U
DINSDAG 12 NOVEMBER 1940
-nements
STADSNIEUWS
t Offtcieele Publicaties
UITRHEIKING VAN WINTERBOVEN-
KLEEDING.
Het Kleeding-Comité deelt mede, dat het
geen tweepersoons wollen dekens en geen
heerenoverjassen meer uit te reiken heett.
Leiden, 12 November 1940.
De Burgemeester van Leiden,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Raodsogenda
De Raad der gemeente zal vergaderen op
Maandag 18 November 194f> des namiddags
te twee uur, in de aula van het Stedelijk
Gymnasium. Te behandelen onderwerpen:
I. Voorstel om het hoofd van de o.I. school
aan de Boommarkt J P. Paulusse te stellen
aan het hoofd van de opeidinfsschool voor
u l o. aan de Drie Octoberstraat.
2 Praeadvies op het verzoek van J. M
Koolhaas om ontslag als onderwijzer aan de
o.l. school aan het Schuttersveld.
3 Praeadvies op het verzoek van mej. G
Eelman om ontslag als onderwijzeres aan de
openbare school voor buitengewoon lager on
derwijs.
4. Suppletoirs begrooting van het Geref.
Minne of Arme Oude Mannen- «n Vrouwen
huis dienst 1939.
5. Rekening van het Gereformeerd Minne-
ot Arme Oude Mannen- en Vrouwenhuis,
dienst 1939.
6. Rekening van het College van Vrouwen-
kraammoeders, dienst 1939.
7. Begrooting van het College van Vrouwen-
kraammoeders. dienst 1941.
8. Voorstel tot het aangaan van een geld-
leening.
9. Voorstel inzake het aangaan van kas-
gelöleeningen gedurende het le kwartaal 1941.
10. Voorstel tot het wijzigen van de met
het Rijk gesloten overeenkomst inzake de
verhuring van het'voormalig Pesthuis c. a.
II. Voorstel inzake het verhuren van de
drie voetbalvelden in den Stadspolder.
12. Voorstel tot het verkoopen van de per-
ceelen le Goitestraat nis. 2, 4, 6, 8 en 10,
kadastraal bekend gemeente Leiden, sectie
E nis. 1120, 1121. 1122, 1123 en 1124, aan G.
J. Verberg, te Leiden.
13. Voorstel tot het verkoopen van een per
ceel bouwterrein, gelegen aan de Houtlaan
en de Antenie Duvcklaan, aan F. J. A. van
Beukering, q.q te Leiden
14. Voorstel tot het verkoopen van een ge
deelte van het bouwterrein aan de Heeren
gracht, kadastraal bekend gemeente Leiden,
sectie C no 1758, aan den Raad van Arbeid,
te Leiden.
15. Voorstel tot onderhandsche opdracht van
de levering van een gedrukt steno-analytisch
verslag van de Handelingen van den Gemeen
teraad en van de ingekomen stukken aan de
N.V. Boek-, Courant- en Handelsdrukkerij,
voorheen J. J. Groen en Zoon.
16- Voorstel tot het verhoogen van het bij
radsbesluit van 18 December 1939 aan de
commissie inzake huishoudelijke voorlichting
en gezinsleiding voor het jaar 1940 toegekend
subsidie en tot het vaststellen van den des-
betreffenden begrootingsstaat.
17. Praeadvies op het verzoek van het be
stuur van het R.K. Lyceum voor meisjes, te
's-Gravenhage, om subsidie over 1937, in ver
band met het bezoeken van die inrichting
door Leidsche leerlingen.
18. Voorstel:
a. tot het aangaan van een transactie mei
het Leger des Heils inzake het verbouwen
van het Gravensteen en de v.m. Kweekschool
voor onderwijzers en onderwijzeressen resp.
tot industrieele inrichting met tehuis voct
mannen, een industrieele inrichting voor ge
huwden (extern), een asyl voor passanten en
een volkslogemenl en het verhuren van die
gebouwen, na de verbouwing, aan het Leger
des Heils;
b. tot het beschikbaar stellen van gelden
ten behoeve van de restauratie van het
Gravensteen, de verbouwing daarvan tot in
dustrieele inrichting, tevens tehuis voor man
nen, asyl voor passanten en industrieele in
richting" voor gehuwden (extern) en de ver
bouwing van de v.m. Kweekschool voor
onderwijzers en onderwijzeressen tot volks-
logement;
c. tot het aanvaarden uit s Rijks kas var
#en subsidie in de kosten -an restauratie van
het Gravensteen;
d. tot het t. z. t. verstrekken van een rente-
looze geldleening aan het Leger des Heils ten
behoeve van de inrichting van de sub a ge
noemde inrichtingen;
e. tot het vaststellen van den desbetreffen-
den begrootingsstaat.
19. Voorstel inzake:
a. het aankoopen van het perceel Muskadel-
steeg. hoek Pieterskerkhof, kadastraal bekend
gemeente Leiden, sectie G No. 519:
b het aankoopen van een strook grond, deel
uitmakende van het perceel kadastraal be
kend gemeente Leiden, sectie G No. 524;
c. het kosteloos in eigendom bij de ge
meente overnemen van een strook grond, deel
uitmakende van het kadastrale perceel, ge
meente Leiden, sectie G No. 523.
20. Voorstel:
a. tot het intrekken van de verordening be
treffende het bedrijf van den Gemeentelijken
Reiniging- en Ontsmettingsdienst;
b. tot het vaststellen van een verordening,
houdende bepalingen voor den Gemeentlijken
Reinigings- en Ontsmettingsdienst:
c. tot ht wijzigen van de verordening op de
Straatpolitie;
d. tot het wijzigen van de verordening, re
gelende de heffing en invordering van rech
ten voor diensten door den Gemeentelijken
Reinigings- en Ontsmettingsdienst bewezen;
e. tot het wijzigen van de verordening op
de heffing en invordering van Precariorechten.
JEUGDIGE DIEVEN.
Door de politile zijn aangehouden drie jon
gens van veertien jaar, n.l. C. de R., W. F.
H. en C van R, alsmede de 17-jarige W. F.
W., die zich vermoedelijk hebben schuldig
gemaakt aan diefstal van looden pijpen van
het sanitair in een villa aan den Marschweg.
Een van de jongens werd in het huis aange
troffen. De andere zijn in het ouderlijk huis
gearresteerd.
VOOR DE TWEEDE MAAL.
Door de politie is opnieuw gearresteerd
wegens oplichting en diefstal de 29-jarige G
C S. Hij had o.a. ten nadeele van een zekere
mevr. B. een portefeuille, inhoudende 40
ontvreemd. S. was vorige week voor een der
gelijk feit aangehouden. Na voor den officie
van Justitie te zijn geleid is hij Zaterdag op
vrije voeten gebeld en zich toen blijkbaar
gehaast om met zijn oneerlijke practyken
door te gaan-
RAAD VAN ARBEID KRIJGT NIEUW GEBOUW
Op hel terrein der voormalige kaloenfebriek
Van den Raad van Arbeid, alhier, is een ver
zoek ingekomen bij B. en W. om van de gemeente
te mogen koopen voor het bouwen van een
nieuw raadsgebouw het terrein, groot plm.
1300 M2 begrensd door de Heerengracht, de
Oosterkerkstraat, de Langestraat en het Waard-
kerkplein.
Na eenige onderhandelingen is overeenstem-
stemming bereikt over den prijs van 12 per M2
B. en W. stellen voor tot dezen grondverkoop
over te gaan.
HET GRAVENSTEEN WORDT GERESTAUREERD
EN VERBOUWD
HET KOMT IN GEBRUIK BIJ
HET LEGER DE HEILS
Als werkinrichting en asyl
voor passanten
In de raadsvergadering van 22 Maart
1937 werd in beginsel besloten tot ophef
fing van de Stedelijke Werkinrichting, tot
het na verbouwing beschikbaarstellen van
de v.m. Kweekschool voor onderwijzers
en onderwijzeressen, het gebouw der
Stedelijke Werkinrichting en het v.m.
asyl voor dakloozen met daaraan gren
zend pakhuis aan de stichting „Het Leger
des Heils" omschreven voet, ten einde
daarin te vestigen en te exploiteeren een
goedkoop volkslogement, een werkinrich
ting, tevens tehuis voor mannen, en een
asjd voor passanten.
nidens de voorbereiding van de in
verband met dit besluit te nemen defini
tieve maatregelen, deed zich een omstan
digheid voor, welke B. en W. aanleiding
gaf het vraagstuk van de huisvesting van
ae werkinrichting c.a. en het asyl voor
passanten in nadere overweging te nemen.
Deze omstandigheid was de toestand,
waarin het gebouwencomplex Graven
steen bleek te verkeeren.
Dit monument van groote bouwkundige
waarde, één van de voor ons land zeldzame
gevallen van een bouwwerk, dat in zijn
oudste gedeelte tot de 13e eeuw teruggaat,
bevindt zich in zoodanigen staat, dat spoedige
restauratie noodzakelijk is ten einde het voor
algeheel verval te behoeden. Voorloopige
maatregelen tegen instorting van belangrijke
onderdeelen moesten reeds worden getroffen.
Naas het schilderachtige middeleeuwsche
gedeelte vormen de aanbouwen van later tijd,
t.w. een gevangenis aan de westzijde, opgericht
in 1555 en de nieuwbouw, vermoedelijk van
Arent van 's Gravesande, werken van wezen
lijke architectonische waarde. Behalve van
bouwkundige waarde is het complex ook van
groote historische beteekenis, in het bijzonder
voor de stad Leiden. In het Gravenhof, waar
van het deel uitmaakte, resideerden herhaal
delijk de Hollandsche landsheeren. Het eigen
lijke Gravensteen was oorspronkelijk de par
ticuliere grafelijke gevangenis, waarin de
Graaf zijn vijanden gevangen zette. Later
werd het tevens de gevangenis voor misdadi
gers, die door de vierschaar van Rijnland wer
den berecht In 1463 kwam een overeenkomst
tusschen Philips de Goede en de Stad tot
stand, waarbü de Stad den eigendom van het
Gravensteen verwierf, op voorwaarde, dat
het stadsbestuur de restauratie op zich nam.
Uit dezen tijd dateert het bovengedeelte der
middenpartij. Het Steen kreeg toen o.m. de
bestemming van Stedelijke Gevangenis, met
het recht van de Stad om misdadigers op net
voorplein van het Gravensteen te berechten.
In 1655 werd aan de oostzijde en de zuidzijde
(Pieterskerkhof) een werkhuis (z.g. rasp- of
spinhuis) gebouwd voor het onderbrengen van
tuchtelingen en onder het oostelijk gedeelte
nog een gevangenis ten dienste van de recht
spraak. In 1671 werd door van der Helm de
mooie Vierschaar aan het Gerecht gebouwd.
Het behoeft o.i. geen betoog, dat er hooge
prijs moet worden gesteld op het behoud van
het Gravensteen. Ook in de burgerij leeft deze
wensch. Reeds in 1936 werd herstel van be
langrijke onderdeelen door de vereeniging
„Oud-Leiden" bepleit en in het najaar van
1937 bereikte B. en W. een schrijven van de
zich uit de burgerij gevormde commissie in
zake het herstel van het Gravensteen, betref
fende algeheele restaruatie van bedoeld ge
bouwencomplex.
Hoewel van de noodzakelijkheid van al
geheele restauratie overtuigd, schroomden B.
en W., met het oog op de groote daaraan ver
bonden kosten, deze bij den Raad aanhangig
te maken. Weliswaar bestond de mogelijkheid,
om van het Rijk subsidie in de kosten van
restauratie van monumenten van geschiedenis
en kunst te verkrijgen, doch een dergelijk
subsidie wordt slechts verstrekt, indien het
desbetreffende monument een bestemming
heeft of een bestemming wordt gegeven. Een
bestemming nu had Gravensteen sinds lang
niet meer. Het werd gedeeltelijk, vanwege
gemis aan bestemming, als pakhuis verhuurd.
En zoo rees de vraag, of het Graven
steen niet voor een gedeelte van de boven
bedoelde in deze gemeente op te richten
maatschappelijke inrichtingen zou kun
nen worden bestemd.
De Comissie inzake het herstel van het
Gravensteen nam deze aangelegenheid in
studie en de Secretaris dier Commissie,
Ir. H. A. van Oerle, ontwierp een voor-
loopig plan voor de huisvesting van de
industrieele inrichting, tevens tehuis voor
mannen, het asyl voor passanten en een
industrieele inrichting voor gehuwden, in
het Gravensteen en eenige daaraan gren
zende perceelen, deels eigendom van de
gemeente, deels eigendom van particu
lieren zijnde. Dit plan verwierf de in
stemming van het Leger des Heils.
Tevens ontwierp Ir. van Oerle een voor-
loopig plan van restauratie van het Gra
vensteen. met welk plan de Rijkscom
missie voor de Monumentenzorg zich kon
vereenigen.
De kosten van de restauratie worden be
groot op 143,000, die van de verbouwing
van het Gravensteen ten behoeve van de
huisvesting van de industrieele inrichtingen
en het asyl voor passanten, inclusief die van
den aankoop van eenige benoodigde perceelèn
en perceelsgedeelten op 113,500.
De verbouwing van de v.m. Kweekschool
voor onderwijzers en onderwijzeressen tot
volkslogement, voor welke verbouwing het
mede hierbij overgelegd plan, in overeenstem
ming met het Leger des Heils, door den dienst
van Gemeentewerken is ontworpen, zal een
uitgave vorderen van 52,700.
Met de restauratie van het Gravensteen, de
verbouwing van dat gebouwencomplex tot
industrieele inrichtingen en asyl voor passan
ten en de verbouwing van de v.m. Kweek
school tot volkslogement is derhalve ia totaal
een bedrag van t. f 309,200 gemoeid.
Het is gelukt van het Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen de toe.
zegging te erlangen, dat van het Rijk in de
kosten van restauratie van het Gravensteen
een subsidie zal worden ontvangen, gelijk aan
40 pet. van de kosten tot een maximum van
57,200.
In verband met het toegezegde rijkssubsi
die worden de totale kosten van de restaura
tie en de verbouwing van de v.m. kweek
school voor de gemeente teruggebracht tot
252,000 309,200 57,200).
Een bijkomstigheid, welke de aantrekke
lijkheid van deze oplossing nog verhoogt, is
deze, dat daardoor de mogelijkheid wordt ge
opend, om aan het gebouw, waarin thans de
Stedelijke Werkinrichting is gevestigd, het
v.m. St. Caeciliagasthuis, in welk gebouw
eens het Academisch Ziekenhuis was onder
gebracht, en waaraan de naam van den groo-
ten Boerhaave onafscheidelijk is verbonden,
een bestemming te geven, welke met dit cul
tuur-historisch monument in overeenstem
ming is.
Het voorioopig door ir. van Oerl, ontwor
pen plari van ae verbouwing van het Graven
steen omvat:
a. een tehuis voor mannen met o.a. een
eetzaal, keuken, slaapzalen en garderobe
ruimte;
b. een industrieele inrichting, bestaande uit
verschillende werkplaatsen en bergruimten;
c. een nachtasyl met een koffiekamer en
slaapzalen, douche-inrichting en wasscherij;
d. een werkinrichting voor gehuwden
(extern) met afzonderlijk kantoor en toilet
ruimten;
e. kantoor en dienstruimten.
Het centrale gedeelte van het gebouwen
complex, het oudste gedeelte, bestaande uit
den gevangentortin met traptoren, kan met
enkele aangrenzende gedeelten voor bezichti
ging worden opengesteld.
Voor de restauratie en verbouwing van het
Gravensteen hebben B. en W. Ir. H. v. Oerle
aangewezen.
Het ligt in de bedoeling de gebouwen aan
het Leger des Heils te verhuren en wel voor
ioopig voor een termijn van 10 jaar. Het Le
ger zal de gebouwen overeenkomstig hunne
bestemming voor zijn rekening moeten in
richten. Het Leger des Heils is bereid den
aanvankelijk op 1200 per jaar bepaalden
huurprijs te verhoogen tot 1500 doch heeft
verzocht ten behoeve van de inrichting een
renteloos voorschot te verstrekken van
15,000. terug te betalen in 10 jaar. Verder
heeft het verzocht de verplichting te aan
vaarden, dat zoowel in het volkslogement als
in de industrieele inrichting voor ongehuw-
den ten minste een bezetting van 10 plaatsen
door de gemeente wordt gegarandeerd.
B. en W. meenen, dat tegen het verleenen
van het gevraagde voorschot noch tegen .de
gevraagde garanties bezwaar bestaat.
Tentoonstelling van Japansche
lakkunst
In het Rijksmuseum 1
r Volkenkunde
Zaterdag heeft in hefc- Rijksmuseum voor
Volkenkunde alhier de opening plaats gehad
van een interessante expositie in Japansche
lakkunst
Onder d" goede zorgen van dr. C. C. Krie-
ger, conservator van het museum voor de af-
deeling Japan en vasteland van Azië. is hier
veel merkwaardigs op dit gebied bijeenge
bracht
De tentoongestelde lakvoorwerpen zijn voor
het grootste gedeelte afkomstig van de ver
zamelingen, welke door Von Siebold en Cok
Blomhoff in Japan werden bijeengebracht.
Deze collectie is aangevuld met stukken uit
particulier voornamelijk museumbezit en
de geheele verzameling kunstvoorwerpen uit
de 16e tot de 19e eeuw, kan als de meest
uitgebreide en kostbare verzameling van
Europa beschouwd worden.
Eenige zeer belangrijke stukken van Chi-
neesche lakkunst uit de Soeng- en Min-
periode zijn ter vergelijking in de tentoon
stelling opgenomen.
Deze tentoonstelling laat overduidelijk zien
hoe het Rijksmuseum voor Volkenkunde er
meer dan vroeger op uit is het publiek op de
hoogte te brengen van al het schoone, dat
binnen deze muren is samengebracht De
tijdsomstandigheden mogen aanleiding zijn,
dat vele der kunstschatten op veilige plaatsen
geborgen zijn, er blijft toch altijd nog genoeg
over om een bezoek aan het museum te
brengen.
Voor de Vereeniging „Oud-Leiden** heeft
Zaterdagmiddag in het Stedelijk Museum ,De
Lakenhal" mr. R- Bijlsma, algemeen rijks
archivaris te 's-Gravenhage, een voordracht ge
houden over het onderwerp: Wassenaer en
Zuydwyck in den landsheerlijken tijd: kasteelen,
hofsteden en buurtnamen.
In het begin van zijn rede zette mr. Bijlsma
uiteen, dat de gemeente Wassenaar van tegen
woordig de combinatie van tweeërlei rechts
gebied vormt, n.l. dat van Wassenaer en Zuyd
wyck. In de 13e eeuw is de plek gronds, die
nu De Burg heet, een oude nederzetting en het
is waarschijnlijk, dat Philips van Wassenaer
daar eenigen tijd gevestigd is geweest Hoe de
naam Wassenaer is ontstaan staat niet vast Spr.
8cht het mogelijk, dat zij het wasige, het vocn-
tige land beteekent tegenover het hooge land
(Hillena) welke naam in de omgeving ook
wordt aangetroffen.
Dirk van Zuydwyck is de bewoner geweest
van het huis Zuydwyck en beleend met het
gebied van dien naam. De Wassenaers hebben
zich al heel spoedig gevestigd in het ambacht
Voorschoten, zoodat de huizen in het Voor-
schotensche het gebied van de Wassenaers vor
men. Op het gebied van Wassenaer en Zuyd
wyck vindt men drie kasteelen, het huis Zuyd
wyck, het huis Raaphorst en het huis Sant
horst Daarnaast zijn er hofsteden, naar de
middeleeuwsche beteekenis van het woord,
welke iets anders aanduidt dan wy tegenwoor
dig onder hofsteden verstaan.
De oorsprong van den naam Zuydwyck ligt
voor spr. ook in het duister. De veronderstel
ling dat Zuydwyck de derde plaats van een
trits: Noordwijk, Katwijk en Zuydwyck zou
zijn blijkt niet juist te zijn, omdat men zich
in den vroegeren tijd, wat de windstreken be
treft oriënteerde op de Noordzee. In de richting
van de Noordzee lag het Noorden.
In een betoog, met vele namen van de kastee
len en hofsteden en hun bewoners, zette spr.
verder uiteen wat uit de documenten omtrent
Wassenaer en Zuydwyck in den landsheerlijken
tijd kan worden afgeleid. Als interessante we
tenswaardigheid wees hij er hierbij op, dat in
een zoq klein gebied door de Hoeksche en
Kabeljauwsche twisten splitsing is ontstaan. In
1392 werd de moord op Aleide van Poelgeest
bedreven, hetgeen geschiedde door de Wasse
naers, die van de Hoeksche partij waren, ter
wijl de bewoners van Raaphorst en Zuydwyck
de Kabeljauwsche zijde hielden. Ook in 1420
bij het beleg van Leiden door Jan van Beyeren
teekende zich een splitsing af. De tegenpartij
hierbij waren de Hoekschen, die werden aan
gevoerd door Philips van Wassenaer. Het blijkt,
dat Dirk van Santhorst aan de zijde der Hoek
schen stond, terwijl Gilles van Kralingen het
met de Kabeljauwen hield.
Het geslacht Santhorst is spoedig verdwenen.
Het kasteel komt in handen van den heer van
Naaldwijk en in 1509 wordt het eigendom van
Gijsbrecht van Lodesteyn, een Leidsch burger,
van wien het overgaat op het geslacht Paets
(later Paets van Santhorst). In de zestiende
eeuw gaat ook het geslacht Kralingen ten
onder. In 1544 is deze tak van de Wassenaers
uitgestorven. Het bezit komt aan de Ligne,
later aan Jacob van Wassenaer van Duven-
voorde. Ook Raaphorst maakte in de 16e eeuw
moeilijke jaren door. Hendrik van Raaphorst
moest een groot gedeelte van zijn bezitting ver
koopen. Dit gedeelte, dat gekocht werd door
een raadsheer in Den Haag, is het latere
Eikenhorst.
In 1544 kan de legkaart van het gebied ln
elkaar gezet worden, dank zy het morgenboek
en de kohieren van de tiende penning. Aan
het einde van zijn rede noemde spr. nog ver
schillende namen van hofsteden, voornamelijk
die, welke in Leidsch bezit zijn gekomen, zoo
als het huis te Weer, Bellestein, Blijenstein.
Rijksdorp, Coxhorn enz.
DOOR IJZEREN BINT GETROFFEN.
Hedenmorgen te 10 uur is op het terrein
der Hollandsche Constructie-werkplaatsen de
18-jerige schilder N. de V door een ijzeren
bint, welke men met behulp van een hijsch-
kraar. aan 't lossen was, tegen het been ge
troffen. Vermoedelijk heeft hij een dijbeen
gebroken. De E.H.D bracht hem naar het
Acad. Ziekenhuis.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Johannes, zoon van W. KaDaan en
Leeuwen; Bartha Finna. dochter van P H.
L. K. Boon
Kantongerecht te Leiden
De getuige wist het niet meer
L. G. S. uit den Haag had op 19 Juli, op
den Veurschen weg te Voorschoten, een
ernstige aanrijding veroorzaakt.
Hoewel er tegenliggenc} verkeer was, had
S. getracht toch mej. P. van B. te passeeren.
met als gevolg, dat zij werd aangereden en
bewusteloos bleef liggen. Verder was nog
gebleken, dat verdachte niet in het bezit van
een rijbewijs was.
- Aangezien de aangeredene thans als getuige,
niet kon verklaren, dat het de auto van
verdachte was geweest welke haar had aan
gereden, aangezien zy dadelijk bewusteloos
was geraakt, kon de ambtenaar geen veroor
deeling vragen van verdachte, wegens de
aanrijding.
Voor het rijden zonder rijbewijs werd de
eisch 7,50 subs. 5 dagen.
Uitspraak conform.
Tegen de spoorboomen
De chauffeur M. C. had met iyn vracht
auto, uit de richting Oegstgeest komende,
niet gezien, dat de overwegboomen nabij het
Station te Leiden, zich ln dalende beweging
bevonden, met als gevolg, dat hij er pardoes
op ingereden was
De ambtenaar was van meening, dat ver
dachte achter het stuur had zitten slapen en
eisch te een geldboete van f 8 subs. 4 dagen.
Uitspraak 7,50 subs. 3 dagen.
Zestig K.M. ln de bocht.
De kaashandelaar B. L. den E. te Voor
schoten had op 4 October met. een snelheid
van 60 K.M. de bocht bij de 3 Octoberstraat
te Leiden links genomen en bovendien geen
voorrang verleend aan verkeer van rechts.
Hoogst roekeloos noemde de ambtenaar
deze manier van rijden en eischte een geld
boete van 15 subs. 10 dagen.
Uitspraak conform.
Groenten geteeld tonder vergunning
De koopman G. v. d. V. te R ij n s b u r g,
had zonder toestemming van de Ned. Groente
en Fruit Centrale, selderij en bieten geteeld.
Verdachte zeide gedacht te hebben, dat nu
wij bezet gebied waren, hij wel mocht
kweeken.
De kantonrechter merkte op, dat de bepa
lingen ook in het bezette gebied van kracht
bleven.
Eisch en uitspraak werden een geldboete
van 10 subs. 5 dagen.
De chauffeur D. de E. te L e i d e n moest
een ernstige zieke, lijdende aan een plotse
linge maagbloeding, in Rijnsburg gaan halen.
Er was veel haast by. dus had de chauffeur
snel gereden.
Op den Rijnsburgerweg te Leiden had hij
een ernstige aanrijding veroorzaakt, door te
probeeren een groentenwagen te passeeren
toen dit onmogelijk bleek.
Het gevolg was, dat hy een kapster uit
Oegstgeest had aangeredep, die ernstig aan
haar hand gewond werd.
Verdachte voerde aan dat er haast bij de
rit was. Het was een ernstig geval. Bij aan
komst aan het ziekenhuis bleek de gehaalde
patiënt reeds overleden te zyn.
De ambtenaar vond, dat verdachte toch de
voorzichtigheid in acht had moeten houden en
eischte een geldboete van 15 subs. 10 dagen.
Uitspraak conform.
Er i
i door gegaan.
De koopman J. W. v. cl H. te Waesejiaar,
had op 21 Juli, toen hij met zyn auto op den
Langenweg te Alkemade reed. van eenige
veWJwachters een stopteeken gekregen, om
dat de papieren gecontroleerd moesten wor
den. Inplaats van te stoppen had verdachte
nog meer gas gegeven en was er vandoor
gegaan.
Men had evenwel het nummer opgenomen
en op 2 Augustus was de auto ontdekt in een
schuur te Wassenaar.
Thans zei verdachte van niets te weten en
nooit in Alkemade geweest te zijn. Een ander
had zeker met de auto gereden.
Deze uitvluchten hielpen hem geen zier. De
eisch werd 25 subs. 15 dagen en het vonnis
15 sub. 10 dagen.
Tijdem een oploopje.
J. W. V.. losarbeider te Leimuiden. had van
de politie opdracht gekregen om door te loo-
pen tijdens een oploopje in die gemeente. Hij
was eigenwijs geweest en had zich niet aan hét
bevel gestoord.
Verdachte: ..Ik weet nergens van".
Kantonrechter: „Dat kan uitkomen, want u
was* een beetje dronken".
Verdachte: „Niet ik heb de orde verstoord,
maar de politie. Trouwens ik heb het altijd
gedaan".
Niemand geloofde deze verdediging. Het
vonnis werd 7.50 subs. 3 dagen, nadat de
eisch zelfs het dubbele was geweest.
Een auto tonder remmen.
De koopman P. J. G. te Leiden was op d<
Haarlemmerstraat aangehouden toen hij daa
rnet zijn auto reed.
Erg vlug ging het stoppen niet, zöodat mei
een onderzoek had ingesteld naar de redeï
Gebleken was toen, dat als men de hanc-
rem gebruikte, de auto met een slakkei-
gangetje rydend pas na 35 meter tot stilstard
kwam. Gebruikte men de voetrem dan kwam
het vehikel „al" na 36 meter tot stilstand.
Verdachte zei heel laconiek, dat hij norit
ergens last van had, want hij gebruikte alüjd
de voet- en handrem gelijktijdig. Het toppunt
van gevaarloos rijden moest hier uit blijken,
dat hij met het „oude beestje" zelfs naai1
Amsterdam was gereden zonder ongelukken
te maken.
De anjbtenaar vond het hoogst onverant
woordelijk om op deze manier het leven van
zijn medeburgers in gevaar te brengen en
eischte een geldboete van 30 subs. 20 dagtn.
Uitspraak 25 subs. 10 dagen.
Het kreupele paard.
L. A. R. te Wassenaar had te Voorschoten
met een paard en wagen gereden terwijl het
paard jp een erge manier kreupel was.
Het O. M. begreep niet hoe iemand zulk
eën paard kon laten werken en eischte een
geldboete van 10 subs. 4 dagen.
Uitspraak 7.50 subs. 3 dagen.
Alphen a/d. Rijn
BURGERLIJKE STAND.
Jan Dirk. z. van D. van den Broek
en Matje Ketel. Helena Elisabeth Maria. 4 v»n
W. J. J Scheerdei en Maria H. A Sondaal
Huwelijksaangiften. J van Arkel 23 jaar met
M. Stuivenberg 22 jaar.
OVERLEDEN Klaas ter Wal. 13 j.: Geertruida
Verwoerd. 82 J wed. van C. Stapper; Klazina
Vierbergen 69 J. gehuwd met C. de Vogel, overl.
té Leiden
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen van: Alkmaar. M Arons en echtgen.
z. beroep, Javast 4. Utrecht. Hendrik Moen.
bouwk. Zaalbergstr 33; Den Haag. Charlotte E
Heijmar.n, z bero-y, Schoolstr 2a; Den Haag.
Alida Henry, WilheLninastr. 17; Id. L. Honig en
echtgen. koopman Hazeveirt 23. Id. Eva D. Licht
vrouw van F. Tikotln en gezin, z. beroep Pr
Hendrikstr. 170: Rotterdam. J P H van Rooijen
en gez n. matroos rUvaart. Stationsweg 2, Bos
koop. Co—iells J. v. d Velde, koopman. Otweg 13;
Aalsi. eer. L van Kolfschoten en gezin, los arb.
Hooftstr <T.4; Rotteidam, J. Antona, verpleegst<
STAALBEREIDING EN WALSTECHNIEK.
Over bovengenoemd onderwerp sprak voor
de leerlingen en oud-leerlingen in de vakken
bankwerkers en automonteurs van de Nuls-
ambachtsteekenschool in opdracht van N.V.
van Leer's walsbedryven, de heer W. W.
Smitt.
De directeur, de heer W- van Diest, wees
er op, dat deze voordracht ten doel had, de
jonge vaklieden eenige bekendheid te geven
met een bedrijf, dat in Duitschland, België
enz. veel wordt uitgeoefend, doch in 1938 ook
door de N.V. Van Leer's walsbedrijven in
Nederland werd aangevangen.
Hierna kreeg de heer Smitt het woord, die
eerst een geschiedkundige beschrijving gaf
van de metaalnijverheid plm. 2500 j?ar voor
Christus, toen het koper werd gedolven in
Azië en enkele tientallen jaren voor Christus
het ijzererts volgde.
Reeds toen voelden deze volkeren, dat
technische bewerking van deze metalen
belangrijke vooruitgang zou beteekenen
hun bestaan. Dat men reeds eenige vaardig
heid verkreeg bleek o.a. in het graf van
Toetankamen. waar men een stalen dolk
een ijzeren armband vond Gezien de gebrek
kige hulpmiddelen hebben technici verbaasd
gestaan dat men reeds zulk voortreffelijk ma
teriaal wist te verkrijgen.
Spr. teekende vervolgens de evolutie in
daaropvolgende tijdperken en werelddeelen.
Vooral in de 19e eeuw ontstond er groote be
hoefte aan een doeltreffende staalproductie,
gezien de snelle ontwikkeling in de machine-,
motor- en autotechniek. In 1913vonden reeds
80,000 metaalarbeiders werk in Nederland,
wat in 1939 zelfs gestegen was tot 240,000.
Volgens de statistieken werd één millioen
ton walspjoducten in Nederland ingevoerd,
zoodat eerd het oogovenbedrijf en daarna Van
Leer's Walsbedrijven het initiatief namen zelf
deze producten te vervaardigen. Laatstge
noemd beerijf heeft zich inmiddels uitgebreid
tot een pnfiel-, plaat- en klinkprofielwalsbe-
drijf. waa-dooi o.a. 800 man continu zyn te
werk gesfeld. Dit beteekent voor de Neder-
landsche hdustrie een groote vooruitgang Er
werd reels 250.000 ton walsproducten per
jaar verviardigd.
Vervolgsns ging de heer Smit over tot een
gede'aillerde omschrijving van het bedrijf
en de di\erse staalsoorten, n.l. st. 37 en st. 42
en hun kwaliteit. Hiertoe had spr. een ruime
collectie leekeningen, foto's en etsfoto's mee
gebracht zoodat het voor de bezoekers uiterst
gemakkeyk viel een duidelijk beeld van het
proces t< verkrijgen
Geruinen tijd werd stilgestaan bij de ma-
teriaalcmtróle, n.l de chemische analyse, het
microsppisch onderzoeg en de mechanische
beproeung.
Na verloop was er gelegenheid vragen te
stellen, waarvan een gretig gebruik weid ge
maakt.
Hazerswoude
ARBEIDSBEMIDDELING.
By le Arbeidsbemiddeling stonden 27 werk-
loozer ingeschreven, waarvan er 10 ondersteund
werdn.
EIERVEILING
BURGERLIJKE STAND
ÖÏ>ERTROUWdT CG. Mank, 36 j en P. H
Grot, 31 j.
OTRLEDEN: A. Vermeulen, 59 Jaar wed.
Hiliegom
DANKDAG VOOR HET GEWAS
GEVONDEN VOORWERPEN
Te bevragen aan het politie-bureau: Rozen-
kans. 2 sleutels, tramlantaarn, blauwe rozen-
kans, grijze want, witte zakdoek, bruine porte-
Katwijk aan Zee
NIEUWE DIRECTEUR GASBEDRIJF
De heer Ir. Adriaanse uit Baarn, die be
noemd is tot directeur der Gasbedrijven alhier,
hoopt 1 Dec. a.s. in functie te treden.
DE SCHOOLTIJDEN
In verband met het verwarmingsvraagstuk
is de aanvang der schooltijden een half uur
verlaat De morgenschooltijden duren van half
tien tot half één, terwyl de middagschool
tijden zijn van kwart voor twee tot 4 uur. De
lessen van Zaterdagmorgen zullen op Woens
dagmiddag worden gehouden.
BURGERLIJKE STAND.
Hoonaard-v. Riet, I.
d Bever-dt Wit d. A Durieux—Bamhoorn.
CE v d. Berg-Creemtrs. z. T. G. G.
Dutfverman z. Ih. Admiraal—Exter, z.
ONDERTROUWD: D v. d Plas en A. v. Rijn
A v. d. Boon. J. Spaanderman en L. v.
Koudekerk a/d. Rijn
J. C. KETEL OVERLEDEN
Gisternacht is geheel onverwacht overleden
de heer J. C. Ketel, in ons dorp een bekende
en zeer geziene persoonlijkheid. Hy was vele
jaren diaken en ouderling in de Geref. Kerk,
maakte geruimen tijd deel uit van het dage-
lijksche bestuur van „Het Groene Kruis" en
was sinds kort ook bestuurslid der Oranje-
vereeniging. Zijn heengaan beteekent voor
ons dorp een groot verlies en is door velen
met ontroering vernomen.
Lisse
.P FER BEVOLKING.
GEVESTIGD: R Makken en gezin van As.
Laatste BeriCJT!
Zeepdistribut'u°'
rtentiepi
Aanwijzing van nieuwt
a «4 ct p«
eelingen 4
De secretaris-generaal, waarn
van het departement van hand
en scheepvaart maakt het naf*®*
betrekking tot de distributie
kend.
Gedurende het tijdvak van V
November tot en met Vrijdag 6 1
geeft de met „29" genummerde g TClO*
algemeen distributiebonboekje i
koopen van 150 gram toileto
samenstelling), of 120 gram huiivyarp
200 gram zachte zeep of 250 gran
of voor zoover voorradig
zeepvlokken of 250 gram 2
waschmiddelen of 200 gram vloe
Voorzoover de verpakking dit
de verbruiker desgewenscht ge<
bovenstaande hoeveelheden in cciiedenis
één bon koopen. M«n zal dus ^et fe
bon 60 gram huishoudzeep plu:
zachte zeep kunnen verkrijgen, riet losla
Wasscherijen moeten voor de i._:e Wg
van de gezinswasch gedurende' bo1^
tijdvak den met „29" genummerdunnen e:
het algemeen distributiebonboek: y..
cliëntèle in ontvangst nemen voor
van waschpoeder en wel één bon [waren e
droog waschgoed. De wasscherij 7
600 gram waschpoeder kunnen br"-
ie op Gr
heeft g<
Noordwijk ê«c'
iet hooi
„NOORDWIJK" VOETBJleconclu
Uit de vijf gespeelde wedstrye^g steed
acht punten behaald worden. Dn
den werden gewonnen, en twee geliere W01
Noordwijk I bleek zich hersteld d in Di
daar te Lisse met 31 van LRC
wonnen. Deze cijfers geven echteU]ke st
de verhouding weer, daar Noordu^ erk
opzichten de sterkste was.
Het derde elftal speelde tegen é6* 2en
nu toe de sterkste concurrent. Metiren.
deze echter uitgeschakeld, zoodat
III nu een flinke voorsprong he*!®60"1^
kampioenschap in deze afdeeling niet
kwestie van tijd lijkt. Het werd eer
met mooie spelmomenten. 21
Noordwijk II ontmoette thuis Kat spot
en moest met een gelijk spel gen
men. Na spannenden strijd was hetian y
het einde 32 voor de thuisclub. Iities. F
te echter de Noordwijk-defensie
kluts kwijt, doordat men dacht dat
rechter voor een dubieus „hands"-d aan
fluiten. Er werd doorgespeeld, en tt:
baatte toen niet meer, zoodat het 3^
De veteranen leverden op het jp sma
een harden strijd tegen Leiden II. ^ggn
stand was hier 21, maar de zege B
cadeau gekregen door Noordwijk. rren m
ste half uur bracht verschillende^ gl
momenten. B F
Ook de adspiranten hielden zich kan gc
Katwijk kon een 44 gelijk spel
adspiranten van Quick Boys behaal<r
navol|
e der
Sassenheim
LOOP DER BEVOLKING. op gr
Ingekomen per»onen: H. J. 1 heeft
gezin. Hoofdttriat 180 van Heemstede,
Insulinde. F den Hoed. Zuiderstraat 14 vit Komi
Meg 103; E. RL Schrama. Hoe. -
lede. Molenlaan S: C. A M IJ"» c
gezin. Molenstra
B. J.
Ridderlaan 1.
laan" 17B. J. Veendrick. Hoofdstraten.
°ima h
Lelden, Fr. van Mierisstraat 22a
eer, van Hoofdstra t 150 naar Bnl!>
Heerenbu_rgerweg_ 48; C. van Bostelen^ de Zi
Huigsloterdtjk 15; C. M. D. t
Rijksstraatweg 60 naar Noordwijk. Vott Vrage
BURGERLIJKE STAND. *ond<
GEBOREN Karei, zoon van T. Ver» n zltt
J. Verbeek Chrlstlaan Johtnnas. zoca der 1
den Hollander
OVERLEDEN K
iepkema. oud 79 J het
ONDERTROUWD K. Langeveld. 28
C. Deters. 26 i. heeft
GEHUWD L. J. van Went. 31 J. 1
Verkleij. 26 j. "Ijk
Voorschoten
ONDERHANDSCHE AANBESTE^ebed'
Aangezien tengevolge van de tijdig-
digheden nog geen uitzicht bestaat,^an
met de gemeente Leidschendam geslot^
eenkomst omtrent het storten van hr g
en straatvuil kan worden nagekom» Jeppii
B. en W. den raad voor, de oprui ^rst;
het huis- en straatvuil voor het tijd\
19401 Jan. 1941 onderhands aa weli
steden aan Joh. Garrits, alhier teger felijke
goeding van f 20 joer week. vorr
De gemeente zal bovendien aan P
alhier wekelijks betalen 10 voor hef) en
van het onbrandbare vuil. (h hi
INZAMELING NED. HERV. DIALÜlg
De j aarlij ksche inzameling voor de id, v
der Ned. Herv. gemeente, alhier, W
gebracht een som van 671.71. 1, da
en C
i Parijs naar Br.
BURGERLIJKE STAND
BEVALLEN" C Turnhout—Ransdorp, d; J. v. d.
Zwet—v.d. Berg, z E v.d. Slot—Koningshausen.
zW J. BarnhoomCaspers z.. C. RagsEvers,
z, A. van Vel zenEeuwijk. z.; M. Schoone—
Eilgel.
§EHUWD: B J Griekspoor en A M. v.d. Lans.
VERLEDEN J Wesselius—de Koning. 84 J.";
E Brouwer—Eeuwijk. 40 j.. Elizabeth Bfouwer,
Hoorn 184, Leidschendam. Stoi
wijk. A. Penders.
Fr.
Noordwijk aan Zee
GEREF. BOND.
Woensdag 13 Nov. treedt voor den Geref.
Bónd in de zaal Julianaweg 27, des avonds
half acht op, ds. Remme van Amsterdam.
Zoete rwoude zc
ONDER DEN TREIN GERAAKfUS'
hpu
En op slag gedood.
Hedenmorgen is de werkman C., \6ijn
in de Rijnegommerstraat alhier, terl
zich per rijwiel naar zijn werk te N|
begaf, onder de gemeente Pijnacker mdd
onbewaakten spoorwoverweg, onder d^or
geraakt, en op slag gedood
EIERVEILING 11 Nov.
Handelsberichten
Handelaars ln Kunstmes
oor de O"
1 Fabrlkan
en Voed»
plaats van levering:
nertstievering; boord-/ wagenvrij. 1
diverse overslagplaatsen. Andere ge-
halten naar verhouding w
Siikstofmestsiotten: Boord-/
wagenvrij diverse opslagplaatsen I
voor promp: lev Blies p 100 kg 1
Kalkammonsalpeter 20.5 »los 6 6 D'
Zwavelz. Ammoniak 20 5 los... 6 6 ai
Kalksalpeter 15.5 Té. papieren zk. 8.<
De los genoteerd stikstof mest boffen 9'
uitsluitend geleverd onder de vlgeerend la
llngen dcc
..Leenzakkenrt
France
wal. ladingen van ten minste 2 >0
ton voor prompte levering. I
Kalniet 14 los gestort f
Kalizout 20 los gestort t
Kalizout 40 los gestort 4e—1
Kalizout 50 los gestort
Patentkall 26 los gestort
Exclusief vrachtbijslagen van resD.
6. 8, 15, 18 en 17 per
10 ton.