MAANDAG 16 SEPTEMBER 1940
STADSNIEUWS
Stichting Muziekonderwijs
Deze stichting dir. de heer C J. Ritman,
stelt zich ten doel het geven van muziekon
derwijs. zoowel aan muziekliefhebbers als aan
degenen, die een beroepsopleiding wenschen.
De aan de Stichting verbonden leerkrachten
geven onderwijs in viool-, altviool-, violoncel-
en klavierspei. alsmede in solozang. Tevens
zullen cursussen gegeven worden in muziek*
historie, contrapunt, compositie, solfège, har
monieleer, analyse en stijlbegrip, muziekphysi-
cn en algemeene muzikale ontwikkeling. Ook
een dirigentencursus en een cursus koorzang
zijn in het programma opgenomen.
Het aantrekkelijke van de cursussen is voor
al. dat zij vaak een goede kijk in en op het
wezen der muziek geven, terwijl daarbij de
cursisten volstrekt niet gehouden zijn een in
strument te kunnen bespelen.
Verwijzen wij tenslotte naar de advertentie,
voorkomende in dit blad van Zaterdag.
EEN GOEDE RAAD VOOR ROOKERS
Herhaaldelijk blijkt dat vele lookers mee-
nen naar hartelust rookartikelen te kunnen
koopen- terwijl toch ieder ervan op de hoogte
kan zijn, dat de afleveringen beperkt zijn. De
gereorganiseerde Leidsche winkeliers doen
nogmaals met nadruk een beroep op het pu
bliek om zich aan dezen toestand aan te pas
sen en zich uitsluitend tot hun eigen leveran
cier te wenden. De winkeliers doen zooveel
als in hun vermogen is hun best, de beschik
bare hoeveelheden zo eerlijk mogelijk onder
hun klanten te verdeelen, zoodat het toch niet
aangaat dat een deel van het publiek alle
winkels afloopt om extra hoeveelheden te be
machtigen terwijl sommigen zich niet ontzien
onder het uiten van allerlei bedreigingen, de
winkelier tot afgifte te dwingen. Wij hopen
dat deze rookers tot een andei inzicht zullen
komen en een billijke verdeeling zooveel mo
gelijk in de hand zullen werken waarmede
alle winkeliers en he publiek gebaat zullen
zijn.
BRIEVENBUSSEN IN DE DUISTERNIS
De directeur van het P.T.T. kantoor deelt ons
mede, dat. teneinde, zoodra het donker is, toch
eenigermate te kunnen zien waar zich de stads-
brievenbussen ongeveer bevinden, het gedeelte
van den trottoirband tegenover een bus ter
lengte van 1 meter wit geverfd zal worden, ter
wijl naar de bus twee schuine witte strepen
zullen worden getrokken, die met den witten
•trottoirband een driehoek vormen.
ZWEMINRICHTING ..DE ZIJL"
Aantal baden minder dan hel vorige jaar
In het tijdvak 20 Mei 1940 tot en met 14
September 1940 zijn in totaal 65040 baden ge
nomen tegen 66566 baden in 1939 over het tijd
vak 15 Mei 1939 tot en met 14 September 1939.
Bovendien zijn 950 schoolbaden in eerst
genoemd tijdvak genomen tegen 1100 in 1939.
Wijziging: Naamlooze Vennootschap G. F
W. Herngreen's Fijnhouthandel. Alphen a. d.
Rijn, Steekterweg 39. Overl. dir.: G. M. Hern-
green. Alphen a. d. Rijn. dd. 15 Aug. 1940.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Bertus, z. v. N. J. Koet en A.
Schillemans Adrian, zn v. A. vom Hofe en
J. de Ridder Pieter. zn v. P. Kooreman en
W. M. Gijsman Robert, zn v. D. W. Teljeur en
Ph. K. Verstraaten Anna Catharina, dr v. W.
F Gorree en A. Neuteboom Maria Johan
na dr. v. J. Ligtvoet en M. J. Onderwater
Maria Elisabeth dr. v. J. G. H. Berbé en B. C.
Lascaris Elisabeth, dr. v. H. J. Dirks en
Th. P Walraven.
ONDERTROUWD: J C. Rijkelukhuizen, jm.,
27 j. en W. C. M. Bertels. jd.. 18 j. G. C.
Trinks, jm, 32 j. en B. A. M. Bouwman, jd.,
Alphen a/d. Rijn
BEVOLKING
Ingekomen van: Harlinge», Hinkc Sikke-
ma, z. beroep van Boetselaerstr. 7c: Zoeter-
woude, L. Goedegebuurc en gezin, Hoorn 86;
Delft: Willemina J. 't Hart, z. ber. Bloemhof
straat 38rood; Den Helder, Grietje Maaskant,
wed. J. v. d. Veer, z. ber.. J. Coninckstraat o;
Rotterdam, Jan Kortman, Raadhuisstr. 44,
Haarlemmermeer. Johannes J v. Leeuwen,
melkcontroleur, Stationsstr. 10: Den Haag.
Neeltje Nagtegaal en 2 kinderen, Wlhelmina-
straat 17.
Vertrokken naar; Noordwijk, Zeestraat
30a Hubertus H. Zonderop, grondwerker, Con-
cordiastr. 36: Leiden. Rapenburg 131, Adriana
Plomp, Oudh, weg 115b: Haarlemmermeer,
Leimuiderdijk 228. Ingen, keurmeester, Vinke-
buurt 114 en Aartje de Groot, dienstb.. West-
kanaalweg 9: Leerdam, Ruitersl. a33, Cornelia
G. Bakker, Grijpensteinstr. 42: Den Haag, v.
Bleiswijkstr. 6, Aarendje M. Sampimon, Raad
huisstr. 44; Velsen, Santpoort, Middenduiner
weg 69. Jan Cusveller, Raadhuisstr. 44; Hei-
loo, K73, Trientje A. Wallaarl. Raadhuistr. 44.
40 JAAR BIJ DE SPOORWEGEN
De heer P. Th. Laponder, voorheen stations
chef te Alphen. thans eenigen tijd te Ede,
herdacht gisteren zijn 40-jarig jubileum in
dienst van de Ned. Spoorwegen.
DE FIETSEN-DIEFSTALLEN
De hoofddaders van de rijwiel-diefstallen in
de Rijnstreek, P. A. v. B. en C. v. D. zijn na
verhoor door den officier van justitie in het
huis van bewaring opgesloten.
WEEKDIENST
School Rhenanialaan Donderdagavond 7 uur
de heer De Redelijkheid van Ouderkerk a. d.
IJssel.
HOE DE VOETBAL ROLDE
ARC 1 speelde Zaterdagmiddag een voet
balwedstrijd tegen een Duitsch militair elftal.
De bleangstelling was, voral van de zijde der
militairen groot en o.a. woonden verschillen
de officieren den wedstrijd bij.
Reeds spoedig na het begin openbaarde zich
een ARC-overwicht, dat men voor de rust
door 2 doelpunten van W. Bergshoeff wist uit
te drukken. Enkele militairen waren op het
gladde vel£ gehandicapt doordat ze geen voet
balschoenen haddpn. Over 't algemeen open
baarde zich bij hen echter een goed verband,
maar het spel werd tekort gehouden en het
beslissende schot ontbrak. Uitblinker was wel
de midvoor
Nadat in de rust het terrein nog gladder ge
worden was door een fiksche regenbui, liep
ARC hard van stapel. Spoedig was het 40
door een doelpunt van G. Bergshoeff, J. v. d.
Linde maakte 50 en A. Bergshoeffhet half
dozijn vol. Toen was het echter met het ARC-
overwicht gedaan. De gasten werden sterker
en doordat de ARC-achterhoede wat noncha
lant werkte, liepen zij den achterstand in tot
6—3, waarmee hit einde kwam.
CONCERT FEIKE ASMA
De bekende Leidsche organist Feike Asma is
voornemens a.s. Donderdagavond om half acht
een orgelconcert te geven in de Geref. Kerk
aan de Hoofdstraat. Ongetwijfeld zullen velen
deze gelegenheid willen aangrijpen dezen orga
nist nog eens te hooren.
DE KERN
vss tile to «de reclame
COURANT EN RECLAME
Katwijk aan Zee
AANRIJDING
Op den hoek 4e KanaalstraatSluisweg
had een aanrijding plaats tusschen den wiel
rijder W. v. d. P. uit de 4e Kanaalstraat en
den motorrijder A. K. uit Leiden. W. v. d. P.
werd door de botsing aan de rechterhand ver
wond. terwijl de motorrijder ontvellingen aan
zijn linkerhand opliep. De motorrijder had
geen schuld.
STAND DER WERKLOOSHEID
Bij het bureau voor arbeidsbemiddeling
stonden heden 414 personen als werkloos inge
schreven. Geplaatst werden 87 arbeiders. Stand
vorig jaar 929
OVERLEDEN
den heer B. de H.
•aat alhiet
rachtauto was aangereden
ziekenhuis te Leiden aan de bekomen ver
wondingen overleden.
ONVOORZICHTIG
Onze plaatsgenoot F v. D. had de onvoor
zichtigheid bij avond zijn rijwiel onbeheerd te
plaatsen in de Wilhelminastraat. Toen hij weg
wilde rijden bleek de fiets verdwenen. De
politie stelt een onderzoek in.
MIDDENSTANDSOFFER 1940
Door het comité van de Chr. middenstands-
vereenigina zijn gelden bijeengebracht voor de
oorlogsslachtoffers onder den middenstand. Tot
nu toe is circa f 500 ingekomen.
DISTRIBUTIEKAARTEN
De leider der Distributiedienst maakt bekend
dat het ruilen van boter voor vetkaarten niet
meer mogelijk is. Voorloopig worden geen
textielkaarten meer uitgereikt.
VEREENIGINGSLEVEN GAAT DOOR
Naar wij vernemen gaan de oefeningen van
Hercules door, terwijl ook Concordia haar
leden oproept tot de mondorgelrepetities. De
zang vereen igingen zitten nog met het ver
duisteringsprobleem. De schaakclub heeft nog
geen beslissing genomen. De C J.M.V. ver
gadert a.s. Vrijdag.
Zaterdagavond zijn door de politie weer
enkele rijwielen in beslag genomen, omdat de
verlichting ervan niet aan de verduisterings
voorschriften voldeed.
Bovendien is proces-verbaal opgemaakt
tegen een persoon die zich na tien uur op
straat bevond zonder daartoe bevoegd te zijn.
Erik Stai vestigde tijdens de atletiek
wedstrijden te Oslo met een sprong
ven 2 meter een nieuw Noorsch record
(Foto Weltbild)
Leiderdorp
Raadsvergadering
In de gehouden raadsvergadering deelde de
voorzitter, burgemeester Brug, mede, dat van
den heer Rijnsburger bericht van verhinde-
.ring was ingekomen, terwijl de secretaris
wegens ziekte niet aanwezig kon zijn.
De raad besloot aan de muziekver. „Devote"
een subsidie te verleenen over 1939 van 100.
Aan de gymnastiekvereeniging „Sparta" werd
voor 1940 een subsidie verleend van 25.
Benoeming tijdelijk opzichter. De voorzitter
deelde hieromtrent mede. dat de gem. opzich
ter niet voldoende tijd heeft om bij den aan
leg van de nieuwe straten geregeld toezicht te
houden. Daarom is het gewenscht voor dit werk
een tijdelijk opzichter aan te stellen. Als zoo
danig werd benoemd de heer A. de Wolf.
Door den heer de Haas werden vragen ge
steld in verband met het uit te voeren werk.
De'gunningen van B. en W. zijn hem niet
heelem&al duidelijk. De voorzitter gaf de ver
langde inlichtingen, daarbij uiteenzettend, dat
de aanleg van straten is gegund aan den heer
v. d. Velden en dat daarbij de voorwaarde is
gesteld dal voor vervoer van het benoodigde
zand gebruik wordt gemaakt van Leiderdorp-
sche werkkrachten.
Hierna volgde de voorloopige vaststelling van
de gemeenterekening over 1939. Voor wat dc
gewone dienst betreft zijn de ontvangsten
127,695,47: de uitgaven 115,230.91. zoodat het
batig saldo is 12,464.56
Vervolgens werd de begrooting 1941 aange
boden. In de begrootingscommissie werden be
noemd de heeren Snel. Deumer en Klaver.
De heer C. Diseraad. thans tijdelijk werk
zaam als meteropnemer-incasseerder werd
definitief als zoodanig benoemd op arbeids
contract.
Benoeming onderwijzer o.l.-school. Tot tijd.
onderwijzer is in verband met de toeneming
van het leerlingental aangesteld de heer J.
Vossepoel. Daar de heer Vossepoel wachtgelder
is bestaat de kans, dat hij ergens anders voor
een vaste benoeming in aanmerking komt. B.
en W. oordeelen het daarom gewenscht den
heer Vossepoel thans reeds met ingang van
1 Jan. 1941 vast als onderwijzer aan boven
genoemde 6chool te benoemen. Conform be
sloten.
Hierna volgde vaststelling van de vergoeding
aan de bijzondere scholen op grond van art. 101.
Deze vergoeding wordt gesteld op 10.17 per
leerling. De school met den Bijbel ontvangt
2345.88 en de Ned. Hen', school 1906.30.
Met betrekking tot de verzekering van ge
meentegelden werd besloten deze onder te bren
gen bij de F.O.G., de instelling van de Vereeni-
ging van de Nederlandsche Gemeenten. De be
staande verzekering bij Lloyds bood volgens B
en W. onder de bestaande omstandigheden niet
voldoende zekerheid.
Bij de rondvraag bepleitte de heer Klaver
doortrekking van de gasleiding tot de Dwars-
watering. De heer Deumer besprak de veilig
heid langs het water in verband met de ge
nomen verduisteringsmaatregelen.
Lisse
CHR. MIL. TEHUIS
Nu de instandhouding van een Chr. Mil.
Tehuis niet meer noodzakelijk is wérd door het
Comité besloten tot sluiting daarvan over te
gaan. Het Comité is allen, dankbaar die op
eenigcrlei wijze hebben medegewerkt tot in
richting en verdere instandhouding van dit
tehuis waarin vele van onze jongens menigen
avond hebben doorgebracht.
KOSTELOOZg INENTING
Op Donderdag 49 Sept. zal erJoij .de genees-,
heeren gelegenheid zijn tot kostelooze inenting
of herinenting op de ;.ewone spreekuren.
ALLE MOGELIJKHEDEN
TOT GEREGELDE STUDIE
staan voor U open, indien U aan ons Instituut
een schriftelijke opleiding volgt, al of niet
voor een examen.' Ons onderwijs ondervangt
huidige belemmeringen, het bespaart U tijd
en kosten en voert U rustig tot Uw doel.
Vraag eens een der volgende Prospectussen
aan, met vermelding van No. 90:
MULO-A en B; HBS-A en B; Staats
examen A en B: Akten L O en M.O.;
Oude en Mod. Talen: Boekhouden (alle
ex.); Handelscorresp tNed.. Fr., D„ E.,
SpJ: Middenstandsdiploma; Stenograf ie;
Politiediploma; Agent Levensverzeke
ring: Alg. Ontwikkeling; Muziek
theorie en -geschied.: Tekenen; enz.
Aanvang te allen tijde Aansluiting
(W aan elke vooropleiding. Indiv
Ifrs* leiding door volledig bevoegde
vakleraren. Exsmengaranlic.
WETENSCHAPPELIJK NIEUWS N.V.
dTTXfr Leliegr. 30. Tel. 33044. A'dam C.
Vrijdagmorgen in de vroegte is door de
duisternis misleid een truck met oplegger van
de N.V. Amsterdamsche-Noord-Brabantsche Mij.
het kerkpad der Ned. Herv. Kerk opgereden
Hij vernielde hel zware hekwerk en de
pilaters. Door de botsing is de truck zoodanig
beschadigd dat deze weggesleept moest worden
en een andere truc de wagen moest vervoeren
De materieele schade is aanzienlijk. Op het
kerkhof kwam de zware auto tot stilstand. De
chauffeur bewani geen letsel.
RIJKSTUINBOUWSCHOOL
Voor het toelatingsexamen der Rijkstuin
bouwschool slaagden de heeren P. de Jager.
Heiloo; D. Keizers, Hoofddorp: J. Lamboo en
H. Vreeburg te Lisse; C. Alkemade, H. v. d.
Mark en C. J. L. v. d Meer te Noordwijk; C.
G. v. d. Veek te Noordwijkerhout; Th. M.
Nijssen. Santpoort: J P Kaptein, A. Krouwel.
H. Zwetsloot en R. Boot te Sassenheim.
BEGRAFENIS D. J. VREEKEN
Onder groote belangstelling had alhier de ter
aardebestelling plaats van het stoffelijk over
schot van den heer D. J. Vreeken. oud-direc
teur van de Twentsche Bank alhier. Verschil
lende sprekers voerden het woord. Vele voor
aanstaande -figuren woonden deze plechtig
heid bij.
BURGERLIJKE STAND
BEVALLEN: G. A. v. Rooijen-Beyk. z.
W. C. Faas-Does. d G Verheyen-Verheyen,
z. G. v. Gerven-v. d Poel. d. M. Zwet
sloot-Brouwer, z. J. v. Voorst-Bakker, z.
ONDERTROUWD: E, J. Scholte en P. M.
GEHUWD: J. Kuipers en J. H. v. Zwieten.
OVERLEDEN: D J. Vreeken. 63 jaar.
Noordwijk
DISTRIBUTIE NIEUWS.
Volgende week zal er gelegenheid zijn om
Vleeschkaarten in ontvangst te nemen in
onderstaande volgorde: De letters A t/m. C
Maandag 16 Sept., D t/m. J Dinsdag 17 Sept.,
K t/m. O Woensdag 18 Sept., P t/m. U Don
derdag 19 Sept. V t m Z Vrijdag 20 Sept
De kaarten zijn verkrijgbaar te Noordwijk-
Binnen aan het Distributiekantoor, en te
Noordwijk a. Zee aan het Stempellokaal
Schoolstraat.
De aandacht wordt er voorts op gevestigd,
dat alleen gedurende deze week vleeschkaar
ten verkrijgbaar zijn. De kantoren zijn ge
opend: van 912 u. v.m., en van 25 u. n.m.
IDENTITEITSKAARTEN.
Voor personen die in onze gemeente woon
achtig zijn, is er gelegenheid om identiteits
kaarten in ontvangst te nemen op het Ge
meentehuis, afd. Algem. zaken.
De loketten zullen hiertoe geopend zijn-.
Voor de letters A t m. D, 18 en 19 Sept.:
E t/m. J. 20 en 21 Sept.: K t/m. N, 23 en
24 Sept.; O t/m. T 25 en 26 Sept.: U t/m. Z,
27 en 28 Sept.
Persoonlijke aanmelding is noodzakelijk.
De zittingsuren zijn telkens van 912 en
van 2—5 u.
Sassenheim
GEREF KERK
Tot ouderling werden gekozen de heeren W.
Boon, .T. Dreef, J. M. Krösschell en H. Noort;
tot diaken de heeren B. dc Boer en H. L.
Boter.
OPBRENGST SPELDJESDAG
KOSTELOOZE INENTING
Donderdag 19 September namiddags van 3
4 uur zal er gelegenheid zijn tot kostelooze
inenting ten gemeentehuize door dr. L. Le
Grand.
CAROLUS CLUSIUSLAAN
Het gedeelte Provincialen a
Rijksstraatweg naar de Teylingerlaan heeft
den naam gekregen van Carolus Clusiuslaan.
Omstreeks 1597 was Clusius professor aan de
Leidsche universiteit. Hij wordt als de grond
legger van de bloembollencultuur beschouwd
Valkenburg
PAARDENMARKT.
De jaarlijksche paardenmarkt werd zeer
druk bezocht. Paarden waren weinig aange
voerd. Slechts een 50-tal stond aan de lijn
De beesten, ook de sdachtpaardea, waren
BUSVERBINDING.
Doordat de weg „Katwijk-Wassenaar" voor
het verkeer is afgesloten heeft onze gemeente
onverwachts een busverbinding naar de Haag
en Haarlem. Wat langs legalen weg tot heden
niet mocht gelukken, gaat nu van
zelf
Voorschoten
AFSCHEID KOSTER A. DE GRAAF.
den predikant ds. J. C. Houtzagers,
het einde van den ochtenddienst zich te rich
ten tot den scheidenden functionaris. Spreker
sprak mede namens de gemeente woorden
dank voor alle goede zorgen, die de heer de
Graaf als koster voor de kerk heeft verricht.
In dit afscheidswoord betrok spreker de doch
ters van koster de Graaf, die trouw hun vader
steeds bijstonden in zijn werk.
De nieuwe functionaris, de heer J. v. d.
Bosch, werd door ds. J. C. Houtzagers met
een enkel woord van welkom tot zijn werk
ingeleid, waarbij de medewerking der ge
meenteleden gevraagd werd.
RAADSVERGADERING.
De burgemeester, heeft den raad in open
bare zitting bijeen geroepen tegen Vrijdag
20 September a.s. des namiddags 3t= uur.
De winkelier, die .bij' wil zijn, mag verduisteringspapier, inmaakveten,
klompen en potkachels niet vergeten, want ze zijn de meest gewilde
artikelen in de huidige omstandigheden (Foto Pax-Holland)
Voedselvraagstukken van moderne legers
De zorg voor de maag te velde
Bij het begin van het groote offensief in
;t westen is terstond de aandacht gevestigd
op de groote waarde van de vitaminenprepa-
raten, die den Duitschen soldaten boven en
behalve den gewonen afwisselenden kost
worden toegediend. Een deskundige op dit
gebied moet dit voedsel het beste van alle
legervoedingen genoemd hebben. Een geheim
bevel uit Londen aan de troepen, die op
Belgischen en Fransehen bodem gevochten
hebben, is den Duitschers in handen geval
len. Het was 5 Mei gedagteekend en bevatte
de aanbeveling, zoowel om scheepsruim te te
sparen als ter verzorging van de burger
bevolking het vleeschgebruik voor de sol
daten zoo veel mogelijk mogelijk in te
perken.
aan techniek en bedrijf gewijd
bijvoegsel van de Frankfurter Zeitung zet W.
Ziegelmayer de groote beteekenis van de
soldatenvoeding uiteen. Ze mag op gelijke
lijn met de munitievoorziening gesteld wor
den. Ze omvat niet alleen aanvoer en koken,
productie en het opslaan met verpakking en
aanvulling moet evenzeer rekening gehou
den worden. Met de oplossing van deze
industrieele en technische vraagstukken is in
de Duitsche weermacht een organisatie be
last, die naar het aantal aan een legersterkte
Het drogen tot vermijding
van blik
De leek begrijpt, dat de poedervorm niet
alleen meehelpt de verpakkingskwestie ge
makkelijker op te lossen Ook in de organi
satie van de aanvulling zijn groote vorderin
gen gemaakt, daar, om bij de kaas te blijven,
het voldoende is zulk poeder in een emmer
te schudden en met koud water te mengen.
In den kortsten tijd ontstaat dan een even
snijdbare kaas als de Zwitsersche. En het
vervoer beduidt een aanzienlijke besparing
van vrachtauto's. Natuurlijk moest in de eer
ste plaats de gmakkelijke oplosbaarheid wor
den verkregen. Een ander voorbeeld: de
wintermaanden hadden moeilijkheden met
den toevoer van versche groente aan den dag
gebracht. Door persing mei behulp van be
vriezing is men erin geslaagd, spinazie-, kool-
en andere vitaminenrijke groentensappen met
behoud van de volle voedingswaarde zóó te
winnen, dat ze b.v. aan meelspijs toegevoegd,
den allergeringsten omvang innemen en te alen
tijde den troep in den vorm van deegballetjes
kunnen worden voorgezet.
Het heeft moeite gekost, totdut de bevoegdo
mannen het zoo ver hadden, menig vooroor
deel moest uit den weg worden geruimd. Ook
ider dezen gezichtshoek werd de totale oor-
gelijk' komt. De aanvoerders moeten op al log onder het oog gezien. Reeds
deze kwesties het oog houden. Geen enkele de legerleiding begonnen „veld koks op U
Inzonderheid mas hierbij vergeten worden, i leiden. Die koks zijn niets waaid als ze niet
Met hongerige militairen is een overwinning over voldoende vakkennis beschikken. Spe
niet of moeilijk te behalen Landbouw en ciaie kookboeken werden te hunnen behoeve
industrie moeten hierop met dezelfde gees'- samengesteld en de hoogste autoriteiten
kracht gericht worden als de krijgsverrich- toonden^ hier belangstelling
tingen.
Geneeskundige naspeuringen liggen hieraan
Van het begin van de vijandelijkheden af
was dikwijls sprake van de voorziening met
sojaboonen als met wonderboonen. De Times
heeft er dep nadruk op gelegd met verwijzing
naar de schaarschte aan dierlijk voedsel in
Duitschland met inbegrip van melk en eieren.
Daartegenover is sojameel gekomen, dat, op
de gewone wijze bereid, den smaak niet hin
dert, wat vooral met het oog op eiwitstof,
vet en minerale zouten van groote beteekenis
is. Dit meel behoort inderdaad tot het ijzeren
rantsoen van het Duitsche leger en als voor
behoedmiddel tegen rheumatiek en grond
werkerskoorts bewijst het diensten. Het ii
gemakkelijk voor drie dagen mee te voeren
en reserve wordt gemakkelijk aangevoerd.
Na den veldtocht in Polen hebben gezagheb
bende kringen te Berlijn bevestigd, dat bet
zonder, sojavoeding niet mogelijk zou
geweest zoo snel te marcheeren.
ouvciiuicu iddelen voor mui-
tair doel veel geschikter dan de tot dus I Wonderboonen en vitaminen-
ten grondslag. Laboratoria, waar
leger proeven genomen worden, leerkeukens,
enz. maken de ontwikkeling van nieuwe
soorten levensmiddelen mogelijk. Het opper
commando heeft verder belangrijke firma s
in de voedingsnijverheid aangezet gezamen
lijke studiecentra te stichten, die de nieuwste
ondervindingen op hun gebruiksmogelijk
heden onderzoeken en later in de practijk
brengen. Hiertoe behooren nieuwe methoden
tot het koel houden van levensmiddelen. he.
drogen door verbrijzeling of persing en zulke,
waarbij het luchtledig een rol speelt.
Enkele voorbeelden mogen dit toelichten
De schaarschte aan blik dwingt tot groo ,e
zuinigheid met doozen. Het ontstaan van
nieuwe soorten teerkost heeft nu de gelegen
heid geopend het zonder zulke te stellen
Bovendien zijn die levensmiddelen voor min- j
tair doel veel geschikter dan de tot dus i
aangewende. Zoo beschikt men tegenwoordig
in plaats van over tomaten in blik over
zulke in poedervorm en in plaats van de
vroegere smeerkaas over kaaspoeder. Ver
pakte appelmoes werd door appel poeder
vervangen en marmelade
„emmers" eveneens.
de bekende
Von een pond boter kan men
geen twee maken
De rijkszuivelinspecteur te 's-Graven-
hage vestigt er de aandacht op. dat de
middelen welke onder diverse benamin
gen in den handel worden gebracht en
aangeprezen, onder voorgeven dat men
daarmede van een pond boter of mar
garine twee pond kan maken, niet
slechts in verhouding tot de waarde er
van, zeer duur worden verkocht, doch
dat 'men bij de aanprijzing ervan soms
verwachtingen wekt, welke in deze
tijden van vetschaarschte tot onjuiste
en ongewenschte gevolgtrekkingen bij
het publiek kunnen leiden.
De bedoelde middelen bestaan ge
woonlijk uit een mengsel van ong. 50
pet. zetmeel en ong. 50 pet. gelatine ter
waarde van ong. 2 cent per pakje en
dienen uitsluitend om het aan de boter
toegevoegde water te binden, waardoor
een mengsel ontstaat met plus minus
60 water en 40 pet. vet, waarvan de
voedingswaarde ten opzichte van de
oorspronkelijke boter of margarine dus
tot op de helft is teruggebracht.
Het leveren in een winkel of op eenige
andere voor het publiek toegankelijke
verkoopplaats voorhanden hebben, het
uitstallen in het openbaar, het rond
brengen, het rondventen, vervoeren,
enz. van dergelijke waar is krachtens
de bepalingen der boterwet verboden.
Het gebruik van zoo'n mengsel met
het uiterlijk van boter, kan aanleiding
zijn, dat moeders hare kinderen een te
geringe hoeveelheid vet verschaffen,
terwijl zij toch meenen de boterham
men voldoende te hebben gesmeerd.
Men gebruike daarom liever botei oi
margarine in den oorspronkelijken vorm
en bespare zich het geld voor de aan
schaffing van bindmiddelen voor de
toevoeging van water.
li r
Het fruit en de
prijzen in
•erl
Voor verschillende soorter. (aai
dt
uitstekend jaar B
trs
Voor de meeste menschen, die betri
zijn bij den fruit-oogst, is het jaar 194fc
het verder ook gebracht moge hebbel
gunstig jaar. Men heeft het hier en daai-fc*
kunnen hooren. de boomen in de fruitdis
zitten vol en men penaal werd reeds
lating vernomen: Geen boer kan zich hef
ren ooit zoo'n goed vruchtenjaar te 1
gehad.
Zóó mooi is het nu ook weer niet.
daad. men heeft een prachtigen
wat ook van beteekenis is, er worden
prijzen gemaakt Maar niet voor alle
fruit geldt 1940 als een recordjaar
Wij hebben een onderhoud gehad
heer C. M. de Jong, directeur van d
veiling Btuinik en Omstreken. Hei ZuiiJ
deel van de provincie Utrecht is n
Betuwe één van de belangrijkste fruita
ten van ons land en de ervaringen, we
daar heeft komen, afgezien van pla;
bijzonderheden, vrij goed overeen met I
de andere fruitdistricten.
Over den oogst der verschillende frul
ten vertelde de heer de Jong ons het volP
Van de pruimen mag inderdaad j
worden, dat het gewas beter was dan o
boomen waren volop geladen. Over de j
van dit product is men echter niet zoo J
spreken. Zij bleven laag en dat vondl
namelijk zijn oorzaak in het ontbrekef
voldoende vervoergelegenheid Pruimq
een zeer slecht houdbaar product. Zij i
dadelijk weg en kunnen geen lang
doorstaan. Tengevolge van de groote fc.»
king in het auto-verkeer hebben thans ti c
kleine handelaren, die anders per auj
lading pruimen komen halen en dezen
twee of drie dicht bij elkaar gelegen tip I
van de hand doen, niet kunnen afnemeflvl
de afzet naar de Noordelijke provinciëij
van het beperkte auto-verkeer geleden.i
pruimen heeft das het aanbod de vraag
troffen, gevolg: lage prijzen.
Anders was het met de k e r s e n. De k,«
die ook vurig jaar zoo best waren, itfl
thans weer een vol gewas, met hooge j ■^a
opgeleverd. ;en.
De peren leveren over het algemee 5*
goed gewas. Voor stoofperen noemt mr
gewas klein, behalve voor Saint Rérf'an
Brederode, beide late stoofperen, welling
Hollandsche huisvrouw pas omstreeks
an gebruikt. ?nQ
Zoete appelen, welke veel gei d«
worden in verband met het tekort aan v0
zijn er weinig; de oogst wordt gescb
20 pet van vorige jaren. lev
Vroege soorten appelen zijn or veel g#n
Ook de herfstappelen, waarvaugjt
het Utrechtsche gebied vooral dc riirfccr
ée aantreft, zijn goed geladen.
Van de winterappelen toonj" n
goudreignetten een goed gewas. Belle»* e:
er echter maar 15 pet. van andere ja# dei
Ster-appelen niet veel meer. s^ei
lee
r F
Bespuiting
dj
preparaten
Hoe ziet nu de ..voedingspil" er uit"' De zgn.
..Bratling" is uit de proeven te voorschijn
gekomen. Ze gaat door voor een zeer deugde
lijke voeding op plantaardigen grondslag tot
overbrugging van een dag zonder vleesch. Het
opperbevel heeft zich in dit opzicht de lessen
den wereldoorlog ten nutte gemaakt: uit
biologisch opzicht staan de dierlijke en plant-
•dige eiwitstoffen, als Bratlings bekend, op
hoog peil. Ze smaken als vleesch en verzadi
gen den mensch. Dit poeder is een fijn meng
sel uit soja, graan en melkeiwitproducten. met
vele kruiden smakelijk gemaakt. De eigen
smaak is zoo neutraal, dat de menging met
andere gerechten den eigenlijken smaak niet
opheft en door toevoeging van andere spece
rijen velerlei wisseling mogelijk is. De waarde
wordt voor het overige door koolhydraten
bepaald.
Het gewichtigste in de soldatenvoeding is de
oorziening met vitaminen C. Alle verduur
zaamde levensmiddelen worden grondig ge
toetst en degene verworpen, die niet een vol
doende gehalte aan vitaminen rijk zijn. Zoo
veel mogelijk worden uit rauwe elementen
bereide groente of versche kruiden toege
diend. Soortgelijke zuren worden in bonbons,
zuurtjes enz. verwerkt. Hierbij wordt reke
ning gehouden met het hooge gehalte aan
vitaminen in ontkiemend graan. Een nieuwe
reeks levensmiddelen dankt daaraan hel ont
staan. b.v. door toevoeging aan vleesch zonder
dat de smaak noemenswaard verandert. Als
surrogaten mogen deze stoffen niet beschouwd
worden, de worstvorm komt hiertoe inzon
derheid in aanmerking.
Tomatenpurée en -poeder, op die wijze be
reid, heeten smakelijk voedzaam en aange
naam van kleur. Ook gemengde conserven
worden bereid, groente, aardappelen en
vleesch.
De invoering van het Amerikaansche pro
cédé tot het koel houden op bizondere manier
biedt voordeelen lot behoud van vitaminen
in vleesch, fruit en groente. Voedingswaarde
en vitaminen kunnen het aldus jaren lang
uithouden aangezien die levensmiddelen bij
35 graden onder nul bevroren zijn. Aldus
wordt ongeveer 400 pet. plaats bespaard.
Voor speciale troepen gelijk pantser-, vesting-,
berg- en luchttroepen komt het op geconcen-
treerden teerkost aan. Een der beste is pem-
mikan, een krachtvoedsel voor Indianen. In
Duitschland bestaat het uit gerookt vleesch,
rookspek. veredelde soja, gedroogd fruit,
melkwei, enz*
paald tijdstip wat betreft de atmosiJianj
omstandigheden, plaats hebben. Dit t.
viel juist samen met de oorlogsdagen.
Nu kan een appel, die ietwat schurflP"e
een zeer goede appel zijn. Hij vertoont] got
enkele zwarte plekjes bij het langdui ]e'
W8ren- o*r
Dit is nie* zonder invloed op onzen tide
De regeeringsbepalingen inzake den I j£
van fruit waren steeds streng, tenein|en
goeden naam van ons product in het 1
land te waarborgen. Nu echter do060
oorlog het bespuiten is nagelaten. sta?roe|
voor den eisch groote hoeveelheden n z<
als fabrieksappelen te exporteeren. r
anders als hand- en tafelappelen zoude
nen weggaan. Terwijl het product gP'
loopt men de kans veel lagere prijpg
maken, omdat men het noodgedwoi
een andere klasse moet rangschikkei
om wordt overwogen de strenge bei
dit jaar mei eenige soepelheid toe te
s hie
De export
m l
Ruim 50 pet. van ons fruit wordt nt is.
buitenland geveild. Het Duitsche Rijkjg
groote afnemer. Het was dit ook rei
vorige jaren, maar toen merkten de hr
besprekingen belemmerend.
Thans zijn deze vervallen en van Istil
ling te Bunnik b.v. worden per dagj
wagons fruit naar Duitschland verladj
overblijvende is ruim voldoende
nenlandsche markt te voorzien. m—
Men heeft daarbij de jamiabrieqB°v
regulateurs. Is er te veel fruit, v. oiilich
prijzen te laag,- dan gaat er veel D^en
fabrieken. Blijven de prijzen goed, dar,
een teeken, dat het publiek veel opnel
In ieder geval is onder de tegenwf^e.
omstandigheden de tijd van de mie tl
voorbij. ta;
In normale tijden zou ook het expj^
direct per auto naai- het buitenland v
worden. Het voordeel boven vervoer p<
is, dat men het kwetsbare product:sco'
overlading van den teler naar den let
kan brengen. l m
De prijzen bij export zijn vastgesta er
de Ned. Groenten- en Fruitcentrale.
Het wegvallen van import de i
het
Van groot belang voor de fruittele
tuui-lijk het wegvallen van het buiten
fi uit, in het bijzonder de Ameri
appelen. Dit Amerikaansche fruit
product, waartegen niet te concurredn,
De groote Amerikaansche fruitpro
werkten coöperatief. Zij stellen de hor
vast, welke de Amerikaansche mark
nemen, en wat men daarboven had,
eiken prijs geëxporteerd worden, zot d, c
appelen hier te lande soms niet meer
ten dan de waarde van de leege 1
met verhoogde invoerrechten ware
te weren.
Het wegvallen van het buitenland! ei
is in het bijzonder van belang voor
soorten, het zoogenaamde tafelfruit.
maakt thans veel betere prijzen da
jaren.
Alles bij elkaar kan men zeggerij
thans een goed fruitjaar beleven,
ook wel hieruit, dat men aan de veil
tekort zit, n.L aan kisten.
Tot 1935 bestond de kern van
in het Duitsche leger uit verc
vleesch, brood en beschuit, sindsdi
druivensuiker, wei, melk en vet m» te
ging van vitaminen C hun intree g# h,
slotte komt gedroogde zuurkool,
geperst, in aanmerking: wegens b
aan melkzuren staat ze in aanzien)
de jaren alvorens dit resultaat be
en nog is het niet geheel wat het J
S w»
kte:
idei
beel
"Sen
drgrc
•d elij]
