IHmuir £riJiscljr (Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
nentsprys:
j maanden in Leiden en In plaatsen
agentschap gevestigd is 2.34
week 18 ct. Losse nummers 5 ct
JanuV bij vooruitbetaling.
o-dis
17.30 Ai
221H,h
tieprijzen
817 let per regeL Ingezonden Mede-
46 ct. per regel Minimum
gel». Bewijsnummer 5 ot BiJ coa*
8—2f belangrijke korting
Bur. Redactie en Administratie:
-BREESTRAAT 123. LEIDEN.
Telefoon 22710.
(Na 6 uur 23160).
Postbox Postrek. 58036.
No. 6321
DINSDAG 7 JANUARI 1941
21e Jaargang
8—2)—
kak der vrouw
tist
l'veel in de vrouwenbeweging
ntie (Pteeds scePtisch gestaan, omdat
hts van de vrouw de vrouw te
auer, jje het verschil tusschen man en
ivelleeren. Dit doet Dr. Jane de
n- **etj reeds door ons genoemde studie
Zater|nt ten volle> dat de man typische
enigin^n bezit welke de vrouw niet
o|)k omgekeerd, en haar grief is
jaarfspecifjek vrouwelijke eigenschap-
Rieden te weinig gelegenheid heb-
gewenschten invloed op het
van hfen uit te oefenen,
t. Oor wederom veel, dat we kunnen
eling hj
Want ook wij zijn
n" of
bedenkbare leven spoedig.de kans loopt
1 af minnelijk ingesteld te zijn. Het ge-
Jrograifcanvulling met vrouwelijk inzicht
^afi' dan eerLS toe meewerken, dat
ndersjpihte maatregelen ingang vonden.
pianop zich, dat talenten in den zweet-
opgeborgen, in plaats dat ze
itemming werden gebruikt.
natuurlijk, hoe de gedachte
s, wadring in dezen toestand wordt ge
ts get maar bovenal hoe deze gedachte
Aan (je vr0UWi aldus Dr. de
vrijheid worden gegeven haar
onkelijken, vrouwelijken aard
n en tot algeheele ontplooiing
temp©En (jan voert de schrijfster op be-
aneenie het plei* voor een ruimer teak
t. Heuiw in de gemeenschap. „Wij heb
ban dilegt ze, „ons de luxe veroorloofd,
pplaus Lg je houden met den creditpost,
'een^sl1maatschappelijk gebied bezaten in
lerenstfhappen en mogelijkheden der
erger nog, wij zijn er ons als volk
ElverMbewust van geweest, dat wij dien
bewerkt onze beschikking hadden." En
denfanneer WÜ ons nu maat-
ridderjen zin afwenden van de alleen-
Ijjj van het intellect en ook in onze
rekening gaan houden met die
dans^aarvan tot nu toe de vrouw als
n de ier bij uitnemendheid werd be-
stepdsjnej <je krachten van het onderbe-
isehe 'et htstinctleven, met het 2evoel en
een hjtend met bet verstand, dan komen
oomb^ tot de gevolgtrekking, dat de twin-
b1 dL misschien uiteindelijk „de eeuw
üd3 3 ^uw" zal blijken te zijn".
'oorts J zin bouwt Dr. de Iongh haar plei-
loristiJor een ruimere plaats van de vrouw
dtfcjschappelijk leven, en dit genomen
versM36160^11^" wijzen die gedachte
uitvet zeker niet af. Integendeel, ook wij
9), die oordeel, dat de vrouw haar plaats
.er diee hebben op allerlei levensgebied.
gaarne van „de school aan
voor en niet sleohts »aar
nietjvader".
Joh» intusschen een belangrijk „mits"
e Hl het boofd: Mits men namelijk
i z i e lPat de vrouw reeds sinds het begin
j geschiedenis der menschheid een
tolkinj taak heeft gekregen. Haar viel het
ve te1ap ten deel. En daardoor krijgt de
3Pjneejhet gezin in het leveri
lldenlamste Plaats.
begiiPngh vergeet het gezin niet. Luiste-
al§pg eens naar haar: „Het
S. Be vrouw immer werkzaam
gezin, was uit den aard der zaak
apuncjlikwijls zelfs bekrompen. Het be-
vaak te denken in groote lijnen
derde haar soms het grooter ver
dingen waar te nemen. Maar het
van dook een °°g voor de details, de
„;jen des levens, die de man het liefst
i van n waarop zijn blik, gewend als hij
verd q zooveel wijdere levenshorizon, niet
dat.|d. Men heeft de vrouw vaak deze
ng voor het detail verweten als
tpenheid. Maar men vergat, dat zij
itek geschikt door werd voor het
leven van eiken dag, dat scherp-
nuchtere oogen eischt, en niet den
die het detail versmaadt."
inleiding van deze aanhaling willen
■olgende opmerken. Vooral 'indien
ïnbeweging aan die vrouwen, die
chtp gezin hebben, een taak wil geven,
ezelfde eigenschappen gelegenheid
ich te ontplooien, welke anders in
ïsleven naar voren komen, dan
d^ gaarne toe. Er zijn nu een-
ide kö vrouwen, wien het voorrecht van
°°f 21 êezin ontzegd, is en wier talenten
'aak bleven liggen. Doch het gevaar
at de vrouwenbeweging teveel gaat
^^=eren. Dan maakt men zoo licht de
't algemeen dus ook de moeder
let gezin. f
jer niet denkbeeldig gevaar moet
jdacht hebben. Onbedoeld komt men
T akkelijk in de verleiding de plaats
Bk van de vrouw in het gezinsleven
éren om vervolgens pogingen te doen
ilijnen 'uit te zetten. Maar het een
eenmaal niet gaan ten koste van het
zin blijve het eigenlijke levensterrein
gehuwde vrouw. En wij achten het
beste vruchten van dezen tijd te zijn,
den zin van deze waarheid almeer
[inzien en er zich daarnaast ernstig
toegelegd de vrouw in het gezins
et op te sluiten, doch haar een functie
fennen midden in het maatschappelijk
&oo komen haar eigenschappen eerst
>t ontplooiing, en dit tot welzijn van
khheid. Van meer direct nut voor
[tschappelijk leven als we de goede
n een indirecten steun voor de
f chap noemen kunnen die vele,
Juwen zijn, die niet zijn gebonden aan
jinstaak.
de volkskracht, welke in de vrouw
is en waarop in dezen tijd een her-
beroep wordt gedaan, een volgend
og een nader woord.
Vraagstukken van de
radiobijdrage
Verkoop of inlevering van
toestellen wanneer men de
bijdrage niet wenscht
te betalen
De heer L- G. Wybrands Marcussen heeft
Zaterdagmiddag over de beide zenders een
vraaggesprek gevoerd met den heer P. A
Enserinck, administrateur van de P.T.T., be
treffende de verplichte luisterbijdrage.
Vooraf maakte de heer Enserinck eenige
opmerkingen, waarin hij de toestelbezitters
gerust stelde.
Het is eenvoudig onmogelijk alle schrifte
lijk gevraagde inlichtingen te beantwoorden
Dit is ook niet noodig, omdat zoo uitvoerig
mogelijk inlichtingen door pers en radio zui
len worden verstrekt. Laten toestelbezitters
de circulaire afwachten, die van 6 tot en met
14 dezer huis aan huis zal worden bezorgd,
en waarbij is gevoegd een aangifte-formulier,
dat onverwijld volledig ingevuld aan het
hoofdbestuur der P.T.T. moet worden terug
gezonden. Wenscht met na 1 Januari niet
meer als luisteraar te worden beschouwd en
wenscht men dus zijn toestel af te schaffen
dan kan men daarvan mededeeling doen bij
de terugzending van het aangifte-formulier
Aangeslotenen op radio-centrales, die niet
tegenstaande de gunstige voorwaarden.waar-
op zij hun aansluiting kunnen behouden,
meenen te moeten ophouden luisteraar te zijn,
kunnen het abonnement met inachtneming
van den gebruikelijken opzeggingstermijn,
eenvoudig opzeggen bij den leider van het
betrokken distributie-bedrijf.
Mogelijkheid van vrijstelling
Om in aanmerking te komen voor onthef
fing, moet men een formulier invullen, dat
op alle postinrichtingen, behalve bij de post
agentschappen, verkrijgbaar is. Deze formu
lieren kunnen eerst na 15 dezer worden
afgehaald. Op dit formulier zijn vragen
gesteld welke zoo nauwkeurig mogelijk
beantwoord moeten worden; daarna moet
het formulier aan het hoofdbestuur der P.T.T.
worden gezonden.
Bij deze formulieren, die dus niet verward
moeten worden met de formulieren die
iedereen in zijn bus vindt, is rekenin ge
houden met uiteenloopende factoren. Bij de
beoordeeling van de aanvragen staan uiter
aard voorop de gegevens omtrent de finan-
cieele omstandigheden.
Inlevering of verkoop van
het toestel bij niet betaling
van de bijdrage
Op de vraag: wat gebeurt er met toestellen
van luisteraars, die geen bijdrage willen be
talen, maar het toestel ook niet wenschen te
verkoopen, omdat zij meenen na verloop van
tijd wellicht tot het betalen van de bijdrage
in staat te zullen zijn, antwoordde de heer
Enserinck:
ontvangtoestellen hun toestel in bewaring
geven bij de postinrichtingen ter plaatse.
Hiervoor is noodig, dat het toestel deug
delijk verpakt is en voorzien is van een
duidelijke opgave van naam en adres,
De overneming geschiedt tegen een door
of namens het P.T.T.-bedrijf geteekend
ontvangbewijs.
Voor het in bewaring nemen van het
toestel is een bedrag van 3 per jaar
of gedeelte daarvan verschuldigd, dat
bij vooruitbetaling in halfjaarlijksohe ter
mijnen moet worden betaald.
Het staatsbedrijf der P.T.T. zal voor
een zorgvuldige opberging van het in be
waring genomen toestel zorg dragen,
maar neemt geen verantwoording op zich
voor wat betreft de werking van het toe
stel na de teruggave.
De verdere regeling ter zake zal door pers
n radio nader worden medegedeeld.
Men loope nu niet dadelijk
iet zijn toestel naar de post-
nrichting, doch wachte nadere
aededeelingen ter zake rus-
Overwogen wordt voorts of in be
waring geven bij daartoe door den
directeur-generaal der P.T.T. gemachtigde
radiohandelaren toegestaan zal kunnen
worden, terwijl tevens wordt gedacht aan
een regeling, waarbij de eigenaar van een
toestel dit apparaat zelf kan bewaren,
nadat het of in deugdelijke verpakking
of op andere wijze afdoende door het
P.T.T.-bedrijf is verzegeld.
Ook hieromtrent zullen zoo spoedig moge
lijk nadere mededeelingen door pers en radio
worden gedaan.
Er zijn in ons land heel wat z.g.n. radio
amateurs, die meer dan een toestel in hun
bezit hebben, waarvan zij er eventueel een
gebruiken en met de andere experimenteerën.
In het algemeen kan worden gezegd, dat een
luisteraar meer dan een ontvanginrichting in
zijn woning te eigen gebruike mag hebben,
indien hij deze inrichtingen niet gelijktijdig
gebruikt. Hij zal daarvoor de noodige waar
borgen ten genoegen van den directeur-gene
raal der posterijen, telegrafie en telefonie
moeten verstrekken.
De beantwoording van vragen en nadere
mededeelingen betreffende de luisterbijdragen
in het algemeen zal door middel van de radio
dagelijks van 13.06—13.05 en van 20.15—20.20
uur geschieden.
(Men zie overigens ons artikel van gisteren).
Frauduleus slachten van varkens
Het rijksbureau voor de voedselvoorziening Ln
oorlogstijd maakt bekend, dat de volgende
slagers, ondanks de daartegen in de pers her
haaldelijk bekend gemaakte waarschuwingen,
zich aan het frauduleus slachten van varkens
hebben schuldig gemaakt:
P. van der Ploeg te Noordhorn (gem. Zuid-
horn); A. C. F Hendrickx, Dorpsstraat 39, te
Vught; J. Artse. 12. te Best.
Voorts heeft de slager J. F. van Leeuwen.
Zeilstraat 22 te Amsterdam, zich schuldig ge
maakt aan den verkoop van vleesch. afkomstig
van frauduleus geslachte varkens. Een dezer
varkens bleek geleden te hebben aan een be
smettelijke veeziekte, zoodat gevaar voor de
gezondheid dergenen, die dit vleesch eten. niet
denkbeeldig is.
Tegen de vier genoemde slagers is proces
verbaal opgemaakt. Bovendien zijn zij door de
Nederlandsche veehouderijcentrale voor gerui-
men tijd van het verkrijgen van een .tofev. ijzing
van vee en vleesch uitgesloten.
Begrafenis I. v. d. Loo
Onder vele blijken van belangstelling is
gistermiddag op de Alg. Begraafplaats te Den
Haag het stoffelijke overschot van den heer
I. v. d. Loo, oud-lid van den Haagschen
Gemeenteraad en de Prov. Staten van Zuid-
Holland, ter aarde besteld. Vele vrienden
deden hem uitgeleide, inzonderheid talr-ijke
figuren uit de Chr. arbeidersbeweging, die
de overledene zooveel jaren had gediend.
Op den dooaenakker, die juist een sneeuw
dek had gekregen, merkten we o.m. op Jhr.
mr. J. M. M. van Asch van Wijck, namens
de a.r. raads- en statenfractie, J. A. Knetsch,
raadslid en voorzitter van den Haagschen
Chr. Besturenbond, G. H. Wernsen en Q.
Benschop, resp. secretaris en bestuurslid van
die organisatie, C. Guyt en G. Hogenbirk,
resp. voorzitter en secretaris der Haagsche
afdeeling van den Ned. Chr. Ambtenaarsbond
.(eerstgenoemde vertegenwoordigde tevens
het hoofdbestuur), E. Bod, lid van het cen
traal bestuur van den Chr. Bouwarbeiders-
bond, S. Veltman, lid van het hoofdbestuur
van den Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders-
M. J. van Steenbergen, oud-raadslid, J. van
Baal, wnd. voorzitter der a.r. kiesvereeniging
Scheveningen-Dorp, alsmede verschillende
ambtenaren van den Raad van. Arbeid en W.
C. A. Riem Vis, adj .-directeur van Maatsch.
Hulpbetoon.
Eerste spreker in de aula was ds. G. O.
Donner van de Geref. Kerk te Scheveningen,
die de wijkpredikant van den overledene was
en ten sterfhuize reeds het woord had ge
voerd naar aanleiding van hetgeen vervat is
in Psalm 73 en een deel van Joh. 11.
Ds. Donner, begon met namens den
kerkeraad Gad te danken voor hetgeen Hij in
van der Loo schonk. Gememoreerd werd de
noeste arbeid, die de overledene verrichtte
voor het Koninkrijk Gods, mede door zijn
werkzaamheden voor het Rusthuis en als lid
en voorzitter der Commissie van Beheer. Met
heel zijn hart heeft Van der Loo er steeds
naar gestreefd anderen te helpen. Zijn rijke
gaven van hoofd en hart kwamen hem daarbij
zeer te stade.
I Helaas vergde hij te veel van zijn krachten,
Sjodat op zijn strijdensgang de lijdensgang
volgde. Zijn strijden werd meer een inwendi-
gen strijd, die hem louterde en deed komen
tot de volle overgave aan Jezus Christus.
Natuurlijk kon hij alle werk maar niet in
eens uit handen geven. Hij probeerde het zoo
lang mogelijk vast te houden en deed zoo
doende vaak denken aan den gebonden Sim-
son, wien de krachten ontbraken. Thans is
hij opgenomen in God's heerlijkheid. Dit
trooste de nabestaanden, die zulk een uitne
mend leidsman in hem hadden^ en alle reden
hebben tot dankbaarheid, dat zóó het afscheid
mocht zijn.
Namens de diaconie en het rusthuis voerde
de heer R i s s e e u w het woord. Steeds ston
den Van der Loo de woorden voor oogen „De
Meester is daar en Hij roept mij". V oor tal
van medemenschen heeft hij den strijd aan
gebonden, met name ook voor de ouden van
dagen, voor wie hij een rusthuis noodzakelijk
achtte. Al moest hij vele moeilijkheden over
winnen, toch bereikte hij zijn doel. Wat tin
telden z'n oogen, toen hij in z'n laatste jaren
nóg weer eens iets vopr dat rusthuis mocht
doen. Dat was, toen hij als opvolger van den
heer Bos tot administrateur werd benoemd.
Ook daaraan gaf hij zich zoo veel hij maar
kon. Nimmer zal ik de uren vergeten, zoo be
sloot spr., die ik met Van der Loo mocht door
brengen ook in zijn huiselijken kring.
De heer J. van Baal, wnd. voorzitter
der a.r. kiesvereeniging Scheveningen-Dorp
(waarvan de overledene penningmeester is ge
weest) was. wegens vei-hindering van den
voorzitter, Dr. J. W. Noteboom, de volgende
spreker.
De heer Van Baal wees er op, welk eei
vloed Van der Loo op politiek terrein wist te
ontwikkelen. Hij .wist de menschen aan te
wakkeren tot enthousiasme voor de anti
beginselen, omdat hij besefte hoe zuiver
beginselen zijn. Hij had die beginselen innig
lief. Vee) hebben we dan ook in hem verloren,
zoowel in de gemeente als in het gewest
Als voorzitter van den Haagschen Chr. Be
sturenbond sprak de heer J. A. K n e t s
die er aan herinnerde, hoe de overledene
durende 20 jaar die functie op voortreffelijke
wijze had vervuld. Hij had van God de gaven
gekregen om voor de sociaal-verdrukten op
te komen en deed dat dusdanig, dat spr. nooit
zóó zijn opvolger kon zijn. Hij had vaak met
groote moeilijkheden te kampen, maar wist ei
zich altijd door te slaan, dank zij de gi'oote ge
loofskracht die hij bezat. Thans is hij heen
gegaan, bijna tegelijk met Van Oost, die
eveneens gedurende 20 jaar de Haagsche Chr.
arbeidersbeweging trouw diende. Beiden zijn
ze nu in het Vaderhuis. Dat trooste de familie.
Het oud-raadslid M. v. Steenbergen
leerde Van der Loo vooral goed kennen in d<
woelige dagen van 1918toen hij in de Wil
lemskerk het preekgestoelte beklom om te
wijzen op onze beginselen en onze roeping.
Met gloed en overtuiging riep hij ons op te
velde te trekken tegen den tijdstroom.
Ook in den gemeenteraad leerde spr. hem
goed kennen, wa-ar hij behalve over gemeente
zaken en politiek veel over de geestelijke er
maatschappelijke dingen sprak. Van der Loo
was een ronde borst, die vertrouwen wekte
vertrouwen gaf.
Spr. eindigde met woorden van deelneming
tot de familie.
Namens den voorzitter van den Raad
Arbeid voerde de heer J. van Dorp,
woord, die met dankbaarheid gewaagde
den arbeid, die de overledene als ambtenaar
van den buitendienst had verricht. Gedurende
21 jaar streed hij voor de Invaliditeitswet en
haar populariseering. De Raad van Arbeid zal
steeds met eerbied déara&n kunnen denken.
Tenslotte bracht de oudste zoon van den
overledene dank voor de vele bewijzen van
liefde, vriendschap en medeleven, die men
zijn vader had betoond, waarna gezongen
werd Gezang 27 2. Gezang 189 6)
Aan d'e groeve heeft ds. Donner de plechtig
heid besloten met het uitspreken van het
„Onze Vader".
Directeur-generaal der
belastingen
By besluit van den secretaris-
financiën is, gerekend te zijn ingegaan
1 Januari, benoemd tot directeur-generaal
der belastingen de heer H. Postma, thans
raadadviseur.
De heer Postma is 23 Maart 1894 te Har
lingen geboren. Na dé h.b.s. te hebben door-
loopen, volgde hij de opleiding voor surnu
merair der directe belastingen, invoerrech
ten en accijnzen, waarna hij de verscheidene
rangen doorliep; 1 Juli 1923 werd hij be
noemd tot inspecteur dier middelen te
Kerkrade.
1 Maart 1928 werd de heer Postma be
noemd tot hoofd van het bureau personeel
van de afdeeling centrale directie van het
departement van financiën en tevens tol
leeraar aan den opleidingscursus voor sur
numerair der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen. 1 Januari 1930 volgde
zijn bevordering tot administrateur, waarbij
hij tevens werd aangewezen tot hoofd van
de afdeeling centrale directie. 1 Mei 19.38
werd hij benoemd tot raadadviseur bij ge
noemd departement.
School en onderwijs in
1940
II (Slot)
Middelbaar en V. H. Onderwijs
De wijze waarop en ook de mate waarin
bij het Chr. L. O. de studie der didactiek
in de laatste jaren belangstelling heeft ver
worven, heeft zoodanig de aandacht van het
Chr. M. O. getrokken, dat Dr- Dam ter eer
ste vergadering van de jonge Vereeniging van
Docenten bij het Chr. Gymnasiaal On
derwijs van een navolgenswaardig voorbeeld
gewaagde. Het minste wat gevraagd moet
worden, is zi. ook voor het M. O.: her
oriënteering. .Vooral het Godsdienstonderwijs
moet de centrale plaats hebben, welke het
toekomt. De behoefte aan een eigen metho
diek,. in den kring van het Chr. L. O. door
tal van brochures (Geref.' Schoolverband,
Paedag. Tijdschrift, Paedol. cursus enz.) aan
den dag getreden, is ook die van het Chr.
M. en V. H. Onderwijs, en deswege was ook
de bgnoeming van eenige privaatdocenten
op dit terrein aan de V. H. even noodzake
lijk als welkom. Gegeven de tijdsomstandig
heden bevindt dit groote belang zich nu in
de zóne der afwachtende houding, doch kan
met rustige kraoht aan den onderbouw wor
den voortgegaan.
Korten tijd voor de gebeurtenissen in Mei
had Minister Bolkestein zijn vergaande plan
nen tot r e o r g a n i sa ti e van het Onder
wijs gepubliceerd, gebaseerd op een 6rjarig
leerplan en o.m. inhoudende het vormen van
I nieuwe schooltypen voor het Gymnasiaal en
H.B.S.-onderwijs. Het heeft weinig nut, om
de mérites van deze plannen te onderzoeken,
wijl zij aohterhaald zijn door de ingrijpende
veranderingen aan het Dep. van Onderwijs
waarvan de gevolgen nog niet te overzien zijn.
In dit verband wordt herinnerd aan de op
dracht, door den Rijkscommissaris verstrekt
aan Dr. van Rosse m, welke niet alleen
de verzekering van orde en rust op de scho
len inhoudt, doch ook de niet nader omschre
ven maatregelen, in het belang van het on
derwijs in het algemeen te nemen.
Voorts memoreeren wij het 75-jarig
jubileum van het Chr. Lyceum te Arnhem,
spoedig gevolgd door het aftreden van den
Rector Dr. W e s t e r h u i s, die het door
hem geleide Lyceum in bloeienden toestand
mocht achterlaten. Aan den soh&akkoning
heeft het M. O. nu, wat te voorzien was. Dr.
E u w e moeten afstaan, die zich nu geheel
kan wijden aan zijn geliefd schaakspel. Ten
slotte zij nog herinnerd aan de pogingen, om
het 1 t a 1 i a a n s ch op de H.B.S. in te voe-
Hooger Onderwijs
Voor onze Universiteiten en Hoogescholen
is het jaar 1940 geen gemakkelijk jaar ge
weest. De onmiddellijke gevolgen der oor
logsgebeurtenissen grepen niet alleen in,
Dr. A. G. Honig, die wel ermeritus was,
doch haar arbeid nog levendig volgde en door
zijn Geref. Dogmatiek diende. De Teohn.
Hoogeschool te Delft verloor twee hoogleer
aren: Prof. d e V r i e s en Prof. Ir O u b o r g.
In Amsterdam overleed de bekende econoom
Prof. Bonge'r, in Wageningen Prof.
Broekema, die voor de veredeling der
veel gepresteerd heeft.
'-erkende quali-
\,j*r een haTer—er*»».,
van Scihelven zicfn by xTc.
Front aansloot; na eenige deining in de ker
kelijke pers ging deze overgang schiuil achter
de zóóveel gebeurtenissen, .die van dag tot
dag de gemoederen bezig hielden en houden.
Wat betreft de personalia, zijn er ook op
bet gebied van het Hooger Onderwijs belang
rijke mutaties geweest. Wij denken aan de
inauguratie van Dr. G. C. Berkouwer als
buitengewoon hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit in de nieuwere theologie; aan die
van Prof. Mr. J. Oranje als gewoon hoog
leeraar in het handelsrecht enz. aan dezelfde
Universiteit; .aan die van Prof.' Dr. H W.
O b b i n k als hoogleeraar in de geschiedenis
der Godsdiensten aan de Utrechtsche Univer
siteit, die daarin zijn vader opvolgde. Voorts
aanvaardde het hoogleeraarschap in de
rechtsgeleerdheid aan de Utrechtsche Univer
siteit Dr. H. M. H. A. v. d. Valk, tot toen
lector aan de Econ. Hoogesch-ool te Rotter
dam; werden benoemd tot opvolgers van den
grooten natuurkundige Prof. Zeeman aan de
Gem. Universiteit van Amsterdam Dr. Gor
ter en Dr. de Bruin, nadat vergeefsche
pogingen waren -gedaan, diens plaats te doen
vervullen door één hoogleeraar van gelijk
formaat.
Door den dood werden hoogleeraren van
erkende beteekenis weggerukt; wij noemen
eersi den geëerden en bem nden dogmaticus
der Theol. Hooge school te Kampen, Prof.
terwijl een voor Ned. Indië zegenrijke levens
arbeid is bekroond door de promotie (honoris
causa) van den bekenden hygiënist H. F.
Ti 11 erna.
In hel buitenland
Van de gebeurtenissen op onderwijsgebied
het- buitenland is uiteraard slechts een
zeer onvolledig beeld te krijgen. Ook daar
bracht de oorlog stagnaties en erger teweeg.
Men had in Juli te Emden het 5e Intern.
Calvin. C.o ngres willen houden; het
moest natuurlijk uitgesteld worden. Meer
teleurstellend nog wa*,, dat de T h e o i. f a-
ulteit te Dorpat in Estland moest wor
den opgeheven, omdat zij strijdig werd ver
klaard met de beginselen der Estlandsche
social. Radenrepubliek. Daarentegen was
verheugend feit, dat in Hongarije de
eerste Gereformeerde Volksh.oge-
h o o 1 kon worden geopend. In de
Oekraïne is,-gelijk te vreezen was, zoowel
hef kerkelijk leven als het Chr. onderwijs door
de oorlogsomstandigheden in zware verdruk
king gekomen; mé1 droefheid zullen velen
ons land daarbij denken aan het aanvan-
üjk zoo veei klovende werk van het
-omité-Geref Oekraïne Evenzeer is te be
treuren, dat het '--ekende Syrische Wees-
hu is te Jeruzalem wegens militaire bezet
ting ontruimd moes-I worden.
Enkele bekende hoogleeren zijn ontslapen;
wij noemen den kerkhistoricus Prof. Dr.
Karl van Mü lier te Tübingen; hoog
leeraar Dr. Alex Csikesz van de
Universiteit te Debreczen; den bekenden
Zendingshoogleeraar Dr. Julius Rich
ter te Berlijn en Prof. dr. A1 b. Ehrhard,
uitermate deskundig op het terréin der By-
zantijnsche theologie in Duitschland.
Den Nederlander Prof. Dr. P. D e b y e,
wiens roemrijke levensloop hem tot de opper-
leiding van het Kaiser Wilhelm-Instituut
te Berlijn had gebracht, moest de Duitsche
wetenschap aan Amerika afstaan.
Nijverheidsonderwijs
Op het oogenblk, dat de normale gang van
het onderwijs verstoord werd, verkeerde het
Nijverheidsonderwijs in toch. al niet zonnige
omstandigheden tengevolge van de inperking
van den cursusduur. Ook deze tak van onder
wijs heeft haar gevoelige kanten voor de ge
volgen van den oorlog, zoowel met het oog
op de toekomst van onze industrie als op
dtn regelmatigen aanvoer van materialen, bij
het onderwijs betrokken. Er is ook, zooals te
Rotterdam, door militaire bezetting en door
oorlogshandelingen, schade toebracht aan den
gang van het onderwijs, doch veel meer aan
dacht vraagt, welke de plaats en de kansen
van het N. O. zullen zijn in een door ver
anderde maatschappelijke en sociale verhou
dingen gekenmerkt tijdperk, en die van de
leerlingen na voltooide opleiding.
Dat niettemin in het afgeloopen jaar nog
verschillende blijken van groei konden ge
constateerd worden, pleit voor de volharding,
waarmee men ook in dezen kring na den
eersten schok de hand weer aan den ploeg
heeft geslagen. Zoo werden plannen ontwor
pen voor de stichting van een D a g n ij v e r-
heidsschool voor de Rijn- en
Binnenvaart te Rotterdam, van een
Huishoudschool te G'orinchem, en van
een Chr. A m b a c ht s s c h o o 1 te Gro
ningen. En voorts werden in dit jaar ge
opend de Qlasschool te Leerdam (dé
eerste in Nederland) en de Vlasschool
te Standaardbuiten.
Velen heeft de P.B.N.A. te Arnhem aan
zich verplicht door den technischen studie
cursus voor gemobiliseerde n,
gevolg waarvan heel wat dreigende achter
stand kon voorkomen worden.
De Hoogere Textielschool te Enschede ver
loor haar kundigen Directeur Dr. H. B.
Holsboer door pensioenneering; hij werd
opgevolgd door Dr. F. J. F. M a 11 a a r.
I stond
blad
6 Januari.
Kas-Vereeniging N.V
ANNO 1865
Amsterdam C. Spuistraat 172
Bewaren van Effecten
met Administratie
Onze nieuwe Bröchure ..Be
wind en Execuieele" wordt
gaarne op aanvr. toegezonden
TROMPENBERGs
PALACE HOTEL
HILVERSUM Tel 7941 (2 lijnen)
HET GEHEELE JAAR GEOPEND
De Groninger Brandwaarborg-Maatschappij
Opgericht 1890
Vaste Premie. Onderlinge Waarborg.
Sluit BRAND-, INBRAAK- en
BEDRIJFSVERZEKERING
Directie M. Brouwer Mr. G. A. Diepenhorst.
Kantoren: Groningen, O. Boteringestraat 7;
Aclievi
Zeist. Staiionslaan 8.
Vertegenwoordigers g e
agd.
VOOR SLECHTS VA CENT
noodig om deze annonce uitgeknipt in open
envelop als drukwerk aan ons op te zen
den, ontvangt U uitvoerige brochures over het
HERSTEL van Uw HAARGROEI
Vermeldt Uw naam en adres op de achter
zijde der enveloppe en adresseert aan
Dr. H. NANNING's Pharm. Fabriek N.V.
(Rott.) DEN HAAG.
Kerk en Zendina
CHR. GEREF KERK
Bedankt: voor Maassluis J. P. Meyering te
Z wij ndr echt
NED. HERV. KERK
Bedankt: voor Bennekom. J. Slok te Wijk
bij Heusden.
DOOPSGEZ. KERK
Beroepen: te Goure, J. W. Sipkema te
Terhorne.
AFSCHEID EN INTREDE.
Ds. J. H. Jansen, predikant bij de Ned.
Herv. Evangelisatie te Den Helder neemt op
26 Januari aldaar afscheid en doet intrede
te Vorden (Geld.) op 2 Februari na te zijn
bevestigd door ds. J. H. V a a n d r a g e r, tijde
lijk predikant te Rotterdam-Zuid.
D. J. Vossers is voornemens, 23 Febr.
afscheid te nemen van de Ned. Herv. Ge
meente te Vlissingen, en intrede te Leiden te
doen op 2 Maart, na des morgens bevestigd
te zijn door ds, M. J. Punselie, em. pred.
te Leiden.
Zondag 12 Jan. hoopt ds. D. Kramer
afscheid te nemen van de Ned. Herv. Gem. te
Oosternieland; 19 Jan. doet hij zijn intrede te
Drogeham, waar ds. Th. Kramer van Berli-
kum hem zal bevestigen.
Ds. A. Kuiper nam Zondag j.I. afscheid
van de Geref. Kerk te O n n e n (bij Gron.)
met de scheidings- en blijvens texst Jesaja
54 10: „Het Verbond des Vredes des Heeren
met zijn Kerk" Behandeld werd het hoe,
waarin en waarom dezes Verbonds. Aan
het einde werd Z. Eerw. toegesproken namens
den Kerkeraad door Ouderling-J. Berens Ezn.
van de Classis Groningen en de Kerk van
Haren door den consulent, ds- H. V o 11 e n
en de genabuurde Kerk van Zuidlaren door
ds. D. Drenth.
De zeer vele aanwezigen zongen de zegen
bede van Ps. 121 4 en namen daarna per
soonlijk met handdruk afscheid van den ge
liefden leeraar, die naar Holwerd vertrekt.
Zondagmorgen j.I. heeft in de Geref. Kerk
te Weesp de bevestiging plaats gehad van
dr. W. G. Harrenstein, oud Leger en
Vloot-predikant te Santpoort. De bevestiging
zou geschieden door ds. K. Fernhout, em.-
predikant te Baarn, schoonvader van dr.
Harrenstein. Deze was echter verhinderd,
waarom de onlangs uit Weesp naar Drach
ten vertrokken ds. D. R i n g n a 1 d a Jr. was
overgekomen, om de bevestiging te verrich
ten. Tot tekst had hij gekozen: Hand. 2 41.
Des middags heeft Dr. Harrenstein zijn in
trede gehouden, bij welke gelegenheid o.a.
aanwezig waren burgemeester M. D o t i n g a
van Weesp en mevrouw, burgemeester W. J.
A. C. Bins van Weesperkarspel en mevrouw,
de beide wethouders van Weesp, de heeren
E. W. Raadsheer en C. A. Galesloot,
ds. R. Joh, de Boer van de Evang. Luther-
sche gemeente, hét bestuur van de jeugd
diensten dezer gemeente enz.
Intreetekst was 2 Tim. 2 19.
Na. de preek heeft Dr. Harrenstein toege
sproken B. en W. van Weesp en Weesper
karspel, kerkeraad en familie, terwijl hij
de 140 veldpredikers zijn trouwe medewer
kers van vroeger, ook herdacht. Nadat de
voorzitter van den kerkeraad hemhad toe
gesproken, zong de gemeente Dr. H.
Ps. 134 3 toe.
GIFTEN EN LEGATEN
Voor het pas gestichte bouwfonds van de
Haagsche afdeeling van den Ned. Prot Bond
ten behoeve van een eigen bedehuis kwamen
drie giften van duizend gulden in.
ZON EN MAAN
Eerste kwartier Zondag 5 Jan.; volle
maan Maandag 13 Jan.: laatste kwartier
Maandag 20 Jan.: nieuwe maan Maan
dag 27 Januari