SAMBO, DE OLIFANT
tonnen w
HNDAG 16 SEPTEMBER 1940
PAS 3
irrval
chte
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK
ncüciv Te Sliens (toez.), D. Bender, te
Jur te fend; te Jocwerd, J. van Gelderen, cand.
-eclasfen ™-
ondfankt: Voor de Wilp (Gr), G. K.
i, te Noordwolde (Fr.).
BAPT. GEM.
aen: Naar Nieuw-Weerdinge,
'rins, te Heerlen-Treebeek.
AFSCHEID EN INTREDE.
J. Overduin te Dordrecht is voorne-
jndag 3 Nov. a.s. zyn intrede te doen
hr. Geerf. gemeente van Franeker na
te zijn bevestigd door ds. H. Visser
tijdig brdre'cht.
licus-si g October zal ds. P h. J- G f e v_en,
LrG ,ierv- predikant te K°^aiï
laar wu Vriescheloo,
'ollcdi!^ S i eg a. em
overheT HULPPREDIKER
foort
teveel BEROEPBAAR VERKLAARD
nlgingl nrovinciaal kerkbestuur van Noord-
5en «4t m Ldmburg i» tot de evangeliebedie-
lg ls de Ned Herv. Kerk toegelaten de heer
lie ter Korevaa*-e Molenaarsgraaf, cand.
een eij r. u. te Utrecht,
en st
en var DS. D. DRENTH.
happijflerdag 19 Sept. a.s. herdenkt ds. D.
de a»t h predikant bij de Geref. Kerk van
es zicl}.en' den dag waarop hij voor 25 Jaar
maar edikambt aanvaardde,
liversi)ren,h werd 6 Juni 1885 te Veendam
:n de_h, waar zijn vader secr.-penn. van het
n bewfliik Armbestuur was en zich op ver-
1 l"valid gebied bewoog. De jubüarls stu-
zun een jaar aan de Theol. Hoogeschool te
egde. jn, deed aldaar zijn prop. examen en
nu..ierde vervolgens theologie aan de Vrije
r Z1jnteiteit waar hij cum laude zijn candi-
Y?°5tamen deed. Voortzetting van studie,
IL Jfldheid en het uitbreken van den we-
I flog waren oorzaken dat ds. Drenth, die
U SR) candidaat werd eerst in 1915 in zyn
fe"trai gemeente bevestigd werd (te Leimui-
ïscne gjng naar Zuidteren. Ook
heeft,
leeft de jubilaris, die i
zwak gestel
ï- ifSngdurig ziek geweest. Ds. Drenth heeft
peen te die bij zijn komst 400 zielen telde
ikpiaa^tgroeien tot ongeveer 1200, mede ten-
ar nog- van hgt fejt dat de stjchting „Dennen-
■rbei3aldaar gevesti§d is- In 1924 mocht hij
het b#rkgebouw zien vergrooten en in 1937
rop]ejjheel nieuw bedehuis in gebruik nemen,
n bed werd het vergadergebouw ..Irene" ge-
ïre dil en datzelfde jaar ook een kleuterschool,
n die 'de onder leiding van den kerkeraad
arden vd ziJn- Ds- Drenth was in Zuidlaren lid
te wo f Landstormcommissie en heeft er zlt-
ren inihet comité voor ouden van dagen,
t nieui ls hij voorzitter van de afdeeling van
fonds W. Bijbelgenootschap, idem van de ver
en ecTg „Elim" (kinderuitzending), Idem van
vooi^stuur der Oudervereeniging waarv
ieskun jeugdvereenigingen uitgaan, idem
ier nins opgeheven Chr. Mil. Tehuis, van
trd. Sfrschoolvereeniging en vice-voorzitter
nds is® Evangelisatie-commissie.
O. Hiiprenth die scriba was van de eerste
•n op Bgssynode is bestuurslid van de Prov.
isie Drenthe van het Ned. Bybelgenoot-
en van de vereeniging „Soemba's Hos-
i den avond van zijn gedenkdag zal ds.
}i een gedachtenisrede houden, waarna
leen samenkomst met de gemeente door
,nhaé*>r**~ ?-al worden ge-
at jq In verband met de tijdsomstandig-
etreÖS zal een verdere feestelijke herdenking
enlan$wege blijven.
ijandej DS- A' W' M ODÉ
den «a. W. M. O d predikant der Ned Herv.
tm hiflfente te Goes, is in zooverre hersteld, dat
mover! wijze van proefneming, in October zijn
>pgav<
ufcturt
cj- 0c
DS. J. POLHUYS.
telegr
ïitsluildag 22 Sept. a.s. viert ds. J. P o 1 h u y s,
zij intfedikant der Ned. Herv. Kerk te Zeist,
t het lOsten verjaardag.
Polhuys werd 22 Sept. 1870 te Strijen-
:n mo sboren. Hij bezocht het gymnasium te
rteeke chem en studeerde aan de Gem. Uni-
iordeli it te Amsterdam en de Rijksuniversi-
ider-f: Utrecht theologie. In 1897 candidaat
>rden len kwam hij 12 Dec. van dat jaar te
tan het Haringvliet in zijn eerste en
gemeente.
zij er Polhuys deed al spoedig zijn intrede in
rteekei issjCaal bestuur van Brielle, waarvan
orden 1912 tot aan zijn vei trek scirba-
;eheim or was> Tal van jaren was hij ook scriba-
)or van den ring Sommelsdijk. Hij was
Jestuurslid van de afdeeling van het
st kriie Kruis en van de vereeniging tot steun
j ikenhu is verpleging in zijn gemeente.
1 was hy voorzitter van de Chr. Hist
en befeen'g'ng en bestuui-slid van de afciee-
e depr11 den B V L- Het ziekenhuis „Be'.hes-
,n e^^Dirksland diende hij als penningmees-
tspersd eveneens de afdeeling Goeree en Over-
jirodiqf Van ^et Ned. Bijbelgenootschap. Van
Saaier", de kerkbode van Goeree en
iiirhttriakkee was hij medewerker,
jstchèd PAv. kerkbestuur van Zuid-Holland
chtenspde hem met ingang van 16 April 1939
die j emeritaat waarna hij zich metterwoon
*t vestigde.
'NFESSIONEELE VEREENIGING,
iaarvergadering van de Confessioneele
ering, higing, die op 18 September bepaald
door lal niet kunnen gehouden worden.
Gift van 1000.
resort/® Bcrv- kerk te Voorburg is een
fnnc'e gehouden ten bate van de inwendige
11 iunqg weike ruim 1100 heeft opgebracht.
DS. G. VOSSERS.
Zaterdag 21 Sept. a.s. viert ds. G. Vossers,
em. predikant der Ned. Herv. Kerk te Haam
stede, zijn 80sten verjaardag.
Gerrit Vossers werd 21 Sept. 1860 te Vars-
seveld geboren. Hij bezocht de Doettnchem-
sche Inrichtingen en studeerde aan de R. U.
te Utrecht theologie. In 1892 candidaat ge
worden in Friesland, kwam hij te Schoon
oord. in zijn eerste gemeente. In 1896 vertrok
ds. Vossers naar Sellingen en in 1896 werd
hij predikant te West-Terschelling, welke ge
meente hij tot aan zijn emeritaat, dat hem in
1922 verleend werd. dienen mocht.
In 1914 versoheen van de hand van ds. Vos-
seis een brochure getiteld: „De Zeemanszen
ding", die in 1918 een tweeden druk beleefde
en niet in de laatste plaats den stoot gaf tot
de oprichting van de Zeemanscentrale, waar
van ds. Vossers ook bestuurslid was.
Kerkelijke vergaderingen
In aansluiting op wat wij dezer dagen ont
leenden aan de mededeelingen van mof. dr.
II. H. Kuyper in de Heraut, kan thaVis nog
vermeld worden, dat 3 September een nieuwe
verordening is verschenen, dat de 1 en ge
noemde vergaderingen (kerkeraden, classes
e.d.) provisorisch niet mogen gehouden
worden, voorzoover er 20 personen aan deel
nemen. Prof. Kuyper heeft zekerheid ge
kregen, dat dit het oordeel van de procureurs
generaal was. Dat deze verordening, die zoo
diep ingrijpt in het reoht van vergaderen
en met name in de vrijheid der kerken, van
blijvenden aard zal zijn, is volgens prof.
Kuyper niet te venvachten. Deputaten door de
Synode aangewezen, zullen intusschen alles
doen om zoo spoedig mogelijk dit verbod voor
de kerkelijke vergaderingen opgeheven te krij
gen. Zo&lang echter dit verbod bestaat, hebben
de kerken er zich aan te houden. Indien er
spoedeischende zaken te behandelen zijn, die
geen uitstel kunnen lijden, zou dit kunnen ge
schieden door een gesmaldeelden kerkeraad of
door een classis contracts, mits daaraan minder
dan 20 personen deelnemen. Uit het feit, dat
dit verbod voor alle vergaderingen geldt,
blijkt wel, dat hier achter niet de bedoeling
schuilt om de kerken aan banden te leggen.
Deze verordening geldt niet voor de catechi
saties, omdat deze evenmin als het onderwijs
op de scholen in den zin der verordening ver
gaderingen zijn.
Inwendige Zending
Een artikel in de Wochenschau bepleit met
kracht het goed recht der Inwendige Zending.
Men kan, aldus het blad, de vraag stellen, of
in een staat, die zyn sociale taak erkent, de
Inwendige Zending nog noodig is. Daarop
moet allereerst geantwoord worden, dat het
heirleger der helpers en helpsters, door de
Inwendige Zending ter beschikking gesteld,
onontbeerlijk is in den strijd tegen ziekte,
armoede en zedelijke verwildering. In deze
wereld, waarin de mensch door schuld en
dood bedreigd wordt, zal een vrije, d.i. nlet-
ambtelijke liefde-dienst altijd onontbeerlijk
zijn. Dit feit wordt door de beste wetten
en de beste staats-instellingen niet te-niet
gedaan. Daarom roept de staat zelf om vrij
willige krachten ten dienste van de volks
gemeenschap. Ook den krachten, die in de
Kerk wonen, geldt deze oproep.
„Alleen'echter zouden deze de taak niet aan
kunnen; daarom richtte Wichern zich tot de
Kerk èn tot den staat. Het werk der barm
hartigheid is ook niet per sé aan organisaties
gebonden; personen, familieleden, het gezin,
de buren hebben hier een taak. Van elke ge
meenschap geldt dit; dus ook van de burger
lijke gemeente, doch evenzeer van de ker
kelijke gemeente. De Inwendige Zending nu
is debelichaming van den drang tot hulp,
die in de afzonderlijke gemeenten en in de
gansche kerk woont en die zifch ten dienste
stelt van het geheele volk.
..Aan den anderen kant is een kerk niet be
staanbaar zonder liefde-arbeid, die van haar
uitgaat. Het geloof moet zich omzetten in
daden. Ieder echte gemeenschap-in-geloof
moet worden tot een gemeenschap-in-liefde.
De Inwendige Zending vervult haar roeping
in gebondenheid aan Christus; zij stelt om
Zijnentwil als het hoogste doel: verlossing des
menschen van duivel en dood. Zij kan dus
ook niet tevreden zyn. zoo zij technisch-juiste
lichamelijke verpleging biedt. Zij heeft een
dubbele taak: prediken èn dienen."
Dominee op bezoek
In een schets over den dominee-als-mensch
in Nieuw Kerkelijk Leven lezen wij, in tegen
stelling met wat hij te stellen heeft met de
menschen:
Menschen hebben ook te stellen met den
dominee.
Dat is voor hen niet steeds een eenvoudige
opgave.
De huisvrouw vindt het erg, als de man
komt in een niet opgeruimde kamer.
De heer des huizes moet naar een vergade
ring en zit van ongeduld te dansen op zijn
stoel, alk de dominee wat al te lang van
stof is.
De kinderen vinden het vervelend, want zij
zijn Ln hun spel gestoord.
Lastige man, zoo'n dommee!
Hoe kom je van hem af?
Je kunt aan de deur kortweg zeggen of
laten zeggen; We doen d'r niet aan!
Je kunt hem beleefd te woord staan, maar
volledige reserve in acht nemen.
Je kunt hem eens goed de waarheid zeggen
over „die menschen, die twee keer per Zon
dag naar de kerk loopen, en in de week je
zoo hard mogelijk bedriegen."
Je kunt je hart eens luchten over dien God,
die zooveel ellende in de wereld laat komen
en niets doet.
Je kunt zooveel met dien dominee!
Jammer, dat hij het al lang weet en dat
hetzelfde, wat U hem zei, hem dien avond al
twee of drie keer gezegd is.
Misschien lukt het om zoo van den dominee
af te komén.
Of het ook lukt zoo van Jezus
Christus af te komen?"
Eenheid van Kerken
Op een Ingezonden Stuk in „De Wekker"
waarin gevraagd wordt of de Chr. Geref.
Kerk „water-en-wijnachtig" wordt, omdat de
vereeniging van Chr. Geref. en Geref. Ker
ken gepropageerd wordt, antwoordt Prof. v<
d. Schuit uitvoerig: het slot van zijn betoog
volge hier:
„Wellicht zal inzender mij vragen: waarom
zegt gij niets over de verhouding en de
schillen met de Gereformeerde Kerken?
Maar heel de Kerk weet, dat ik deze
schillen zoo dikwerf heb belicht, dat het
sommigen, of moet ik zeggen velen tot
velens toe is geweest Die verschillen zijn
er, ongetwijfeld maar de basis tot samen
spreking is er Die is gegev en allereerst ir
onze gereformeerde belijdenis, en vervol
gens in ons rapport. Ieder weet, dat ik liefst
gewild had een schriftelijke uitwisseling der
gedaohten, aleer wij saamkwamen tot een
bespreking. Ik wil echter hierop niet de
volle nadruk blijven leggen, opdat ik niet
den schijn op mij zou laden van onverschillig
te zijn, of mogelijk Gods werk tegen te staan.
„Iemand, wiens oordeel mij veel waard is.
zei mij dezer dagen: het zal nog erger in de
wereld worden. Ik heb hem toen geantwoord:
als dat zoo is, dan praten wij niet meer over
eenheid, en dan schrijven wij niet meer over
eenheid, maar dan zoeken wij elkaar van
zelf, en hebben elkander gevonden, eer dat
wij het zelf weten God beware Zijn kerk
voor het schrikkelijkst- oordeel, dat wij on
der het oordeel wegvluchten, en ons dan
stilletjes herstellen, rustig ons weer neer
vlijend op het kerkelijk kussen. Profiteeren?
„Laat ons profeteeren!"
4 Hoofdpijn en Kiespijn.
Veilig en vlug als geen ander helm hierbij
altyd een poeder of cachet van Mijnhardt.
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct
Cachets, genaamd „MijnhardtjM" Doos 10 en 50 ct
Bij het uitbreken van den wereldoorlog
werkten in de Duitsche koloniën 25 Duitsche
zendingsgenootschappen, n.l. 14 Evangelische
en 11 Roomsch-Katholieke. De Evangelische
zendingsgenootschappen arbeidden met rond
1300 Europeesche zendelingen, bijgestaan door
een groote schare verpleegsters en helpers
uit de inboorlingen. Het aantal gedoopten be
droeg rond 110,000. De Roomsch-Katholiek^
missie telde 234 missiestations, 460 missie
priesters, 296 broeders en 413 zusters. Zij tel
de 150,000 gedoopten. De Evangelische en de
Roomsch-Katholieke kerk hadden tezamen op
het zendingsveld 4000 scholen met omstreeks
180,000 leerlingen.
Onderwijs
SCHOOLDAG ZWIJNDRECHT UITGESTELD
Namens het moderamen voor den Schooldag
van Rotterdam-Zuid en het eiland IJsselmonde
wordt ons bericht, dat de Schooldag, welke in
October te Zwijndrecht zou worden gehouden
wegens tijdsomstandigheden niet doorgaat.
Examens
Hoogere.
Groningen De oroi
geschiedde met lot.
Kunst
Maatschappij Rembrandt
Jaarlijksche tentoonstelling in het
stedelijk Museum te Amsterdam
Zaterdagmiddag is in het Stedelijk Museum
te Amsterdam geopend de jaarlijksche
tentoonstelling van de Maatschappij „Kern-
brandt".
De voorzitter, de heer Jan de Boer,
mocht onder de vele aanwezigen verwel
komen den commissaris in Noordholland, jhr.
mr. A. baron Röell en den wethouder voor
kunstzaken, mr. G. C. J. D. Kropman, alsook
den 9(f-jarigen oud-directeur van het Rijks
museum, jhr. B. W. F. van Riemsdijk.
Wethouder Kropman sprak hierna een
woord ter opening van deze eerste tentoon
stelling, die in dit seizoen in het Stedelijk
Museum wordt gehouden.
In deze moeilijke tijden, aldus spr., heeft
het publiek meer dan ooit behoefte aan de
verheffing, die de kunst kan bieden. Een
volk als het onze. dat eeuwenlang met zijn
beste klachten zijn cultuur verzorgde, thans
geslagen door het oorlogsleed, zal, vervolgde
spr., troost en innerlijke verheffing zoeken
bij de schoonheid, bij de kunst.
De gemeente Amsterdam, zei de wethouder,
doet wat rij in haar financieele omstandig
heden doen kan om de kunst te stimuleeren
en den kunstenaar bij te staan. Spr. wekte de
burgerij op dit voorbeeld te volgen en de
kunst te steunen.
Bij een rondwandeling bleek ons, dat deze
kleine kunstenaarsbent, die nog eenige jaren
van haar zilveren jubileum is verwijderd,
met eere voor den dag komt.
Over het algemeen is het 't kleinere genre,
dat deze groep beeldende kunstenaars be
oefent: stillevens, portretten, bloemen, land
schapjes, boschgezichten, interieurs, water
partijen e.d.g.
Van de ruim 200 inzendingen behalve
schilderijen ook aquarellen, pastels en eenige
grafische en beeldhouwwerken gaat eene
frissche bekoring uit. Behoudens enkele in
zendingen, waarvoor wij geen waardeering
kunnen hebben, trekt in deze collectie aan het
natuurlijke, gehuwd aan het artistieke, waarby
het blijkbaar de bedoeling der leden is den
grooten meester Rembrandt eenigszins in
COUPONS EN DE TEXTIEL-
KAART
Uit de vele brieven, welke bij den
Economischen Voorlichtingsdienst (De
partement van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart. 's-Gravenhage) binnen
komen blijkt, dat de nieening heeft post
gevat, als zouden stoffen en weefsels
in stukken van minder dan 90 cm lengte
buiten de distributieregeling vallen.
Daarom zij er nogmaals op gewezen,
dat stoffen en weefsels in coupons van
ten hoogste 90 cm lang alleen dèn zon
der punten afgeleverd mogen worden,
wanneer het resteerende coupons be
treft en dus niet wanneer de verlangde
hoeveelheid stof van het stuk wordt
kunstopvatting te benaderen. Moderne kunst
in de minder aantrekkelijke beteekenis ziet
men hier niet.
Ook met deze expositie herwint het Stede
lijk Museum weer iets van zijn vroegere
plaats in het kunstleven der hoofdstad.
Orgelconcert Remonstrantsche
kerk te Rotterdam
Ferdinand Timmermans.
Rotterdam, 16 September. Er is in de
zen tijd een toenemende belangstelling te con-
stateeren voor de muziek uit de 16e en 17e
eeuw, den tijd o.a. van den grooten Neder-
landschen organist en componist Jan i e-
t e r s z. S w e e 1 i n c k, wiens beroemdheid
zooveel Duitsche leerlingen naar Amsterdam
trok, dat men hem volgens de overlevering
den „organistenmaker" noemde.
Wil men echter breeder kirngen doen ge
nieten van de schatten uit voorbijgegane
eeuwen, dan dient men ook te zorgen vooi
beter begrip van deze muziek. De heer Tim
mermans, die blijkens vorige concerten, er
reeds lang naar streeft om aan de oude mu
ziek meer ercht te doen wedervaren, heeft
Zaterdagmiddag een belangrijke bijdrage ge
leverd orrj het begrip voor deze muziek te
versterken, door aan zijn spel een korte uit
eenzetting te doen voorafgaan.
Hij wees er o.a. op, dat men vooral in de
vorige eeuw de muziek van de klassieke com
ponisten vertolkte in een stijl, die niet de
hunne was. n.l. de romantische. Door het ge
bruik maken van allerlei, den klassieken com
ponisten nog onbekende hulpmiddelen als
zwelkast en „orkestrale" registers, door het
druk registreeren tijdens het spel en door het
verkeerd opvatten van het voorschrift „pro
organo pleno" als „voor 't volle werk", was
men ver afgedwaald van de bedoeling van de
componisten uit den barok-tijd.
Ongetwijfeld vergt het voorbereiden van
een programma als de heer Timmermans ons
deed genieten, veel studie en zorg. De leer
zame toelichting mag, wat ons betreft, de vol
gende keer (want dit werk moet voortgezet
worden!' gerust iets minder beknopt zijn.
Wat de muziek zelf betreft: het fraaie orgel
van de Remonstarntsche kerk leent zich uit
nemend voor het vertolken van oude orgel
muziek en de heer Timmermans heeft zich
nauwgezet en toch met overgave van zijn niet
gemakkelijke taak gekweten.
Het Is on ondoenlijk om alle gespeelde num
mers apart te bespreken. Van Sweelinck
speelde de heer Timmermans behalve een
Toccata in a, variaties over het mooie 16e
eeuwsche lied „Unter der Linden gri'ine" waar
aan hij de melodie in de oorspronkelijke
kerktoonsoort liet voorafgaan. Het praeludium
en fuga indvanBuxtehude, eigenlijk
een afwisselende reeks van taccata's en fuga's,
die kennelijk niet ontbloot is van technische
moeilijkheden, vormt een prachtig voorbeeld
ran wat men in de 17e eeuw aan rijkdommen
kon genieten op Buxtehude's „Abendmusiken"
Lübeck. In het koraalvoorspel „Ich ruf zu
Dii', Herr Jesu Christ" deed de heer Timmer-
s ons kennismaken met een typische 17e
eeuwsChe combinatie: Dulciaan met Fluit 2 vt.
ons zeer gelukkig scheen Van de drie
werken van P a c h e 1 b e 1 trof ons het meest
het prachtige en teer-doorzichtig gespeelde ko-
alvoorspel „drie schön leuchtet der Mor
genstern". In het andere koraalvoorspel
„Durch Adams Fall' leek ons een cfliimegis-
ter in de gebruikte combinatie iets te luid en
daarom niet volkomen beantwoordend aan
zijn taak als vul-stem.
Als bekroning weerklonk het prachtige
Praeludium in b van Joh. S e b. Bach. De
heer Timmermans droeg dit op zeer ongekun
stelde wijze voor, waardoor juist de grootsch-
heid en de kracht van dit stuk overtuigend
tot uiting kwamen.
In aanmerking genomen, dat tegelijkertijd
in de Nieuwe Zuiderkerk een orgelconcert
plaats vond, zoodat de orgel-lief heb bers he
laas verdeeld waren over twee kerkgebouwen,
was dé belangstelling bevredigend.
Orgelconcert N. Zuiderkerk
te Rotterdam
Ary Roodenburg, tenor.
otterdam, 16 September. De orgelcon
certen, welke Piet van den Kerkhoff
op het prachtige instrument der Nieuwe Zui
derkerk dezen zomer heeft gegeven, mochten
zich in een stijgende belangstelling verheugen.
Ondanks het feit, dat er Zaterdagmiddag op
hetzelfde uur jn de Remonstrantsche kerk een
orgelconcert werd gegeven, had een vrij tal
rijk publiek zich Zuiderkerkwaarts begeven,
om den bekwamen organist, die zich de mede
werking had verzekerd van den tenorzanger
Ary Roodenburg, te hoören spelen.
Met een brillant gespeeld Choralvorspiel
van Buxtel hude (1637—1707) „Der Tag
der ist so freudenreich" werd het programma
geopend.
AryRoodenburg zong daarna een twee
tal liederen van J. S. Bach, „Warum be-
trübst du dich" en „Gott lebet noch". Beide
liederen werden met veel gevoel vertolkt en
door den organist van een passende omlijsting
Van denzelfden meester speelde Piet van
den Kerkhoff Toccata, adagio-grave en fuga
in C. Dit werk werd naar eigen opvatting,
welke vooral uitkwam in de behandeling van
de in de toccata voorkomende pedaalsolo, die
afwisselend op pedaal en manuaal, bij wijze
van een soort echo werd gespeeld, weer
gegeven.
Men kan met Bach zoo ongeveer doen
wat men wil. De een houdt er een roman
tische opvatting op na, terwijl de ander er de
voorkeur aan geeft zijn werk strak te spelen.
Intusschen valt er weinig over te twisten,
aangezien Bach zelf heel sober was in het
verstrekken van gegevens daaromtrent. Feit
is, dat zijn werk, hoè ook gespeeld 'mits
binnen redelijke perken gehouden) altijd
interessant blijft.
Na een door den tenor vertolkt lied van
Handel „Heilig, heilig Gott", hoorden we
een Passacaglia in f. van Max Reger
(18731916). Hierin had de organist het
thema in de bas, waarmee dit stuk begint,
0. i. wel wat duidelijker kunnen weergeven,
b.v. door gebruikmaking van een super-koppe
ling pedaal-manuaal, inplaats van het doffe
onderaardsche gerommel. Overigens klonk het
werk voortreffelijk.
Ary Roodenburg besloot zijn gedeelte
met twee liederen van HugoWolff „Cebet"
en „Ueber Nacht", waarin hij een prachtig
tenorgeluid ontwikkelde.
Tenslotte speelt Piet van den Kerk
hof f de laatste variatie over „Vater unser"
(6e sonate, allegro molto) van Mendels-
sohn-Bartholdy.
Onder de aanwezigen merkten we op den
oud-organist der Nieuwe Zuiderkerk, den heer
J. H. Bes
ela a
W. P. V.
Lichamelijke Oefening
Wandelsport
DE HEER VAN SANTEN GAAT HEEN
In veiband met het feit, dat de heer J. van
Santen te Rotterdam, wegens zijn hoogen leef
tijd zyn functie van secretaris van den Zuid-
Hollandschen Wandelsport Bond heeft neerge
legd, heeft zich in wandelsportkringen een co
mité gevormd teneinde dezen verdienstelijken
functionaris een blijvend aandenken aan te bie
den. Het comité bestaat uit de heeeren A. Kop J.r
te Vlaardingen. penningmeester van den
Zuid-Holl Wandelsport Bond, L W. Muller te
Leidschendam, secretaris van de wandelsport-
vereeniglng Odilo en W. C. de Wekker te
Leiden, penningmeester van dé Leidsche Wan-
delsportvereeniging.
Alie correspondentie te zenden aan L. W.
Muller te Leidschendam. Alie bijdragen te
storten op giro 312639 van A Kop Jr., penning
meester Z.H.W.B te Vlaardingen met vermel
ding voor het Waardeeringsfonds.
WELKE BONNEN?
TARWEBLOEM: Gedurende het tijdvak
van 1 September t/m. 4 October zal
bon 71 van het algemeen distributie
bonboekje recht geven op het koopenl
van 2 ons tarwebloem of tarwemeel -
of roggebloem of roggemeel of zelf
rijzend bakmeel oj boektveitmeel.
BOTER, MARGARINE EN VET: Van
24 Augustus t/m. 18 October de met.
05 t/m. 12 genummerde bonneil van de
boterkaart voor bgter; de met 05, 06 en
07 genummerde bonnen van de vetkaan
voor margarine of boter, de met 08 ge
nummerde bon voor gesmolten spijsvet
of boterde met 09, 10, 11 en 12 ge
nummerde bonnen van de vetkaart voor
boter tegen gereduceerden prijs.
BROOD: Van 16 t/m. 22 September,
bonnen 6 van het broodbonboekje; deze
bonnen blijven t/m. 24 September gel
digde bonnen 5 t/m. 17 September.
GRUTTERSWAREN: Bon 41, algemeen
distributiebonboekje, van 7 Sept. tot en
met 4 Octobervoor rijst of rijste-
meel of rijstebloem, bon 54 algemeen
distributiebonboekje, van 7 Sept. tol en
met 4 Oct., voor havermout, haver
vlokken, gort of gruttenbon 28 alge
meen distributieboekje van 9 Septem
ber tot en met 1 November voor maïzena,
griesmeel of puddingpoeder, of pud-
dingsauspoeder. Op 2 bonnen 105 kan
men tot nader te bepalen dag een pakje
maizena met een inhoud van 225 gram
verkrijgen (speciale fabrieksverpak-
king) Bon 15 algemeen distributie
boekje, van 9 September tot en met
1 November voor macaroni, vermicelli
of spaghetti.
LEVERTRAAN: Mag slechts worden
afgeleverd op recept van een arts of
tegen overgave van een, door een in
Nederland gevestigden arts, afgegeven
bon. Een grootere hoeveelheid dan 200
cc per hoofd en per week is niet toe
gestaan. Per bon mag de arts niet meer
uitschrijven dan noodig is voor 2 we
ken, voor meer personen uit één gezin
kan met één bon worden volstaan.
PETROLEUM: Petroleumzegel „Periode
6". geldig van 9 September tot en met
3 November. Bon „Periode 4" is on
geldig verklaard.
THEE OF KOFFIE: Bon 73 (algemeen
distributieboekje) Geldig van 31 Aug.
tot en met 27 September, recht gevende
op H pond koffie of H ons thee.
VLEESCH: Van 16 t/m. 22 September,
bonnen 79, 84, 89 en 94 (algemeen
distribittiebonboekje) voor vleesch of
vleeschwaren, bon 99 uitsluitend voor
vleeschwaren.
ZEEP: Van 31 Augustus t/m. 24 Sep
tember bon 115 van het algemeen distri
butieboekje voor 150 gram toiletzeep
(nieuwe samenstelling) óf 120 gram
huishoudzeep, óf 200 gram zachte zeep
óf 250 gram zeeppoeder óf 125 gram
zeepvlokken óf 250 gram zelfwerkende
waschmiddelen óf 200 gram vloeibare
zeep.
Wasscherijen zullen gedurende boven
genoemd tijdvak bon 115 van hun clien
tele in ontvangst kunnen nemen en wel
één bon per acht kilogram droog wasch-
goed.
De bonnen voor extra-rantsoen geven
van 31 Augustus 1940 tot en met 24
Januari 1941 elk recht op het koopen
van een stuk toiletzeep (oude samen
stelling) van gemiddeld gett/ichf.
Van 31 Augustus tot en met SI Decem
ber kan op bon 116, welke tegelijk met
de textielkaart is uitgereikt, 50 gram
scheerzeep oj een tube scheercrèmg
dan wel een pot scheerzeep worden
gekocht.
egen de morgen werden ze stijf wakker en Flip jam
merde: Oh, oh, ik kan byna niet staan. Kom laten we hard
gaan lopen, stelde Jan voor, dat is het beste middel om
weer lenig te worden. Maar opeens hoorden ze een geritsel
tussen de takken. En terwijl de jongens angstig luisterden,
stond daar de Reuze Toekan voor hen. Wat een
was dat.
186. En nu gaan we weer met ons drieën verder, zei d«
Toekan. Het was lang niet makkelijk jullie te vinden, maar
met veel vragen ben ik er toch gekomen. Wat is dat? vroeg
Jan plots. Aan de kant van de weg zat een man te slapen
Voorzichtig aan, waarschuwde Flip. Je weet nooit wat ons
kan gebeuren, als die kerel wakker wordt. Ik vertrouw geen
mens hier.
•echtst
zulke plagerijen kan de kapitein geen eind maken,
;rking.pien wil hij het ook niet. omdat er tenslotte een goede
a aan te vinden is, deze: de blauwen worden beproefd op
mt gehoorzaamheid. En slechts eèn leger, dat bestaat
^disciplineerde manschappen, kan naar een ovèrwinning
d worden. Een tuchtelooze bende mag uit nog zooveel
Te kerels, uit onverschrokken soldaten bestaan, ze zal
den duur moeten afleggen tegen een geordende troep.
Amstei
1-voo:
!g dei
Neder
de ge:
•r ver kwestie toont de commandant zich echter een leider
opric 'voerder, die voor het wel van zijn minderer. opkomt
'biet beschouwt als een groep honden, welke afgejakkerd
1 worden en die men, weer of geen weer naar buiten
•zond) vinter kan zich hier soms zoo guur uiten, de regen kan
hij 00 dich en koud neerval'pn, dat zelfs de sterkste mfn
°aebiè>n zie^te °P de ha's kaalt indien hy langen tijd verwi.'t
onstuimige weer.
temm zijn de legionairs nog altyd de bérgen ingetro1_k-
101 de excercities. Maar hel gevolg is, dat er een aantal
in de ziekenkamer liggen.
Herinner jij je nog dien Vlaming, Gerard? vraagt Hansel,
als ze op een avond in de cantine zitten. 1
Die tegelijk met ons in de prison zat?
Jawel. Hij is ziek en moet er slecht aan toe zijn. Long
ontsteking, wordt er beweerd.
Het is eigenlijk een merkwaardig geval. In dit ontspannings
lokaal spat aanhoudend een lawaai op van schreeuwerige
stemmen, van schor lachen, van rinkelende glazen en klin
kende geldstukken. Een zware sluier van grijze rook wijkt nu
en dan uiteen, verdicht zich hier en verdunt zich ginds, en er
hangt een prikkelend zoetige geur van de roode pinard. De
dikke Moor. de cantine-baas. schuifelt onhoorbaar achter zijn
buffet heen en weer, jongleert met de wijnflesschen in zijn
beringde vingers, verkoopt sigaren en sigaretten, wisselt snel
en met bedriègelijke gebaren vunzigè en gekreukte bankbil.-
jetjes. Zijn zwarte oogen toonen noch ontstemming noch over
dreven vriendelijkheid, ze taxeeren meestal vlug nieuwe
klanten, en onderzoeken regelmatig den toestand in het lokaal.
De glimmende vleezige kop, nog zwarter, omdat het vertrek
schaars verlicht is, troont boven de schenkkast, als een karak
teristiek besneden stuk ebbenhout. Aan de tafeltjes zitten
legionairs, oude en joaige, verloopen types en mannen, die zich
nog weinig te buiten zijn gegaan aan ontuchtigheden. Maar
velen van dit gezelschap kletsen en zwetsen en maken herrie,
omdat stilte benauwt en tot nadenken kan stemmen.
En temidden van dit ti nu.lt heeft Hansel op vreemd klin-.
kenden toon gesproken o- r den Vlaming, die zwaar zipk ligt.
Het treft Staal, dat zij) -riend even in ernst zijn wenkbrau
wen fronst. Zou hij dier 'aming van nabij kennen? Waarom
spreekt hij zoo opeens, zonder eenige aanleiding, over een
zieke? Is het zulk een bizonderheid, dat één van het regiment
in het hospitaal-ligt en longontsteking heeft? Of stelt de reus
alleen daarom zoo'n belang in het geval, wijl hij indertijd
tesamen met hen de strafoefening moest uitvoeren?
Het is er wel weer naar om je gezondheid te verspelen,
antwoordt Staal.
Jij hebt hem in de tredmolen willen helpen, weet je nog?
vraagt de Duitscher.
Nu herinnert Staal zich, dat Hansel hem tijdens de draf in
't rond, maande niet stil te blijven staan om den Vlaming op
te beuren.
Dat waren de momenten, waarin de sympathie jegens den
reus groeide, ondanks de schijnbare harteloosheid in diens
waarschuwingen. Zou het Hansel nu spijten, dat hij den man
niet vriendelijker bejegende? Daar was geen reden voor, want
Staal zou zich nu ook wel bedenken, eer hij weer iets dergelijks
zou doen. Zulke daden onder zulke omstandigheden hadden geen
zin, zelfs niet voor den Vlaming. En betoonèn van menschlie-
vendheid moest toch dit gevolg hebben, dat een getroffene er
ook werkelijk mee geholpen werd, en er niet erger door zou
kunnen lijden. Maar indien de reus er al geen hartzeer van had,
wat school er dan achter zyn bruuske opmerking?
Hansel had in de voorbije jaren toch al schrikkelijker feiten
en gebeurtenissen meegemaakt. Strijd en gevechten in het berg-
front. strijd en ellende in de jaren na den wereldoorlog in zijn
vaderland, strijd en misère in het Legioen. En nu staren zijn
blauwe kinder-oogen ietwat verdrietig over het beweeg van de
èantine-bezoekers heen, en laat hij zijn glas pinard half vol
Hoe zit het, kerel?" polst Staal. „Heimweh?"
Het is immers geerr weer om ons te laten uitrukken.' zegt
Halsel, en het schijnt, dat hij de vraag van zijn vriend niét
verstond.
Ze spreken dien avond met lange tusschenpoozen over hun
verleden, maar zwijgen over den Vlaming.
Den volgenden morgen adviseert de regimentsdokter, de
troepen niet te laten marschen. omdat hij anders nog meer zie
ken onder zyn behandeling zal mbeten nemen. Het weer is te
slecht. De commandant behoeft zich echter niet aan dit advies
te houden en kan de dienstindeeling laten doorgaan, zooals hij
het had opgesteld. Het zou niet de eerste maal zijn. dat een
overste zich niet aan den raad van den dokter gelegen liet lig
gen en zyn wil doordreef, al ware het slechts om te toonen. dat
hij het commando had en de officier van gezondheid zich niet
met den dienst had te bemoeien.
Maar de nieuwe kapitein is op dit punt de juiste en geschikste
leider van het garnizoen. Misschien heeft ook hij vernomen, dat
er zich onder de verpleegden al één bevindt, die de felle weers
verandering niet heeft kunnen weerstaan. In ieder geval geeft
hy gehoor aan het advies en blyven de legionairs binnen, waar
sergeants hen nu theorie in dienstzaken leeren. Hansel zegt bij
het appel: „Jammer, dat die Vlaming het nog net te pakken
gekregen heeft."
Daaruit blijkt, dat hij den man niet is vergeten en nog over
hem piekert, denkt Staal eenigszins verwonderd
Enkele dagen later doet een gerucht de ronde, dat één van
de legionairs op zijn sterfbed ligt. De dokter heeft alle hoop op
herstel opgegeven en rlen stervende eevrsaed, rf hij mogelijk
Kt? WP-nsphéh bed. ordt vervol**
