Jliruuir jTcitisdjr Courant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken CJ Abonnementsprijs: I per 3 maanden in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Per week 18 ct. Losse nummers 5 ct g Alles bij vooruitbetaling. MQV 17.0- Advertentieprijzen 2.0 24 ct per regel. Ingezonden Mede- DgnnJ deelingen 48 ct. per regel. Minimum 5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con- tract belangrijke korting. Bur. Redactie en Administratie: BREESTRAAT 123. LEIDEN Telefoon 22710 (Na 6 uur 23166). Postbox 20. Postrek. 58936 No. 6346 WOENSDAG 5 FEBRUARI 1941 21e Jaargang Heft omhoog Uw banier hec^P 9 Februari bestaat de organisatie van iddajeformeerde in den ruimen zin stu- bÜeTten aan Openbare Universiteiten en ^gescholen 55 jaar. Van een voornemen in kring der studenten om den stichtingsdag him organisatie op bijzondere wijze te ren is ons niets bekend. Maar wel geeft dit youdige jubileum ons een gaarne aange- gelegenheid te wijzen op de belang- plaats, welke deze Societas Studiosorum irmatorum in veler leven heeft mogen eed en. jet studeeren aan een Openbare Universl- of Hoogeschool is voor wie zich maar niet (lijk door allerlei beschouwingen van [leeraren en misschien ook van de disci- >n zelf wil laten meevoeren een moeilijk 'k. Zonder steun en zonder onderlinge endschap van geestverwanten kan men het yg t stellen. Zoo hebben het ook de oprich- s van de S.S.R. gevoeld, zoo hebben het ineens begrepen wie zich later bij de orga- atie hebben gevoegd. Set begin lag te Leiden en moest worden tocht bij een klein groepje van Gerefor- danferde studenten in engeren zin. Doch in 2)1 werden als grondslag gekozen de Drie van Eenigheid en kreeg de ver- niging een meer interkerkelijk karakter. De den^m Societas Studiosorum Reformatorum hefeert van 1905. gsöhtfaast de leden, die te Leiden studeerden, ^amen er langzamerhand afdeelingen in alle iatsen, waar een Openbare Universiteit of ^ogeschool bestond of werd opgericht. Het marfeekt wel vanzelf, dat het studentenleven siera meest intens bloeit in de verschillende .rbaf^iinge11 zelf, maar de band tusschen de fleelingen wordt evenmin spoedig vergeten, fh jaarlijks weer verstevigd. Als wij mel- id aóg maken van hetgeen deze organisatie in arfer leven geweest, dan mogen wij zeker niet vergeten de organisatie van de reü- P^ten, van de afgestudeerde oud-leden, die it contact met elkaar behouden hebben en rm^g geregeld in kringen bijeen plegen te dMen kan de waarde van de Societas Stu- Reformatorum niet gauw overschat- De Gereformeerde student, die anders iikk«n eenling zou zijn geweest in een hem goeddeels vreemde omgeving en die, zoo hij e^artoe de kracht had gehad, alleen had moe- e n optornen tegen denkbeelden, waarin hij ton rust kon vinden, weet zich thans in een hneenschap van gelijkgezinden. In de S.S.R. hem een mogelijkheid gegeven, zoowel om (ereformeerd te studeeren alsook om Gere- irmeerd student te zijn. En dat is mede de Iden, waarom zoovelen met dankbaarheid j. in hun studententijd kunnen terugdenken. rg Waarschuwing ijzoiegen hef betreden van afgesloten t-har militaire terreinen e Van bevoegde militaire zijde wordt het betreden van een afgesloten terrein is een burger door schoten Hën een wachtpost doodelijk gewond. Dit geeft aanleiding, opnieuw dringend het betreden van afgesloten mili- n. Elire terreinen, die door bordjes met het Iet* i rb°d de Duitsche en Nederlandsche t^ajjal kenbaar zijn, te waarschuwen. De dódachtposten hebben opdracht, tegen per- ooginen, die zich niet aan het verbod hou- e2fn, zonder pardon van hun schietwapens ^bruik te maken. Men geve aan den aan- dejep van een wachtpost om stil te blijven ree4aan onmiddellijk gevolg. w^Aeer benzine voor doktoren vioe-wantum voor Februari verhooqd nkel d; De afdeeling benzineverstrekking van de vajyksverkeersinspectie heeft gedurende de hee)aand *ranuari een grootere toewijzing van ^nzine gekregen ten behoeve van de me- nspjsche verzorging van het publiek, aldus het Vaderland. In verband hiermee de benzinetoewijzing over Februari voor 111 belangrijke mate verhoogd. inet is een gelukkige omstandigheid, dat orieze verhooging juist samenvalt met de ^eerschende griepepidemie, waardoor vrij- alle doktoren het bijzonder druk heb- Cox?n en dus meer van hun auto gebruik volloeten maken dan onder normale om- ïuldandigheden. ldei DIRECTE BELASTINGEN ^^jBij besluit van den secretaris-generaal van *£t departement van financiën is benoemd noiit ontvanger der directe belastingen en ac- directe belastingen, invoerrechten en ac- 5nzen ter inspectie der invoerrechten en ac- ^'nzen te Gouda, met ingang van 1 Maart '41 ZON EN MAAN Zonsopgang 6 Febr. 9.04; ondergang 18.36 Volle maan Woensdag 12 Februari; laat- ®r® ste kwartier Dinsdag 18 Februari; Nieuwt maan Woensdag 26 Februari. Duitsche valschermjagers oefenen in Noorwegen de bediening van automatische vuurwapenen (Foto Weltbild) Vleesch op bon 01 De resleerende bonnen van de oude vleesch- kaart vervallen. De secretaris-generaal van het departement van landbouw en vissoherij deelt het volgende mede: Gedurende het tijdvak van Donderdag 6 Februari tot en met Zondag 16 Februari as. geeft elk der vier met „01 vleesch" ge merkte bonnen van de laatst uitgereikte vleeschkaart recht op het koopen van 100 gram vleesch, been inbegrepen, o f een rantsoen vleeschwaren. De met „01 worst, vleeschwaren" gemerkte bon geeft uitsluitend recht op het koopen van een rantsoen vleesch- De bonnen, welke op 16 Februari a.s. nog niet gebruikt zijn, blijven nog geldig tot en met Woeïisdag 19 Februari a.s. Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon kan worden gekocht, bedraagt 75 gram voor gerookt of gekookt varkens-, rund- of kalfs- vleesoh en voor gerookte worstsoorten, 100 gram voor gekookte worstsoorten, rolpens en knakworst, 125 gram voor leverartikelen, tongenworst en nierbrood en 150 gram voor bloedworst. In verband met het bovenstaande wordt er de aandacht op gevestigd, dat de nog resteerende bonnen, 17, 18, 19 en 20 van de „oude" vleeschkaart komen te vervallen. Luisteren naar verboden zenders Men vestigt van Duitschö zijde nog eens onze aandacht op de vonnissen, welke laatste lijk op het luisteren naar verboden zenders zijn uitgesproken. De straffen, zoo deelde men ons mede, die tot qu toe betrekkelijk mild zijn geweest, zullen al zwaarder worden. Het kan goed en wenschelijk zijn hierop acht te geven. Bij het opleggen van een straf op nieuw- geschapen delicten kan tweeërlei weg worden ingeslagen. De eerste gevallen kunnen u heel zwaar worden gestraft, juist opdat van die straf een afschrikwekkende werking uitga. Met een geleerd woord pleegt men dan te spreken van generale preventie. Deze generale preventie is langen tijd niet erg in trek geweest, maar tegenwoordig komt zij weer meer in zwang, ook bij den Nederland- schen rechter, b.v. ten aanzien van steun- delicten. Doch men kan ook een ander pad bewandelen en de eerste vergrijpen nog niet al te zwaar straffen, maar langzamerhand opklimmen tot strenger maatregelen. Zooals iemand, die voor de tweede maal eenzelfde feit begaat, dan als regel strenger bestraft wordt dan toen hij dit# feit voor de eerste maal beging, zoo ook kan men na een milde beginperiode een periode van steviger straf fen doen volgen, ook al zijn de daders met dezelfde menschen. Men houde hiermede rekening, ook als het betreft het luisteren naar zenders, waarnaar te luisteren ons door de bezettende autoritei ten niet is toegestaan. Het verbod bestaat al even, en misschien is men de betreffende be palingen vergeten. Men mag luisteren naar de Duitsche zenders en naar de zenders in de bezette gebieden, in het generaal-gouverne- ment en in het protectoraat. De andere zijn door de Duitsche autoriteiten verboden. Winterhulp Nederland Een lange lijst van giften Tot onzen spijt kunnen we wegens gebrek aan ruimte niet de zeer lange verantwoording van giften aan de Winterhulp Nederland, ont vangen van 23 Dec. tot en met 11 Januari j.L in ons blad vermelden. Tallooze bijdragen, varieerend van 100 tot 500 gulden, zijn binnen gekomen Wij vermelden hier de giften van f 1000 en daarboven: De Nederlandsche politie f 12,768.64; Neder landsche Handel Mij. N.V., Amsterdam f 3000; N.N., Arnhem f 2500; J. P. Wijers Industrie en Handelsondern., Amsterdam f 2600; Thurkow- fonds, den Haag f 2600; N.V. Hazemeyers, Fabr. v. signaalapp., Hengelo f 2260; Mercedes Import Mij. N.V., den Haag f 1812.56; N.V. Princenhage- Kapelle Cult, en Fabr., Breda f 1600; N.V. Société Ceramique, Maastricht f 1600; N.V. Stoomspinnerij en Wev. S. J. Spanjaard, Borne f 1000; N.V. Twentsche Kabelfabriek, Haaks bergen f 1000; Nederlandsche Hypotheekbank N.V., Amsterdam f 1000; V. B. N. A., Den Haag f 1000; N.V. Kamper Emaillefabr. v.h. H. Berk en Zn., Kampen f 1000; N.V. Tricotfabriek A. Schmidt en Zn., Wildervank f 1000; „Turmac" Turkish-Macedonian Tob. Co. N.V., Amsterdam f 1000; Restaurant „Dorrius". Amsterdam f 1000; N.V. Handelmij. „Montan", Den Haag f 1000; N.N., Den Haag f 1000; „Hollandia Ho 11. Fabr. van Melkprod. en Voedingsmiddelen, Vlaardin- gen f 1000; Stoommeelfabriek „Holland", Am sterdam f 1000: N.V. Holl. Naaimachinehandel, Den Haag f 1000; N.V. Eau de Colognefabriek J. C. Boldoot, Amsterdam f 1000; v. d. Vliet en de Jonge. Amsterdam f 1000; Friesch-Groning- sche en Nederlandsche Hypotheekbank N.V., Den Haag f 1000; H., Zutfen f 1000; Venn, totr exploitatie van suikerfabrieken, Dinteloord f 1000; N.V. Dagblad De Telegraaf Amsterdam f 1000; Gesellschaft „Verein", Rotterdam f 1000; N.V. Lucas Aardenburg's Import-Export Con- GEP. KAPITEIN TER ZEE W. HOUWING t Te 's-Gravenhage is ruim 79 jaar oud, overleden de heer W. Houwing, gep. kapitein ter zee en oud-burgemeester van Den Helder. Actie ter zee en in de lucht Het Duitsche weermachtsbericht Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt mede: Een oorlogsschip heeft bij operaties in over- zeesche wateren 29,000 ton aan vijandelijke koopvaardij tonnage tot zinken gebracht. Een duikboot meldt, twee gewapende vijandelijke koopvaardijschepen van 11,000 ton in totaal tot zinken te hebben gebracht. Gevechtsvliegtuigen hebben Maandag stra tegische doelen rondom Londen en in Z.O. Engeland met succes aangevallen. Bij Maid stone hebben bommen van zwaar kaliber een fabrieksinstallatie getroffen. Op verscheidene vliegvelden werden han gars, gebouwen en een groot aantal vlieg tuigen vernield. Een duikbommenwerper heeft voor Ramsgate een, koopvaardijschip van 3000 ton door voltreffers van bommen tot zinken gebracht. Het leggen van mijnen vóór Britsche havens werd voort gezet. In den nacht van Maandag op Dinsdag heeft de luchtmacht met goed gevolg vliegvelden en strategische doelen in Oost-Engeland aange vallen. De vijand is het Duitsche rijksgebied niet binnengevlogen. Drie eigen vliegtuigen warden vermist. Een konvooi aangevallen op de Roode Zee Het Italiaansche weermachtsbericht luidt: Aan het Grieksche front activiteit der artillerie en van patrouilles, die door de slechte weersgesteldheid belemmerd werd. In Noord-Afrika aan weerszijden groote activiteit in de lucht. In Oost-Afrika hebben onze troepen aan het noordelijk front ten Oosten van Agordat en Barentu nieuwe stellingen betrokken. Ze sloe gen krachtig een aanval af, welke hierop werd ondernomen door pantserwagens en een der gemengde afdeelingen, bestaande uit En- gelschen en Indiërs, die met achterlating van wapens en gevangenen rechtsomkeert maakten. Aan het Zuidelijk front hebben onze afdee lingen Doebats vijandelijke troepen aangeval len en hen onder het toebrengen van gevoelige verliezen genoodzaakt zich terug te trekken. De luchtmacht heeft ook thans weder de gevechten in belangrijke mate gesteund. De vijand heeft luchtaanvallen ondernomen op eenige plaatsjes in Eritrea en op Mogadiscio. Er ontstond eenige schade en bij de inheem- sche bevolking vielen talrijke slachtoffers. Een Engelsch vliegtuig werd neergehaald, twee onzer vliegtuigen zijn niet op hun bases teruggekeerd. In den nacht van Maandag op Dinsdag zagen onze torpedobootjagers, die op de Roode Zee kruisten, een vijandelijk konvooi, dat door kruisers en torpedobootjagers krachtig beveiligd werd. Onze eenheden vielen vast beraden aan en lanceerden negen torpedo's, waarvan er zeven de schepen troffen. Onze eenheden wisten ondanks de hevige reactie van den vijand te ontkomen en zonder schade or hun bases terug te keeren. Maatregelen tegen den smokkelhandel Vervoer in een zone van 1 km breedte langs de zuidelijke rijksgrens tot Zeeland verboden De searetaris-generaal van financiën neeft bepaald dat in een strook van 1000 meter breedte langs de zuidelijke Rijks grens van de Duitsche grens in de ge meente Vaals tot aan den Westeroever van de Schelde het vervoer van alle goe deren verboden is. Voor de gemeente B a ar 1 e-N ass au is het verbod niet beperkt tot een strook 1000 meter breedte, doch geldt dit voor het vervoer binnen de geheele gemeente. Het verbod geldt niet, voor zoover het vervoer kennelijk als een voortgezette handeling van een toegelaten invoer of met bestemming tot geoorloofden uitvoer plaats heeft op een der spoor-, tram- of water wegen, waaraan een kantoor der invoerrech ten (een zoogenaamd hulpkantoor daaronder begrepen) is gevestigd, tijdens de uren, waar- op dat kantoor is opengesteld. ~e inspecteurs der invoerrechten en accijn zen kunnen, ieder voor zoover betreft het ge bied zijner inspectie, onder de door hen te stellen voorwaarden afwijking van de ver- bodsb nnlingen der artikelen 1 en 2 toestaan Deze bepalingen treden in werking met in gang van, 15 dezer. (St.crt.) Het .schrijven" in de lucht door vliegtuigen Het A.N.P. meldt: Men kan den laatsten tyd vaak zien, dat vliegtuigen op zeer groote hoogte schijnbaar teekens in de lucht schrijven. Men wijst ons op, dat het verschijnsel, dat men tegen woordig zoo dikwijls ziet, niets te maken heeft met de zoogenaamde „luchtschrijverij", zooals die in tijden van vrede nogal eens werd uit gevoerd met reclame-oogmerken. Wat men nu ziet, is een zuiver natuurkundig verschijnsel. Een deel van het publiek dacht, dat het hier pogingen gold van vijandelijke vliegtuigen om propagandaleuzen te schrijven. Dit is dus niet i. Den laatsten tijd komen trouwens bijna geen Engelsche vliegtuigen boven Nederland. De witte strepen, welke een vliegtuig achter zich laat zijn de zoogenaamde condens-strepen (wolkvorming) deze ontstaan onopzettelijk bij een bepaalden weerstoestand op zeer groote hoogten. Voor het ontstaan van een wolk is in de eerste plaats noodig met vocht verza digde lucht en voorts zijn er noodig zooge naamde condenskernen, b.v. fijne zout- en rookdeeltjes, die meestal voorkomen in de lagere luchtlagen, tot omstreeks 5000 meter en van de aarde af door wind naar boven gevoerd worden. De waterdamp hecht zich daaraan vast er» condenseert, waardoor zij zichtbaar wordt en zoodoende, wanneer er veel is, een wolk vormt. Daar nu op groote hoogten (boven 5000 m) deze condenskernen niet steeds voorkomen, de lucht echter bij bepaalde weersomstandighe den wel met waterdamp verzadigd is, ont staan deze wolkjes doordat het vliegtuig con denskernen in de lucht brengt. Dit is dus het verschijnsel, zooals men dat juist in de koude, heldere winterdagen kan waarnemen. Bovenstaande verduidelijking heeft ten doel, in de toekomst verkeerde gevolgtrek kingen te voorkomen. De nieuwe weg Rotterdam WestlandDen Haag Met den aanleg een begin gemaakt Gisteren heeft men een begin gemaakt met den aanleg van een belangrijk weggedeelte van den nieuwen rijksweg 20 (Den Haag NaaldwijkMaassluisRotterdam). Deze weg zal door den Boschpolder te Naaldwijk gaan en Loosduinen met Naaldwijk- verbinden. Bij de Rolpaal zal de Nieuwe Vaart verlegd worden en een brug van gewapend beton worden gebouwd. De vaartsloot te Naaldwijk zal eveneens worden verlegd en aansluiten op de verlegde Nieuwe Vaart. Aan de linker zijde van den weg komt een rijwielpad en er is een plan gemaakt voor een verkeersplein bij de Coop. Centrale Westlandsche Snijbloemen veiling te Honselersdijk, waar de verbindings weg HonselersdijkNaaldwijk, de dijkweg en rijksweg 20 elkaar zullen kruisen. Voor het Westland, met zijn intensieve tuin- bouwcultures, beteekent de aanleg van rijks weg 20, als rechtstreeksche verbinding met de steden Den Haag en Rotterdam, een belang rijke verbetering. AANGESLOTENEN BIJ RADIOCENTRALES In de bijlage van het besluit van den directeur-generaal der posterijen, telegrafie en telefonie betreffende maatregelen op het gebied van den Nederlanöschen radio-omroep d.d. 27 December 1940 is aan artikel 5 toege voegd een nieuw lid (4), luidende als volgt: Ten aanzien van de aangeslotenen op de radiocentrales kan door den directeur-generaal met betrekking tot de wijze, waarop de ver schuldigde luisterbijdrage kan worden vol daan, een nadere regeling worden vast gesteld. GELDIGHEIDSDUUR VAN SPOORWEG ABONNEMENTEN Naar het A.N.P. van de zijde van de Neder landsche Spoorwegen verneemt zullen met ingang van deze maand geen abonnementen met een langeren geldingsduur dan een maand verkrijgbaar zijn. Uit de Pers NEDERLAND EN NEDERL.-INDIË. In een artikel van Max van Poll in de Neerlandia-pers lezen wij het volgende: Daar alle verbindingen met Indië zijn af gesloten, missen wij mededeelingen over de stemming aldaar nadat het Nederlandsche leger had gecapituleerd. Maar uit hetgeen tot ons doordrong in de vijf daaraan vooraf gaande dagen van den oorlog, doch méér nog uit hetgeen alle Nederlanders, die Indië uit eigen verblijf aldaar kennen, eenstemmig zullen toegeven, is ons dit wel duidelijk, dat Nederland mèt zijn zelfstandigheid tevens In dië zou verliezen, ook al ware er geen enkele mogendheid in Azië of Amerika, welke zich tegen een aansluiting bij een Europeesche le vensruimte zou verzetten. En men vergisse zich niet: dit geldt niet alleen voor het Nederlandsche bestuur van Indië of voor het Nederlandsche volksdeel, waarvoor een vrij Nederland veel meer nog dan voor de Nederlanders in Europa een voorwerp van vereering en verlangen is; het geldt in zelfs nóg sterkere mate voor de in- heemsche bevolking. Dat klinkt wellicht on waarschijnlijk voor den buitenstaander, maar het is waar. Ten eerste, omdat de overgroote meerder heid dezer bevolking leeft uit gevoelens, zoo als wij die hier niet kennen, van eerbied voor en toewijding aan de levende gezags dragers; maar ten tweede óók, omdat zelfs de felste nationalisten in Indië op het stand punt staan, dat zij, indien him land dan toch afhankelijk zou moeten wezen, boven elk ander het Nederlandsche gezag zouden ver kiezen. Dat kennen zij üit een samenwerking van drie eeuwen en daarvan weten zij bij alle critiek de weldadige werking ook te waar- deeren, al geven zijn dan ook de voorkeur aan een onafhankelijk Indië. Men mag zelfs buiten twijfel achten, dat zij hun strijd voor een „Indonesia raja", een zelfstandig Indië, met de grootste verbeten heid en middelen van geweld zouden gaan voeren, indien zou worden beproefd dit ge zag door iets anders te vervangen dan door een onafhankelijk „Indonesia". Kerk en Zending Gen. Synode Geref. Kerken Naar wij van bevoegde zijde vernemen, zal de Ger. Synode der Geref. Kerken Maandag 3 Maari te Utrecht voortgezet worden. Des avonds te 7 uur wordt zij ge opend; men vergadert in besloten zitting. Aan de orde komen agendapunten in ver band met de huidige omstandigheden, rapporten over Deputaten met de Hooge Overheid e.d. Verwacht wordt, dat de Synode slechts enkele dagen bijeen zal zijn. Ds. R. J. v. d. Meulen Woensdag 12 Februari a.s. viert ds. R. J. v. d. Meulen, Ned. Herv. predikant te Some ren en iemand die zich op velerlei gebied heeft bewogen, zijn 70sten verjaardag. Ds. van der Meulen werd 12 Febr. 1871 te Lage-Vuursche, waar zijn vader predikant was, geboren. Hij studeerde aan de R-U. te Utrecht theologie om in 1894 candidaat te worden in Groningen. 13 Jan. 1895 bevestigde zijn vader hem te Welsum (O.) in zijn eerste gemeente. Achttien jaar heeft de 70-jarige hier gewerkt en gaf in die jaren het in en om Deventer veelgelezen blad De Wekker uit. De Algemeene Synode der Ned. Herv. kerk zond hem uit naar Westfalen en Rijn land om werkzaam te zijn onder de aldaar wonende 80.000 Nederlanders. 1 Februari 1913 verkreeg ds. v. d. Meulen eervol emeritaat in verband met zijn benoe ming tot predikant-directeur van het Koning Willemshuise te Amsterdam, met filiaal te IJmuiden. Hij stichtte in de hoofdstad oook een Prot. Centraal bureau vanwaar de actie voor Plaatselijke Keuze geleid werd en zoo ontstond het adresboek voor Prot. Amsterdam. Het Centraal bureau leidde mede tot de oprichting van den Zakbijbel- bond in de hoofdstad de Ver. voor Bijbel verspreiding en de inlichtingdienst van het Centraal bureau voor inwendige zending. In den vorgen mobilisatietijd was ds. v. d. Meu len bestuurslid van het comité tot ontwik keling en ontspanning van werkloozen in Amsterdam. Ook was hij toen reserve-veld prediker in de stelling Amsterdam. Ook was ds. v. d. Meulen vertoonden aan de af deeling I.N. van de Rijksverzekeringsbank, deed hij als vrijwillig armbezoeker dienst op Kattenburg en ging hij bij herhaling voor in de prediking in de gevangenissen en de zie kenhuizen. In 1919 legde ds. v. d. Meulen al dit werk neer en stelde zich opnieuw beroepbaar om 26 Juni 1921 het predikambt te aanvaarden te Purmerland, vanwaar hij in 1930 naar Bunschoten vertrok 2 Oct. 1932 deed hij in trede in zijn tegenwoordige gemeente. Tijdens zijn verblijf te Purmerland bracht ds. v. d. Meulen een merkwaardige ge schiedkundige tentoonstelling bijeen in ver band met de jubileumfeesten te Purmerend en gaf hij een werk over Purmerland in het licht. Als afgevaardigde van de Ned. Herv. kerk woonde hij in 1923 te Stockholm het wereldcongres der kerken' bij. Ook maakte hij bij herhaling kruistochten op de Noordzee met het hospitaal-kerkschip „De Hoop". Veel heeft ds. v. d. Meulen ook geschreven Hij is mede-oprichter en uitgever geweest van het bekende orgaan voor predikanten „De Schatkamer", welk blad de eerste stoot heeft gegeven voor verbetering der predikants- tractementen en waarvan hij de jaargangen 19061913 en 19321934 redigeerde. Ook redigeerde hij het orgaan „Predika", schreef -een groot geillustreerd werk over Prot. kerk gebouwen, redigeerde het studentenblad „Minerva'schreef voor het cateohetisoh onderwijs twee boekjes, n.l. Amos en Hosea; publiceerde 'een kinderboek „Uit de geschie denis der kabouters"; publiceerde dagelijk- sche scheepsbrieven in ».De Hoop" en redi geert het orgaan De Kandelaar. Ook deed hij in de serie Pro en Contra een werkje tegen verzekering het licht zien en schreef hij tal van artikelen op het terrein der drank bestrijding en tegen de vivivsectie en redi geerde hij voor de vereeniging tot versprei ding der H. Schrift de kalender „De Huis vriend" en schreef hij geïllustreerde bijbel verhalen. Als een harde werker heeft ds. v. d. Meu len, die altijd een man was van originaliteit, zich alom in den lande vele vrienden ver- Evangelisatie op Voorne en Putten Over de geestelijke gesteldheid der Zuid- Hollandsohe eilanden sprekende, zou mer zeker niet denken, dat daar sommige plek ken zijn, welke in het Herv. Weekbl. „De Gereformeerde Kerk" aldus worden aangeduid door den Evangelist Sc h a 1 e k a m p, die tal van jaren gewerkt heeft: „Nooit, neen nooit heb ik kunnen denken, dat in een Christelijk land de vijandschap tegen Christus en Zijn Evangelie, zóó fel, groot kon zijn. Men moet in zulk een geving gewoond en in 't Evangelie gearbeid hebben, om er zich èenigszins een voorstel ling van te kunnen maken. Daar toehoort inderdaad moed toe voor iemand, om geregeld bij den Evangelist onder 't gehoor te komen. Wie daar geregeld bij een vrijzinnige predi kant ter kerk gaat, wordt voor een fijne gehouden, de Evangelisatiebezoekers worden als zonderlingen beschouwd ofals huiche laars en nog erger. In de meeste plaatsen op Voorne en Putten behoort het tot de uitzonderingen als iemand ter kerk en vooral geregeld ter kerk gaat. Verreweg de meesten weten niet hoe een kerk er van binnen uit ziet." In deze geestelijk arme omgeving heeft de Prov. Commissie der Confess. Vereeniging voor Zuid-Holland destijds haar arbeid NUTROGEN Voor kinderen, KRACHTVOEDS EL die zenuwachtig zijn of „uit de krachten groeien" bestaande uit MOUT, MELK, EIEREN, CACAO Phosphor on Kalk |\J U T R I C I A Overal verkrijgbaar ZOETERMEER „Van Nieuwesluis, als middelpunt uit, ont stond op verschillende nabij en verderaf gelegen plaatsen evangelisatie-arbeid. In Hekelingen in een wagenschuur, zelfs een filiaalpost met wekelijksche prediking op Zondag. O, een klein kringetjes: 30 k 40 hoorders, maar in den dienst van den vrij zinnigen predikant te dier plaatse kwam over 't geheel genomen nauwelijks de helft van dit aantal. Er werd daar ook begonnen met cateche tisch onderwijs op de openbare school en gesticht werd een Zondagsschool, ondanks heftige tegenwerking van den toenmalige!» vrijzinnen predikant. Ook in Heenvliet ging de deur der open bare school open voor Bijbelles aan dé kinderen. In den Heenvlietschen polder werd in de keuken van het éénige godsdienstige gezin dat er woonde, een Zondagsschool gesticht met 18 kinderen, waarvan 13 verklaarden nog nooit van Jezus gehoord te hebben! In Vierpolders werd een Evangelisatiekring gesticht als vrucht van een campagne met de Evangelisatie tent, waarvan de leiding be rustte bij Ds. B. C. Koolhaas, destijds predi kant te Zuidland. Onder zijn invloed is deze Evangelisatiepost onder beheer gekomen van de Provinciale Commissie voor Zuid-Holland der Confessioneele Vereeniging." Tot zoover de mededeelingen van Ds. D. A. v. d. Bosch. Maar nu is een proces van achteruitgang gekomen, en wel van dien aard, dat men al in ernst bespreken moest, of het maar niet beter was, den post te Nieuwe sluis op te heffen. Wjj willen ook onze lezers voor deze vraag plaatsen; allicht zijn er onder hen, die met de daad antwoorden: dat mag niet, en zeker nu niet! Voor hen is het adres: A. Henke- m a n s, giro 203785, Den Haag. Pastor Hermann Graefe Pastor H. Graefe te Görlitz, bekend figuur in het Geref. kerkelijk leven ook hier te lande mag volgende maand zijn 70sten verjaardag vieren. Pastor Graefe die uit Görlitz nabij Breslau afkomstig is, ontving zijn opleiding aan de Theeol. Hoogeschool te Kampen, waar hij in 1895 candidaat werd. In Nov. van dat jaar bevestigde wijlen prof. dr. II. Bavinck hem te Laar in de Graafschap Bentheim in het predikambt. Vandaar vertrok de 70-jarige naar Gronau om omstreeks 1900 predikant te worden bij de „Freie Reformierte Gemeinden in Schlesien und Sachsen". In die kwaliteit heeft pastor Graefe bij her haling de Generale synoden der Geref. kerken in Nederland bezocht. Hij heeft o.m. het woord gevoerd op de synoden van Arnhem (1930), Middelburg (1933) en Amsterdam (1936.) Veel heeft ds. Graefe gedaan om het Geref. leven in zijn omgeving te verstevigen. Reeds meer dan 10 jaar geleden hebben dr. G. Keizer te Rheden-de Steeg en wijlen dr. J. C. Rullmann te Wassenaar in opdracht van de putaten voor de correspondentie met de buitenlandsche kerken vanwege de Generale synode, een bezoek gebracht aan de vrije Geref. gemeenten in Silezië en Saksen en op de synode van Arnhem heeft wijlen prof. L. Lindeboom over deze zaak gerapporteerd. De synode gaf toen aan bedoelde deputaten opdracht uit hun midden twee leden aan te wijzen met opdracht de Gemeinden te hel pen om te komen tot rechte institutie van zelfstandige plaatselijke kerken. De Gemeinden te Görlitz, Ebersbach en Oderwitz hebben zich in April 1930 ver- eenigd als Aeltestenversammlung om in dit gemeenteverband voortaan op den grondslag van de Heilige Schrift, dat is de kanonieke boeken van het Oude en het Nieuwe Testa ment en de Heidelbergsche Catechismus als belijdenisschrift saam te leven en in het werk des Heeren te arbeiden. Dit verband diende zich daarop aan als wat men in Nederland noemt, een classis. De Gemeinde te Breslau weigerde evenwel tot dit Gemeindeverband toe te treden. De verbonden gemeenten be sloten reeds in hun eerste vergadering zich tot de Geref. kerken in Nederland te wenden met het verzoek ook met hun in correspon dentie te willen treden. De gemeenten van Görlitz, Ebersbach en Oderwitz zijn maar klein en zwak en reeds op de synode van Middelburg (1933) deelde ds. Graefe in de zitting van Woensdag 30 Aug. mede dat „de stoffelijke positie onzer kerken thans meer dan hachelijk en don ker is". In de zitting van 27 Aug. 1936 op de Am- sterdamsche Generale Synode heeft Pastor Graefe opnieuw het woord gevoerd. Hij klaag de daar over het absoluut ontbreken van alle historisch Gereformeerd verleden en van eenig Geref. milieu in de streken waar de kleine Geref. kerkjes van Görlitz, Ebersbach en Oderwitz zijn gevestigd en zag dit als da grootste moeilijkheid. Op deze synode kon digde ds. Graefe zijn verlaten van den actie ven dienst reeds aan met het oog op zijn ruim 40-jarigen dienst, waarom hy mede deelde voor het laatst in het midden der sy node te zijn geweest. In 1937 is Pastor Graefe dan ook met emeritaat gegaan na een dienst tijd van 42 jaar. Hoewel nog gezond heeft Pastor Graefe het gezichtsvermogen bijna ge heel verloren. Pastor Graefe die reeds als student aan de Kampener Hoogeschool zeer gezien was (nooit heeft iemand onder grooter belangstelling zijn eerste preekvoorstel gehouden) heeft in Nederland vele vrienden. AFSCHEID EN INTREDE Zondag 2 Febr. nam ds. J. C. Jonkers afscheid van de Geref. Kerk te Abcoude we gens vertrek naar Soherpenzeel. Hij bediende het Woord uit Matth. 25 29 in 't kort samen vattende de ruim vierjarige prediking, spre kende over „Alles of niets" waarbij hij behan delde het zien hoe de Heere Jezus hier spreekt van een algemeene levenswet, die doorgaat in het Koninkrijk Gods en met welke wet wij dus ook in aanraking zyn. Daarna vertolkte ouderling G. Griffioen den dank der gemeente en ds. H. M. M a 11 e r van Baambrugge sprak namens de classis Breukelen. Staande werd den scheidenden leeraar toegezongen Ps. 67 vers 1 gewijzigd. De dienst werd mede bijgewoond door een deputatie van de Geref. kerken Baambrugge en Nigtevecht en van B. en W. van Abcoude. MARTHASTICHTING yele jaren voorzitter, is I t bestuur der Martha-stichting voor onverzor nderen te Alphen aan den Rijn dr. J. J. S t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1