Jlifumr £riïtsdjf (Êeurant C Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken DE ST. JANSTOREN TE GORKUM ALLEN VOOR ÉÉN NIEUW MOLEST-RISICO Rl ll. FAX PA| □ementsprijs: er 3 maanden in Lelden en in plaatsen raar een agentschap gevestigd is 2.36 week 18 ct. Losse nummers 5 ct UnleMent'ePr'jzen ac^v'l^2% ct per regel. Ingezonden Mede- eelingen 46 ct per regel. Minimum r*gela. Bewijsnummer 8 ot. Bij coo- belangrijke korting Ho. 6226 Bar. Redactie en Administratie: BREESTRAAT 128, LEIDEN. Telefoon 22710. (Na 6 uur 23169). Postbox 30. Postrek. 86036. ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1940 21e Jaargang dogmatische basis algeq ïn w| rden'Sige menschen en in deze dagen d« ^er velen spreken gaarne van de Wgheid en schrijven dit woord v?| voorkeur met een hoofdletter. geeft zoo'n rust in tijden, dat tr deert vooruit kan zien, geen dag en igaf.hr; als men maar gelooven mag, ^^Voorzienigheid waakt en het leven jers Pr een betere toekomst, i heblwijfeld is deze houding te ver hun koven een heidensch fatalisme, dat .we^ noodlot gelooft. Er zit althans ge® je Christelijke trek in. De vraag is )f het in wezen iets anders en iets is dan noodlotsleer. Want bij ont man dit „geloof" aan de Voorzie- komt het in feite hierop neer, werdL eigen redder en behouder hoopt ll* Kdoch, mocht dit niet lukken, dan k\vaiPaar wat er wil en wat de Voor_ irekefid over ons besloten heeft: we •1de er met stoicijnsche kalmte in be- wef ca. g|hristelijke Kerk spreekt niet van lard fzienigheid; zij leert de voorzienig- le betas en bedoelt daarmee de almach- de i alom tegenwoordige kracht van «SE |>or welke Hij hemel en aarde, mits- moef alle schepselen, gelijk als met zijn i de jog onderhoudt en regeert. De voor- ien' leid is geen persoon of zelfstandig- f^haar een kracht en eigenschap van wiens hand heel het wereldbe- •looven immers, dat de goede God, Jj alle dingen geschapen had, deze ift laten varen, noch aan het geval irtuin heeft overgegeven, maar ze tot ^jjn heiligen wil alzoo stiert en dat in deze wereld niets geschiedt zijn ordinantie; hoewel nochtans epënfch auteur is, noch schuld heeft van "i, die er bedreven wordt. De Epi- alzoo onze geloofsbelijdenis, zei hun verdoemelijke dwaling, dat nergens mede bemoeit en alle bij geval laat geschieden; doch erpen wü met volle overtuiging, daarom staat het ook vast, dat :hts een vroom gebaar is zonder als men spreekt van de Voorzie- en dat deze religieu.se stemming are troost kan bieden en e chtsnoer kan zijn. Wie tot God it gelooven, dat H ij is! Hij is soonlijke God, bekleed met macht psjen zóó regeert Hij. "Mdit geloofsartikel houden wij vast, nu en tegenover iedereen, die ons in wil, dat de dag der vernieuwing imen en de oudé vormen opgeruimd worden. Blijkt van dit laatste de lelijkheid ten aanzien van eenige atie of instelling wij zullen er Taan om laten: als het wezen maar 'en blijft; n.l. dat God regeert en j Hem in alles gehoorzaamheid te bewijzen. l alle kanten bestormt men ons met p om eenheid. En waarom zou het p in Nederland niet kunnen komen? gtp de Christenen zich afzijdig hou- uist zij, die altijd althans in him re propaganda! het heil van heel voorop stelden? Waarom zouden doen? Wat men najaagt is immers f*MW|hristelijke juister gezegd: een j. lijke samenleving, want men Mi dat ons volksleven op christelijke '^ilagen berust. h rdaad, alom verkondigt men, dat jorzienigheid ons volk geleid ïzegende hoogten gebracht heeft. ,J<*-'gaat men hiermee verder dan b.v. &iOhamedanen, die met grooter ernst *3 ïle christenen vaak toonen, telkens «(belijden, dat Allah groot is? Heeft oodanig geloof waarde voor de •ij ilijke grondslagen van ons volks- 3* en ja, hoe komt het dan, dat men weer smalend spreekt over het gojtisch Christendom en over Chris- die heel het leven onder de ban kerk willen brengen? op slag hebben b.v. de propagan- JC van de Bellamy-beweging tegen «.nadrukkelijke bestrijding in, de gig verdedigd, dat overtuigde, Schrif- ioaa.jke Christenen zonder eenig bezwaar •ppistisch ideaal konden aanhangen, hield deze vereeniging een „uiterst bezochte landdag" in het Gooi. Dat ig belangstelling was is begrijpe- eerste spreker merkte terecht op, !t in deze moeilijke tijden minder lit lijkt op de ware broedergemeen- die volgens de leer van Bellamy anzelf zou komen. t, dit is slechts bijzaak. Wat de it trok is de verklaring van den spreker, dat de Bellamisten nooit gedaan aan politiek of aan „dog- politiek christendom", maar zich beperkt hebben tot het economisch Ook heeft men steeds gewaar - tegen versplintering vanvak- gsactiviteit door politiek chris- J Bellamisten schijnen ook al te ten tot die volksgroepen, die zich plotseling herinneren, dat ze sinds gfn dag dragers zijn geweest van vruchtbai\ ideeën, waarnaar ons fecht^r niet heeft willen luisteren. eigenaardig is toch wel de aanval t „politieke cvistendom". Dat zegt 140* «V Gorkums grijze reus, de St. Janstoren, vanwaar men twee-en- twintig steden en ontelbare dor pen en bij helder weer met het ongewapende oog zelfs de Dom te Utrecht vaag kan onderschei den, is reeds geruimen tijd in een krat geklemd, een wirwar van stellages, waarop de restauratie werkzaamheden moeten worden verricht, welke door de tijdsom standigheden zijn vertraagd. Het is of de oude reus naar veiliger plaats getransporteerd moet wor den en het krat daartoe als be schermer dient. Eeuwen zien op ons neder en in die eeuwen is menige storm over den St. Jan gegaan. Hij heeft de Hervorming meegemaakt, hij is getuige geweest van ver warring en watervloeden, hij heeft het oranje, blanche, bleu gedragen en van hem heeft ook gewapperd de tricolore met den adelaar van Napoleon. Bij het bombardement der geallieerden op Gorinchem, toen de Fransdie generaal Rampon de stad bezet hield, rilde de St. Jan voor het gevaar, dat hem bedreigde. Wat echter ook over zijn grijze kop moge zijn gegaan, het is niets bij wat hij den jongsten tijd hoorde en zag. Ronkende gevechtsvogels scheerden over zijn kruin en be dreigden zijn bestaan nog meer dan de bommen, ruim een eeuw geleden. Zijn carillon zwijgt nog steeds en zijn trans staat in dienst van de wacht, die dag en nacht speurt naar vliegtuigen, licht- kogels en zoeklichten. De reus, die slechts een kleine knik in zijn heupen heeft is wel zéér oud. Van Arkels Oude Veste, van H. A. van Goch, vertelt hiervan het volgende: De naast de kerk staande toren is niet, zoo als de kerk eigendom van de Ned. Herv. ge meente te Gorinchem. Hij is stadseigendom. De toren is op het oogenblik zeker wel het oudste bouwwerk, in Gorinchem nog aan wezig, en het eenige gebouw, dat dagteekent uit den tijd van de stichting der stad. Iiïïmers werd hij direct bij Gorcum's wording opge bouwd, al was het dan niet tot de hoogte, welke hij thans heeft, omdat, volgens Kemp, de kap er eerst in 1517 op gemaakt werd. De toren is opgetrokken naar middeleeuw- schen bouwtrant, in gothischen stijl, en staat hoewel dan eenigszins uit het lood gezakt nog hecht en sterk daar als een ontzag- afdwingend werkstuk van riddereeuwsche massiefheid. Langs een steenen wenteltrap (252 treden): de Dom te Utrecht heeft er 365), waartoe men opgang verkrijgt door het torendeurtje bij het z.g. stovenhok der kerk, klimt men op tot het torenuurwerk en den trans, vanwaar men uitzicht heeft op een on gekend mooi panorama, omvattend grens- stukken der drie buurtprovinciën Zuid-Hol land, Gelderland en Noord-Brabant. Aan de eene zijde gaat het oog te gast aan een echt Hollandsch landschap, met „klaver in de vel den en altijd bolle terw", zooals Huygens in 1624 zong, doorsneden van de kronkelzieke Linge, kanalen, vlieten, wateringen en sloo- ten, met een schat van vee op de van knot wilgen omzoomde weiden en schilderachtig gestoffeerd door vriendelijke boerenhuizingen en slanke kerktorens, zonder tal. Aan den an deren kant, met het historische Loevestem, het hoogbejaarde Woudrichem en het mooie Brabantsche land tot achtergond, weidt dc blik over Maaa en Waal en over de breede samenvloeiing dezer twee machtige rivieren, de „volle Merw", wemelend van op- en af varende schepen en stoombooten. De schrijver geeft dan een beschrijving van het klokkenhuis en van de aldaar aan wezige klokken. Op de brandklok staat: Hein- rich van Trier heeft mi gegoten in 't jaer ons Heeren 1581". Daaronder is geplaatst het wapen van Gorinchem. De klok voor den slag der uren en die voor de halfuren dragen eveneens opschriften. Op bijna alle klokken van het carillon staat de naam Melchior de Haze een der beroemdste klokkengieters tc Antwerpen in de 17de eeuw. Verder vertelt dan de schrijver: Gebouwd tegelijk met de oude kerk, was de toren tot de afbraak dier kerk (in 1844) met deze ver- eenigd. Daarna stoftd hij eenige jaren alleen, totdat de tegenwoordige kerk gebouwd werd, welke, in Romaanschen stijl'opgetrokken, zui ver architectonisch niet past bij den stijl van des torens gothiek kleed. In de gedichten van de jong gestorven Gor- kumsche dichteres Albertina Kehrer, bijeen verzameld door haar broeder I. K. W. Kehrer, met een voorbericht van Nicolaas Beets, is het volgende gewijd aan den St. Janstoren, toen hij alleen stond: Aan den toren van de afgebroken kerk der Hervormden te Gorinchem. Statig en fier heft gij uw spits naar de wolken. Reuzige grijze, die de eeuwen belacht! Om u verkwijnden geslachten en volken, Gij staat nog daar in steeds jeugdige kracht. men thans heel wat duidelijker dan voorheen. Had men van meetaf in zulke klare taal gesproken, dan zou het niet noodig zijn geweest Christenen te waar schuwen tegen deze beweging. De dogmatische basis! Zonder eenige reserve verklaren wij, dat wij deze begeeren en propageeren. Want dogmatisch is de Christelijke leer altoos. Dat is ze reeds als ze spreekt van de voorzienigheid Gods; hoewel dit niet het eenige dogma is. En een politiek Christendom willen wij, slechts in dien zin, dat onze politiek, staatkundig en econo misch, gebonden zij aan de Heilige Schrift. Want dan pas kunnen we gelooven, dat de allergewoonste, de meest alledaagsche dingen loof en gras, regen en droogte, spijs en drank enz. en dus ook oorlog en vrede, welvaart en tegenspoed, oor logsvernietiging en wederopbouw, niet bij geval, maar van zijn vaderlijke hand ons toekomen. Die wolken, lucht en winden, Wijst spoor en loop en baan, Zal ook wel wegen vinden, Waarlangs uw voet kan gaan. St. Janstoren te Gorkum Ernstig en droef schijnt ge in 't ronde te staren. Ach, niet een enkele vriend uwer jeugd! Geen, wie die schitterende riddereeuw heugt. Moogt ge in de veste aan uw voet meer ontwaren! Droef bovenal staart ge neer op den grond. Dien eens uw ouwste vriendinne mocht sieren. Ach, niets dan onkruid en distelplant tieren. Nu op de plek, waar zij eertijds bestond Zusterlijk stond ze u zes eeuwen terzijde De oude St. Janskerk, door Arkel gesticht. Lang door de zon der Hervorming verlicht, Schoon eerst de waskaars haar schemer- glans spreidde Door haar gewelven! Gij treurt niet alleen. Grijze kolos! om 't vernederd gesteente. Zie aan Uw voet haar bedroefde gemeente, Vruchteloos zoekend naar het huis der gebeên! 't Huis, waar sinds eeuwen uw roepstem vergaarde De armen van geest, de gebrook'nen van hart. Heilige plaatse, waar nooit een bezwaarde Laafnis vergeefs zocht voor tollenaarssmart 't Hus waar zoo vaak ons, in statige galmen 't Godgewijd orgel de ziel heeft ontroerd, En onze zuchten, gebeden en psalmen Krachtig en schoon naar den hemel gevoerd! 't Huis, dat den schamelen armen der aarde Nooit, door bekrompenheid, de intreê verbood, Maar ook hem liedrijk zijn poorten ontsloot, En naast bevoorrechter broedren hem schaarde: Of zocht hij het oog van de menigt' te ontvliên En haar 't gezicht zijner armoê te onttrekken, Hem met een schemerend donker te dekken En een onopgemerkt plekske wou bien! 't Huis, dat bevloefti met de zerken der vaderen Predikte aan elk, die zijn drempel kwam naderen: „Sterveling, gij hebt hier geen blijvende stad"! En boven al zijn daken deedrijzen Als om 't geloofsoog naar boven te wijzen: „Christen, omhoog zij uw hart en uw schat"! Nog galmt des Zondags uw stem door de straten En noodigt uit tot vereering van God, Maar.de oude plaats des gebeds blijft verlaten, Ledig en woest, ach, den vreemden ten spot! Eens blonk de fakkel der lieflijkste hope: Goud was voor de opbouw der kerk ons beloofd, Dramaar d'orkanen doorstormden Europa En in hun vaart werd dat schijnsel gedoofd! 't Goud, dat een tempel des vredes zou bouwen. Moest aan behoeften des oorlogs verspild IJdele droom bleek ons vroolijk vertrouwen! Wijsgeer of vrome! veracht( zoo ge wilt Rijkdom der wereld, ik blijf dien begeeren O, had ik schatten, de tempel des Heeren Hief dra zijn zuilen weer hemelwaarts heen! Dan dreunde er 't orgel weer rond door de bogen, 't Lied der gemeente klom dankend ten hoogen Ras, oude reus, stondt ge niet meer alleen. NAT. CHR. GEH. ONTH. VER. District Zuid-Holland Voorafgegaan door een wijdingsstonde, waarin Ds. J. Enter van Rotterdam naar aan leiding van Ef. 5 18 sprak, werd Woensdag te Rotterdam de 85e vergadering van het District Zuid-Holland gehouden, onder leiding van Ds. J. W. Tonsbeck, van Schiedam. De jaarverslagen, uitgebracht door den secretaris, Ds. G. Venema, te Loosduinen en de heer Don te Vlaardingen, werden goedge keurd. Herkozen werden de aftredende leden Ds. P. L. Kiehl en A. J. Middag. In een vacature zag zich gekozen de heer P. J. van Randwijk, te Dordrecht. De heer A. H. van Ra an van Loosduinen refereerde over „Drankgebruik in mobilisatie tijd". Aan de hand van persoonlijke ervarin gen e.a. gegevens kwam deze tot de conclusie, dat het aantal gevallen van openbare dron kenschap sterker gestegen was, dan de offi- cieele cijfers aangeven. In de middagvergadering hield Dr. Kethel, geneesheer aan de stichting „Maasoord", te Poortugaal een referaat over „Bloedonderzoek bij auto-ongelukken", toegelicht met vele statistieken. In deze lezing, die op hoog wetenschappelijk peil stond gaf deze een over zicht over de toepassing van psycho-techniek op chauffeurs. Spr. constateerde de goede werking hiervan op grond van cijfers uit het buitenland. Voorts hield Dr. Kethel een plei dooi voor bloedonderzoek bij auto-ongelukken, waarmede vooral in Noorwegen goede resul taten waren bereikt. Op beide referaten volg de een geanimeerde vragenbespreking. De vergadering besloot de volgende districtsvergadering te Schiedam te houden. Tijdens de middagpauze maakten de be zoekers een rondgang door de stad „die niet moer is*V ALG. FRIESCHE LEVENSVERZ.-MY LEEUWARDEN - BURMANIAHU1S VAN 1845 AMSTERDAM, VAN BRIENENHUIS BEIDER GARANTIE VOOR ALLE VERZEKERDEN De Vuurslag Een politieke groep, welke vroeger als de Nationale Unie bekend was en welke on langs, ter vermijding van verwarring met de Nederlandsche Unie, haar naam in De Vuur slag gewijzigd heeft, heeft een open brief tot de Nederlandsche Unie gericht, waarin zij deze uitnoodigt om haar beginsel aan te vullen met „een kort beleidsprogram, inge steld op het Nieuwe Land, aangepast aan de onmiddellijke behoefte van den tijd." De Vuurslag schrijft om., naar aanleiding in het door de Nederlandsche Unie ingeno men standpunt, dat staatkundige hervormin gen onder de huidige omstandigheden niet aan de orde zijn: Inderdaad, de tijd is niet aangebroken voor het doordrijven van maatregelen, welke in strijd zouden zijn met 's-lands wetgeving, hetgeen uiteraard geenszins beduidt dat de partementale reorganisatie, gepaard aan de constitueering van een bepaalde Nederland sche regeermacht, leidend tot sociaal-econo mische mobilisatie der welvaartsmogelijk heden hiermede in strijd ware. Doch indien zoodanige voorzieningen aan de grenzen gebonden zijn door wet en grondwet gesteld, zoo is het anderzijds de hoogste tijd, dat de allerwege verlangde vernieuwing in de volksverbeelding concreten vorm aanneme, dat het volk een duit'.elijken kijk krijge op de nieuwe haven, die aan het einde der huidige beproeving ligt. M.a.w. het nieuwe corporatief en autoritair bestel, dat ook U verklaart te verlangen, moet punt voor punt staatsrechtelijk, oeconomisch en sociaal wor den uitgewerkt. De Vuurslag heeft zich in dezen geest ook tot Nationaal Front en Nationaal Herstel gewend. De leider van Nationaal Front zou volgens de inlichtingen van De Vuurslag nog denzelfden dag contact met de Nederland sche Unie dienaangaande gezocht hebben. De laatste woorden van den open brief luiden: „Men is tot een hecht verband be reid, zoo omtrent de practijk uwer bedoeling (de bedoeling van de Nederlandsche Unie. RedJ zekerheid bestaat" Aanslag op een vrouw In de Eendrachtstraat te Zaandam heeft gistermiddag de ongeveer 40-jarige 'Brabant sche landarbeider W., de 33-jarige vrouw S met wie hij enkele jaren geleden omgang had met een mes aangevallen. De vrouw ver weerde zich heftig en ging hem zelfs met een pan, die zij van het vuur haalde, te lijf. Ook haar echtgenoot, die te hulp snelde en die den aanvaller ten slotte kon over meesteren, liep verwondingen op. Hun ver wondingen zijn echter niet van ernstigen aard. W. is gearresteerd. Dit is reeds de derde maal dat hij een aanslag pleegt op de vrouw. Den eersten keer probeerde hij' haar, evenals nu, met een mes van het leven- te berooven, de tweede maal had hij een revolver weten te bemachtigen. Voor het laatste feit had de rechtbank hem veroordeeld tot twee jaar ge vangenisstraf met de bijzondere bepaling, dat hij zich niet meer in de Zaanstreek mocht vertoonen. Sedert korten tijd bevond hij zich op vrije voeten. Mej. S. is moeder van drie kinderen. is de grondgedachte van het onderling hulpbe toon der molestschadeverzekering. Eigenaren van woonhuizen, van inboedels, van groote kantoren, van boerderijen, van fabrieken zijn allen bereid bij te dragen voor de schade die U mocht lijden! Dat is het systeem van De groepen getarifieerd naar den aard van hun risico maar overigens alle gelden in één kas, alle schaden onder één omslag. Singel 126-130 AMSTERDAM (C.) Tel. 47190 Vraagt uitvoerig prospectus. Zuinig met de brandstoffen in school In „Onze Vacatures" geeft J. D. vanlepe- en Jr. zeer nuttige wenken over de school- verwarming. Ze zijn wellicht ook voor kleine kerken of lokalen van belang. „Wanneer, zoo schrijft hij, op een strenge winterdag het kwik buiten 10 gr. C. onder het nulpunt staat en men een temperatuur in het schoollokaal wenscht te handhaven van 18 gr. C., dat is 64.4 gr. F., dan zal de verwarmingsinstallatie in ons geval de kachel per uur 8 a 10,000 W.E. moeten leveren. Dat is namelijk de hoeveelheid warmte die noofdzakelijk via de wanden en ramen per uur verloren gaat. Het gebeurde eens, dat bij ingesteld onder zoek het warmteverlies 20 pet. hooger bleek te zijn dan uit de berekening volgde. Dit zou overeenkomen met een muurdikte van een halve steen. Het lokaal had echter een mum- die veel dikker was, n:L een heele steen, dan een spouwruimte en dan weer een halve steen. Warmte-technisch zoo gunstig mogelijk. Wat was nu het geval? In de buitenmum bevonden zich, zoowel onder als boven, lucht- roostertjes. De koude buitenlucht kon daar door van boven tusschen de spouwruimte ko men om deze via de onderste roosters weer te verlaten. Maar zoodoende heerschte er ach ter de halfsteensmuur aan den binnenkant een temperatuur gelijk die daar binnen. Met opzet wordt dit geval hier vermeld om dat het niet op zichzelf staat, maar meermalen geconstateerd wordt. Dat een dergelijk warmteverlies maar niet zoo mag worden over het hoofd gezien blijkt, als we het geval nog wat verder uitspinnen. Stel, dat het lokaal per dag 10 um ver warmd wordt; het stookseizoen op 200 dagen wordt gesteld en de nacht buiten rekening wordt gelaten, dan bedraagt het totale warm teverlies 10 maal 200 maal 2000 W.E. dat is: 4,000,000 W.E. Dit vertegenwoordigt een hoe veelheid anthraciet van 800 kg. Een school, bestaande uit 10 dergelijke lo kalen verstookt dan 8 ton anthraciet te veel. Dit verlies in geld uitgedrukt bedraagt, ge rekend naar 16 per ton: 126, en is belang rijk genoeg, om de metselaar opdracht te ge ven de bovenste luchtroosters dicht te met selen. Bekend is, dat gordijnen, wanneer deze ge sloten zijn, goede warmte-isoleerders zijn. Minder bekend, dat zij dat niet zijn, wanneer deze onder en boven vrij van de wand hangen. Het is een herhaling van het geval met de ventileerende spouwmum. Menschen zijn levende kachels. De capaci teit van een kind is 60 W.E. per um. Een on derwijzer produceert het dubbele. Theoretisch zouden dus 130 kinderen plus een onderwijzer in staat zijn bij een buitentemperatuur van 10 gr. C. een binnentemperatuur van 18 gr. C. in een normaal lokaal te verkrijgen en te handhaven. Gelukkig behoeft het niet op deze wijze. Toch wordt er wel rekening gehouden met de warmteafgifte van onder-wijzer en kinde ren. Immers 30 kinderen plus onderwijzer brengen 2000 W.E. dat is 20 pet. warmte mee. Regel is, dat deze warmte in den vorm van ventilatie dus opening van ramen weer verdwijnt. Conclusie: het niet ventileeren bespaart pet. warmte. Hetgeen daarom nog niet direct aanbevolen wordt. Een goede middenweg is, dat bij een buiten temperatuur lager dan 5 gr. C. met ventilee ren gestaakt wordt. De besparing kan hieruit worden afgeleid". Extra rantsoenen voor werk verschaffingsarbeiders Ten aanzien van de verstrekking van extra rantsoenen brood en vet aan arbei ders in de werkverschaffing, zullen de vol gende voorschriften gelden, aldus meldt men ons. Arbeiders, die bij kanaalgraven, bedij kingen en landaanwinning voortdurend zware klei moeten spitten, alsmede zij, die zwaar ontginningswerk of daarmede gelijk te stel len zwaren grondarbeid verrichten, komen voor extra brood-, boter- of vetkaarten aanmerking en wel voor resp. 100 en 200 pet. DE VERDUISTERING In het belang van de naleving van de bepalingen ten aanzien van de ver duistering: Zonsondergang 14 Sept. 7 u. 58 m. Zonsopgang 15 Sept. 7 u. 14 m. Koopt iedere maand tenminste één boek". - De winkelier, die een practischen kijk heeft óp de campagne voor beter en meer lezen, welke de boekenweefccomwssie voordtt najaar pppro)ectee»J «SM» kutW Ui'likan <=)Jnlyen Uw cadeau M2.5Q HUISVROUWEN Met EEN PAK ^GRCO doet U MEER dan met 20 stukken zeep! Doet Uw voordeel! Slechts 28 cent per pak! In elk pak GEBRUIKSAANWIJZING met tal van NUTTIGE WENKEN! Verkrijgb. bij alle warenhuizen en drogisten .GREVOS" HANDELMAATSCHAPPIJ Nieuwland 6 a - TeL 38169 - Rotterdam VRAAGT ONS PROSPECTUSj STAATSEXAMEN A en B H.B.S. (extraneus) A en B ONDERWIJZERSAKTE Mulo-diploma RESA - ARNHEM (BEKENDE SCHRIFTELIJKE CURSUS). Uit de Pers REVOLUTIE EN VOLKS KARAKTER De Nederlander schrijft onder dit hoofdl In een van de buitenlandsche overzichten van dr. Krekel trof ons de volgende uit spraak: „Een politieke revolutie heeft slechts dan bestand, indien zij uit de geestelijke wortels van het volksbestaan kracht ontvangt" Dit werd neergeschreven in een beschou wing over de toestanden en verhoudingen ia het Zuid-Oosten van Europa, maar het is van beteekenis ook voor onze eigen omgeving. Wij weten niet wat de toekomst voor ons land brengen zaL Dit is de laatste maanden al zoo veel gezegd en neergeschreven, dat het reeds lang tot een gemeenplaats gewor den is. Maar desondanks blijft het waar. Men kan de toekomst hoopvol of pessimistisch te gemoet zien, men kan pröbeeren zich een voorstelling te maken van hetgeen gebeuren gaat of lijdelijk afwachten, dit alles verandert er niets aan, dat niet wij zeil in de laatste instantie de beslissing in handen hebben. Het is mogelijk dat onze staatkundige orde wijzigingen zal ondergaan, die zoo ingrijpend zijn, dat men ze als revolutionair kan quali- ficeeren. Misschien is het zoo, dat deze wi> zigingen zoo lijnrecht ingaan tegen wat wij het wezenlijke van ons volkskarakter achten, dat wij er innerlijk tegen in verzet komen. Laten wij dan ons de uitspraak van dr. Krekel in herinnering roepen en bedenken, dat die veranderingen alleen dan blijvend zullen kunnen zijn, wanneer zij in overeen stemming zijn met den geestelijken onder grond van de in ons volk levende overtuig gingen. Zijn zij dat niet, dan zullen zij vroeger of later weer ongedaan worden ge maakt. Men kan het volk dan wel een tijd lang een andere orde opleggen, maar op den duur zal deze zich niet kunnen handhaven. De geschiedenis bewijst, dat daaraan althans wat ons volk betreft niet behoeft te worden getwijfeld. Daarom kunnen wij de toekomst met gerust heid tegemoet gaan. Ons volk is wat het te voren was. De uiterlijke omstandigheden zijn gewijzigd, maar innerlijk is er in den diepsten grond niets veranderd. Van een geestelijke revolutie is geen sprake. En het is niet te verwachten, dat men, ook al zou men het proeven, ons volkskarakter in zijn wezen zou kunnen omzetten. Elke staatkundige orde zal, zich daaraan moeten aanpassen. Ook de geestelijke stroomingen, die in de vorige eeuw den boventoon hadden, heeft ons vol* op zijn eigen wijze verwerkt. Wij mogen trouwens, getuige de redevoe ringen van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, aannnemen, dat men ook van Duitschen kant daarvoor oog heeft En daarin ligt voor ons op het oogenblik de hechtste waarborg, dat ons niets overkomen zal, dat tegen ons volkskarakter Wanneer deze verwachting niet beschaamd wordt dan zal dat de meest doeltreffende weg zijn om een goede verstandhouding tus schen ons volk en het Duitsche volk te doen groeien. Want ons volk is te zeer aan dê ongerepte handhaving van zijn volkskarakter gehecht, dan dat het er niet gevoelig voor Eou zijn, dat dit van Duitschen kant wordt gerespecteerd. Wijziging in de radio-uitzendingen Er is een wijziging gekomen in de uitzen- dtoe van radioberichten van het A. N. P. Ifc de urtsending van berichten om 8 uur des avonds volgt nog een uitzending van 8 96 tot 9 uur. Daarmee besluiten ook de racho- vereenigingen iyin uitzendingen. Pijp Tabak Tacoois - Leeuwarder)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1