Het streven van heel de Ge- iformeerce jeugd moet er vooral in dezen barning op gericht zijn, den vereeni- i zoowel zoo breed als zoo intens •gelijk te maken. Niemand heeft hierbij t recht aohter te blijven. ;n j alOver den groei, welke mocht worden ge teerd, verheugen ook wij ons. En be am allerlei voor de hand liggende rede- deze reden, dat die groei aan de «actie tan „De Vaandrager", het orgaan Jjvaa den Eond van Ned. Herv. Jongelingsver- >m bPei*2higen op Gereformeerden Grondslag, de bt v gaarne aaigegrepen gelegenheid heeft ge- hij sohonken sioh over den wasdom van de zus- vege^erorganisitie in oprechte blijdschap te uiten. V Er is bij de Hervormde vrienden geen spoor van naijvir. Zij kunnen de zon in het water zien schijien. Trouwens, de zon laat niet na ,n v^ook hen fe verwarmen. Bij onze regelmatige Profeeing vai „De Vaandrager" meenen wy een 35 titoenemenie belangstelling voor dit orgaan tiad ien voor leel den arbeid van dezen Bond te id vamogen opnerken. Het kaï zulk een vruchtbare tijd zijn voor het Chridelijk vereenigingsleven. Zeker, er Tketfn moeilijkheden van verduistering en ver- a- roer. Ma»r jongemannen zijn niet zoo spoedig Ou^ang in het donker en bovendien dragen de nemjongelmg&vereenigingen als regel een meer w^ 14 aal karakter, waarmee wij willen zeggen, ingi^at men dikwijls niet zulke groote afstanden lani»ehoeft ai te leggen om de plaats van ver- er bladeren t« bereiken. Moet men dit toch wèl en ioen en ^etoont men zicJl bij voortduur trouw, 5 e^an kunnen deze leden daarin temeer een •rbeeld zijn, dat la uwen beschaamt. chtia Niet de klok terugzetten Op hetzelfde aambeeld willen wy niet blij- ■en hameren er zijn tenslotte nog wel onderwerpen maar in aanslui- hetgeen wij schreven over het hou- semi-militaire oefeningen, of hoe boemen die oefeningen wil noemen, op den Zon- :lh|iag, mogen wij wel een herinnering door geven uit het mooie boekje, dat Ds. W. A. en Wiersinga sohreef over Prof. L. Lindeboom ;kk« ;n waarop door ons blad reeds de aandacht naa ver<i ë^^stigd. Men kan daaruit zien, dat wij >ij het bevorderen van de Zondagsrust im- aler ner van dezelfde gedachten zijn uitgegaan, zest Welnu, in de zeventiger jaren van de vorige 'n euw, toen Prof. Lindeboom in Zaandam pre- lero likant was, kwam de Zondagsrust daar nog 1 k lerhaaldelijk in het gedrang. De schutterij gge ieed daaraan mede, want de commandant itde felastte, dat alle schutters des Zondags om •me 2 uur ter inspectie moesten verschijnen in iniform en met geweer. Verschillenden kwa- nen hiertegen in verzet. Zij wilden niet als onwilligen worden beschouwd, maar in hun todsdienstige overtuigingen te worden ge- eehhidigd, en zij verklaarden zich bereid op eiken anderen dag al hun schuttersplichten Ie vervullen, jazelfs op den rustdag in geval Tan oproer, brand enz. op de eerste oproe- ne ping te zullen verschijnen. Doch inspectie was ■a1ijp Zondag ndet onder de gevallen van nood- pJ30] laak te rekenen. frai Prof. Lindeboom nam het voor hen op. werden verzonden, requesten gingen ee, het scheen niet te helpen, want de oen kwamen in de gevangenis. Maar hun A -■! van hoogerhand werd door de Zaan- 'ïw bleek niet vruchteloos te zijn en op e autoriteiten voortaan een andere houding langenomen. De inspectie zelve werd ver- i (ohoven naar een dag in de week. Wat wij hieruit mogen leeren? In de eerste qjtplaats, dat het onderscheid, hetwelk wij aan- elajhemen tusschen gevallen van noodzaak en -H( andere gevallen, niet maar sinds vandaag of 'er, gisteren zoo door ons wordt gezien. En in de Hf hveede plaats, dat sedert Lindeboom den strijd aanbond de Zondagsrust almeer is er- )0. kend, ook in het publieke leven. Wij willen niet terugvallen op het peil van vroeger. Wij willen niet, dat deze belangrijke vooruitgang. waarover alle Christenen en ook tal van niet- Christenen zich verheugen, ongedaan wordt gemaakt. Wij willen niet, dat in dezen tijd, hj waarin zoovelen spreken over de toekomst, welke ons wacht, intusschen de klok wordt teruggezet, waar het geldt de handhaving van den dag des Heeren. WINTERHULP NEDERLAND De lijslencollecle brengt te Amsterdam a, 17,000 op. d De lijstencollecte van Winterhulp Nederland Tl op 31 Januari en 1 Februari heeft te Amster- dam ongeveer 17,000 opgebracht. De nieuwe tarieven, die op 1 Maart zullen ingaan Alle reizkerstarieven zijn bij de verhooging betrokken (Van onzen correspondent te Utrecht) De verhooging van de spoorwegtarieven voor reizigers- en goederenvervoer heeft al eenigen tijd 'in de lucht gezeten. Hel was begrijpelijk, dat met de stijgende exploitatiekosten, die niet werden gecom penseerd door een vermeerdering van de inkomsten, handhaving van de tarieven op de oude basis voor het spoorwegbedrijf ondoenlijk was. Aan den anderen kant dienen prijsstijgingen in dezen tijd zooveel mogelijk te worden vermeden. Tenslotte zal wel den doorslag hebben gegeven het feit, dat het reizen in den huidigen, voor de spoorwegen zoo moeilijken tijd niet kan worden gestimuleerd, zoodat alle maatregelen, welke indertijd met dit doel genomen zijn, successievelijk ongedaan kunnen wórden gemaakt. Na de intrek king van de bijzondere retourkaarten, de gezelschapsbiljetten en andere faciliteiten volgt thans een kleine tariefsverhooging, die gelijke tendenzen in zich sluit. Reeds is gemeld, dat de verhooging van de goederentarieven op 10 Februari en die van de reizigerstarieven op 1 Maart zal ingaan. De eerste zijn betrekkelijk eenvoudig geble ven, doordat voor het meerendeel een bijslag van een bepaald percentage wordt geheven en enkele speciale tarieven zijn afgeschaft. De tarieven voor het reizigersvervoer zijn wat ingewikkelder, omdat hier met een bestaand systeem is gebroken. De afrondingen naar boven op bedragen van 5 cent hebben boven dien eenige onevenredigheden tot gevolg, die op het eerste gezicht niet duidelijk schijnen. Er kunnen thans over de nieuwe reizigers tarieven nadere mededeelingen worden ge daan, welke de hoofdinspecteur der Neder- landsche spoorwegen, chef van de afdeeling reizigerstarieven, de heer K. H. H. Bongaerts, ons op ons verzoek welwillend heeft ver- Een nieuw systeem De verhooging van de reizigerstarieven gaat gepaard met de invoering van een ander systeem voor de berekening ervan, waarvan de gevolgen zich hoofdzakelijk op de groote afstanden zifllen doen gevoelen. Eigenlijk beteekent het een terugkeer tot het oude systeem, toen over eiken afstand eenzelfde kilometei prijs in rekening werd gebracht. De tegenwoordige tarieven zijn gebaseerd op een zoogenaamd staffeltarief, zooals dat reeds eerder in het buitenland gold, waarbij voor afstanden van 150 tot en met 300 km 25 pet. minder werd betaald en voor afstanden boven 300 km (die in ons land zelden voorkomen; zelfs 62% pet. minder. Met ingang van 1 Maart zal over eiken afstand een gelijk bedrag per km moeten worden betaald. Ten aanzien van de gewone retourkaarten is zelfs een zekere progressie ingevoerd, hetgeen, min of meer overeenkomt met de afwezigheid van de gebruikelijke degressie, zooals die thans voor de prijzen van deze kaarten geldt. Tot nu toe betaalt men voor gewone retourkaarten een vast bedrag per km over eiken afstand; straks zal de prijs per km voor deze kaarten duurder worden, naarmate men een afstand van 50 km overschrijdt. Voor enkele reizen bedraagt de prijs per km over afstanden tot 150 km 4,25 ct. in de eer ste, 3,25 ct in de tweede en 2,25 ct in de derde klas. Over afstanden van 150 km tot 300 km bedraagt de prijs per km voor dit meerdere 3,18 ct. in de eerste, 2,43 ct in de tweede en 1,68 ct in de derde klas. Boven de 300 km be taalt men per km 1,59 ct. in de eerste, 2,43 ct in de tweede en 1,68 ct. in de derde klas. In de toekomst zullen de prijzen per km over eiken afstand bedragen 4,82 in de eerste, 3,69 ct in de tweede en 2,56 ct in de derde klas. Zoo zal dan een afstand van 100 km in de derde klas in prijs verhoogd worden van 2,25 tot 2,60, een afstand van 200 km zal verhoogd worden van 4,25 tot 5,15 en een afstand van 300 km van 5,90 tot 7,70. Men ziet dat, hoe ver der men reist, des te grooter het verschil wordt. In de nieuwe prijzen is ook de omzetbelasting verdisconteerd. De bestaande prij zen voor gewone re tourkaarten waren gebaseerd op een prijs per km van 6,13 ct in de eerste, 4,69 ct in de tweede en 3,25 ct in de derde klas. De nieuwe prijzen voor deze kaarten worden over afstan den tot 50 km per km 7,38 ct in de eerste, 5,64 ct in de tweede en 3,89 ct. in de derde klas. Boven 50 km wordt de prijs voor eiken km meer 7.89 ct in de eerste, 6,05 ct in de tweede en 4,20 ct in de derde klas. Eenig voordeel voor de reizigers zal brengen de bepaling, dat in plaats van de gebruikelijke afronding op veelvouden van 5 ct naar boven, de afronding van afstanden van minder dan 50 km, indien het af te ronden gedeelte minder dan 2% ct. bedraagt, op een veelvoud van 5 ct. naar bene den zal geschieden Als voorbeelden nemen we weer de prijzen van eenige retourkaarten voor de derde klas. Voor een afstand van 25 km wordt deze verhoogd van 0,85 tot 0,95, voor een afstand van 100 km wordt deze ver hoogd van 3,25 tot 4,05 en voor een afstand van 200 km van 6.50 tot 10,35. Het eenige, wat hetzelfde is gebleven, is de verhouding tus schen de verschillende klassen onderling, zoo wel voor enkele reis- als voor retourkaarten. Ook andere reizigerstarieven zullen met de algemeene verhooging meegaan. Zoo zullen de rvriiypn Hpr va r a n t iek a ar ten voor de eer- 7,50 tot 9.25. tot 7,10 en 4 tot 4,95. De prij zen van sport-gezelschapsbiljetten voor een reis heen en terug van ten minste 12 personen worden, met geldigheid van 1 dag, voor de tweede klas verhoogd van 2,88 ct per km tot 3 70 ct. en voor de derde klas van 2 ct. tot 2 60 ct per km; met een geldigheid van 4 dagen worden de prijzen per km verhoogd voor de derde klas van 3,61 ct. tot 4.60 ct. en voor de tweede klas van 2,50 ct. tot 3,20 ct. De vroegere retour-vacantiekaarten. gezinsretours, gewone gezelschapsbiljetten, jeugd-uitstapjes- biljetten en bijzondere retourkaarten (z.g. week eind retours) zijn reeds niet 1 voor de derde klas r verkrijgbaar Rijwielvervoer De prijzen voor gewone zendingen bagage zullen in het algemeen niet worden verhoogd Wel zullen echter zij, die een rijwiel met den trein willen meegeven, een veer moeten la ten. De kosten daarvan worden niet onbe langrijk verhoogd, vooral die van het ver voer per eerstvolgenden trein. Dit hangt mede daarmee samen, dat de spoorwegen in de huidige omstandigheden van dit vervoer meer dan gewonen last ondervinden. De ruim te in de treinen is beperkt, zoodat wie per se in een bepaalden trein zijn rijwiel mee genomen wil hebben, daarvoor ook iets ex tra's zal moeten betalen. Ook het gewone ver voer van rijwielen, in treinen naar keuze van de spoorwegen, kan niet zoo vlot meer ge schieden. Waren er vroeger veel rijwielen voor een bepaalde bestemming, dan konden de spoorwegen door het inleggen van spe ciale rijwieltreinen daarin eenige verlichting brengen. De huidige materieelpositie van het bedrijf, welke ook al tot gevolg heeft gehad, dat men met de nieuwe tarieven het maken van groote reizen niet stimuleert, maakt de inlegging van deze treinen eveneens onmoge lijk. Ten aanzien van het vervoer van rijwielen bestaan er, zooals men weet, drie tarieven. De huidige verschillen zullen blijven gehand haafd, maar de prijzen zullen niet onbelang rijk worden verhoogd. Voor verzending met door den reiziger verlangden trein over af standen tot en met 40 km kost een rijwiel- kaart thans 0.30; dit «al straks 0.40 wor den. Voor verzending met door den reiziger verlangden trein over afstanden boven 40 km worden de prijzen der rijwielkaarten verhoogd van 0.90 tot 1.30. Voor ver zending met treinen naar keuze van den spoorweg zullen de rijwielkaarten, die thans nog 0.65 kosten, in prijs verhoogd worden tot 0.80. Bundels rijwielkaarten te gen een Jageren prijs zullen niet meer ver krijgbaar worden gesteld. De prijzen voor rijwiel-abonnementskaarten voor houders van abonnementen worden eveneens dienovereen komstig verhoogd. Abonnementskaarten De gebruikers van abonnementskaarten zul len eveneens niet aan de algemeene prijsver- hooging ontkomen, alhoewel in verschillende mate. Het meest zullen verhoogd worden de prijzen der algemeene abonnementskaarten, het minst die van de weekkaarten, de week- trajectkaarten en de jeugdkaarten. Dit houdt ook weer verband met de moeilijkheden met betrekking tot het verkeer over lange afstan den. In verband met de wisselende prijzen zullen van nu af aan ook niet meer, gelijk men weet, abonnementskaarten voor een lan- geren termijn dan één maand uitgegeven worden, zoodat het hamsteren van een abon nementskaart, waartoe men soms in verlei ding zou kunnen komen, niet meermogelijk zal zijn. Voor de algemeene abonnementskaarten zal de prijs voor de eerste maand in de eerste klas verhoogd worden van 67 tot 78, in de tweede klas van 58 tot 66.50 en in de derde klas van 40 tot 46. Voor elke volgende aansluitende maand zullen de prijzen in de eerste klas verhoogd worden van 50 tot 59.50, in de tweede klas van 43.50 tot 52 en in de derde klas van 30 tot 36. De prij zen van de achtdaagsche abonnementskaarten zullen in de eerste klas verhoogd worden van 25 tot 31, in de tweede klas van 21.75 tot 26.75 en in de derde klas van 15 tot 18.50. De trajectkaarten krijgen een prijs- verhooging per km en per maand in de eerste klas van 1.08 tot f 1-26, in de tweede klas van 0.82 tot 0.96 en in de derde klas van 0.57 tot 0.68. De prijzen van de weektra- jectkaarten worden per km en per week ver hoogd in de eerste klas van 31 ct tot 36.4 ct., in de tweede klas van 24 ct. tot 27.8 ct. en ln de derde klas van 16.5 ct. tot 19,2 ct. Ten aan zien van de weekkaarten wordt de prijs in de derde klas verhoogd van 11 ct. tot 12.8 ct. De verhouding van de prijzen der jeugd kaarten (zooals de jongeliedenkaarten in de toekomst zullen worden genoemd) tot die der trajectkaarten blijft ongewijzigd. De prijzen worden per km in de eerste klas 1, in de tweede klas 0.77 en in de derde klas 0.55 per maand. Voor elf maanden worden de prijzen resp. 11, 8.50 en 6 per km. De spoorwegen geven sedert eenigen tijd ook uit maand-trajectkaarten mpt verkorte geldigheid, verkorte werk-weekkaarten en maand-jeugdkaarten met verkorte geldig heid, in verband met de verkorte werkweek, die in sommige bedrijven is toegepast. De verhouding van de prijzen van deze kaarten ten opzichte van de gewone maand-traject kaarten enz blijft dezelfde. Iets nieuws is nog, dat de maximum leeftijd voor houders van jeugdkaarten verhoogd is van 19 jaar tot 20 jaar. In het tarief voor abonnementskaar ten worden de bestaande speciale tarieven op genomen, die daarmede als afzonderlijke tarieven vervallen. Men ziet, dat er zoo goed als niets ten aan zien van de reizigerstarieven bij het oude blijft. De prijzen van twee soorten kaarten zullen evenwel onveranderd blij yen. De perronkaartjes zullen ook na 1 Maart 5 ct kosten en de bijslag voor D-treinen blijft ook ongewijzigd op 0.80 Ook de bijslagkaarten voor D-treinen voor abonnementshouders zullen niet 'in prys worden verhoogd. Deze hebben den laatsten tijd niet zooveel be- teekenis meer, sinds er maar een zeer beperkt aantal D-treinen meer rijdt Enkele voorbeelden Door al deze cijfers zal het den lezers misschien een beetje zijn gaan duizelen We willen daarom met enkele voorbeelden be sluiten, die mogelijk een duidelyker beeld geven van de tariefswijziging dan alle prij zen en afstanden, die in het bovenstaande zijn genoemd. Aan de hand van de hierboven verstrekte gegevens kan ieder echter met een oud spoorboekje in de hand, waarin de afstanden in kilometers naast de trajecten zyn opgegeven, zelf de kosten van zijn reis berekenen. Een enkele reis van Amsterdam naar Haar lem zal voor de eerste klas verhoogd worden van 0.85 tot 0.95, voor de tweede klas van 0.65 tot 0.75 en vooi^ de derde klas van 0.45 tot 0.50; een retour resp. van 1.20 tot 1.40, van 0.90 tot 1.05 en van 0.65 tot 0.75. Voor de volgende voorbeel den geven we ter vergelijking de b estaande pryzen tusschen haakjes. Een enkele reis van Den Haag naar Amsterdam wordt resp. 3.05 2.70), 2.35 2.05) en 1.65 1.45); een retour resp. 4.75 3.90), 3.65 3.00) en 2.50 2.05). Een enkele reis van Den Haag naar Arnhem wordt resp. 5.70 5.05), 4.40 3.85) en 3.05 2.70); een retour resp. 9.10 7.25), 6.95 5.55) en 4.85 3.85). Een enkele reis van Den Haag naar Groningen wordt resp. 12.25 9.70), 9.40 7.45) en 6.55 5.15); een retour resp. 19.80 15.60), 15.20 11.95) en 10.55 8.30). Een enkele reis van Rotterdam naar Utrecht zal nu resp. kosten 2.60 2.30), 2.00 1.75) en 1.40 1.20); en retour resp. 3.95 3.25), 3.05 2.45) en 2.10 1.75). De pryzen der trajectkaarten van Rotter dam naar Den Haag worden voor de ver schillende klassen resp. 30.30 26.00), 23.10 19.70) en 16.40 13.70), die der weektrajectkaarten over denzelfden afstand resp. 8.75 7.45), 6.70 (f 5.80) en 4.65 4.00); die der jeugdkaarten resp. 24.00 'f 20.80)), 18.50 15.80) en 13.20 11.00); die der weekkaarten voor arbeiders (alleen derde klas) wordt 3.10 2.65) Tusschen Utrecht en A'dam-Amstelstation worden de prijzen der trajectkaarten resp. 42.90 36.80) 32.70 27.90) en 23.20 19.40); die der weektrajectkaarten resp. 12.40 10.55), 9.50 8.20) en 6.55 5.65); die der jeugdkaarten resp. 34.00 29.50), 26.20 22.40) en 18.70 15.60); die der week kaarten 4.40 3.75), Het zal bij de spoorwegen een heele administratie geven om de nieuwe prij zen in te voeren. Tallooze kaarten zullen moeten worden herdrukt of van een overdruk worden voorzien. Het ergste is het nog met de machines op de groote stations achter de loketten, waarmee elk kaartje apart wordt vervaardigd, terwijl meteen de bedragen bij elkaar worden opgeteld. Die machines moeten voor de nieuwe prijzen worden verbouwd, maar men rekent erop, alles op 1 Maart klaar te hebben, zoodat de wijziging zonder stagnatie voor de adminis tratie kan verloopen. Wanneer men bedenkt, dat de opbrengst van het reizigersvervoer in normale jaren gemiddeld een 60,000,000 be loopt, dan kan men zich indenken, wat er voor de spoorwegen allemaal aan vast zit. Aan het Grieksche front een aanval afgeslagen Het Italiaamsche hoofdkwartier maakt het communiqué 243 bekend: Aan het Grieksche front hebben wü een aanval van de tegenstanders afgeslagen, hun gevoelige verliezen berokkend en gevangenen gemaakt zoomede wapens bemachtigd. In Noord Afrika was het luchtwapen over en weer in touw. Engelsche vliegtuigen bom bardeerden Bengazi. In Oost Afrika deden onze troepen aan het Noordelijke front een tegenaanval op vijan delijke krachten, die onze nieuwe linie na derden en weerden ze met verliezen af. Aan het Zuidelijke front trokken onze detachementen van de Dubats zich na ver woeden strijd, in den loop waarvan ze de tegenpartij aanzienlijke verliezen toebrachten uit een vooruitgeschoven post bij de grens ten Oosten van het Stefania-meer, terug. Groote aanvalsactiviteit van onze lucht macht De vijand heeft enkele plaatsen in Eritrea gebombardeerd. By de inboorlingen vielen eenige slachtoffers. Twee Engelsche vliegtuigen werden neergehaald. In de Aegeïsche Zee hebben vijandelijke vliegtuigen in den nacht van Maandag op Dinsdag bommen geworpen op een onzer vliegvelden, waardoor lichte schade ontstond. Vliegtuigen van het Duitsahe vliegerkorps hebben de vliegvelden van Micabba en Haifar op Malta aangevallen. Er ontstonden ontplof fingen en branden. Veel belangstelling ondanks moeilijke omstandigheden Het ijs ziet er prachtig uit Voor de Elfstedentocht, die heden in Friesland verreden wordt, hebben zich ongeveer 2500 deelnemers aangemeld, nl. 600 voor de wedstrijd en 1600 voor de tocht. Echter was toen de termijn nog niet gesloten, men rekende te Leeuwarden, dat er met de nakomers mee 3000 personen in hel geheel zich zouden aanmelden. De route De route is thans van Leeuwarden via Dokkum en vandaar naar Bartlehiem over de Finkemervaart naar Franeker en ovei Har- lingen Bolsward, Workum, Hindeloopen, Stavoren via Gaasterland naar Sloten en dan over IJlst en Sneek naar Leeuwarden terug, een afstand van plm. 200 km. Het eindpunt is op de Schenkenschans vanwaar voor df deelnemers een autobusdienst naar de stat is georganiseerd De verwachtingen zijn, gezien het moo>< weer en het mooie ijs, aldus dat er rekening, mee wordt gehouden, dat het record van de. Elfstedenwedstrijd staande op naam van A de Vries uit Drongrijk met 9 uur en 5 minu ten, welk record werd gereden in 1933, err stig wordt bedreigd. Deze recordhouder, di ook het vorige jaar onder de eerste tien wa; neemt ook thans aan den wedstrijd deel. Voor ons, verslaggevers, biedt het verslaa van den Elfstedentocht onder de huidige om standigheden groote moeilijkheden. Het vei leugt ons daarom met dankbaarheid ervan te kunnen gewagen, dat wij dank zij de vrien De inschrijving voor den Elfstedentocht is begonnen. Vele bekende Friesche sportlui hebben reeds in geschreven. Mr. Hepkema ontvangt de eerste liefhebbers. (Fotobureau Brokken) delijke medewerking van de autoriteiten, in staat zijn gesteld althans een deel van dezen tocht per auto te kunnen volgen. uitslag van den tocht van verleden jaar Het A.N.P. geeft nog het eindresultaat van den tocht van verleden jaar, dat thans offi cieel is bekend gemaakt: Eerste prijs: groote gouden medaille. 1. A. Adema (Franeker) in 10 uur 36 min., aankomst te Leeuwarden te 16.36; 2. D. van der Duin (Warga); 3. C. Jongert (Maaarssen). 4. P. Keizer, de Lier; 5. S Westra, Warmeri- buizen, allen in denzelfden tijd. Tweede prijs: kleine gouden medaille 6. J. van der Bij, Anna Paulowna, aankoms' Leeuwarden 17.04; 7. S. Dijkstra, Kornjum 3. L. Geveke, Leeuwarden; 9. A de Vries iiethoorn. Allen denzelfden tijd van aan Derde prijs: groote verguld zilverei. edaille: 10. R. Algra, Franeker; 11. S. Koen venknijpe. Te Leeuwarden om 17.16. Vierde prijs: kleine verguld zilverei ■daille: 12. G. Duiker. Groningen; 13. *K orst, Bedum; 17.17 in Leeuwarden. De tocht werd door 125 rijders geheel uit- Voorts is nog uit de algemeene controle van •Ie resultaten van den tocht gebleken, dat 10 deelnemers Bartlehiem hebben bereikt op den terugweg van Dokkum, dat 80 rijders him tocht in Dokkum eindigden, dat 160 op den heenweg naar Dokkum te Bartlehiem zyn ge strand, 650 het tot Vrouwbuurstermolen en naaste omgeving brachten, 175 te Wier kwa men (van wie verscheidenen eerst tegen het middernachtelijke uur), en verder dat er 175 rijders te Franeker zijn gestrand. De laatste groep zal de Elfstedenmedaille ontvangen; aan de overige rijders is het Elfstedenkruis toegekend. Zij, die thans weer meerijden kun. nen deze eereblijken in de Harmonie persoon lijk in ontvangst nemen. Aan de overigen zal het zoo spoedig mogelijk worden toegezonden. Tochten van vroeger Wij geven hier nog een kort overzicht van de gehouden tochten, met eerstaankomenden. Als eerste Elfstedentocht wordt gewoonlijk gerekend die van 1909, maar het begin mogen we wel zien in den tocht van 1890, toen 500 Friezen, onder wie de bekende sportman W J. Haitsma Muiier, den tocht langs de elf steden volbrachten. Maar deze tocht was gebrekkig georganiseerd. Eerste tocht: 2 Jan. 190 9. (Prijs: stu dent M. Hoekstra Azn., Warga). 48 deelnemers, van wie 22 aan den tocht bij dooiweer deelnamen. Tijden van Hoekstra: vertrek Leeu warden 5.20, Dokkum 6.40, Leeuwarden 8.12, Franeker 9.14, Harlingen 10.10, Bolsward 11.39, Workum 12.45, Hindeloopen 13.30, Stavoren 14.20, Sloten 15.51, IJlst 17.32, Sneek 17.47, Leeuwarden 19.10. Totaal gereden in 13.50 uur. Tweede tocht: 7 Febr. 1912. (Prijs C. C. J. de Koning, Arnhem). Aanvankelijk be paald op 27 Jan., uitgesteld tot 7 Febr. Van 170 deelnemers komen op 65, van wie 24 den tocht bij dooiweer volbrachten. Tijden van de Koning: Dokkum 6.37, Leeuwarden 8.12 Franeker 9.28, Harlingen 10.00, Bolsward 11.24. Workum 12.17, Hindeloopen 13.10, Stavoren 14.00, Sloten 15.17, IJlst 16.01, Sneek ld.12, Leeuwarden 17.20; totaal gereden in 11.40 uur. Derde tocht: 29 Jan. 1917 (Prijs: C. C. J. de Koning, Arnhem). 180 deelnemers. De Ko ning verbeterde zijn tijd tot 9.54 uur Hij ha:? een gemiddelde per uur vai^ 22 km. Vierde tocht: 12 Febr. 1929. (Prijs Karst Leemburg, Leeuwarden). 121 deelnemers aan wedstrijd, plus 103 aan tocht. Leemburg arriveert 16.27 als eerste aan de finish, Jonger (üpendam) om 16.35 als tweede. Notities er werd gereden bij vorst van 18 gr. Celsius. De laatste deelname kwam des nachts om half twee aan. Verschillende rijders moesten zich onder medische behandeling stellen Ook Leemburg kwam te bed, tenslotte in het zieken huis terecht, waar de chirurg hem een grooten teen amputeerde, die bevroren was geweest. Vijfde tocht: 16 Dec. 1933- Prijs: duo A. de Vries, Dronrüp en S. Castelein, Warga. Aankomst te Leeuwarden (finish) te 14.30 Ideale weersomstandigheden. 208 deelnemers (onder wie 158 aan den wedstrijd). Zesde tocht 30 Januari 194 0. Prijs: Keyzer, Adema, Westra, van der Duim en Jongert Door omstandigheden was het een niet geheel regelmatige tocht Er waren over de duizend deelnemers. D» route van 199.4 km. aldus meldt het A.N.P. is als volgt .verdeeld Leeuwarden—Dokkum 23.5. km: Dokkum—Franeker 44.8 1cm: Franeker— Harlingen 12.8 km: Harlingen—Bolsward 17.5 km: Bolsward—Workum 13.3 km; WorkumHindeloopen 8.9 km: HindeloooenStavoren 10.8 km: Stavoren —Sloten 26 km: Sloten—IJlst 14.1 km: IJlstSneek 3.8 km; Sneek—Leeuwarden 23.9 km. Vraagt inlichtingen betreffende molestschade- verzekering voor Uw eigendommen, alsmede voor Uxelf (persoonlijk letsel) bij de makelaar» PONTIER KARREMAN WESTERSINGEL 9 TEL. 38535 ROTTERDAM. Het Duitsche weermachts- bericht Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt mede: In overzeesch gebied heeft een oorlogsschip 47T000 ton vijandelijke koopvaardijscheeps- ruimte tot zinken gebracht In totaal heeft dit schip thans 110,000 on vernietigd. Een ge- vechsvliegtuig met grooten actieradius heeft op 440 kilometer ten Westen van Ierland een gewapend koopvaardijschip van ongeveer 4500 ton tot zinken gebracht Een tweede schip werd aan de Schotsche Oostkust door bom men in den grond geboord. Gevechtsvliegtui gen hebben gisteren voor de Zuidoostkust van Engeland met goed gevolg twee krachtig be schermde konvooien aangevallen. Bij Londen is een vliegveld in duikvlucht met bommen bestookt: een op het veld staand vliegtuig werd in brand geschoten. In de Middellandsche Zee hebben gister middag Duitsche gevechtsvliegtuigen de vliegvelden Luca en Haifar op Malta aan gevallen. Bommen van zwaar, kaliber ver woestten hangars en onderkomens en veroor zaakten groote branden. Een munitie-opslag plaats vloog in de lucht In den afgeloopen nacht hebben formaties gevechtsvliegtuigen in weerwil van de moei lijke weersomstandigheden met succes in stallaties der wapenindustrie in de Midlands en voor den oorlog belangrijke doelen als mede vliegvelden en spoorweginstallaties in het Oosten en Zuid-Oosten van Engeland met brand- en brisantbommen bestookt De vijand heeft met zwakke strijdkrachten in den nacht van Dinsdag en Woensdag in West Duitschland voornamelijk brandbom men laten vallen. De schade is gering, voor den oorlog belangrijke doelen werden nergens getroffen. Slechts in de binnenstad van Dus- seldorf werden woonhuizen door bommen en branden vernield. Vijf burgers kwamen om het leven, 24 werden gewond. De vijand verloor gisteren drie vliegtuigen en wel een in een luchtgevecht twee door het luchtdoelgeschut Drie eigen vliegtuigen wor den vermist De huidige influenza-epidemie Identiek aan die van vorige jaren Men schrijft uit Groningen aan het A.NP.: Sinds in 1933 een filtreerbaar virus werd ontdekt door de Engelsche onderzoekers Wil son Smith, P. Laidlaw en C. H. Andrewes als oorzaak van de epidemische influenza in den winter van 1933 is het mogelijk gewor den de epidemieën van influenza, die om de twee tot vier jaar gewoonlijk in de maanden December, Januari of Februari verschijnen, beter te bestudeeren en onderling te verge- Ook is het van belang, dat men tijdig het verschijnen van de influenza met zekerheid kan vaststellen en zoodoende de practisee- rende artsen kan oriënteeren omtrent den aard en de virulentie van het geïsoleerde Het proefdier, dat ontvankelijk is voor de menschelijke epidemische influenza, is het fret. Men is op het idee gekomen dit dier te gebruiken omdat het bekend was, dat het ontvankelijk was voor de hondenziekte, die in algemeene trekken op de menschelijke in fluenza gelijkt en evenzoo door een filtreer baar virus wordt veroorzaakt (Laidlaw). Door de samenwerking van het instituut voor preventieve geneeskunde te Leiden, de directie en de interne afdeeling van het Aca demisch ziekenhuis te Groningen is in laatst genoemde plaats in 1940 een isóleerinrichting met laboratorium voor fretten gebouwd en ingericht, dat ten doel heeft zoo spoedig moge lijk bij het uitbreken van influenza den ver wekker vast te stellen en den aard ervan te bestudeeren. Ook in Januari van dit jaar werd evenals in 1939 het filtreerbare virus van de Engelsche onderzoekers gevonden bij gevallen van influenza. Daarmede is ook de huidige epidemie geïdentificeerd als identiek met de epidemieën van 1939, 1936/1937 en 1933. Van het grootste belang zullen dergelijke onderzoekcentra worden bij de studie van de pandemische influenza, die, zooals bekend, het laatst in 1918 zoo om zich heen heeft ge grepen. Men weet niet zeker, of de verwek ker van een dergelijke pandemie identiek of verwant is aan het thans bekende virus van de epidemische influenza, al is dit wel zeer waarschijnlijk. De ervaringen, opgedaan bij de studie van de epidemische influenza en de bestrijding darvan, zullen bij het uitbreken van een pandemie den weg moeten wijzen. Vandaar dat wetenschappelijk werk en vondsten, als bovengenoemd, op het oogenblik van zoo'n groot belang zijn voor de toekomst, als het met de influenza meenens wordt. ZON EN MAAN Volle maan Woensdag 12 Februari; laat ste kwartier Dinsdag 18 Februari: Nieuwe maan Woensdag 26 Februari

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1