)E
Voor Allen
SANGUINOSE,
IETl lisdag van de Friesche
LIElf beweging
FIRMA TIRION GARLIER
PAG 23 OCTOBER 1940
»A6. 9
'ER
4.25
J. Kritii
l Is te Leeuwarden de getuigenisdag
lesche taal- en cultuurbeweging ge-
Ie door \ele honderden Friezen uit
jn van de provincie bezocht werd
aanwezigen staande twee coupletten
friesche volkslied gezongen hadden,
W. Kok de vergadering, er op
lal algen-een de dringende behoefte
als Friezen samen te komen
n aller liefde voor Friesland
nmerken sche volk. Vervolgens leidde hij het
Dogm iemanschap bij de vergadering in en
»ord aan den eersten spreker, den
Sybesma. dierenarts te Heerenveen,
hwoordiger van de nationaal-socialis-
?k wordbming in Friesland. Hij herinnerde
gende n^ing aan de jaren der Jongfriesche
armee f jen de taalbeweging tot een cultuur-
stesiantispt Fs- *n dezen tijd bestaat er een
rdi» i,0 «hoefte, "dat Friesche beweging en
I s elkander vinden. Het gaat om een
then levensinhoud, om een eigen
Room De talenten, die in dit volk leven,
zal
1 schoone taak
t li* '$n weggelegd.
eK obje beweging, toen de taalbeweging
linsel it uurstrijó verdiept is. In dezen tijd
orschoufen dringende behoefte, dat Friesche
Friesch volk elkander vinden. Het
eigen Frieschen levensinhoud, om
en Uitge evensideaal. De talenten, die in
wijzen op groote mogelijkheden.
iAIVIP|t gehee'.e Friesche volk samenbouwt
uwe toekomst, zal er een schoone
'iesland zijn weggelegd.
1 spreker, ds. J. Kalma, vertegen-
an de vrijzinnige richting in de
iweging, gaf een uiteenzetting van
j^^HMvijze en doelwit van het drieman-
jaren geleden voelde men. dat er
(id in de Friesche gelederen moest
l^daar de vorming van een drieman-
la T top-organisatie. die de beweging
Ur [naar grooter eenheid. Men dient het
IE lap te zien als de zuiverste vertegen-
■|van de Friesche beweging, welke zij
jniet beheerscht
noemde spr. o.a. de volgende
>ch onderwijs op alle scholen In
[taalcursussen: centra van* Friesche
iganda voor het Friesche boek: het
dorpsverbanden, welke naar een-
>n het dorpsleven op hooger peil
wachten van de beweging is
Friesche volk, op zijn ontwaken.
>zaf entlik gestreden kan worden voor
gnccn beter Fricalond.
Je spreker, de heer E B Folkertsma.
JÓrdieer van-de rechtzinnige richtine
sche beweging. betooede dat de
weging arbeidt voor het Friesche
acht van dat volk ligt evenwel niet
sa'e. niet In demonstrates en mani-
in het Friesche huisgezin
fe, dat -je taak van iede-en Fries heel
"s P'e taak begint bii hemzelf. In
n H'i mH er voor 7orr,en. dat zün
•t ..echto FrysVe hös" is. zonal® dr
iertsma het heeft bedooid Vele
ir>r staren zich blind op het cu'tu-
xnnder den zedeliiken grondslag
n Frie»e"nen stempel od huisgezin en
beteekent dat cultureele niet zoo
^^K?he beweeinr? beoogt geen oorlogs-
kdC%ken Doch zij begeert ook geen oor-
jte lijden en wenscht ook niet terug-
worden uit haar posities. Zij kan
:n minimalistisch program
i riP^ven 'n historische traditie van
LE ne volk Spr zette dit nader uiteen
van drie begrippen: het recht van
volk. den Frieschen levenswil, de
ichiedenis.
einde van de vergadering werd èen
'ilaring aangenomen.
:es werden de Friesche liederen met
{eestdrift gezongen. De heer Schip-
rachten declameerde pp verdienste-
enkele verzen van Friesche dichters:
ompc
I Mc
ging de vergadering
i tweetal composities van Friesche
uiteevoercf. Met het zingen
HÜT
Nederlandsche Journalistenkring
den.
Deze vergadering had te beslissen over een
voorstel tot ontbinding. De vraag of de kring
zich al dan niet en bloc zal aanmelden bij
het Verbond van Ned. Journalisten, kwam
opnieuw ij^ discussie door aanneming van een
voorstel van een aantal kringlednn, die in
afwijking van de opvatting van het bestuur
van oordeel waren, dat iit onderwerp, on
danks den uitslag van het ter zake gehouden
referendum, ten principale aan de orde moest
worden gesteld.
Geconstateerd werd na de stemming over
dit voorstel, dat ter vergadering geen twee
derden der stemhebbende ieden aanwezig
waren, zoodat over de ontbinding geen be
slissing kon worden genomen, maar daartoe
binnen drie weken een nieuwe vergadering
zal dienen te worden samengeroepen
De daarna gevolgde gedachtenwisseling liep
:er de vraag of to* ontbinding van den kring
zal worden overgegaan en in verband daar
mee over de vorming van eep stichting ter af
wikkeling van de sociale verplichtingen van
den N.J.K., voor welke stichting een bedrag
15,000 uit de weerstandskas ter beschik
kmg zal worden gesteld.
Een motie om opnieuw in onderhandeling
te treden over verhooging van genoemd be
drag werd ingetrokken. Aangenomen werd
echter een motie, waarin werd uitgesproken,
dat het toestaan van een overgangstermijn
aan de Joodsche collega's door" het Verbond
van Nederlandsche Journalisten onvoldoende
moet worden geacht; het kringbestuur werd
uitgenoodigd zich in verbinding te stellen met
de betrokken autoriteiten, ten einde te ver
krijgen, dat ten aanzien van die collega's een
regeling wordt getroffen, die hun de voort
zetting van hun beroep mogelijk maakt
De volgende vergadering, welke over de
aanmelding en bloc bij het Verbond- van Ned.
Journalisten en de ontbinding van den kring
definitief uitspraak zal hebben te doen; werd
voorloopig op Zaterdag 8 November a.s. be
paald. De bijeenkomst heeft opnieuw te
Utrecht plaats en zal 's middags om 2 uur
beginnen.
Dierlijke haren
De secretaris-generaal, wnd noofd van het
departement van handel, nijverheid en
scheepvaart deelt mede, dat dierlijke ha
ren onder de distributiewei zij.i gebractit.
Bü beschikking van 7 October '94) is daar
toe de wolbeschikking 1939 no. 2. gewijzigd
in dien zin, da' dierlijke haren waaron
der wordt verstaan varkenshaar paarden
haar, koehaar, geitenhaar, geitjeshaa.- en aile
andere dierlijke haren, .net uitzuidermg van
schapenwol, alsmede de afvallen «.an genoem
de haarsoorten onder genoemde beschik
king zijn gebracht, waardoor a'le bepalin
gen van deze beschikking thans ook op bo
venvermeide dierlijke haren van toepassing
zijn geworden.
In een in de advertentiekolommen opgeno
men officieele publicatie zijn de voorschrif
ten voor de handelaren in en verwerkers van
dierlijke haren vermeld.
Voor het verkrijgen van uadere irlichtin-
gen kan men zich wenden tot het rijksbureau
voor wol en lompen, Willem Il-straat 4749,
Tilburg.
ZEEHOND IN DE LEK,
to de rivier de Lek ter hoogte van de ge
meente Groot-Ammers houdt zich een zee
hond op. Zaterdag is deze door verschillende
personen waargenomen.
Jongen overleden door autobus
toen een autoous van de Webo uit Bennekom
naderde Voor dat ae chauffeur, die op het laal-
dreigde te gebeuren, kon
5 gegrepen
Commissie voor geblokkeerde
vorderingen
In het Verordeningenblad voor het bezette
Nederlandsche gebied is opgenomen een be
sluit van de secretarissen-generaal van de
departementen van handel, nijverheid en
scheepvaart en van financiën, waardoor de
mogelijkheid is geopend, door het verstrekken
van credietgaranties of op andere wijze, hutp
van financieelen aard te verleenen aan onder
nemingen, die in financteele moeilijkheden
zijn geraakt, door het, als gevolg van de bui
tengewone omstandigheden, niet binnenkomen
van vorderingen uit hoofde van goederen
leveranties aan het buitenland of door andere
daaruit voortvloeiende blokkeering van activa
in het buitenland.
Ter beoordeeling en ter uitvoering van deze
hulpverleening Is een Commissie voor geblok
keerde vorderingen' ingesteld, waarvan to'
Lid en voorzitter resp. tot leden zijn benoemd
de heeren mr. F H. van Leeuwen. H. C. van
Maasdijk, dr J. Ridder en J. R. Lagas.
Belanghebbenden, die onder de hiervoor be
doelde omstandigheden verkeeren, kunnen
zich. door bemiddeling van hun normale bank
relatie, wenden tot de N.V, Maatschappij voor
industrie-financiering te 's-Gravenhage.
DR. WUMKES' OPVOLGER.
Benoeming
dr. S. Douma
Leeuwarden, 19 Oct. Naar de „Leeuw.
Crt." meldt, is tot bibliothecaris aan de Frie
sche Provinciale Bibliotheek door Ged. Sta
ten benoemd dr. S. Douma te Delft, als
opvolger van dr. G. A Wumkes alhier.
Dr. Sjoerd Douma werd op 12 November
1912 te Leeuwarden geboren, studeerde, na
het Ger. Gymnasium te Huizum te hebben
afgeloopen, in de klassieke letteren aan de
universiteit te Groningen, waar hij in 1939
promoveerde op een proefschrift, getiteld:
„Johannes Stephanus Bernard, medicus en
phitoloog" Thans is dr. Douma werkzaam aan
de bibliotheek der Technische Hoogeschool
te Delft
Botsing tusschen twee trams
Te Heerlen.
Gisterochtend omstreeks zeven uur zijn op de
Ganzeweide te Heerlerheide. gemeente Heerlen,
op het gedeelte waar de trams van de Lim-
burgsche Tramweg Mij op enkel spoor moeten
rijden, twee tramtreinen, die beide vol bezet
waren met passagiers, tegen elkaar gereden
He' ongeluk is vermoedelijk te wijten aan de
duisternis en aan de gladheid van de rails Als
gevolg van de laatste omstandigheid kon de
tram. die van de staatsmijn Emma kwam en een
helling afreed, niet stoppen en botsten beide
treinen tegen elkaar De klap.
sing plaats had.
sing plaats had. wa« zeer hevig en de voorste
gedeelten van belde motorwagens zijn vernield
Het aantal persoonlijke ongelukken viel mee en
de verwondingen waren niet van ernstigen
aard Het tramverkeer, dat in de ochtenduren
zeer druk is. moest geheel stilgelegd worden,
zoodat karavanen reizigers in beide richtingen
zich loopende naar school en naar hun werk
moesten begeven.
Radioprogramma
DONDERDAG. 24 OCTOBER.
JAARSVELD. 411.4 m KRO-Ultzendlne. 8.00
Nieuwsberichten ANP. B.1S Wil beginnen den dag
8.30 Oramofoonmuzick. 11.30 Godsdj<
uurtje. 12.00 KRO-Melodlsten
-Melodlsten. 1.43 Gramofoor
lek. 2.15 KRO-
Zlekenpraatje. 4.45 Gramofooninuziek. 5.Ï5 Nu
en ooconomische berichten ANP. 530 Voor dc
Jeugd. 3.50 KRO-orkest =>n solist. 8.30 VPRO
Cyclus ..Lezen in den Bijbel". 7.00 Vraeen van
den da* l ANPi 7,15 Cabare»r>rogramma 8.QC
Njèizwebortchten ANP. 8.15 Propz-gandatoesprask
825 Cabaretp ogramma. 835 Wij sluiten den dag
9.009 15 Ni.euwsbcr.chten AiNP.
IHlrjnTEngélsehT T$Ó
Gramofoonmuziek. 8.00 Nieuwsberichten ANP. 8.10
Schriftlezing on meditatie. 8 25 Gewijde muziek
(gr.d.l) 8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Berichten
(Duitsch). 9.15 Marcando-ensemble en gramotoon-
muziek. 10.00 Gramofoonmuziek. 10.35 Marcando-
ensemble. 11.15 Berichten (Engelsch). 1130 Gramó-
foonmuzlek. 12.00 Berichten. 12.15 Gramofoon-
mi'z'ek. 12.30 Ber'chten 'Puttsch). 12.45 Nieuws- en
oeconomdsche berichten AlNtP. 1 00 Stichtsche Salori-
o ke =n e nmnfon «muziek. 2.00 Berichten
(Duitsch) 2.15 SüChtsohe Salonorkesrt en gcamo-
foonmuz'ek. 3.00 Gamo-foontmnj ek330 BerctVen
(Engelsch). 3.46 Gramofcomwuzlek. 430 Pisnovcor-
dracht an gramofoonmuziek. 5.00 Ber chten
(Duitsch) 5.15 Nieuws- en oeconomische berichten
ANP. 530 Zang met pianobegeleiding en gramofoon
muziek. 6.15 Berichten (Engelsch) 6 30 Gramo
foonmuziek. 6 45 Ber chten 7.00 Vragen van den
dag (ANP). 7.15 Berichten. 720 Gramofoonmuziek.
730 Berichten (Engelsch). 7.45 Reportage of r
Inbrekers gearresteerd
De laatste jaren werd de Indische buurt te
Amsterdam onveilig gemaakt door inbrekers,
die steeds weer hun slag wisten te slaan bij
groote firma's.
Zij drongen dan in den winkel, dien zij tot
terrein van hun operaties gekozen hadden,
door, door in het trapportaal van het aan
grenzende perceel het zich daar meestal be
vindende luik op te lichten en via den kelder
het perceel in quaestie te bereiken.
Maandagavond bemerkte een bewoner van
de Pretoriusstraat, die met zijn vrouw thuis
kwam, dat het luik in zijn trapportaal niet
goed lag en het zeil, dat daarop benoor' te
liggen, verschoven was. Hij waarschuwde
onmiddellijk de politie en deze troi in der
winkel van de Gruyter twee volledig toeee
ruste inbrekers aan, bewoners van de Dapper
buurt, van ongeveer 40-jarigen teeltijd en
oude bekenden van de justitie De enne heef'
reeds 4 veroordeelingen achter »den rug, ne
andere twee Beiden zijn gearresteerd Ver
moedelijk heeft men mei nen de daders van
verschillende andere inbraken te pakken ge
kregen.
80 JAAR GETROUWD
Het echtpaar W. van Uffelen-van der Slunt.
aan den Tienwoningenweg te Apeldoorn, was
heden zestig jaar getrouwd. De bruidegom is
90 en de bruid 86 jaar oud Beiden zijn nog kras
die het uiterste van hun lichamelijke
krachten moeten eischen en over
werkt raken, slecht slapen en eten,
de zenuwen de baas zijn, steeds last hebben van hoofdpijn, en uitgeput
door lichamelijke of geestelijke vermoeienis is de
het aangewezen middel. Sanguinose versterkt Uw zenuwen, verrijkt Uw
bloed en geeft nieuwe kracht aan de uitgeputte organen en geeft een
algeheele levensopgewektheid. Prijs per fl. 2.-, 6 fl. 11.-, 12 fl. 21.-.
Bij Apothekers eD Drogisten.
VAN DAM Co., DE RIEMERSTRAAT 2c—4, 's-GRAVENHAGE
WELKE BONNEN?
Boter. Margarine en Vet Van 19
t'm 25 Oct look t/m 1 Nov boterkaart
bon 13 boter Vetkaart bon 13, boter *of
margarine (44 pond per bon)
Brandstoffen - Gedurende October
Haarden kachels, bonnen 01. 02 en 03. een
eenheid vaste brandstof: 04, 05 en 06 een
eenheid turf (later steenkolen e.d.i Cen
trale verwarming, bonnen 01 Lm 06. be
nevens bonnen Brandstoffen of cokes, één
eenheid le perióde. een eenheid vaste
brandstof. Bonnen auto-anthraciet1 hl
(max 75 kgi nootjes fV of V-
Grutterswaren Van 5 Oct t/m
1 Nov bon 76 lalgemeen' rijst, rijstemeel
of -bloem (V4 Dond):
oon 77 (algemeen) havermout havervlok
ken. gort of grutten f4 pond)
Van 9 Sept t/m. 1 Nov bon 28'algemeen'
maizena. puddingpoeder Duddingsaus
onedei of griesmee! '1 ons»;
ponnen 28 voor 225 gr verpakte
Onze
T extielindustrie
EhSCHEDESCHE CONFECTIEFABRIEK
f vermicelli of spaghetti
Honden- en kattenbrood Van i
t/m 31 Oct Bon 4 honden) gfoep l en I!
10 kg: groep III 8 kg. groep IV 5 kg
groep V 4 kg. groep VI 3 kg honden
brood Bon 4 «katten) 144 kg kattenbrood
Levertraan Slechts op recept van
een arts, .ten hoogste 200 cc per hoofd
per week; niet meer dan voor 2 weken
tegelijk
Kaas Van 21 Oct t/m. 27 Oct bon 26
(algemeen) één ons Deze bon nog geldig
van 28 Oct t/m. 3 Nov.
•Petroleum Van SeDt t/m 3 Nov
zegel Deriode 6 Van 9 Oct t/m 10 Nov
op bon periode A 2 L petroleum voor
verlichting
rnee oi Koffie Van 28 Sept t/m. 8
Nov bon 114 'algemeen) 75 g thee of
■i4 pond koffie
21 Oct t/m 27 Oct (ook geldig t/m 3
Nov t Vleeschkaart bonnen ..05 vleesch'
voor vleesch of vleesohwaren, .,05 worst
eesrhwaren vnoi vloe«rhwaren
ieep Van 19 Oct t/m 12 Nov bon 5f
ilgcineon150 g mile'zeep 'nieuwe
amenstelliug) rtt 120 2 huishoudzeep 0
00 g zachte zeep óf 250 g zeeppnedei
if 125 e zeepvlokken 01 250 g zeilwerken
le waschmiddelen óf 200 g vloeibare zeep
De bonnen voor een ex tra-rantsoen tollet
zeep geven van 31 Aug 1940 tot en mei
54 Januari 1941 recht op toiletzeep «oude
amenstelhng) van gemiddeld gewicht
alle extra-zeep
'Dit geldt dus
rantsoenen, gelijk sommigen abusievelijk
oegrijpen.)
Van 31 Aug. tot en met 31 December bon
116 (tegelijk met de textielkaart uitge
reikt) 50 g scheerzeep of een tube
(Opgericht 1868»
NUENEN Postbus 282 Eindhoven
UITZETTEN en AANVULLINGER
LINNENKAST
Levering rechtstreeks aan particulieren
Co. Kneedweg 49a. Enschede
Auto op het rijwielpad gereden
Gistermorgen is op den Rijksstraatweg
onder Hazerswoude een vrachtauto, bestuurd
door M. Loedeman uit Alphen a. d. Rijn in
botsing gekomen met twee wielrijders. De
bestuurder is, doordat er slechts enkele
meters zicht was. van den weg afgeraakt en
op het rijwielpad gereden, waar juist de
26-jarige boekbinder Blansjaai uit Leiden en
een zekere Arends. soldaat bij den Opbouw-
dienst, gelegerd te Alphen a. d. Rijn, pas
seerden Zij werden beiden door den auto
meegesleept en zeer ernstig gewond. Vooral
de toestand van Blansjaar, die een schedel-
basisfractuur opliep, is hoogst zorgwekkend.
Beiden zijn naar het academisch ziekenhuis
te Leiden overgebracht. De auto is in beslag
genomen.
Inbraken opgehelderd
S. en C v d- A, die aizonderiyk 01 in vereêni-
ging met anderen de omgeving onveilig maak
ten Een rechercheur had zich verdekt opgesteld
voor het huis van een opkooper te Haarlem,
waar men vermoedde dat gestolen voorwerpen
ondergebracht waren Op een gegeven oogen-
blik werd een in het donker aangevoerde bak
fiets onderzocht: daarbij bleek dat hij geheel ge
laden was met voorwerpen van diefstaf afkom
stig. Uit de onbewoonde villa van den heer J H.
A. K te Bloemendaal hadden de inbrekers met
vakkennis uit een kostbare collectie antiek en
sieraden de- duurste dingen uitgezocht De
arrestatie van den een leidde tot aanhouding van
de andere die allen schuldig blijken te zijn
men heeft er al vijf aan inbraken te Bloemen
daal, Aerdenhout en Heemstede. Allen zijn ter
beschikking van de justitie gesteld. Eén.deel der
gestolen voorwerpen is reeds terecht,
DRENKELING GEÏDENTIFICEERD.
Naar wij vernemen ls de drenkeling, die
j.L Vrijdagavond uit de Gaasp, onder de ge
meente Wees per karspel, werd opgehaald.
Maandagnamiddag geïdentificeerd kunnen
worden. Naar aanleidingvan het verspreide
signalement, werd de burgemeester van ge
noemde gemeente er telefonisch mee in ken
nis gesteld, dat de drenkeling afkomstig was
Uit een rusthuis te Amsterdam. Hij had reedx
eerdei getracht, weg te loopen uit het rust
huis, ditmaal met het noodlottig gevolg, dat
hij in de Gaasp verdronken is. De betrokkene
was, in tegénstelling met hetgeen eerst ver
moed werd, reeds meer dan 80 jaren oud*
Een vijandelijk *lieg»uig gesignaleerd
Du'tjche waarnemer besp'edt door den kijker
nauwkeurig de beweging van de machine
(Foto Weitbild)
De schiioerswinkel in de open ucht - Veie schilders zijn te Amsterdam bezrg met het op maat
snijden en in de sponningen zetten van de ruiten der woningen, waarvan de ramen 'ijdens de
J werden (Foto Pex HoHand)
longs'e Enge'sche bombardementen
v3 nao unnsdog ae primeur *an een .krentenbo-lendag zonder bon Zc werden verkocht ten bate van het
a - onigsf onds dat om zorg draagt voor axtra-voeding van tbc patiêntan. Er bestond voor dit interessante feit
groota belangstelling (Foto Pax Holland)
jatste her
Weesperpoortstat
an. De pos'bus. die laren
den ingang stond, ls weg-
(Foto Pax Holland)
Amsterdam in den mist. - De treinen die het land aanvr. «en
van West, maakten Dinsdag in de straten der hoofdstad :n s
"E«" 'yo-sch. Amil.,dam«:h. trad'ti. komi maar. n„ <j.
- Voor lull.la ooien haalt, da huisvrouw bij dan .water an vuur baas'
ammarti, kakend water voor da wasch (Foto Pai Holland)
