Ilieuun* ^riftsrijr (Courant
bu
Abonnementsprijs:
per 3 maanden in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Per week 18 ct. Losse nummers 5 et
Alles bij vooruitbetaling.
Advertentieprijzen
22% ct. per regeL Ingezonden Mede-
deelingen 45 ct. per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
No. 6334
WOENSDAG 22 JANUARI 1941
21e Jaargang
;p PRIJSBEHEERSCHING
het dNederland beschikt thans over een ge-
'Ren achtigde voor de prijzen. Men zou het
V|isschien ook omgekeerd kunnen zeggen:
jn gemachtigde voor de prijzen beschikt
?ndin)ans over Nederland.
,56,32jop zichzeif is deze bemoeiing met de
EN tjjzen niets nieuws. Sinds de vrije prijs-
rijwlirming niet normaal meer kon functio-
ceatjeren en het was reeds sedert' enkele
ih. 7en bet ëeval> dat vraag en aanbod
peilijkheden gaven heeft de overheid
bh met de prijzen ingelaten. Dat is reeds
z.; G.,g0nnen op vrij groote schaal met de
Guijt^dbouwcrisiswet, die van 1933 dateert
as—Pj in verscherpte mate is deze vorm van
lesscïjerheidsbemoeiing belichaamd in de
v. tijsopdrijvings- en Hamsterwet van
^efl39, nadat we in 1936, in de periode der
v. Ajvaluatie, tijdelijke maatregelen tegen
vr 473;y sopdr ij ving genomen hadden en in
138, toen oorlogsgeruchten dreigend door
wereld gingen, opnieuw enkele stap-
in hadden gezet op dat gebied.
Het was te verwachten, dat na de ge-
IDORjurtenissen der laatste maanden, met de
verkijk van *^39 niet zou kunnen wordeh
ian lilstaan. Deze was tot stand gekomen in
treiki|n tijd van betrekkelijk nog vrij en meer-
jxtidjdig verkeer tusschen de volken. Na het
■reikt ^de van de oorlogshandelingen op het
en gliropeesche continent wes daar geen
geziirake meer van en accentueerde zich
de situatie, dat we hadden te
an rekenen met de verhouding tot de
tsluit^iitsche en Europeesche levensruimte en
^ar oeconomische krachten.
blokkadt en allerlei
Toïed
alleerfan
30-. 5 eer in het verleden zoowel als in het
xj'opBden hebben de vrije prijsvorming ont-
4dderd. Excessen zijn daarcoor niet al-
iaakTen m°gGliJk geworden, maa: kwamen in
D 80 |ite *n steeds toenemende mate voor.
:tra-zeaartegen op te treden was een primaire
imheijsch, welke aan de overheid moest wor-
en/,(j?n gesteld in het belang Ier sociaal-
ien ionomische rechtsbescherming
e weri Want product en prijs zijn niet los te
ibutiejaken van den mensch, die dcor het pro-
üct gediend moet worden. Het moet niet
itribufoo worden, dat nog slechts aj, die i
vlMIJjgej geld beschikken de artikeen in han
en kunnen krijgen, maar de nensch, die
7_pdelijke waarde heeft, behooit door het
-hoffelijke te kunnen worden gediend. Wat
foor het levensonderhoud noolig is, be-
s trei°0rt ter beschikkinë van allei te kun-
27) ruen komen en zeer zeker in deztn oorlogs-
'jd, waarin we niet maar hebbtn te reke-
en met de 9 millioen in eigen !and, maar
veneens met de vele tienvoudm van dit
Ollljfer die met ons door den loop der jong-
VAL e historie binnen een bepaalde levens-
limte hun bestaan hebben te vinden,
halfjarbij beschikkende over een bepaalde
Keric^°Pkracht, ^ie niet toenemende, maar
eeg hi?r afnemende is. 'Beslissend wordt dan de
ig beivaag: welke is de prijs, die door de men-
3. opejhen kan worden betaald M.a.w.: tot
^j^f^lke grens mogen de prijzen stijgen
djnder onbehoorlijk hoog te worden
>d op «acht.
as, da'£)e vraag Qf prijszetting als normale
ging der overheid kan worden be-
r geopfrouwd moge een belangrijke zijn, zij
bewun voor 't oogenblik gevoegelijk blijven
het Afeten. Practisch komt zij niet aan de
he^gfte- Want er is wel niemand, die in
rghou£en tijd de noodzaak en het nut van
mendjjjsbeheersching zou willen ontkennen,
ewerkl*' is wel gebleken in het debat, dat over
en gel onderwerp gehouden is in de Novem-
p het ^vergadering van de Vereeniging voor
missen Staathuishoudkunde en de Statistiek.
"^Prijscontrole al zoo. Maar dan ook zoo
*eledeiectief mogelijk en met vermijding van
Zij h£n bureaucratischen rompslomp, die bij
reikte je moeilijke materie zich zoo licht zou
hnen voordoen. Logheid past niet bij
ilheid van handelen, die in dezen tijd
IYI ïdzakelijk is. Ook dienen vergissingen
alle menschenwerk kan falen zoo-
™HE Ij mogelijk te worden vermeden. We
igenoeólken b^er me^ name ook aan het lot
in het 'genen, die als gevolg van tal van reeds
ing wiegen prijzen niet of slechts moeilijk
r we?' ^un no°dzakelijke levensbehoeften
tgeestanen voorzien. Dezulken zijn er en niet
n blijifnig. Daarom ook is het ontoelaatbaar,
is uitgj beschikbare goederen op de een of
i-ersla^ere c^andestiene of frauduleuze wijze
v het volksgeheel worden onttrokken
der ba hier of daar al te eenzijdig een afzet-
i orde ied te vinden.
A. G.
ub* inim ons vo^k tegen allerlei verkeerde
lental Mij ken en niemand zal willen ont-
u is dnen, dat ze er waren en zijn te be
st besterven, althans zoo goed mogelijk te
ii°°b"was de bestaande wetgeving
i het foldoende. Ze was te beperkt, te weinig
itgavefijpend en te omslachtig.
17.22. tat Prijsbeheerschingsbesluit is daarom
;,n.a de6l0men' De uitvoering er van is gelegd
l jr t handen van een Gemachtigde voor de
1 en Jcizen. Deze beschikt over uiterst ruime
jderij joegdheden niet alleen, maar deze
mschel 8n §esteund door uitgebreide tucht-
3e vana*reSe*en en strafrechterlijke sancties,
icht gfatuurlijk zijn niet alle prijsverhoogin-
i uitgesloten; dat zou een onmogelijk-
■fl zijn in het algemeen en ook niet pas-
in het kader, waarin we leven en dat
e de grenzen van dat prijspeil bepaalt,
.enten *even *n dit opzicht niet los van wat
omstr.telijk en zuidelijk van on gebeurt.
htef?
Vanmiddag om twee uur is te Rotterdam het noodgebouw van de Bijenkorf in gebruik genomen.
Het voorste gedeelte van het oude gebouw onderging daartoe een grondige restauratie.
Hierboven het interieur van de lunchroom, die nu in het parterregedeelte is ondergebracht.
Kolendampvergiftiging
Een vrouw om het leven gekomen
In het perceel Visscherstraat 10a te Gronin
gen heeft zich een ernstig geval van kolendamp
vergiftiging voorgedaan.
Des morgens voelden de leden van het gezin
zich niet wel. De man ging evenwel gewoon
naar zijn werk. Kort daarna stond de 23-jarige
dochter op. Zij ging uit, doch keerde vrij spoe
dig terug, omdat zij zich niet wel gevoelde. Zij
begaf zich te bed in het vertrek, v1
moeder sliep.
Eenigen tijd later werden beide
bewusteloos aangetroffen. De ontboden genees
heer kon bij de moeder slechts den dood con-
stateeren. De dochter bleek bedwelmd en kon
door toedienen van zuurstof tot bewustzijn wor
den gebracht.
De oorzaak van dit tragisch gebeuren moet
worden gezocht in kolendampvergiftiging, waar
schijnlijk ontstaan door ondoelmatig bijvullen
van de kachel.
Prijsverhoogingen kunnen worden aan-
gevrragd en de Prijzencommissaris beslist
dan en zal rekening houden met den pro
ductieprijs eenerzijds en den eindprijs
voor den consument, anderzijds.
Het zou ons te ver voeren, indien we op
dit wijdvertakte vraagstuk thans dieper
ingingen. Er is een ruime litteratuur over
en in de dagen der devaluatie is er heel
wat over geschreven, met name ook over
de methode, welke men toen reeds in
Duitschland had toegepast om prijzen in
de hand te houden. Dat was daar toen
niet eenvoudig. Maar men is op den inge
slagen weg niet zonder succes voortgegaan.
Voor zoover deze ondervinding ook voor
ons land nuttige aanwijzingen kon ople
veren, zal er ongetwijfeld wel rekening
mee worden gehouden. We denken in het
bijzonder aan eerste levensbehoeften:
brood, groenten er zijn er thans, die
voor breede groepen onbereikbaar zijn
en dergelijke. Ook de omzetbelasting zal
hier en daar invloed doen gelden.
Dat met kracht zal worden opgetreden
tegen allerlei frauduleuze handelingen,
waardoor in den gemeenschappelijken
nood min of meer belangrijke partijen
levensmiddelen aan de algemeene circula
tie worden, onttrokken, kan niemand on
aangenaam zijn dan dengenen, die er zich
abnormale voordeelen door trachten te
verzekeren.
Voor het overige zal het Nederlandsche
bedrijfsleven en de Nederlandsche bevol
king zich hebben te voegen in het raam
der geleide economie, dat sommigen wei
nig ideaal moge schijnen, maar onder de
bestaande omstandigheden moeilijk valt te
ontgaan, wil men den eisch van sociale
rechtvaardigheid tegenover de eigen mede
burgers of volksgenooten niet uit het oog
verliezen. De gemeene lasten behooren op
aller schouder te rusten.
Daarom het Prijsbeheerschingsbesluit.
By geleide economie kan er in de gegeven
omstandigheden niet aan worden ontko
men op de prijsvorming in handen der
behoorlijk voorgelichte overheid te con-
centreeren en gerechtelijk te beschermen.
Later, maar dan zou de wereld er toch heel
anders moeten gaan uitzien, kan het mis
schien wel weer eens veranderen. Dat
weet echter niemand. Zelfs geen waarzeg
ger met of zonder omzetbelasting. En aan
gezien we tot deze categorie niet behooren
noch wenschen te behooren en van val-
sche voorspiegelingen even afkeerig zijn
als van valsche geruchten, die op dwaal
wegen voeren en situaties bederven, ont
houden we ons van alle fantasie in dit
opzicht.
We hebben onze taak in het heden en
die is al moeilijk genoeg. Wat worden zal,
heeft geen mensch volstrekt in eigen hand.
Gods bestel over ons en over de wereld
wachten we met vertrouwen af. Er op
vooruitloopen begeeren we niet. Dat is
onze taak ook niet. We zullen moeten lee-
ren vergenoegd te zijn met wat we heb
ben zelfs al is het weinig in een
tijdsgewricht der geschiedenis, dat we ons
wellicht anders hadden gedacht en waar
van we hopen, dat het nog eens anders
worden zal, zonder daarbij het verleden in
al ^ijn oude vormen, zonder eenige uit
zondering, terug te wenschen 9
DE VOORZIENING MET
CONSUMPTIEMELK
Men waardeere wat gebeurt
Er worden den laatsten tijd wel eens klach
ten vernomen over het feit, dat menige huis
vrouw niet de hoeveelheid melk kan koopen,
welke zij gewoon is te betrekken. Dan is men
maar al te gauw bereid, daaraan onaange
name beschouwingen toe te voegen, alsof de
melkhandel niet gaarne anders wilde.
Het A.N.P. heeft over deze aangelegenheid
een onderhoud gehad met den heer G. J.
Blink, voorzitter van de Algemeene Vereeni
ging voor Melk voorziening. Wat deze mede
deelde, is in het volgende samen te vatten:
Er is wat de voorziening met con
sumptiemelk betreft een zoogenaamd wet
telijk gebied, ook wel den groote-steden-drie-
hoek geheeten. Het kan worden afgebakend
door een lijn te trekken over de steden Am
sterdam—Haarlem—Den Haag—Rotterdam-
Dordrecht Gouda Utrecht Amersfoort.
Deze steden en wat binnen de lijnen ligt, als
mede de Zaanstreek, Beverwijk, IJmuiden
en omgeving, vormen het „wettelijke gebied".
De melkvoorziening in dit dicht bevolkte
gedeelte des lands put haar melk uit boer
derijen, welke hierbinnen of dicht erbij ge
legen zijn.
De consumptiemelk is voor die boerderijen
een belangrijke factor, maar om de melkgift
op peil te houden, hebben de boeren des win
ters veel krachtvoer aan hun vee te verstrek
ken. Het verbruik van consumptiemelk is
namelijk in den winter en in den zomer vrij
wel gelijk. De import van het krachtvoer
dat weet nu ieder wel ontbreekt. In het
zooeven bedoelde gewest nu wordt de daling
van de melkopbrengst sterker gevoeld dan
daarbuiten, elders hier te lande. Daar brengt
de veehouderij niet zooveel consumptiemelk
op. Daar-worden ook andere: zuivelproducten
gemaakt. Daarvoor is het gebruik van kracht
voer niet zulk een eerste vereischte. Het ge
mis ervan wordt daar minder gevoeld.
De melkproductie is dus in het wettelijke
gebied relatief sterker gedaald dan elders.
Toch tracht de Algemeene Vereeniging voor
Melkvoorziening den aanvoer op 100 pet. van
den normalen aanvoer te houden door het
aankoopen van melk uit Friesland en Gro
ningen, Drente, Overijssel, Noord-Holland,
Gelderland, Limburg en Noord-Brabant. Deze
melk moet dus worden aangevoerd uit de zoo
genaamde zuiveiprovinciën. Men is klein be
gonnen, met een matigen aanvoer per week.
Die aanvoer is echter reeds gestegen tot 4.9
millioen liter in de week van 5—11 Januari.
Alle mogelijke autotractie moet worden in
geschakeld voor dit abnormale melkvervoer.
Daarvoor dienen tien tankwagens. Verder ge
schiedt het melktransport met melkbussen.
Soms is een geringe aanvoer met motorbooten
mogelijk.
Maar men moet zich behelpen, meest met
oude auto's. Gladde wegen, sneeuwval, het
verbod om te rijden tusschen 12 en 4 uur, de
moeilijkheden bij veren en bruggen, dat alles
veroorzaakt herhaalde vertragingen in den
aanvoer. Dan komt het dikwijls voor, dat de
melkauto's moeten blijven staan tot des
ochtends vier uur.
Van vele zijden wordt medewerking onder
vonden. De melkaanvoer van elders stuit
echter op te vele en te moeilijke belemme
ringen. De ruim honderd auto's, welke de
melk moeten aanvoeren over groote afstan
den, kunnen door de weersomstandigheden
het zware werk niet altijd even vlot aan. Dan
moet de A.V.M. maar zorgen, dat de con-
supmtiemelk te bestemder plaatse komt. Als
dit niet ten volle gelukt, moet een remedie
worden gezocht in contingenteering van den
melkhandel.
Deze tracht een percentage van honderd te
handhaven, maar daarin slaagt hij tegenwoor
dig niet steeds. Hij heeft te doen met een
zeer subtiele organisatie, zoodat wel eens met
een lager percentage genoegen moet worden
genomen. Groot zijn de beperkingen echter
niet en zonder de A.V.M. zou het publiek
er wel heel wat minder gunstig aan toe zijn.
Als de toestanden normaal waren, zouden
de bezwaren reeds in Februari verdwenen
zijn. Maar verwacht wordt, dat de boeren
het er op hebben aangelegd, hun koeien later
dan gewoonlijk aan het kalven te hebben, op
dat ze in de weide volop de voeding kunnen
vinden, welke ze nu wegens gemis aan kracht
voer ontberen. Dan zal het vervoer van fnelk
over verre afstanden niet meer zoo noodig
zijn. Immers, in het wettelijke gebied blijft
het aantal boerderijen vrijwel constant.
Het publiek mocht wel wat meer waar-
deeren, dat het nog eiken dag melk kan koo
pen, zij het dan nu iets minder somtijds, dan
gewoonlijk. Heeft men zich wel eens inge
dacht, wat het zeggen wil, dat men zelfs in
de eerste oorlogsdagen aan de meeste wonin
gen den melkbezorger heeft zien verschijnen?
Hoe het zij, zoowel de boer als de A.V.M.
en de melkdistribuant hebben wel aanspraak
op wat meer waardeering en medewerking
van de zijde der cliëntéle. zoo besloot de heer
Blink.
De ontmoeting tusschen
Hitler en Mussolini
De Duitsche pers over Engelands
houding
In gezaghebbende Duitsche kringen, aldus
United Press uit Berlijn, weigerde men nadere
bijzonderheden over de ontmoeting van Hitier
met Mussolini mede te deelen en zeide men
slechts: „Het doel van de spil is het in dit
jaar de zege op Engeland te voltooien, welke
zege practisch reeds bereikt is. Om de over
winning absoluut zeker te maken, werken de
spilmogendheden nauw samen".
Slechts weinige bladen geven een eigen
commentaar op de ontmoeting tusschen Hitler
en Mussolini. Zoo schrijft de Lokalanzeiger:
„De eensgezinde activiteit, waarvan de ont
moeting van Hitler en Mussolini het bewijs
is, moet de Britsche leugens over beweerde
verzwakking der Duitsch-Italiaansche samen
werking radicaal overboord werpen".
De Nachtausgabe wijst er in dit verband
op, dat de Times Zaterdag j.l. nog van- mee
ning was dat er wel geen sprake kon zijn
van een dergelijke ontmoeting, want een der
gelijke bespreking past eigenlijk heelemaal
niet in het beeld, dat Engeland zich van den
toestand van Italië vormt.
In Der Angriff verklaart dr. Ley in een
hoofdartikel, dat het opschrift heeft: „Chur
chill, de koppige grijsaard", op ironische
wijze hoe gemakkelijke de tragedie van den
ouderdom en het daarmede verbonden pessi
misme in koppigheid kan ontaarden".
Dat geldt ook voor Engeland en Churchill.
„Men gelooft immers niet dat het tegenwoor
dige volhouden van Engeland tegen de voort
durende luchtaanvallen van Duitschland
slechts een gevolg is van de kracht van het
Angelsaksische ras. Veeleer is het een be
wijs van een ouder wordend volk, zijn het
de verschijnselen die zich uit koppigheid
tegenover de jeugd stelle en niet willen dat
deze jeugd deel krijgt aan de schatten der
aarde. Churchill is het prototype van deze
koppigheid van den ouderdom. Hij komt mij
voor als een oude koppige boer, die liever zijn
hofstede te gronde ziet gaan, dan hem aan
jonge boeren over te geven".
Hel Duitsche weermachtsbericht
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Het Duitsche luchtwapen heeft op 20
Januari, ondanks de ongunstige weersgesteld
heid, de gewapende verkenning boven het
Britsche gebied tot aan de Orkaden voort
gezet en daarbij verscheidene voor de oorlog
voering belangrijke doelen op succesrijke
wijze met bommen bestookt Bovendien plaats
ten gevechtsvliegtuigen twee volle treffers van
zwaar kaliber op een schip en beschadigdén
zij een ander koopvaardijschip door bom-
treffers. Het koopvaardijschip van 8000 ton,
waarvan op 20 Januari gemeld is dat het
zwaar beschadigd was, werd thans duidelijk
in zinkenden toestand waargenomen.
Afzonderlijke Duitsche gevechtsvliegtuigen
deden ook gisteren aanvallen op vliegvelden
van Malta. Van de gevechtshandelingen in
den nacht van 19 op 20 Januari keerden drie
eigen toestellen niet terug.
Roosevelt wil geen schepen
in konvooi naar Europa
laten varen
„Oorlog is het laatste waaraan
hij denkt"
President Roosevelt heeft met nadruk
ontkend, dat er plannen zouden bestaan
om schepen in konvooi naar Europa te
laten varen. Hij zeide, aldus het D.N.B.
uit Washington, dat dit tot schietpartijen
en oorlog zou kunnen leiden en dat is het
laatste wat hij wenscht.
Nader wordt gemeld:
Ter persconferentie was president Roose
velt gisteren gewaagd, of hij het voornemen
heeft Amerikaansche of buitenlandsche sche
pen naar Engeland of naburige punten te
laten begeleiden door Amerikaansche oorlogs
schepen. Daarop antwoordde hij met nadruk
zoo'n plan nooit te hebben overwogen. Als
men schepen laat konvooieeren door het oor
logsgebied ontstaat het gevaar, dat de bege
leidende schepen worden beschoten en dat
komt zeer dicht bij oorlog. Oorlog echter is
het laatste, waarin hij denkt. Bovendien sprak
Roosevelt opnieuw tegen, dat hij van plan zou
zijn een deel der Amerikaansche oorlogsvloot
ter beschikking van Engeland te stellen. Al
zulke vermoedens noemde hij „misgeboorten
van oververhitte verbeeldingen", of „baker
praat".
Op de vraag, of hij van zins is alle Euro
peesche saldi in de Vereenigde Staten .onder
licentiedwang te stellen antwoordde Roose
velt, dat dit een der vele vraagstukken is,
die bestudeerd worden en nog steeds in het
stadium van overweging verkeeren. Op de
vraag, of de betrokken decreten reeds zijn
ontworpen antwoordde Roosevelt bevestigend.
Hij voegde hier echter aan toe, dat dit pleegt
te gebeuren met al dergelijke aangelegenheden
en volstrekt niets beteekent.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 23 Jan. 9.36; ondergang 18.08
isopgang 23 Jan. 5.36; ondergang
Loonen van het lagere
gehuwde gemeentepersoneel
Een tijdelijke toelage overeen
komstig de rijksregeling
De secretaris-generaal van binnen-
landsche zaken heeft aan de gemeente
besturen een circulaire doen toekomen,
waarin gewezen wordt op de regeling be
treffende een tijdelijke toelage voor lager
bezoldigd gehuwd rijkspersoneel. In deze
circulaire wordt den gemeentebesturen
in overweging gegeven, ten aanzien van
het lager bezoldigd gehuwde personeel
der gemeenten voor zooveel noodig
in overeenkomstigen zin te handelen.
15.37.
Nieuwe
isopgang 24 Jan. 6.40; ondergang
naan Maandag 27 Jan.; eerste
Dinsdag 4 Februari, volle
Woensdag 12 Februari.
Kerk en Zending
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Werkendam, J. G. van
Minnen te Huizen (N.-H.) en E. du Marchie
van Voortihuijsen te Urk-
NED. HERV. KERK.
Aangenomen: Naar Horssen Cbij Nij
megen), cand. C. C. Blitz te Harderwijk.
Naar Oldemarkt, E. Dijkhuis te Wijnjeterp.
Naar Aster, cand. D. van Kruyten te Utrecht.
Gen. Synode der Geref. Kerken
Naar wij uit goede bron vernemen, bestaat
het voornemen, om de Ge Synode der Geref.
Kerken (voortzetting van die te Sneek) in
Maart weer bijeen te roepen.
Afscheid en Intrede
Na bevestigd te zijn door ds. H de
Lange van Werkendam met predikatie over
1 Joh. 5 19, deed ds. H. v. d. Akker, ge
komen van Marken, zijn intrede, sprekende
naar aanleiding van Amos 5 6a. De nieuwe
leeraar werd toegesproken door ouderling
Den Boer namens kerkeraad en gemeente,
door ds. de Bruin van Woudrichem namens
den ring en door ds. de Lange als con
sulent.
Het afscheid van ds. M. B. van t Veer,
pred der Geref. kerk te Groningen, is bepaald
op Dinsdag 18 Maart. Ds. A. de Ruyter van
O. en N. Bildtzijl zal hem te Amsterdam be
vestigen.
DS. F. ZANTINGE
A.s. Vrijdag mag ds. F. Zantiftge, em.
predikant te Hilversum, het zeldzame feit
herdenken, dat hij voor 55 jaar het predik
ambt in de Geref, kerk aanvaardde.
Ds. Zantinge, die 19 Maart a.s. zijn 80sten
verjaardag hoopt -te vieren, werd in 1861 te
Oenkerk (Fr.), waar zijn vader predikant was,
geboren. Hij studeerde aan de Theol. Hooge-
school te Kampen en werd in 1885 candidaat
en 24 Jan. 1886 door zijn vader te Makkum
in zijn eerste gemeente wier eerste predi
kant hij ook was bevestigd. In 1889 vertrok
ds. Zantinge naar Nieuwendam in welks om
geving hij veel geëvangeliseerd heeft, met
name in Durgerdam. In 1892 ging ds. Zantinge
naar Hoorn waar bij is werkzaam geweest
tot aan zijn: emeritaat dat de classis Enk
huizen hem 1 Mei 1926 na 40-jarigen dienst
eervol verleende. De jubilaris vestigde zich
daarop metterwoon te Hilversum. Ds. Zan
tinge heeft voor de classis Enkhuizen meer
dere deputaatschappen bekleed. Hij maakte
elk jaar deel uit van de Part. synode van
Noord-Holland, als deputaat-rapporteur voor
de hulpbehoevende kerken in de provincie.
In de eerste jaren van zijn emeritaat ging
ds. Zantinge nog geregeld Zondags in de
prediking voor.
Het is de wensch van ds. Zantinge, die nog
zeer onlangs zijn schoonzoon, ds. F. W.
Geerds te Hallurrt, door den dood verloor,
dat zijn gedenkdag volstrekt onopgemerkt zal
voorbijgaan.
DS. M. W. SNOEP
Ds. M. W. Snoe p, em. predikant te Zeist,
herdenkt a.s. Zaterdag den dag waarop hij
voor een halve eeuw het predikambt in de
Ned. Herv. kerk aanvaardde.
De jubilaris werd in 1864 geboren en in
1890 candidaat in Friesland om 25 Jan. 1891
te Heukelum in zijn eerste gemeente te wor
den bevestigd. Vandaar vertrok hij in 1893
naar Wissenkerke, welke standplaats in 1898
met- Haaften verwisseld werd. Hier heeft ds.
Snoep gearbeid tot aan zijn emeritaat dat
hem met ingang van 1 Nov. 1928 eervol door
het Pj-ov. kerkbestuur van Utrecht werd ver
leend, waarop de jubilaris zich metterwoon
ie Zeist vestigde.
VACATURES IN DE NED. HERV. KERK
Op 1 Januari j.l. bedroeg het aantal vaca
tures in de Ned. Herv. Kerk in totaal 207,
naar „Doet Werk" schrijft. Op 1 Juli 1940 was
dit 223 en op 1 Januari 1940 233. Uit deze
cijfers blijkt dat het aantal vacatures voort
durend dalende is. Over de verschillende pro
vincies waren deze vacante plaatsen aldus
verdeeld: Gelderland 30, Zuid-Holland 27,
Noord-Holland 48, Zeeland 10, Utrecht 8,
Friesland 39, Overijssel 6, Groningen 25,
Noord-Brabant 7, Limburg 3 en Drenthe 4
plaatsen.
GEN. SYNODES IN KLEIN FORMAAT
Over de. aangevallen en verdedigde wen-
schelijkheid van een hervatting der Gen.
Synode van de Geref. kerken schrijvende,
werpt de Leeuw. Kerkb. het denkbeeld op van
een Synode in beperkten omvang.
„Wij hebben behoefte aan leiding in zeer
principiëele zaken. Het beste zou daarom zijn.
dat de voltallige Synode geregeld samen-
kwam. Maar dat gaat moeilijk. En het zou ook
I te kostbaar worden, niet zoozeer om de reis
kosten als wel om den duur der vergaderin
gen. Een kleine zestig menschen schieten niet
op, en hebben telkens behoefte aan een com
missie van prae-advies.
„Daarom moet men een kleiner vergadering
I hebben, maar waarin toch alle kerken door
een afgevaardigde van hun particuliere Sy
node vertegenwoordigd zijn. En moge het dan
een vergadering zijn, die principieel beslist èn
I snel weet te handelen."
Zuigelingenvoedsel
]voor eiken leeftijd, zoowel voor
VRAAGT PROSPECTUS AAN I
MUTRICI A
Begrafenis
Ds. A. H. J. G. van Voorthuizen
Onder zeer groote belangstelling is gister
middag het stoffelijk overschot van Ds. A. H,
J. G. van V o o r t h u i ze n, in leven predi
kant der Ned. Herv. Gemeente Hierden en
aldaar zoo plotseling gestorven, op de alge
meene begraafplaats te Ede in den familie
grafkelder bijgezet.
In het ouderlijk huis te Ede had tevoren
een korte rouwdienst plaats onder leiding van
Ds. van Mastrigt, consulent van Hierden. Hij
sprak daarbij over Job 14, Matth. 7, Joh. 14,
het eerste gedeelte en Openb. 7 9 tot het
In den rouwstoet kwamen mede Mevr. de
Wed. Ds. van Voorthuizen, haar beide zoons,
de heer W. S. van Voorthuizen, broeder van
den overledene, wethouder van Ede, de beide
zwagers van den overledene, Ds. E w o 1 d t
van Bergambacht, Ds. H. A. Leenmans
van Ede, Ds. Mastrigt van Harrderwijk.
Voorts predikanten uit bijna alle vroegere
standplaatsen van den overledene, n.l. Ds.
van Milligenen Ds. Spelt uit Rijssen,
Ds. Koolhaas uit Huizen, Ds. Lute ij n
uit Nijkerk, Ds. Cuperus, Ds. Poot,
voorganger te Ameide en Tienhoven, Ds. van
A m s t e 1 uit Lage Vuursche. Voorts vele
collega's uit andere plaatsen, n.l. Ds. Klomp
uit Barneveld, Ds. R e m m e uit Amsterdam,
Ds. van der Linde uit Kootwijkerbroek,
alsmede vele leden van kerkeraden en kerke
lijke colleges uit vroegere gemeenten van den
afgestorvene.
Nadat de kist in den grafkelder was bijge
zet nam allereerst het woord de heer W. v a n
den Berg, voorzitter en ouderling'van den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Hiel
den. Spr. gewaagde van den moeilijken afge
broken doch gelukkigen weg dien wijlen Ds.
van Voorthuizen en de gemeente van Hier
den hadden moeten gaan. God had hen teza
men gebracht. De gemeente van Hierden is
door zijrn plotseling overlijden in diepen rouw
gedompeld. De overledene, die de gemeente
4 jaren diende, was steeds predikant binnen-
en buitensbuis. De gemeente breidde zich uit
en het kerkgebouw moest worden vergroot.
Zijn arbeid te Hierden zal voor Gods volk
onvergetelijk blijven. Spr. bad de weduwe en
haar kinderen de vertroostingen des Heeren
Ds. Poot sprak namens den kerkeraad
van Ameide en Tienhoven, de eerste gemeente
van wijlen Ds. van Voorthuizen. Hij memo
reerde de hechte banden, die daar gelegd
waren door den trouw, en herderlijken arbeid,
daar door dezen verricht. Hij was een nauw
gezet verkondiger van Gods Woord.
Ds. Koolhaas sprak namens de ge
meente te Huizen, alwaar wijlen Ds. van
Voorthuizen van 1922 tot 1926 gearbeid heeft.
Hij getuigde van de groote liefde, die daar
voor den overledene gevonden wordt. Alle
kracht spande hij daar in voor den bouw van
een tweede kerk, die er ook kwam. Hij was
niet alleen leeraar, doch ook herder. Evenals
Spurgeon kan van hem worden gezegd, dat
hij gepredikt heeft, zelfs met zijn voeten. Ds.
Koolhaas herinnerde er aan, dat hij in 1919
aan denzelfden grafkelder stond, toen daarin
werd bijgezet het stoffelijk overschot van Ds.
J. van Voorthuizen. Thans zijn beiden opge
nomen in de eeuwigheid, verkondigde des
Heeren lof.
Ds. C u p e r u s van Doornspijk gewaagde
van den ruimen ingang, dien de prediking
van den gestorvene vond onder hen, die tot
het „ellendige" volk behooren. Zijn teere
Godsvrucht verkwikte de zielen. Hoe kon hij
de goddeloozen waarschuwen, doch ook de
geloovigen bemoedigen uit den rijken schat
van Gods Woord.
Ds. Luteijn van Nijkerk schetste wijlen
Ds. van Voorthuizen als een man met een
oprecht trouw en eerlijk karakter. God zorg
de dat hij geen afscheid behoefde te nemen.
Dat zou voor zijn teer gemoed te vreeslijk
zijn geweest. God zelf trooste de diep ge
slagen familie.
Ds. Spelt sprak namens de gemeente van
Rijssen en gewaagde van de groote liefde, die
er tusschen de gemeente van Rijssen en de
thans ontslapene was gegroeid. Men had hem
van harte lief. Eigenlijk was hij nog dominee
van Rijssen, want er ging geen huisbezoek
voorbij of zijn naam werd genoemd. Hij heeft
zeer veel voor Rijssens gemeente gedaan, ge
tuige de nieuwe Westerkerk, de Chr. U.L.O.
en het jeugdgebouw. Ook bij ons, in Rijssen,
aldus spr., heerscht groote droefheid, doch er
is ook een volk, dat bidt, ook voor de familie.
Namens den Geref. Zendingsbond van
weliks Hoofdbestuur de overledene lid was,
sprak Ds. R e m m e Men heeft, aldus spr.,
hem leeren kennen als een man met kostelijke
gaven van hoofd en hart, met een uitnemend
verstand en een kinderlijk gemoed, een vrien
delijk en vredelievend man. Voor den Zen-
dingsarbeid, die hem lief was, heeft hij krach
tig gewerkt. God gaf veel, nam ook veel, doch
nam niet weg het zegenend aandenken aan
dezen vader, vriend en broeder, hetwelk
blijft tot in lengte van dagen, tot Gods eer.
Ds. van Mastrigt uit Harderwijk be-
sldbt deze plechtigheid door op verzoek te
lezen een gedeelte uit 2 Cor. 5, waarna hij be
sloot met het „Onze Vader".
De Heer W. van Voorthuizen, oudste
zoon, theol. cand. te Utrecht, dankte namens
de familie voor de betoonde belangstelling.
ZENDING EN OORLOG
Door den oorlogstoestand moest de afbeid
van den Solo-Kring (naaikransen ten bate van
de Geref. Zending in Solo) bijna geheel wor
den stopgezet. Daar er nog voorraad was, wer
ken nog enkele kransen, maar nu men geen
grondstoffen meer kan bekomen, zal dit ook
weldra ophouden. Eenige kisten staan gepakt.
De gedachte is opgekomen, nu in de Geref.
kerken Gemeentelijke Zendingssamenkomsten
zoo moeilijk kunnen gehouden worden, dat op
de Classicale vergaderingen één der met ver
lof te lande vertoevende predikanten het
woord zou voeren: b.v. een korte inleiding
met gelegenheid tot het stellen v^n vragen.
Ook zou er tegelijk dan de gelegenheid zijn,
over de mogelijkheid van een spreekbeurt op
een Zondag of in de week te spreken en een
afspraak te maken.
Aldus het Zendingsblad der Geref. Kerken,
dat ook de tijding bevat, dat de drukkerij te
Wageningen herbouwd wordt.
