Jlimuir friitóriic (tfottraut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
ZEEPBESPARING
r^nementsprijs
p<r 3 maanden ln Leiden en ln plaatsen
Vaar een agentschap gevestigd Is 235
>er week 18 ct Losse nummers 5 et
^Afle» bij vooruitbetaling.
?ket
1 "rtentieprijzen:
Kot
rap ct per regeL Ingezonden Mede-
^eellnfen 45 ct per regel Minimum
>chó regels Bewijsnummer 5 ct By con-
n «ct belangryke korting
ziji
Bur. Redactie en Administratie:
©REESTRAAT 128. LEIDEN.
Telefoon 22710
(Na uur 23166).
Postbox 20 Poatrek. 56936.
No. 6246
DINSDAG 8 OCTOBER 1940
21e Jaargang
^yereiniteit in eigen
>r< kring
l'rlei Souvereiniteit dus leerde ons
i pir, eenerzij ds de Souvereiniteit
d verheven boven, maar inwer-
Énderzijds, de Souvereiniteit in
van de verschillende levens-
Ons menschelijk leven, zoo
met zijn stoffelijken voor
zichtbaar, en zijn geestelijken
i, die onzichtbaar is, blijkt
i (voudig noch eenvormig te zijn,
irmt een oneindig samengesteld
nnj ie. „Gelijk men spreekt van een
e wereld", een „wetenschappe-
•eld", een „handelswereld", een
ïreld", zoo spreekt men juister
„een kring" des zedelijken, „een
es huiselijken, „een kring" des
.ppelijken levens, elk met een
>ied, en omdat ze een eigen gebied
met binnen den omtrek van dat
?n eigen Souverein. Zoo is er een
er natuur, waarin de Souverein
door kracht werkt naar vaste
tT ir zoo ook een gebied des per-
d» n, des huiselijken, des weten-
ijken, des maatschappelijken en
_t elijken levens, die aan een eigen
~Mt gehoorzamen en alle staan
lïen overhoogheid. Een gebied des
waarop geen andere wet dan die
a mag heerschen. Een gebied van
ëntie, waarop niemand souverein
len heeft dan de Heilige zelf.
ed eindelijk des geloofs, binnen
ïtrek alleen de persoon zelf Sou-
die in het diepst zijns wezens
geloof zich wijdt",
ze kringen, lezen we verder,
p elkaar in met de tanden hun-
ren, en door dat op elkander
ontstaat het rijke, veelzijdige
vormige menschenleven. Maar
uitstaat het gevaar, dat de ééne
i anderen inbuigt, waardoor de
i het geheel wordt gestoord.
*r, aldus Dr. Kuyper, ligt de
1 eden voor het optreden in het
ag van nog een afzonderlijken
j ng, die voor het leven dezer
-.ringen heeft mogelijk te maken,
op de juiste wijze op elkaar
en ze heeft te houden binnen
van het recht. Evenzoo heeft*11
.eten over-
V g van zijn kring.
.ouverein, die. naar de Schrift
r>, kernachtig uitdrukt, „het land
j. \t staande houdt", overmits het
r ;cht zich zelf vernielt en valt.
:kt dus deze Staatssouvereiniteit,
p acht, die den enkele beschermt
iderlinge rechtsverhouding der
L levenskringen bepaalt, door
bevelen en door recht tot
i ening, boven deze alle uit; maar
i elk dier kringen geldt ze niet;
scht een ander gezag, dat, buiten
uit God nederdaalt, en door
n verleend wordt, maar erkend,
voor de rechtsbepaling van de
e verhouding dezer kringen mag
3 ïtssouverein niet eigen wil of
richtsnoer kiezen, maar is hij
aan de keus van Hooger wil,
■- uit den aard en het bestaans-
r kringen spreekt. Zóó als de
>estemd zijn te loopen, zóó moet
en loopen. Niet het leven te
?n noch de vrijheid te binden,
ie levensbeweging voor en in
kringen mogelijk te maken, is
voor elk edeler Staatssouverein
wenkend ideaal?"
1 ligt het cardinale punt. Want
inen twee levensovertuigingen
elkander positie kiezen. Dr.
sprak zelfs van twee credo's.'
eenen kant staat wie leeft uit
der Openbaring. Deze belijdt
lat alle Souvereiniteit rust in
d die Souvereiniteit volstrekt en
1 op den mensch-Messias is ge-
t onder Hem 's menschen vrijheid
omdat, met den Staat, óók elk
ensgebied een uit Hem afgeleide
kent, d.i. Souvereiniteit in eigen
aar aan den anderen kant staat
een bijzondere Openbaringssfeer
xt en de Souvereiniteitskwestie
wil scheiden van de geloofs-
Hij kent slechts de Souvereiniteit
Staat sn wil de Souvereiniteits-
al zuiverder in den oppermach-
at tot belichaming zien komen,
rige levenskringen behouden
ie vrijheid, welke de Staat hun
;enen. En Dr. Kuyper kon er
n, hoe de strijd om dit alles
e zien gestreden werd door
als Bilderdijk, Da Costa, Groen
sterer, ook, ja ook door hemzelf,
imt in dit alles aan op de span-
lie in de onderscheiden levens-
wordt gevonden. Want de Staat,
menschelijk leven omsluit, doch
ïan van de interne kringen heeft
nen, heeft de neiging, de kringen
zeggenschap te onderwerpen. En
hem te gemakkelijker, naarmate
tracht van den kring zelf aan
inboet, naarmate daarin verslap-
overhand krijgt. Waakzaamheid
is geboden. En zoo is hier dan
voor een enkele slotopmerking,
g we echter wachten tot een vol-
aal.
Generaal-veld maarschalk von Brauchitsch heeft Zaterdagmiddag een kort bezoek aan den Haag
gebracht Op het Plein inspecteerde generaal von Brauchitsch de eerewacht
(Foto Schimmelpenning!))
GEERT GROOTE
1340 October 1940
Te Deventer, waar Gerard Groote 600 jaren
geleden geboren werd, zal men binnen eenige
dager, dit feit herdenken. Hoewel deze her
denking dan vooral historisch belicht zal
worden, is er toch ook reden, om de geeste
lijke beteekenis en invloed van deze middel-
eeuwsche figuur ln herinnering te brengen.
Inzonderheid zijn relatie met, om n:et te zeg
gen zijn schepping van de vereeniging van
Broeders des gemeenen levens vraagt hierbij
de aandacht.
Na het eerste onderwijs aan de Kapittel
school te Deventer ontvangen te hebben, ging
de jonge Geert naar Aken en Keulen en reeds
op 15-jarigen leeftijd was hij student te
Parijs. Hij studeerde daar zoowel in de theo
logie als in de medicijnen, de
de magie Geboortig uit aanzienlijke familie,
kon hij zich een onbekrompen leefwijze ver
oorloven. Deze werd ook een der aanleidingen
tot rijn ommekeer in geestelijken "n"
Bi| een der openbare feesten te Keulen
werd Groote zeer getroffen door de vraag van
een hem onbekenden man: ,.Wat zoekt gU
hier' Gi> ander mensch worden
"»eer grepen hem later aan de woorden
van een ouden vriend, prior van een klooster
bij Arnhem, tengevolge waarvan hij afstand
deed van zijn wereldsch leven en zich louter
aan de studie ging wijden.
Zoo kwam Groote o.a. in aanraking met
den bekenden mysticus Johannes Ruysbroeck,
die veel invloed heeft gehad op zijn denken,
hoewel zij nogal verschilden in zienswijze. Na
3 jaren in een klooster te hébben doorge
bracht 'dat echter zijn ware begeerte niet be
vredigde), ging hij opnieuw het leven in, doch
niet als gewijd priester. Als diaken trok hij
stad en land door. om te prediken tot geeste
lijken en leeken. En hen. die hem volgden,
vereenigde Groote daarna om zich. wat in
zekeren zin de voorlooper van de Broeder-
eohap des Gemeenen Levens kan heeten. In
1383 werd hem echter het prediken verboden,
omdat de z.g. bedelmonniken zich door zijn
optreden belaagd zagen. Groote beriep zich
op Paus Urbanus VI, maar hii heeft de beslis
sing niet meer beleefd, in 1384 werd hij het
slachtoffer van de pestziekte.
Wat nu de Broeders des Gemeenen Levens
betreft, d®e stichting zouden we kunnen ver
gelijken met een réveilbeweging in héér tijd.
De algemeene inzinking van het godsdienstig
leven in Groote's tijd en het formalistisch ge
worden Christendom van geestelijken en
monniken wekten een reactie, welke in
Schriftonderzoek en het streven naar toege
past Christendom haar weg vond. Geert
Groote had tot deze beweging den stoot gege
ven, doch zijn dood was oorzaak, dat een be
hoorlijke organisatie tot stand kwam. Dit
heeft zijn leerling Floris Radewijnsz in orde
gebracht, en óok (later) )Thomas van Kempen
en Gerhard Zerbolt hebben hieraan leiding
gegeven.
- Een der vruchten van het Broederwerk
waren de fraterhuizen. Men woonde er als
geestelijken en leeken samen en poogde het
zuiver communisme der eerste Christen
gemeente in toepassing te brengen.
Men verrichtte landarbeid en leefde ook
in gemeenschap van goederen; bedelen was
verboden. Voorts werden kloosters opgericht
om gemeenschap met de fraterhuizen te
oefenen In 1387 werd te Windesheim bij
Zwolle het eerste klooster geopend, terwijl
een ander klooster, op den Agnietenberg by
Zwolle, wereldbekend is geworden, omdat
Thomas Kempis er vertpefd heeft. Naast
de fraterhuizen kwamen ook zusterhuizen
tot stand, evenzoo gebaseerd op gemeenschap
van goederen, Schriftonderzoek en persoon
lijke vroomheid
In de fraterhuizen zijn talrijke boeken,
vooral bijbelboeken overgeschreven door de
geestelijken; de leeken deden aan land- en
tuinbouw. Gezamenlijk nam men deel aan
z.g. collatiën, wij zouden zeggen Bijbel
lezingen, die des Zondags ook door het volk
uit den omtrek mochten worden bijgewoond.
De algemeene invloed ten goede van het
religieuze leven in het Nederland en Noord-
Duitschland van dien'tijd valt niet te ont
kennen. Maar ook het onderwijs heeft bij de
fraterhuizen zeer veel baat gehad. Er wer
den ook scholen gesticht, waarvan die te
•s-Hertogenbosch 1200 leerling telde.
Dit alles heeft de bedelmonniken, gelijk
we reeds aanstipten, tot verzet gebracht. Een
Dominicaan, Grabon, opende de rij met een
aanklacht bij den bisschop van Utrecht, die
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van
de bepalingen ten aanzien van de ver
duistering
Zonsondergang 8 Get. 7 u. 02
Zonsopgang 9 Oct. 7 u. 54 m.
Consul-generaal
mr. H. van Romburgh
Twintig jaar in functie te Brussel
Onze correspondent te Brussel meldt ons:
1 October was het 20 jaar geleden dat mr.
van Romburgh tot consul-generaal der
Nederlanden in de Belgische hoofdstad werd
benoemd. In andere dan de huidige tijds
omstandigheden zou dit feit ongetwijfeld bij
de Nederlandsche kolonie te Brussel tot een
flinke viering aanleiding hebben gegeven.
Thans kon het echter slechts in intiemen
kring worden herdacht.
Toen mr. H. van Romburgh, wiens werk
kring uit den aard der zaak eenige wijziging
heeft ondergaan, maar die zich toch als vroe
ger aan de behartiging der belangen van de
Nederlanders te Brussel en omstreken blijft
wijden, in zijn kantoor verscheen werd hem
namens de leden van het personeel een bloera-
tuil overhandigd. Later op den dag werd .hem
een diner aangeboden waarbij ook méde aan
zaten de heer en mevrouw Lindmark^ consul-
generaal van Zweden, belast met de waarne
ming van de Nederlandsche belangen te Brus
sel. Tijdens den maaltijd hield de heer J.
Sassen-Clingh, secretaris bij het consulaat-
generaal een korte toespraak waarin hy nulde
bracht aan de uitzonderlijke verdiensten en
de kwaliteiten van hart en geest die mr van
Romburgh tijdens zijn twintigjarig verblijf
op eenzelfden post, een uitzondering in de
consulaire carrière, kenmerkten. Niet alleen
door zijn-medewerkers maar door de geheele
Nederlandsche kolonie in België alsmede dooi
het consulaire corps wordt hij ten zeerste
gewaardeerd. Mr. van Romburgh dankte vooi
dit bewijs van sympathie en zeide verder de
warme vriendschap hem te Brussel door Ne
derlanders en Belgen betoond, steeds op" zeer
hoogen prys te hebben gesteld.
Het omleggen von lijmbanden
Thans is het de lijd er voor.
October is de maand, waarin de lijmbanden
om vruchtboomen moeten worden gelegd. Zij
dienen om de ongevleugelde wijfjes van de
wintervlinders (die dus niet kunnen vliegen,
maar tegen de stammen moeten opkruipen
om de kronen te bereiken, waar zij haar
eitjes zullen leggen) te vangen.
De wintervlinders, die zich op het oogen-
blik nog in den gTond bevinden, komen vanaf
eind October tot in Februari te voorschijn. Na
paring worden eitjes gelegd, "die aanvankelijk
groen, later rood zijn. Uit deze eitjes komen
in het voorjaar, als de knoppen beginnen uit
te loopen. groene spanrupsjes, die doordat zij
blad- en bloemknoppen beschadigen, van het
blad vreten en aan jonge vruchtjes knagen,
groote schade kunnen veroorzaken. Deze
groene spanrupsjes, trekmaden geheeten, zijn
andere dan die, welke de vruchten worm
stekig maken; het omleggen van lijmbanden
is derhalve geen middel om wormstekigheid
tegen te gaan.
Voor het omleggen van lijmbanden is noodig
vetvrijpapier (een soort perkamentpapier) dat
in rollen van 50 m in den handel is en een
speciaal soort lym, rupsenlijm, die maanden
lang kleefkrachtig blijft.
Op een glad gedeelte wordt een strook
lijmbandenpapier. ter breedte van 1215 cm
rondom den stam gelegd en aan de boven- en
benedenkant met een touwtje stevig bevestigd.
Daarna wordt op het papier de lijm in een
vrij dun laagje uitgestreken. Het is gewenscht
in den loop van den winter de banden eens
na te zien en op plaatsen, waar, doordat er
blad, stof of veel vlinders op terecht gekomen
zijn, nog eens een weinig lijm uit te smeren.
Voor nadere inlichtingen kan men zich
wenden tot den Plantenziektenkundigen Dienst
te Wageningen of tot de ambtenaren van dezen
Dienst, die in verschillende plaatsen zijn ge
vestigd.
(Vervolg van de tweede kolom.)
haar echter afwees. Maar Grabon gaf het
niet op en beriep zich op den Paus, zoodat
de zaak op het Concilie van Constan/. ter
tafel kwam. Daar kregen de Broeders steun
van Parijsche Hervormingsgezinden en het
slot was, dat Paus Martinus V hen in be
scherming nam. Hoewel men, gelet op den
tijd, waarin deze beweging plaats had, haar
niet kan zien als een voorlooper der Her
vorming, droeg zij toch reeds enkele ken
merken als reactie-beweging tegen de mis
bruiken en de inzinking, waaraan Rome toen
onderhevig was- Er zijn later ook vele Bros-
ders met de Reformatie meegegaan.
In dit licht heeft de figuur van Geert
Groote dus de beteekenis van een pleit
bezorger van waarachtig geestelijk leven en
mag men hem rekenen tot de in bijna alle
eeuwen opgetreden mannen, die met woord
èn daad het Christendom uit perioden van
verslapping of verwording hebben helpen
oprichten
Slachtoffers van het bombarde
ment te Haarlem begraven
Gistermiddag hebben honderden Haarlem
mers op de Noorderbegraafplaats stil en zwij
gend een eerbiedigen laatsten groet gebracht
aan de velen, die vielen tijdens den Engel-
schen luchtaanval in den nacht van Woens
dag op Donderdag. Telkens weer reed een
sombere stoet de begraafplaats op en telkens
opnieuw voelde men iets van het senrynende
leed der nabestaanden, die door het verlies
van dierbare familieleden zoo zwaar getrof
fen zijn.
Het eerst werd het stoffelijk overschot van
den 36-jarigen heer P. Leising, uit de Byzan-
thiumstraat, aan den schoot der aarde toe
vertrouwd. Het was een eenvoudige plechtig
heid, waarbij een zwager enkele gebeden uit
sprak. Namens het herstellingsoord Kareoi
bracht ritmeester Pahud de Mortanges het
militair saluut aan den heer Leising. die tij
dens zijn leven vaak zijn diensten bewezen
heeft aan de op Kareoi verpleegde militairen.
Sober en eenvoudig was ook de begrafenis
van het bejaarde echtpaar D. Bosch, dat in de
totaal verwoeste woning in de de Keystraat
den dood vond
Korten tijd later werden vier kisten in een
gemeenschappelijk graf neergelaten; vier
leden van het gezin Michel, man, vrouw en
twee kleine kinderen van respectievelijk vier
en twee jaar, vonden een laatste rustplaats
op het stille kerkhof. Een lukraak neerge
worpen bom vernietigde hun huisje in de
Voortingstraat en slechts weinigen bleven hun
ontroering meester, toen familieleden met een
door tranen verstikte stem afscheidswoorden
spraken aan dit door bloemen overdekte graf.
Tenslotte werden op de Noorderbegraaf-
plaats grafwaarts gedragen de 22-jarige heer
J. van Leen uit de van Marumstraat 31 en
drie leden uit het gezin Makkelie uit de
Camphuysstraat, n.l. de 45-jarige moeder en
haar twee zoons van 19 en 5 jaar. Deze aan
grijpende plechtigheid besloot de sombere
reeks en diep onder den indruk verlieten de
vele honderden, die door hun tegenwoordig
heid van hun medeleven blijk hadden ge
geven, den doodenakker.
Kort tevoren was ook een droeve stoet naar
de algemeene begraafplaats te Heemstede ge
trokken. Daar werd het stoffelijk overschot
van mej. Netty Kuiler uit de Eindenhoutstraat
ten grave gedragen In de aula sprak ds. A
R. Rutgers, Ned. Herv. predikant te Rotter
dam, woorden van troost tot de diepbedroefde
nabestaanden en tot de vele leerlingen van de
ontslapen muziekleerares. Het gemeente
bestuur van Haarlem was hier vertegenwoor
digd door den heer J. A. de Landmeter, grif
fier ten stadhuize. Bloemen van de Einden
houtstraat-bewoners en van de leerlingen dek
ten de baar.
Bij alle begrafenissen had de rijkscommis
saris door het zenden van bloemen blijk gege
ven van zijn medeleven.
Engelsche versperringsballons
weggedreven
Tijdens den stormachtigen weerstoestand
van de laatste dagen hebben weer dozijnen
Engelsche versperringsballons zich losgerukt.
Bij dampig weer moest gistermorgen het
geregelde luchtverkeer tusschen Stockholm
en Helsinki gestaakt worden, daar verschei
den ballons in de richting van Finland dreven
en bij het slechte zicht een gevaar voor de
burgerluchtvaart vórmden.
Uit de Noordzee zijn gisteren weer talrijke
losgerukte Engelsche versperringsballons over
Denemarken gedreven, die vooral in Noord-
Sleeswijk en Midden-Jutland op nieüw schade
aangericht hebben door het vernielen van
stroomleidingen.
Enkele ballons kwamen ook tot boven See-
land, waar in vele gevallen telefoonleidingen
beschadigd werden. Een ballon, die Kopen
hagen naderde, werd boven de Koegebocht
neergeschoten.
Zuid-Slavië neemt een
afwachtende houding aan
ln Zuid-Slavië ziet men vrij algemeen in,
dat de ontwikkeling in Europa een ingrij
pende aanpassing noodig maakt, maar aan
den anderen kant overheerscht de meening.
dat dit zijn beslag kan krijgen zonder dat
de dingen op hun kop gezet worden met
het gevolg dat er nog weinig veranderd is.
Weliswaar maakt de Boedapester correspon
dent van de Frankfurter Zeitung gewag van
den strijd tegen de vrijmetselarij; de loges
werden al eenige weken geleden ontbonden,
omdat ze de aanpassing zouden verhinderen.
Het uitblijven van een straffe centrale
organisatie heeft ten gevolge, dat plaatselijke
instanties ten behoeve van de bevoorrading
'oorzorgen treffen, maar deze praktische
hwesties maken «'echts een onderdeel uit van
d? algemeene problematiek van Zuid-Slavië
op dit oogenblik.
Felle brand te Schijndel
Drie huizen en een schuur
verloren gegaan
In den afgeloopen nacht heeft te Schijndel
een felle brand gewoed, waardoor drie per-
ceelen en een landbouwschuur geheel zijn
vernield. De brand was ontstaan in den
kruidenierswinkel van den Jieer A. Manders
op de Steeg aldaar. Het vuur werd door den
hevigen wind aangewakkerd en in korten tijd
stonden het woon- en winkelhuis van Man
ders in lichter laaie. Reeds onmiddellijk
bestond er groot gevaar voor uitbreiding en
toen de brandweer met groot materiaal ter
plaatse arriveerde waren de vlammen reeds
overgeslagen naar de boerenbehulzing van
den landbouwer J. Aarts. In allerijl had men
hier het vee in veiligheid gebracht. Drie
kalveren, een aantal varkens en kippen
konden echter niet meer tijdig worden gered
en zijn in de vuurzee omgekomen. Door den
straffen wind vormde zich een geweldige
vonkenregen welke weldra ook de woning
van den heer A. v. d. Boogaart aantastte.
Hoewel de brandweer met drie stralen op de
waterleiding den strijd tegen het vuur had
aangebonden, kon zij niet verhinderen dat
ook dit derde perceel een prooi der vlammen
werd. Tenslotte sloegen de vlammen nog naar
de overzijde van den weg over waar de land
bouwschuur van J. Santegoed in den brand
werd betrokken. De brandweer slaagde er
toen echter in het vuur meester te worden
zoodat de boerderij van Santegoed, welke
echter veel waterschade kreeg, behouden
kon blijven. De perceel en van Manders, Aarts
en v. d. Boogaart zijn geheel door het vuur
verwoest. De winkelinventaris en de winkel
goederen van Manders, de landbouwvoorraden
van Aarts en de inboedel van v. d. Boogaart
en de beide eerstgenoemden zijn eveneens
verloren gegaan. Ook de oogst van Santegoed,
welke in de verbrande schuur was geborgen,
is door het vuur verwoest De oorzaak moet
vermoedelijk worden geweten aan een lek
in den schoorsteen bij Manders. De schade
wordt slechts voor een klein gedeelte door
verzekerng gedekt
NAT. COMMISSIE TEGEN HET
ALCOHOLISME.
In de afgeloopen week vergaderde de Natio
nale Commissie tegen het Alcoholisme te
Utrecht onder voorzitterschap van prof. dr. J.
R. Slotemaker de Bruine. Onder meer werd het
rapport der Commissie Graanbeperking be
sproken, in welke commissie voorlichting werd
ontvangen van enkele deskundigen buiten den
eigen kring der geheelonthouders. De N.C.A.
zal zich over het vraagstuk van de beperking
van graantoewijzing aan de alcoholindustrie tot
de regeering wenden.
Kerknieuws
HUISBEZOEK IN DONKERHEID
Als het zóó donker is als op dien
avond (u vult het zelf wel in), wordt het
voor ouden van dagen gevaarlijk buiten. Tot
hen behooren voor een groot deel de ouder
lingen. Voor hen èn voor de niet-oude ouder
lingen vraagt dr. C. B o u m a in de 's-Gra-
venh. Kerkbode de volle medewerking der
gemeenteleden.
„Dat kan op bijvoorbeeld één zeer gemak
kelijke en uitnemende manier geschieden.
Zóó, dat ólle adressen op élle manieren
medewerken, om jé te zeggen als door een
der ouderlingen wordt gevraagd, of op het
voorgestelde uur van den genoemden avond
dat adres wel huisbezoek ontvangen kan
Dat is niet altijd zoo.
Het komt wel voor, dat het niet gelukt,
een avond en een uur af te spreken.
Op den avond en het uur, door den aan
bellenden ouderling voorgesteld, waarop de
broeders zullen komen voor hun jaarlijksche
bezoek, past het toevallig niet. Dan zou, och
ja, dan zou er juist allerlei anders staan te
gebeuren. Vader moet naar een vergadering.
Moeder heeft een krans. De een of ander
is niet al te goed in orde; en het is niet te
verwachten, dat het binnen een paar dagen
klaar zal zijn.
Een nichtje ls juist dien avond Jang er
daar moet het gezin natuurlijk op visite.
We zouden juist dien avond bezoek ont
vangen.
Enzoovoort. Het aantal redenen kan door
ieder, die wel eens huisbezoek heeft gehad
en door elk, die wel eens een voorgesteld
huisbezoek heeft „moeten" afwijzen, gemak
kelijk met een paar tientallen worden ver
meerderd".
Al deze (en hoeveel meer) dingen stelle
men ter zijde. En steune hen, die een herder
lijk werk volbrengen m opdracht van den
Oppersten Herder der zielen.
Kostbare lading In dagen van steen-
kolenschaarschte en nabijen winter
(Foto Pax-Hollend)
Kas-Vereeniging N.V.
ANNO 1865
Amsterdam C. Spuistraat 172
Bewaren van Effecten
met Administratie
Onze nieuwe Brochure „Be-
wind en Execuieele" word»
gaarne op aanvr. toegezonden
TROMPENBERG's
PALACE HOTEL
HILVERSUM - Iel 7941 (2 lijnen)
HET GEHEELE JAAH GEOPEND
Dr. H. NANNING'S
Schuimende Huishoud Ammonia
flanellen goederen.
Verkrijgb. bij drogisten 65 cent incl flesch
en verh. omz.belast. Dr. H. NANNING's
Pharm. Chem. Fabriek. N.V. Korte Poten 7a.
DEN HAAG.
JUBILEUM DR. G. KEIZER
Gedachtenispredikatie
„Jezus Christus is gisteren en heden dezelfde,
en tot in eeuwigheid". Het is nog slechts enkele
dagen geleden dat dit Bijbelwoord de Velpsche
gemeente als troost werd voorgehouden toen
deze haar herder en leeraar ten grave zag
dragen. En nu werd het j.l. Zondagmiddag, in
het nabije Rheden-De Steeg, door dr G.
Keizer als uitgangspunt gekozen voor zijn
hooggestemde gedachtenispredikatie, welke hij,
ter herdenking van zijn veertigjarig ambts
jubileum, in z'n overvol kerkgebouw hield.
De jubileerende pastor liet niet na op deze
diep-treffende bijzonderheid te wijzen.
Na samenzang van Psalm 11937, 45 en 76
tot zijn eigenlijke predikatie komend, wees spr.
er op hoe in het tekstverband meermalen op
verleden, heden en toekomst gedoeld wordt Hij
herdacht voorts zijn voorgangers en de vele
mannen van naam, met wien hij mocht samen
werken en die allen denzelfden Christus heb
ben gepj-edikt.
Komend tot enkele 'persoonlijke herinne
ringen, stelde spr. de vraag of hij èndere ver
wachtingen van zijn arbeid gekoesterd had.
In dat verband dacht hij aan een vraag, ge
steld aan een zijner studievrienden, „of de
Gereformeerden hem ook tegengevallen waren?"
Diens antwoord luidde: Mramm....
neen!, Maarre.ik had er-ook niet veel
verwachtingen van". Dat was het antwoord van
een dominee's zoon. Het antwoord van spr..
als boerenzoon, zou niet anders behoeven te
luiden. Niet dat spr. op het leeraarsambt of op
de Gereformeerden had leeren neerzien. in
tegendeel. Doch hij was wél voorbereid. Spr.'s
oudste broer voorspelde hem dat hij, eenmaal
dominé, een rospaal zou zijn waar iedere
jeukerige zijn jeukerigheid zou willen weg-
wrijven. Zijn vader vroeg: Gij dominé? Dan
dient ge eerst beschuit met spinnekoppen to
kunnen eten en een oud vrouwtje voorspelde
hem het lot van een spel de-kussen, waarin
ieder meende te mogen prikken.
Maar, a'dus vervolgde spr., door Gods genade
ben ik niet besmet: ik werd niet te jeukerig of
niet te spinnig. Ik. de geprikte, heb misschien
wel eens geprikt, terwijl het Gods tijd niet was.
Tenslotte dankte hij de gemeente voor de ont
vangen geschenken: een archiefkast en. een
uitbreiding van het Jeugdwerk, in welke ge
schenken hij gisteren, heden en toekomst ge
symboliseerd zag.
De slotzang was Kerklied 14.
Hierna namen dr. Keizer en zijn familie
leden voor den kansel plaats, om allereerst te
wordén toegesproken door den heer J. W.
Groeneveld, voorzitter van een uit ver
schillende vereenigingen en instanties ter
plaatse gevormd huldigingscomité. Hij sprak
ds. en mevrouw Keizer in hartelijke bewoor
dingen toe en deed. „den Keizer gevend wat
des Keizers is", mededeeling van de aangeboden
stalen archiefkast.
De nestor van den Kerkeraad der Geref. kerk
van Rheden'De Steeg, de heer J. Kruk. haalde
eenige historische herinneringen op, daarbij
tevens den arbeid van wijlen ds. Westcrink
herdenkend
Dr. T h ij s uit Zwolle wees in opdracht van
het Moderamen van de voortgezette Generale
Synode, op den beteekenisvollen arbeid welke
dr. Keizer, die langer dan iemand scriba der
Synoden was, in deze kwaliteit voor de kerken
verrichtte, hem een schoonen en gezegenden
levensavond toebiddend.
Ds. Schoemaker. Assessor van het Cura
torium der Theologische School te Kampen,
roemde de trouw en liefde waarmede de jubi
laris voor de belangen der school op de bres
stond, daarbij veronderstellend dat mevrouw
Keizer, dochter van Noordtzij en kleindochter
van De Cock, dezze liefdé wel mede opgescherpt
zal hebben.
Ds. H. J. Knauf uit Westervoort bracht de
gelukwenschen over van de Classis Arnhem en
schetste Dr. Keizer als iemand wiens invloed
ver buiten eigen gemeente gaat, waarna Ds.
E g g i n k van Geldermalsen namens de Classis
Tiel sprak en mede herdacht Dr. Keizer's arbeid
voor de hulpbehoevende kerken in de Classis.
Namens Deputaten Rijn-Pruisen, wees Ds. J. A.
Boss uit Nijmegen op den gewichtigen arbeid,
door den jubilaris in dat opzicht verricht, ter
wijl de heer Bonthond namens den Kerke
raad van Tiel de verzekering gal dat Dr. Kei
zer's 24-jarige arbeid aldaar niet vergeten is.
Namens de naburige gemeenten van Velp en
Dieren, die met Rheden/De Steeg steeds nauwe
verbinding onderhield, spraken achtereenvol
gens de heer H LentinkenDs. G. Ch. Plan-
t a g i e, terwijl de heer W Bosman uit Velp
woordvoerder was van den ring Dieren en de
provinciale afdeeling Gelderland van den Bond
van J. V. op G.G.
Ds. J. D o u m a uit Arnhem tenslotte, herin
nerde aan hetgeen Dr. Keizer verrichtte voor
de provincie: als ..permanent scriba" der Par
ticuliere Synode en als eindredacteur van de
Geld. Kerkbode Vele jaren lang aldus spr.,
hebben wij tesamen gestudeerd en geïdealiseerd.
Het idealisme van Keizer is, .zij het eelouterd,
bewaard gebleven. Zijn eedachtenispredikatie
was een enthousiaste lofprijzing van Jezus
Christus. Dét is het idealisme dat blUft
Nadat Gezang 29 (gewijzigd) den jubilaris was
toegezongen ging Ds. Douma in dankgebed voor.
Psalm 105 4 was de slotzang.
„Als men u thu^ vraagt: én wat zeide de
dominee", aldus net veelzeggende slotwoord
van Dr. Keizer, „zeg dan maar- hij was er stil
(Zie verder Kerknieuws elders in dit blad).