ii
PONDERDAG 12 SEPTEMBER 1940
STADSNIEUWS
Officieele Publicaties
FOTO-LEGITIMATIEBEWIJZEH
Medegedeeld wordt dat met de uitreiking
van Foto-legitimatiebewijzen aan Neder
landers, inwoners der gemeente, van 15 jaar
en ouder, binnen enkele dagen zal
worden begonnen.
Voor elk bewijs is een goedlijkende foto
noodzakelijk. Is men in het bezit van een
goede foto, dan kan men daarmede thans
volstaan. Zij, die voornemens zijn een foto
voor dit doel te laten maken, worden er op
gewezen, dat' de foto aan de volgende
gischen moet voldoen:
a. afmetingen 3>i cm breed bij 4S cm hoog:
b. de foto mag uitsluitend het hoofd en
eventueel het bovendeel van de borst van
den afgebeelden persoon weergeven;
c. de foto moet den afgebeelden persoon
tdnder hoofdbedekking weergeven;
d. de afbeelding van het hoofd moet onge
veer 2 cm in doorsnede of grooter zijn;
e. de foto moet den afgebeelden persoon
half „en face" en half „en profil" naar
rechts toonen, zoodanig, dat het linkeroor
duidelijk zichtbaar is;
f. de beeldtrekken moeten scherp en niet
geretoucheerd zijn, (geen wazige of z.gji.
kunstfoto's);
g. de foto moet den afgebeelden persoon
duidelijk kenbaar weergeven:
h. gelijkmatige z.g.n. egale kleUr; witte of
grijze achtergrond;
id. de foto mag geen nevenafbeeldingen
bevatten (geen andere personen, geen huis,
geen landschap, geen hond, enz.); de achter-
rijde der foto's moet zijn van wit papier
ronder eenigen stempelafdruk, opdruk of
j. de foto mag geen stempelafdruk of deel
Van een stempelafdruk bevatten.
Het betrachten van spoed met het laten
tnaken van een foto isbeslistnoodzake-
Itjk.
Pas. Zij die in het bezit zijn van een gel
dig Nederlandsch paspoort, afgegeven door
de bevoegde Nederlandsche autoriteiten; b. een
niet langer dan een jaar geleden door de be
voegde Nederlandsche autoriteiten uitgereikt
geldig bewijs van Nederlanderschap, voorzien
van een goedgelijkend, met gemeentestempel
gewaarmerkt portret;
c. een door of namens den commandant van
Ü«n Nederlandschen Opbouwdienst uitsluitend
aan personeel van dien dienst afgegeven
identiteitsbewijs, voorzien van een met dienst-
stempel gewaarmerkt goed gelijkend portret:
d. een door of namens den directeur-gene
raal der Posterijen, Telegrafie en Telefonie,
uitsluitend aan het personeel der P.T.T. afge
geven identiteitsbewijs, voorzien van een met
dienststempel gewaarmerkt, goed gelijkend
kunnen hiermede volstaan, mits op het
onder a, b, c of d genoemd paspoort of bewijs,
behalve den geslachtsnaam, en voornamen van
den houder, diens geboortedatum, gehoor'
plaats, beroep, woonplaats en adres, alsr
zelfgeschreven handteekeniing en ver de
dagteekening der uitreiking, dienstst<
van de instantie met de uitreiking belast
mede de handteekening van den bevoegden
(u-nbtenaar. die het bewijs afgaf, bevatten.
Leiden, 12 September 1940.
V. D. SANDE BAKHUYZEN,
burgemeester.
ZEEP VOOR INDUSTRIEËN
Alle industrieën, welke zeep noodig hebben
bij de fabricage harer producten, dienen zich
te wenden tot het Rijksbureau voor Chemi-
E'ne Producten, Sectie Zeep, Laan Copes van
attenburch 16, te 's-Gravenhage.
Leiden, 12 September 1940.
De Burgemeester,
A. VAN DEN SANDE BAKHUYZEN.
Dt Leidsche Stadhuiskwestie
Gistermorgen 'stond wederom de beruchte
Leidsche stadhuiskwestie op de rol van het
civiele Gerechtshof te 's-Gravenhage. Zooals
men zich zal herinneren gaat het nog steeds
om het feit, wie de schade moet dragen voor
de beschadigingen, toegebracht aan de panden
van de firma's Zandvoort en Feld, teweegge
bracht bij de werkzaamheden in den bouwput
van hét toen nog te bouwen stadhuis.
De Haagsche rechtbank heeft zich lang
durig bezig gehouden met deze kwestie,
die gaande is tusschen de gemeente Leiden,
de aannemingsmatschappij Hillen en Roosen
en de benadeelden Zandvoort en Feld.
De rechtbank heeft destijds de aanne-
ïningsmaatschappij verantwoordelijk gesteld
voor de beschadigingen en hen veroordeeld
©m de schade te betalen.
Van dit vonnis was nien in hooger beroep
gekomen bij het Haagsch Gerechtshof. Was de
Baalt destijds al aangehouden om tp probeeren
een schikking të treffen, thans werd de zaan
opnieuw 14 dagen aangehouden, thans op
een schriftelijk verzoek van mr. Goudsmit uit
Leiden, die alsnog zal probeeren in dien tijd
de partijen tot elkaar te brengen en een
schikking te treffen.
De president wilde deze gelegenheid alsnog
geven en besliste, dat de zaak over veertien
degen opnieuw op de rol geplaatst zal worden.
- Hopen wij slechts voor alle partijen in het
Blgemeen en voor de gedupeerden in het bij
zonder, dat het dan over veertien dagen de
laatste maal zal zijn, dat deze zaak op de rol
©al prijken.
W. van Erp 75 jaar
Op 16 Sept. a.s. hoopt de heer W. v. Erp,
oud-kapelmeester van het 4e regiment infan
terie, thans woonachtig te de Bilt, Waterweg
37, zijn 75sten geboortedag te vieren.
Men kan veilig aannemen, dat het den grijzen
unusicus dien dag niet aan belangstelling zal
ontbreken, want in de wereld der harmonie
en fanfare heeft Willem van Erp altijd een
belangrijke plaats ingenomen. Vele jaren heeft
fhij zijn beste krachten gegeven voor de blaas
muziek, als componist, als dirigent en als
achtjarigen leeftijd werd Willem van
Erp leerling van de muziekschool van Wede-
meier te Leeuwarden, alwaar hij tot zijn 17e
jaar studeerde. Zijn groote orkestroutine heeft
hij daarna opgedaan bij het Stedelijk Muziek
corps te Nijmegen, het Tivoli-orkest te Utrecht
en de Stafmuziek van het 4e Regiment Infan
terie te Leiden. Bij deze orkesten was hij res
pectievelijk es-clarinettist, eerste violist en
eerste clarinettist. Den eersten tijd in Leiden
beeft hij bovendien benut om zijn muziek
theoretische studiën, alsmede zijn studie in
harmonie-leer. het contrapunt en de compo
sitie te voltooien. Dat deze studies vrucht-
dragend zijn geweest blijkt wel hieruit, dat
•ijn ongeveer zestig arrangementen voor har
monie-orkest en de vele oorspronkelijke mar-
uchen en genre-stukken die hij schreef in vak
technisch opzicht alle uitstekend zijn.
Het'eerste werk, dat Willem van Erp arran
geerde was „Paljas'' van Leoncavallo. Vercjcr
marschen van zijn hand o.m. een fantasie voor
harmonie-orkest var „Manon" van Massenet,
dat bij de Militaire Kapel, dirigent Louis.Boer,
een repertoire-stuk werd. Hij gewerkte voorts
de,prachtige opera van Humperdinck „Hansel
und Gretel" an de ouverture „Phedré"" van'
Massenet. Van zijn verschillende oorspronke
lijke werken mochten enkele zelfs een bekro
ning verwerven.
Op 28-jarigen leeftijd werd Van Erp als op
volger van Johan Gottfried Mann benoemd tot
kapelmeester van 4e Regiment Infanterie te
Leiden. Dat hij met dit orkest heel wat be
reikt heeft, moge o.a. blijken uit het feit, dat
hij in 1905 op het eenige militaire concours
(voor de acht Nederlandsche Stafmuzick-
oorpsen en buitenlandsche orkesten) dat in
ons land gehouden is, de hoogste onderschei
ding verwierf in den concert-wedstrijd.
Doch niet alleen dit militaire orkesC maar
ook de verschillende burgerlijke corpsen, die
onder zijn leiding stonden, hebben geprofi
teerd van zijn groote muzikale en paedago-
gische gaven, terwijl ook als jurylid de heer
v. Erp een hoogstaanden naam had. Aan zijn
kundig weldoordacht oordeel werd groote
waarde toegekend.
BURGERLIJKE STAND
Turk en J. M. Kenni
lena. dr. van J. M. Caspars en
Petronella Cornelia Maria, dr
P. C. Mootjekin
Elisabeth Antje. dr.
l. M. E. Th. Jacob!
OVERLEDEN: A. W J. Kouwenberg. wedn.. 85j.
K. Veuger, hsvr. van N. J. Kenbeek. 65 j.
GEHUWD: W. Dijkens jm. en T. de Koning, jd.
H. J v. Leeuwen, jm en C J. F. v. Staveren,
jd. A Leuerlng, jm. en P. J, de Vink, -,d.
J. Hollemans. jm. en J. E Vlasveld, jd. P. F.
M. v. d Broek, jm. en M, H. P.ombaut, id. - H.
H. Godee. jd. J. I. Eradus
G. v. Hooven. jd
t. jd. - H.
v. d. Linden, jd 20 j.
Alkemade
RECLASSEERINGSDAG.
Zaterdag 14 September zal in Alkemade,
evenals in andere Nederlandsche gemeenten
de Nationale Reclasseeringsdag worden ge
houden voor instellingen van alle gezindten,
zooals op de strooken, die op de bussen zijn
aangebracht, duidelijk te lezen is. Wij hopen,
dat de ingezetenen voor dit mooie werk
gaarne iets zullen bijdragen.
BENOEMING.
Tot tijdelijk ambtenaar ter secretarie al
hier is benoemd de heer L J. den Hollander,
thans in gelijke functie werkzaam te Ambt
Hardenberg.
AANBESTEDING.
Op het Gemeentehuls had de aanbesteding
plaats van den bouw van een veldwachters-
woning te Roelofarendsveen. Ingeschreven
werd als volgt: Fa. Kinkel en de Graaf, Lei-
cnuiden voor 4974; H. J. Strijk. Rijpwete
ring 4775: Gebr. Akerboom, Rijpwetering
6390; Fa. Deerenberg en Van Wijk. Alphen
aan den Rijn 5650; Wed. C. Langhout,
Oudewetering 5710: C Koppe, Alphen aan
den Rijn 5073; Chr. Overdevest te Rijn-
zaterwoude 5388; Fa_ Van Brag en Bour-
rèe. Nieuw veen 5324: T. Bakker, Naaldwijk
5347. Laagste inschrijver H. J. Strijk. De
gunning is aangehouden.
Alphen a/d. Rijn
DIEFSTAL VAN STOFFEN
Door het hoofd van de O. L.-school in de
Schoolstraat is bij de politie aangifte gedaan,
dat uit het schoolgebouw een hoeveelheid fla
nel, lingeriekatoen, breikatoen en eenige scha
ren zijn ontvreemd, welke stoffen en gereed
schappen werden gebruikt bij het handwerk-
onderwijs.
BELEEDIGING
Door den 74-jarigen N. v. Zw. werd bij de
politie een klacht ingediend tegen mej. v.
Zw.-D., wonende in de Hooftstraat wegens
beleediging. Toen hij de woning in de Hooft
straat van genoemde juffrouw passeerde wer
den hem allerlei scheldwoorden nageroepen,
waardoor hij zich in zijn eer en goeden naam
aangetast gevoelde. De betrokken juffrouw
is reeds herhaalde malen wegens beleediging
veroordeeld.
RIJWIELDIE VEN GEARRESTEERD
Zooals wij Dinsdag reeds gemeld hebben,
werd door de politie alhier een persoon aan
gehouden wegens diefstal van een rijwiel.
Met de arrestatie van dezen man, den 38-ja-
rige arbeider P. A. v. B., die reeds herhaalde
malen werd veroordeeld, heeft de politie een
goede slag geslagen, want hij bleek de hoofd
man te zijn van een complot dat reeds ge-
ruimen tijd de Rijnstreek onveilig heeft ge
maakt.
De man verdiende een flinke duit door an
deren aan" té~ zetten tot" rijwieldiefstal; waar
voor zij een kleine vergoeding kregen. Het
gevolg was, dat niet alleen fietsen werden
ontvreemd in deze gemeente, maar ook te
Koudekerk en te Leiden.
In een schuurtje bij de woning van v. B.
in de Raadhuisstraat vond de politie een
groote verzameling onderdeelen, afkomstig
van gestolen rijwielen. Onherkenbaar ge
maakt verkocht de man de rijwielen weer.
Hij hield er zelfs een boekhouding op na
waarin hij alle bijzonderheden met betrekking
tot zijn duister bedrijf noteerde.
De verkoop van een frame aan een rij
wielhandelaar heeft van V. hier ter plaatse
tegen de lamp doen loopen En tevens kwam
men hierdoor op het spoor van twee mede
plichtigen n.l. den 26-jarigen los-werkman
C. van D., die ook reeds enkele malen werd
veroordeeld wegens kleine diefstallen en den
19-jarige A. v. Z., die nog een blanco straf
register had, maar waarschijnlijk door v.
B. tot de diefstallen is aangezet. Zoo heeft
aeze knaap een rijwiel meegenomen van een
zolder in de fabriek waar hij werkte, welk
rijwiel aan zijn patroon toebehoorde.
Zaterdagavond sloegen de dieven op de
Breestraat te Leiden voorloopig hun laatsten
slag. Zij namen daar een uitstekend, heeren
rijwiel weg, kwamen hiermee naar Alphen
en maakten kennis met iemand uit Nieuw
koop, die zich bij een rijwielreparateur op
hield
Deze Nieuwkooper had van een caféhouder
alhier een fiets gekocht voor ƒ22.50, die ech
ter zoo slecht was gebleken dat hij er dien
avond doorzakte. Juist kwam daar van B.
met het te Leiden gestolen rijwiel, en hij
deed het voorstel dit van hem over te nemen
voor 15, waarna hij dan het kapotte rij
wiel zou krijgen.
De Nieuwkooper ging hier op in en ped
delde hoogst voldaan met zijn goede Simplex
naar Nieuwkoop. De reparateur kreeg echter
argwaan tegen van B. en zoo werd het rij
wiel bij den Nieuwkooper in beslag genomen.
Toen van B over een en ander aan de tand
was gevoeld bleek al spoedig hoe de zaak in
elkaar zgt.
De aanhouding geschiedde door een politie
man van het korps alhier en een Leidsch
rechercheur.
Van B. en van D. hebben een reeks van
diefstallen bekend en zijn na verhoor ter be
schikking gesteld van-de Officier van Justitie
te 's-Gravenhage. Tegen de jeugdige vaft Z.
Is door de politie proces-verbaal opgemaakt,
waarna hij op vrije voeten is gesteld.
BOTSING TUSSCHEN VRACHTAUTO'S
Op de Steekterweg had gistermorgen een
vrij ernstige autobotsing plaats. Uit de rich
ting Zwammerdam kwam een vrachtauto, be
stuurd door C. uit Gouda, toen van het woon
wagenterrein plots een vrachtauto achteruit
den weg op kwam, terwijl de bestuurder zich
niet vergewist had of de weg vrij was.
De wagen uit Gouda botste met kracht op
de andere auto, met het gevolg, dat de eerste
zwaar beschadigd werd.
De onvoorzichtige bestuurder bekommerde
zich niet om het ongeval en is weggereden
De politie tracht hem op te sporen.
Lisse
VELINGEN H.B.G.
Op de veilingen gehouden door de Coöpe
ratieve Veilingsvereeniging voor Bloembol
lenkweekers H.B.G. 'G A.) alhier op 6 en
10 Sept. 1940, bedroeg de aanvoer voor deze
2 veilingen ruim 10,000 manden. Er is veel
vraag naar le soort Victoria, zoo ook naar
Ol. Cromwell. Von Sion bracht ruim 32
per kist op. De soorten Due de Berlin. Coul.
Cardinal en Ibis brachten flinke prijzen op,
evenals de Late Tulpen Advance, Waalstreet,
Denbola e.a. Gele Crocussen in groote maten
konden ook tegen hooge prijzen geplaatst
worden
Rijpwetering
VEILING R.P.V.
Aanvoer: 2488 kippeneieren, f 5.406.20,
13 eendeneieren f 4.80, p 100, kippen f 0.55
1 per stuk.
Sassenheim
AANRIJDING.
Woensdagmorgen werd Ds. P. D. Kuiper,
Ger. predikant alhier, die met zijn rijwiel op
de Hoofdstraat reed. door een militairen auto
aangereden.
Behalve lichte verwondingen is de dommee
er goed afgekomen. Zijn rijwiel werd zwaar
beschadigd.
Voorschoten
Gaande en komende Man
Ingekomen:
H. Schenk. Papelaan 194. van Den Haag.
W. L. Osendarp, Willem de Zwijgerlaan 41,
P. de Jeu. Leidscheweg 297. van Leiden.
A. J ten Wolde, Willem de Zwijgerlaan 74,
van Amsterdam.
C. J. Koek, Vinkweg 3. van Alkemade.
C. Zuiderbaan, Burgemeester Treubstraat 2b.
van Den Helder
J M. P. de Groot, Burgemeester Treubstraut
27, van Enschedé.
J. H Duindam. Valkenbi-ugscheweg 32. van
Leider.
C. Senten, van Kempenstraat 4. van Den
Helder.
G. Pos. Schoolstraat 20. van Boskoop
Jonkvrouwe D. A. de Koch geb. van Tey-
lingen, Wijngaardenlaan 50. van Den Helder
J. F. Bar von Hemmersweill, Willem de
Zwijgerlaan 76, van Bloemendaal.
M. A. Küjzing geb. Hoogland. Hyacinth-
straat 16. van Den Helder.
Vertrokken:
A. M. Klaver, van Leidscheweg 102 naar
Amsterdam Strienastraat 2.
W. A. den Hartog Jager., van Burgemeester
Treubstraat 4 naai- Leeuwarden Engelsche-
plein 8.
M. W. de Kluyver, van Schoolstraat 64 naar
Berkel c.a. Noordeindscheweg 3.
P. Steps, van Rijndijk 281 naar Hoensbroek
Oranjestraat 19.
Wed. L. de Jong geb. de Koning, van Willem
de Zwijgerlaan 38 naar Rijswijk Rembrandt-
kade 37.
W. F Kramers, san van Kempenstraat 41
"aar Leiden Lange Gracht 58.
G. G. Roep. van Wijngaardelaan 111 naar
Leidscheweg 2
Kanonstraat 8.
Leeuwarden Arendstuin 37.
R. van Stolk. van Leidscheweg 191 naar Den
Haag van Hogenhoucklaan 59.
Wed. M. J. J Lempers geb. Coenders van
Leidscheweg 135 naar Den Haag Wilhelmina
van Pruisenstraat 100.
T. Teves, van Leidscheweg 191 naar Brussel
België Debetstraat 135.
C M Mens geb. Meier, van Rijndijk lo4 naar
Monster (Poeldijk) Leuninkjes 5.
N. G Olaszv. van Veurscheweg 3 naar
Amersfoort Emmalaan 9.
RIJWIEL ONTVREEMD.
Bij de politie is door Joh. v. d. L., wonende
te Scheveningen aangifte gedaan van ver
missing van zijn rijwiel, dat hij onbeheerd
had laten staan in de Papelaan, alhier, nabij
de boerderij van Van Vliet. De politie stelt
een onderzoek in.
WAARSCHUWING.
De politie alhier heeft gisterenavond ver
schillende personen, die zich na 10 uur op
straat bevonden een waarschuwing gegeven.
Men zal echter strenger op gaan treden en
het publiek wordt dan ook gewaarschuwd
zich stipt aan de voorschriften te houden.
VRIJE VEILING
Kippeneieren f 6p. 100 stuks. Verder
was er geen aanvoer.
BURG. STAND.
BEVALLEN: P. M. WesterhuisHoender-
daal, wonende Donklaan 20, dochter; H.
ZwaanBuikema, wonende Donklaan 56,
dochter; Joh. van ValderenVerschoor,
wonende Leidscheweg 411, dochter; H. W
van SchaikOtten, wonende Burgemeester
Treubstraat 20, dochter.
OVERLEDEN: Gustaaf, Willem, Johan
Moorrees, oud 55 jaar, wonende Veursche
weg 161, zoon van C. H. Moorrees en Th.
M. H. M. Koog.
ONDERTROUWD: Adrianus, Cornells
Blom, oud 23 jaar, schoenmaker, wonende
te Amsterdam en Peteonella, Cornelia,
Schip aan boord, oud 26 jaar, zonder beroep,
Voorstraat 2: Adrianus Schrama, oud 24 jaar.
graanhandelaar, wonende Rijndijk 58 en
Helena, Petronella van Steyn, zonder beroep,
wonende Rijndijk 226.
Financieel Nieuws
DUITSCHE OECONOMISCHE POLITIEK
Van bevoegde zijde werd aan journalisten
betreffende de oeconomische politieke doel
stelling van Duitschland o.a. verklaard, dat
indien men de overwinningen van dezen oor
log volgt, men zich kan voorstellen, dat
Duitschland en Italië niet alleen met oeco
nomische doch ook financieele reserves pit
het conflict te voorschijn zpllen treden ep
dat daarmede de centrale clearingfunctio
der beide landen verder ook technisch kan
worden verstrekt, meldt D.N.B.
De waarde van de rijksmark ligt vooral
hierin, dat zij een aanwijzing op eerste klas
producten is, die elk land kan koopen, dat
Mjksmarkvaluta in handen heeft. Het is in
teressant dat in den laatsten tijd ook reeds
in de Ver. Staten meeningen zyn verkon
digd, die de handelsbetrekkingen welke in
het Europeesche clearingverkeer bestaan,
niet meer van de hand wijzen.
Teekenend voor de rust en de vaste richt
lijnen, waarmede Duitschland op oecono-
misch politiek gebied tewerk gaat, is de in
schakeling van het oeconomische leven van
het protectoraat. De werkloosheid is aldaar
volledig uit den weg geruimd. Alle produc-
tietiecapaciteiten, zoowel van den landbouw
als van de industrie worden gebruikt en de
saneering van het geheele oeconomisch le
ver. maakt verderen voortgang. Dit bewijzen
duidelijk de groote aflossingen van bank-
schulden. die bij de ondernemingen in het
protectoraat vallen waar te nemen.
Bij de beoordeeling van de regeling van
het oeconomische leven door den staat moet
men op het oogenblik in Duitschland onder
scheid maken tusschen hetgeen als een blij
vende regeling is te beschouwen, d.w.z. in
het wezen der nationaalsocialistische oecono
mische politiek ligt en anderzijds de nood
maatregelen. welke slechts tijdelijk zyn en
verband houden met den oorlog.
Voorts werd er op gewezen, dat by de
overeenkomsten op oeconomisch gebied,
welke Duitschland den laatste tijd heeft af
gesloten, niet slechts door regeering met re
geering is onderhandeld, doch ook door -de
ondernemers onderling.
HOEVEEL WATER AMSTERDAM VERZWELGT
Land- en Tuinbouw
Fokveedag te Oss
Te Oss, waar tot nu toe de fokkers var.
verschillende huisdiersoorten afzonderlijk hun
dieren ter keuring voerden, is dit Jaar voor
het eerst een gecombineerde fokveedag ge
houden voor rundvee, paarden en varkens,
welke dag zeer goed geslaagd is: de belang
stelling was zeer groot. Mogelijk was het pro
gramma wat overladen, het was tenminste laat
voor de keuringen waren afgeloopen. Vooral de
jury voor de 14 klassen koudbloedpaar-
Het rundvee was over het geheel behoor
lijk goed. Er waren eenige heel aardige collec
ties. zooals de groote groep eigengefokte dieren
van J. J. v.' d. Coolwijk te Macharen en de
vereenigingsgroepen van de fokvereenigingen te
Berghem en te Huisseling. alsook de kleinere
groep eigengefokten van L. Zonnenberg te
Schayk en de groep afstammelingen van één
stammoeder van Koosje 17291 K S. van J. J
v. d. Coolwijk te Macharen. welke groepen
allen de bovenste plaatsen (1ste prijzen) be-
Het kampioenschap der koeien tevens eere
kampioenschap van alle aanwezige kam
pioenen. ook van vroeger jaren, werd behaald
door Roza 33857 van Wed. A. v. Hout te Schayk
een zeer goed type roodbonte. De kampioene
van '37, Paulina 30467 S, ruim dier van zeer
goed type gaf haar goed partij. We zouden
deze laatste geprefereerd hebben. Het dieren-
materiaal, weliswaar vrij goed. kan wel beter
Er schijnt behoefte te zijn aan beste stieren.
De trekpaarden-fokkerij gaat op de
Brabantsche zandgronden blijkbaar zeer goed
De meeste rubrieken maakten een goeden in
druk. vele telden zeer goede koppaarden.
Kampioene, tevens eere-kampioene werd de
6-jarige vosbles Sabena de la Houffes. K 22625.
V. Bloc du Thierne, van J. J. Verdijk, te
Beugen, een goed paard met goede macht.
Reserve-kampioene werd Liza v. Lith K 22713.
5 j vosbles v Man us (Martin?) v. Luntershoek
van Gebr. Strik te Maren
Lion van Groede K 1613. die een 12 tal
goede vos-afstammelingen liet zien. kreeg
deswege een len prijs.
De warmbloed fokkerij gaat hier voorna
melijk in de richting van het Geldersche type
Blijkbaar worden vele dieren wat al te jong
reeds ingespannen, waardoor ontijdig slijtage
optreedt.
Kampit
r.warmbloeden werd de 4-jarige
bruine witvoet Edelmandochter Ancy 3862
V.L.N., Geldersch type, van Wed A J. Ros
malen te Oss.
De wisselbeker voor het kampioen kouabloea-
paard werd uitgereikt door den beschermheer
van den fokveedag, tevens schenker van den
beker, notaris mr. H. A. H. Bijvoet te Berghem.
die er daarbij op wees, dat het een teeken van
vooruitgang in de fokkerij is dat de kampioen
dit jaar de kpnpii
wist t
verslaan
i vorige jaren
GOEDE BROUWGERST
De tyü voor hei dorschen en afleveren van
brouwgerst is weer aangebroken. Voor het
Nationaal Comité voor Brouwgerst, gevestigd te
Wageningen. is dit aanleiding nog eens extra
op de juiste werkmethoden te wijzen. Bij de
uitvoerige en nauwkeurige keuringen van oogst
1939 te Wageningen is gebleken, dat er aan de
behandeling van de geoogste gerst maar al te
vaak een en ander hapert. Ir. J A Huyskes.
landbouwkundige bij NaCoBrouw. schreef daar-
-en artikel om boeren en pairhuishouders
te lichten bij hun probleem: Hoe verkrijg
1940.
Om te beginnen, aldus ir. Huyskes, een enkel
woord over het tijdstip van dorschen Dorschen
vanaf het land is te verkiezen, indien bij het
binnenhalen de korrels aanzienlijk droger zijn
dan het stroo Is dit niet het geval, dan is het
beter de gerst eerst 6 weken in een goed geven
tileerde schuur in het stroo te laten zitten, al
vorens tot dorschen over te gaan
Bij het dorschen zelf is de groote kunst het
vermijden van korrelbeschadigingen. Onder
koxrelbeschadiging verstaat men drie dingen-
le Doormidden geslagen korrels.
2e Korrels, waarvan de kafjes en een ge
deelte van de kiem afgeslagen zijn. tg. gepelde
korrels
3e Korrels met fijne barstjes pas met de
loupe goed zichtbaar, z.g. beschadigd kaf.
Al deze afwijkingen geven moeilijkheden Dij
het moutproces; ze moeten daarom vermeden
worden De eerste beschadiging (halve korrels)
kan men desnoods nog verwijderen met een
goede trieur, met de tweede en derde lukt dit
niet. Daarom is het van groot belang te weten
dat men korrelbeschadiging voorkomen kan door
een juiste afstelling van de dorschmachlne.
Het insteken moet natuurlijk regelmatig ge
beuren Als de machine eenmaal draait, dan
moet men af en toe de uittredende stroom jjfij
gerstkorrels bemonsteren Opvangen van
handvol, die men daarna nauwkeurig bekijkt,
leert ons of de korrels beschadigd zijn of niet
Constateert men beschadiging, dan kan deze op
verschillende plaatsen veroorzaakt worden, te
weten in de dorschtrommel en In de beuker.
Door het zaad dat uit de dorschtrommel valt te
controleeren, kan men vaststellen of deze trom
mel de korrels beschadigt Is dit het geval, dan
moet de afstelling van de z.g, dorschkorp zoor
veel ruimer gemaakt worden, dat het zaad gaaf
blijft. Beschadigt de dorschtrommel het zaad
echter niet. dan zit de fout tn de beuker. Dj»
afstelling van deze beuker deugt dan niet: ver
stellen tot geen beschadiging meer optreedt is
noodzakelijk. Herhaalde controle leert ons of het
doel bereikt is, Komt men er met de bovenbe
schreven middelen niet, dan moet het toerental
va.i de machine verlaagd worden, b.v met 5 pc.
Ook het afdekken van de dorschtrommel met
een stuk blik is vaak een probaat middel
Een ander punt waaraan men nog te weinig
aandacht besteedt is het volgende De juiste af
stelling van de machine zal 's middags meestal
ruimer zijn dan 's ochtends in verband met het
lagere vochtgehalte van het graan Hieruit volgt,
dat men niet met éénmaal controleerer volstaan
kan Voortdurende waakzaamheid Is geboden, en
per slot van rekening is dit een kleine moeite
De bewaring van de van het land gedorschte
gerst moet gestort of in ruim gestaoelde zakken
geschieden op een zolder, die men lucht bij zon
'w en winderig weer.
Sterk aan te bevelen- is kunstmatig drogen-
hoe eerder hoe beter zelfs. Dit drogen mag niet
zoo hard gebeuren, dat de kiemkracht van nu
gerst er door liidt; 40 graden Celcius is de maxi
mum temperatuur. Veelal zullen alleen de pak
huizen in staat zijn kunstmatig te drogen
Dit Is eveneens het geval met de volgende
bewerking: bet fiorteeren De sorteoring on de
meeste boerenbedrijven (dorschmaehine kleine
reinieinèsmachinp) is voor brouwgerst ten
eenenma'e onvoldoende De afstelling van de
sortèer-installatie's 'wind. schuiven capaciteit)
dient zoo te zijn. dat er werkeli'k een brnuw-
gerstsorteering tot stand komt. Deze afstelling
is voor iedere partij anders; voortdurende con-
Voldoende om de stad erin
te verdrinken
WATER EN WATER IS TWEE
Water-consumenten, of, om het prozaisch
uit te drukken, abonné's op de waterleiding,
zijn over het algemeen, wat het water betreft,
zeer onnadenkende lieden. Het komt nooit in
hen op, zich erover te verbazen, dat, waar
zy zich in de stad ook bevinden en op welk
uur van den dag of den nacht ook, zij slechts
aan een simpel instrumentje hebben te draaien
om direct de beschikking te krijgen over elke
gewenschte hoeveelheid van het onmisbare
vocht, Zij zouden zich eerst verbazen, wan
neer zij beseften, welke ontzaglijke hoeveel
heden water er dag en nacht voor hen gereed
moeten worden gehouden, ten einde een ieder
in staat te stellen zyn handen te wasschen,
zijn dorst te lesschen, een bad te nemen of
een van de tallooze andere handelingen te
volbrengen, waarbij men water noodig heeft.
Zij zouden zich verbazen, wanneer zij in hun
vrijen tijd zich verdiepten in jaarverslagen
van en rapporten over het waterleidingbe
drijf, die vaak veel boeiender zijn dan menige
detectivegeschiedenis, althans voor wie amb
telijke rapporten weet te lezen met een
vleugje fantasie.
De gemiddelde water-, thee-, koffie en
bierdrinker kan zich niet voorstellen, dat er
heel wat komt kijken om hem het genot van
zijn lijfdrank mogelijk te maken Hij zal zich
misschien zorgen maken over de distributie
van koffie en thee. maar nooit over die van
water, dat een even onontbeerlijk ingrediënt is.
Maar hij zou er zich misschien zorgen over
gaan maken, indien het tot hem doordrong,
dat de bewoners van een stad in een jaar
tijds voldoende water drinken om er de heele
stad in te verdrinken. Het droogmalen van
uitgestrekte polders is een werk. dat ontzag
inboezemt, maar indien het water, dat weg-
gemalen wordt, ook drinkbaar zou zijn, zou
het in het geheel niet onmogelijk zijn, dat
Amsterdam b-v. het IJselmeer zou leeg
drinken.
Dat klinkt fantastisch, maar het is dat
inderdaad veel minder dan het lijkt en het
zal in ieder geval steeds minder fantastisch
worden, want het staat vast. dat met name
de Amsterdammers steeds meer water gaan
verbruiken. In 1917 was het gemiddelde
waterverbruik per hoofd en per dag nog 58
liter, twee jaar geleden was het reeds geste
gen tot 95 liter Grootendeels is dit natuurlijk
te wijten aan de betere sanitaire inrichting
der woningen o.m. met douchecellen, badkui
pen en warmwatervoorziening. Deze stijging
in het oog houdend is het niet moeilijk te
begrijpen, dat de toekomstige waterbehoefte
van Amsterdam wordt geschat op tachtig
millioen kub. meter per jaar. Cijfers ziin
hier ontoereikend om zich van een dergelijke
hoeveelheid een voorstelling te kunnen ma
ken. Een reservoir van honderd meter lang
en honderd meter breed zou een zoodanige
watermassa kunnen bevatten, mits het acht
K.M. hoog was. En een reservoir met een
lengte en een breedte van één- K.M. zou nog
altijd zoo hoog moeten zyn als de Wester
toren. In twaalf en een half jaar zou Amster
dam dus een kubieke K.M water verbruiken.
De zondvloed moet, daarbij vergeleken, nog
maar een onbeteekenend regenbuitje zijn
Nu is het waar. dat de import van water
in ons land zeer rijkelijk is. Alleen de Boven-
Rijn reeds brengt jaarlijks drie en zeventig
milliard kub. meter water ons land binnen en
het IJsselmeer, zal na de drooglegging toch
nog altijd doorloopend zes milliard kub. meter
water bevatten. Maar al die nuuTiOHcrio»»
water zijn nog geen drinkwater. Toch zal,
zooals we in het vorige artikel Woensdag
avond reeds opmerkten, de oplossing van het
probleem der watervoorziening in deze rich
ting gezocht moeten worden, eenvoudig aan
gezien er geen andere mogelijkheden bestaan
om een bron aan te boren, die tweehonderd
duizend kub. meter per dag aan Amsterdam
kan leve-en. Op het duingebied is reeds jaren
lang roofbouw gepleegd. Aan den vroegeren
voorraad is daar reeds sinds 1903 een hoeveel,
heid van rond 250 millioen kub. meter ont
trokken. d.w.z. deze hoeveelheid is meer uit
het duingebied weggepompt, dan er door
regenval werd toegevoerd. Een enorme in
tering dus op het waterkapitaal van Amster
dam. Waarschijnlijk zal op dit kapitaal in de
allernaaste toekomst nog eens honderd milli
oen kub. meter moeten worden' ingeteerd.
Maar veel verder kan men toch niet gaan,
omdat er dan een acuut gevaar voor verzou
ting zou optreden. In de oogen van leeken
heeft het IJsselmeer als toekomstig water-
leverancier van Amsterdam altijd een groote
bekoorlijkheid gehad. Het ligt direct onder
het bereik van de stad, het water wordt en is
er zoet en water is nu eenmaal water, zoo
denkt de ondeskundige. Maar' zoo eenvoudig
is het niet. Water en water kunnen twee heel
verschillende dingen zijn, precies zooals het
eene glas Pils beter smaakt dan het andère
en Eau de Cologne vaak weinig lijkt op Köl-
nisches Wasser.
Het water in het IJsselmeer heeft n.i. een
zeer hoog chloorgehalte. Het is bovendien
„hard" en bezit nog andere onvolmaaktheden,
die ons tegenwoordig drinkwater niet bezit.
Ook aan waterwinning uit de rivieren zijn
bezwaren verbonden. Op de eerste plaats zal
zij af en toe onderbroken moeten worden, b.v.
in tijden van groote droogte. Ook de kwaliteit
van dit water is niet onberispelijk. Er wordt
een zekere verzouting van den Rijn geconsta
teerd, waarmede rekening rfloet worden ge
houden. Bovendien is de verontreiniging van
het rivierwater tamelijk sterk. Niettemin zou
onder bepaalde voorwaarden en bij een zorg
vuldige bereiding uit den inhou^ van de rivier
en ook eventueel uit dien van het Amsterdam-
Rijnkanaal, dat dan speciaal zou moeten wor.
den beschermd, een goed drink- en verbruiks-
water verkregen kunnen worden. Daartoe is
het noodig, dat het benoodigde rivierwater
via een buisleiding wordt gebracht naar het
duingebied, waar het wordt opgevangen in
een groot bassin, een kunstmatig meer van
vrij groote oppervlakte en diepte. In dit kunst
matige meer zal het geruimen tijd verblijven en
een natuurlijke reiniging ondergaan. Daarna
wordt het water door de zandfilters geleid,
zoodat het ten slotte, al dan niet vermengd
met het natuurlijke duinwater, een alleszins
behoorlijk uiterlijk en karakter krijgt.
Op deze wijze zal blijvend en afdoende
kunnen worden voorzien in de waterbehoefte
van Amsterdam, zoodat wij ons daarover
althans geen zorgen meer te maken zullen
hebben. Er zullen trouwens altijd nog vol
doende andere problemen overschieten, waar
mede wij ons tot in verre toekomst, zoo niet
steeds aangenaam dan toch in elk geval nut
tig kunnen bezighouden. Een verdienste van
het nieuwe, door ir. Biemond gemaakte
waterleidingplan is ook, dat wy den duii
weer iets gaan teruggeven, van wat wij
sinds jaren aan hebben onttrokken. Er
een restitutie van water plaats hebben,
zal, voor het eerst sinds het begin van di
eeuw, meer water naar de duinen wore
gebracht dan er aan wordt onttrokken, i
geheimzinnige, ondergrondsche waterka
taal, waannee Amsterdam de laatste jai
zeer kwistig heeft omgesprongen, zal lai
zamerhand weer worden teruggebracht,
zullen waarschijnlijk eeuwen noodig zijn
den vroegeren toestand in den duingrond
herstellen. Doch dat is niet zoo erg. Hoo!
zaak is, dat Amsterdam ervoor zorgt, dat
in tijd van nood nog een behoorlijken wat
voorraad achter de hand heeft, waaruit l
zonder angst voor verzouting kan putten
Wanneer Amsterdam, na veertig jaar rs
porteeren en delibereeren, thans besluit
handelen overeenkomstig de denkbeeldf
door ir. Biemond in zijn rapport ontwikke
zal het kunnen zeggen, dat het aan de tc
komstige generaties niet alleen een behotf
lijke en ruime watervoorziening nalaat, ma
ook een appeltje voor den dorst....
Marktberichten
VEE EN PAARDEN
DELFT. 12 Sept.
I paard, 116 Hinder
kalveren. 13 gragkalveren, 77 nuchtere ko
veren, 233 magere varkens. 556 biggen, 44 schap
of lammeren, 16 geiten of bokken. Prijzen: ka-
koeien f 150—286, varekoeien f 100-200, nuchU
kalveren f 5—22, graskalvcren f 6082. ma«
varkens "f 1446. biggen I 714. gelten of bokk
f 5—18, rundvleesch p. kg slachtgew. f 10 880.
GOUDA. 12 Sep). Aangevoerd in totaal 595 stul -
waarvan 229 magere varkens 25—40. 314 bigg
8—10.. Geldersche biggen 8—12, 19 nucht*
MELK. BOTER. KAAS EN EIEREN
DELFT. 12 Sepi Gewogen 11/3
kaap. Prijzer
kt 174 Dartlt"
kwal met rfiksmerk 3940.
2e kwal. met rilksmerk 37—33,
Handel ving. 42 pond boter. Weibotei
pond Handel vlug. 70.500
40^'
m e e.r.s-
Kippeneieren f
4.75—5.25 p. 100 stuPH
Handel vlug.
Coöp Zutd-HpM Eiercnveiling. Prlizen 56/70
6.80 bruine 58/72 kg f 6—7. kleine eieren f Bf g 0
—8.75. hennenoieren I 3.75—4 p. 100 stuks.
AARDAPPELEN. GROENTEN EN FRU1
BROEK OP LANGEND1JK. 12 Sept. Langt
dijker Groentenveiling 65.500 kg roode kool I 3
8.60 22.0CO kp gele kool 8.606.10. 44,
Vllcn 4—4.10. grove Uien 4—4.20, drielini
4 nep uien 4-4.H0, stek uien 1.10—1.30. 61
kg peen I 1.50—2.30. kleine peen 1, 4600
iv,t 1.202.90 530 stuks bloemkool 11.60-
•v -prt 5.20: 15.600 ke aardappelen. Bevelandl
i —.190. drlebng muis 2.60—2.70. eigenhelmij.
i "0 blauwe eigenheimers 4 20—4.70. 76.000 1
vrnnne V'l"e koo' 1.60—2.70 500 kg rammenas I, te
—4.10 40 kn snltboonen m—12.30. 5700 kg sl
boon en 10.10—14 00 p. 100 kg.
BRTELI.E 11 September. Coop Brielsche Groej
ten- en Fruitveiling Arrdsnpeïen f 3 704.10. dulj.
stamboor.en f 6 80—13.10 slamsr.ijboonen. f 6—T2t
yoksrijbooner f 9.30—10 00. pronkboonen f 6 30
7 30 braam f 24 blauwe druiven f 1740 keukt,
sppeler. f 28 keukpnoeren l—roode kf
f 4.30—5.40. kro'en f 2 80—4.10. tafelaope.cn f6—, ;1.
fel peren f 5—14. 'om.ben A B en C r 11. CC f.
f 281
kropsla f 11 90 i
mdijvie f 1—lPmï
augurken 2-24r_v-
per kg: bloemkool f
1.70. radijs f 1 per 100 bo?
h I
en bloeme
Witte kool 511 n I
roode kool 4.10—6.40. savoyc kool
f .1
6 10 druiven 22—34, snijboonen 6—32 st^
boonen 920 pronkbooncn 410, stamboonen
15. postelein 3—3. sninazle 6—15, tomaten A 11
11.80, B 11—12.20, C 11—11.40. CC 8„ alles t
100 kg; andijvie 1 -1.40. komkommers 26ilde
per
„0—I. L._
i 5.40—9.10 per 100 bos.
LOOSDUINBN. 11 September. Coóp. Grc
velling. Bloemkool le srt. f 11.40—15. id
f 3.30—6.20. riien komkommers le srt f 3.9o—o.i 1
id 2e srt. f 3.30—3.40. gele komk f 3.30—4.50. wit v
komk. f 4.30—4.90. perziken le srt. f 7.80—10.20. I oir
2e srt f 5.5©—8.40. id. 3e srt. f 350—0.90. groene k<
2.10, eieren f 8.20—6.80. alles p. 100 et., meloen»:r li
roote 18—20 c.. id. kleine 6—15 c. p. st„ per.
13—15. stokprinsessen f 13—20. stamprinsess1' -
10—16.20. snijboonen f 22—26. pronkboonen f 810 e r
.00, boonenstek f 611, komkommeretek f 1.34
.80, spruitkool f 7.70. prei f 4—5.40. tomaten f IB. Dl
1.20. 'd. B f 11—12 80. id. C f 11. id. CC f 8-
onken f 3.60—10.20. alles p. 100 kg. postelein 18-
p. 6 kg. spinazie 1742 c p. 4 kg. druiven 'r l:
cant 3840 c.. id. frank.th. 2832 c p. kg. t
t 1—1.40 P. 100 krop. peen f 4.30—7.70, rabarttai O
f 1.20, selderij f 1.40. petereebe 50-80 c p. 100 bi
andijvie f 1—1.00 p 100 struik, stoofsla 13 c. p. 7
- ir-.b
KATWIJK AAN DEN RIJN. 11 SeptemberGroe
tenvelling. Eigenheimers, groote f 4 40—o.OO f> ri - 1 I
kg, bloemkool I f 13.60—19.20. id. II f 8.60—12- I
bo speen f 8.40-9.10. sla f 1—1.80. p. 100 st.. andljf
f 11.20 p. kist. groene kool f 44.70. princess
j 12—14, snijboonen^ f __16—23. p^ 100
bloemkool 11.20 p
flgf 16—23.
ipeen f 1.70—2.13. kroten 50—65 c. p. k
NOORD-SCHARWOUDÉ. 11 September. Roob gef
kool. 6300 kv (2.50-6.40; 240°gele^ koo^ (4
4.30erpVeiOO kg: 540 stu^
I st.: 24.100 kg aardaptf"ei
ien bonkeu 2.80—310 schotsche muls 3.70; drfer
ling do. 2.60- eigenheimers 3 80—3.90_ blauwe cige
heimers 3 50—«10: bevelanders 3.00—3 60,VÉ«
mans blauwen 3.10- -3.90 p 10®.Ak®'1 9 ,1
vroege witt kool 2 40—2 70: 10.450 kg slabooiV
30—14 2 p i00 kg. brts
OUD-BEIERLAND. 10 September Coöp. Frü,
en Groentenveiling Hoeksche Waard en omstrek#
Victoria 10—18. Washington 1415tomaten 7—11 lQen
allcante 35. frankenthaler 35. aranje ananas 10
dubb. prinsessen z dr. 8—13. snijboonen 8-20. e#, e»|
stokpr. z dr. 815. roode kool 3.904.20. groen'»
ISÏÏJO «Tv. kool 4.20. sla 1.201.30 uien 3.40-3Men(
breekpeen 3.504. kroten 1.301.80. selderij IjAji r •-
1.30. sjalotten 6—7>,j, bloemkool 2~~8. j*f neur <jT
peren 4—10li willlam 6—12. merode 4—10. trlun»
8—17li. spiegelpeer. 3-6. luttepeer 4-10 durand»
57 ralehas 47, late frans 67, ronde pen
hardie 12—17li. maagdepeer 8-8
:emps 8. conference 11—13. beuckerp#
4—51i. seedling 6. bismark 4—7la. ff
zoet 3Ü—a. cronsel 8—18. elison oranje 8—17
assvus*&rusi*.w.mL£S
14—21, golden noble 4—6.
Beurré prsntemps 8. conference 1113. beuckerp#
- seedling 6. bismark 4—7zf 13 j
isel 818. elison oranje ,8^17
4.40—7 p. 100 St., rood kool f340—3.60,
20'peen t TÏ0 p.100 bos, andijric f 0.75—U
sla f 1—1.10 p. 100 krop. aardappelen f 3 90—4-J0-'a j!
ÜT.i,.; inpn f 3.20—3,50, druiven f 31. contest
f 6—7.50. beure hard, t llfl
tróle is ook hier noodzakelijk. Hieraan kan nog
meer aandacht besteed worden dan tot dusverre
geschiedde. In de pakhuizen worden de telers
partijen tevens gemengd en samengevoegd tof
groote partijen, die aan de brouwerijen aange
boden kunnen worden Als men bedenkt dat
een dergelijke partij in het vervolg minstens
30.000 kg. groot moet zijn, dan is duidelijk, welk
een belangrijke functie de pakhuishouder by de
aflevering vervylt.
Om het kwaliteitsproduct: brouwgerst. tot zijn
recht te laten komen, dient dus behoorlijke zorg
aan de verwerking te worden gegeven. Intus-
schen is dit in geenen deele onmogelijk; het
komt er op aan de handelingen, die toch moeten
geschieden, met de noodige aandacht te verricn-
'len Zoo komen wji weer een stapje nader tot ons
doel: De verwerking van Nederlandsche brouw
gerst door Nederlandsche brouwerijen, tot volle
tevredenheid van alle partijen.
—15, alles f). 100 kg. L, r
PIJNACKER, 11 Sept. Coöp. Groentenveiling^
Pijnacker en omstr, G.A Natuursla Te ^srt^ z l—l
de|
Kl I
Pijnacker en omstr,
100 krop; bloemkool
f 9—13.34
f 550—5.60. Hd." bonken f S.SO^-S.SO p.._t'
bospeen f 5.80—5.90. rabarber 1
p. 100 bos; snijboonen f teflSraSw
boonen f 8.80-14.50. stokpr Inc.boonen f 13. pro|- -
boonen f 7.209.40, spekboonen f 10.50, poste
c 3jo3 90 roode kool f 3.80—4.aO, savoye
f 4-458© witte kool 2.40-2.60 p. 100 kg. me aarij
nétTe—20 ct., ananas- 9—20 ct. p. stuk- dnu
frankenthalers f 13—15 p- 100 pond. '-^j
RODENRIJS. 11 September Coöp. Groen r .-;
C f 5.30, druiven f 14.10—16.20 p
IS.3—12.60, R'
Glorie 9.00—18.80, Perfei
stuksDiversen
0.09—0.14 p. bos.
rcril.l.w J*uu' 1
Asters 0.06-058 T»schrye»nl