JHcuwir ^eiïtsdjf (tfourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
MOLESTVERZEKERING
4.
innementsprys:
per 3 maanden in Lelden en in plaatsen
c; waar een agentschap gevestigd Is 2-35
Per week 18 ct. Losse nummers 5 ct
Allee bij vooruitbetaling.
'ertentieprijzen:
22% ct per regel Ingezonden Mede-
deeUngen 45 ct. per regel Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ot Bij con
tract belangrijke korting
Bar. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123, LEIDEN.
Telefoon 22710.
(Na 0 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 66030.
No. 6230
DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1940
21e Jaargang
Abonnementen, Advertenties,
ttlyijn teruggeroepen
geschiedenis der Hervorming zijn
Calvijn en Genève niet te schei
deze stad toch, gelegen in het tref-
_n drie landen, heeft de Reformator
..angrijkste deel van zijn leven door-
£ht en heeft hij gestreefd naar de
•king van zijn denkbeelden. Zich
jen wetend door zijn roeping Cal-
as een der eersten om de roepings
ite te ontplooien duldde hij, de
en tevens onbaatzuchtige, geen
ling tusschen theorie en practijk,
ien leer en leven. Dat dit geen weg
den minsten weerstand, kwam
il duidelijk openbaar in de weder-
en, die zich voor thans vier
_n in Genève voordeden,
t was in het jaar 1536, dat Calvijn,
Szend en trekkend, ook in de stad
waar hij later zulk baanbrekend
Uaro'r>! zou verrichten. Hij had niet het
iemen, er langer dan één nacht te
teven, en zou den volgenden dag zijn
voortzetten.
inève was een stad, waarin de Her-
ting weliswaar ingang had gevonden,
üfs officieel was geproclameerd, doch
jepgang ontbrak nog geheel. Men was
ic forma tio veeleer om politieke rede-
dan om uitsluitend godsdienstige en
lelijke toegedaan. De prediker Farel
«edde er al zijn zorgen en inspanning
om hierin verbetering te brengen,
r het zaad scheen als uitgestrooid op
rotsen, en op rotsen is het moeilijk
gen.
ten Farel dan nu van Calvijns ver
in Genève hoorde en hem, aanvan
gt tevergeefs, tot een langer oponthoud
'itte over te halen, zeide hij tot den
lemmer de beroemde woorden: „Gj
- |kt van uw studip ex> met; welnu, ik
jn [aar u thans in den" naam van den al-
"jtigen God, dat, als gij in zoo grooten
I der kerk uw hulp ons onthuudt en
•en meer dan - '.us Christus zoekt,
uw studiën en uw rust vervloeken
.,1 tze vlammende taal beteekende het
n van Calvijns arbeid in Genève. Hij
•aardde zijn taak, schreef een geloofs-
denis, die algemeen werd aanvaard,
;ag de vruchten van zijn gestadigen
rijpen. Maar met de actie rees ook
to:* teactie, vooral toen Calvijn er sterk
Androng, dat bü een ieder leer er
i elkander zouden dekken. De krach-
dreigden te botsen en er was geen
te aanleiding toe noodig om het con-
\i-, te bewerken. Dat conflict was er, toen
laad" van de stad bij een aangele-
ieid van overigens niet overwegende
ekenis in de kerkelijke zaken
te moeten ingrijpen. Calvijn en
1 weigerden kort daarop, Paschen
het Avondmaal te bedienen en den
^nden Dinsdag werden zij afgezet en
stad verbannen,
e jaren heeft de scheiding niet ge-
|d. De afwezigheid van elkaar bracht
ertoe, de zaken te zuiverder te
bekijken. Men begreep, wat men
Vooral de burgers van Genève za-
lat in. Want in deze stad werd de
and steeds ongunstiger. Wanorde en
lelijkheid namen toe. En evenredig
inede begon het verlangen naar de
{komst van Calvijn te stijgen. En de-
lagen, op 21 September, is het juist
eeuwen geleden, dat de Raad der
den Hervormer plechtig verzocht,
de stad weer te keeren.
ilvijn was Genève niet vergeten, zoo
als Genève hèm had vergeten. Maar
karzeling was groot. „Er is geen plek
fe wereld, die ik zóózeer vrees als Ge-
1', aldus schreef hij. Doch hij voelde
zijn roeping, en tenslotte gaf hij toe.
^ied God mijn geslagen hart als offer
j beleed hij, „ik onderwerp gehoor-
i mijn geboeiden geest". 13 September
zagen de burgers van Genève hém
1 binnen de muren van hun stad.
in meene niet, dat Calvijn zich er in
I moeilijke dagen op spitste, zoo
raagzaam mogelijk te zijn. Men had
>in dit alles de zaken niet gemakke-
y'f gemaakt. Toch is het teekenend, dat
list in ballingschap een werk over het
- pale punt van de Avondmaalsleer
Schrijven, waarover Luther zich met
deering heeft uitgelaten. Inderdaad,
Üs mén de beginselen volstrekt zuiver
t, kunnen er nog zoovele motieven
_- pvereenstemming zijn.
i t i wat het conflict tusschen Calvijn en
ve voorts betreft, het ging om het
P en goed zien van de onderscheiding
hen de verschillende levensterreinen,
t tusschen de terreinen van kerk en
Dat was het centrale van deze
I, waaraan overigens niets mensche-
vreemd was. We zeggen niet, dat het
angs anderen weg had gekund, maar
is, dat men door dit conflict de ver
ing tusschen kerk en staat beter is
zien.
»<nt het incident moge dan in 1541zijn
DE VERDUISTERING
het belang van de naleving van
bepalingen ten aanzien van de ver-
nsondergang 19 Sept. 7 u. 46.
nsopgang 20 Sept. 7 u. 22 m.
Generaal der vliegers
Fr. Christiansen
Onderscheiden
De Rijksmaarschalk van het Groot-Duitsche
rijk Hermann Goring heeft den Duitschen
militairen bevelhebber in Nederland, generaal
der vliegers Fr. Christiansen, het gouden
vlieger-kenteeken met briljanten verleend.
Deze onderscheiding is tot dusverre in
slechts weinig gevallen verleend, aldus meldt
het A.N.P.
Hoe granen te bewaren
Een belangrijke, maar ver
waarloosde vraag
Tot dus- erre werd minder aandacht aan
het bewaren der geoogste granen geschon
ken, dan wel met het oog op een rationeele
bedrijfsvoering goed is. Thans nu alles gedaan
moet worden orn de productie zoo hoog mo
gelijk op te voeren is het ook van belang om
de bij het bewaren van oen oogst optredende
verliezen zooveel mogC'jk te beperken.
Het 33 do veenkoloniale boerenbond ge
weest, die d-t vraagp.naar voren bracht en
aan de afdeolingen zocht om een aantal
vragen te bear.lv/oorden.
Aan de band van deze vragen, door de
praktijk bf oord is een rapport samenge
steld, over de bewaring van granen bij de
boerderij.
Dit rapport komt tot de volgende conclusies,
die in breeder kring belangstelling zullen
trekken:
„1. Er dient meer zorg aan het oogsten te
worden besteed. Speciaal dient gelet te wor
den op den juisten tijd van zichten, de wijze
van ophokken, het hokrijp en onder gunstige
weersomstandigheden binnenhalen. Vooral
geldt dit voor tarwe en rogge.
2. Bewaring in gesloten schuren is het beste.
In mijten is dit wel mogelijk, mits deze zorg
vuldig, door iemand met ervaring, worden
opgebouwd.
3. Het graan laat zich het best in onge-
dorschten toestand bewaren.
4. Het verdient aanbeveling dat de broei
er geheel uit is alvorens-met dorschen wordt
begonnen.
5. Vele bedrijven ondervinden moeilijkhe
den met de bewaring, vooral in streken met
gemengd bedrijf, waar de bergruimte te klein
of de inrichting ondoelmatig is.
6. Het best blijft de kwaliteit bewaard in
gesloten schuren met beschoten dak, of met
riet. Betonnen vloeren verdienen alle aanbe
veling, terwijl meer zorg aan een doelmatige
ventilatie moet worden besteed.
7. Een dak van cementpannen of pannen
met asfalt eronder is ondoelmatig. Vocht is
één der grootste vijanden bij de bewaring.
Een lage grondslag is daarom ook nadeelig.
8. Het gedorschte graan kan vrij goed be
waard worden in zakken op stroopakken of
hout, zoo ver mogelijk van den buitenmuur
af. Holle, sthoone jutezakken zijn geschikt
Stof in de schuur is nadeelig. Op een drogen
betonvloer zijn stroopakken niet noodzakelijk.
Het is gewenscht, dat goede en minder
goede partijen direct gescheiden worden. De
laatste dient men het eerst op te ruimen. Het
is moeilijk een minder goede tast te verbete-
i. Geregeld omstorten, omscheppen, waaie-
i en desnoods „zonnen" kunnen achteruit
gang in kwaliteit remmen.
10. Het werken in gedorschte granen dient
bij droog weer en droge lucht te geschieden.
Bij vochtig, mistig weer dienen ramen en deu-
gesloten te blijven. Partijen van goede
kwaliteit worden zooveel en zoo lang mogelijk
met rust gelaten."
(Vervolg van de eerste kolom.)
afgesloten, de geschiedenis ging voort en
zij bracht voor de Hervorming en niet
het minst voor de stad Genève tal van
belangrijke jaren. Uit vele landen, waarin
het zaad der Reformatie ontkiemde, trok
ken mannen naar dat trefpunt aan het
Zwitsersche meer, om onderwezen en ge
sterkt hun arbeid in eigen streken aan te
vangen en voort te zetten.
De Raad van de stad stond voortaan
in de zijde van Calvijn en was ook ge
schaard rondom de sponde van den Her
vormer, toen deze na een arbeidzaam en
gezegend leven op zijn sterfbed lag. De
tijden waren veranderd, onder de men-
schen was er verwijdering en toenadering
geweest, maar Gods Woord bleef onver
anderd staan.
VERBETERING
In den eersten regel van onze driestar van
gisteren, „Merkwaardige verwijten", is een
woord uitgevallen. Men leze daar: „Eenige
weken geleden stelde Het Vaderland de
vraag...." enz.
Een reis door de Oostmark
Bezoek aan de Nederlandsche
kinderen
Meer dan zesduizend Nederlandsche kinde
ren uit de groote en kleine steden van ons
vaderland, doch deels ook van het platteland,
hebben bijna twee maanden doorgebracht in
de Oostmark, in het Salzkammergut en in de
omstreken van Linz. Zij hebben daar, behalve
dat zij een uitstekend tehuis en een liefderijke
verzorging vonden, genoten van het heerlijke
natuurschoon van een van de meest aantrek
kelijke deelen van ons continent.
Een aantal vertegenwoordigers van de
Nederlandsche pers heeft op uitnoodiging van
den gouwleider en rijksstadhouder Eigruber
een bezoek aan de Oostmark gebracht om te
zien hoe de kinderen waren ondergebracht,
hoe zij werden gevoed en hoezeer zij zich
vermaakten in het prachtige landschap van
de Oostmark. Maar dat was niet het eenige
doel van dit bezoek. De Oostmark, het oude
Oostenrijk, maakt sedert 1938 deel uit van
het groote Duitsche rijk. En het tweede doel
van deze reis was om te zien, hoe thans de
Oostmark bloeit. Hoe handel en industrie ziph
met reuzenschreden hebben ontwikkeld, hoe
thans geen sprake is van werkloosheid en in
tegendeel duizenden arbeiders van meer dan
twintig nationaliteiten werk en brood gevon
den hebben in de industriecentra, die daar
de schilderachtige Oostmark, het land
met zijn prachtige natuur en gelukkige be
volking verrijzen.
reis werd gemaakt onder leiding van
den legatiesecretaris dr. Herbert Witt-
m a n n en ging, door een vergissing langs een
andere route dan aanvankelijk was vastge
steld een vergissing die de reis echter inte
ressanter zou maken, want men kreeg nu
gelegenheid om te constateerèn dat er geen
woord waar is van de fantastische verhalen
over verwoestingen in de grootindustrie
centra van het Roergebied. Geen station was
verwoest, of zelfs maar beschadigd. Geen
ruit .was gebroken en geen rail was verbo
gen. Zoo was het ook te Keulen, waar wij
per trein dwars door de stad gingen. Van een
verwoesting, van een bominslag was niets,
maar dan ook nies ".e bespeuren. De Keul-
sche Dom heeft ir. dezen oorlog niets gele
den. In volle pracht staat het machtige ge
bouw, het feeld van de oude keizersstad be-
heersche;.id.
Op de velden en landerijen wordt hard
gewerkt en wanneer men niet diep door
drongen zou zijn van den ernst van de tij
den, zou men in Groot-Duitschland nauwe
lijks merken, dat er oorlog was. Misschien
zijn er meer jonge menschen en meer vrou
wen aan het werk dan men gewoonlijk ziet,
doch men merkt, dat ieder, van den laag-
sten beambte tot den hoogsten machthebber
zijn plicht met liefde vervult. Het lied van
den arbeid klinkt in Duitschland in mach
tige accoorden.
In Linz, een groeiende industriestad, die in
een paar jaar van f0,000 tot 160,000 inwoners
is toegenomen. Rjim 30,000 personen van
vrijwel alle nationaliteiten van Europa
vinden op het grondgebied van Linz werk.
Er is dus huizennood. Maar er wordt aan
alle kanten van de stad gebouwd: groote en
fraaie kwartieren voor arbeiders, ruime
huizen, die duizenden onderdak zullen ver
schaffen.
Het was weer vroeg dag zoo schrijft de
man die namens het A.N.P. de reis mee
maakte. De Gauamtsleiter für N.S. Volks-
wohlfahrt S.S. Oberf lihrer Dr. Langoth ont
ving ons in het N.SV.liuis; hij is een der
organisatoren van de uizending der Neder
landsche kinderen. En hij vertelde, hoe de
Oostmark steeds gemeend had nog een schuld
aan Nederland te hebben. Wij wilden zoo
zeide hij helpen. Het was niet gemakkelijk,
vlak na den oorlog; maar wij zetten door.
Natuurlijk waren er onder de Nederlandsche
kinderen eenige lastige elementen. Maar al
heel gauw ging alles uitstekend. U zult uzelf
kunnen overtuigen.
En wij hebben ons overtuigd. Wij hebben
gepraat met de jeugdige landgenooten en met
hun pleegouders.
De gouwleider en P.ijksstadhouder Eig
ruber, leider van de Reichsgau Oberdonau,
ontving ons echter tevoren in het landhuis,
een hstorisch gebouw, waar in een der ont
öijzondere tijden vragen bijzondere maatregelen. Voor de
tentoonstelling, welke de Vereeniging ven Beeldende Kunste
naars .Naarden Bussum" Zaterdag a.s. organiseert, is een
expositieruimte in den vorm ven een groote linnen tent te
Bussum gebouwd (Foto Pax- Holland)
vangstzalen de gouwleider een uiteenzetting
gaf, niet slechts van de kinderactie, doch ook
van de politieke gebeurtenissen in de Oost
mark, de geboortestreek van Adolf Hitler,
in deze omgeving zijn jeugd doorbracht
te Linz de vereeniging van de Oostmark
met Duitschland afkondigde.
Na deze officieele ontvangsten, die het
voordeel hadden, dat wij ons zeer snel konden
oriënteeren omtrent de sociale verhoudingen
en de gevoelens in de Oostmark, ging het per
auto het land in. Een liefelijk landschap.
Over zacht glooiende heuvels, langs groene
velden en door schilderachtige dorpjes ging
de reis.
Moeizaam klom de autobus de Poestlingberg
op. Een onvergetelijk uitzicht over een deel
van de Oostmark wachtte ons. En daar na
een smakelijke en gezellige lunch ont
moetten wij een groep Nederlandsche
kinderen. Een vroolijk troepje was het, waar
wij kennis mee maakten.
„En hoe hebben jullie het gehad?' was
natuurlijk onze eerste vraag. „Prachtig
heerlijk"dat waren kort weergegeven
de antwoorden. Er zijn zelfs kinderen, die
graag in de Oostmark zouden blijven.
En.... er zijn ook pleegouders, die graag
hun tijdelijke spruiten zouden adopteeren.
Zoo was er een wederzijdsch begrijpen en
er groeide een liefde en een band, die na
het vertrek naar Nederland, dat aanstaande
is. niet zal worden verbroken. Natuurlijk
waren er kinderen, die zich niet gemakkelijk
aanpasten, die lastig en humeurig waren.
Er moesten er enkele terugmaar de
pleegouders hebben blijkbaar hun uiterste
best gedaan om het de Nederlandsche jeugd
naar den zin te maken. Zij spaarden kosten
noch moeite en zij maakten tochten met hen
door het schoone land.kortom het over-
groote deel vermaakte zich kostelijk.
Het viel op, dat de jongens en meisjes uit
de groote steden afkomstig er zoo uitstekend
uitzagen. De „recordhouder" is niet minder
dan 24 pond aangekomen. We hebben dien
„Dik Trom" niet ontmoet, maar veel van
zijn kameraadjes wisten zij het dan min
der gewichtstoename van eenige kilo's te
melden. Wat de kinderen geleerd hebben?
Een aardig mondje Duitsch en vele liede
ren. Zij hebben leeren zingen. De oude en
nieuwe Duitsche liederen, doch ook onze
Nederlandsche schoolversjes. En verhalen uit
het Oostmarkland, sprookjes en vertellingen
uit de oude doos, hebben zij in zich opge
nomen en zij zullen die geschiedenissen
verder vertéllen in Amsterdam, in Rotter
dam en Den Haag, in de kleine dorpen en
steden van ons vaderland. Een factor om
rekening mede te houden voor de Nederiand-
sche filologen.
BEGEERDE WAREN
In nachtelijke uren hebben inbrekers zich
toegang verschaft tot het magazijn van een
levensmiddelenbedrijf aan de Kerkstraat te
Hilversum.
De buit omvatte 435 ons-pakjes thee en drie
balen koffie.
EEN NIEUWE B AGG E RIN ST ALL ATI E
ij de werken voor den N. O.-
polder in bedrijf gesteld
Bij de werken voor den N. O.- on6eveer 26 meter hooge toren gebouwd,
waarin de onderscheidene machines geplaatst
zijn en waardoor ook de schepemmers loopen.
Deze zijn echter van geheel anderen vorm
en afmeting dan wij ze bij de gewone bag-
Bij de Zuiderzeewerken, d.i. de droogma- germolens kennen. De lengte is gelijk aan
king van het gedeelte dat de Noord-Oostpol-
zijn, heeft de firma Blankevoort een
breedte der zandschuiten; zij scheppen
hieruit bij enorme hoeveelheden de bagger,
u voeren die omhoog en storten haar in den
nieuwe en zeer groote bagger-mstallatie in bak> waama door cen 60 meter ^nge
bedrijf gesteld, de grootste, zoo deelde ons goot afgevoerd wordt naar de plaats waar
de ontwerper, ir. L. C. de Boer, mede, die zij gestort moet worden. Die goot is voorzien
ooit in Europa aan het werk geweest is. Het van een smal voetpad met leuning, en is
is een z.g. vloeimolen, een reusachtig ijzeren opgehangen in een tweetal 30 m hooge mas-
gevaarte, in ons land gebouwd, dat rust op ten, de z.g. „bokkepooten". Op een der pon-
vier twee aan twee gekoppelde pontons, tons is de machine geplaatst, die de eigen
Hiertusschen is een ruimte gelaten, waar- kracht voor het drijven van de ingewikkelde
in de den grond verplaatsende bakken machinerie van den molen opwekt. Per uur
kunnen varen. Boven de pontons is een verzet de installatie 600 m3 grond.
6 October wintertijd
De Deutsche Volkswirt deelt mede, dat
in het geheele Duitsche rijk op 6 Octo
ber des ochtends te 3 uur de klokken
een uur achteruitgezet zullen
worden. Hiermede zal een einde worden
gemaakt aan den zomertijd, welke in het
voorjaar werd ingevoerd, teneinde langer
van het daglicht te kunnen genieten.
Deze maatregel zal ook gelden voor het
bezette Nederlandsche gebied, zoodat
hier dius de Middel-Europeesche tijd zal
gelden.
Uit de Pers
Mr. C. D ij s t r a, kantonrechter-voorzitter
van de Pachtkamer te Leeuwarden, schrijft in
het Friesch Dagblad:
In het „Besluit van de Secretarissen-
Generaal van de Departementen van Land
bouw en Visscherij en van Justitie ter voor
koming van pachtprijsopdrijving' komen
verschillende bepalingen voor, die belangrijk
afwijken van hetgeen tot op 17 Augustus 1940
den datum van inwerkingtreden van ge
noemd Besluit gold voor het verpachten
van landerijen.
De Pachtkamer acht het wenschelijk aan
enkele van die bepalingen ruimere bekendheid
te geven, omdat haar uit de na 17 Augustus
j.l. ter toetsing ingekomen contracten gebleken
is, dat daarmee niet of niet voldoende reke
ning wordt gehouden, het geen voor den
verpachter zeer onaangename gevolgen kan
hebben.
Zoo is het verboden een pachtovereenkomst
of een overeenkomst tot wijziging of aan
vulling van een pachtovereenkomst te sluiten,
indien de bedongen pachtprijs hooger is dan
die. welke voor het verpachte gold op 1 Sep
tember 1939. Wordt een overeenkomst in strijd
hiermee gesloten, dan is de pachter niet ver
plicht den pachtprijs te betalen en is hij ook
overigens tot geen enkele vergoeding gehou
den. In dit verband wordt er op gewezen, dat
onder „pachtprijs" wordt verstaan het geheel
van de door den pachter op zich genomen
verplichtingen. Dus, als het bedrag, dat de
pachter thans aan pacht moet betalen, gelijk
is aan dat, hetwelk hij betaalde op 1 Septem
ber 1939, maar b.v. de lasten, de kosten van
verzekering, van onderhoud, e.d., die nu voor
zijn rekening komen, hooger zijn dan op
1 September 1939, dan is de „pachtprijs"
hooger en treedt het bovenvermelde gevolg in.
Verder is het vanaf 17 Augustus 1940 ver
boden openbare verpachtingen te houden en
worden verkoopingen van gras op stam en
hooilandverpachtingen als verpachtingen be
schouwd.
De verpachter moet bij het door hem in te
zenden pachtcontract (of akte van wijziging)
overleggen een afschrift van de pachtovereen
komst, die op 1 September 1939 voor het ver
pachte gold of, indien hij daartoe niet in'staat
is bv. doordat toen geen schriftelijke
overeenkomst bestond of doordat niet hij toen
de verpachter was een verklaring omtrent
den prijs en zoo mogelijk, omtrent de voor
waarden, die op 1 September 1939 voor het
verpachte golden. Deze stukken die vrij
van zegel zijn moeten door den verpachter
niet door een gemachtigde zijn onder
teekend. Voldoet de verpachter hieraan niet,
dan is weer de pachter niet verplicht den
pachtprijs te betalen. Dit geldt thans ook,
als een pachtovereenkomst of akte van wijzi
ging niet tijdig (binnen acht dagen, nadat zij
is f?ngegsan) Is ingezonden; de bepalingen
v:>" ae Pachtwet zijn te dien aanzien vee!
minder streng
Uit het hierboven r.nelde blijkt, dat het
voor OPSTALLEN. INBOEDELS en inventaris
sen van woon- en winkelhuizen, boerderijen e.d.
IS WEER MOGELIJK. LAGE PREMIE
Inlichtingen verstrekken
PONTIER KARREMAN
Makelaars in Assurantiën.
Telefoon 38535.
WESTERSINGEL 9b, Rotterdam
Bellevoyssiraal 75, R'dam. Tel. 32631—36235
VRAAGT ONS PROSPECTUS»
STAATSEXAMEN A en B
H.B.S. (extraneus; A en B
ONDERWIJZERSAKTE
Mulo-diploma
RESA - ARNHEM
(BEKENDE SCHRIFTELIJKE CURSUS).
Naar aanleiding van zoo'n tirade kan men
met recht zeggen: het woord is aan de ondes-
kundigen. Deze meneer schrijft met veel air over
vakbewegingsvraagstukken, maar hij weet er
kennelijk niets van.
Op de vragen, welke in de eerste alinea van
ons citaat staan, kunnen we volmondig ant
woorden: ja, dat hebben ze.
En in verband met de vraag in de tweede
alinea willen we met alle genoegen op de prac
tijk wijzen.
De typografen het is in elk eenvoudig hand
boek over de sociale geschiedenis der vorige
eeuw na te slaan behoorden tot de eersten,
die zich organiseerden. Zij zijn het geweest, die
voor de andere groepen eveneens de gedachte
van organisatie propageerden, teneinde deze
vaak minder bedeelde kameraden mee omhoog
te trekken.
We willen een voorbeeld uit later tijd er naast
zetten. Wattel, een typograaf uit Middelburg,
was omstreeks 1914 een grootq propagandist
voor de Christelijke vakbeweging'onder de land
arbeiders in Zeeland; al zijn vrije avonden gaf
hij voor dit werk en van zijn schamel loon be
taalde hij meermalen de reiskosten. Naast hem
zijn er vroeg en laat en ook In dezen tijd tien
tallen te noemen, die bijv. als voorzitter of secre
taris van een Christelijken Besturenbond hun
vrijen tijd offeren voor onbezoldigden arbeid
voor hun medearbeiders uit de andere bedrijven.
Dat de verschillende groepen arbeiders zich
nauw met elkander verbonden voelden, bleek
reeds uit hun aaneensluiting in een vakcentrale,
waar de bouwarbeiders naast de typografen en
de metaalbewerkers en de kantoorbedienden en
de landarbeiders stonden. De vakcentralen orga
niseerden bij groote conflicten steunbewegingen.
Dan liep de bouwarbeider met een lijst, om geld
bijeen te brengen voor den loonstrijd van den
metaalbewerker. En hij teekende natuurlijk zelf
ook. En evenzoo deden de andere groepen.
Precies alles, wat meneer Rr vraagt, was
theorie èn praktijk, was woord èn daad in de
vakbeweging van verschillende richting.
Maar meneer Rr weet dat niet en deed niet de
moeite, om het na te gaan. Toch schreef hij met
;n air van deskundigheid er over.
Het woord is aan de ondeskundigen.
Reparatie van Duitsche binnen
vaartschepen in ons land
Het is thans in overeenstemming met de
nauwe samenwerking tusschen Duitschland
aan den eenen kant en Nederland en België
aan den anderen kant mogelijk geworden om
reparatie van Duitsche binnenschepen ook
ui Nederland en België te doen geschieden.
In de eerste plaats komen voor zulke repara
ties Rijnschepen en West-Duitsche kanaal
schepen in aanmerking. De Kölnische Zeitung
waaraan wij dit bericht ontleenen, voegt er
aan toe, dat de Duitsche binnenscheepvaart
dit besluit toejuicht daar de Duitsche werven
voor de binnenvaart het reeds sedert vela
jaren zeer druk hebben.
Vroeger wc: n zulke reparaties, zij het in
ilemeren omvang, dikwijls in Nederland en
