Jliruiue gnhstfo (iouraut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Hitier ontvangt
Laval
M'
■mentsprü»:
I j maanden In Lelden en In plaatsen
r een agentschap gevestigd Is 2.35
week 18 ct Losse nummer» 5 et
vooruitbetaling.
!Dtiepr\jzen:
et per regel Ingezonden Mede
ogen 46 ct per regel Minimum
gels Bewijsnummer 5 ot BU coa-
belangrijke korting
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN.
Telefoon 22710.
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936.
No. 6259
WOENSDAG 23 OCTOBER 1940
21e Jaargang
tjiri»)
j,
3 Stappen terug
1 i
'"''jijpelijke belangstelling heeft de
den aanvang den gang van
it groote Russische rijk gevolgd,
op het oogenblik schier elk deel
problemen, niettemin behoort
van den Sovjet-staat zeker niet
rorden afgetrokken. Daar toch
de Marxistische denkbeelden
practijk om te zetten, daar
•t communisme met al zijn con-
hetjmet zijn loslaten van zooveel
in wij ons gebonden achten, met
ling van den privaten eigendom,
;e waardeering voor gezins- en
in, met zijn opheffing van den
|zooal weer.
iwaardige nu is, dat men van
dezer consequenties moest
Zoo deed reeds in 1922 de
jndom opnieuw zijn Intrede, wijl
\oiing van levensmiddelen in de war
els! in 1927 de eigendom opnieuw
en maar in 1935 ging men er weer
n de boeren eigen stukjes grond
lg len. Dit heeft zulk een omvang
,e dat men er thans weer op terug
j rillen komen.
)0t rerd aan gezins- en huwelijksleven
na, le toegekend en wilde men daar-
,JU istheid geven, ook in de weitsn.
n den eerst afgeschaften Zondag
zjerleend, zij het alleen op gronden
tie en arbeidsprestatie. En nu is
?n grooter discipline en het brengen
int ijzen ingevoerd, terwijl men voor-
Vlet ware kameraadschappelijk op
lan ind.
Vcfre meer noemen? Dan wijz»n we
letjet stukloon, door het socialisme
isme elders heftig bestreden
werken de arbeiders zich stuk",
in Rusland reeds lang weer
iden.
laatsten weg komt men blijk-
it terug. Voor enkele dagen lazen
irrespondentie in het Algemeen
over den huidigen toestand in
Stachanowbeweging (een be-
het loon naar prestatie, geheel
van het stukloon) werd nieuw
izen. Alle arbeiders, wier
igen kon worden opgevoerd,
zonder veel formaliteit
luiliroepen met hooger loon en be-
[jzondere verantwoordelijkheid ten
sch de productie" vormen",
|i van deze ^tappen terug" noodig
floor den geestestoestand van
In de genoemde correspon-
fen we: „Wèl kan de politieke
z, van een volk zich wijzigen, ,de
ook. maar de slavische ziel is in
,0!jSland onveranderd gebleven. De
it Eiel met haar opbouwende en *ege-
kirctieve elementen, haar werkschuwe
en voorbestemming tot desorga-
zelf-ontwrichting".
geven we toe. Maar ligt de voor
den van den terugtocht niet hierin,
>0|e eischen Gods in de schepping
lend opzicht heeft miskend en den
it langer zag als Zijn beelddrager?
ld Aanvoerder blijven"
ezit
>min blijft een moeilijke tekst, dat
hag overwint sterker is dan wie
he*4t. Het beteekent, dat wij ook
rec en ijverig hebben te doen, wat
iweds, met scherp begrip van hetgeen
bejjs juist in deze dagen voorschrijft.
v daarbij tot leeren bereid blijven,
ats van eigen landgenooten.
gi vonden we bewaarheid in het
ïns^kje, dat we overnemen uit „Neer-
orgaan van het Algemeen Neder-
0^-bond. We lazen daarin met in
let volgende:
en vuur en ijzer" heet een rubriek
urger Courant", waarin een ser-
acraS doet van zü" ervaringen in
oorlog en krijgsgevangenschap.
msHerha&l, dat in een van onze aller-
{bladen verdiende te staan, opdat
ebu>oveel mogelijk Nederlanders ge-
ebb^jj vernemen, dat het nu ook als
,p eig€geven. Er gaat van dit een-
r eif35 een froote opvoedende kracht
lethi die oog In oog met den vijand
Preft, toont meer goeden wD tot
105begrip dan de salon6trategen
Vont. Hij heeft de menschen
•d leeren kennen en begrepen
itsche soldaat, die hem de veld-
ik, een beter mensch was dan de
aarts-kankeraar en egoïst, die
transportwagen naar het krijgs-
tamp het eerst bedacht was op
nak. Een voorbeeld van de leer-
die de schrijver terloops
at kamp moeten de soldaten werk
en een Duitsche korporaal zegt
Ischen sergeant dat hij kan af-
„Nonchalant zeg ik tegen de
oruit maar. Maar dan davert de
/len korporaal door het kamp in
«v Hollandsch: Dat doet men zoo
tot de soldaten: „Geeft acht.
^^marsch!" Later komt de korpö-
sergeant staan en zegt: „Kame-
invoerder moet altijd aanvoerder
f in krygsgevangenschap". Dat
'ïrdSend, sergeant, maar het gaat
p. Ook onder de bezetting moeten
onzen post „aanvoerder blijven"!"
De Sabelspoort te Arnhem wordi ommonteld De werkzaamheden tot
afbraak der belendende gebouwen zijn in vollen gang. Wat men van het
bouwwerk reeds ziet (Foto Pex-Holland)
Ergens in Frankrijk
Het D.N.B. meldt uit Frankrijk:
Tijdens een verblijf in Frankrijk
heeft de Führer den vice-president
van den Franschen ministerraad,
Pierre L*vai, xmivangen. Bij deze be
spreking was de Duitsche minister
van buitenlandsche zaken, von Rib-
benirop. tegenwoordig.
Vrachtauto door sneltrein
vernield
Ongeval op den onbewaakten
overweg bij Oosthuizen
Twee gewonden
Tengevolge van den mist is op den onbe
waakten overweg nabij Oosthuizen (N.H.)
een ernstig ongeluk gebeurd, dat echter ge
lukkig geen menschenlevens heeft geëischt
Een auto, welke geladen was met aard
appelen en uien en bestuurd werd door den
eigenaar, den heer Bloemendaal uit Andijk,
werd op dezen overweg gegrepen door den
sneltrein EnkhuizenAmsterdam, die om on
geveer kwart voor één Oosthuizen passeert.
Een geweldige slag weerklonk. De auto werd
door de locomotief opgenomen en geheel ver
nield aan de spoorlijn neergesmakt. Het
bleek, dat de heer Bloemendaal en diens met
gezel het levend eraf hadden gebracht De
bestuurder had een lichte hersenschudding,
zyn metgezel had ander letsel bekomen, doch
dr. Reurink uit Oosthuizen, die de eerste hulp
verleende, zag hun toestond niet ernstig in
Door de botsing liep de locomotief uit de
rails en kwam ongeveer 500 meter verder tot
stilstand kort voor een bruggetje.
Het treinverkeer ZaandamHoorn is totaal
gestremd. De passagiers, die in den trein
zaten, werden opgehaald door een anderen
trein, zij moesten hun reis.via Hoorn en Alk
maar naar Amsterdam voortzetten. Een op-
ruimingsploeg van de Nederlandsche spoor
wegen is terstond aan het werk gegaan om
de machine in de rails te brengen.
DE RADIOZENDTIJDEN
In aansluiting op het bericht in ons
nummer van gisteren over wijzigingen
in de zendtijden, meldt het A.N.P. nog, dat
het praatje van zeven uur, verzorgd door het
A.N.P., thans om kwart over vijf wordt uit
gezonden en wel met dien verstande, dat op
Maandag, Woensdag ei. Vrijdag het oecono-
mische nieuws en op Dinsdag, Donderdag en
Zaterdag de algemeene beschouwingen worden
uitgezonden. De nieuwsberichten worden in
het vervolg iederen avond uitgezonden om
acht uur en om tien uur, via de radiocentrales.
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van
de bepalingen ten aanzien van de ver
duistering
Zonsondergang 23 Oct. 18 u. 29.
Zonsopgang 24 Oct. 8 u. 21 min.
Maansopgang 23 Oct. 23 u. 54 m.
Maansondergang24 Oct. 15 u. 10.
Vijf en twintig jaar burgemeester
De heer B. Calissendorff gehuldigd.
Gisteren vierden de gemeenten Koeken
gen en Laag Nieuwkoop op bescheiden;
wijze feest. De burgemeester dezer gemeenten
de heer Calissendorff herdacht zijn
zilveren ambtsjubileum en tijdens een bijzon
dere raadsvergadering en receptie is op on-l
dubbelzinnigewijze tot uiting gekomen hoe
hoog de burgemeester in aanzien staat en
dankbqar de bevolking is dat zij deze burge
meester nog steeds bezit
De raadzaal was feestelijk versierd toen de
jubileerende burgemeester des middags half
twee werd binnengeleid in gezelschap var
echtgenoote en zijn kinderen.
De gemeenteraadsleden Nap, Rampen,
Spruyt en Schoenmaker voerden resp. namens
Kockengen en Laag Nieuwkoop het woord en
dankten den burgemeester voor alles wat hij
in die 25 jaar tot stand wist te brengen.
Namens de gemeenteraden werd den burge-
rtieester een schitterend album aangeboden.
De heer J. C. Jongeneel sprak namens het
secretariepersoneel en de politie en bood een
rooktafel aan. Mevr. Calissendorff had bloemen
in ontvangst te nemen van de raadsleden.
De jubileerende burgemeester, hierna zelf
het woo\d verkrijgende, dankte voor de harte-
lijke huldiging en haalde enkele herinneringen
aan het verleden op toen de gemeenten nog
verstoken waren van electrisch licht, water
leiding en behoorlijke wegen. Spr. hoopte, dat
hij nog vele jaren aan het hoofd van de ge
meenten Kockengen en Laag Nieuwkoop zou
mogen staan.
De brandweer hield een demonstratie voor
het gemeentehuis, waarna een drukbezochte
receptie plaats vond.
Nederlandsche Unie te Amsterdam
Ervaringen met een Unie-winkeL
In de Kinkers traat bij de 2e Kost verloren-
kade te Amsterdam heeft de afdeeling
Amsterdam van de Nederl. Unie Zaterdag
middag te half twee een „vliegende winkel"
geopend, voortzetting van de onlangs aan het
Damrak aangevangen propaganda-actie. Daar
ter plaatse is de winkel gesloten en, blijkens
mededeelingen vanwege het secretariaat der
hoofdstedelijke Unie, is de nieuwe actie in de
genoemde arbeidersbuurt met succes ingezet
Daartoe heeft, zooais de heer C. Brink,
plaatsvervangend leider, ons vertelde, bet
provoceerend optreden van de N.S-N.AJ».
(de groep-Rappard) medegewerkt.
Nadat toch Vrijdagmiddag te 4 uur inspec
teur Glasius van het politiebureau-Overtoom
zich overtuigd had, dat uit wettelijk oogpunt
op de inrichting van den Kinkerstraatschen
Unie-winkel niets was aan te merken, zijn
's nachts eenige personen bezig geweest om
te trachten de Nederl. "Unie-propaganda te
verhinderen. De voorgevel werd volgeplakt
met typeerende N.S.N.A.P.-leuzen, de etalage
is leeggehaald, een groot propagandadoek is
stukgesneden en bovendien heeft men mee
genomen 1000 insignes, 500 Unie-bladen, 100
(ietsvlaggetjes, tal van brochures, kortom den
geheelen inventaris. Vernield heeft men niets.
De inbrekers hebben zich bepaald tot het
weghalen van het aanwezige propaganda
materiaal.
Een en ander moet na 5 uur Vrijdagmiddag
zijn gebeurd. Op dat uur is de bewaker van
den winkel weggegaan, omdat de voorzijde
van den winkel zwaar beschermd was
Blijkens een ingesteld onderzoek, zei de
heer Brink verder, is men van de achterzijde
binnengedrongen via een leegstaande wipkel
m de Borgerstraat en de tuinen tusschen deze
straat en de parallel loopende Kinkerstraat.
Na deze ondervinding wordt de Unie-winkel
dag en nacht bewaakt, is het politietoezicht
verscherpt, zijn de colporteurs van legitimatie
bewijzen voorzien en zijn de armbanden vast
genaaid op de jassen. Meermalen toch is een
los vastgehechte armband afgerukt.
Zaterdag J.l. is de Unie, gelijk opgemerkt,
met succes in de Kinkerbuurt bezig geweest.
Oflh 11 uur 's morgens kwamen arbeiders-
wen uit de paaste omgeving met bloe-
aandragen. Van half twer, toen de zaak
geopend werd, tot half zeven zijn 300 nieuwe
leden ingeschreven, terwijl het Unie-blad
van de vorige week in 26,000 ex. is verkocht.
Het aantal leden in de hoofdstad is thanc
ongeveer 18.000.
Zuigelingenvoedsel
]voor alken leeftijd, robwei voor, I
den gezonden al* zieken zuigeling
VRAAGT PROSPECTUS AAN I
NU T R I C l A
ZOETERMEER
Bouwen volgens de eischen
von den dag
Een prijsvraag voor Rotterdamsche
architecten
De patroonsvereeniging Algemeen Belang,
de Nederl. Kath. bond van bouwpatroons afd.
Rotterdam en de Nederl. Aann- en patroons
bond afd. Rotterdam, hebben een prijsvraag
uitgeschreven, waarbij het doel voor oogen
r.eeft gestaan: het verkrijgen van een ont
werp van woningen, die in massa kunnen
worden gebouwd en het verkrijgen van ideeën
omtrent de toepassing van constructies en
materialen, die gebaseerd zijn cp de eischen,
die door den Regeerings-Commissaris, dr. ir.
J. A Ringers, in zijn rondschrijven van-21
Augustus 1940 zijn omschreven.
Deze eischen komen in het kort hierop
neer, dat bij het bouwen van zoo min mo
gelijk hout en ijzer moet worden gebruik ge
maakt, terwijl wordt aanbevolen in het bij
zonder die materialen te Kiezen, die in ons
land worden vervaardigd, dan wel die ma
terialen, waarvan men zeker weet, dat zij in
groote hoeveelheden kunnen worden aange
maakt en aangevoerd.
Tot medewerking aan deze prijsvraag zijn
alle bij het Centraal bureau van Rotterdam-
sche Architecten aangesloten architecten uit-
genoodigd. Voor de besté uitwerpen zijn drie
prijzen beschikbaar gesteld, na. een eerste
prijs van 500, een tweede prijs van 250,
een derde prijs van 100.
Voor de beoordeel ing van de antwoorden,
die zullen worden ingezonden, is de volgende
jury gevormd: D. Buitendijk, voorzitter van
de Patroonsvereeniging Rotteriiamscbe Bouw-
kring „Algemeen belang"; J. A. Dessing, voor
zitter van den Ned. Kath. Bond van Bouw
patroons, afd Rotterdam; J. P. van Eesteren,
voorzitter van den Nederl. Aann- en Pa
troonsbond, afd. Rotterdam; 'r. A. Aronsohn,
raadgevend ingenieur te Rotterdam; ir E. H.
Kraayvanger, architect te Rotterdam, .voorzit
ter; ir. A. v. d. Steur, architect te Rotter
dam; ir B. J K. Cramer, arcaitect te Rot
terdam; M. Lockhorst, architect te Rotterdam;
Corn. Elffers, architect te Rotterdam, secre
taris.
PROEVEN MET VLOEIBARE
LUCHT
Jaren geleden achtte een hoogleeraar ln
de scheikunde te Parijs het niet beneden zijn
waardigheid door hem gedane uitvindingen
in verband met vloeibare lucht in de aula van
de Sorbonne voor een propvol „huis" te de-
monstreeren.
Het Is naar den geest van den tijd prakti
sche resultaten van zulke ontdekkingen onder
de menschen te brengen. Zoo heeft te Beriijn
een man van wetenschap, genaamd Stadtha-
gen, proeven met vloeibare lucht genomen.
Daartoe begon hij met als een goochelaar een
hoed te vragen, die als waschtobbe gebruikt
werd. Vervolgens stak hij er een vuilen doek
ln, waarna de door hem bereide vloeibare
lucht erop gegoten werd. Witte wolken sloe
gen eruit op en dan is de wasch klaar: 191
koudegraden hebben de bacteriën verjaagd.
Maar de medewerker, die er in de Börsenzei-
tung verslag van geeft, teekent aan, dat er
wezens zijn, die er bij 273 graden nog het
leven afbrengen.
Als een met alle begrippen spottend voor
val verscheen de in een kan op een ijsblok
staande en daar verbrandende vloeibare lucht.
Verder werkte deze toovenaar met „drogen
regen" uit vloeibare lucht, men hoorde de
druppels vallen, bemerkte ze ook, maar ze
verdampten bij de aanraking met de kleeren
Kwikzilver wordt door hooge koudegraden zoo
hard, dat men er een spijker kan inslaan. En
even boeiend is het een soort ijlende mummi
ficatie bij te wonen, als bloeiende asters, in
vloeibare lucht gedoopt, hard en broos als
porselein wordren. En ten slotte werd geëxpe
rimenteerd met buitensporige hitte op meta
len, gips cn zand. Als hoogtepunt van den
avond kwam de bereiding van synthetische
rubber volgens de natuurlijke ontwikkeling
en wel onder druk door een warmteontwik
keling van 4000 graden, een wonder, dat de
bedrijvigheid van alchimisten in de herin
nering riep.
Het bewaren van afval
De regeling wordt bij gemeente
verordening vastgesteld
In de Staatscourant van gisteren zijn twee
besluiten opgenomen van de secretarissen-
generaal van de departementen van landbouw
en visscherij en van binnenlandsche zaken,
waarin de verplichting tot bewaren en ter
beschikking stellen van afvallen van levens
middelen en van dierlijke afvallen geregeld
wordt. De regelen betreffende de wijze waar
op de afvallen bewaard en ter beschikking
moeten worden gesteld, zullen nader door de
gemeenteraden bij verordening worden vast
gesteld.
Beide besluiten treden een maand na de
afkondiging. (22 October) in werking.
Hij die de verplichting tot bewaren cj
ter beschikking stellen niet nakomt
wordt gestraft met een boete van ten
hoogste 1000 of met hechtenis van ten
hoogste zes maanden.
Voorts is in de Staatscrt. van gisteren opge
nomen een besluit van den secretaris-generaal
van het departement van handel, nijverheid
en scheepvaart, houdende het verbod tot
vernietiging van oude materialen en afval
stoffen In het nummer van Maandag heb
ben wü aangegeven wat onder den term
„oude materialen en afvalstoffen" dient te
worden verstaan. Het besluit is gisteren in
werking gatreden. Als strafsanctie geldt bij
niet nakoming 1000 boete of zes maanden
hechtenis.
Kerk en Zending
Ds. H. Pos
A.s. Zaterdag herdenkt ds. H. Pos, eme
ritus-predikant der Ned. Herv. Kerk, wonen
de te Hilversum, den c&g waarop hij voor
halve eeuw het predikambt aanvaardde.
Ds Pos werd 14 Maart 1861 te Nedèrhorst
den Berg geboren. Hij studeerde aan de R.U.
te Utrecht, zoowel theologie als rechten. In
beide faculteiten slaagde hij voor het eind
examen. In 1886 candidaat geworden in
Noord-Brabant werd hij 26 Oct. 1890 te Los
ser in zijn eerste gemeente bevestigd door
wijlen ds. J. Quast. Hzn- van Utrecht.
Tijdens zijn verblijf te Losser groeide de
gemeente van 300 zielen uit tot eenige vèel-
vouden daarvan door de groote vlucht van
arbeidskrachten naar de fabrieken te Gronau.
Veel heeft ds. Pos voor de bevolking van Los
ser gedaan. Hij stichtte er een vereenigings-
gebouw met leeszaal en bibliotheek en loca-
liteiten voor de beoefening van zang en mu
ziek. .Het werd een toevluchtsoord voor
van arbeiders die daar hun vrijen tijd op ge
zellige wijze doorbrachten. Ook nam hij het
werk der Chr. drankbestrijding ter hand en
moedigde hij het sparen onder de jonge arbei
ders met name osn MaSr-men had een onbe
redeneerden tegenzin om zijn geld naar- de
Rijkspostepaarbank te zenden en daarom ves
tigde ds. Pos met toestemming van- den direc-r-
teur-genéraal een afdeeling van de Rijkspost
spaarbank in zijn pastorie. Elke week hield
de jubilaris een avond zitting en het aantal
inleggers groeide met de week. Ook een Chr.
bewaarschool riep hij te Losser in het leven.
Na een gezegend verblijf van 9 jaar nam ds.
Pos. afscheid van de gemeente van Losser om
het beroep naar Beetsterzwaag op te volgen,
waar ds. Quast hem eveneens bevestigde-
In Beetsterzwaag, welks kerkelijke ge
meente bestond uit drie dorpen, werd ds. Pos
in een kerkelijke strijd gewikkeld, gevolg van
een-bepaling in het plaatselijk reglement dat
de kerkefaad de bevoegdheid toekende om
den arbeid der predikanten te verdeelen. Na
dat men de verschillende instanties was ge
passeerd, vernietigde de algemeene synode in
1907 by eindbesluit de betrokken clausule in
het plaatselijk reglement en gelastte het clas
sicaal bestuur van Heerenveen tot schrapping
daarvan. In 1915 ontstond een nieuw conflict
in de gemeente in betrekking tot het beheer
der pastoriegoederen. Een proces, waarbij
de Amsterdamsche hoogleeraar prof. mr. L.
J- v. Apeldoorn, als advocaat optrad, werd
gevoerd, werd in alle drie instanties volledig
gewonnen. Inmiddels was ds. Pos door huise
lijke omstandigheden genoopt in 1918 emeri
taat te nemen en vestigde hij zich metterwoon
te Hilversum, waarheen zijn gezin reeds een
paar jaren tevoren om gezondheidsredenen
vertrokken was.
In Hilversum heeft ds. Pos zich op ver
schillend gebied bewogen. Hij diende de Ned.
Herv. gemeente in zijn woonplaats als presi
dent-kerkvoogd en lid van. het kiescollege en
was bestuurslid en tal van jarén secr. van
het Diaconessenhuis, alsook lid van de com
missie van toezicht op hét Middelbaar On
derwijs en secr van de afdeeling van het Ned.
Bijbelgenootschap. Thans is hij nog vice-voor-
zitter van de vereeniging voor diaconessenar-
beid. Tot voor eenige jaren ging ds. Pos nog
geregeld in den diénst des Wöórds voor.
Ds. Pos zal zijn gedenkdag slechts in intie-
men kring vieren.
N.V. INGENIEURSBUREAU
VOOR
BOUWNIJVERHEID
BOUW- EN GEWAPEND
BETONWERKEN
Volgens nauwkeurig werkplan in «eer
korten tijd.
OEGSTGEEST
TELEF LEIDEN 20341 (2 lijnen)
N.V. FABRIEK TOT
HO UT BEREIDING
TEGEN BEDERF
C. MIRANDOLLE
GECREOSOTEERDE PALEN
GEZAAGD HOUT
PERKOENEN. DWARSLIGGERS
Plekstraat 43—45. Tel. 71732. Rotterdam
he' Rokin te Amsterdam ral wel nooit gedacht habben, dat xijn
primitief vaartuigje nog eens dienst zou doen voor htt overzattan van voetganger» en wiel
rijder» over het Maas-Waal kanaal onder Nijmegen (Foto Pex-Hollend)
EMERITAAT DS. K. H. KAMMEYER
Ds. K. H. Kammeyer, predikant van
de Vrije Evangelische Gemeente te Heerue
(Gld.) heeft Zondag wegens zijn eervol emeri
taat om gezondheidsredenen, afscheid ge
nomen. De tekst van zijn prediking was Hand.
2032. Na de prediking sprak de heer
Brummel, oudste ouderling, hem namens
den kerkeraad en de gemeente toe en de
heer Flier, van Oldebroek, namens de
kerkelijke gemeenten van Zwolle, Oldebroek,
Apeldoorn, Raalte, Nijverdal en Hattemer-
broek. Ds. P. van Vliet van Amsterdam,
was de woordvoerder van het Comité van
den Bond van Vrije Evangelische Gemeenten
m Nederland.
Tot de aanwezigen behoorden wethouder
Van Dommelen en mevrouw Koster,
echtgenoote van den burgemeester, en vele
afgevaardigden van andere Vrije Evangelische
Gemeenten.
DE SINT JANSKERK TE WAALWIJK.
Eenigen tijd geleden gewerd ons een circu
laire voor de restauratie van ae 15e eeuwsche
Sint Janskerk te Waalwijk. Dit monument
van Nederlandsche kerkbouwkunst, op de
lijst van Ned. monumenten van geschiedenis
en kunst geplaatst, had ingrijpende vernieu
wing dringend" noodig en de "kerkvoogdij
heeft, voorgelicht door Monumentenzorg, de
inwendige restauratie ter hand doen nemen.
Een deel van de restauratiewerken is vol
tooid. Rijk, provincie en gemeente verlécitdéh
daarbij op de gebruikelijke wijze steun, door
dat van.de totale kosten ad 135,000, het Rijk
de helft of 67,500 voor zijn rekening geno
men heeft, terwijl de provincie, de gemeente
Waalwijk en de kerkelijke gemeente, deze
laatste onder voorwaarde, dat een zeker be
drag door particulieren bijeengebracht wordt,
het restant hebben toegezegd.
-Na een korte rustpoos heeft de kerkvoogd^
thans het laatste deel der werken onderno
men. Ook het Werkfonds heeft hiertoe hulp
verlëend Getracht wordt thans het ontbre
kende bedrag ad 4<)00 door particulieren
bijeen te doen brengen, om de voltooiing van
den omvangrijken arbeid te verzekeren.
Een uitgebreide commissie, waartoe
ook een aantal R.K. a u to r i t e i t e n
is toegetreden, heeft zich gevormd om
dit werk te doen slagen.
Gemeenschap der heiligen
In een uitvoerige beschouwing van het
aandeel, dat de Kerk, of juister, de kerk
leden kunnen nemen in den arbeid der con
centratie, inzoover daarin ook voor de Kerke
lijke samenleving een roeping ligt, merkt
Ds. J. G. van I e p e r e n in de Kerkb. der
Ned. Herv. Gem. van Hillegersberg op, dat
het gebed ten deze veel vermag Want .."e
Almachtige kan wat gelcovigen in hun on
verstand aan scheidsmuren hebben opgericht,
wegbreken. Dat bidden moet echter gepaard
gaan met pen daadwerkelijk zoeken van wat
ons met een ieder, die met ons voor één-
.lfden Koning en Heere zich buigt, ver
eenigen kan. Het is niet langer verantwoord
om stil.te zitten en lijdelijk al' te wachten,
welke verandering, en misschien qpze tijd,
óók op kerkelijk gebied, nog eens breng :n
zal. Het moet nu komen tot de da^d, want
als het thans, nil God ons nog een laatste
kans geeft, om onze kerkmuurtjes en rich
tingskwesties uit den weg te ruimen, niet
komt tot de daad, dan kon het oogenblik
wel eens heel dichtbij zijn, dat Hij, Die niet
met Zich spotten laat, met één stoot heel
kerkelijk gedoe onderstboven werpt. Wat
God dan in dezen van ons eischt! Dit, dat
in de schuld komen over onze scheur
makerijen en dè hand aan de ploeg slaan om
te doen al, wat een werkelijke gemeenschap
der heiligen bevorderen kan.
„Natuurlijk zijn we niet zoo naïef om te
veronderstellen dat het aldus mogelijk zal
zijn om, als met één handomdraai, het in
gewikkelde kerkelijke vraagstuk op te lossen.
Maar laten we in ieder geval toch beginnen
met te doen, wat onze hand vindt om te
doen. Vergissen we ons niet, dan vinden we
in het leerboek der vaderen een duidelijke
aanwijzing, hoe we hierbij hebben te han
delen. Di^ leerboek immers zegt ons (Caiech.
antw. 55, 2e ged.), dat we om het ver
heven ideaal van de gemeenschap der
heiligen in practijk te brengen ons, ieder
voor zich, schuldig moeten weten om onze
gaven ten nutte en ter zaligheid der andere
lidmaten gewillig en met vreugde aan te
wenden. Zal de éénheid der geloovigeo
werkelijkheid worden, dan moet het dus uit
zijn met de Kaïnsleuze: „Ben ik mijns broeders
hoeder?" en moet het ons liefste werk wor
den om de Wet van Christus te vervullen
door elkanders lasten te dragen. Dam moet
de stryd worden aangebonden met het
egoïsme van ons zondig hart, dat van geen
naastenliefde wil weten en in Gods kracht
de roeping aanvaard om niet als een sctrt
liefhebberijtje doch als een dure en
heilige plicht, onze talenten en gaven te
wijden aan het tijdelijk en eeuvi: welzün vsn
een ieder, dien God op onzen weg plaatst.
