ÏUfuiur geü&ctft Courant <Z Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Grtep.* ""ibonnementsprijs per 3 maanden in Leiden en in plaatsen V waar een agentschap gevestigd is 2.35 Per week 18 ct Losse nummers 5 ct Alles bij vooruitbetaling. [ivertentieprijzen [q] 24 ct per regel. Ingezonden Mede- deelingen 48 ct per regel. Minimum 5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con tract belangrijke korti-..g. Bur. Redactie en Administratie'. BREESTRAAT 123. LEIDEN Telefoon 22710 (Na 6 uur 23166). Postbox 20. Postrek. 58936 No. 6340 WOENSDAG 29 JANUARI 1941 21e Jaargang Abonnementen, Advertenties, enz. aan de Administratie. di de Hoe is dat te rijmen |£e je tijdschriften, die, hoewel wekelijks tend, niet tot onze wekelijksche behoor en, moeten wij ook „De Mist- rekenen. Wij bekennen het eerlijk, meenen niet veel te missen, wanneer Misthoorn" laten voor wat hij is. defer, nu wij van het nummer van 11 een gratis proefnummer in handen hebben wij ons nog eens tot het stelen van enkele artikelen gezet. Wij »r niet veel van zeggen. Er zijn ook [ties, waarover men beter kan zwijgen, is hier, ondanks het feit, dat de I m» van „De Misthoorn" met het woord U" nogal vertrouwd schijnt te zijn, ks het geval. 'maakten wij drie korte aanteekenin- eerste is naar aanleiding van een ei(fe. Het is een recensie van een boek, „Bloed en mythe als levenswet"- en door eenen Pieter Emiel Keuche- ij kennen het boek niet en zullen verder over handelen. Toch geven in door, dien wij in de recensie aan De ontleend zagen: „De mythe is de ^iPg met het eeuwige, een afschijnsel goddelijke. In het bloed verankerd, 'de^ de stem van het bloed tot de stem Wij verstaan het, dat de recensent, in andere beteekenis dan wij het doen, op dezen zin laat volgen: dan deze uitspraak kunnen wij niet ij uf- an ireede aanteekening is deze. De van het reeds genoemde boek „Het joodsche kapitalisme heeft >llandsche mythe verdrongen". Maar de recensent: „Toch vragen we ons auteur niet een belangrijken factor heeft. Hij zwijgt tot onze verwonde- 5 iver het Calvinisme, den geloofsvorm, ons land de reformatie een vaste kreeg. Het behoeft geen betoog, dat van Calvijn met judaïseerende ten- doortrokken is en bovendien, als uit- van haar wezen, de vroeg-kapitalisti- 'lfctwikkeling sterk in de hand heeft Verweekte deze levensbeschouwing i den bij een volk van noordschen ianwezigen weerstand tegen joodsche anderzijds vergemakkelijkte dit Cal- bij de nazaten der eerste Geuzen ■IjKden naar het kapitalistische vaar- men het ook neemt of keert, de l0| i Jood staat er achter, maar het proces OÜinds lotswende" blijkt ongewikkel- het ons wordt voorgesteld en eischt iggrijpen op dieper-liggende wortelen. van ons Volk ontsprong voor een ïng deel aan deze religie, welke naast ing tot heroïsme in den aanvang, al den ingeboren aard vergiftigde' d uilen er wederom niet veel van zeg- Hun in b paalde gevallen kan het zijn, het bestaan van een bepaalde teSj B constateeren. Slechts dit: Afgezien 11 feit, dat wat de schrijver noemt erende tendenzen" behalve bij Calvijn b ronden wordt bij anderen, ook bij .v., is het merkwaardig, dat de Geu- moed om Geuzen te zijn juist aan lvinistische levensbeschouwing ont- Want ook hierin is het Calvinisme [ö)dtoon van ons volkskarakter. opmerking is naar aanleiding van de redactie schrijft over de radio- Aan het sectarisme in den aether, is een radicaal einde gemaakt. Doch iezelfde kolom zegt zü het te begrij- van Protestantsch-Christelijke geprotesteerd werd, toen een ereeniging voor de opening van haar Zondag uitkoos. Maar kan zij dan ns begrijpen, dat deze Protestantsche zich ook verder moeilijk kunnen net radiouitzendingen, hetzij op Zon de week, die op haar best aan n hun levensbeschouwing wat ier iten, doch door die levensbeschouwing den gedragen? In dezen stand tn wij op dit alles niet nader in, ar aanleiding van hetgeen „De Mist- l0£chreef meenden wij deze opmerking te mogen maken. Wij moeten elkan- goed verstaan. •stuk Het Bijbelsch fundament ok voor niet-theologen zeer belang de beschouwing heeft Prof. Dr. G. Ch. geschreven in het „Gereformeerd isch Tijdschrift". Zij laat zien, welke ide wijzigingen zich voordoen in de gen, die men in verschillende weten- lijke kringen aanhangt over het ont- an den Pentateuch, de eerste vijf leken. Veel, waaromtrent zekerheid meende te hebben, gebleken slechts hypothese te zijn. Joh. de Groot zeide het reeds et het oog op dit alles: „Veel dat zeker scheen te zijn, wordt >g behandeld". tchten dergelijke onderzoekingen, mits fd met verantwoorde nauwkeurigheid t, nuttig en noodig. Men meene niet al «ig, dat men er is. In die fout is men wel gevallen. Men bouwde dan aller- ttructies op, maakte allerhande hypo- "1 waaraan men intusschen groote zeg- jacht wilde verleenen, en stelde zich ïrbaat in een moeilijke positie ten I van mogelijke nieuwe ontdekkingen. Lalders gaat hier met voorzichtigheid k. Hij constateert nog slechts en can 't, althans in dit artikel, nog weinig, Tersd gesch andei jkken. e dus. maar Febi de de h< hoopt Voor het opbergen der prachtige doeken van het paleis op den Dam is een reusachtige rol noodig, welke deze week ter bestemder plaatse gebracht werd (Foto Pax-Holland) Morgenthau over Engeland's De staatsleening 1941 financieele verplichtingen „De oorlog kost Engeland per dag 12 millioen pond" Morgenthau de Amerikaansche minister van financiën heeft voor de senaatscommissie van buitenlandsche zaken o.a. gezegd, dat de financieele gevolgen van Frankrijk's ineen storting Engeland zwaar getroffen hebben. Engeland kan weliswaar de reeds in de Ver- eenigde Staten geplaatste opdrachten betalen, doch beschikt niet over dollars voor aanvul lende opdrachten. In zestien maanden oorlog zijn de Engelsche goud- en dollarsaldi met 2,316 milliard dollar verminderd. Thans is voor wapenaankoopen in Amerika nog een bedrag van 1,811 milliard dollar beschikbaar. De Engelschen hebben reeds een schuld, voortspruitende uit reeds geplaatste opdrach ten van 1.4 milliard dollar. Engeland heeft toegestemd in bekendmaking van deze tot dusver geheim gehouden cijfers. Engeland's valutavoorraden In Amerika zien er als volgt uit: 292 millioen aan goud, 54 millioen dollar aan regeeringsbezit, 350 millioen in particulier bezit, 616 millioen aan verkoopbare effecten, 900 millioen dollars aan rechtstreeksche en gemengde beleggingen. Hiervan hebben de Engelschen een bedrag van 350 millioen dollar in particulier bezit opzij gelegd voor de noodzakelijke hand having van het zakenverkeer, 30 millioen goud, dat over de heele wereld verspreid Is en 21 millioen dollar voor toekomstige op drachten in deviezen. Derhalve is voor inkoo- pen in de Vereenigde Staten een bedrag van 1.811 milliard dollar beschikbaar. De oorlog kost Engeland per dag twaalf millioen pond sterling of zestig procent van het nationale inkomen en de uitgaven stijgen met den dag. Tot dusverre is veertig procent van de uitgaven door be lastingen gedekt. Morgenthau verklaarde op vragen nader, dat hij eenigen tijd geleden in gedachte Engeland's oorlogsschulden aan Amerika ten bedrage van ongeveer 5.7 milliard dollar heeft afgeschreven. De bevroren Fransche saldi bedragen zoo wat 1.6 mil liard dollar en bestaan voornamelijk uit goud en effecten (D.N.B.). DR. J. BRAND. 1 Mei a.s. herdenkt ds. J. Brand te Does burg den dag waarop hij voor 40 jaar werd benoemd tot gemeente-geneesheer. Dr- Brand, die zich op dien dag aan elk huldebetoon wenscht te onttrekken, heeft tegen 1 Mei 1941 eervol ontslag aangevraagd. tenzij dan dat hij concludeert, dat er op het oogenblik nog niet al te veel te concludee- ren is. Men vreeze ook voorts het wetenschappelijk onderzoek niet. De Bijbel strijdt niet tegen de wetenschap. Hij strijdt wel tegen weten schappelijke beschouwingen, welke nu en dan worden aangehangen. Hij heeft getoond die beschouwingen te kunnen overleven. Hoe is dit laatste mogelijk? In de eerste plaats mogen wij dit zeker in verband bren gen met de Voorzienigheid Gods, die hier wel tot ons sprak in bewoordingen als onder menschen mogelijk, maar met de kracht van den Geest, die het Woord „werkt". En in de tweede plaats moeten wij toch nimmer ver geten, dat de Bijbel nooit vooral wil gelezen zijn als wetenschappelijk werk. Hij is niet met de wetenschap in conflict, maar hij wijst, boven elke menschelijke wetenschap uit en tevens tot in het hart van elke menschelijke wetenschap, den weg ter zaligheid. Wie zoo den Bijbel leest, hetzij hij een scherp-schou- wend geleerde is, hetzij een eenvoudige vrome, die heeft in den rijken inhoud het beste inzicht. ZON EN MAAN gang 30 Januari 9.27: ondergang Maansopgang 30 Januari 10.27; ondergang 22.08. Maansopgang 31 Januari 10.51; ondergang 23.12. Eerste kwartier Dinsdag 4 Februari; volle maan Woensdag 12 Februari; eerste kwartier Dinsdag 18 Februari; nieuwe maan Woensdag 28 Februari. De inschrijvingen van niet-commer- cieele vereenigingen en stichtingen De commissaris voor niet-commercieele vereenigingen en stichtingen maakt bekend, naar aanleiding van aanvragen, welke hem van verschillende zijden bereikt hebben, dat de besturen van niet-commercieele vereeni gingen en stichtingen bevoegd zijn, maxi maal tot het beloop van de liquide middelen hunner organisatie (kas-, giro- en bank tegoed) in te schrijven op de 4 pet. staats leening 1941. Zoodra de besturen bericht van toewijzing hebben ontvangen, moet de commissaris voornoemd hiervan in kennis worden gesteld. De oorlog en de zeevisscherij Men schrijft ons uit Katwijk: 1940 was een uiterst somber jaar voor de zeevissoherij. De oorlog heeft altijd onze haringvisscherij in erge mate geknauwd. Men denke slechts aan eenige perioden uit onze geschiedenis. Wat was het in dit opzicht een zorgelijke tajd in de laatste twee decennia der 18de eeuw. De 4de Engelsche oorlog (1780 1784) zette het in. En voorts den tijd van 1803 tot en met 1810, toen gedurende die zes jaren, slechts 100 schepen, van Vlaardingen en Maassluis, de haringvissoherij uitoefen den. En ook de drie volgende jaren, 1811, -12 en -13, den tijd der hevige worsteling tegen Napoleon, was het weer volop misère: van visscherij geen sprake. 1940 heeft ons t.o.v. de haringvisscherij eenzelfde somber beeld vertoond. Nog nau welijks op de groote watervlakte versche nen, moest de terugtocht der vaartuigen in allerijl worden aanvaard. Het gelukte -den Katnv. loggers, de vaderlandsche havens weer te bereiken. In veel mindere mate heeft het geluk den IJmuiderschen trawlers ge diend: zij hebben hun toevlucht in de En- Engelsche havens gezocht, waardoor thans van deze vaartuigen betrekkelijk weinig te IJmuiden worden aangetroffen. Eind November gaf de Duitsche overheid den reeders vergunning, om voor de haring visscherij uit te varen, 't Was toen al bij zonder laat in den tijd 't Haringseizoen liep al ten einde, en eenig profijt hebben de pogingen niet meer opgeleverd. Slechts een paar schepen hebben een poging gewaagd. Van de N.V. .Nederland", directeur de hr. M. Parkwit, is een schip, K.W. 167, van Scheveningen uitgevaren, 't Werd een kort vertoeven op den grooten plas, geteisterd door hevigen storm, de netten in 't onge- reede, de lichten gedoofd, kwam na 3 et malen het einde. Niet beter verging het de K.W. 3 van den reeder Meerburg: na 1 et maal stevende het weer naar binnen. Met 2 of 3 schepen, tegen St. Nicolaas van Sche veningen uitgegaan, is het er op eenzelfde mislukking uitgeloopen. Als een enkele, ver rassende uitzondering op dit gemis aan resul taat valt een Hollandsche motorkotter te ver melden, die, van IJmuiden uitgevaren, eenige reizen met bevredigend succes heeft ge maakt. Voor het overige was het op zee op het terrein der „groote visscherij" de dood in den pot. Een flatteerend beeld geeft ookde trawlvisscherij in 1940 in geen-en deele. In September begonnen, hebben er van Katwijk een 40 vaartuigen aan deel genomen, waar van vele aan de schippers-eigenaars belhoor- den. De snorrevaartvisscherij is mede door een aantal schepen, een 6-tal Katw. motor- kotters en 1 Schev. logger uitgeoefend, en enkele reizen met bevredigend succes. Het stilliggen der visscherij komt den vischstand ten goede. De intensieve vangst heeft opgehouden en de vermeerdering en verspreiding der visch gaat in sneller tempo. Hieruit laat zich het bijzonder verschijnsel veitklaren van het voorkomen van zoo groote hoeveelheden wöjting dicht onder de kust. In de maanden Sept. en Oct, haast tot half Nov. van 1940 werd zij eiken dag weer aan in groote kwantums gevangen, welker op brengst wat meer fleur bracht in het zorge lijk bestaan der Katwijksche garnalenvis- schers, die thans alleen te Scheveningen mogen havenen. Uit dezelfde oorzaak vloeit oA. voort, dat de sardinen, waarvan eene soort wel voorkwam aan de Engelsohe kust in zoo grooten getale in de nabijheid onzer eigen kusten voorkomen, dat Scheveningsche en Katwijksche visschers, de laatste met 2 schepen, zich met de sardinenvangst kun nen bezighouden. Zoo brengt de oorlog in zijn voortgezette gevolgen, al zijn die voor velen funest, voor enkele categorieën toch nog. zij het tijdelijk, een flinke bete broods J. DE FEYTER t In den ouderdom van ruim 82 jaar is te Zaanslag overleden de heer J. de Feyter, die tal van jaren burgemeester dezer gemeente is geweest. De overledene die tot de Anti- Rev. partij behoorde, heeft verschillende be stuursfuncties bekleed en was een vooraan staand figuur in de Zeeuwsche afdeeling van den Chr. Boeren- en Tuindersbond. De over ledene was ridder in de orde van Oranje Nassau- Koning Griep in 't land Hoe ontvangen wij hem De griep heeft zich, evenals elk jaar, in zonderheid in het gure jaargetijde, vrij zeker te verwachten is, weer aangediend en ver- scheidenen onzer „magen en vrienden" heb ben zich al onder zijn greep gevangen moeten geven. Het is een lastige klant, die Griep, maar.... een oude. Wij kennen zijn knepen zoo langzamerhand wel en onze dokters we ten in den regel wel raad met hem. „Influenza" werd hij voormaals meestal ge noemd. Dat moet te danken zijn aan het ge loof uit vroeger jaren aan den invloed van de planeten, op het ontstaan van epidemieën. In Amerika is van dat „influenza" nog iets overgebleven, want'daar spreekt men van de „flu". Het woord is dan ook rijkelijk lang voor de Amerikaan, die geen tijd heeft. Hoe men aan het woord „griep" komt? Daar zijn de Franschen in 1918/19 mee be gonnen. Ze noemden de ziekte, die toen om zich heen greep „la grippe" en de Duitschers volgden dit na, door van „die Grippe" te te spreken. Wij konden dus wel niet anders dan er „griep" van te maken. Wat de griep eigenlijk betéékent, och daar van weet nu letterlijk zoowat iedereen mee te praten, want wie heeft nog nimmer eens „een griepje" of zelfs „een flinke griep" ge had? Weinigen zullen er zijn, die ervan ver schoond gebleven zijn' en zoo komt het dan ook, dat de meeste menschen de diagnose van den geneesheer niet eens meer noodig hebben om te weten: het is de griep, die me op het oogenblik te pakken heeft Meestal treedt deze lastige ziekte plotse ling op met een algemeen gevoel van afge matheid, dofheid in het hoofd, pijnlijkheid in rug en ledenmaten, koorts en zwaktege- voel, veelal gepaard met hoest of andere be zwaren, zooals misselijkheid en braken. Oor- suizen, duizeligheid enz., alsmede een ver zwakkend overvloedig zweeten. Gelukkig duurt het in den regel niet heel lang. Verreweg de meeste griepelingen zijn binnen een paar dagen weer „het ventje", al kan het ook wel lang duren eer de krach ten van weleer geheel terugkeeren. Dat kan aan verschillende oorzaken liggen, waarop we niet zullen ingaan. Erger is, dat na genezing vaak instortin gen voorkomen. Daarom is het zaak niet te gauw en te parmantig het bed en de kamer te verlaten als men „gegriept" heeft. Dat kan heel schadelijk zijn en tot langdurige on gesteldheden aanleiding geven. Zooals be kend, is de eene griepperiode kwader van karakter dan de andere en daar men nimmer weten kan of de „heerschende" griep goedig of kwaadaardig is, doet men het veiligst door met de slechtste kansen rekening te houden en niet te overmoedig te zijn. Waarin die overmoedigheid bestaan kan? Nu in de eerste plaats door een zich bloot stellen aan besmetting. Men moet tijdens griep-perioden niet bij voorkeur in druk bezochte bijeenkomsten komen, vooral niet als er niet gemakkelijk gelucht kan worden. Voorts moet men zich niet aan kouvatten bloot stellen. Hygiënische leefwijze in alle op zichten is een pracht-voorbehoedmiddel tegen de lastige en vaak gevreesde ziekte, die wij griep noemen. Maar wie eenmaal zich griepig voelt, verzette zich niet tevergeefs tegen de mach tige greep maar zoeke het bed op en raad plege zijn huisdokter. Dat is de beste han delwijze om er zoo spoedig mogelijk weer af te komen. Bescherm U bijtij'ds door Qanflavin - pastiucs Hevige koude op Jutland In geheel Denemarken lage temperaturen In den nacht van Maandag op Dinsdag is in Jutland een temperatuur geconstateerd 32 gr. onder nul. Dit beteekent, dat zelfs het koude-record van Jutland dat op naam van den winter van 1823 stond met 2 gr. is ge broken. In Kopenhagen was de koude ongekend. De weinige menschen, die men op straat zag, hadden zich door de meest uitzonderlijke hoofddeksels tegen de vorst beschermd. Men zag Russische mutsen en zelf capuchons (een vrouwelijk hoofddeksel bij uitstek) door r nen gedragen. 15 menschen, die door de koude waren bevangen, moesten zich onder dokters, behandeling stellen. Staatsleening en vijandelijk vermogen De Ver. voor den Effectenhandel te Amster dam heeft bericht ontvangen, dat de bevoegde Duitsche instantie toestemming heeft verleend, dat voor het verrichten van stortingen (voor zoover geen contante middelen aanwezig zijn) op inschrijvingen der 4 pet. Nederlandsche Staatsleening 1941 voor rekening van „vijan den" in den zin van de Verordening betref fende de behandeling van vijandelijk vermogen, ten beloope van bedragen, waarvoor tueel op de gedwongen leening zou mc worden ingeschreven, effecten mogen worden beleend. F. BULTHUIS. Zaterdag 1 Febr. a.s. zal de heer F. Bult huis te Haarlem wegens het bereiken var den pensioengerechtigden leeftijd afscheid nemen van 's Rijks dienst. Uit de kringen nijverheid, handel en industrie heeft zien onder voorzitterschap van den heer H. J. Lips te Velsen-Noord een comité gevormd teneinde de scheidende ambtenaar een huldeblijk te bieden, terwijl ook het ambtenarencorps den heer Bulthuis een huldelijk zal aanbieden Daartoe zal in hotel Brinkman te Haarlem in den morgen van 1 Febr a s een bijeen komst worden gehouden. De heer Bulthuis heeft vele jaren dienst gedaan als verificateur van de Invoerrechten en accijnzen Bovendien is hij ook buiten zijn ambtelijken werkkring een bekende en ge ziene persoonlijkheid. In het Geref. kerkelijk leven in zijn woonplaats neemt hij even een vooraanstaande plaats in en hij dient de Geref. kerk bijkans 25 jaar als ouderling. De Indo-Chineesch-Thailand- sche wapenstilstand Vandaag begint de conferentie te Saigon De meeste vertegenwoordigers van Fransch Indo-China en Thailand, die zullen deelnemen aan de wapenstilstandsonderhandelingen, zijn gisteren te Saigon aangekomen, hetgeen pr op duidt, dat de besprekingen vandaag, zooals het plan was, zullen beginnen. Het voornaam ste onderwerp van bespreking acht men de afbakening van de grenslijn tusschen belde landen, waartoe o.a. de volgende punten be- hooren: 1. De positie van de Thailandsche troepen, welke zich thans op grondgebied van Fransch Indo-China bevinden. Maatregelen om den toestand tusschen beide landen aan de grens tot rust te brengen. 3. Stappen om bepaalde stellingen te ont- 4. Uitwisseling van krijgsgevangenen. (Do- DR. WILLEM VAN BEMMELEN t Oud-directeur van het Magnetisch Meteorologisch Observatorium te Batavia. Te 's-Gravenhage is op 72-jarigen leeftijd overleden dr. Willem van Bemmelen, oud directeur van het Magnetisch Meteorologisch Observatorium te Batavia en oud-lector aan de Amsterdamsche Universiteit. De crematie geschiedt Donderdag na aan komst van trein 13.15 uur halte Driehuis- Westerveld. van Bemmelen is 26 Augustus 1868 te Groningen geboren. Na te Leiden te hebben gestudeerd in de wis- en natuurkunde, werd hjj in 1892 assistent bij de directie van het Ned. Meteorologisch Instituut. Het jaar daar op promoveerde hij op „De isogonen in de 16e en 17e eeuw", welke dissertatie in 1899 uitgebreid werd uitgegeven. In 1898 werd hij onderdirecteur van het Kon. Magnetisch Meteorologisch Observatorium te Batavia, waarop ïn 1905 het directoraat volgde, dat hij tot 1920 heeft vervuld. Terug in Neder land werd hij in 1922 lector in de physische aardrijkskunde aan de universiteit van Am sterdam. Moeilijkheden aan boord van een Nederlandschen mijnenlegger Wij lezen in de Deutsche Zeitung in den Niederlanden: In een Portugeesche haven is eenigen tijd geleden de in Engelschen dienst varende Nederlandsche mijnenlegger Willem van der Zaan binnengeloopen. Het schip voerde de Nederlandsche vlag. Het nam brandstof, levensmiddelen en water in en vertrok den zelfden avond om de reis naar Kaapstad voort te zetten. De bemanning .bestond uit Nederlanders en Engelschen. Bij het vertrek van het schip sprongen twee Nederlandsche leden van de bemanning boord. De matroos H. Heere uit Borne kwam in aanraking met de schroef en werd gedood. Den matroos H. Spaan uit Utrecht gelukte het, zwemmende het land te berei ken; hjj werd geïnterneerd. Later heeft deze meegedeeld, dat hij tezamen met vele andere leden der bemanning gedurende het korte oponthoud in de haven gepoogd had, van boord te komen en zich aan den dienst voor Engeland te onttrekken. De Nederlandsche bemanning zou niet den minsten lust hebben gehad, verder voor Engeland te strijden, want niemand had een afdoende antwoord kunnen geven op de vraag, waarvoor en waarom men eigenlijk voor Engeland krijgsdiensten verrichtte. Daar de commandant van de plannen der bemanning kennis had gekregen, werd een scherpe bewaking van alle Nederlanders door de zich aan boord bevindende Engel schen ingesteld. In den middag zou het onder de Nederlandsche matrozen tot een opstand tegen de Engelschen zijn gekomen, welke echter met de wapenen werd onderdrukt. Zoo hadden Spaan en Heere bij het vertrek het besluit genomen om overboord te springen D. P. PRUMERS t Na een 13* '"durige ongesteldheid is te 's-Gravt/fpo in den ouderdom van 83 jaar overledefi :'.|er D. P. Prumers, oud-burge meester dezê^-jemeente. Kerk en Zending DS. H. SMELT A.s. Zondag'herdenkt ds. H. Smelt, em.- predikant der Ned. Herv. Kerk, wonende te Zeist den dag waarop hij vóór 45 jaar het predikambt aanvaardde. Ds. Smelt werd 8 Febr. 1871 te Vriezen- veen, waar zijn vader gemeente-ontvanger was, geboren. Hij studeerde aan de R.U. te Utrecht theologie. Onder invloed van wijlen dr. J. Th. de Visser, toen predikant te Almelo, wiens catechisant ds. Smelt was, begeerend tot het predikambt te worden opgeleid, werd hij 2 Febr. 1896 in zijn eerste gemeente te Haarlo in het ambt bevestigd. In 1903 ver trok ds. Smelt naar Wissénkerke welke standplaats hij in 1911 met Hazerswoude ver wisselde. In 1915 vertrok de jubilaris naar Doetinchem waar hij 15 jaar mocht arbeiden, totdat zijn gezondheidstoestand hem noopte naar een kleinere gemeente te gaan, en het beroep naar Druten aangenomen werd. Ruim 10 jaar was ds. Smelt Godsdienstleeraar aan het Rijksopvoedingsgesticht de Kruisberg te Doetinchem Zoowel in Wissenkerke als in Doetinchem was hij voorzitter van de Chr. school en in laatstgenoemde plaats ook secr. van de Groen van Prinstererschool. Ook was hij ir, Doetinchem redacteur van de „Wek stemmen". terwijl hij medewerker is geweest aan de Zondagsbode voor Nijmegen en omstreken. 1 Mei 1936 verkreeg ds. Smelt op zijn ver zoek eervol emeritaat van het Prov. kerk bestuur van Gelderland en vestigde zich metterwoon te Zeist. NUTROGEN Voor jonge en KRACHTVOEDSEL aanstaande beslaande uit MOUT, MELK, EIEREN,CACAO. Phosphor en Kalk. Overal verkrijgbaar M IITRIPI A Per Kg. bus f0.90 N I CJ A I/O Kg. bus 1.60 ZOETERMEER N.V. INGENIEURSBUREAU voos BOUWNIJVERHEID BOUW- EN GEWAPEND BETONWERKEN gens nauwkeurig werkplan la «eer ten tijd. OEGST GEEST TELEF LEIDEN 20341 (2 üjnen) Oproep aan de kerken van Roemenië Het Roemeensche staatshoofd generaal Antonescu richtte onlangs een oproep aan de kerken, waaraan wij het volgende ontleenen (men houde in het oog, dat Roemenië tot de Oostersch-Orthodoxe landen behoort en o.a. het Protestantisme er slechts zwak vertegenwoordigd is): „Priesters van alle altaren van Roemenië! Op maatschappelijk gebied beschouw ik het gezin als de basis van de staat, op geestelijk gebied echter het geloof. Deze woorden ge bruikte ik in mijn antwoord aan den patriarch. Maar nu beschouw ik het als mijn plicht mij tot U te richten, niet om mij in de rechtssfeer van Uw ambtsdragers te dringen, doch om mijn opdracht tegenover U en het geheele land te vervullen, die tot doel heeft het werk van allen binnen den staat met hun plichten in overeenstemming te brengen. „In dezen zin wend ik mij tot U en ver klaar met de liefde van een oprecht geloovig mensch: de kerk bestaat niet alleen uit het kerkgebouw, de gezangen, de lichten en de klokken; zij is liefde, "offer, tegemoetkomend heid, ijver, reinheid des geestes. Daar waar een reine ziel leeft is een altaar Gods: Opdat de kerk en alles wat haar schoonheid uit maakt, werkelijk de goddelijke genade onder vindt, moet gij de eersten willen zijn die haar dat geven, wat de Verlosser tot haar grondslag heeft gemaakt. Als Uw gedachten niet geheel en al aan den Schepper gewijd zijn, als Uw hart niet werkelijk lijdt onder zonden der anderen, zullen de kerkmuren koud, de heiligenbeelden dood en dor blijven, de klokken zullen geen blijden klank geven en de kaarslichten zullen als uitgedoofd zijn. Werkt zoo dat de geloovigen de behoefte gevoelen naar de kerk te gaan en naar de uren des gebeds .als een rustpauze voor hun geest en ziel verlangen. Het evangelie van onzen Heere is een werkelijkheid. Het is niet geschreven om een doode letter te blijven maar om beleefd te worden. Christus was tijdens zijn aardsch bestaan overgeleverd aan de volle strengheid van de menschelijke wet; Hij draagt het zegel van de Goddelijke kastijding. Hij heeft gestreden en geleden voor onze verlossing. Alleen ziende op zijn leven kunt gij de geloovigen het doel van hun leven duidelijk maken. Geeft aan hun klachten een willig oor en toont hun dat al hun smarten door Gods zoon beleefd en ge duld werden tot hun redding. Dan zult gij zien dat de zin van het leven hun niet langer onbekend blijft, dat veeleer het lijden aan genomen en verdragen zal worden in het ge loof aan de overwinning van God. Verkondig het evangelie iederen Zondag zoo dat het door allen gehoord en begrepen kan worden en voeg korte maar inhoudrijke gebeden daar bij. De leer van het evangelie moet zich» in het voorbeeld van Uw eigen leven weer spiegelen. Daarom verzoek ik U om in Uw dagelijksch leven menschen te zijn, die het meeste liefde bewijzen, die de besten, de rechtvaardigsten, de eerbaarsten de ijverig- sten zijn Ik verzoek U nooit {iet geld te zoeken dat U in den afgrond van de mensche lijke hartstochten omlaag zal trekken. Houdt U ver van iedere geldzucht, zooals de Heere de wisselaars verdreven heeft. Houdt ze ver van U en Uw geloovigen. Ze heeft veel kwaad land gebracht en vijandschap onder „De eenige politiek waaraan gij doen moet, is die van de liefde tot ons land en de ver dediging van zijn heilige rechten. Moge gij dit doen met ijver, met eerbaarheid, met tegemoetkomendheid, met een eerlijk ge weten, en vooral met Uw voorbeeld. Met allen en ten aanzien van allen". Ds. R. E. VAN ARKEL Ds. R. E. van Arkel, Geref. predikant te Utrecht, die geruimen tijd elders ver pleegd wordt, heeft zich thans in een per soonlijk woord tot zijn gemeente gericht. In de „Utrechtsche Kerkbode" schrijft hjj o.a.: „Het was een diepe teleurstelling voor mij, dat ik in het midden van het vorig jaar, na mijn diensttijd als veldprediker, niet aan stonds tot u kon terugkeeren. Ik was „ziek" verklaard. Eerst was het veertien dagen, toen een maand, daarna drie maanden: tel kens werd de voorgeschreven rusttijd ver lengd en vergroot; ik had zelf niet gedaent, dat het zoo ingrijpend en hardnekkig zou zijn. En het was wederom voor mij een pijn lijke teleurstelling, toen ik. na gemeend te hebben met Nieuwjaar althans gedeeltelijk mijn werk te kunnen beginnen, daarvan door het oordeel van den dokter werd terugge houden. Waarschijnlijk is juist de hunkering en de spanning naar dien datum, en het tegen - dien tijd „klaar" willen zijn, oorzaak van stil stand en achteruitgang geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1