Jliruwr geitettjt (llntrftttt Abonnementsprijs per 3 maanden in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Por week 18 ot. Losse nummers 5 et Alle» bij vooruitbetaling. Advertentieprijzen: 22% ct per regel. Ingezonden Mede- deelingen 45 et. per regeL Minimum 3 regels. Bewijsnummer 5 oL Bij con tract belangrijke korting Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Bur. Redactie en Administratie: BREESTRAAT 123, LEIDEN. Telefoon 22710. (Na 6 uur 23166). Postbox 20. Postrek. 58936. DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1940 21e Jaargang Solidariteit en volkseenheid De heuse tusschen klassenstrijd en solidariteit kan ons geen moeilijkheden opleveren en heeft dat ook nimmer gedaan. We zagen trouwens, dat het gematigd socialisme, althans in de prac- tijk, van den klassenstrijd min of meer was teruggekomen. Van dit gematigd socialisme kon de pauselijke encycliek „Quadragesimo Anno" dan ook schrijven: „Het heeft den schijn, alsof het socialisme, terugschrikkend van zijn eigen beginselen en voor de consequenties, door het com munisme eruit getrokken, een neiging, een zekere toenadering vertoont tot die waarheden, die de christelijke traditie steeds gehuldigd heeft: het valt immers niet te ontkennen, dat hun wenschen de rechtmatige eischen der christelijke maat schappij-hervormers somtijds sterk nabij komen". En in directe aansluiting hierop: „Wanneer vijandelijkheden en wederzijd- sche haat maar buitengesloten blijven, gaat de klassenstrijd langzamerhand over in een eerlijke, op het streven naar recht vaardigheid gebaseerde belangendiscussie, die wel niet de heerlijke sociale vrede i6, waarnaar wij allen streven, maar toch het uitgangspunt kan zijn en moet zijn, om te komen tot een onderlinge samen werking in „bedrijf- en beroepschappen". En de socialisten zelf schreven voor enkele jaren in het rapport van een Herzienings commissie: „Het beginsel van den klas senstrijd houdt geenszins in, dat de sociaal-democratie geroepen zou zijn om die tegenstellingen opzettelijk en onnoodig te verscherpen, meer dan de economische ontwikkeling ze verscherpt, dat de S.D.A.P. blind zou moeten zijn voor een gemeen schap van belangen, die ondanks de klassentegenstellingen voor een volk kan bestaan". Vaarwelgezegd werd de leer zelve echter niet. Ook volgens de pauselijke encycliek „Rerum Novarum", door de „Quadrage simo Anno" wel genoemd „de Magna Charta, waarop heel de christelijke sociale actie moet zijn gegrondvest", is het een hoofdfout, „zich in te beelden, dat de eene klasse uiteraard vijandig staat tegen over de andere, alsof de rijken en de armen van nature bestemd waren tot een hardnekkigen onderlingen strijd", al ont kent deze encycliek niet, dat hier wel een felle strijd is gestreden: „De onge kende groei der industrie", schrijft zij, „de verandering der bedrijfstechniek, de wijziging in de onderlinge verhoudingen tusschen patroon en arbeiders, de opeen- hooping van rijkdom bij weinigen en het gebrek bij de groote massa, voorts eener- zijds het grooter zelfbewustzijn der arbeiders en anderzijds hun nauwere onderlinge aaneensluiting, bovendien het groeiend zedenbederf, al deze factoren hebben den strijd doen ontbranden". Maar rechtvaardiging van den klassen strijd houden deze woorden niet in. Ontkenning van den klassenstrijd houdt natuurlijk niet in ontkenning van het feit, dat er rangen en standen zijn. Opvallend is een omschrijving hiervan in een vrij kort geleden verschenen studie van R. K. zijde, waarin gezegd wordt, dat „rang standen" zijn „die groepeeringen in de maatschappij, welke horizontaal door alle beroepen heen loopen en de burgers indeelen naar hun innerlijke geestes cultuur en beschaving, waarmede over eenkomstig de sociaal - psychologische 'waardeering der menschen een gediffe rentieerd maatschappelijk aanzien gepaard gaat". Hier dus wordt de cultuur nauw verbonden aan de sociale nuttigheid. W y die uit de Christelijke beginselen willen leven, zien het verschil tusschen klassen eenerzijds en standen anderzijds zóó, dat de standen een solidariteitsge- dachte geenszins uitsluiten, doch juist bij waardeering van elkanders gaven en kwa liteiten zoeken naar onderlinge harmonie. Wie een blik slaat op het maatschappelijk leven, zooals zich dit ten onzent heeft ont wikkeld in de laatste tientallen jaren, kan van deze solidariteitsgedachte verheugende blijken ontdekken. In de eerste plaats kan "worden gewezen op den toenemenden en met succes be kroonden strijd tegen het individualisme. Gepaard hiermede ging een groeiend saamhoorigheidsgevoel. Onze protestantsch -christelijk sociale actie werkte steeds in deze richting. In een geschrift van het Chr. Nat. Vakverbond lezen we: „Niet het klassenstrijdbeginsel moet gepredikt, niet de klassentegenstellingen moeten ver scherpt, niet het in den meest scherpen strijd tegenover elkaar staan van werk gever en werknemer mag als de natuur lijke toestand worden aanvaard. Neen, gepredikt moet worden, dat werkgevers en werknemers naast elkaar moeten staan, met elkaar hebben samen te werken. En dat strijd tusschen de beide in het pro ductie-proces optredende factoren, kapi taal en arbeid, niet anders dan schade voor het maatschappelijk leven tengevolge kan hebben". En ook: „De gemeenschappelijke taak is, om, overeenkomstig de Goddelijke roeping aan den arbeid gegeven, gezamen lijk te werken a^n de voorziening in dat gene wat de menschqngemeenschap voor haar onderhoud noodig heeft." Vincent van Gogh Herdenkingstentoonstelling in Boymans te Rotterdam Vijftig jaar geleden is Vincent van Gogh in tragische omstandigheden -"storven, zelf overtuigd, dat hij den strijd verloren had in dit aardsche leven, dat hij als een geestelijke opdracht aanvaard had, welke hij met harts tochtelijke toewijding had pogen te vervullen. Reeds de generatie, die hem gekend heeft, is van de uitzonderlijke grootheid van deze schildersfiguur overtuigd geworden en dit is zeker niet het minst het geval onder Vincents landgenooten. In hel Kröller-Müller museum op de Hooge Veluwe is kortgeleden voorgoed een uitge breide permanente expositie van zijn werk ingerioht, Men kan Vincent daar ten volle bestudetren, als schilder en teekenaar, maar ook in lijn menschelijken ontwikkelingsgang, die daarin als het ware graphologisch ge schreven staat. Nu, rijf tig jaren na zijn heengaan, zijn zoowel in Amsterdam als in Rotterdam her denkingstentoonstellingen geopend Het Rotterdamsche museum Boymans, dat ook overigens, zoowel door de nog altijd voortdurende tentoonstelling van Rotterdam sche kunstenaars als door de werken uit het museumbezit een herhaald bezoek waard is, heeft één zaaltje voor de herdenkingsexpo sitie voor Vincent ingeruimd. Men kan daar weliswaar niet de exponen ten van rijn werk bewonderen, maar toch wel een goeden indruk van zijn teeken- en schil derwijze ontvangen en er scherpe indrukken in meenemen. Het meest opvallende, tevens voor den ge middelden liefhebber ongetwijfeld best te waardeeren werk is hier het „Gezicht op Nuenen." De eveneens Brabantsche „Laan in herfststemming", trekt eveneens dadelijk de atndacht Beide stukken onthullen de groote schilderskwaliteiten van dezen feilen strever naar weergave van de sfeer, die hij in de landschappelijke natuur waarneemt. Er spreekt 'evens uit, dat de kunstenaar in de periode ran zijn leven waarin hij deze beide werken chiep, betrekkelijk rustig en gecon centreerd heeft kunnen werken, iets waar naar hij, voortgejaagd door zijn eigen schil dershar tSocht, toch zoo hevig verlangd heeft, gelijk uit zijn nagelaten brieven blijkt. Ook uit zijn in de Boymans-zaal hangende teekeningtn kan men trouwens aflezen, dat het hem niet aan geconcentreerde werk perioden ontbroken heeft. Er zijn landschap pen met pen en penseel bearbeid, die soms academische nauwgezetheid in de weergave doen ziei en figuurstukjes, die slechts bij geconcentreerde waarneming „iets bijzon ders" venaden. Enkele hier aanwezige schilderwerken, zooals de „Pastorietuin te Nuenen" en de „Keulsche pot met chrysanthen" hangen niet zeer voordeelig maar zouden ook alleen ten volle te waardeeren zijn, wanneer ze aan een goede schoonmaakbeurt onderworpen waren geweest De 50sU sterfdag van Vincent van Gogh op 29 Juli wordt ook in een deel der Duit- sche pers in waardeerende bewoordingen her dacht. In „die Woche" wordt de kunst van Van Gogh zelfs als karakteristiek Ger- maansch gekenschetst. Hieruit blijkt, dat er in de Duitsche nationaal-socialistische kunst opvattingen een wijziging heeft plaats gevon den. Immers, de meeste doeken van Van Gogh werden voor enkele jaren tot de ont aarde kunst gerekend, zoo wordt in „Berlijn- sche Tijdingen" opgemerkt De rijvergunningen blijven van kracht tot 5 Augustus De secretaris-generaal, wnd. hoofd van het departement van waterstaat, deelt mede, dat voor motorrijtuigen, waarvoor op 31 Juli 1940 een vergunning op grond van het eerste, tweede of derde uitvoeringsbesluit van 18 Juni 1940, betreffende het vervoer van perso nen en goederen, van kracht was. deze ver gunning geacht zal worden tot en met 4 Augustus 1940 van kracht te zijn, en dat, zoo lang met het voeren van het voor de maand Juli uitgereikte herkenningsteeken op die motonij tuigen kan worden volstaan. (Vervolg van de eerste kolom) Dit standpunt dateert niet slechts van later tijd, neen, b.v. reeds op het Chr. Sociaal Congres van 1905 en het zou niet moeilijk vallen, op uitspraken uit de jaren daarvoor te wijzen werd de taak gezien in loochening en bestrijding van den klassenstrijd in woord en daad: „In woord, doordat wij aantoonen, dat niet. de stoffelijke belangen, maar de zedelijke motieven en geestelijke tendenzen in laat ste instantie de geschiedenis beheerschen. In daad, doordat wij allen, ook zij, die niet tot de handarbeiders behooren, blijmoedig en vertrouwend een nieuwe schare volks- genooten tot een hoogeren staat van cul tuur zien rijpen." In woord èn daad! Bij de theorie voegde zich de practyk. Hoe moeten wij anders zien het ver doorgevoerde stelsel van col lectieve contracten, bedrijfsrechtspraak en die andere verschijnselen, die met een ontwikkeld arbeidsrecht zoozeer verband houden? In dit alles kwam almeer de soli dariteitsgedachte tot gelding, en het lijkt ons niet onjuist, zoo wij in deze gedachte een belangrijk element zien voor de be vordering van de volkeenheidsgedachte, zooals deze thans sterker dan ooit wordt voorgestaan. Reeds een tegengaan van verspilling van bezit en krachten is het, wanneer op wat verkregen is wordt voortgebouwd en ge profiteerd wordt van hetgeen mocht wor den bereikt. Waar zulk een bedrijfs organisatie tot ontwikkeling komt, daar heerscht vrede en recht. Het lied van den arbeid bij den aanleg van den nieuwen verkeersweg nabij Rotterdam, waarvan de werkzaamheden deze week begonnen zijn PASSAGIERSSCHIP OP HET IJSSELMEER DOOR BRITSCH VLIEGTUIG BESCHOTEN Twee opvarenden gedood, vier anderen ernstig gewond Het A.N.P. meldt. Gistermiddag is de boot De IJssel van den dienst AmsterdimZwolle door een Engelsch vliegtuig met bommen en mitrailleurvuur be stookt, waardoor twee opvarenden, de heeren J. Hofman uit Kampen, sergeant bij den opbouwdienst ai H. Kummer uit Zwolle, werden gedood. Vier personen, twee heeren en twee dames verden zwaar gewond, terwijl een aantal arideren lichtere kwetsuren opliepen. Gistermiddag te drie uur kwam de boot te Kampen aan. De opvarenden deelden mede, dat het schip, een passagiers- en vrachtboot, een kwartier varens buiten de Ketel, op het IJsselmeer, door een Engelsch vliegtuig was aangevallen. Het toestel kwam uit de wolken neergedoken en wierp twee bommen omlaag, welke achter het schip in het water vielen en ontploften, zonder schade aan te richten. Het vliegtuig viel ten tweeden male aan en gooide thans drie bommen uit, welke voor het schip in het water vielen, doch niet ont ploften. Nu keerde het vliegtuig voor de derde keer terug en bestookte het vaartuig met mitrailleurvuur. Dit mitrailleurvuur veroor zaakte de dooden en gewonden. De geneesheer, die aan boord was, verbond de gewonden voorloopig. Te Kampen werden de dooden en gewonden met behulp van manschappen van den opbouwdienst van boord gehaald en naar het ziekenhuis gebracht. Zwaar gewond werden de heeren J. ten Teij uit Amsterdam en G. J. ter Pel uit Enschede en de dames Maria Pot uit Amsterdam Trijnte Kors uit Sassenheim. De lichtgewonden hooren allen te Kampen thuis en konden, ns te zijn verbonden, naar hun woningen terug- DE NEDERLANDSCHE VOETBALBOND De installatie van het bestuur In een bijeenkomst welke gistermiddag ten departemente van onderwijs, kunsten en we tenschappen heeft plaats gehad, heeft mr. J. J. P. C. van Kuyk, voorzitter van de nationale stichting tot bevordering van de lichamelijke opvoeding, het nieuwe bestuur geïnstalleerd van den Neder la ndschen Voetbalbond, tot de oprichting waarvan kort geleden door den Koninklijken Nederl. Voetbalbond, de Roomsch Katholieke Voetbal Federatie, den Nederl. Ar beiders Sport Bond, den Ned. Christelijken Voetbal Bond en de Nederl. Voetbal Federatie werd besloten. Mr. van Kuyk herinnerde in zijn inieidings- woord aan de groote beteekenis, welke aan de oprichting van den Nederlandschen Voetbal bond gehecht moet worden als nationale po ging om te komen tot een eenheid. Met een woord van warme erkentelijkheid voor het wederzijdsche begrijpen bij de dik wijls moeilijke besprekingen in den raad van voorbereiding en met de beste wenschen voor een voorspoedigen opbloei van den nieuwen voetbalbond, verklaarde mr. van Kuyk het bestuur van den Nederlandschen Voetbal J3ond geïnstalleerd. Namens alle aanwezigen werd aan mr. van Kuyk hulde en dank gebracht voor zijn voor treffelijke leiding bij de totstandkoming der nieuwe organisatie en werd loyale medewer king toegezegd. Expresseverzendingen en briefpakjes naar Duitschland Met ingang van heden weder toegestaan. Met ingang van vandaag is in het verkeer met Duitschland weder de verzending van expressebrieven en briefkaarten toegelaten Geïllustreerde briefkaarten en ansichtkaarten kunnen daarheen' echter niet expresse zonden worden. Behalve postpakketten kunnen met ingang van vandaag ook briefpakjes naar Duitsch land worden gezonden. Het maximum ge wicht dezer pakjes bedraagt 1 kg. Aange- teekende verzending van briefpakjes is niet toegelaten. De Nederlandsche Unie Bestuur R.K. Staatspartij adviseert tot aansluiting Door het dagelijksch bestuur der RJC. Staatspartij is tot de Kring- en afdeelings- besturen een rondschrijven gericht, waarin wordt uiteengezet, dat zich ook in dezen kring het verlangen van de overgroote meerder heid van ons volk om zich in sterke eensge zindheid en een waarlijk nationale eenheids beweging aaneen te sluiten, duidelijk heeft geopenbaard. Onder verwijzing naar het feit, dat de leiders der groote partijen, ook niet in gebreke zijn gebleven zich in te spannen voor de totstandkoming eener echt nationale sa menbinding. Door omstandigheden buiten hun invloed is het gemeenschappelijk streven met eenige op den voorgrond tredende per sonen buiten den eigenlijken politieken kring, niet met gewenschte succes bekroond. De in dat stadium van de zijde der Duit sche autoriteit gerezen bezwaren golden na melijk een passage uit den aanhef van het program, waarin ons volk werd aangespoord tot „eensgezindheid ook voor een wederge boorte van Nederland in vrijheid en onafhan kelijkheid en in trouw aan het Huis van Oranje". Dat deze of een dergelijke aanspo ring niet de goedkeuring van de Duitsche overheid kon verkrijgen, werd omstreeks dienzelfden tijd in het openbaar bevestigd door den persreferent van het Rijkscommis sariaat, die in een persconferentie van 17 Juli o.m. mededeelde, dat een „nationale concen tratie niet is te bereiken door vast te houden aan verouderde begrippen; dat ook dit geldt voor den staatsvorm: en dat het niet in het belang is van het Nederlandsche volk, dat men over het vraagstuk van staatsvorm en monarchie lange debatten houdt, of dat men zelfs pogingen tot nationale concentratie van deze pun-ten afhankelijk stelt". Het bestuur der R.K. Staatspartij laat vervolgens weten, dat het in de mannen die de leiding van de „Nederlandsche Unie" hebben aanvaard, vertrouwen stelt, en dat het, in dat vertrouwen, verwacht, dat zij de gevaren die ongetwijfeld een dergelijke- be weging bedreigen, zullen weten te ovei-win- nen. Daarenboven is naar ons oordeel het nut van een nationale eenheidsbeweging zóó groot, dat wij onzen aangesloten leden aanhangers aanraden: doet mee, sluit U aan, en steunt Na dit advies wordt nog opgemerkt dat de huidige toestand van het staatkundig le ven geen afbreuk doet aan het feit, dat, als andere volksgroepen, ook de katholieke Nederlanders zich verbonden weten en ge voelen door hun beproefde en hun onder alle omstandigheden dierbare beginselen. Beginselen, die, in een door ons volk alge meen erkende christelijke levens- en wereld beschouwing verankerd, ook immer onzen staatkundigen arbeid hebben geleid. Deze be ginselen, die door het Christendom nader bevestigd zijn en verduidelijkt en door de Kerk worden verklaard, zijn van een zoo danige ruimte en draagwijdte, gelijk reeds in het verleden gebleken is, dat daarmede bij verschil van omstandigheden verschil van staatkundige doelstelling vereenigbaar is. Nog meer R.K. instemming Voorts hebben het bestuur van het R. K. Werkliedenverbond waarbij aangesloten vijf diocesane Volks- en Werkliedenbonden en r.egen-en-twintig nationale vakbonden, tellen de samen 214,500 leden en de Aartsdioce sane R. K. Boeren- en Tuindersbond, welke bond op Maandag j.l. te Deventer vergaderde met afgevaardigden van 204 afdeelingen, hun instemming betuigd met het streven van „De Nederlandsche Unie". Eerste groote vergadering. Dinsdag 6 Augustus zal de Nederlandsche Unie haar eerste openbare vergadering ons land houden en wel te 's-Gravenhage het gebouw v- Kunsten en Wetenschappen. Als sprekers zullen optreden mr. L. Eintho- ven, mr. J. Linthorst Homan en prof. dr. J. de Quay. Nog geen plaatselijke afdeelingen In verband met het allerwegen tot uitdruk king komende streven om tot oprichting van plaatselijke afdeelingen der Nederlandsche Unie te komen, acht de Nederlandsche Unie het gewenscht, het volgende te doen uit komen Abusievelijk is in enkele gevallen aan een plaatselijk comité, dat zich met het verzame len van adhaesie-betuigingen aan de Neder landsche Unie belast, de naam van oprich tingscomité of zelfs van plaatselijke afdeeling Het is evenwel onjuist, deze plaatselijke groepeeringen als afdeelingen der Nederland sche Unie aan te merken, aangezien nog geen plaatselijke afdeelingen der Nederland sche Unie gesticht zijn en de oprichting hier van slechts kan geschieden in overleg met en onder leiding van het Centraal bureau der Nederlandsche Unie, gevestigd te 's-Graven hage. Indien particulieren zich belasten met het verzamelen van adhaesie-betuigingen, zullen deze dan ook gaarne op het centrale bureau worden ingewacht. Ter informatie diene voorts, dat men de Nederlandsche Unie veel strafport kan besparen door adhaesiebetui- gingen, welke op visitekaarten worden inge zonden, niet als drukwerk, doch als brief te frankeeren. Twintig personen van allerlei richting (libe raal, Chr. Hist., Chr. Dem., A.R., Soc. Dem., Vr. Dem. en kleurloozen) hebben zich te Bus tot een comité gevormd ter oprichting een afdeeling van de Nederlandsche Unie. Er zijn aldaar reeds honderden adhaesie- betuigingen binnengekomen ingevolge den oproep welke Zaterdagavond in de plaatse lijke pers is verschenen. Chr.-historische steun Het Chr.-historisch dagblad„De Neder lander" schrijft, dat het thans bekend gewor den program der Nederlandsche Unie trouwen wekt, niet alleen door wat er in staat, r ook door wat er niet in staat Het spreekt zich uitdrukkelijk uit voor vrijheid van godsdienst, kerk, levensbeschouwing opvoeding. Het blad acht echter nog belang rijker dan het program zelf den geest waaruit het is geboren en het omschrijft dit aldus: Als wij den geest van deze beweging willen benaderen, dan gelooven wij, dat wij deze zoo mogen omschrijven, dat men die groepen van het Nederlandsche volk, die tijdens de bezetting het wezenlijke van ons volkskarakter willen bewaren, wil samenbinden, allereerst negatief door hun de gelegenheid te geven duidelijk te maken, dat ons volk zich zelf wil blijven, doch daarnaast ook positief door volk metterdaad zijn saamhoorigheid te doen beleven, hetgeen zich zal hebben te uiten op cultureel en op sociaal-economisch terrein Het blad noemt vervolgens enkele bezwa ren, o.a. dit dat zich omstandigheden kunnen voordoen waarin getracht zal worden de be weging op een anderen weg te leiden, doch ondanks deze bezwaren zegt het blad: laten wij deze beweging steunen. Zij beantwoordt aan een behoefte, die onder ons volk leeft en het zou een psycho logische en ook een politieke fout zijn daar voor de oogen te sluiten. Het gemakkelijkste is aan den kant te gaan staan en l te zien. Wie mee aanpakt draagt mede zijn deel in het risico van een misluk king. Zal echter de Nederlandsche Unie ii een korter of langer bestaan tot heil van onj volk werkzaam kunnen zyn dan zal zij ook deel hebben in de voldoening daarover. NIEUWE BOUWWERKEN Aanvragen om goedkeuring kunnen van Maandag af, uitsluitend op daartoe be stemde formulieren worden ingediend. De regeeringscommissaris voor den wederopbouw maakt onder verwijzing naar het besluit betreffende den weder opbouw bekend, dat thans alle aanvragen om goedkeuring voor het voortzet ten van bouwwerken zijn behandeld. Aanvragen om goedkeuring van nieu we bouwwerken kunnen van Maandag 5 Augustus af worden ingediend, en wel: 1. Door particulieren: door tusschen- komst van de betrokken gemeentebestu ren (diensten van bouw- en woningtoe zicht); 2. Door waterschappen: door tusschen- komst van gedeputeerde staten in de betrokken provincie; 3. Door andere overheidsdiensten, alsmede door spoor, en tramwegen, mijnbouwmaatschappijen en kanaalmaat schappijen: rechtstreeks aan het regee- ringscommissariaat voor den wederop bouw, afd. goedkeuring van werken, Carel van Bylandtlaan 30, 's-Gravenhage. Hiertoe dient gebruik te worden gemaakt van een formulier, dat door den regeerings commissaris is vastgesteld. Slechts op dit for mulier gestelde aanvragen kunnen in behande ling worden genomen; alle overige aanvragen worden onherroepelijk terzijde gelegd. Voor zoover de formulieren niet rechtstreeks aan belanghebbenden worden toegezonden, kunnen zij van 5 Augustus af worden ver kregen bij het gemeentebestuur (c.q. bouw en woningtoezicht). In verband met bovenstaande regeling kun nen van heden af tot 5 Augustus geen aan vragen in behandeling worden genomen. Aan vragen, welke in die periode inkomen, wor den aan den afzender teruggezonden. Duitsch lands strijd tegen Engeland „Eiken dag en zelfs elk uur ie toegeslagen" Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Berlijn: Sedert de beëindiging van den veldtocht Frankrijk zijn de zuiver militaire ge zichtspunten achter de politiek op den achtergrond geraakt, te meer daar geen groote operaties zijn gemeld. Als gevolg hiervan aldus is gisteren van militaire zijde opgemerkt is hier en daar de indruk ontstaan, dat Duitschland den oorlog tegen Engeland op halfslachtige wijze voert. Niets ware minder waar zoo verklaart men verder dan deze opvatting. Duitschland voert den oorlog tegen Engeland even vastbesloten en even zeker van de overwinning als de oorlogen tegen Polen en Frankrijk. Het gewicht van de offervaardigheid in dezen oorlog rust alleen op de schouders van eenige duizenden mannen, de bemannin gen der duikbooten en torpedomotorbooten en de vliegers. De wijze van oorlogvoeren tegen Engeland is zooals vanzelf spreekt, anders dan de oorlogvoering tegen Frank rijk, waar een leger van millioenen in het veld stond. De middelen, die thans in den strijd tegen Engeland worden gebruikt, laten tengevolge van het eigen karakter dezer wapenen slechts toe. dat een beperkt aantal strijders in het vuur komt. De Duitsche duikbooten en torpedomotorboo ten, de gevechts- en jachtvliegtuigen kunnen worden vergeleken met de punt van een zwaard, dat in de hand van een ren strijder ligt. Deze strijder is het Duitsche volk. Wanneer men de vraag hoort: „Wanneer zal Duitschland dan einde lijk toeslaan?", dan kan hierop slechts worden geantwoord: „Vijf weken zijn verstreken sedert den dag van den wapenstilstand. Eiken dag en zelfs elk uur is toegeslagen. Elke dag brengt nieuwe successen van het duikboot wapen, nieuwe succesrijke aanvallen van de Duitsche torpedomotorbooten, aanvallen van de gevechtsvliegtuigen en succesrijke luchtgevechten van de jagers boven het Kanaal en boven de Engelsche kust. Al deze prestaties eischen van eiken deelnemer de grootst mogelijke offervaardigheid. De eenheden van de oorlogsmarine heb ben volgens mededeelingen van het opper bevel van de weermacht van 5 Juni tot 31 Juli in totaal ongeveer 936,000 ton schcepsruimte der vijandelijke koopvaardij tot zinken gebracht. Dat komt neer op een wekelijksch gemiddelde van 187,000 br. reg. ton. Het luchtwapen meldt voor hetzelfde tijdvak een totaal van 334,000 br. reg. ton. In totaal is dus 1,270,000 br. reg ton tot zinken gebracht. Een verlies van meer dan 250,000 ton scheepsruimte per week kan ook Engeland op den duur niet verdragen. Deze cy'fers zijn slechts minima, want hierbij zijn niet de talrijke handelsschepen inbegrepen, die door bommen zwaar zijn beschadigd. In hetzelfde tijdvak heeft Engeland ni«t minder dan 370 vliegtuigen verloren. Het werkelijke verlies aan vliegtuigen moet echter belangrijk hooger worden geschat, daar vele getroffen vliegtuigen voor den strijd niet meer bruikbaar zijn. Centrale schade-commissie voor het bouwbedrijf De samenstelling van het bestuur. In een vergadering is het dagelijksch be stuur van de centrale schadecommissie voor het bouwbedrijf als volgt samengesteld: J. T. Th. Stuy (Rijnland) voorzitter, N. M. J. Munzert, (Utrecht) secretaris-penningmeester, A. Ruitenbeek, 2e voorzitter, F. J. Rade- makers ('s Gravenhage), commissaris. Door Arnhem zal een tweede commissaris worden aangewezen. Het dagelijksch bestuur is opgedragen met den meesten spoed te komen tot een alge- meene centralisatie van alle groepen, welke in het bouwbedrijf werkzaam zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1