DAG 4 JANUARI 1941
PAG. 5
Vooruitzichten voor de sigaren-
industrie
VEELS
rsvoorraad voor sigaren toereikend tot Juli 1941
of by zich thans laat aanzien, zal me-
ize sigarenindystrie zonder grond-
oter oj met als noodzakelijk gevolg: stil-
200 gr, de bedrijven, zoo vernam de Tijd
M C. J. Steinkühler te Eindhoven,
en de Nederlandsche R.K. vereeni-
igarenfabrikanten.
raste yan de sigaren-indu£trie moge
ken dat in Nederland per jaar
jggetjinilliard sigaren in rook opgaan,
der br<»geveer wil zeggen, dat iedere
i gebalr vrouw of man, volwassen of
-|0 sigaren per jaar rookt. Het be-
oodoende in wolken van genot
draagt bijna 65 millioen gulden.
De grondstoffenpositie
ijkheid voor den aanvoer van
zijn niet heel groot. De inheem-
Iproductie is zeer beperkt- Door
lelijken aanvoer van overzee kon
vaderlandschen bodem on-
reeren met de voortreffelijke
•ten. De Nederlandsche tabaks-
het midden der vorige eeuw
jk aanzien had, is zoodoende
ind achteruit geloopen tot 'n on-
en verliesgevenden tak van tana
litgestrekthe'd van onze tabaks-
2100 ha. in 1856 achteruit tot
de huidige jaarlijk-
gemiddeld 100 a
Onze tabaksverwerkende indus-
chtingl'rt per jaar ongeveer 30 millioen
euken men Qp van de
üie Heidemaatschappij de uitbrei-
jensiveering van de inlandsche
heerzepr weer ter hand genomen, maar
Ogenblik is men natuurlijk niet
invoer uit continentaal Europa
>n de zaken niet veel gunstiger.
wordt een tabakssoort geteeld.
dc aanmaak van sigaren geschikt
l tabakken uit Zuid-Oost Europa
I zijn gereserveerd voor de siga-
zoodat er voor de sigaren
verblijven.
Geen dekblad als omblad
de huidige omstandigheden
•urenswaardig, dat sommige fa-
i de goede deugd van zui-
i niét al te veel gelegen laten
legrip hiervan diene, dat in soor-
verwerkt: het binnengoed, het
iet dekblad.
verschillende soorten niet in
verhouding aanwezig en vooral
>OMEkn omblad zijn geringer dan men
met het aanwezige binnengoed en
heeft. Een gelukkige omstan-
]iyp echter, dat het omblad vervang-
te'Eijor surrogaat, jets wat men van
nengoed heel wat moeilijker kan
nneer dus een fabrikant een ge-
het omblad gaat vervangen door
dan kan men hem slechts prij-
bereidvolle en tactische productie,
illen moet men thans echter het
5NS FEUILLETON
nieuwe lezers
t op IJsland Twee mannen zijn
laxadal. 'tZiJn BJorn Isleüszoon
-luaifjorn verwacht li
8 i iï<aaf_ "P.37! dokter halen. BJorn
•leifszoon
tweede kind
er ha'
komen
tegengestelde constateeren en zoo zien we.
dat verschillende fabrikanten een gedeelte
van hun voorraad dekblad gaan gebruiken als
omblad, een verkwisting die ;zeker in dezen
tijd ongemotiveerd en ontoelaatbaar is.
Prijsstijging en werk
gelegenheid
Een andere factor is de aanzienlijke prijs-
verhooging. Deze prijsstijging is, aldus onze
zegsman, onvermijdelijk gebleken. Vooreerst
werd per 15 September de'accijns op tabak
radicaal en gevoelig verhoogd. Voor de zware
sigaren kwam de belasting van 12.5 pet. op 20
pet. Dit moest onvermijdellijk zijn terugslag
vinden in den detailprijs. De loonen zijn ge
baseerd op den detailprijs, die verder is ge
stegen wegens den hoogeren inkoopsprijs
ruwe tabak en een verhooging hiervan doet
automatisch het loonpeil stijgen. Voeg daar
bij de stortingen, welke in het binnenkort op
te richten wachtgeldfonds zullen geschieden
en het duurder worden van onze sigaren is
geheel verklaard.
Het waohtgeldfonds zal moeten voorzien
in de nooden welke voor de arbeiders wel
haast onafwenbaar zijn wanneer de productie
moet worden stopgezet- De voornaarriste eisch
van het oogenblik is dus te trachten dezen
fatalen datum zoo ver mogelijk in de toekomst
te verschuiven.
Ter bestudeering van de verschillende we
gen, welke men in dit verband kan inslaan,
werd op 5 November een commissie geïnstal
leerd. die met groote voortvarendheid te werk
is gegaan. Reeds op 7 November werd een
rapport uitgebracht. Twee methodes blijken
tot het gewengchte resultaat te kunnen lei
den. Ten eerste kan men de productie inkrim
pen om zoodoende de te verwerken aanwezige
voorraden uit te smeren over een langeren
tijd. Een tweede mogelijkheid is, dat men
kleinere modellen gaat produceeren.
Op het eerste gezicht lijkt de tweede
thode de meest aanlokkelijke. De productie
van kleine sigaren uit een vasten voorraad
geeft meer handen werk en ook de consument
is er mee gebaat omdat hij waarschijnlijk
grootere hoeveelheden kleine prefereert, bo
ven een gering aantal groote. Helaas 'zal hè*
niet mogelijk zijn deze werkwijze ter hand
te nemen- Kleinere sigaren vereischen nieuwe
vormen en afgezien van het feit, dat dit een
kostbare geschiedenis is voor een zoo korten
tijd, is er de schaarschte aan hout, waardoor
de vervaardiging van nieuwe vormen prac-
tiseh onmogelijk wordt.
Zoo zal men ten bate van de arbeiders over
moeten gaan tot productiebeperking. Op het
oogenblik werkt men op 120 pet. van de pro
ductie van 1939 en een inkrimping tot 90 pet.
is zeer zeker verantwoord. Gelijktijdig zullen
dan maatregelen noodig zijn om een ongemo
tiveerde prijsstijging tegen te gaan.
de nieuwe loonbelasting vergeleken
met de oude Rijksinkomsten- en
Gemeentefondsbelasting
Teneinde een Indruk te geven van de In
grijpende veranderingen welke door de Loon
belasting in ons belastingstelsel worden inge
voerd, laten wij hieronder een overzicht vol
gen van de in jaarloonen omgezette schalen
maandloonen met ernaast de jaarlijks ver
schuldigde belastingbedragen volgens den
nieuwen alsmede volgens den ouden toestand.
Opgemerkt moet worden dat de premie levens
verzekering en begrafenisfonds, alsmede
ting voor beroepsonkosten een bedrag van
100 van het jaarinkomen wordt afgetrok
ken, met welken aftrek echter bij het ontwer
pen van het nieuwe tarief rekening gehouden
is, zoodat men het niet oog eens extra van
zijn inkomen moet aftrekken, wanneer men
de desbetreffendt staten raadpleegt. Evenals
in het oude stelsel is het onder het nieuwe
echter wel mogelijk aftrek te krijgen bijvoor
beeld voor uitkeeringen ter ondersteuning van
familie, voor zoover deze een bedrag van
10 pet. van het inkomen te boven gaan, voor
welken aftrek men zich tot de Belasting
inspectie zal hebben te wenden.
gen geheven.
3e. Wordt gebioken met het opvoeren der
belasting indien in gezinsverband wordt sa
mengewoond.
4e. Wordt bij het bepalen van den kinder
aftrek voor minderjari.en niet meer gevraagd
of deze kinderen zelf inkomen hebben.
hooging hebben te voorzien; er wordt mede
gebroken gehuwde personen reeds in een In
komstenbelasting te betrekken bij een in
komen van 750 Cle kl. gemeente), 650 (2e
kl. gem.) en 550 (3e gem.) en bij in ge
zinsverband samenwonen van 650 Cle kl.),
550 (2e kl.) en 450 (3e kl.), waardoor de
belastingdruk teniet gedaan wordt, rustende
Dat de veranderingen vele verbeteringen huwd persoon.
der ouders zijn, aftrek verleend.
6e. Wordt «"er. ongehuwd persoon, in het
genot van kinderaftrek, met een gehuwde ge- Overzicht
lijkgesteld.
7e. Wordt een ongehuwde op 65-jarigen
leeftijd rveneenj gelijk gesteld met =:en ge-
bondscontributie. in het nieuwe stelsel niet inhouden moge uit het volgende blijken:
meer van het jaarinkomen in mindering kun
nen worden gebracht. Hiertegenover staat,
da. - voor iederen aangeslagene in de loonbelas-
le. Wordt bij het vaststellen van den be
lastingdruk de invloed van de gemeenten en
de provincies uitgeschakeld.
De oude belasting heeft betrekking op een
gemeente der 2e klasse ergens in Nederland.
8e. Krijgen zeer veel gezinnen In de lagere De oude belastingbedragen zijn in een ge-
inkcmensklassen een belangrijke belasting- meente der le klasse als regel lager doch in
verlaging óf hebben in het geheel geen be- een gemeente der 3e klasse als regel weer
lasting meer te betalen, wr 'egenover echter hooger dan in het overzicht vermeld zijn.
t dat hy in zyn huweiykslei
gf~ zijn Hy sloot zich
de boerdery En
trok heel zyn
Torfe. die getrouwd
oor BJorn toen ze
te liefde had gekoesterd.
e hy Kolfinna liet leze
De diefstallen bij den Opbouw-
dienst te Zeist
Vijf arrestaties
Het A.N.P. meldt:
De Zeister politie heeft in samenwerking
met de Utrechtsche recherche de diefstallen
bij den opbouwdienst te Zeist en Austerlitz
geheel opgehelderd.
Men herinnert zich, dat reeds een heler uit
Utrecht onder verdenking van heling werd
gearresteerd, dat deze man voor de Utrecht
sche politie een volledige bekentenis heeft
afgelegd en daarna naar het huis van bewa
ring werd gebracht Thans heeft de Zeister
politie ook de hand kunnen leggen op vijf
leden van den opbouwdienst, die gelegerd
waren in de kampen te Zeist en Austerlitz
en die zich schuldig maakten aan diefstal
van goederen, welke den opbouwdienst toe
behoorden.
Eenigen tijd geleden werden bij den Op
bouwdienst te Zeist de opgeslagen goederen
geinventariseerd en toen kwam uit, dat er
een betrekkelijk groote hoeveelheid schoenen,
uniformen, dekens en vooral ook ondergoed
werd vermist De commandant van den op
bouwdienst deed bij de Zeister politie aan
gifte van de ontvreemde goederen en weldra
was het onderzoek in vollen gang.
Er kwam toen vast te staan dat de ge
stolen goederen voornamelijk waren wegge
haald uit goederenopslagplaatsen, welke zich
bevonden nabij de slaapplaatsen van de leden
van den Opbouwdienst. Deze opslagplaatsen
waren wel bewaakt, doch als een der leden
van den Opbouwdienst bij zijn superieur ver
zocht om zijn oude schoenen voor nieuwe
te ruilen- mocht hij vrijelijk in de opslag
plaatsen een keus doen Daarbij was meestal
geen controle en zoo was het mogelijk, dat
lid van den Opbouwdienst het plan op
vatte, om in plaats van één paar schoenen in
te ruilen, teven* sp" pf v»*r- -toiln~v»~,pjse]
Gehuwden alsmede
a»
tot en
Jaarloo.i
ungenuwaen
beneden 65 jaar
Ongehuwden van
65 jaar en ouder
1 Kind
2 Kinderen
3 Kinderen
4 Kinderen
5 Kinderen
Nieuw
Oud
Nieuw
Oud
Nieuw
Oud
Nieuw
Oud
Nieuw
Oud
Nieuw
Oud
Nieuw
Oud
48.10
577.20
2.—
48U0
52.—
624.—
15.60
4.—
52.—
58.50
702.—
20.28
9.—
4.—
58.50
65.—
780.—
23.40
11.50
6.50
f 2.
65.—
71.50
858.—
34.32
18.82
13.82
6.50
2
71.50
78.—
936.—
39.—
22.47
17.47
10.16
4.—
78.—
84.50
1014.—
48.36
29.10
20.28
24.79
17.47
10.16
t 4-—
84.50
- 91.—
1092.—
59.28
33.83
28.08
28.83
21.13
13.82
6.50
2.—
91.—
97.50
1170.
63.96
43.17
32.76
36.92
15.60
28.83
21.13
13.82
6.50
97 50
104-
1248.
74.88
48.47
42.12
40.97
23.40
32.88
24.79
17 47
10.16
104.—
110.50
1326.
81.12
59.83
46.80
52.33
28.08
40.97
32.88
24.79
17.47
4—
110.50
117.
1404.—
93.60
71.19
56.16
63.69
37.44
46.65
20i28
36.92
28.83
21.13
4.—
117.
123 50
1482.—
99.84
73.50
62.40
69.75
42.12
58.01
23.40
46.65
3692
24.79
28.83
6.50
123.50
130.—
1560.—
113.88
85.63
73.32
78.13
51.43
63 69
32.76
5233
15^60
40.97
10.16
130.—
136.50
1638.—
120.12
95.45
78.—
87.95
56.16
75.82
37.44
58.01
20.28
40.97
32.88
10.16
136.50
143.—
1716.—
135.72
107.58
90.43
100.08
67.08
78.13
46.80
63.69
28.08
46.65
36 92
10.16
143
149.50
1794.—
151.32
107.58
101.49
100.08
78.—
87.95
56.16
75.82
37.44
58.01
40 97
17.47
149.50
156.—
1872.
160.68
119.71
107.64
112.21
84.24
ïoo.oe
62.40
78.13
42.12
63.69
20^28
46.65
17.47
156.—
162.50
1950.
179.40
131.85
120.12
124.35
96.72
100.08
73.32
87.95
51.48
69.75
23.40
52.33
21.13
162.50
169.—
2028.
191.88
143.98
127.92
136.48
101.40
112.21
78.—
87 95
56.16
75.32
28.08
52.33
21.13
169.—
175.50
2106.—
212.16
156 88
141.96
149.38
113.88
124.35
90.48
100.08
62.40
7a 13
32.76
63 69
24.79
175.50
182
2184.—
224.64
156 88
149.76
149.33
120.12
136.48
96.72
112.21
73.32
87.95
37.44
75.82
32 88
182.—
188.50
2262.—
244.92
169.79
163.80
162.29
134.15
13648
101.40
124.35
78.
100 03
42.12
78.13
36 92
188.50
195
2340.—
273.—
182 69
182.52
175.19
141.96
149.38
107.64
124.35
84.24
112.21
46.80
87.95
15.60
40 97
195
201.50
2418.—
285.48
195.59
190.32
188 09
149.76
162.29
120.12
136.48
90.48
112.21
51.48
87.95
20.28
46 R»
201.50
208 -
2496.—
315.12
195.59
210.60
188.09
163.89
175.19
127.92
149.38
96.72
12435
56.16
100 03
21.84
58.01
208. -
214.50
2574
332.28
208.50
221.52
201.—
173.16
175.19
134.16
162.29
101.40
136.48
59.23
112.21
23.40
63.69
214 50
221
2652.—
361.92
221.40
241.80
213.90
190.32
18a 09
141.96
162.29
107.64
136.48
62.40
112.21
26.52
69.75
221
227.50
2730.
379.03
234.31
252.72
226.31
199.68
201.—
156.
175.19
113.93
149.38
67.08
12435
28.08
75.82
227 50
234
2808.
413.40
247 21
276.12
23971
210.60
21390
163.80
188.09
120.12
162.29
73.32
136.4S
32.76
87 95
234.—
240 50
2886,
432.12
247.21
288.60
239 71
230.88
213.90
173.16
201.—
127.92
175.19
78.—
149 38
35.88
87 95
240 50
247.—
2964.-
464.98
260.11
310.44
25261
241.80
226.81
182.52
201
134.16
175.1»
84.24
162.29
37.44
100.08
247 -
253.50
3042.—
500.76
273.02
333.64
265.52
265.20
239.71
199.68
213.90
149.76
188.09
87.36
162.29
42.12
100.08
253 50
260
3120.—
516.36
285.92
344.76
278.42
276.12
252,61
210.60
226 81
156.—
201.—
90.48
175.19
43.63
112 21
286.—
292.50
3510.—
655.20
337.54
436.80
330.04
357.24
304.23
276.12
278.42
199.63
252.61
120.12
226 81
59.29
162.29
331 50
338.—
4056.—
828.36
407.06
552.24
397.06
472.68
368.75
379.03
342.34
288.60
317.13
163.80
291.33
84.24
239.71
403.—
416.—
4992
1155.96
552.64
770.64
542.64
633.36
510.29
541.32
477.94
425.38
445.59
288.60
413.23
163.80
355.85
494.—
501.—
6012.—
1517.88
730.58
1012.44
720.58-
875.16
688.23
736.32
655.87
599.04
623 52
472.63
591.17
333.34
510.29
572.—
585.—
7020.—
1829.88
897.34
1219.32
884.84
1081.08
849.99
943.80
817.63
804.96
785.28
667.68
752.93
472.68
672.05
637
663.—
7956.—
2098.20
1074.11
1399.32
1061.61
1254.24
1022.32
1151.28
983.04
1012.44
943.75
875.16
904.48
736.32
833 81
715.—
741.—
8892.—
2435.16
1250.88
I623.9S
1238.38
1477.32
1199 09
1326.—
1159.81
1219.92
1120.53
1081.08
1081.25
943.80
1002.68
819.
845.—
10140.—
2884.44
1514.67
1923.48
1499.67
1773.72
1454.43
1623.96
1415.14
1477.32
1375.86
1326.—
1336.58
1219.92
1238.38
897.
923.—
11076.—
3394.56
1722.63
2263.53
1707,63
2084.16
1661.42
1923.48
1615.20
1773.72
1568.99
1623.96
1522.78
1477.32
1434.79
975.
1001.—
12012.—
3800.16
1953.69
2533.44
193869
2354.04
1892.48
2173.08
1840.26
1999.92
1800.05
1848.60
1753.84
1698.84
1638.31
or salarissen boven
260.— per
maand zijn nog Aechts enkele schalen als voorbeeld gegeven.
Kunst en Wetenschap
Jacob van der Tol t
In den ouderdom van 77 jaar is te Drachten
overleden de heer Jacob van der Tol, een be
kende Friesche volksschrijver. De heer Van
der Tol is lange jaren hoofd van de o.l. school
te Wijkei in Gaasterland geweest.
Van der Tol is vooral 'bekend geworden als
redacteur van het in het Friesch geredigeerde
weekblad „Sljucht en Rjucht", dat door Wa
ling Dijkstra in 1897 werd opgericht. Toen
Dijkstra in 1914 was overleden, werd na
dat Dijkstra Junior korten tijd de redactie
had waargenomen de schoolmeester van
Wijkei waardig gekeurd om den gestorven
redacteur op te volgen. Ongetwijfeld was hij
de rechte man op de rechte plaats, al kon
hij uiteraard Waling Dijkstra niet reiken.
Maar van der Tot bezat een vaardige pen en
bezonken oordeel, en zoo slaagde hij er
in, het weekblad van Dijkstra te handhaven
op het peil, waarop Dijkstra het had ge
bracht.
Met Jacob van der Tol is een van die oude
Friesche schrijvers en taalstrijders heenge
gaan, wier arbeid voor de ontwikkeling van
het Friesch tot schrijftaal van groote waarde
moet worden geacht.
KORTSLUITING
Vraagt men iemand, die zich niet bijzonder
iet deze dingen bezig gehouden heeft, welke
stad Zuidelijker ligt, Napels of New York,
tien tegen een, dat het antwoord luidt: na
tuurlijk Napels, want aan dien naam verbindt
zich de gedachte aan stralende zon. Gaat men
door: en Londen of Berlijn? dan is men ge
neigd het ervoor te houden, dat Londen zich
Noordelijker bevindt. Het is gemakkelijkzich
te overtuigen, als men het nog niet wist, dat
Napels en New York bijna op denzelfden
breedtegraad liggen en Londen meer dan een
graad Zuidelijker dan Berlijn.
Een medewerker van de Kölni?che Zeitung
teekent aan dat, zooals gemakkelijk te be
grijpen is, het klimaat afhangt van de ligging
ten opzichte van de zee, in een kale vlakte of
een beboschte streek, het al dan niet voor
komen van invloeden van een oceaan of
binnenzee dan wel of bergen de plaats naar het
Noorden en Oosten beschermen. De schrijver
merkt op, dat de koudepool van de oude we
reld in Noord-Siberië ligt en zinspeelt op den
verren invloed van den Golfstroom. Hij maakt
het bekende onderscheid tusschen zee- en
landklimaat en geeft als voorbeelden voor de
werking van beschermende gebergten Madeira,
de Krim en vooral de Riviera. De schrijver
komt dan op de klimaatverschillen
«ZS„'PUROL
l Doos 30 cent
Ruwe Lippen Bij Apoth. en Drogist.
^Jamsch Nieuws
iing J. de Hartag
Land- en Tuinbouw
TUINBOUWVOORLICHTINGSDIENST
De Tuinboirwvoorlichtingsc'ienst, een afdee-
ling van de Directie voor den Landbouw, ver
richt veel goed werk ten bate van onzen
tuinbouw. Niet alleen dat door proefnemingen
en mondelinge en schriftelijke adviezen over
bij hen aanhangig gemaakte aangelegen
heden contact verkregen wordt met den prak-
tischen tuinbouw, ook door de op onregel
matige tijden verschijnende mededeelingen
wordt voor de tuinders veel gedaan om deze
voor te lichten.
Dezer dagen verschenen bij de Rijksuit-
gevery weer twee nummers van die Mede
deelingen. In no. 22 behandelt ir. T. van
Hiele het Bewaren van fruit in gas-
dichte ruimten. Het bewaren van fruit
is een zeer belangrijk vraagstuk. In Engeland
nam het bewaren van fruit in diffusiediebte
koelkamers een groote vlucht en beschikte
men in 1938 reeds over ca. 48,000 M3 ruimte.
Ook in Amerika past men de „Gas-storage"
reeds toe, terwijl in de om omringende landen
ook reeds met het onderzoek hieromtrent is
begonnen. Het boekje van ir. van Hiele is
dan ook zeer belangrijk, zoowel om de wijze
waarop het vraagstuk is behandeld voor
onze fruitsoorten (die veelal, wat aard aan
gaat, geheel van de Engelsche afwijken) als
om de conclusie, waarto* hij. komt nl. dat, van
technisch standpunt bezien, er geen bezwaren
verbonden zijn aan de bewaring van fruit in
gasdichte ruimten. Ma.tr niet alle vruchten
houden zich goed. Wel van Cox's Orange
Pippin, maar niet van Schoone van Boskoop.
Voor fruittelers is het een belangrijk boekje
dat voor slechts 30 cent bij de Rijksuitgeverij
in den Haag is te bekomen en bij de postkan
toren kan besteld worden.
Als no. 23 verscheen een verslag van de
resultaten va. de voortgezette proefnemingen
met bestrijdingsmiddelen tegen
spint en bladluis. Ir. B. Bosma heeft van
zijn eerste publicatie (r*> 3) over spintbestrij-
ding veel bel ngstelling goha e uitgave was
spoedig uitverkocht. Van daar deze uitgave,
die zeer zeker niet minder belangstelling zal
HET WESTLAND MAG STOKEN.
„-v.* u u u Duitsch- Westland mag stoken. De schoor-
lente In hef/JnUM i/ta Brendenburg'wear! ^enen boven de glazen zee hebben een
toe met name de windrichting op de hoogte roekloos tegen de winterlucht algesto-
van de wolken bijdraagt
gevaardigd. Tot 1 Januari 1941 mochten de
kassen niet verwarmd worden, behalve dan
ten dienste van het plantmateriaal en de
bloemen.
Maar nu kan de cultuur weer op vollen
gang worden gebracht, en er zijn reeds ver
schillende tuinders die hiervan een dank
baar gebruik maken. Toch zal de haast in dit
seizoen niet zoo groot zijn als in andere
jaren.
De vraag naar het vroege product zal niet
zoo groot zijn onder de huidige omstandig
heden, want Duitschland behoorde niet tot
de leden, die het allereerst aan de markt
kwam. De bijzonder hooge noteeringen voor
de primeurs zullen dus wel op zich laten
wachten, en de kweekers willen dus niet te
veel risiGo nemen en zooveel mogelijk zich
op de normale 'teelten instellen. Het stook-
seizoen zal dus meer in het eind van deze
maand gaah aanvangen, doch in elk geval zal
de tuinbouw over voldoende plantmateriaal
kunnen beschikken, hoewel de hevige koude
van thans wel het uiterste vergt 'van de
stookinstallaties, hetgeen ook het geval is
voor de bloemenkassen.
ST1KSTOFMEST UIT NOORWEGEN
Naar we vernemen zal binnenkort een zen
ding van plm. 7000 ton kalk-stdkstoffen uit
Noorwegen in ons land verwacht kunnen
worden ten behoeve van den land- en tuin
bouw. Aan dit product is sinds het uitbreken
van den oorlog nogal behoefte gekomen, doch
door deze aanvulling zal hierin voor een deel
voorzien kunnen worden. De eerste zendin
gen kunnen reeds spoedig worden verwacht,
en de geheele partij zal eind Februari aan
wezig kunnen zijn. De meststoffen zullen ver
pakt zijn in papieren zakken, en het zal ruim
20 pet. zuivere stikstof bevatten.
I ken, als gevolg van het verbod dat werd uit-
Financieel Nieuws
Lager interimdividend Shell
Transp. Trading
De Shell Transport and Trading Co. heelt
over het boekjaar 1940 een interim-dividend
van 2Vz procent aangekondigd, tegen 5 procent
over 1939.
Verwacht wordt, dat, evenals het vorige
jaar, ook dit jaar het slotdividend zal worden
gepasseerd.
3—3ya pet. STAATSLEENING 1938
De secretaris-generaal vanjiet departement
van financiën maakt bekend, dat het bedrag
der uitgegeven schuldbekentenissen der 33%
pet Staatsleening 1938, welke op 1 Maart 1941
aflosbaar zullen zijn, door hem is vastgesteld
op 44,000,000 en dat de uitloting dezer
schuldbekentenissen in het openbaar zal plaats
hebben óp Dinsdag 14 Januari a.s.
BOEKENTAFEL
Terugtocht uit de Peel,
journaal van een Nederlandsch sol
daat van 10 Mei tot 8 Juni 1940 over
zijn terugtocht door Nederland, Bel
gië/ Frankrijk en Duitschland. (Daa-
men's Uitgeversmij. N.V., 's-Graven-
hage).
De
adj.-onderofficier Huizingh, uit
Rotterdam, heeft een dagboek bijgehouden van
den terugtocht van zijn, het 27ste, regiment in
fanterie en dit tot een onopgesmukt verhaal
omgewerkte journaal is nu bij den bovenge-
noemden uitgever als nr. 16 van „De Kleine
Sleutelreeks" verschenen. Er zijn twee platte
gronden bij ingebonden, zoodat we nauwkeurig
het verhaal kunnen volgen. Dit boekje heeft, na
alles wat wij van den terugtocht van onze
Peeltroepen al bij brokstukken vernomen heb
ben, de gToote verdienste, dat het een aaneen
geschakeld verhaal geeft van de ervaringen
die veler deel geweest zijn. De toon van het
verhaal doet bijzonder aangenaam aan, omdat
de schrijver, zij het op prettig-sobere wijze, de
beste gevoelens die men bij een soldaat onder
de geschetste omstandigheden kan aantreffen:
verantwoordelijkheidsgevoel, liefde tot het va
derland en vertrouwen op een allesbesturend
Vader in den hemel van het begin tot het
einde laat doorschijnen. Wij bevelen dit boekje
graag aan.
Radioprogramma
VARA.
10.00 VPRO: Morg
Viool i
MAANDAG 6 JANUARI
Nederlandsch 1
HILVERSUM I. 415 i Bi
8.00 Gramofoonmuziek. 8.28 VARA-^
Nieuwsberichten ANP, gramofoonmuziek.
genwu'dir.e. 10.20 Declamatie. 10.40
11.10 Declamatie. 11.30 OrgelspeL
12.00 Esmeralda en solisten. (In de pauze: VARA-
Almanak.) 12.45 Nieuws- en oeconomische berich
ten ANP. 1.00 VARA-orkest. 2.00 Voor de vrou
wen. 3.00 Sweelinck-kwartét 3.45 Gramofoon
muziek. 4.00 Gramofoonmuziek met toelichting.
4.30 Clramofoonmuziek 4.45 Voor de kinderen.
5.15 Nieuws-, oeconomische- en beursberichten ANP.
5.30 Orgelspel en cellosoli. 6.00 Friesch halfuurtje.
6.30 Esmeralda en solist. 6.45 Actueele reportage of
gramofoonmuziek. 7 00 Oeconomische vragen van
den dag (ANP). 7.15 Esmeralda en solist. 7.30 Be
richten (Engelsch). 7.45 Gramofoonmuziek. 7.55
VARA-Almanak. 8.00 Nieuwsberichten ANP. 815
Gramofoonmuziek. 8.30 Berichten (Engelsch). 8.45
VARA-orkest. 9.30 Radio-tooncel. 10.00—10.15
Nieuwsberichten ANP, sluiting.
ANP. 1.00 Celesta-ens J
2.00 Gramofoonmuziek. 2.15 Piano, viool, cello en
gramofoonmuziek. 3.25 Gramofoonmuziek. 3 45 By-
bellezing. 4.15 Gramofoonmuziek. 4.30 Voor de kin
deren. 5.00 VPRO: Cyclus ..Het gezin in onzen tijd".
beursberichte!
5.30 Berichten. 5.35 Orgelconcert. 6.10 Utrechtsch
Stedeiyk Orkest (opn.). 6.25 Gramofoonmuziek.
6 45 Actueele reportage of gramofoonmuziek. 7.00—
7.15 Friesch praatje (ANP), sluiting.
-
*7 aan op de plaats waar hij stond. Het werd
binnenste. Op de hoogvlakte werd het koel
3. „Te laat," mompelde hij telkens, terwijl een
?heid zich van hem meester maakte. Toen
aarts.
laaide zacht over de bergweide, de meren
!us groote trold-oogen. Het was volmaakt stil.
'iienten naderde, ontdekte hij Ingebjorg. Ze
•n gegaan om te eten, maar zat op een steen
tand onder haar kin, verdiept in gedachten.
SSgfcegeerte in hem op. Alle droefheid was weg-
j&moedigheid verdwenen; hij was op het punt
ellen en zijn armen om haar heen te slaan,
'j zich te binden; ze had het immers zelf ge-
puw leven beginnen.
»tóar stappen gedaan, toen hij plotsehng aan
Tfii zijn belofte,
k was hij jong en gelukkig geweest, nu was
.-Jfd
- - en keerde hij zich vlug om en liep naar het
I?* nten, waar Eljagrimur stond te grazen. Hij
/V oaard en reed als een waanzinnige naar het
- regeld denken, het eenige wat hij wist was:
n Ingeborg, weg van die pijniging, weg van
?mde zich in zijn gedachten één vast punt.
'de duisternis gevallen was. De maan kwam
moeilijk te onderscheiden. Björn moest zijn
eindelijk reed 'hij stapvoets. Hij werd rus
zijn gedachten. Hij reed naar Laxa;
alleen zijn met zijn herinneringen,
rdiepen in het verleden, weer doorleven alles
irheid
acnutes, W ïaken
wat hij tegenover Sigrun te kort was gekomen, zich schrap
zetten tegeft elke verleiding, hij zou de doode niet ontrouw
worden.
De dood. Hóe gauw zou die ook voor hem komen. Hij was zijn
beste jaren voorbij, hij werd oud.
Hoe langer hij reed in de koele nachtlucht, hoe rustiger hij
werd. Hij vond het opeens belachelijk om zich zoo op te winden.
Niet de moeite waard. Hij boog zich over de manen van het
paard en gaf het dier een klap. Zou hij een beter mensoh worden
als hij de trouwjapon weer in de hand nam? Hij kon zijn woord
toch houden zonder dat. Maar toch reed hij naar huis.
In de vlakte gekomen, zette hij zijn hielen in de flanken van
het paard en voort ging het, in galop.
Voor de deur van het kleine huisje hield hij stil. Hij haalde
den sleutel uit een binnenzakje, dat hij met opzet in zijn vest
had laten maken en stak dien in het slot. Toen bleef hij staan
en haalde zwaar adem. Björn liet zijn blik gaan over het don
kere dal. De nijdige rimpel tusschen zijn wenkbrauwen werd al
dieper en dieper. Zou de oude Isleifur van Laxa ook zoo ge
handeld hebben? Of een van zijn andere voorvaderen? Zijn hand
omklemde krampachtig den sleutel. Zou je ooit een zonde
künnen boeten door je eigen leven te bederven, dacht hij met
een diepen zucht. Onzin, hij gaf er de brui van!
Plotseling trok hij met een nijdigen ruk den sleutel uit het slot
sn stak dien in den buitenzak van zijn jas. Hij steeg weer op zijn
paard. De hoefslagén weerklonken op de steenen.
TWAALFDE HOOFDSTUK.
Ingebjorg Hallsdoehter bleef ook den volgenden winter op
Nes. Haar jongere zuster was rog niet beter.
Ingebjorg en Björn van Laxa leenden elkaar couranten en
boeken en bespraken de politiek. Hij beschouwde het als een
verloren dag als hij haar niet gesproken had. Hij voelde zich
sterk en rustig als hij,haar zachte stem hoorde.
Hij ging, net als in de laatste jaren van Sigrun's leven, bijna
eiken avond een uurtje naar Nes en hij merkte niet, dat Hall-
gerdur hem telkens van ter zijde aanzag en bijna niet tegen
hem sprak. Hij zette zich dadelijk naast Ingebjorg, ,die met
een of ander handwerk bezig was en praatte met haar en Finnur.
Dien zomer hadden hij en de jongen vriendschap geslotenf
hun paarden waren van het zelfde ras en het was prettig om
daar met elkaar over te praten. Finnur wist veel van paarden.
Maar Björn had wél gemerkt, dat Kolfinna en hij graag stil
letjes bij elkaar zaten. Finnur zou nog zoo'n slechte man niet
voor haar zijn, al was hij als jongen wat zwak geweest. Björn
dacht aan het schapen zoeken! Sinds dat najaar had Finnur
niet meer mee willen gaan naar de bergweide; het was niet ta
verwonderen, ze hadden hem immers uitgelachen. Maar nu
'ïad de jongen zich aangegrepen en was flink aan het werk op
de boerderij. Hallgerdur prees hem waar zij kon. En in ieder
geval was er geèr\ paard, oud of jong, dat Finnur niet baas kon,
en dat was een bewijs, dat de jongen een flinke kerel was, vond
Björn. Laten die twee elkaar maar in stilte ontmoeten, dacht hij.
Hij lachte in zijn vuistje als hij hen samen ;zag. Mooi waren ze
allebei. Maar soms ook stemde het hem weemoedig. Kolfinna
was z ij n dochter! Hij h«d het gevoel, dat wat haar nu ten deel
viel, levensgeluk hém steeds onthouden werd. Gebeuidr
dat, omdat hij het geluk van een ander verstoord had?
CWordt vervolgd).
