Jliruure £ciïtsdjf Courant Abonnetn sprys: Advertentie irijzen 23 Vi ct per regel! Ingezonden Mede- deelingen 45 ct per regeL Minimum 5 regel: ewijsnummer 5 ot BiJ con- '.jici .grijke korting Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken DINSDAG 3 SEPTEMBER 1940 21e Jaargang Bur. Redactie en Administratie: BREESTRAAT 123, LEIDEN. Telefoon 22710. - dden der vergaderingen Tot on> „enoeri'-n hebben wij mogen vast- m Ie afgeloopen week weder- n, i i. grijke vergaderingen zijn >:ehou it dit aangaat, sohijnt het leven ietwiv ewonen gang te hernemen. En juist in - agen moeten wij aan deze v::gadt--.-li l 1 k een bijzondere waarde n het verleden mogen wij v eens hebben afgevraagd, of wij b >.en n het goede teveel kregen, hel k-men met de broeders en aus.ers be,-: het moment meer dan ooit is een behoefte van het hoofd en 1 hei /éVstand, opdat wij bij den hu.f; r. id v- zaken kunnen overwegen, t mte ili»'n si tat. Doch het is vooral een bi on. hart, na al hetgeen ons n leef meegemaakt en temidden ïzekerheid. n i jhoefte aan onderling ge sp en rling gebed begrijpt niets een 7' d, iat nog dezer dagen een m -ch!en ïg bedoeld stukje schreef, raai he ,d s.-litsing naar de religieuze gezind ten', -i echts meende te mogen zien als rer om te vergaderen". En dezen weg nog voort om h' die a i mi nkomen behoefte hebben, e te smaden en hen spot- ■r.d te r. .et zout der aarde", Waar- r en God des hemels wel et niet zoover laat komen, van ons volk uitsluitend a blf e en vordt overgelaten. k lijker, naar de gehouden verga te zien. Eerst willen wij nog noede Ziterdag tevoren gehouden Je -uag tan den Nederlandschen L'.hherschon Bond voor Christelijk-sociale A c in Sticht zijn zesde lustrum manier, die ons het liefst is: zona*: ïaar mèt kernachtige ver- e I. Ruppert gaf een vaak nzetting van de beteekenis van Lii'lvr voor het geheele leven, vr. maatschappij. im in de Maasstad de Bcr.d v.. Geirr.cprce Vrouwenvereenigingen b;jeei Yt- e,yen ngswoord van mevrouw —van der Lelie over Bou s iiracht" sprak ons in deze dagen en .den d stad, waar de vrouwen iel sterk toe. Zoo ook ge ve ?n -?p de beteekenis van den tekst, d-:-. D; eken bij zijn afscheid van de Gemeente te Rotterdam lijk dat wij zoekers zijn stad, ook in ons leven o: a Tieuwe Testament spreekt de hemelen", maar daar- •- ea: .vg >ok onzen wandel op de ;kv, a? met :usschen puinhoopen van had de Vereeniging van C c Onderwijzers en Onderwijze- punt gezocht in Utrecht. „>e n Aalten deed hier uitkomen, mogelijk is op een ge- •^=3:-.,; f\ ndament, maar op dat •c.am r lan ook eenheid. Voorts rd.em hier ermelding het hartelijk af keren directeur der Ver- hee V. de Jong Ezn., die van J911 tot 1040 zijn gewaardeerde krachten aan dezen ai beid schonk. Een eel eigen karakter droegen wel de ma e -ere deringer, gehouden te Leeuwar den. Groningen en Assen, waar Di. Colijn en anderen het woord voerden. Dit zijn nu eens cie- „norm bijeenkomsten, neen, zij zijn ba -?ew: in meer dan één zin. Het an z like massale bijeenkom sten hieruit blijkt, hoe er onder ons volk d-i.zcMÏen en duizenden en nog eens duizend n zijn, die trouw zijn gebleven aan on: An -Revolutionair en Christelijk-Histo- riich begin-cl. En waarlijk, over de duizen den, ar vergaderd, heen, wordt gesproken tot heel het Ne-. ïdsche volk, dat hier een Krachtig entrum weet. Had Jhr Ir. A. F. de Savornin Lokman dut mogen an ::c. uwen, dan had hij zeker terugge'. - aan ie woorden, die hij in 1916 schreef: ie tig i aanbreken, dat de beide groep-: n- i der andsche Anti-Revolutio- oe noodig de samen werking van alle Christenen is tot bt - ud en t.,t ontwikkeling van ons Christelijk er vereenigen tot ééne Geve a. aai deze wensch in vervul ling ga! i—i .i bij Drachten zi in de nabijheid van de eer ia Ie c.-uala - er Nederlandsche Tram- Dracx,ten vijf brisant- n van deze kwam nabij een boer-'.-.ij terecht, waardoor alle ruiten Bovendien is in d brandbommen ultgc door dak en plafoi •cr2?akte geen sch: Andere br tan. Persoonlijke omgeving een twintigtal orpen. Een hiervan ging ds van een particuliere het gelijkstraatsche ge- der N.T.M. doch i Duiischland •G' - r en rhouwd. Er komt P pest voor en uiteraard - en bestrijding van be den allereerste eisch, 1 oo:. g hemmen o.a. de cijfers klauwzeer. Dit - euvel n vrij grooten omvang, h tot achttien boerde- rijen in zes N ord-Brabahtsche gemeenten. Natuurlik, komt deze stand van zaken den ee Dui-tschland ten goede, door de desbetreffende commis sie betaald zijn ook naar het oordeel der bè- e .n g ns aan den lagen kant. i de Sintelbaan te j lichamelijke opvoi ling van res -kapiie ivenhage heeft de Opbouwdienst een algemeenen •ding gehouden. Een overzicht tijdens de zang- n P Tiooers fFoto Pax-Holland) Uit de Pers De verhouding tot de Nederl. Unie In enkele artikelen heeft De Standaard uiteengezet, dat de Nederlandsche Unie, zoo als zij zich aandient, geen plaats biedt voor het Protestantsch-Christelijk volksdeel. Zij doet dit op dezelfde gronden, als welke ons blad ook naar voren heeft gebracht. Indien het echter eenmaal mogelijk is met deze Unie samen te werken wat nu nog niet het geval is dan zal de bereidheid bij ons aanwezig zijn. Het slot van.het laatste artikel nemen wij hier over: Van die afzijdigheid is het Protestantsch Christelijk volksdeel onlangs een verwijt gemaakt in een onzer groote bladen. Met een verwijdering naar Groen en zijn geest verwanten in den tijd omtrent 1848, werden de orthodox-protestanten van 1940 in het ongelijk gesteld. Waarom niet nu evenals toen meegewerkt in critisch opbouwenden zin? Het antwoord is eenvoudig. De gelegen heid voor critisch-opbouwenden arbeid binnen de N. U. ontbreekt. Om de woorden uit het advies van het dagelijksch bestuur der liberale staatspartij hier aan te halen, zeggen ook wij: „de leden ider Unie! mogen contribueeren en applaudiseeren, verder niet". Elke vergelijking met den parlemen tairen arbeid van Groen en de zijnen gaat dan ook hopeloos mank. En dat niet alleen om de genoemde reden. Ook hierom, wijl er groot verschil is tusschen lid zijn eener Staatsgemeenschap, waartoe men behoort en het lid worden eener stichting, welker publiekelijk verkondigde plannen men moet afwijzen. Toch is hiermee 't laatste woord over dit onderwerp nog niet gezegd. Want al begint het in den aanvang zoo deerlijk nog iets in de lucht ML. nu toch nog niet wat gedaan worden? Wat er gedaan zou moeten worden, weet men dan eigenlijk niet goed, maar iets zou er toch wel gedaan moeten worden! Mit.s dat iets niet hierin besta, dat wij een verleden van 100 jaar gaan ver loochenen, mits men van ons niet vraagt onze diepste levensovertuiging te offe ren op het altaar van een schijneenheid, dan blijven we bereid tot cordiale samen werking met andere volksgroepen. Niet slechts om deze moeilijke tijden door te komen, maar ook om, als we naar we hopen en vertrouwen weer vrij zullen zijn, den toekomstigen Nederlandschen Staat, zoomede de huishouding der volks gemeenschap, in revisie te nemen. Veel is daaraan thans niet te doen. Hoe de wereld, na de beëindiging van dezen oorlog, er zal uitzien, wie kan het zeggen? En zoolang daarover niet meer bekend is, dan nu nog het geval is, zijn alle bouw plannen voor de toekomst misschien nuttig voor den zichzelf oefenenden architect met zijn teekenaars, maar hoogere waarde mag Slechts dit kan men aannemen, dat onze oeconomische oriënteering, meer dan voor heen, naar het Oosten zal zijn gericht en dat- de zuigkracht, die daarvan op andere zijden van het volksleven uitgaat, niet onbelang rijk zal zijn. Maar dat is eigenlijk een afdwaling, want daarop oefent de N. U. geen in gericht kunnen we haar niet Tot coöperatie op aanvaardbaren grond slag zijn we te allen tijde bereid, óók met de Unie, als we oordeelen, dat het mogelijk is. En voor het overige behooren we tot die onzichtbare Unie, waartoe allen behooren, die voor het welzijn van het Vaderland in het heden en in de toekomst al hun Jcrach- i ten willen inzetten. ONHEILGYMNASTIEK Zondagmiddag, na afloop van den zwem wedstrijd te Naarden, wilde een leeraar in heilgymnastiek in Bussum zijn fiets uit de rijwielstalling hebben, doch hij kon daarvoor geen bewijs van afgifte toonen. De rijwiel- bewaarder verzocht hem hierop, te willen wachten tot alle fietsen gehaald waren, dan kón hij zien of er een fiets overbleef. De leeraar werd hierop zoo kwaad, dat hij' den rijwiëlbewaarder een schop in de zij gaf, het geen zoodanig aankwam, dat de man ineen zakte. Een ontboden geneesheer achtte ovei-brenging naar de Majellastichting nood zakelijk. De leeraar had de beenen genomen, doch is door de politie gearresteerd. De Opbouwdienst Geestelijke en lichamelijke opvoeding Verleden week mochten we op een der üa- gelijksche persconferenties van kapitein Paters een aantal mededeelingen vernemen over de taak en werkwijze van de door hem geleide vierde hoofdafaeeling van den Op bouwdienst. Z(j omvat de geestelijke en lichamelijke opvoeding. Met religie heeft dat „geestelijke" echter niets te maken Het gaat om de opheffing, de verheffing van den geest, van de geesteshou ding van den werner. Onderwijs valt even opvatting van het begrip „geestelijk". In de eerste plaats is gedacht aan tucht, gemeen schapszin en saamhoorigheid, die den arbei der moet sieren._ Zijn arbeid moet aan de gemeenschap ten goede komen. Daaróm worctf de arbeid geëerd. Hij is primair en bij het verrichten er van is inzicht noodig in zijn beteekenis en in den samenhang met allerlei problemen in de vorming van een nieuwe ge meenschap. Daaraan ontbrak het menigmaal en daarom worden de genoemde geestelijke eigenschappen in de eerste plaats aange kweekt. Bij de vorming van den op» ouw nemen sport en lichamelijke oefening een belang rijke plaats in. Hoe het daarmee bij den Opbouwd enst staat, is gebleken op de de monstratie van j.l. Donderdag, waaraan 700 mannen van den Opbouwdienst hebben deel genomen. Zij was het besluit van de eerste cursussen tot opleiding van sportleiders. Er valt op dit gebied, aldus de heer Paters, veel in te halen. Aan deze taak beginnen de 700 reeds opgeleide sportleiders bij de ver schillende onderdeden- Er is dus geen sprake van leekenonderricht. Voor de vorming der leiders wordt beschikt over 50 bevoegde krachten, die blijven voortgaan met de oplei ding ten einde de lichamelijke opvoeding in de toekomst blijvend te kunnen stimuleeren. In verband daarmee zullen vaardigheidseischen worden gesteld, wedstrijden georganiseerd en het verkrijgen van uniforme sportkleeding nagestieefd. Een ander middel om de mentaliteit te ver beteren is gezocht in zang en muziek. We kunnen zingen, maar doen het vaak slecht en op da verkeerde wijze. De opleiding van zangleidcrs is ter hand genomen. Richting gevend en smaakvormend zal eerlang door 52 opgeleide krachten kunnen worden opgetre den. Aan de samenstelling van een bundel goede Nederlandsche liederen wordt gewerkt, evenals aan een bundel marschen en opbouw* liederen, bewerkt voor harmonie en fanfare. Er zullen ook muziekkorpsen worden opge richt. Mede is het oog gericht op het ten ge- hoore brengen van lichte klassieke muzles. Een derde onderafdeeling van de hoofdaf- deeling van kapitein Paters verzorgt pers en propaganda- Er komt een weekblad. „Pak aan" zal het heeten en het wil de opbouwers helpen op voeden tot het kennen en begrijpen van hun taak. Ook brochures zullen daartoe kunnen dienen, benevens een film- en fotodienst. Door deze middelen wil men de opbouwers kun- lnen doen. Den goeden smaak bevorderen «taat weer voorop. Het beroepscabaret komt op dit gebied niet aan de orde. Er is voorts ingericht een centraal cantine- beheer, zulks van wege de distributiemaatre gelen. Voor lectuurverstrekking in Neder landsehen geest is hier gelegenheid.. Goede, on-politieke romans, goede amuse mentslectuur, verhalen van en over Neder landsche ontdekkingsreizigers moeten de jon gens le er en lezen De laatste van het zevental afdeelingen der vierde hoofdafdeeling van den opbouwdienst heet „spaarwezen". Door óók het sparen aan te moedigen, eert de opbouwdienst een na tionale ^traditie en verricht hij tevens een nut- De heer Paters besloot zijn rede met een verzoek om rust en vertrouwen. Men vinae niet gek, wat ongewoon is en late de opbou wers rustig hun taak verrichten. Dwaze nieuwsgierigheid blijve achterwege. Laat 'daarom, zoo eindigde hij, den Opbouwdienst betijen en wacht af! SLACHTOFFER VAN DE VERDUISTERING Een 65-jarige logementbewoner D. v. d. B. is in den nacht van Zaterdag op Zondag in het water van de Dunne Bierkade te 's-Gra- venhage geraakt. De 22-jarige sergeant van den Opbouwdienst H. Richart sprong hem ge kleed na en slaagde er in hem op het droge te brengen- Inmiddels toegeschoten politie trachtte den bewusteloozen drenkeling door toepassing van kunstmatige ademhaling weer bij kennis' te brengen, doch dit mocht niet baten en toen de geneeskundige dienst kwam kon slechts den dood constateeren. DE VERDUISTERING Zonsondergang 3 Sept. 8 u. 25 r Z onsopgang 4 Sept. 6 u. 55 m. Het verlagen van loonen en salarissen Slechts toegestaan wanneer oeco nomische noodzaak aanwezig is Verschenen is het eerste uitvoeringsbesluit van den waarnemenden secretaris-generaal van het departement van sociale zaken inge volge de verordening van den rijkscommissa ris voor het bezette Nederlandsche gebied be treffende het verbod van verlaging van looneD en salarissen. Hierin wordt bepaald: Artikel 1- (1.) Het college van rijksbemiddelaars is bevoegd tot het verleenen van een vergun ning tot verlaging van loonen en salarissen. De vergunning kan ook worden verleend voor bij collectieve arbeidsovereenkomst ge relde loonen en salarissen. (2.) De vergunning wordt slechts verleend, in dien de oeconomische omstandigheden dit noodzakelijk maken en de verlaging met het oog op de sociale positie van de betrokkeneD toelaatbaar is. Artikel 2. (IJ Verzoeken om vergunning worden schriftelijk bij het college van rijksbemidde laars ingediend. Zij moeten voldoende gemo tiveerd zijn. (2.) De vergunning kan voor een bepaalden tijd en voorwaardelijk worden verleend- De beslissing wordt den werkgever schriftelijk medegedeeld. Een afschrift wordt gezonden aan het bevoegde districtshoofd der arbeids inspectie. De werkgever is verplicht de be trokkenen terstond met de beslissing in ken nis te stellen. Artikel 3. fl) De werkgever is verplicht aan het col lege van rijksbemiddelaars op diens verlan gen alle gegevens te verstrekken, welke noo dig zijn voor de behandeling van het verzoek tot verlaging van loonen en salarissen. (2.) Voordat vergunning tot verlaging van bij een collectieve arbeidsovereenkomst gere gelde loonen en salarissen verleend wordt, wordt aan de bij deze collectieve arbeidsover eenkomst betrokken partijen gelegenheid ge boden hun standpunt uiteen te zetten. Artikel 4. (1.) Het hoofd of de bestuurder van een onderneming of de persoon, die een vrij be roep uitoefent, die, ingeval daarvoor een ver gunning noodig is. zonder vergunning gelden de loonen of salarissen verlaagt, is Strafbaar; het feit wordt beschouwd als overtreding en wordt gestraft met hechtenis van ten hoog ste drie maanden of geldboete van ten hoog de in artikel 141 van het wetboek van straf vordering genoemde personen ook belast de ambtenaren der arbeidsinspectie. INVOERRECHTEN EN ACCIJNZEN verleend, met ingang van 1 Septembei an: J. O C. Bouma, als inspecteur der Tegelen; S. D. B ij 1 s- der invoerrechten i DIRECTEUR STRAFGEVANGENIS Bij besluit van den secretaris-generaal, waar- 1 hoofd van het departement van justitie, 'op zijn verzoek, Het bevaren van onze riviermondingen verboden Indien dit voor sport of genoegen geschiedt Het verordeningenblad van gisteren bevat een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, houdende beperking ten aanzien van het be varen van het gebied der Schelde- en Rijn mond igen. Hierin wordt bepaald: Als gebied, waarvoor de beperking in den zin van deze verordening geldt, moeten alle wateren, waar eb en vloed gaat, worden be schouwd die: 1. Ten Zuiden door den Zuidelijken oever van de. Westerschelde; 2. ten Noorden door het Haringvliet en het Hollandsch Diep tot voorbij Willemstad; 3. in het Noordwesten door de zee begrensd Vaartuigen mogen het gebied beperking geldt, niet bevaren, varen uitsluitend of overwegend bedoeld is als sport of genoegen, of het maken van uit stapjes dient. Vaartuigen, die uitsluitend of overwegend voor sport, genoegen of uitstapjes dienen, mogen alleen dan in bedoeld gebied liggen, wanneer de inrichtingen tot voortdrijving door het wegnemen van onderdeelen onklaai zijn gemaakt en de zeilen van boord gehaald zijn. Komen in het gebied, waarvoor de beper king geldt, varende vaartuigen, die de Duit- sche oorlogsvlag voeren, in zicht, dan moei elk ander varend vaartuig terstond zoo vei mogelijk naar den uitersten rand van hei Hechtenis en boete, in ernstige gevallen gevangenisstraf, wordt bij overtreding be dreigd; ook kon het vaartuig verbeurd wor den verklaard. Deze verordening is gisteren in werking getreden met uitzondering van de bepaling ten aanzien van het onklaar maken van voortdrijvingsinrichtingen. Dit voorschrift treedt 10 September in werking. Pensioen voor verwanten van overleden militairen Regeling voor hen, wier aanvragen nog niet zijn behandeld Het is niet mogelijk gebleken vóór 31 Augustus op alle aanvragen om pensioen ten behoeve van verwanten van overleden of in valide militairen een beslissing te nemen. In verband hiermede heeft het hoofd van het af wikkelingsbureau van het departement van defensie de volgende voorzieningen getroffen. 1. Aan de weduwen of kinderen van in den krijg gevallen militairen of van militairen, die in den krijg zijn verwond geraakt en aan hun verwondingen zijn overleden, zal omstreeks 10 September 1940 een voorschot op pensioen worden verleend ten bedrage van f 100, in dien althans door of ten behoeve van belang hebbenden een pensioenaanvrage werd inge zonden en door den burgemeester van hun woonplaats ingevolge het daartoe door het departement gedaan verzoek reeds de noodige inlichtingen aan het afwikkelingsbureau van het departement van defensie werden ver- 2. Aan de weduwen of kinderen, hiervóór bedoeld, door wie of ten behoeve van wie een pensioenaanvrage werd ingezonden, doch te aanzien de burgemeester van hun woon plaats nog geen inlichtingen heeft verstrekt, zal een voorschot, als in het eerste lid ver meld, worden verleend, zoodra de in dat lid bedoelde inlichtingen zullen zijn ontvangen. 3. Is pensioen aangevraagd in een ander geval dan in het tweede lid bedoeld, dan zal de burgemeester ook na 31 Augustus 1940 met de uitbetaling van kostwinnersvergoe ding doorgaan tot het tijdstip, waarop een beslissing op de pensioenaanvrage is geno men. De na 31 Augustus 1940 uitgekeerde vergoedingsbedragen komen in mindering van het pensioen, indien dit wordt toege kend. Wordt geen pensioen toegekend, dan zal geen terugvordering van uitbetaalde kost- iersvergoeding plaats hebben. Mocht een Kas-Vereeniging N.V. Bewaren van Effecten met Administratie Onze nieuwe Brochure „Be wind en Executeele" wordt gaarne op aanvr. toegezonden TROMPENBERG's PALACE HOTEL HILVERSUM - Tel. 7941 (2 lijnen) HET GEHEELE JAAR GEOPEND VRAAGT ONS PROSPECTUS: HANDELSWETENSCHAPPEN Boekhouden en Handelscorrespondentie. STAATSPRAKTIJK-DIPLOMA Boekhouden M O RESA ARNHEM (Bekende Schriftelijke Cursus). De Groninger Brandwaarborg-Maatschappij Opgericht 1890 Vaste Premie. Onderlinge Waarborg. Sluit BRAND-, INBRAAK- en BEDRIJFSVERZEKERING Directie M. Brouwer - Mr. G. A. Diepenhorst. Kantoren: Groningen, O. Boteringestraat 7; Zeist, Slalionslaan 8. ertegei >rdigei agd. Dr. H. MANNING'S Zetpillen tegen Aambeien werken pijnstillend en genezen in korten tijd de ontstoken slijmvliezen Verkrijgbaar bij alia Apolhekere- eo Drogisten 4 fl. 1.50 per doosje «ao 12 stuks. pensioenaanvrage niet vóór 31 Augustus 1940 zijn gedaan, dan wordt na dezen datum geen vergoeding meer uitbetaald, althans niet zon der dat daartoe machtiging is verleend door het afwikkelingsbureau van het departement van defensie. T.a.v. vermiste militairen 4. Ten aanzien van vermiste militairen zal de burgemeester aan het hoofd van het afwikkelingsbureau een staat van inlichtin gen, weergevende de tegenwoordige gezins omstandigheden, doen toekomen. Na ont vangst daarvan wordt nagegaan, of er vol doende reden is tot doorbetaling van kost winnersvergoeding. In afwachting van de be slissing van het hoofd \7an het afwikkelings bureau zal de burgemeester de uitbetaling van vergoeding voortzetten. Tot de vermis ten behooren ook gerekend te worden zy, omtrent wier verblijfplaats inmiddels nadere, zij het wellicht vage gegevens bekend zijn geworden, doch die nog niet hier te lande zijn teruggekeerd. Het Verordeningenblad bevat een beschik king van den secretaris-generaal van het departement van handel, nijverheid en scheepvaart ingevolge de Distributiewet 1939 (distributie van hars, gom en terpentijn). Hierbij wordt bepaald, dat hars, gom en terpentijn aangewezen worden als distributie goederen in den zin van artikel 4 der distri butiewet 1939. Deze beschikking is vandaag in werking getreden. n de K.L.M. aan den Raamweg te den Haag li Maandag door den directeur, den heer Plesman, aan het Zaken overgedragen. Tijdens de rede van den heer Plesman. Zittend rechts ir. R. A. Verwey, de nieuwe secretaris generaal van het Dep--<tem<m £oto Pax-Holland)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1