Clearingcenlrale Berlijn
INTEEKENBILJET
NIEUWE
LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 23 SEPTEMBER 1940
PAG.
STADSNIEUWS
Officieele Publicaties
IDENTIFICATIEPLICHT
Men denke aan de aanbieding van de dis
tributiestamkaart ter bijwerking tot identi
teitsbewijs.
Dinsdag, 24 Sept. a.s. tusschen 84 en 15
uur vm. of 14 en 44 uur ran. of 6 en 8 uu-
nm. worden verwacht zij, wier geslachtsnaam
begint met de letter:
K vanaf Kle of L tot en met Li.
Lokalen: Stadhuis, Breestraat, ingang deur
onder de trap;
Evangelisatiegebouw, Morschweg 59;
Voormalige Kweekschool, Oude Vest 35;
H.B.S. Burggravenlaan en
Wijkgebouw Staalwijk, ingang 3 October-
Portret en bescheiden, waarmede bewezen
kan worden, dat de aanbieder de persoon
is, te wiens name de distributiestamkaart is
afgegeven, mede brengen.
Leiden, 2-3 Sept 1940.
RAADSVERGADERING
Benoeming leden en plaatsvervangende
leden commissie georganiseerd overleg.
Aanleg straten B. V. park. Electrische
Verlichting B. V. park. Kolenbon voor
werkloozen. Verkoop oud materiaal.
De raad ging accoord met het voorstel vai
B. en W. inzake de toekenning van een vergoeding
aan S. de Graaf ten behoeve var. zijn zoon. voor
het bezoeken van een school voor ULO-onderwïj6.
advies van B. en W. afwijzend beschikt.
Tot lid der commissie van toezicht op het middel
baar onderwijs, in de vacature ir. R. Meyer R.Azn.,
1. Viveen.
Aangezien gedeputeerde staten van Zuid-Hollan
geen goedkeuring hebben gegeven
15C0, besloot c
W. dit salaris nader
1 1600 tot 1 2100.
_.J. 30 Augustus j.U-
besloten het ambachtshuis. Voorstraat te verhuren
aan de hier gestationeerde Brigade Marechaussee,
thans moest dit raadsbesluit ingetrokken worden
daar er berichtWas ontvangen dat de marechaussee
uitsluitend ondergebracht zal worden in een aan
tal woningen in de Willem de Zwijgerlaan, alhier.
Hel Burg. Vernedepark
Naar aanleiding
ingezetenen daar 1
de wenschelijkhsid'
mogelijk de werkioozc
zullen worden gesteld, om te voorkomen
zooals tegenwoordig, uit het gezinsverband zullen
worden getrokken. Ook werd naar de tijdsduur van
het werk geïnformeerd. De voorzitter kon mede-
deelen. dat zoo veel mogelijk getracht zal worden
ingezetenen hierbij te werk te stellen, wat betreft
my mededeelen dat dit werk
plm. 2 3 maand
Tevens willen B.
nedepark tevens
a het Burgemeester Ver-
i tl masten daar-
dien zin dat, öe gemeente-
Kolenbon werkloozen
ploffen verstrekt, thans heeft de waarnemend
secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het
Departement van Sociale Zaken bericht, dat him
voorloopig een waardebon kan worden verstrekt ter
waarde van 5.75 zijnde pl.m. 20 pet. van de totale
bijdrage per winterseizoen. Deze brandstoffenvoor-
ztening mag echter niet plaats hebben, indien de
werklooze momenteel reeds in het bezit is van de
hem toegestane brandstoffen.
~'j dit laatste merkte de heer Bancken op dat dit
hoopte, dat
De burgemeester MPL._
Ï£n eJM00 dit laatste doen vervallen. Al-
i onrechtvaardigheid is, welke hij
- uitgelicht zou worden.
Mi i onderzoek doen instel-
De aanleg van straten in het Burgemeester Ver
nedepark werd bij onderhar.dsche aanbesteding ge
gund^ aan J. Th. Kooyxnan en W. van der Kraan.
Op voorstel van B. en W. zal een partij oud
materiaal verkocht worden aan W. Oltsboorn alhier.
By de rondvraag deelde de voorzitter den raad
mede. dat op de advertentie in een plaatselijk blad
waarin gegadigden werden opgeroepen voor school-
kir,den-ervoer van den Rijndijk naar het dorp per
3 Seen aanbiedingen waren
-GEVEILDE PERCEELEN
Ten overstaan van Notaris A. D. Vijgh te
Leiden.
Het woonhuis met boven'woning, overdekte
poort en een pakhuis, Morschweg 11, 13, 13a
en 9d, in bod: 11,800, koot>er de heer C. de
Munnik te Leiden voor: 11,800.
Het pakhuis, Schapenbelpoort 4. in bod:
430, kooper de heer P. J. van der Kleii q.q.
te Leiden voor 430.
De huizen en erven, Fagelstraat 22a en 22,
na afmijning resp. in bod: 5510 en 5000,
kooper de heer prof. dr. P. A. H. de Boer te
Leiden voor 10,960.
Ten overstaan van Notaris B. H. Stumpel,
te Leiden.
Het huis en erf, Garenmarkt 26, in bod:
2200, kooper de heer H. Smittenaar a.a. te
Leiden voor 2450.
Het huis en erf. Zuidsingel 49, in bod: 1850
kooper de heer C. van Valderen q.q. te Leiden
voor 1850.
Het huis en erf Koddesteeg 18, in bod 2050
kooper de heer M. van Harmeien q.q. te Lei
den voor 2050.
Het pakhuis. Molen werf steeg 1. in bod 220,
kooper de heer P. J. van der Kleij q.q. te
Leiden, voor 245.
Het pakhuis, Molenwerfsteeg 2, in bod 300,
kooper de heer J. W. van Hagen q.q., te Lei
den, voor 300.
Het pakhuis, Molenwerfsteeg 3, in bod 400,
kooper de heer P. Meiman q.q., te Leiden,
voor 400.
Het huis en erf, Vestestraat 122 in bod 800
kooper de heer A. Reijngoud q.q., te Leiden
voor 880.
Het huis en erf, Vestestraat 124 in bod 720,
kooper de heer T. Beeuwkes q.q. te Leiden,
voor 720.
Het huis, en erf Uiterste Gracht 95. in bod
800, kooper de heer H. Ramakers q.q. te
Leiden voor 800.
Ten overstaan van Notaris J. Fuhri Sneth-
lage te Leiden.
Het huis met erf en tuin, Roodborststraat
54, hoek Nachtegaallaan, in bod 4500, koo
per de heer J. J. G. de Cler q.q., te Leiden
voor 4575.
De huizen Maredijkhofje 8 en 9, elk in bod
1420, kooper de heer J, Kukler q.q., te Lei
den voor 2841.
•cdergebracht.
Wijziging. Anth. L. Noordboek. Noord-
wijk, Quarl. van Uffordstraat Kweeken van en
handel in bloeipbollen. De zaak is verplaatst
naar Bodegraven, Julianastraat 34.
W ij z i g i n g. Jachthaven „Ree". Alkemade,
De Kaag F. 3233 Jachthaven en gem. zomer
huisjes. Uittr. E.: M. G. van Ankorven, Kaag.
DRIETAL NED. HERV. GEM.
Het kiescollege der Ned. Hen'. Gemeente
kwam Zondagmiddag in de Pieterskerk bijeen,
om een drietal te formeeren in de vacature ds.
Groot Enzerink. Het resultaat was. dat op dit
drietal geplaatst werden: ds. J. v. Kuiken. Am
stelveen; ds. J. Streeder, Leiderdorp; ds. H. W.
Waardenburg, Meppel.
HET ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Jaarverslag 1939
In het jaarverslag over 1939 van het Aca
demisch Ziekenhuis hier ter stede wordt
allereerst aandacht gewijd aan den huidigen
toestand.
De Europeesche verwikkelingen en de
daardoor teweeggebrachte spanningen deden
ook haar invloed gelden op het Academisch
Ziekenhuis en maakten het noodzakelijk tal
van maatregelen te nemen, zoowel op sociaal
als op militair-geneeskundig gebied. In samen
werking met de klinische hoogleeraren werd
een plan uitgevoerd voor verduistering der
verschillende gebouwen en werd een aantal
scherfvrije schuilplaatsen ingericht voor zie
ken en voor het personeel. Aan dit laatste
werd een bijzondere instructie uitgereikt, hoe
te moeten handelen in tijden van gevaar; op
18 Januari 1939 kon reeds een eerste oefe
ning worden gehouden.
Intusschen groeide het aantal maatregelen,
dat genomen moest worden, gestadig. Het
ziekenhuis werd ingeschakeld in het Centraal
Hospitaal Den HaagLeiden, het aantal bed
den met 25 pet uitgebreid, terwijl aan twee
derde-gedeelte van het aantal verpleegden
werd bericht, dat zij ontslagen zouden worden,
zoodra de omstandigheden dit zouden eischen.
De geheele inrichting werd opengesteld voor
de verpleging van gewonde militairen.
In de onmiddellijke nabijheid van het zie
kenhuis werd bovendien nog verpleegruimte
gereserveerd in een tweetal scholen, terwijl
plannen gereed lagen voor den bouw van een
aantal barakken op het terrein.
Het contact met de militaire autoriteiten
werd met den dag grooter en de administra
tieve werkzaamheden breidden zich naar
evenredigheid uit. Afgezien van genoemde
omschakeling kwam in de organisatie van het
ziekenhuis geen verandering; de inrichting
bleef autonoom, de verhouding tot de verschil
lende overheidsinstanties veranderde niet
In September werden reeds zieke militairen
opgenomen, voor wie het Departement van
Defensie een verpleegprijs van 4.50 per dag
vergoedde; ook op de verschillende polikli
nieken nam het aantal militaire patiënten
regelmatig toe.
Op 20 Maart werd de Neurologische afdee-
ling geopend, waardoor een einde kwam aan
den tweeslachtigen toestand, dat polikliniek
en kliniek in verschillende gebouwen waren
MARNIX-KALENDEB
By drukkerij Mulder en Zn. alhier is, bij
gelegenheid van de herdenking van den 400-
sten geboortedag van Mamix van St. Alde-
gonde, een Marnix-kalender verschenen, ont
worpen door Georg Rueter, die ook het ge
brandschilderd raam in de Pieterkerk maak
te. Het is een maand-kalender, die de beel
tenis van Marnix draagt en die uitgevoerd
is in de kleuren goud, grijs en donker oranje.
Het is een eenvoudig en smaakvol geheel. De
opbrengst wordt gedeeltelijk ter beschikking
gesteld voor het Nationaal Comité om de vol
tooiing van het gedenkraam mogelijk te
maken.
TE WATER
Zondagavond te half tien rijn de 83-jarige
H. de V. en zijn 53-jarige zoon J. de V.
wonende in de Gorterstraat bij het afloopen
van den Vischbrug naar de Nieuwe Rijn te
water geraakt. Een soldaat van den Opbouw-
dienst en toegeschoten burgers wisten hen
weer op *t droge te brengen.
De E.H.D. kon geen letsel constateeren en
heeft de drenkelingen naar huis gebracht
NA 10 UUR OP STRAAT
In den nacht van Zaterdag op Zondag heeft
de politie vijf burgers aangehouden die zich
na tien uur op straat bevonden, zonder daar
toe gerechtigd te zijn. Zij werden naar het
politie-bureau gebracht en zijn daar tot
vier uur vastgehouden. Bovendien werd
proces-verbaal tegen hen opgemaakt.
Zondagnacht moest een juffrouw tot 4 uur
op het politie-bureau vertoeven. Zij was door
een Duitsche patrouille aangehouden.
FRIJSUITREIKING DAMKAMPIOENSCHAP
De prijswinnaars van het tornooi om het
kampioenschap van Leiden, der Hoofd, 1ste
en 2e klasse 1939'40 zagen Woensdèg j.l.
htm prestaties beloond, door de fraaie prijzen,
welke htm door de voorzitter der commissie-
de heer W. F. Olivier uitreikte. Had Wim
Huisman ook dit jaar zijn titel kunnen hand
heven. dan was hij definitief eigenaar ge
weest der wisselbeker geworden. Thans werd
deze aan I. Lateweer uitgereikt. Nadat
I. Lateweer van den voorzitter de wisselbeker
in ontvangst had genomen, werd aan de
kampioenen een persoonlijke prijs toegekend.
I. Lateweer. kamp. hoofdklasse en L. Nachte-
geller kamp. 1ste kl. ontvingen beide een
beker op voetstuk, terwijl de kamp. 2e kl.
W. v. d. Reijden, een kunstig bewerkt schild,
ter hand werd gesteld. Deze prijsuitreiking
ging gepaard met hartelijke woorden van
felicitatie door den voorzitter. Het verheugde
spr., dat de twee hoofdprijzen aan twee zijner
clubgenooten ten deel vielen. Een bewijs
aldus spreker, dat in D.C.L. goede krachten
schuilen.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Jan. J. C., z. v. C. Oudenaarden en M.
Bramkamp. Daniel W., z. v. D. B. Abegg en
L. Fontein. Kiijn. z. v. K. Hogendoorn en D.
Visscher. - Gerit J. z. v. P. v. Delft en H. v.
Klaveren. Johanna E„ d. v. W. G. Bousie en J.
E. Mulder Lilian H.. d. v. .T. Th. J. Tibboel en
H. M. Rapp. Annet. dr. v. M. Varkevisscher ec
L. v. Duijn Theodora, d. v. A. Bouwman en T.
Breedjjk Pieter. z. v. W. v. Schagen en M M
Hogenboom. Theodorua L M.. z. v. L. Th.
BurgmetJer en N. Verschoor.
OVERLEDEN- J. E. Wijntjes. m.. 56 j C. M.
Olderiks. hsvi
Ondertrouwd: W. Bekooij jm. 23 j. en
E. Schelvis jd. 23 j.; J. F. Kok, jm. 31 j., en
J. J. v. Edk, jd., 28 j.; W. Momberg, jm. 23
j., en E. Wassirtk, jd. 22 j.; H. P. Oostdam,
jm. 29 j., en P. H. J. Warmerdam, jd. 25 ja.;
M. R. Vogt, jm 21 j., en N. Pouw, jd. 22 j.;
B. v. Wijik, jm. 28 j., en M. Oudshoorn, jd.
21 j.; G. de TEcluse, jm. 30 j., M. Cramn,
jd. 28 j.
Geboren: Gilles, zn. v. P. A. Schouls
en W. Rasser; Antoinette Johanna Cornelia
Gerarda, dr. v. H. N. v. Paridon en M. K. A.
v. d. Drift; Hendrika, dr. v. J. Distelveldt en
M. H. Beij; Johannes, zn. v. J. Kluivers en
S. Fflippo; Franeiscus Theodoras, zn. v. B.
Bekkering en A. M. Peeters.
Overleden: L. Groen, Zn., 5 mnd.; A.
Th. v. Veen, Zn., 1 j.; J. H. C. Goddajn, M.,
I j.
Alphen a/d Rijn
GESLAAGD.
Tot tijdelijk leeraar in de natuurkunde aan
de Chr. H.B S. met 5-jarige cursus alhier, is
benoemd de heer. J. de Vries, te Amsterdam.
HOE DE VOETBAL ROLDE
Zaterdagmiddag is weder een aanvang ge
maakt met de voetbalcompetitie. Deze eerste
dag is voor de A.R.C.-el'tallen niet gunst'g ver-
loopen. Het eerste speelde thuis tegen Ter Lee-
de 1 uit Sassenheim. Het was voor onze plaats-
genooten een tegenvaller dat men moest aan
treden met invallers voor midhalf Bergshueff
en linksbinnen Snel. De ruggegraat van het elf
tal ontbrak en daar de Ter Leede-vaorhoede,
speciaal wel de midvoor, uit vlugge handige
spelers bestond, Kregen deze heeren meer vrij
heid dan wel goed voor hen was.
In het veld was A.R.C. wel sterker maar de
doelpunten beslissen en de Ter Leede, midvoor
wist, geholpen door grove blunders in de ach
terhoede van de huisclub voor de rust 4 maal
te scoren, waartegenover A.R.C. slechts 1 doel
punt stelde. Rust 41.
Na de rust bleef het spelbeeld ongewijzigd.
Een onmachtig A.R.C.-elftal en vlugge aanval
len der gasten die nog 1 maal wisten te scoren,
zoodat de eerste wedstrijd eindigde met een
51 nederlaag.
A.R.C. 3 deed het op het bij terrein al niet
veel beter en verloor met 41 van Noord-
wijk 3.
Katwijk a/d. Rijn
GEREF. KERK
De kerkeraad der Geref. Kerk heeft voor de
verkiezing van een ouderling als candidaten
gesteld de heeren B. v. d. Jagt en P. de Vries
Dzn.
Katwijk aan Zee
BEKENDMAKING
De Ortskommandant maakt bekend dat het
rijwielpad in de Zuid- en Noordduinen is af
gesloten; 23 Sept. van 12—18 in de Zuid-, 24
Sept. 17—18 Noord en 14—18 Zuid, 26 Sept
12—18 Noord, 12—18 Zuid, 27 Sept 13—17
Noord.
COLLECTE
NED. HERV. KERK.
Koudekerk a/d. Rijn
CHR. BESTURENBOND
De Chr. besturenbond „Koudekerk-Hazers-
woude", kwam in het zaaltje van Hötel de
Bruin onder presidium van den voorzitter,
den heer G. P. de Jong, in vergadering bijeen.
Na de gebruikelijke opening volgde behan
deling van de ingekomen stukken en mede-
deelingen van het C.N.V. Vervolgens gaf de
secretaris, de heer P. de ong, eenige beschou
wingen over de verordening van den Rijks
commissaris van 29 Aug. j.l. inzake het ver
bod van de verlaging van loonen en salaris
sen. Spr. kwam tot de conclusie, dat er veel
in deze verordening voorkomt, dat geheel ligt
in de lijn van hetgeen de Chr. Soc. beweging
inzake overleg tusschen werkgever en werk
nemer, op het terrein der bedrijfsorganisatie
voorgestaan en verdedigd heeft. Op dit betoog
volgde een breedvoerige bespreking, mede in
verband en naar aanleiding van de vragen
welke over deze actueele kwestie naar voren
kwamen. De volgende vergadering hoopt
men op Zaterdag 28 Sept. a.s., des namiddags
te houden. Daar zal dan als spreker optreden
de heer J. Goote van den Haag, met het
onderwerp: „In de branding".
ZATERDAGMIDDAG-VOETBAL
Zaterdagmiddag speelde op eigen terrein
alhier de voetbalclub Koudekerk I tegen
Leiden I voor de competitie van den Leid-
sohen Voetbalbond. Koudekerk I telde 3 in
vallers. Leiden was volledig. Direct na den
aftrap ontwikkelt zich een vlug spel. Koude
kerk I neemt door een fraai schot van den
middenvoor de leiding 10. Hierna maakte
Leiden I al spoedig gelijk. Met dezen stand
gaat de rust in.
Na de rast worden beide doelen nog in ge
vaar gebracht, maar doelpunten blijven uit,
totdat vlak voor het einde Leiden I een penal
ty krijgt en het leder in het net van Koude
kerk I deponeert, zoodat deze wedstrijd ge
wonnen is door Leiden I met 21.
AMBTSWONING GEREED
De burgemeester dezer gemeente die tot
dusver wegens gebrek aan een geschikte wo
ning in deze gemeente aan den Hoogen Rijn
dijk onder Hazerswoude woont, hoopt deze
week zijn nieuwe ambtswoning naast het ge
meentehuis alhier, te betrekken. De inwoning
van den burgemeester zal met vreugde wor
den gebroet.
VAN WIE?
Bij de gemeentepolitie zijn inlichtingen te
bekomen over een gevonden gouden dames-
broche en een groene mantel een tuur.
Zakken vol noten zijn het resultaat
ven de pluk, die begonnen is. De
vruchten worden later ontbolsterd
(Foto Hel Zuiden)
Abonnementsgelden
4e kwartaal
Kwariaal-abonné's, die gevend zijn hun
abonnementsgeld te gireerenuf persoonlijk
op één onzer kantoren te kenen betalen,
mogen wij beleefd verzoeten, dit thans
ook voor het 4e kwartaal t< willen doen.
Ons gironummer is 58936.
Bij voorbaat onzen harte^ken dank.
Mocht U zelf een girorekning hebben,
vindt U het dan niet gemkkelijker om
gebruik te maken van de mogelijkheid
het abonnementsgeld auton&tisch over te
laten schrijven? Dit is voc U verreweg
de goedkoopste en gemakelijkste wijze
van betalen. U hebt niets inders te doen
dan op Uw eerstvolgene betaling te
vermelden
ZEND MACHT5ING
en wjj sturen U omgaand jen machtiging,
welkê U ingevuld en orierteekend aan
ons gelieve te retourneern, waarna alle
volgende betalingen elk kwartaal, zoo
lang U dit verkiest, autmatisch, zonder
dat U er iets aan behoeftle doen, worden
afgeschreven.
Bovendien steunt U hirmede onze ad
ministratie.
Wij hopen en vertroiven, dat ook U
hiervan gebruik zult wlen maken. Bij
voorbaat onzen hartelijbn dank.
De Alministratie
Lissi
BURGERLIJK] STAND
BEVALLEN: A. v. Waiel—Kusters, z.; C.
BalkenendeVonk, d.; Camphorstvan
der Sprayt, z.
GEHUWD: A. Koning in W. Willemsen.
LOOP DER BE70LKING
Gevestigd: J. Wolthousen gezin van Val
kenburg; H. Menijn van laarlem; G. J. Smit
van Hillegom; P. M. v. d.Berg van Voorhout;
C. J. van Haaster van Wteringen; M. Rom-
kes van Velscn.
Vertrokken: M. v. d. binden naar Heem
stede; C. Verduyn naar Zist; A. J. Davits en
gezin naar Eindhoven; J G. v. d. Mey naar
Zaandam; J. C. Vink naa Bennebroek; W. C.
J. Schuite naar Apeldoon.
Sassenlieim
BEGIN VAN BRAND
Vrijdagavond ontstond er een begin van
brand op het dik van heihuis van den heer A.
Keizer aan de Zand slootte de Omwonende per
sonen wisten het vuur sptedig te biusschen. De
brandweer was spoedig er plaatse, maar kon
zonder dienst te hebben jedaan weer inrukken.
De oorzaak van den braid ligt in het duister.
Een voortpel van de continentale werhgemeentchap
ibon
Wij hebben dezer dagen gewezen op de
uitbreiding van het clearingverkeer in het
buitenlandsche handelsverkeer van ons land
met andere landen en daarbij de taak in het
licht gesteld, welke de clearingcentrale Ber
lijn ten opzichte van ons land vervult Het
denkbeeld van de clearingcentrale heeft
echter verdergaande aspiraties, waarop wij
ditmaal willen wijzen.
Want dit clearingkantoor is niet slechts een
verrekeningsplaats, maar het zal, indien de
opzet slaagt eigenlijk het hart van het oeco
nomische leven worden, de plaats van waar
uit goederen- en kapitaalstroomen worden
bestuurd en van waaruit tevens de groote
lijnen van het bedrijfsleven van een reeks van
landen worden beheerscht. Duitschland ziet
in de clearingcentrale Berlijn niet slechts de
plaats, waar het domme potlood bedragen
tegen elkaar wegschrapt maar het voorspel
fin toekomstig.- centrale punt van een con
tinentale Europeesche werkgemeenschap, de
plaats ook, waardoor Duitschland zyn droom
zal kunnen verwezenlijken, dat de mark de
plaats van het pond in het internationale ver
keer zal innemen.
Van verrekenings- tot
credietinstelling
Wij hebben al meer uiteengezet, dat indien
ieder land, dat aan deze clearing deelneemt,
er voor zorgt, dat het totaalbedrag van zijn
invoeren gelijk is aan het totaalbedrag van
zijn uitvoeren, de clearing zou bestaan in
het met gesloten beurzen verrekenen van
een aantal saldi. Maar wie in het oeconomi-
sche leven om zich heen ziet, weet dat deze
theoretische mogelijkheid in de practijk geen
gewoonte is. In het dagelijksche leven der
staten is er geen evenwicht tusschen in- en
uitvoer (w.o. dan ook de verrekening van
diensten is begrepen). Er vormen zich in
tegendeel saldi, overschotten op den uitvoer
of op "den invoer. Men zou gemakshalve deze
overschotten in twee groepen kunnen ver-
deelen. Zoo zijn er in de eerste plaats de tij
delijke overschotten, welke byv. aldus kun
nen ontstaan, doordat een land van den oogst
afhankelijk is. Want indien de export van
een bepaald land in hoofdzaak afhankelijk
is van een oogstproduct, dan zullen deze oog
sten het eene jaar gunstiger zijn dan het
audere. Daar echter de invoerbehoeften van
zoo'n land naar hun aard vrij stationnair zijn
zal het land het eene jaar meer, het andere
jaar minder exporteeren dan het invoert Zoo
zullen er tijdelijke overschotten of tekorten
ontstaan.
Daarnaast doet zich echter een ander ver
schijnsel gevoelen. Een ieder weet dat de
jonge landen voor hun oeconomischen opbouw
mede afhankelijk zijn van langdurige leenin
gen, welke zij bij de oeconomisch oudere
landen opnemen. Zonder deze geldinvestaties
kan het jonge land zich niet ontwikkelen en
kan het oude land geen productiemiddelen
leveren. Deze leeningen zijn dus eigenlijk
een normaal begeleidingsverschijnsel van de
oeconomische ontwikkeling.
Wie zich dit realiseert begrijpt, dat de
clearingcentrale Berlijn naast verrekenings
centrale uit den aard barer werkzaamheden
onmiddellijk kapitaalcentrale zal worden.
Want als straks hier overschotten en ginds
tekorten optreden, welke niet verrekend
kunnen worden, dan zal Berlijn bepalen, wie
de kapitaalverschaffing ter hand zal nemen.
Dit is geen „Schönheitsfehler", maar een
der wezenlijke eigenschappen, waarom Berlijn
er prijs op stelt deze centrale aan zich te
trekken. Want er is geen beter middel om
tegenover de heerschappij van het puna ui®
van de mark te stellen, dan juist de kapitaal-
voorziening.
Wie de kapitaalversohaffing beheerscht,
heerschl veelal ook over het oecoomische
leven van het debiteurenland. Het is dan ook
geen wonder, dat het Berlijnsche bankwezen
zich reeds bezint op zijn nieuwe functies.
Duitschland moet, zoo kan men vernemen, in
de komende jaren veel exporteeren, opdat de
mark een breede oeconomische basis krijge.
Het moet, aldus dezelfde stemmen, in korten
tijd trachten, van debiteurenstaat crediteuren-
land te worden. Maar wil dit gelukken, dan
het bovenal noodig. dat er in korten tijd een
regeling wordt getroffen voor de oude Duit
sche schulden. De strijd tusschen de belangen
van den goederenhandel en die van de oude
schuldvorderingen, welke soms zoo vinnig
gevoerd werd als het er om ging den clearing-
vorderingen een bestemming te geven, moet
tot het verleden behooren. Met dezen strijd
moet het verleden afgesloten worden. De ver
rekening van rente en aflossing van uit vroe
ger tijden afkomstige kapitaalsverplaatsingen
mag nog slechts in te dragen omvang binnen
het kader der nieuwe clearing geschieden.
Dan zal het ook eerst mogelijk worden om
binnen het kader van het goederenverkeer
nieuwe credietverleeningen te beginnen.
Het kan dienstig zijn hierop den nadruk
te leggen, want, wie de Amsterdamsche beurs
beziet, krijgt wel eens den indruk, dat men
zich daar van deze feiten weinig bewust is.
En men bedenke daar tevens, dat te Berlijn
gepleit wordt voor de inschakeling van de
particuliere banken in dit verrekeningsstelsel,
cmdat deze nog over oude relaties beschikken
en daardoor de saldi vruchtbaarder kunnen
gebruiken.
Clearingcentrale als
pri jsbeheersch ter
Maar credietfunctie is nog slechts een deel
en voor het oeconomische leven van een land
als het onze stellig nog niet het belangrijkste
deel van de taak der clearingcentrale. Want
zij zal straks optreden als de prijsregelende
instantie voor het goederenverkeer
de verschillende landen. OVC
Om dit goed te beseffen, moet mq
gaan naar den tijd van het vrije g
verkeer. d
Nemen wij nu als voorbeeld van
een agrarisch land, dat zijn landbou\ t
ten ter markt brengt en daarvoor ind
artikelen terugkoopt, dan zien wij, i
waardeverhouding tusschen die lai
producten en die industrieele prodi
de vraag derhalve hoeveel landbouwpi' Zi
men moet leveren voof het verkrij
een industrieel product beheersctfen v,
door twee factoren. Eenerzijds de pr( t
de beide artikelen in het respectie
van productie, anderzijds de wissel het
Wij weten allen, dat in deze verho jnhe
gedurende het conjunctuurverloop ge i
verschillen plegen op te treden. merl
In het latere stadium, waarin Duüholiel
is begonnen met de langdurige contrac ns
agrarische landen, waarbij de beider
leveringen met gesloten beurzen gesel,c"
is deze wisselkoers geen werkelijke in
koers meer, maar een eenvoudige
ningsbasis, terwijl men in het binnenlij
verkeer van beide landen vaste prijzren-
beert aan te houden. Maar deze Meid
ningsbasis staat niet vast en kan ze
willekeurig worden veranderd. Meniar'
kunnen lezen, dat Duitschland in joori
talingsonderhandelingen met Roeme be
Bulgarije bepaalde koersen voor lei i
vaststelde, welke aan wisseling ond 1SC"
waren. Zoo is hier te lande, om een voieke
dicht bij huis te nemen, de koers van _tpr,,
kassenscheine gewijzigd. ]sien,
Nu moet de clearingcentrale stri hetz
koersen vaststellen, waartegen de verst de
de buitenlandsche valuta's tegen de A,
moeten worden verrekend. Want nj[dör£
politieke en oeconomische macht is volg
in staat in sterke mate daarop zijn steifeiiik
drukken. Het kan, indien een land bij
manent veel verkoopt, de verrekenings':n'
van de valuta van dat land wijzigen, /en
die wijze een evenwicht tusschen schuV
vorderingen tot stand te brengen. MeV
woorden: de Berlijnsche clearing? »H(
heeft straks tot groote hoogte de machtkelijl
waardeverhouding tusschen de goeden,
verschillende landen bijv. tusschen
trieele en agrarische producten te bilagei
Dat deze macht verstrekkende gevolgeijen
vooal indien het geheele betalingsverk^
betrokken landen RorUtr» innr»t ;c 'e6e|
Berlijn loopt, ii
lijk en wij komen op de consequen#ten
wijzigingen nader terug. pa 0
Clearingcentrale als uler'
oeconomische regulateur sp™
Maar daarnevens heeft de clearin
trale een nog ingrijpender mogelijk gei
Zij kaïn niet alleen de waarde van det, da
ductie van bepaalde landen in haar gjn ze
bepalen, maar ook die van afzondeiopv£
bedrijfstakken. Lenc
In het verleden was er in de clearing^ e
den evenwicht. De anden exporteerdenlen
porteerden te veel of te weinig en het! 1(
dan de regeeringen, welke aan het \frt
gen van deviezenvergunningen invoer-bet
voervergunningen verbonden, teneinde i
wijze regelend op te treden, hetzij drm
den voorrang der invoergoederen te bgro°
hetzij dien der uitvoergoederen. ek st
Deze taak zal straks voor een zeeihimn
ben over de productiemogelijkheden vörloo
verschillende landen en het zal, als Wfcheii
evenwicht wil brengen in zijn internat
clearing, straks aan de deelnemende
richtlijnen geven. Het zal, om slechts éi
voorbeelden te noemen, kunnen zeggen, gaa:
uitvoer van bepaalde producten uitgebij n s
ingeperkt moet worden, al naar gelar
nog afzetmogelijkheden zijn of er te y
zijn; het zal bepaalden landen, welker [i
den een te groot bedrag gaan vormen, 1
gebieden meer in te voe,en. wellicht z
de soort der producten, teneinde i
wicht te scheppen, ongeacht de vraag 1
land aan dien invoer behoefte heeft. 0|J
te gaan, de internationale taak- en
verdeeling, waarvan men in verschilled
devoeringen heeft kunnen hooren, zalj,
uitvoerend en regelend orgaan in de cle°e b
centrale vinden. Zoo zal deze clearingceljn. 1
op den duur uitgroeien van verrekeni»
reau tot het bureau van de volledige enLr
vergaand gedetailleerde „Wirtschaftslen*
van de bij deze clearing aangesloten 1
Op
Binnenlandsch Nieuv
HET SOLDATENGRAF TE SASSENH
i Ui
Aangezien de eigenaar van den grond,
de gesneuvelde soldaten in deze gemeenf
begraven, zich alsnog bereid verklaard I
het benoodigde gedeelte van zijn land I dal
staan en de kosten van een nieuw gedei,
ken voor zijn rekening te nemen, zal tof
passing van het Algemeen Vorderingsbjzich
1940 niet worden overgegaan.
BEGRAFENIS VAN ENGELSCHE VLIEi
Op de Algemeene Begraafplaats te
wijk en Ruurlo zijn Vrijdagmiddag met f
sche militaire eer de lijken ter aarde 1~
van de verongelukte bemanning der t
gelsche bommenwerpers, die Woensdag j"
den omtrek van genoemde plaatsen neergö ze
ten waren. Te Winterswijk, waar 3 van glol
inzittenden uit het daar neergestorte
ter ruste gelegd werden, sprak een Du-
officier eenige passende woorden, terwiuit.
Roobol van de Ned Herv. Gem. in het D ,nj
enkele verzen van den 103en Ps. voorl
het Onze Vader bad.
npluk in Elzas- Lotharingen li in vollen gang Een charmante
haar fraaie kleederdracht aan den arbeid voor den wijnoogst
(Foto Weltbild)
Hierbij verzoek ik, naar aanleiding van Uw oproep
om medewerking bij de uitbreiding van het lezers
aantal, in te schrijven als nieuwe abonné op de
Naam nieuwe abonné
De toezending moet direct plaats hebben (gratis tot 1 October a.s.),
terwijl de betaling per week/per 3 maanden zal geschieden.
Datum: De aanbrenger:
